SOSYAL S�GORTA ��LEMLER� Y�NETMEL���
(12.5.2010 tarih ve 27579 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanm��t�r.)
B�R�NC� KISIM
GENEL H�K�MLER
B�R�NC� B�L�M
AMA�, KAPSAM, DAYANAK VE TANIMLAR
AMA�
Madde 1- (1) Bu Y�netmeli�in amac�; 31.5.2006 tarihli ve 5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanununun sosyal sigorta h�k�mleri ile getirilen hak ve y�k�ml�l�kleri ve sosyal sigorta i�lemlerine ili�kin usul ve esaslar� d�zenlemektir.
KAPSAM
Madde 2- (1) Bu Y�netmelik, 31.5.2006 tarihli ve 5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanununa tabi i�yeri, i�verenler, sigortal�, hak sahipleri ile di�er ilgili ki�i ve kurulu�lar a��s�ndan, sosyal sigorta i�lemlerinin uygulanmas�na ili�kin usul ve esaslar� kapsar.
DAYANAK
Madde 3- (1) Bu Y�netmelik, 5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanununun 107. maddesi h�km�ne dayan�larak haz�rlanm��t�r.
TANIMLAR
Madde 4- (1) Bu Y�netmelikte ge�en;
a) Alt i�veren: Bir i�verenden, i�yerinde y�r�tt��� mal veya hizmet �retimine ili�kin bir i�te veya bir i�in b�l�m veya eklentilerinde, i� alan ve bu i� i�in g�revlendirdi�i sigortal�lar� �al��t�ran ���nc� ki�iyi,
b) Ara�t�rma: Kamu idareleri, d�ner sermayeli kurulu�lar, kanunla kurulan kurum ve kurulu�lar ile 19.10.2005 tarihli ve 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar taraf�ndan ihale mevzuat�na g�re yapt�r�lan i�lerden ve �zel nitelikteki in�aat i�lerinden dolay� bu i�leri yapan i�veren taraf�ndan yeterli i��ilik bildirilmi� olup olmad��� hususunda Kurumca yap�lan de�erlendirmeyi,
c) Bakanl�k: �al��ma ve Sosyal G�venlik Bakanl���n�,
�) Durum tespiti: Sigortal�l�k niteli�ini, tescil i�lemlerini, sigorta olaylar�n�, asgari i��ili�in tespiti amac�yla yap�lan denetim ve kontrolleri,
d) e-sigorta: ��veren, alt i�veren, sigortal�, genel sa�l�k sigortal�s�, hak sahibi ve di�er ilgili ki�i ve kurulu�larca bu Y�netmelikte belirtilen belgelerde yer alan bilgileri internet, elektronik ve benzeri ortamda Kurumun veri taban�na aktar�lmas�n� ve bu �ekilde aktar�lan bilgiler ve talepler ile Kurumca y�r�t�len sosyal sigorta i�lemleri sonu�lar�ndan uygun g�r�lenlerin i�veren, sigortal�, hak sahibi ve di�er ilgili ki�i ve kurulu�lara verilmesini sa�layan elektronik portal�,
e) Ge�ici i� ili�kisi kurulan i�veren: 22.5.2003 tarihli ve 4857 say�l� �� Kanununun 7. maddesinde yer alan sigortal�y� devralan i�verenleri,
f) Genel M�d�rl�k: Sosyal Sigortalar Genel M�d�rl���n�,
g) Genel sa�l�k sigortas� primi: Kanunda genel sa�l�k sigortal�s� i�in al�nmas� �ng�r�len prim tutar�n�,
�) ��yeri sahibi: Kanuna g�re sigortal� olanlar�n i�lerini yapt�klar� i�yerlerinin sahibi veya kullan�c�s� olan ger�ek ya da t�zel ki�iler ile t�zel ki�ili�i olmayan kurum ve kurulu�lar�,
h) ��yeri sicil numaras�: ��yerinin Kanun kapsam�na al�nmas� �zerine Kurumca verilen numaray�,
�) Kanun: 31.5.2006 tarihli ve 5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanununu,
i) Kurum: Sosyal G�venlik Kurumu Ba�kanl���n�,
j) Muafiyet;
1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (2) numaral� alt bendine tabi olanlar�n ayl�k faaliyet gelirinden bu faaliyetine ili�kin masraflar d���ld�kten sonra kalan tutar�n prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r�n�n otuz kat�ndan az olma halini,
2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendine tabi olanlar�n y�ll�k tar�msal faaliyet gelirlerinden bu faaliyete ili�kin masraflar d���ld�kten sonra kalan tutar�n ayl�k ortalamas�n�n prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r�n�n otuz kat�ndan az olma halini,
k) Prime esas kazan�: Kanunun 80. maddesine g�re belirlenecek tutar�,
l) Sigorta primi: Sigortal�lar i�in 5510, 5434 ve 2925 say�l� Kanunlarda belirtilen prime esas kazan�lar ve oranlar �zerinden al�nacak tutar�,
m) �nite: Merkezde daire ba�kanl���n�, ta�rada sosyal g�venlik il m�d�rl�kleri ile sosyal g�venlik merkezlerini,
ifade eder.
(2) Birinci f�krada yer almayan ancak Kanunun 3. maddesinde yer alan di�er tan�mlar bu Y�netmelik i�in de yap�lm�� say�l�r.
�K�NC� B�L�M
SOSYAL S�GORTA KAYIT VE ��LEMLER�N�N GENEL ESASLARI
B�LG� VE BELGELER�N KURUMA VER�LME USUL� �LE ZORUNLULUK HAL�
Madde 5- (1) Kurum, Kanun veya bu Y�netmelik gere�i verilecek her t�rl� belge veya bilginin e-sigorta ortam�nda g�nderilmesi hususunda ger�ek ki�iler ile her t�rl� kamu ve �zel hukuk t�zel ki�ilerini ve t�zel ki�ili�i olmayan di�er kurum ve kurulu�lar� zorunlu tutmaya veya zorunluluk esas�n� kald�rmaya yetkilidir. Kanun veya bu Y�netmelikte belirtilen bilgi ve belgelerin e-sigorta ile g�nderilme zorunlulu�u getirilmesine ra�men, bu bilgi ve belgelerin yasal s�resi i�inde veya yasal s�resi d���nda k���t ortam�nda Kuruma verilmesi, bu belgelerin i�leme konulmas�na engel te�kil etmez.
(2) Belge veya bilgileri e-sigorta ortam�nda g�ndermekle zorunlu tutulan kurum ve kurulu�lar ile ger�ek ve t�zel ki�iler, Kurumun bilgi i�lem sistemlerinin a�a��daki f�krada belirtilen nedenlerle hizmet d��� kalmas� sonucu belge ve bilgiyi, �ng�r�len s�renin son g�n�nde Kuruma g�nderememesi ve muhteviyat� primleri de yasal s�resi i�inde �deyememesi h�linde, sorunlar�n ortadan kalkt��� tarihi takip eden be�inci i�g�n�n�n sonuna kadar belge veya bilgiyi g�nderir ve muhteviyat� primleri de ayn� s�rede Kuruma �der ise bu y�k�ml�l�kleri Kanunda �ng�r�len s�rede yerine getirmi� kabul edilir.
(3) Hizmet Sunumu Genel M�d�rl��� yetkililerince imzalanacak bir tutanak ile tevsik edilmesi kayd�yla;
a) Kurum bilgisayar sisteminde, e-sigorta uygulamas�n�n �al��mas�n� engelleyecek �ekilde;
1) Donan�m ve yaz�l�mdan kaynaklanan ar�zalar,
2) Elektrik ve ileti�im alt yap�s�nda meydana gelen ar�zalar,
3) Yang�n, y�ld�r�m, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve i�lem yapmay� engelleyici durumlar,
4) Sel veya su bask�n�, f�rt�na, yer kaymas�, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, ter�r sald�r�lar�,
b) Kurumun hizmet sat�n ald��� internet servis sa�lay�c�lar�nda meydana gelen ar�zalar,
c) (a) ve (b) bentleri d���nda Kurumca belirlenecek benzeri durumlar,
bu Y�netmelikte belirtilen belgelerin Kanunda �ng�r�len s�renin son g�n�nde Kurumca al�nmas�n� engelleyici sebep olarak kabul edilir.
MERKEZ� VER� TABANININ OLU�TURULMASI
Madde 6- (1) Sosyal sigorta i�lemlerine ili�kin kay�tlar�n elektronik ortamda tutulmas� esast�r. Bu ama�la, Kurumca;
a) Sigortal� tescil,
b) Sigortal� hizmet,
c) Gelir veya ayl�k �deme,
�) ��yeri tescil,
d) Prim tahakkuk ve tahsilat,
e) Ge�ici i� g�remezlik �denekleri,
f) Genel sa�l�k sigortas� tescil,
kay�tlar�n�n elektronik ortamda tutuldu�u merkezi bir veri taban� olu�turulur.
(2) Sosyal sigorta kay�tlar�n�n tutulmas�na ili�kin usul ve esaslar� belirlemeye, birinci f�krada belirtilen ana kay�tlar�n alt veya yedek kay�tlar�n� olu�turmaya, mevzuat ve ileti�im teknolojisindeki geli�melere ba�l� olarak de�i�tirmeye ve k���t ortam�nda tutulan kay�tlar�n elektronik ortamda veya elektronik ortamda tutulan kay�tlar�n k���t ortam�nda tutulmas�na karar vermeye Kurum yetkilidir.
SOSYAL S�GORTA KAYITLARININ TUTULMASI VE D�ZELT�LMES�NE �L��K�N ESASLAR
Madde 7- (1) Bu Y�netmeli�in 6. maddesinde belirtilen sosyal sigorta kay�tlar�n�n, bu Y�netmelikte belirtilen ve usul�ne g�re d�zenlenmi� belgelere dayand�r�lmas� zorunludur.
(2) Usul�ne g�re d�zenlenmi� belgeye dayand�r�larak olu�turulan sosyal sigorta kay�tlar�;
a) Dayanak belgesinde bulundu�u h�lde kay�tlara hatal� veya eksik olarak tescil edilen ya da hi� yaz�lmayan bilgilerin veya m�kerrer kay�tlar�n bulundu�unun Kurumca tespitine,
b) Kamu idareleri denetim elemanlar� ile Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar� taraf�ndan yap�lan inceleme ve soru�turma raporlar�na,
c) Mahkeme kararlar�na,
�) Kamu idareleri ile d�ner sermayeli kurulu�lar, 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar, kanunla kurulan kurum ve kurulu�lardan temin edilen bilgi ve belgelere istinaden Kurumca yap�lacak incelemeye,
g�re d�zeltilir, silinir veya yeni kay�t eklenir.
KAYITLARIN PAYLA�IMI
Madde 8- (1) Kurum, sosyal sigorta kay�tlar�nda tutulan bilgileri i�veren, sigortal�, hak sahibi ve di�er ilgili ki�i ve kurulu�lar�n kullan�m�na a�abilir.
(2) Kurum, internet ve her t�rl� elektronik ortam ile benzeri elektronik ileti�im ara�lar� �zerinden bilgi al��veri�inin yap�lmas�na ili�kin ko�ullar� belirlemek, Kurum ve i�veren ile di�er ilgili ki�i ve kurulu�lar aras�ndaki ili�kiler ile taraflar�n birbirlerine kar�� olan hak ve y�k�ml�l�klerini d�zenlemek i�in protokol veya s�zle�meler yapabilir.
(3) Sosyal sigorta kay�tlar�ndan al�nan bilgilerin i� ve i�lemlerde kullan�lmas�n�n hukuki sonu�lar�, bilgiyi alan i�veren ve di�er ilgili ki�i ve kurulu�lar�n sorumlulu�undad�r.
�K�NC� KISIM
S�GORTALILARIN TESC�L� VE H�ZMET KAYITLARI
B�R�NC� B�L�M
S�GORTALILARA �L��K�N H�K�MLER
S�GORTALI SAYILANLAR
Madde 9- (1) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla i�veren taraf�ndan �al��t�r�lanlar Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (a) bendine g�re sigortal� say�l�rlar.
(2) A�a��da belirtilenler de Kanunun 4. maddesi birinci f�kras� (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�l�rlar.
a) ���i sendikalar� ve konfederasyonlar� ile sendika �ubelerinin ba�kanl�klar�na ve y�netim kurullar�na se�ilenler.
b) Bir veya birden fazla i�veren taraf�ndan �al��t�r�lan ve K�lt�r ve Turizm Bakanl��� taraf�ndan belirlenen Ek-1�de yer alan tabloda say�lan; film, tiyatro, sahne, g�steri, ses ve saz sanat��lar� ile m�zik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri di�er u�ra�lar� i�ine alan b�t�n g�zel sanat kollar�nda �al��anlar ile d���n�rler ve yazarlar.
c) M�tekabiliyet esas�na dayal� olarak sosyal g�venlik s�zle�mesi yap�lm�� �lkelerin uyru�unda olanlar hari�, yabanc� uyruklu, uyruksuz, g��menler ve s���nmac� ki�iler ile uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanm�� �lke sigortal�lar�ndan, s�zle�mede belirlenen istisna h�lleri d���nda �al��malar�n� hizmet akdine tabi s�rd�renler.
