T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 23.09.2019
Sayı : 96597630-010.06.01-E.13876919
Konu : 2016/21 Sayılı Genelgede Değişiklik
GENELGE
2019 / 20
Kısa vadeli sigorta kolları
uygulamalarından olan iş kazasının tespiti ve soruşturulması süreçleri ile
istirahatli olan sigortalılara ödenen geçici iş göremezlik ödeneğine esas
çalışılmadığına dair bildirime ilişkin
29.9.2016 tarihli, 2016/21 sayılı Genelgede yapılan değişiklikler
aşağıda açıklanmıştır.
Söz konusu Genelgenin;
1- "2.1.1.2.İş
Kazası Tespit Komisyonunca Tespit Yapılması” başlıklı bölümünün üçüncü paragrafının ikinci
cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Komisyonun “iş
kazası değildir" kararına sigortalının yeni bilgi ve belgeler ile itiraz etmesi halinde olay
Komisyon tarafından yeniden değerlendirilecek, karar verilememesi halinde,
gerekçesi belirtilerek sigortalının itirazına esas olarak sunduğu yeni bilgi ve
belgeler eklenmek suretiyle oluşturulacak dosya, denetim talebi ile ölümlü
olmayan vakalarda sosyal güvenlik denetmenlerine, ölümle sonuçlanan vakalarda
ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına iletilecektir.”
2- “2.1.1.3.Denetim
Vasıtasıyla Tespit Yapılması” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Oluşturulan Komisyon tarafından da olayın
iş kazası olduğuna ya da olmadığına karar
verilememesi halinde herhangi bir şart aranmadan dosya, belgeleri ve
gerekçeleri ile birlikte soruşturulmak üzere; ölümlü olmayan vakalarda
sosyal güvenlik denetmenlerine, ölümle
sonuçlanan vakalarda ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup
Başkanlığına iletilecektir.”
3- “2.1.2.Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranının Tespiti”
başlıklı bölümünün yedinci paragrafında yer alan “müfettiş” ifadesi “denetim”,
sekizinci paragrafının bir ve ikinci
cümlesinde yer alan “Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına” ifadesi “denetime”,
üçüncü cümlesinde yer alan “Yüksek
Sağlık Kurulu” ifadesi “Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu”, dördüncü
cümlesinde yer alan “Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca” ifadesi ise “Kurumun ilgili denetim ve kontrolle yetkili birimi
tarafından” şeklinde
değiştirilmiştir.
4- “2.1.3.Ölümle veya Uzuv Kaybıyla
Sonuçlanan İş Kazaları” başlığı "2.1.3.Ölümle Sonuçlanan İş Kazaları"
şeklinde, anılan başlığın birinci paragrafının ilk cümlesi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, üçüncü ve dördüncü paragrafları ise metinden çıkarılmıştır.
“Ölümle sonuçlanan
vakalarda; Kısa Vadeli Sigorta Servisi veya İş Kazası Tespit Komisyonu
tarafından iş kazası tespiti yapılanların dosyaları sorumluluk halleri ve kusur
oranlarının; İş Kazası Tespit Komisyonu tarafından tespiti yapılamayanların
dosyaları ise iş kazasının, sorumluluk hallerinin ve kusur oranlarının tespiti
amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına
iletilecektir.”
5- “2.1.4.Sigortalılık
Bildirimleri Yapılmamış Olanların İş Kazası Geçirmesi” başlıklı bölümünün
ilk cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve paragraftan sonra gelmek üzere
aşağıda yer alan örnekler eklenmiştir.
“İşveren tarafından Kuruma sigortalılık
bildirimi yapılmamış olanların kaza geçirmesi
halinde sigortalılık ve iş kazası tespiti; ölümlü olmayan vakalarda sosyal
güvenlik denetmenlerince, ölümle sonuçlananlarda ise Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığınca yapılacaktır.
Örnek-1: 27.08.2019 tarihinde bir
işyerinde meydana gelen kazada, sigortasız çalışan
bir kişi ölmüştür. Bu durumda hazırlanacak dosya sigortalılık ve iş kazası
tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş
Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına gönderilecektir.