�) B�y�kel�ilik, konsolosluk mensuplar�n�n �zel hizmetlerinde �al��t�r�lanlardan g�nderen devlette veya ���nc� bir devlette sigortal�l�klar�n� belgeleyemeyenler ile T�rkiye�de ikamet etmekte iken buralarda �al��t�r�lan T�rk vatanda�lar�.
d) 2.7.1941 tarihli ve 4081 say�l� �ift�i Mallar�n�n Korunmas� Hakk�nda Kanuna g�re, �ift�i mallar� koruma ba�kanl�klar� veya meclisleri taraf�ndan �al��t�r�lan koruma bek�ileri.
e) 24.4.1930 tarihli ve 1593 say�l� Umumi H�fz�ss�hha Kanununda belirtilen umumi kad�nlar.
f) Mill� E�itim Bakanl��� taraf�ndan d�zenlenen kurslarda usta ��retici olarak �al��t�r�lanlar, kamu idarelerinde ders �creti kar��l��� g�rev verilenler ile 14.7.1965 tarihli ve 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun 4. maddesinin (C) bendi kapsam�nda �al��t�r�lanlar.
(3) Haklar�nda baz� sigorta kollar� uygulanacak sigortal�lar ve sigorta kollar�;
a) Hizmet akdi ile �al��mamakla birlikte, ceza infaz kurumlar� ile tutukevleri b�nyesinde olu�turulan tesis, at�lye ve benzeri �nitelerde �al��t�r�lan h�k�ml� ve tutuklular hakk�nda, Kanunun i� kazas� ve meslek hastal��� ile anal�k h�k�mleri,
b) 5.6.1986 tarihli ve 3308 say�l� Meslek� E�itim Kanununda belirtilen aday ��rak, ��rak ve i�letmelerde meslek� e�itim g�ren ��renciler hakk�nda i� kazas� ve meslek hastal��� ile hastal�k sigortas�, meslek liselerinde okumakta iken veya y�ksek ��renimleri s�ras�nda zorunlu staja tabi tutulan ��renciler ile 2547 say�l� Y�ksek��retim Kanununun 46. maddesine tabi olarak k�smi zamanl� �al��t�r�lan ��rencilerden ayl�k prime esas kazan� tutar�, Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen g�nl�k prime esas kazan� alt s�n�r�n�n otuz kat�ndan fazla olmayanlar hakk�nda ise i� kazas� ve meslek hastal��� sigortas� h�k�mleri,
c) Vazife mal�llerinden;
1) Harp mal�lleri ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 say�l� Ter�rle M�cadele Kanunu, 3.11.1980 tarihli ve 2330 say�l� Nakdi Tazminat ve Ayl�k Ba�lanmas� Hakk�nda Kanuna g�re vazife mal�ll��� ayl��� ba�lanm�� mal�llerden, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentleri kapsam�nda sigortal� olarak �al��maya ba�layanlar hakk�nda i� kazas� ve meslek hastal��� sigortas� h�k�mleri uygulan�r, ancak uzun vadeli sigorta kollar�na tabi olmay� istemeleri h�linde bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay ba��ndan itibaren, haklar�nda uzun vadeli sigorta kollar� uygulan�r.
2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda bir g�reve ba�layan t�m vazife mal�lleri hakk�nda uzun vadeli sigorta kollar� h�k�mleri uygulan�r.
3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentleri kapsam�nda sigortal� olarak �al��maya ba�lad�klar� h�lde, ayl�klar� kesilmeyen harp ve vazife mal�llerinden genel sa�l�k sigortas� primi al�nmaz.
�) T�rkiye �� Kurumu taraf�ndan d�zenlenen meslek edindirme, geli�tirme ve de�i�tirme e�itimine kat�lan kursiyerler hakk�nda Kanunun i� kazas� ve meslek hastal��� h�k�mleri,
d) �lkemiz ile uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi bulunmayan �lkelerde i� �stlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ileri hakk�nda k�sa vadeli sigorta kollar� ile genel sa�l�k sigortas� h�k�mleri, bu sigortal�lar�n uzun vadeli sigorta kollar�na tabi olmak istemeleri h�linde ise Kanunun 50. maddesinin ikinci f�kras�n�n T�rkiye�de yasal olarak ikamet etme �art� ile ayn� f�kran�n (a) bendinde belirtilen �artlar aranmaks�z�n haklar�nda genel sa�l�k sigortas� primi hari� iste�e ba�l� sigorta h�k�mleri,
uygulan�r.
(4) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re, k�y veya mahalle muhtar� se�ilenler ile hizmet akdine ba�l� olmaks�z�n kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlardan;
a) Ticari kazan� veya serbest meslek kazanc� nedeniyle ger�ek veya basit usulde gelir vergisi m�kellefi olanlar,
b) Gelir vergisinden muaf olup esnaf ve sanatk�r siciline kay�tl� olanlar,
c) Kollektif �irketlerin ortaklar�,
�) Limited �irketlerin ortaklar�,
d) Sermayesi paylara b�l�nm�� komandit �irketlerin komandite ortaklar�,
e) Adi komandit �irketlerin komandite ve komanditer ortaklar�,
f) Donatma i�tirakleri ortaklar�,
g) Anonim �irketlerin y�netim kurulu �yesi olan ortaklar�,
�) Tar�msal faaliyette bulunanlar,
sigortal� say�l�rlar.
(5) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (b) bendi h�k�mleri 10.7.1953 tarihli ve 6132 say�l� At Yar��lar� Hakk�nda Kanuna tabi jokey ve antren�rler hakk�nda da uygulan�r.
(6) Kamu idarelerinde;
a) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendine tabi olmayanlardan, kadro ve pozisyonlarda s�rekli olarak �al���p, ilgili kanunlar�nda (a) bendi kapsam�na girenler gibi sigortal� olmas� �ng�r�lmemi� olanlar,
b) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentlerine tabi olmayanlardan, s�zle�meli olarak �al���p ilgili kanunlar�nda (a) bendi kapsam�na girenler gibi sigortal� olmas� �ng�r�lmemi� olanlar ile 657 say�l� Kanunun 86. maddesi uyar�nca a��ktan vekil atananlar,
Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�l�rlar.
(7) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (c) bendi h�k�mleri;
a) Kurulu� ve personel kanunlar� veya di�er kanunlar gere�ince se�imle veya atama yoluyla kamu idarelerinde g�reve gelenlerden; bu g�revleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlar�nda Devlet memurlar� gibi emeklilik hakk� tan�nm�� olanlardan hizmet akdi ile �al��mayanlar,
b) Ba�bakan, bakanlar, T�rkiye B�y�k Millet Meclisi �yeleri, belediye ba�kanlar�, il enc�meninin se�imle gelen �yeleri,
c) Bu kapsamda sigortal� iken ayn� kapsamdaki ki�ilerin kurdu�u sendikalar ve konfederasyonlar ile sendika �ubelerinin ba�kanl�klar� ve y�netim kurullar�na se�ilenlerden ayl�ks�z izne ayr�lanlar,
�) Harp okullar� ile fak�lte ve y�ksek okullarda, T�rk Silahl� Kuvvetleri hesab�na okuyan veya kendi hesab�na okumakta iken asker� ��renci olanlar ile astsubay meslek y�ksek okullar� ve astsubay naspedilmek �zere temel askerlik e�itimine tabi tutulan adaylar,
d) Polis Akademisi ile fak�lte ve y�ksek okullarda, Emniyet Genel M�d�rl��� hesab�na okuyan veya kendi hesab�na okumakta iken Emniyet Genel M�d�rl��� hesab�na okumaya devam eden ��renciler,
hakk�nda da uygulan�r.
(8) Bu maddenin yedinci f�kras�n�n (�) ve (d) bentlerinde belirtilen okullar� tamamlamadan ayr�lanlar ile tamamlamalar�na ra�men g�revlerine ba�lamadan ayr�lanlar�n, bu okullarda ge�en e�itim s�releri sigortal�l�klar�ndan say�lmaz.
(9) Kanunun k�sa vadeli sigorta kollar�na ili�kin h�k�mleri, Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda olanlara uygulanmaz.
S�GORTALI SAYILMAYANLAR
Madde 10- (1) Kanunun k�sa ve uzun vadeli sigorta kollar� h�k�mlerinin uygulanmas�nda;
a) ��verenin i�yerinde �cretsiz �al��an e�i,
b) Ayn� konutta birlikte ya�ayan ve ���nc� derece d�hil bu dereceye kadar h�s�mlar aras�nda ve aralar�na d��ardan ba�ka kimse kat�lmaks�z�n, ya�ad�klar� konut i�inde yap�lan i�lerde �al��anlar,
c) �cretle ve s�rekli olarak �al��anlar hari� ev hizmetlerinde �al��anlar,
�) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (b) bendinin (1) ve (3) numaral� alt bentleri kapsam�nda sigortal�l�klar� devam edenler hari� olmak �zere, muvazzaf askerlik hizmetlerini er ve erba� olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu ��rencileri,
d) Yabanc� bir �lkede kurulu herhangi bir kurulu� taraf�ndan ve o kurulu� ad�na ve hesab�na T�rkiye'ye bir i� i�in g�nderilen ve yabanc� �lkede sosyal sigortaya tabi oldu�unu belgeleyen ki�iler ile T�rkiye'de kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlardan, yurt d���nda ikamet eden ve o �lke sosyal g�venlik mevzuat�na tabi olanlar,
e) Resm� meslek ve sanat okullar� ile yetkili resm� makamlar�n izniyle kurulan meslek veya sanat okullar�nda ve y�ksek okullarda fiilen normal e�itim s�releri i�inde yap�lan, tatbik� mahiyetteki yap�m ve �retim i�lerinde �al��an ��renciler,
f) Sa�l�k hizmet sunucular� taraf�ndan i�e al��t�r�lmakta olan veya rehabilite edilen, hasta veya mal�ller,
g) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) ve (c) bentleri gere�i sigortal� say�lmas� gerekenlerden 18 ya��n� doldurmam�� olanlar,
�) Kamu idareleri hari� olmak �zere, tar�m i�lerinde veya orman i�lerinde hizmet akdiyle s�reksiz i�lerde �al��anlar,
h) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendine tabi olanlar�n ziraat odalar�ndan, bunlar�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden alacaklar� Ek-2 ve Ek-2/A�da ki muafiyet belgesi ile belgeleyenler,
�) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (2) numaral� alt bendine tabi olanlar�n Esnaf ve Sanatk�rlar Odalar� Birli�i�nden, bunlar�n bulunmad��� yerlerde meslek odalar�ndan alacaklar� Ek-2 ve Ek-2/A�da ki muafiyet belgesi ile belgeleyenler,
i) Kamu idarelerinin d�� temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilcili�in bulundu�u �lkede s�rekli ikamet izni veya bu devletin vatanda�l���n� da haiz bulunan T�rk uyruklu s�zle�meli personelden, bulundu�u �lkenin sosyal g�venlik kurumunda sigortal� oldu�unu belgeleyenler ile kamu idarelerinin d�� temsilciliklerinde istihdam edilen s�zle�meli personelin uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�meleri �er�evesinde ve temsilcili�in bulundu�u �lkenin ilgili mevzuat�n�n zorunlu k�ld��� h�llerde, i�verenleri taraf�ndan bulunulan �lkede sosyal sigorta kapsam�nda sigortal� yap�lanlar,
sigortal� say�lmazlar.
(2) Birinci f�kran�n (g) bendinin uygulanmas�yla ilgili olarak, bir meslek veya sanat okulunu bitirenlerden, 22.11.2001 tarihli ve 4721 say�l� T�rk Meden� Kanunu h�k�mlerine g�re mahkemece ergin k�l�nmak suretiyle, ��renimleriyle ilgili g�revlerde �al��anlar hakk�nda 18 ya��n bitirilmi� olmas� �art� aranmaz.
S�GORTALILI�IN BA�LANGICI VE B�LD�R�M Y�K�ML�L���
Madde 11- (1) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar i�in �al��maya, mesleki e�itime veya zorunlu staja ba�lad�klar� tarihten itibaren sigortal� hak ve y�k�ml�l�kleri ba�lar.
(2) ��verenler, Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n;
a) (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar�, �al��maya ba�lad�klar� tarihten �nce,
b) (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar, g�reve ba�lad�klar� veya okullar�nda ��retime ba�lad�klar� tarihten, kendi hesab�na okumakta iken T�rk Silahl� Kuvvetleri veya Emniyet Genel M�d�rl��� hesab�na okumaya ba�layanlar ise bu tarihten itibaren sigortal� say�l�rlar ve bu tarihten itibaren on be� g�n i�inde,
Kuruma e-sigorta yoluyla bildirmekle y�k�ml�d�r.
(3) ��verenlerce Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan;
a) �n�aat, bal�k��l�k ve tar�m i�yerlerinde hizmet akdiyle i�e ba�lat�lacak sigortal�lar i�in, en ge� �al��maya ba�lat�ld��� g�n,
b) Yabanc� �lkelere sefer yapan ula�t�rma ara�lar�na sefer esnas�nda i�e al�nan sigortal�lar�n �al��maya ba�lad�klar� tarihten itibaren bir ayl�k s�re i�erisinde, Kuruma ilk defa i�yeri bildirgesi veren i�yerlerinde, sigortal� �al��t�r�lmaya ba�lan�lan tarihten itibaren bir ay i�inde i�e al�nacaklar�n sigortal� i�e giri� bildirgesinin en ge� i�yerinin tescil tarihinden itibaren bir ay i�inde verilmesi halinde,
c) Kamu idarelerince istihdam edilen 8.9.1999 tarih ve 4447 say�l� ��sizlik Sigortas� Kanununa g�re i�sizlik sigortas�na tabi olmayan s�zle�meli personel ile kamu idarelerince yurt d��� g�revde �al��mak �zere i�e al�nanlar�n, �al��maya ba�lad�klar� tarihten itibaren bir ay i�inde,
�) �lk i�yerindeki �al��mas�na ait sigortal� i�e giri� bildirgesi Kuruma verilerek, tescil i�lemi yap�lm�� olan sigortal�n�n, naklen ve hizmet akdi sona ermeden ayn� i�verenin ayn� ya da ba�ka �nitede tescil edilmi� di�er i�yerinde �al��maya ba�lamas� veya i�yerinin ayn� il i�inde ba�ka bir �nitenin g�rev b�lgesine nakledilmesi h�linde yeni i�yeri numaras� �zerinden yap�lan sigortal� i�e giri� bildirgesinin yasal s�resi d���nda,
d) Kanunda belirtilen s�rede Kuruma bildirilme imk�n� olmamakla birlikte;
1) Maliye Bakanl��� vizesine ba�l� olarak kamu idarelerinde �al��acak sigortal�lar i�in vize i�leminin ger�ekle�tirildi�ine ili�kin yaz�n�n, ilgili kamu idaresine intikal etti�i g�n� izleyen ikinci i� g�n� sonuna kadar,
2) 24.11.1994 tarihli ve 4046 say�l� �zelle�tirme Kanunu uyar�nca �zelle�tirilen i�yerlerinden di�er kamu kurum ve kurulu�lar�na naklen atanan s�zle�meli veya kapsam d��� personelin nakledildikleri kamu idarelerinde i�e ba�lad�klar� tarihi takip eden ikinci i� g�n� sonuna kadar,
Kuruma yap�lan bildirimler de s�resinde yap�lm�� say�l�r.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan;
a) Ticari kazan� veya serbest meslek kazanc� nedeniyle ger�ek veya basit usulde gelir vergisi m�kellefi olanlar�n sigortal�l�klar�, bu m�kellefiyetlerinin ba�lang�� tarihi itibar�yla ba�lar ve bu tarih vergi dairelerince,
b) Gelir vergisinden muaf olanlar�n sigortal�l�klar�, esnaf ve sanatk�r sicil m�d�rl�klerine tescil tarihi itibar�yla ba�lar ve bu tarih esnaf ve sanatk�r sicil m�d�rl�klerince,
c) �irket ortaklar�ndan;
1) Kollektif �irket, adi komandit �irketlerin komandite ve komanditer ortaklar� ile donatma i�tiraki ortaklar�n�n sigortal�l�klar�, vergi m�kellefiyetlerinin ba�lad��� tarihte ba�lar ve bu tarih vergi dairelerince,
2) Anonim �irketlerin y�netim kurulu �yesi olan ortaklar�n�n sigortal�l�klar�, y�netim kurulu �yeli�ine se�ildikleri tarihte ba�lar ve bu tarih �irket yetkililerince,
3) Limited �irket ve sermayesi paylara b�l�nm�� komandit �irketlerin komandite ortaklar�n�n sigortal�l�klar�, �irketin ticaret siciline tescil edildi�i tarihte ba�lar ve bu tarih ticaret sicil memurluklar�nca,
4) Limited �irket ve sermayesi paylara b�l�nm�� komandit �irketlerin komandite ortaklar�ndan hisse devri alan yeni ortaklar�n�n sigortal�l�klar�, ortaklar kurulunca devrin yap�lmas�na karar verildi�i tarihte ba�lar ve bu tarih ortaklar kurulu karar�n�n, hisse devrine ili�kin tanzim edilen noter devir s�zle�mesinin, devrin yap�ld���n�n i�lendi�i pay defterinin birer sureti veya devir ticaret sicil memurlu�unca tescil edilmi� ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildi�i n�shas�n�n ibraz edilmesi kayd�yla �irket yetkililerince,
�) K�y ve mahalle muhtarlar�n�n sigortal�l�klar�, muhtar se�ildikleri tarih itibar�yla ba�lar ve bu tarih il veya il�e m�lki amirliklerince,
onbe� g�n i�inde,
d) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras� (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan tar�mda kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlar�n sigortal�l�klar�, ba�l� olduklar� ziraat odalar�nca veya kendilerince bir y�l i�inde bildirilmesi h�linde odaya kaydedildikleri tarihten, bu s�re i�inde bildirilmemesi h�linde ise bildirimin Kuruma yap�ld��� tarihten ba�lar ve bu tarih meslek kurulu�una kay�tlar�n�n yap�ld��� tarihten itibaren bir ay i�inde ziraat odalar�nca veya ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerince,
e) 6132 say�l� Kanuna tabi jokey ve antren�rlerin sigortal�l�klar� lisans belgesine istinaden fiilen �al��maya ba�lad�klar� tarihte ba�lar ve bu tarih, kayd�n yap�ld��� tarihten itibaren bir ay i�inde T�rkiye Jokey Kul�b�nce,
Kuruma e-sigorta yoluyla bildirilmek zorundad�r.
f) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin d�rt numaral� alt bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan Kanunun 6. maddesinin (�) bendi kapsam�na girmeleri nedeniyle sigortal�l�klar� sona erenlerden muafiyet �artlar�n�n ortadan kalkt���n�, ziraat odalar�ndan, ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden alacaklar� belge ile birlikte bir y�l i�inde Kuruma bildirenlerin sigortal�l�klar� belgenin d�zenlendi�i tarihten bu s�reyi ge�irenlerin sigortal�l�klar� ise bildirimin Kurum kay�tlar�na intikal etti�i tarihten ba�lar. Bu tarih sigortal�larca ve ilgili kurulu�larca Kuruma bildirilir.
g) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan gelir vergisinden muaf olup, Kanunun 6. maddesinin (k) bendi kapsam�na girmeleri nedeniyle sigortal�l�klar� sona erenlerden muafiyet �artlar�n�n ortadan kalkt���n� esnaf ve sanatk�rlar odalar� birli�inden alacaklar� belge ile birlikte 15 g�n i�inde Kuruma bildirenlerin sigortal�l�klar�, belgenin d�zenlendi�i tarihten, 15 g�nl�k s�reyi ge�irenlerin ise, bildirimin Kurum kay�tlar�na intikal etti�i tarihten itibaren ba�lar. Bu tarih sigortal�larca ve ilgili kurulu�larca Kuruma bildirilir.
(5) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�larla ilgili bildirim y�k�ml�l��� bulunan kurum ve kurulu�lar, bildirimlerini merkez birimlerince yapmalar� durumunda, bildirim zorunlulu�u yerine getirilmi� say�l�r. Kurum bildirimden itibaren bir ay i�inde tescili yap�lan ki�ilere, sigortal�l�k hak ve y�k�ml�l�klerinin ba�lad���n� ve yapt��� i�in i� kolu kodunu bildirir.
(6) Hizmet akdi ile �al��mamakla birlikte 5.6.1986 tarihli ve 3308 say�l� Mesleki E�itim Kanununda belirtilen aday ��rak, ��rak ve i�letmelerde meslek� e�itim g�ren ��renciler ile meslek liselerinde okumakta iken veya y�ksek ��renimleri s�ras�nda zorunlu staja tabi tutulan ��rencilerin bildirimleri, Mill� E�itim Bakanl��� veya bu ��rencilerin e�itim g�rd�kleri okullar, y�ksek ��renim s�ras�nda zorunlu staja tabi tutulan ��renciler i�in ise ��renim g�rd�kleri y�ksek ��retim kurumlar�nca yap�l�r.
S�GORTALILARIN KEND�LER�N� B�LD�RMES�
Madde 12- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar, �al��maya ba�lad�klar�n�, �al��maya ba�lad�klar� tarihten itibaren en ge� bir ay i�inde, �rne�i Ek-3�te bulunan sigortal� bildirim belgesi ile do�rudan veya internet ya da benzeri ortamda Kuruma bildirirler. Kurumca, sigortal�n�n ilgili i�veren taraf�ndan bildirilmedi�inin ya da bildirildi�i h�lde sigortal� bildirimi aras�nda farkl�l�k bulundu�unun tespiti h�linde, durum, taahh�tl� bir yaz�yla sigortal�ya, gerekirse i�verene bildirilir. Yap�lan bildirimlerin sonucunda farkl�l�k giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna g�re i�lem yap�l�r. Sigortal�n�n kendini bildirmemesi, sigortal� aleyhine delil te�kil etmez.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendinde belirtilen tar�msal faaliyette bulunanlar faaliyetlerine ba�lad�klar� tarihten itibaren bir ay i�inde sigortal�l�klar�n� sigortal� bildirim belgesi ile do�rudan veya internet ya da benzeri ortamda Kuruma bildirirler. Bu kapsamdaki ki�ilere ili�kin yap�lan bildirimlerde farkl�l�k olmas� h�linde yap�lacak yaz��malar sonucunda farkl�l�k giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna g�re i�lem yap�l�r.
S�GORTALILARIN KAMU �DARELER� �LE BANKALARCA B�LD�R�LMES�
Madde 13- (1) Kamu idareleri ile 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar, Kurumca sa�lanacak elektronik altyap�dan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek i�lemlerde, i�lem yapt��� ki�ilerin sigortal�l�k bak�m�ndan tescilli olup olmad���n� kontrol etmek ve sigortas�z oldu�unu tespit etti�i ki�ileri, Kuruma bildirmekle y�k�ml�d�rler.
(2) Bu maddenin uygulamas�na ili�kin usul ve esaslar tebli� ile d�zenlenir.