Örnek-2:
19.08.2019 tarihinde bir işyerinde çıkan yangın
neticesinde üç sigortalı ile sigortasız bir kişi yaralanmış, bir sigortalı ise
vefat etmiştir. Söz konusu olay ölümlü vaka olduğundan
ve sigortasız çalışma bulunduğundan kazaya dahil olanların tamamı için dosya incelenmek
üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına iletilecektir.
Örnek-3:
01.08.2019 tarihinde bir işyerinde meydana gelen kazada
iki sigortalı ile sigortasız üç kişi yaralanmıştır. Söz konusu olay ölümlü
olmadığından ve sigortasız çalışma bulunduğundan kazaya dahil olanların tamamı
için dosya sosyal güvenlik denetmeni tarafından incelenecektir.”
6- “2.3.Kusur
Oranlarının Tespiti ve Denetim” başlıklı bölümünün birinci paragrafı aşağıdaki
şekilde, ikinci ve beşinci paragrafında yer alan “müfettiş” ifadesi ise “denetim”
şeklinde
değiştirilmiştir.
“İş kazası veya meslek hastalığı
soruşturmaları sonucu düzenlenen denetim raporlarında,
işveren, sigortalı ve üçüncü kişi/kişiler hakkında kusur oranları belirtilecek
ve sigortalının ağır kusuru varsa “ağır kusur" ifadelerine yer
verilerek sigortalının kusur derecesi tespit edilecektir.”
7- “2.3.1.Kurum
Sağlık Kurullarınca %10’un Altında Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranı Tespiti Yapılan
Dosyalar ile İlgili İşlemler” başlıklı bölümünün "a, ç ve e" alt başlıklarında yer alan; “tutarının 3 katından”
ifadesi “tutarından”, “dosya denetim talebi ile Rehberlik ve
Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına intikal ettirilecektir.” ifadesi “sosyal güvenlik denetmeni tarafından kusur
oranı tespiti yapılacaktır.”, "f" alt başlığında yer alan "aylık tutarının 3 katından fazla
olması durumunda dosya mutlaka denetim talebi ile Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup
Başkanlığına intikal ettirilecektir." ifadesi "aylık tutarından fazla olması durumunda sosyal güvenlik
denetmeni tarafından kusur oranı tespiti yapılacaktır.”, "konu
denetim talebi ile Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili grup başkanlığına
iletilecektir.” ifadesi ise “sosyal güvenlik denetmeni tarafından kusur
oranı tespiti yapılacaktır.” şeklinde değiştirilmiştir.
8- “2.3.2.Uzun Süreli
İstirahat Gerektiren Vakalar İle Kuruma Büyük Mali Yük Getiren Vakalar”
başlıklı bölümünün birinci paragrafının son cümlesi aşağıdaki şekilde, ikinci ve üçüncü paragrafında yer alan “tutarının
3 katından” ifadesi ise “tutarından” şeklinde değiştirilmiştir.
“Bu değişiklikle
birlikte uzun süreli istirahat gerektiren durumlarda denetim talebinde bulunulmayacaktır.”
9- “2.5.İş
Kazası ve Meslek Hastalığı Soruşturmalarının Kurum Müfettişlerince Yapılması” başlığı “2.5.İş
Kazası ve Meslek Hastalığı Soruşturmalarında Esas Alınacak Denetim
Raporları" şeklinde değiştirilmiştir.