S�GORTALILI�IN SONA ERMES� VE B�LD�R�M Y�K�ML�L���
Madde 14- (1) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� olanlar�n sigortal�l�klar� hizmet akdinin sona erdi�i tarihte sona erer ve bu tarih i�verenleri taraf�ndan,
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan,
a) Ticari kazan� veya serbest meslek kazanc� nedeniyle ger�ek veya basit usulde gelir vergisi m�kellefi olanlar�n sigortal�l�klar� m�kellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri tarihte sona erer ve bu tarih ilgili vergi dairelerince ve sigortal�larca,
b) Gelir vergisinden muaf olanlar�n sigortal�l�klar� esnaf ve sanatk�r sicil m�d�rl�klerindeki kay�tlar�n�n silindi�i tarihte sona erer ve bu tarih esnaf ve sanatk�r sicil m�d�rl�klerince ve sigortal�larca,
c) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (2) numaral� alt bendine tabi olanlardan esnaf ve sanatk�rlar odalar� birliklerinden alacaklar� (Ek-2) muafiyet belgesi ile belgeleyerek on g�n i�inde Kuruma intikal ettirenlerin sigortal�l�klar� belgenin d�zenlendi�i tarihten, bu s�reyi ge�irenlerin sigortal�l�klar� ise belgenin Kurum kay�tlar�na intikal etti�i tarihten itibaren, Kurumca ticaret sicil m�d�rl�klerinden al�nan kay�tlardan resen tescili yap�lanlar�n Kurumca sigortal�l�k tescillerinin tebli� edildi�i tarihten itibaren 10 g�n i�erisinde esnaf ve sanatk�rlar odalar� birliklerinden alacaklar� ve resen tescil tarihinden geriye do�ru en fazla 1 y�la ili�kin olmak �zere (Ek-2/A) muafiyet belgesi ile belgelemeleri ve belgenin d�zenlenme tarihinden itibaren 1 ay i�erisinde Kuruma ibraz etmeleri halinde muafiyetin ba�lang�� tarihi itibariyle sona erer, bu tarih sigortal�larca,
�) �irket ortaklar�ndan;
1) Kollektif �irket, adi komandit �irketlerin komandite ve komanditer ortaklar� ile donatma i�tiraki ortaklar�n�n sigortal�l�klar� vergi m�kellefiyetlerinin bitti�i tarihte sona erer ve bu tarih vergi dairelerince ve sigortal�larca,
2) Anonim �irketlerin y�netim kurulu �yesi olan ortaklar�n�n sigortal�l�klar� bu g�revlerinin bitti�i tarihte sona erer ve bu tarih �irket yetkililerince ve sigortal�larca,
3) Limited �irket, sermayesi paylara b�l�nm�� komandit �irketlerin komandite ortaklar�n�n sigortal�l�klar� hisse devrine ili�kin al�nan ortaklar kurulu karar� ile hissenin devrine ili�kin tanzim edilen noter devir s�zle�mesinin ve devrin pay defterine i�lendi�i sayfan�n birer suretlerinin birlikte ibraz edilmesi veya hisse devri ticaret sicil memurlu�una tescil edilmi� ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildi�i n�shas�n�n ibraz edilmesi kayd�yla ortaklar kurulu karar tarihi itibar�yla sona erer ve bu tarih, sigortal�lar ve �irket yetkililerince,
d) �flas�n a��lmas�na mahkemece karar verilen �irketlerin ortaklar�n�n sigortal�l�klar� sigortal�n�n talebi h�linde mahkemenin karar tarihinde, sigortal�n�n talebinin olmamas� h�linde ise mahkemece iflas�n kapat�lmas�na karar verildi�i tarihte sona erer ve bu tarih sigortal�lar ve �irket yetkililerince,
e) Tasfiyenin a��lmas�na mahkemece karar verilen �irketlerin ortaklar�n�n sigortal�l�klar� sigortal�n�n talebi h�linde mahkemenin karar tarihinde sona erer, bu tarih sigortal�larca, sigortal�n�n talebinin olmamas� h�linde tasfiye kurulu karar�n�n ticaret sicil memurlu�unca tescil edildi�i tarihte sona erer ve bu tarih ticaret sicil memurlu�unca ve sigortal�larca,
f) Tasfiyesine �irketin ortaklar kurulu taraf�ndan karar verilen �irketlerin ortaklar�n�n sigortal�l�klar� sigortal�n�n talebi h�linde tasfiyenin ba�lanmas�na karar verildi�i tarihte sona erer, bu tarih sigortal�larca, sigortal�n�n talebinin olmamas� h�linde ise tasfiyenin sonu�land���na ili�kin tasfiye kurulu karar�n�n ticaret sicil memurlu�unca tescil edildi�i tarihte sona erer ve bu tarihler sigortal�larca ve ticaret sicil memurluklar�nca,
g) M�nfesih duruma d��en �irketlerin ortaklar�n�n sigortal�l�klar� sigortal�n�n talebi h�linde �irketin m�nfesih duruma d��t��� tarih itibar�yla sona erer, bu tarih sigortal�larca, sigortal�n�n talebinin olmamas� h�linde m�nfesih duruma d��en �irketin tasfiyesinin sonu�land���na dair tasfiye kurulu karar�n�n ticaret sicil memurlu�unca tescil edildi�i tarihte sona erer ve bu tarihler sigortal�larca ve ticaret sicil memurluklar�nca,
�) Mahkeme karar� ile iflas�n, tasfiyenin a��lmas�na, ortaklar kurulu karar� ile tasfiyenin ba�lamas�na veya m�nfesih duruma d��mesine karar verilen �irketlerin ortaklar�ndan hizmet akdi ile �al��maya ba�layanlar�n sigortal�l�klar�, �al��maya ba�lad�klar� tarihte sona erer ve bu tarih sigortal�larca,
h) Gelir vergisinden muaf olarak sigortal�l�klar� devam ederken hizmet akdi ile �al��maya ba�layanlar�n sigortal�l�klar�, �al��maya ba�lad�klar� tarihte sona erer ve bu tarih sigortal�larca,
�) K�y ve mahalle muhtarlar�n�n sigortal�l�klar� muhtarl�k g�revinin bitti�i tarihte sona erer ve bu tarih il ve il�e m�lki amirliklerince ve sigortal�larca,
i) K�y ve mahalle muhtarlar�ndan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras� (b) bendi kapsam�nda gelir vergisi m�kellefi olanlar hari�, ayn� zamanda hizmet akdi ile �al��maya ba�layanlar�n sigortal�l�klar�, �al��maya ba�lad�klar� tarihte sona erer ve bu tarih sigortal�larca,
j) Tar�mda kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlar�n sigortal�l�klar� tar�msal faaliyetin bitti�i tarihte sona erer ve bu tarih ziraat odalar�nca, ziraat odas� bulunmayan yerlerde ise tar�m il/il�e m�d�rl�klerince ve sigortal�larca,
k) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendine tabi olanlardan ziraat odalar�ndan, ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde ise tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden alacaklar� (Ek-2) muafiyet belgesi ile belgeleyerek on g�n i�inde Kuruma intikal ettirilenlerin sigortal�l�klar� belgenin d�zenlendi�i tarihten, bu s�reyi ge�irenlerin sigortal�l�klar� ise belgenin Kurum kay�tlar�na intikal etti�i tarihten itibaren, Kurumca ziraat odalar�ndan veya ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden al�nan kay�tlardan resen tescili yap�lanlar�n Kurumca sigortal�l�k tescillerinin tebli� edildi�i tarihten itibaren 10 g�n i�erisinde ziraat odalar�ndan veya ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden alacaklar� ve resen tescil tarihinden geriye do�ru en fazla 1 y�la ili�kin olmak �zere (Ek-2/A) muafiyet belgesi ile belgelemeleri ve belgenin d�zenlenme tarihinden itibaren 1 ay i�erisinde Kuruma ibraz etmeleri halinde muafiyetin ba�lang�� tarihi itibariyle sona erer, bu tarih sigortal�larca,
l) Herhangi bir yabanc� �lkede ikamet eden ve o �lke mevzuat� kapsam�nda �al��maya ba�layan veya ikamet esas�na ba�l� olarak o �lke sosyal g�venlik sistemine d�hil olanlar�n sigortal�l�klar�, �al��maya veya ilgili �lke sosyal g�venlik sistemine d�hil olduklar� tarihte sona erer ve bu tarih sigortal�larca,
m) 6132 say�l� Kanuna tabi jokey ve antren�rlerin sigortal�l�klar�, fiil� �al��malar�n�n bitti�i tarihte sona erer ve bu tarih T�rkiye Jokey Kul�b� ve sigortal�larca,
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar�n sigortal�l�klar�; �l�m h�linde veya ayl�k ba�lanmas�n� gerektiren h�llerde, g�rev ayl�klar�n�n kesildi�i tarihi, 8.6.1949 tarihli ve 5434 say�l� Kanunun 40. maddesinde belirtilen ya� hadleri ile s�hhi izin s�relerinin doldurulmas� h�linde ise bu s�re ve hadlerin dolduruldu�u tarihleri takip eden ayba��ndan, di�er h�llerde ise g�revden ayr�ld�klar� tarihten itibaren sona erer ve bu tarih, sigortal� i�e giri� bildirgesini d�zenlemekle y�k�ml� olan idare taraf�ndan,
(4) Kanunun 5. maddesi gere�i baz� sigorta kollar�na tabi tutulanlardan:
a) Ceza infaz kurumlar� ile tutukevleri b�nyesinde olu�turulan tesis, at�lye ve benzeri �nitelerde �al��t�r�lan h�k�ml� ve tutuklular�n sigortal�l��� �al��malar�n�n sona erdi�i veya i�lerine son verildikleri tarihten itibaren sona erer ve bu tarih, Ceza �nfaz Kurumlar� ile Tutukevleri �� Yurtlar� Kurumunca,
b) 3308 say�l� Kanunda belirtilen aday ��rak, ��rak ve i�letmelerde mesleki e�itim g�ren ��renciler, meslek liselerinde okuyanlar, y�ksek ��renimleri s�ras�nda zorunlu staja tabi tutulan ��rencilerin sigortal�l��� e�itim veya ��retimlerinin/staj s�relerinin bitti�i tarihten itibaren sona erer ve bu tarih, e�itim ve ��retim g�rd�kleri kurumlarca,
c) Harp mal�lleri ile 3713 veya 2330 say�l� Kanunlara g�re vazife mal�ll��� ayl��� ba�lanm�� olanlardan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras� kapsam�nda sigortal� olanlar�n sigortal�l�klar�, sigortal� �al��malar�n�n sona erdi�i tarihten itibaren sona erer ve bu tarih, i�verenlerince,
�) Harp mal�lleri ile 3713 veya 2330 say�l� Kanunlara g�re vazife mal�ll��� ayl��� ba�lanm�� olanlardan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentleri kapsam�nda �al��anlardan uzun vadeli sigorta kollar�na tabi olup bu sigorta kollar�ndan ��kmak isteyenler hakk�nda isteklerine dair yaz�l� taleplerini takip eden ay�n ba��ndan itibaren sadece i� kazas� ve meslek hastal��� sigortas� h�k�mleri uygulanmaya devam edilir ve bu tarih, i�verenlerince,
on g�n i�inde Kuruma bildirilir.
(5) 4447 say�l� Kanun gere�ince i�sizlik �dene�i ve ilgili kanunlar� gere�ince k�sa �al��ma �dene�inden yararland�r�lan ki�iler i�in genel sa�l�k sigortas� prim bilgileri, �denek ba�lama ve biti� tarihleri T�rkiye �� Kurumu ile Kurum aras�nda olu�turulacak veri transferi yoluyla ger�ekle�tirilir.
(6) Kanunun 6. maddesinin birinci f�kras�n�n (l) bendi kapsam�nda olanlardan, �al��makta iken bulundu�u �lkenin sosyal g�venlik kurumu ile irtibatland�r�lanlar�n, uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�meleri �er�evesinde, se�imini bu y�nde kullananlar i�in sigortaland�klar� tarihten itibaren; Kanunun 8. maddesi birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re kamu idarelerinin yurtd��� g�revinde �al��anlar, g�revlerinden ayr�ld�klar� tarihten itibaren, i�verenlerince �� ay i�inde Kuruma bildirilir.
(7) Hastal�k ve anal�k h�k�mlerinin uygulanmas�nda sigortal�l�k niteli�i;
a) �lgili kanunlar gere�i sigortal�n�n �cretsiz izinli olmas�, greve i�tirak etmesi veya i�verenin lokavt ilan etmesi h�linde, bu h�llerin sona ermesini,
b) Di�er h�llerde ise birinci f�krada belirtilen tarihleri,
takip eden onuncu g�nden ba�lanarak yitirilmi� say�l�r. Sigortal�l���n sona ermesine ili�kin bildirimlerde bu husus g�z �n�nde bulundurulur.
(8) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda olanlar�n, meslek kurulu�lar�na ya da vergi dairelerine olan y�k�ml�l�klerini yerine getirmemi� olmalar�, sigortal�l���n sona ermesine ili�kin belge ya da bilginin verilmesine engel te�kil etmez.
�K�NC� B�L�M
S�GORTALILARIN TESC�L�
S�GORTALI ��E G�R�� B�LD�RGES�
Madde 15- (1) Bu Y�netmeli�in 11. maddesinde belirtilen sigortal�l�k ba�lang�c� ile ilgili bildirim y�k�ml�l���, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n; (a) ve (b) bentlerine tabi olanlar i�in Ek-4, (c) bendine tabi olanlar i�in ise Ek-4/A�da bulunan sigortal� i�e giri� bildirgelerinin, Kuruma e-sigorta ile verilmesiyle yerine getirilir. Sigortal� i�e giri� bildirgesi d���nda, ba�ka bi�imlerde yap�lan bildirimler ge�erli say�lmaz.
(2) S�resi i�inde veya sonradan elden veya posta yoluyla g�nderilen sigortal� i�e giri� bildirgeleri Kurum gelen evrak kayd�na al�nd�ktan sonra sigortal�lar�n tescil i�lemleri sonu�land�r�l�r.
S�GORTALI TESC�L� VE SOSYAL G�VENL�K S�C�L NUMARASI
Madde 16- (1) Sigortal�lar, Kuruma verilen ilk veya tekrar sigortal� i�e giri� bildirgelerine g�re T�rkiye Cumhuriyeti kimlik numaralar� ile bilgisayar ortam�nda tutulan tescil k�t���ne kay�t edilir. T�rkiye Cumhuriyeti kimlik numaras�, ayn� zamanda sigortal�lar�n sosyal g�venlik sicil numaras�n� olu�turur. Sigortal�lar�n tescil, hizmet ve her t�rl� bilgisayar kay�tlar� ile di�er sosyal sigorta i�lemleri, sosyal g�venlik sicil numaras� alt�nda tutulur.
(2) Yabanc� uyruklulara N�fus ve Vatanda�l�k ��leri Genel M�d�rl���nce verilecek kimlik numaralar� ayn� zamanda bunlar i�in sosyal g�venlik sicil numaras� olarak kullan�l�r.
S�GORTA S�C�L DOSYALARI ELEKTRON�K AR��V�
Madde 17- (1) Sigortal�larla ilgili Kurum d���ndan al�nan veya Kurumca d�zenlenen k���t ortam�ndaki belgelerden gerekli g�r�lenlerin muhafazas� ve bu belgelere eri�imi sa�lamak �zere elektronik ar�iv olu�turulur. Bunlara Kurumca belirlenen usullerle birer numara verilir.
S�GORTALILARIN RE�SEN TESC�L�
Madde 18- (1) Kanun kapsam�nda sigortal� olmas� gerekti�i halde;
a) Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar�nca fiilen yap�lan denetimler veya i�yeri kay�tlar�ndan yap�lan tespitler ya da kamu idarelerinin denetim elemanlar�nca kendi mevzuatlar� gere�ince yapacaklar� soru�turma, denetim ve incelemeler veya kamu kurum ve kurulu�lar� ile 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar taraf�ndan d�zenlenen belge veya al�nan bilgiler sonucu,
b) Kanunun 8. maddesinin yedinci f�kras�na g�re kamu idareleri ile Kanunun 100. maddesine g�re 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar, d�ner sermayeli kurulu�lar, di�er ger�ek ve t�zel ki�ilerden do�rudan kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�larla yap�lan protokoller �er�evesinde al�nan bilgiler sonucu,
c) Hizmet tespitine ili�kin kesinle�en yarg� kararlar�na g�re,
Kuruma bildirilmedi�i tespit edilenlerin,
(2) 8.5.1985 tarihli ve 3201 say�l� Yurtd���nda Bulunan T�rk Vatanda�lar�n�n Yurtd���nda Ge�en S�relerinin Sosyal G�venlikleri Bak�m�ndan De�erlendirilmesi Hakk�nda Kanun uyar�nca yap�lan hizmet bor�lanmas� talebinde bulunanlardan, T�rkiye�de Kanuna veya Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan sosyal g�venlik kanunlar�na tabi hizmetleri bulunmayanlar�n,
tescil i�lemleri Kurumca re�sen yap�l�r.
S�GORTALILARIN YERS�Z TESC�L�
Madde 19- (1) Kanuna g�re sigortal�l�k niteli�i ta��mad��� h�lde, ger�e�e ayk�r� olarak bildirim yap�ld��� tespit edilen tescil kay�tlar� iptal edilir.
���NC� B�L�M
S�GORTALI H�ZMET KAYITLARI
S�GORTALI H�ZMET KAYITLARININ OLU�TURULMASI
Madde 20- (1) K�sa ve uzun vadeli sigorta kollar� ile genel sa�l�k sigortas� kapsam�nda bulunan sigortal� veya hak sahiplerine yap�lacak �demeler ile ba�lanacak gelir ve ayl�klardan, genel sa�l�k sigortas� yard�mlar�ndan yararlanma �artlar�n�n olu�up olu�mad���, bu �demeler ile gelir ve ayl�k miktarlar�, bilgisayar ortam�nda her bir sigortal� i�in olu�turulan hizmet k�t���ndeki kay�tlar kullan�larak belirlenir. Primsiz �demeler Genel M�d�rl���nce yap�lacak i�lemler i�in de bu kay�tlar kullan�labilir.
(2) Hizmet kay�tlar�, sigortal�lar�n zorunlu sigorta kapsam�ndaki �al��malar�na, yurt i�i ve yurt d��� hizmet bor�lanmalar�na, iste�e ba�l� sigorta kapsam�ndaki s�relere ait giri� ve ��k�� tarihlerini, prim �deme g�n say�lar�n� ve prime esas kazan�lar� ile di�er bilgileri kapsar.
(3) Sigortal� hizmet kay�tlar�, Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in ayl�k prim ve hizmet belgesinde yer alan bilgilerin, Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n sigortal�l��a esas kay�tlar�n�n, hizmet bor�lanmas� yapan veya iste�e ba�l� sigortaya devam eden sigortal�lar i�in ise prim tahsilat bilgilerinin, bilgi i�lem ortam�na aktar�lmas� suretiyle olu�turulur.
S�GORTALI TESC�L VE H�ZMET KAYITLARI ARASINDA MUTABAKAT SA�LANMASI
Madde 21- (1) Tescil kayd� bulunmayan bir kimse ad�na hizmet kayd� olu�turulmaz. Tescil ve hizmet kay�tlar�ndaki sigortal�n�n ad�, soyad�, sosyal g�venlik sicil numaras� gibi ortak bilgilerde mutabakat sa�lanmadan hizmet kay�tlar�na bilgi giri�i yap�lmaz veya bilgi aktar�lmaz.
KAYITLARIN G�NCEL VE DO�RU TUTULMASI
Madde 22- (1) Sigortal� hizmet kay�tlar�n�n do�ru, g�ncel ve eksiksiz olu�turulmas� esast�r. Bu ama�la;
a) Sigortal�n�n ad�, soyad� ve sosyal g�venlik sicil numaras� bulunmayan veya bulundu�u h�lde �nceki hizmet kay�tlar� ile mutabakat� sa�lanamayan bilgiler, prime esas kazanc�n alt ve �st s�n�rlar� d���nda kalan miktarlar, i�e giri� ve ��k�� tarihleri ile tutarl� olmayan prim �deme g�n say�lar�, do�rusu tespit edilmeden veya eksi�i tamamlanmadan hizmet kay�tlar�na aktar�lmaz.
b) Bir sigortal� ad�na ayda 30�u, y�lda 360�� a�an prim �deme g�n say�s� bulunan veya ba�ka bir sigortal�n�n hizmetini g�steren hizmet kayd� olu�turulmaz.
H�ZMET KAYITLARININ PAYLA�IMI
Madde 23- (1) Kurumla bir yaz��ma yap�lmadan �retilecek barkodlu ��kt� al�narak resm� belge olarak kullan�lmak �zere, sigortal� hizmet kay�tlar�, Kurumun internet sayfas� �zerinden sigortal�, i�veren, kamu idaresi, meslek kurulu�lar� ile di�er ki�i ve kurulu�lar�n payla��m�na a��labilir.
(2) Hizmet kayd� payla��m�nda yer alacak bilgilerin kapsam�n� belirlemeye Kurum yetkilidir.
(3) Sigortal� d���nda, birinci f�krada belirtilen ki�i, kurum ve kurulu�lar�n hizmet kay�tlar�n�n resm� bir belge ile bildirilmesine ili�kin yaz�l� ba�vurular, ayr�ca Kurumca cevapland�r�lmaz. Ancak, hizmet kay�tlar� ile ilgili teredd�tl� konular hakk�nda, yaz�l� talepte bulunulmas� h�linde, yaz��ma yoluyla gerekli bilgi verilir.
H�ZMET KAYITLARININ D�ZELT�LMES�
Madde 24- (1) Kurumca hizmet kay�tlar�;
a) Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar�nca veya kamu idarelerinin denetim elemanlar�nca d�zenlenen raporlarda ger�e�e ayk�r� hizmet kazand�r�ld���n�n veya hatal� ve eksik kay�t bulundu�unun tespit edilmesi,
b) Sigortal�n�n prime esas kazan�lar�, g�n say�lar� ve prim tahsilat�na ili�kin bilgilerin hatal� veya eksik aktar�ld���n�n tespit edilmesi,
c) Kesinle�en yarg� kararlar� ile sigortal�ya hizmet kazand�r�lmas� veya Kurum kay�tlar�nda var olan hizmet veya prime esas kazan�lar�n yeniden belirlenmesi,
hallerinde d�zeltilir, iptal edilir veya yeni kay�t olu�turulur.
(2) Birinci f�kra gere�ince, hizmet kay�tlar�nda yap�lacak g�ncelleme, iptal ve yeni kay�t olu�turma i�lemleri, �nite amirinden al�nacak olur �zerine, konu ile ilgili bilgisayara giri� yetkisi verilen �nite personelince yerine getirilir. Bu �ekilde g�ncellenen bilgisayar kay�tlar�, her g�n al�nacak �al��ma listeleri ile kar��la�t�r�larak mutabakat� sa�land�ktan sonra, eski ve yeni kay�tlara ait hizmet d�k�mlerinin onayl� birer �rne�i sigortal�lar�n dosyalar�nda muhafaza edilir. Ancak birinci f�kra (b) bendi gere�ince hizmet kay�tlar�nda yap�lacak iptal ve yeni kay�t olu�turma i�lemleri, �yeleri Kurumca belirlenecek komisyon karar�na g�re yap�l�r.
S�GORTALI ��TEN AYRILI� B�LD�RGES�
Madde 25- (1) Sigortal�l���n sona ermesine ili�kin bildirimler, Kanunun 4. maddesi birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentlerine tabi olanlar i�in Ek-5, (c) bendine tabi olanlar i�in ise Ek-5/A�da bulunan sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesiyle sigortal�l���n sona ermesini takip eden on g�n i�inde e-sigorta ile yap�l�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendine tabi sigortal�lardan naklen ve hizmet akdi sona ermeden ayn� i�verenin ayn� ya da ba�ka �nitede tescil edilmi� di�er bir i�yerinde �al��mak �zere i�ten ayr�lanlar i�in veya i�yerinin ayn� il i�inde ba�ka bir �nitenin g�rev b�lgesine nakledilmesi halinde eski i�yeri numaras� �zerinden yasal s�resi d���nda verilen sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi de s�resinde verilmi� say�l�r.
(3) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras� (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesini k���t ortam�nda verenler i�in, sigortal�l���n sona ermesini takip eden on g�n i�inde sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi iki n�sha d�zenlenir. Biri d�zenleyen kurulu�ta kal�r, di�eri ilgili �niteye g�nderilir.
(4) Yasal s�resi dolmad��� i�in hen�z Kuruma verilmeyen ayl�k prim ve hizmet belgesinde yer alacak sigortal� �al��malar�n�n Kurumca bilinmesini gerektiren di�er h�llerde de bu madde gere�ince i�lem yap�l�r.
(5) Kanunun 4. maddesi birinci f�kras� (c) bendine g�re sigortal� say�lanlardan, yer de�i�tirme suretiyle bir kurumdan di�er bir kuruma nakledilenler hakk�nda sigortal� i�e giri� bildirgesi ve sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi ile gerekli bildirimler yap�l�r.
(6) Kanunun 8. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) ve 9. maddesinin birinci f�kras�n�n (e) bendinde belirtilenlerin sigortal�l���n�n sona ermesine ili�kin bildirimler �� ayl�k s�re i�inde yap�l�r.
H�ZMETLER�N TESP�T�
Madde 26- (1) Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar�nca, i�yeri kay�tlar�n�n incelenmesi sonucunda yap�lan tespitlerden �al��t��� belirlendi�i h�lde, hizmetleri Kuruma bildirilmedi�i veya eksik bildirildi�i saptanan sigortal�lar�n geriye y�nelik hizmetleri dikkate al�n�r.
(2) Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar�n�n i�yerinde yapt�klar� durum tespiti s�ras�nda, sigortal�, i�yerinde �al��an di�er sigortal�lar, i�yeri mahallinde bulunanlar veya i�veren beyan�na dayan�larak yapt�klar� ve tespit tarihinden �nceki bir y�ll�k s�reye ili�kin hizmetler de sigortal�l�kta dikkate al�n�r.
(3) Kamu idarelerinin denetim elemanlar�nca yap�lan denetimler sonucu belirlenen ve Kuruma bildirilen sigortal� �al��malar �zerine, ilgili mevzuat uyar�nca gerekli i�lemler yap�l�r.
���NC� KISIM
��YERLER�N�N TESC�L�
B�R�NC� B�L�M
��YER�N�N B�LD�R�LMES�
��YER� B�LD�RGES�
Madde 27- (1) ��yerinde, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi veya (c) bendi kapsam�nda sigortal� �al��t�ran, sigortal� �al��t�r�lan bir i�yerini devir alan ya da bu nitelikte i�yeri kendisine intikal eden i�veren, Kanunun 11. maddesinde belirtilen s�relerde vermekle y�k�ml� oldu�u �rne�i Ek-6 ve Ek-6/A�da bulunan i�yeri bildirgesini Kuruma e-sigorta ile g�ndermek zorundad�r. �u kadar ki, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� �al��t�ran i�verenlerce d�zenlenecek i�yeri bildirgelerinin e-sigorta ile al�nmas� sa�lan�ncaya kadar, Kanunun 11. maddesinde belirtilen s�relerde Kuruma elden verilir veya posta yoluyla g�nderilir.
(2) Ayn� i�verenin, birden fazla i�yeri kurmas� veya devir almas� yahut kendisine intikal etmesi h�linde her i�yeri i�in ayr� i�yeri bildirgesi d�zenlenir.
(3) Ayn� i�verenlere ait olup, ayn� i�kolunda bulunan birden fazla kara veya deniz yahut hava ula�t�rma ara�lar�na tek sicil numaras� verilir.
(4) Kanunun 90. maddesine g�re ihale yoluyla yap�lan i�lerin konsorsiyum �eklinde �stlenilmesi h�linde, konsorsiyumu olu�turan �stlenicilerin her birine m�stakilen istihkak �denmesi ve bu �stleniciler taraf�ndan idareye ayr� ayr� teminat verilmi� olmas� kayd�yla �stlenicilerin her birine, verecekleri i�yeri bildirgelerine istinaden Kurumca ayr� ayr� sicil numaras� verilebilir. �hale konusu i�in i� ortakl��� �eklinde �stlenilmesi durumunda ise, i�yeri, i� ortakl��� ad�na ve tek i�yeri sicil numaras� verilerek tescil edilir.
(5) �irketlerin kurulu� a�amas�nda sigortal� �al��t�rmaya ba�layaca�� tarihi ve �al��t�r�lacak sigortal� say�s�n� ticaret sicil memurluklar�na bildirmesi �zerine, ticaret sicil memurluklar�nca ilgili �niteye g�nderilecek bu bildirime istinaden, i�yeri �nitece tescil edilir. Bu durumda �irketlerce ayr�ca i�yeri bildirgesi d�zenlenmez.
(6) Esas i�in ayr�nt�s� veya tamamlay�c�s� niteli�inde olan ve sigortal�lar� birbirine kar��mayan i�lerin ayr� ve ba��ms�z olarak y�r�t�ld��� yerler de ba��ms�z i�yeri say�l�r.
(7) Tek ihale ile birden fazla �nitenin g�rev alan�na giren bir i�in yap�lmas� h�linde, istihkaklar�n�n bir �denmesi ve teminatlar�n�n tek olmas� �art�yla, i�e ilk ba�lan�lan yeri �evresine alan �nitece tek i�yeri sicil numaras� verilebilir. Ayn� anda birden fazla �nitenin g�rev alanlar�nda i�e ba�lan�lmas� halinde, hangi �niteden tek i�yeri sicil numaras� al�naca�� i�verenin talebine g�re belirlenir. ��verence, ilgisi bulunan di�er �nitelere yaz�l� olarak bilgi verilir.
(8) Ayn� i�veren taraf�ndan yapt�r�lan ve birden fazla yap� ruhsat� bulunan �zel nitelikteki bina in�aat� i�yerlerinde, parsellerinin biti�ik ya da yak�n olmas� ve sigortal�lar�n birbirine kar��mas� �art�yla in�aatlar�n tek sicil numaras�nda y�r�t�lmesine �nitece izin verilebilir.