10- “2.5.İş
Kazası ve Meslek Hastalığı Soruşturmalarının Kurum Müfettişlerince Yapılması” başlıklı
bölümünün bir, iki, üç, dört, yedi, dokuz, on bir, on iki, on üç ve on dördüncü
paragrafları metinden çıkarılmış, beşinci paragrafında yer alan “Kurum müfettişlerince düzenlenen raporlarda iş kazası
tespiti yapılmış olsa dahi, işveren ve üçüncü kişilerin sorumluluğu ile sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik
ödeneklerinden indirimin ne oranda yapılacağı ve kusur oranlarına ilişkin bir
tespitin yapılamaması veya Kurumumuz müfettişlerince” ifadesi “Kurumun
denetim ve kontrol ile yetkili görevlileri tarafından”, altıncı
paragrafında yer alan “Kurum müfettişlerince” ifadesi “Kurumun denetim ve
kontrol ile yetkili görevlileri tarafından düzenlenen raporlarda”
şeklinde, onuncu paragrafı ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve sekizinci paragraftan
sonra gelmek üzere "gerekmektedir." ifadesi
eklenmiştir.
“İş kazasının Kısa
Vadeli Sigorta Servisi veya İş Kazası Tespit Komisyonu tarafından tespit
edilmesi ancak daha sonra gerek sigortalının meslekte kazanma gücü kayıp
oranının % 10 veya üzerinde çıkması, gerekse kusur oranlarının
tespiti amacıyla dosyanın denetime gönderilmesi durumunda, soruşturma sonucu
meydana gelen olayın/kazanın iş kazası olmadığının anlaşılması halinde, denetim
raporu esas alınacaktır. Buna göre kısa vadeli sigorta servisi personelince
sigortalıya ödenmiş ise geçici iş göremezlik ödenekleri Tahsil/Tediye ekranında iş kazası sigortası kolundan hastalık sigortası
koluna çevrilerek 2 günlük kesinti yapılacaktır. Şayet sigortalı hakkında
ödeneğe esas iş göremezlik raporunun başladığı tarihten önceki son bir
yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmemiş ise yersiz ödeme işlemi yapılacak, ayrıca sürekli iş
göremezlik geliri bağlanmış ise dosya, gereği yapılmak üzere ilgili ünitenin
emeklilik servisine gönderilecektir.”
11- "6.6.2.E-Ödenek
Sistemi İçerisindeki Tahsilat/Tediye Ekranları Altında Yer Alan e-Rapor Manuel Ödeme
Sisteminden Yapılacak Ödemeler ve Dikkat Edilecek Hususlar" başlıklı bölümünün birinci paragrafında yer alan
"işveren tarafından çalışmadı bildirimi aranmaksızın, anılan raporlara, sistem tarafından takip numarası
verilmiş olması şartıyla," ifadesi ile "Ekranları Altında Yer
Alan e-Rapor Manuel Ödeme Sisteminden" ifadesi metinden çıkarılmış,
"Tediye" ifadesinden sonra gelmek üzere "menüsünden"
ifadesi eklenmiştir.
12- “6.7.Çalışılmadığına Dair
Bildirim Girişi” başlıklı bölümünün üçüncü paragrafında yer alan “halinde”
ifadesinden sonra gelmek üzere “, sigortalı adına 30 gün veya istirahat süresi ile uyumlu olmayacak
şekilde fazla prim ödeme gün sayısı bildirilmesi durumu hariç olmak
üzere” ifadesi eklenmiş, “ödenebilecektir” ifadesi “ödenecektir” şeklinde değiştirilmiş ve bu paragraftan sonra
gelmek üzere aşağıdaki örnekler eklenmiş ve diğer örnekler buna göre
yeniden numaralandırılmıştır.
“Örnek-1: 03.06.2019
– 12.06.2019 tarihleri arasında istirahatli olan sigortalı adına Haziran/2019
ayı için aylık prim ve hizmet belgesinde 30 günlük prim bildirilmiş ve ayrıca çalışılmadığına dair
bildirim yapılmamıştır. Bu durumda sigortalı adına “çalışmadı” şeklinde bildirim yapılmadığı sürece geçici iş
göremezlik ödeneği ödenmeyecektir.
Örnek-2: 06.05.2019 – 15.05.2019
tarihleri arasında istirahat raporu bulunan sigortalı
adına aylık prim ve hizmet belgesi ile Mayıs/2019 ayı için 25 günlük prim
bildirilmiş ve eksik gün nedeni olarak “12-Birden Fazla” seçimi
yapılmıştır. Bu durumda eksik gün süresi
ile istirahat süresi uyumlu olmadığından ve eksik gün nedeni “1-İstirahat”
olarak bildirilmediğinden, sigortalı
adına “çalışmadı” şeklinde bildirim yapılmadığı sürece geçici iş göremezlik
ödeneği ödenmeyecektir.
Örnek-3: 08.07.2019 – 17.07.2019
tarihleri arasında istirahat raporu bulunan sigortalı adına aylık prim ve
hizmet belgesi ile Temmuz/2019 ayı için 5 günlük prim bildirilmiş ve eksik gün
nedeni olarak “12-Birden Fazla” seçimi yapılmıştır. Bu durumda sigortalı
adına bildirilen prim gün sayısı, istirahat süresine uyumlu kabul edilecek ve
bildirim süresinin
geçmiş olması ancak herhangi bir yöntemle çalışılmadığına dair bildirim yapılmamış olması halinde geçici iş göremezlik
ödeneği ödenecektir.”
13- "6.7.2.Kâğıt
Ortamında Düzenlenen Raporlar İçin Çalışılmadığına Dair Bildirim Giriş
İşlemleri" başlıklı bölümünün dördüncü paragrafı metinden çıkarılmıştır.
14- “7.2.1.İşverenin
Sorumluluğu” başlıklı bölümünün sekizinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"28.08.2019
tarihinde meydana gelen ölümlü olmayan iş kazası sonucu sosyal güvenlik
denetmeni tarafından düzenlenen raporda işverenin %80, sigortalının ise %20 oranında kusurlu olduğu (ağır kusur ifadesine yer
verilmemiştir) tespit edilmiştir. Söz konusu iş kazası sonucu
sigortalıya verilen 10 günlük istirahat raporuna istinaden sigortalıya ödenen 3000 TL geçici iş göremezlik ödeneğinin
işverenin kusur oranına (%80) tekabül eden 2400 TL’nin işverenden tahsil
edilmesi gerekmektedir."
15- “7.2.2.Üçüncü
Kişilerin Sorumluluğu” başlıklı bölümünün on birinci paragrafında yer alan “tutarının 3
katından” ifadesi “tutarından”, “denetim talebi ile Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına intikal
ettirilecek,” ifadesi “sosyal güvenlik denetmeni tarafından incelenecek ve”, on ikinci paragrafında yer alan “müfettiş”
ifadesi ise “denetim” şeklinde değiştirilmiştir.
16- “7.6.Hukuk Servislerine
İntikal Eden Alacaklarda Rücu İşlemleri" başlıklı bölümünün birinci
paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İşveren ve üçüncü
kişilerin sorumluluğunu düzenleyen Kanunun 21. maddesi hükümlerine göre Kurumun
denetim ve kontrol ile yetkili görevlilerince ya da örnek olay kapsamında Bakanlık iş
müfettişlerince soruşturulan olaylar hakkında tanzim olunan raporlardan veya
kesinleşmiş mahkeme kararlarından, ilgililerin kastının, ihmalinin, kusurunun ve kusur oranlarının belirlenmesi
durumunda, tespit edilen kusur oranlarına göre rücu işlemi yapılacaktır."
17- Ekteki tabloda yer alan ifadeler düzeltilerek
2016/21 sayılı Genelgeye işlenmiştir.
Bu Genelgenin yayım
tarihinden önce meydana gelen vakalar dahil olmak üzere (görevlendirme yapılmış
olanlar hariç) sigortalılık, iş kazası ve kusur oranına dair işlemler yukarıda yer alan
değişikliklere göre yürütülecek; 11. maddesinde yer alan "6.7.Çalışılmadığına Dair Bildirim
Girişi" başlıklı bölümünde yapılan değişiklik ise henüz ödeme
işlemi yapılmamış istirahat raporları için uygulanacaktır.
Bilgi edinilmesini ve gereğince işlem yapılmasını
rica ederim.