(9) S�resi i�inde verilmeyip sonradan verilecek i�yeri bildirgesi, Kurumca aksi kararla�t�r�lmad��� s�rece ka��t ortam�nda elden veya posta yoluyla Kuruma verilir.
��YER� S�C�L NUMARASI
Madde 28- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi gere�ince sigortal� �al��t�r�lan i�yerine; Kurumca �Mahiyet kodu�, ���kolu kodu�, ��nite kodu�, �S�ra numaras��, ��l kodu�, ��l�e kodu� ve �Kontrol numaras��n� ihtiva eden bir i�yeri sicil numaras� verilir ve bu numara i�verene tebli� edilir.
a) Mahiyet kodu; yap�lan i�in �zel veya kamu sekt�r�ne ait daimi veya ge�ici oldu�unu belirtmeye y�nelik olup tek hane rakamdan ibarettir. �1� rakam� kamu sekt�r�ne ait devaml� i�yerlerini, �2� rakam� �zel sekt�re ait devaml� i�yerlerini, �3� rakam� kamu sekt�r�ne ait ge�ici i�yerlerini, �4� rakam� �zel sekt�re ait ge�ici i�yerlerini ifade eder.
b) ��kolu kodu; yap�lan i�in K�sa Vadeli Sigorta Kollar� Prim Tarifesine g�re hangi i� koluna girdi�ini belirtmeye y�nelik olup d�rt hane rakamdan ibarettir.
c) �nite kodu; i�yerinin i�lem g�rd��� �niteyi belirtmeye y�nelik olup iki hane rakamdan ibarettir.
�) S�ra numaras�; her i�yerine ilgili �nite taraf�ndan iller itibar�yla ve s�ra takip etmek suretiyle verilen bir numara olup yedi hane rakamdan ibarettir.
d) �l kodu; i�yerinin hangi ilde oldu�unu belirtmeye y�nelik olup il trafik kod numaras�ndan ibarettir.
e) �l�e kodu; i�yerinin hangi il�ede oldu�unu belirtmeye y�nelik olup iki hane rakamdan ibarettir.
f) Kontrol numaras�; i�yeri sicil numaras�n�n do�ru kullan�lmas�n� sa�lamaya y�nelik olup iki hane rakamdan ibarettir.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� �al��t�r�lan i�yerlerine, Kurumca ��nite kodu�, �Saymanl�k ve kurum numaras��, ��l kodu�, ��l�e kodu� ve �Kontrol numaras�n�� ihtiva eden i�yeri sicil numaras� verilir ve bu numara i�verene tebli� edilir.
a) Saymanl�k ve kurum numaras�; oniki haneli olup alt� hane saymanl�k numaras� ve alt� hane kurum numaras�ndan olu�ur. Saymanl�k numaras�n�n ilk iki hanesi saymanl���, takip eden iki hanesi sigortal�n�n �al��t��� i�yerinin bulundu�u ili, son iki hanesi ise il�e kodunu ifade eder. Kurum numaras� ise sigortal�y� �al��t�r�lan kamu kurumunu ifade etmek �zere Kurumca verilir.
b) �l kodu, il�e kodu ve �nite kodu; bu maddenin birinci f�kras�nda a��klanan esaslar �er�evesinde bu i�yerleri i�in de verilir.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bentlerine g�re sigortal� say�lan ki�ileri �al��t�ran ger�ek veya t�zel ki�iler ile t�zel ki�ili�i olmayan kurum ve kurulu�lara, i�yerleri i�in verilen i�yeri sicil numaras� yan�nda ayr�ca i�veren numaras� da verilebilir. Bu numara, ger�ek ki�i i�verenlerde T�rkiye Cumhuriyeti kimlik numaras�, yabanc� uyruklu ger�ek ki�i i�verenlerde N�fus ve Vatanda�l�k ��leri Genel M�d�rl���nce verilecek numara, t�zel ki�i i�verenlerde ise vergi kimlik numaras�d�r.
��YER� B�LD�RGES� �LE B�RL�KTE VER�LECEK D��ER BELGELER
Madde 29- (1) ��veren, i�yeri bildirgesi ekinde Kuruma vermesi gereken;
a) Daimi mahiyetteki i�yerlerinde, i�yerinin adresini g�sterir yerle�im belgesini,
b) Ger�ek ki�i i�verenler y�n�nden kendilerinin, t�zel ki�i i�verenler y�n�nden ise t�zel ki�ili�i temsile yetkili ki�ilerin imza sirk�lerini,
bir ay i�inde Kuruma, elden vermekle veya posta yoluyla g�ndermekle y�k�ml�d�r. �mza sirk�leri Kuruma verilmesi gereken ki�ilerin, �niteye bizzat m�racaat ederek kimliklerinin tespitiyle birlikte imza beyanlar�n�n al�nmas�n� sa�lamalar� halinde, (b) bendinde istenilen imza sirk�leri art�k istenilmez.
(2) ��verenden i� alan alt i�verenler, Kanundan do�an y�k�ml�l�kleri ba�lamadan �nce, i�yeri bildirgesi hari�, birinci f�kran�n (b) bendinde belirtilen belgeyi ve as�l i�verenle yapm�� oldu�u s�zle�menin bir �rne�ini, Kuruma elden verir veya posta yoluyla g�nderirler.
(3) Birinci f�krada belirtilen belgelerin yan� s�ra;
a) T�zel ki�iler; h�kmi �ahsiyetin tescil edildi�i Ticaret Sicil Gazetesini,
b) Adi ortakl�klar; noter onayl� ortakl�k s�zle�mesini,
c) �hale konusu i�lerde; i�in s�zle�mesi veya i�in �stlenildi�ini g�sterir idarenin yaz�s�,
�) �n�aat i�yerlerinde; yap� ruhsat�n�n fotokopisi, varsa arsa sahibi ile m�teahhit aras�ndaki in�aat yap�m s�zle�mesi,
birinci f�krada belirtilen s�rede ve usulle verilir.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� �al��t�r�lan i�yerlerinin tescilinde, i�yeri bildirgesi yeterli olup eki belgeler ihtiya� olmas� h�linde �nitece istenir.
(5) Bu madde de verilmesi istenen belgelerden ilgili kurumlardan elektronik ortamda al�nanlar Kurumca istenmez.
BEL�RL� YERDE YAPILMAYAN VE BEL�RL� B�R MERKEZDEN SEVK VE �DARE ED�LEN ��LER�N TESC�L�
Madde 30- (1) ��yeri bildirgesi, sigortal� �al��t�r�lmaya ba�lan�lan, devir al�nan veya ba�ka bir i�verene intikal eden i�in, belirli bir yerde yap�lmamas� h�linde i�verenin ikametg�h�n�n bulundu�u; bir �il�den di�er bir �il�e ge�mesi ve devam etmesi h�linde ise i�in ba�lad��� yeri �evresine alan; �niteye verilir.
(2) B�ro, yaz�hane gibi belli bir merkezden sevk veya idare edilmeyen ve faaliyeti belirli bir yere ba�l� olmayan i�ler, belirli yerde yap�lmayan i�ler olarak kabul olunur.
(3) Belirli bir yerde yap�lmayan i�lerde i�verenin ikametg�h� ile i�in g�r�ld��� yerler Kuruma ait ayr� �nite b�lgelerinde bulunuyorsa, sigorta i�lemlerinin i�verenin yaz�l� ba�vurmas� �zerine, i�in yap�ld��� yeri �evresine alan �nite veya �nitelerinden biri taraf�ndan y�r�t�lmesine, Kurumca izin verilebilir.
(4) Faaliyeti belirli bir yere ba�l� olmamakla beraber, b�ro, yaz�hane gibi belirli bir merkezden sevk ve idare edilen i�ler, belirli bir yerde yap�lm�� say�l�r ve i�yeri bildirgesi, i�in sevk ve idare edildi�i yeri �evresine alan �niteye verilir.
ALT ��VEREN VE S�GORTALIYI GE��C� OLARAK DEV�R ALANIN Y�K�ML�L���
Madde 31- (1) Alt i�veren, mevzuattan do�an y�k�ml�l�klerini as�l i�verene ait i�yeri sicil numaras�na ilave olarak verilecek �� haneli alt i�veren numaras� ile as�l i�verenin i�yeri dosyas� �zerinden yerine getirir. Alt i�veren ad�na i�yeri dosyas� a��lmaz.
(2) Sigortal�y� ge�ici i� ili�kisi �er�evesinde devralan i�veren, m��tereken ve m�teselsilen sorumlu oldu�u y�k�ml�l�klerini sigortal�y� devir ald��� i�verenle yapm�� oldu�u s�zle�meyi Kuruma ibraz etmesi kayd�yla kendisine verilecek �� haneli numara ile sigortal�y� devir ald��� i�verene ait i�yeri dosyas� �zerinden yerine getirebilir. Sigortal�y� ge�ici i� ili�kisi �er�evesinde devralan i�veren ad�na i�yeri dosyas� a��lmaz.
TESP�T VEYA RESM� BELGELERE �ST�NADEN TESC�L
Madde 32- (1) ��veren taraf�ndan i�yeri bildirgesinin verilmemi� olmas� h�linde, i�yeri;
a) Kurumun denetim ve kontrol ile g�revlendirilmi� memurlar�nca, fiilen yap�lan denetimler sonucunda veya i�yeri kay�tlar�ndan yap�lan tespitlere,
b) Kamu idarelerinin denetim elemanlar�nca kendi mevzuatlar� gere�ince yapacaklar� soru�turma, denetim ve incelemeler neticesinde veya Kanunun 8. maddesinin yedinci f�kras�na g�re kamu idareleri ile Kanunun 100. maddesine g�re 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar, d�ner sermayeli kurulu�lar, di�er ger�ek ve t�zel ki�ilerden, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�lardan, Kanunun 90. maddesinin birinci ve d�rd�nc� f�kralar�na g�re Kuruma yap�lacak bildirimlerden veya ruhsat vermeye yetkili mercilerden al�nan bilgilere,
c) Mahkeme kararlar�na,
istinaden re�sen tescil edilir.
�K�NC� B�L�M
��YER� TESC�L�NDE MEYDANA GELEN DE����KL�KLER
��YER�N�N NAKL�, DEVR�, �NT�KAL�
Madde 33- (1) Sigortal� �al��t�r�lan bir i�yerinin;
a) Faaliyette bulundu�u adresten ba�ka bir ildeki adrese nakledilmesi h�linde nakleden i�verence; ba�ka bir i�verene devredilmesi h�linde ise devralan i�verence; nakil veya devir tarihini takip eden on g�n i�inde,
b) ��verenin �l�m� ile i�yerinin miras��lar�na intikali h�linde ise miras��lar�nca, �l�m tarihinden itibaren �� ay i�inde,
i�yeri bildirgesi verilir.
(2) ��yerinin ayn� il i�inde ba�ka bir �nitenin g�rev b�lgesine nakledilmesi h�linde i�yeri bildirgesi verilmez. Ancak, nakil tarihini takip eden 10 g�n i�inde durum, i�verence eski ve yeni �niteye bir yaz� ile bildirilir. Yeni �nite, nakil bilgilerine dayanarak i�verene i�yeri sicil numaras�n� bildirir. Eski �nitede bulunan i�yeri dosyas�ndaki tescile esas bilgi ve belgelerin birer �rne�i yeni �nitedeki dosyas�na konulur.
(3) 29.6.1956 tarihli ve 6762 say�l� T�rk Ticaret Kanunu h�k�mlerine tabi �irketlerin nevilerinin de�i�mesi, birle�mesi, b�l�nmesi veya di�er bir �irkete kat�lmas� durumunda, bu hususlar�n ticaret siciline tesciline ili�kin ilan tarihini; adi �irketlerde �irkete yeni ortak al�nmas� halinde ise, en ge� yeni orta��n al�nd��� tarihi; takip eden on g�n i�inde bu durumlar�n i�yeri bildirgesi ile Kuruma bildirilmesi zorunludur. ��yeri bildirgesi, e-sigorta kanal�yla al�nmas� sa�lan�ncaya kadar, Kuruma elden verilir veya posta yoluyla g�nderilir. ��yerlerinde i�letme ad� de�i�ikliklerinde i�yeri bildirgesi verilmez. Bu de�i�iklik bir yaz� ile Kuruma bildirilir.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendinde belirtilen sigortal�lar�n �al��t�r�ld��� i�yerlerinin;
a) Ba�l� bulunduklar� saymanl���n de�i�mesi durumunda, i�yerinin tesciline esas de�i�iklik bilgileri i�verence, saymanl�k de�i�iklik tarihini takip eden on g�n i�inde,
b) Ba�ka bir kamu idaresine devri veya birle�mesi h�linde, devir alan veya birle�en kamu idaresince, durumun dayana�� bilgi ve belgelerle birlikte, devir veya birle�me tarihini takip eden on g�n i�inde,
c) Yeni bir kamu idaresi ad� alt�nda birle�mesi durumunda, yeni kurulan kurumca, birle�me tarihini takip eden on g�n i�inde i�yeri bildirgesi verilerek, ayr�ca birle�meye ili�kin bilgi ve belgeleriyle birlikte ayn� s�re i�inde,
d) Ayn� il i�indeki adres veya isim de�i�iklikleri, dayana�� bilgi ve belgeleriyle birlikte de�i�iklik tarihini takip eden on g�n i�inde,
e) �zelle�tirilmek suretiyle sat���n�n yap�lmas� h�linde, sat��� yap�lan kurumca sat�� i�leminin onayland��� tarihi takip eden on g�n i�inde ilgili belgeleriyle birlikte,
yaz�l� olarak Kuruma bildirilir.
��YER� DOSYALARININ ��LEMDEN KALDIRILMASI
Madde 34- (1) ��yerinin yanl�� veya yersiz olarak tescil edildi�inin tespiti h�linde, �nitece tescil i�leminin iptali yap�l�r.
(2) Ayn� i� veya i�yerine birden fazla sicil numaras� verilmi� oldu�unun anla��lmas� h�linde, sonradan verilen numaralar �nitece re�sen iptal edilir. �ptal edilen numaralar ba�ka i�yerine verilmez. Ancak i�lemler sonradan verilen numaradan y�r�t�lm��se geriye d�n�k i�lem yapmamak i�in di�er numaralar, i�lem g�ren i�yeri dosyas�n�n numaras�nda birle�tirilir.
(3) �zel nitelikteki in�aat i�yerleri ile ihale konusu i�yerleri hari� olmak �zere, kapanma, terk veya tasfiye olmad��� h�lde, i�yerinde en az iki y�l s�re ile sigortal� �al��t�r�lmad���, i�verenler taraf�ndan bildirilen veya Kurumca tespit edilen i�yeri dosyalar�, sigortal� �al��t�r�lmaya son verilen tarih itibar�yla �nitece Kanun kapsam�ndan ��kar�l�r.
D�RD�NC� KISIM
H�ZMET AKD� �LE VEYA KEND� ADINA VE HESABINA BA�IMSIZ �ALI�AN S�GORTALILARIN TAB� OLDU�U KISA VADEL� S�GORTA KOLLARINA A�T ��LEMLER
B�R�NC� B�L�M
�� KAZASI VE MESLEK HASTALI�I, TANIMI, KAPSAMI, B�LD�R�LMES� VE SORU�TURULMASI
�� KAZASININ B�LD�R�M� VE B�LD�R�M S�RES�
Madde 35- (1) �� kazas�, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n;
a) (a) bendinde say�lan sigortal�lar ile Kanunun 5. maddesinin (a) ve (c) bendinde say�lan sigortal�lar�n i� kazas� ge�irmeleri h�linde i�verenleri, Kanunun 5. maddesinin (b) ve (e) bentlerinde belirtilen sigortal�lar�n i� kazas� ge�irmeleri h�linde ise e�itim veya staj g�rd�kleri i�yeri i�verenleri taraf�ndan kazan�n oldu�u yerdeki yetkili kolluk kuvvetlerine derh�l, Kuruma en ge� kazadan sonraki �� i� g�n� i�inde, Kanunun 5. maddesinin (g) bendinde say�lan sigortal�n�n i� kazas� ge�irmesi h�linde, i�vereni taraf�ndan kazan�n oldu�u ve �lkemiz ile sosyal g�venlik s�zle�mesi bulunmayan �lkelerdeki yerel kolluk kuvvetlerine derh�l, Kuruma ise en ge� kazadan sonraki �� i� g�n� i�inde,
b) (b) bendi kapsam�nda olan sigortal�lar�n i� kazas� ge�irmeleri h�linde, bir ay� ge�memek �art�yla kendisi taraf�ndan ge�irdi�i i� kazas�na ili�kin rahats�zl���n�n bildirimine engel olmad��� g�nden sonraki �� i� g�n� i�inde,
Ek-7�de yer alan i� kazas� ve meslek hastal��� bildirgesini vermekle y�k�ml� olanlar taraf�ndan e-sigorta ile Kuruma bildirilir veya do�rudan ya da posta yoluyla ilgili �niteye g�nderilir.
(2) Bu maddenin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n, i�verenin kontrol� d���ndaki yerlerde i� kazas� ge�irmeleri h�linde, i� kazas� ile ilgili bilgi al�nmas�na engel olacak durumlarda, i� kazas�n�n ��renildi�i tarihten itibaren bildirim s�resi �� i� g�n�d�r.
(3) Bu maddenin birinci f�kras�n�n (b) bendindeki sigortal�lar�n bildirim yapmalar�na engel durumlar�n� hekim raporu ile veya m�cbir sebep olay�n� belgelemeleri �artt�r.
(4) Bu maddenin birinci f�kras�n�n (a) bendinde belirtilen sigortal�lar�n i� kazas� ge�irmeleri h�linde, belirtilen s�relerde i�verence bildirim yap�lmamas� durumunda, bildirimin Kuruma yap�ld��� tarihe kadar sigortal�ya �denecek ge�ici i� g�remezlik �dene�i Kurumca i�verenden tahsil edilir.
(5) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� olanlar�n i� kazas� ge�irmeleri ve bu maddenin birinci f�kras� (b) bendinde belirtilen s�rede bildirilmemesi h�linde, bildirim tarihine kadar ge�en s�re i�in yap�lacak ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denmez. Bildirim tarihinden sonraki s�relere ait ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denir.
MESLEK HASTALI�ININ TESP�T�, B�LD�R�M� VE B�LD�R�M S�RES�
Madde 36- (1) Sigortal�n�n �al��t��� i�ten dolay� meslek hastal���na tutuldu�unun;
a) Kurumca yetkilendirilen sa�l�k hizmet sunucular� taraf�ndan usul�ne uygun olarak d�zenlenen sa�l�k kurulu raporu ve dayana�� t�bb� belgelerin,
b) Kurumca gerekli g�r�ld��� h�llerde, i�yerindeki �al��ma �artlar�n� ve buna ba�l� t�bb� sonu�lar�n� ortaya koyan denetim raporlar� ve gerekli di�er belgelerin,
incelenmesi sonucu Kurum Sa�l�k Kurulu taraf�ndan tespit edilmesi zorunludur.
(2) Sigortal�n�n, �al��t��� i�ten ayr�ld�ktan sonra meslek hastal��� sebebiyle, Kanunda belirtilen yard�mlardan yararlanabilmesi i�in eski i�inden fiilen ayr�lmas� ile hastal���n meydana ��kmas� aras�nda, �al��ma G�c� ve Meslekte Kazanma G�c� Kayb� Oran� Tespit ��lemleri Y�netmeli�inde belirtilen s�reden daha uzun bir s�renin ge�memi� olmas� �artt�r.
(3) Kurumca ��kar�lacak y�netmelikle belirlenmi� meslek hastal�klar� listesindeki y�k�ml�l�k s�resi a��lm�� oldu�u i�in talepleri kabul edilmeyen sigortal�lar�n yaz�l� ba�vurular� �zerine s�z konusu hastal���n meslek hastal��� say�l�p say�lmayaca�� hususuna, meslek hastal���n�n klinik ve laboratuar bulgular� ile belgelenmesi ve meslek hastal���na yol a�an etkenin Kurum denetim ve kontrol ile g�revli memurlar� veya Bakanl�k i� m�fetti�lerince i�yerinde yap�lacak inceleme sonucunda haz�rlanacak rapora istinaden Sosyal Sigorta Y�ksek Sa�l�k Kurulunca karar verilir.
(4) Meslek hastal���n�n, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n;
a) (a) bendi ile 5. maddesi kapsam�nda bulunan sigortal�lar bak�m�ndan, meslek hastal���na tutuldu�unu ��renen sigortal� veya bu durum kendisine bildirilen i�veren taraf�ndan,
b) (b) bendi kapsam�ndaki sigortal� bak�m�ndan ise kendisi taraf�ndan,
bu durumun ��renildi�i g�nden ba�layarak �� i� g�n� i�inde, Ek-7�de yer alan i� kazas� ve meslek hastal��� bildirgesini vermekle y�k�ml� olanlar e-sigorta ile Kuruma bildirilir veya do�rudan ya da posta yoluyla ilgili �niteye g�nderilir. Bu y�k�ml�l���n� yerine getirmeyen veya yaz�l� olarak bildirilen hususlar� kasten eksik ya da yanl�� bildiren i�verenden veya Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�dan, Kurumca bu olayla ilgili yap�lm�� bulunan tedavi giderleri, yol gideri, g�ndelik, refakat�i giderleri ve di�er harcamalar ile �denmi�se ge�ici i� g�remezlik �dene�i tahsil edilir.
(5) Kurumca ��kar�lacak �al��ma G�c� ve Meslekte Kazanma G�c� Kayb� Oran� Tespit ��lemleri Y�netmeli�i ile hangi h�llerin meslek hastal��� say�laca�� belirlenir. Y�netmelikle belirlenmi� hastal�klar d���nda herhangi bir hastal���n meslek hastal��� say�l�p say�lmamas� hususunda ��kabilecek uyu�mazl�klar, Sosyal Sigorta Y�ksek Sa�l�k Kurulunca karara ba�lan�r.
�� KAZASI VE MESLEK HASTALI�ININ SORU�TURULMASI
Madde 37- (1) ��verence d�zenlenen i� kazas� ve meslek hastal��� bildirgesi ve eki belgelere g�re, �nite, kamu idarelerinin g�revleri gere�i d�zenlemi� oldu�u belge ve tutanaklardan, sigorta olay� i�in gerekli bilginin temin edilmesi ko�uluyla ba�ka bir soru�turma ve denetime gidilmeden olay�n i� kazas� say�l�p say�lamayaca��na karar verebilir, meslek hastal���nda ise ilgili sa�l�k birimine sevk eder.
(2) �nitece karar verilemeyen, ��pheli g�r�len ve teredd�t edilen, uzun s�reli tedavi gerektiren, mal�liyet veya �l�mle neticelenen, Kuruma b�y�k mal� y�k getiren i� kazalar� Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar�nca veya Bakanl�k i� m�fetti�lerince soru�turulur.
(3) Bakanl�k i� m�fetti�lerinin rapor ve tutanaklar�nda gerekli bilgilerin yer almas� veya yarg� karar�n�n bulunmas� durumlar�nda, �nitelerce tekrar inceleme talep edilmez.
(4) �� kazas� ve meslek hastal��� soru�turmalar�, sigortal�l�k durumu, i� kazas� ve meslek hastal��� bildirgesinde bildirilen olay�n i� kazas� say�l�p say�lmayaca��, i�yerinde sigortal�n�n �al��t��� birimin meslek hastal���na sebep olup olmayaca��, i�veren sorumlulu�unun tespitinde ka��n�lmazl�k ilkesinin uygulan�p uygulanmayaca��, olay�n meydana gelmesinde sigortal�n�n kast�, a��r kusuru, i�verenin kast� veya sigortal�lar�n sa�l���n� koruma ve i� g�venli�i mevzuat�na ayk�r� bir hareketi ile ���nc� �ah�slar�n kusurlu h�llerinin olup olmad��� hakk�nda karar verilebilmesi i�in yap�l�r.
(5) Kuruma bildirilen hususlar�n ger�e�e uymad��� ve olay�n i� kazas� olmad���n�n anla��lmas� h�linde, Kurumca bu olay i�in yersiz olarak yap�lm�� �demeler, ger�e�e ayk�r� bildirimde bulunanlardan ilgili mevzuat h�k�mlerine g�re tahsil olunur.
�K�NC� B�L�M
KISA VADEL� S�GORTA KOLLARINDAN SA�LANAN YARDIMLARA �L��K�N ��LEMLER
GE��C� �� G�REMEZL�K VE GE��C� �� G�REMEZL�K �DENE��N�N TANIMI
Madde 38- (1) Ge�ici i� g�remezlik, sigortal�n�n i� kazas�, meslek hastal���, hastal�k ve anal�k h�llerinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sa�l�k kurulu raporlar�nda belirtilen istirahat s�resince ge�ici olarak �al��amama h�lidir.
(2) Ge�ici i� g�remezlik �dene�i, i� kazas�, meslek hastal���, hastal�k ve anal�k h�llerinde Kanunda belirtilen ge�ici i� g�remezlik s�relerinde verilen �denektir.
S�GORTALILARA VER�LECEK OLAN �ST�RAHATLAR
Madde 39- (1) �stirahat raporlar�n�n Kurumla s�zle�meli sa�l�k hizmeti sunucular� taraf�ndan d�zenlenmesi �artt�r. Kurumla s�zle�mesiz sa�l�k hizmeti sunucular� taraf�ndan verilen ve istirahat s�resi 10 g�n� ge�meyen raporlar, Kurumla s�zle�meli resm� sa�l�k hizmeti sunucusu hekimi taraf�ndan, 10 g�n� a�an raporlar ise Kurumla s�zle�meli resm� sa�l�k hizmeti sunucusu sa�l�k kurulunca onand��� takdirde ge�erli olur.
(2) Ayaktan tedavilerde sigortal�ya tek hekim raporu ile bir defada en �ok 10 g�n istirahat verilebilir. �stirahat sonras�nda kontrol muayenesi raporda belirtilmi� ise toplam s�re yirmi g�n� ge�memek kayd� ile istirahat uzat�labilir. Yirmi g�n� a�an istirahat raporlar� sa�l�k kurulunca verilir. Sa�l�k kurulunun ilk verece�i istirahat s�resi sigortal�n�n tedavi alt�na al�nd��� tarihten ba�lamak �zere alt� ay� ge�emez. Tedaviye devam edilmesi h�linde mal�ll�k h�linin �nlenebilece�i veya �nemli oranda azalt�labilece�i sa�l�k kurulu raporu ile tespit edilirse bu s�re uzat�l�r.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda olup, i�verenleri taraf�ndan yurtd���nda g�revlendirilen sigortal�lar ile Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda bulunan ve y�r�tmekte olduklar� i� veya �al��ma konular� nedeniyle yurtd���nda bulunan sigortal�lara ve Kanunun 5. maddesi (g) bendi kapsam�ndaki sigortal�lara �lkemiz ile sosyal g�venlik s�zle�mesi bulunmayan �lkelerdeki tedavileri sonucu verilen istirahat raporlar�n�n ilgili �lke mevzuat�na uygun oldu�unun �lkemiz d�� temsilciliklerince onanmas� h�linde, Kurumca yetkilendirilen hekim ve sa�l�k kurullar�n�n ayr�ca onay� aranmaz.
(4) Sigortal�lar�n ���nc� f�krada belirtilen h�ller d���nda yurtd���nda bulunduklar� s�rada g�rd�kleri tedavi sonucunda ald�klar� raporlar i�in birinci f�kra h�k�mleri uygulan�r.
(5) Kurumca yetki tan�nan i�yeri hekimi bir kerede en fazla 2 g�n istirahat verebilir.
(6) �stirahat raporlar�nda sigortal�n�n �al���p �al��amayaca�� veya kontrol muayenesinin yap�l�p yap�lmayaca�� hususu belirtilir. �stirahat raporunun bir n�shas� i�yerlerine ibraz edilmesi i�in sigortal�lara verilmek, bir n�shas� Kuruma g�nderilmek �zere en az iki n�sha olarak d�zenlenir.
(7) Kurumca yetkilendirilen tek hekim veya sa�l�k kurulu taraf�ndan verilecek istirahatlar, �rne�i Kurumca belirlenecek belgenin doldurulmas� veya elektronik ortamda d�zenlenmesi suretiyle verilir.
(8) Kurumla s�zle�meli sa�l�k hizmeti sunucular�nca, ge�ici i� g�remezlik belgeleri ile sa�l�k kurulu raporlar�n�n birer n�shas� d�zenlendi�i tarihten itibaren �� i� g�n� i�inde sigortal�n�n i� yerinin kurulu bulundu�u sosyal g�venlik il m�d�rl�klerine/sosyal g�venlik merkezlerine, s�zle�meli �lke sigortal�s�n�n belgeleri ise sa�l�k yard�m� belgesini d�zenleyen sosyal g�venlik il m�d�rl�klerine/ sosyal g�venlik merkezlerine g�nderilir.
(9) �lkemizin taraf oldu�u sosyal g�venlik s�zle�meleri h�k�mleri �er�evesinde akit �lke sigorta kurumu mevzuat�na g�re d�zenlenen ve s�zle�menin uygulanmas�na ili�kin form�lerlerle Kuruma bildirilen istirahat raporlar� aynen kabul edilir.
(10) �lkemiz ile sosyal g�venlik s�zle�mesi bulunan �lke sosyal g�venlik kurumlar� sigortal�lar�n�n, muayene ve tedavileri sonucu d�zenlenecek istirahat veya sa�l�k kurulu raporlar�nda bu Y�netmelikte belirlenmi� usul ve esaslar uygulan�r. Bu raporlar�n, akit �lke sosyal g�venlik kurumlar�na intikal ettirilebilmesi i�in Kuruma verilmesi zorunludur.
(11) 211 say�l� T�rk Silahl� Kuvvetleri �� Hizmet Kanununa tabi personel i�in verilecek istirahat raporlar� usul ve esaslar�, Mill� Savunma Bakanl���n�n g�r��� al�narak Kurumca belirlenir.
GE��C� �� G�REMEZL�K �DENE��N�N �DENMES�
Madde 40- (1) Ge�ici i� g�remezlik �dene�i;
a) �� kazas� veya meslek hastal��� nedeniyle i� g�remezli�e u�rayan sigortal�ya her g�n i�in,
b) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi ile 5. maddesi kapsam�ndaki sigortal�lardan hastal�k sigortas�na tabi olanlar�n, hastal�k sebebiyle i� g�remezli�e u�ramalar� h�linde, i� g�remezli�in ba�lad��� tarihten �nceki bir y�l i�inde en az doksan g�n k�sa vadeli sigorta primi bildirilmi� olmas� �art�yla ge�ici i� g�remezli�in ���nc� g�n�nden ba�lamak �zere her g�n i�in,
c) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar ve ayn� bendin (1), (2) ve (4) numaral� alt bentleri kapsam�ndaki sigortal� kad�n�n anal��� h�linde, do�umdan �nceki bir y�l i�inde en az doksan g�n k�sa vadeli sigorta primi bildirilmi� olmas� �art�yla, do�umdan �nceki ve sonraki sekizer haftal�k s�rede, �o�ul gebelik h�linde ise do�umdan �nceki sekiz haftal�k s�reye iki haftal�k s�re ilave edilerek �al��mad��� her g�n, sigortal� kad�n�n iste�i ve hekimin onay� ile do�uma �� hafta kal�ncaya kadar �al���lmas� h�linde, sigortal�n�n bu s�rede �al��mam�� olmas� �art� ile sigortal�n�n iste�i ve hekim raporu ile do�um �ncesinde kullan�lmayan s�renin be� haftaya, �o�ul gebelik h�linde yedi haftaya kadar olan k�sm�ndan do�um sonras�na ilave edilen her g�n i�in,
verilir.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlara, i� kazas� veya meslek hastal��� ya da anal�k h�llerinde genel sa�l�k sigortas� d�hil prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n�n �denmi� olmas� �art�yla yatarak tedavi s�resince veya yatarak tedavi sonras� bu tedavinin gere�i olarak istirahat raporu ald�klar� s�rede her g�n i�in ge�ici i� g�remezlik �dene�i verilir. Ancak bu maddenin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re do�um �ncesi ve sonras� ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denebilmesi i�in yatarak tedavi �art� aranmaz.
(3) �� kazas�, meslek hastal���, hastal�k ve sigortal� kad�n�n anal��� halinde, verilecek ge�ici i� g�remezlik �dene�i, yatarak tedavilerde Kanunun 17. maddesine g�re hesaplanacak g�nl�k kazanc�n�n yar�s�, ayaktan tedavilerde ��te ikisidir.
(4) �� kazalar� ile meslek hastal�klar�, hastal�k ve anal�k sigortalar�nda, yeniden tespit edilen alt s�n�rlar�n alt�nda g�nl�k kazan� �zerinden �denek alanlar�n veya almaya hak kazanm�� yahut kazanacak olanlar�n bu �denekleri, g�nl�k kazanc�n alt s�n�r�ndaki de�i�ikliklerin y�r�rl��e girdi�i tarihten ba�layarak, y�kseltilmi� g�nl�k kazan�lar�n alt s�n�r�na g�re art�r�laca��ndan alt s�n�r�n artt��� tarihten evvel ge�ici i� g�remezli�e u�rayan ve ge�ici i� g�remezlik durumlar� bu tarihten sonra da devam edenlerin, ge�ici i� g�remezlik �dene�i hesab�na esas al�nan g�nl�k kazan�lar� yeniden tespit edilen alt s�n�r �zerinden hesaplanarak �denir.
(5) Bir sigortal�n�n, ayn� zaman i�inde ve ayn� sigortal�l�k h�line tabi olacak �ekilde birden fazla i�yerinde �al��mas� h�linde, �deneklere esas tutulacak g�nl�k kazanc�n�n tespitinde, �st s�n�r dikkate al�narak her bir i�yeri i�in ayr� ayr� bulunacak g�nl�k kazan�lar�n toplam� �dene�e esas g�nl�k kazanc�n� olu�turur. Ayr�ca, bir sigortal�da i� kazas�, meslek hastal���, hastal�k ve anal�k h�llerinden birka�� birle�irse ge�ici i� g�remezlik �deneklerinden en y�kse�i verilir.
(6) S�rekli i� g�remezlik geliri ba�lanm�� sigortal�lardan, ayn� �z�rl�l�k veya meslek hastal��� nedeniyle istirahat raporu alanlara, yaz�l� istek tarihinden itibaren Kanunun 18. maddesine g�re hesaplanacak bir g�nl�k ge�ici i� g�remezlik �dene�i ile ayl�k s�rekli i� g�remezlik gelirinin otuzda biri aras�ndaki fark, her g�n i�in ge�ici i� g�remezlik �dene�i olarak verilir.
(7) Kamu idarelerinde Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda �al��an sigortal�lar ile toplu i� s�zle�mesi yap�lan i� yerlerinde �al��an sigortal�lara �denecek ge�ici i� g�remezlik �dene�i, yap�lacak protokol ile sigortal�lar i�in Kuruma �denecek sigorta primine mahsup edilmek �zere, i�verenleri taraf�ndan Kurum ad�na sigortal�lara �denebilir. ��veren taraf�ndan sigortal�ya ge�ici i� g�remezlik �dene�inin �denmesi h�linde, i�verenin; ge�ici i� g�remezlik �dene�inin sigortal�ya �dendi�ini g�sterir �deme belgesini Kuruma ibraz�ndan sonra, Kurum taraf�ndan hesaplanarak bulunacak ge�ici i� g�remezlik �dene�i toplam�, i�verenin Kuruma olan borcuna, borcun olmamas� h�linde ise ilk prim borcuna mahsup edilir. ��yerinin kapanm�� olmas� h�linde ise iade edilir.
(8) Ge�ici i� g�remezlik �dene�i, buna ili�kin belge veya bilgilerin Kuruma intikalini takip eden yedi i� g�n� i�inde ge�mi� s�reler i�in sigortal�lar�n kendilerine, kanun� temsilcilerine, vekillerine veya sigortal�n�n banka hesap numaras�na ya da PTT Bank �ubelerine �denmesi hususunda Kurum yetkilidir. Ancak, on g�n� a�an istirahat s�relerinde �demeler, asgari on g�nl�k tutar kadar yap�l�r.
(9) Ge�ici i� g�remezlik �dene�inin �denmesi esnas�nda Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras� (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�n�n;
a) �stirahatl� oldu�u d�nemde i�yerinde �al���p �al��mad���,
b) Kazan� hesab�na giren d�neme ili�kin aylarda, prim, ikramiye ve bu nitelikteki ar�zi �demeler,
c) Viziteye ��kt���/istirahat�n ba�lad��� tarih itibar�yla prim �deme h�linin devam edip etmedi�i,
i�veren taraf�ndan Kuruma elektronik ortamda bildirilir.
(10) Sigortal�n�n, ge�ici i� g�remezlik �dene�i almas�na esas istirahat raporu s�resi i�inde, sigortal�l�k h�linin herhangi bir nedenle sona ermesi h�linde istirahat s�resince ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denmeye devam edilir.
(11) Yukar�daki s�relerin hesab�nda Kanunun 24. maddesinde d�zenlenen k�sa vadeli sigorta kollar�nda dikkate al�nmayan s�relere ili�kin Kurumda mevcut bilgiler ile sigortal�lar taraf�ndan ibraz edilen belgelere g�re tespit edilecek s�reler bilgi i�lem ortam�nda kaydedilir.
(12) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras� (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar sadece, istirahat raporlar�yla birlikte PTT bank veya banka hesap numaralar�n� Kuruma bildirirler, bunlardan Kurumca �al��mad���na dair beyan d���nda bilgiler istenmez.
S�REKL� �� G�REMEZL�K GEL�R�
Madde 41- (1) S�rekli i� g�remezlik geliri Kanunun 19. maddesinin birinci f�kras�nda belirtilen sigortal�lara ba�lan�r.
(2) S�rekli i� g�remezlik durumunun tespiti i�in Kurum Sa�l�k Kuruluna g�nderilecek belgeler aras�nda, varsa ilk i�e giri� sa�l�k raporu, i� kazas� ve meslek hastal��� bildirim belgesi, olay�n Kanuna g�re i� kazas� olup olmad��� veya sigortal�n�n meslek hastal���na yakaland��� i�yerine ait �al��ma �artlar�n� net olarak belirtir soru�turma raporu ve tutanaklar ile mahkemelerce i� kazas� veya meslek hastal��� oldu�unun kabul edildi�ine dair belgeler, �al���r veya �al��amaz raporu, ge�ici i� g�remezlik �dene�i belgesi, i� kazas�ndan sonra veya meslek hastal���n�n tedavisi i�in ba�vurdu�u hastanelerden al�nan epikrizler ile tedavisi tamamlan�p bulgular� sekel h�lini ald�ktan sonra, son durumunu g�sterir sa�l�k kurulu raporu ve dayana�� t�m belgeler bulunur.
(3) S�rekli i� g�remezlik geliri ba�lanabilmesi i�in, sigortal�n�n �al��t��� i�ten ayr�lmas�, i� yerini kapatmas� veya devretmesi �art� aranmaz. �rne�i Kurumca haz�rlanan tahsis talep dilek�esi ile ilgili �niteye ba�vurmas� yeterlidir. Tahsis talep dilek�esine bir adet belgelik foto�raf eklenir.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� olup, s�rekli i� g�remezli�i tespit edilenlerin kendi sigortal�l��� nedeniyle genel sa�l�k sigortas� primi d�hil, prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n�n �denmi� olmas� zorunludur. Ancak, gelir ba�lang�� tarihinde Y�l� Merkezi Y�netim B�t�e Kanunu ile belirlenen, muhasebe kay�tlar�ndan ��kar�lacak tutarlar ve tahsil edilmeyecek alacaklara ili�kin miktar ve bu miktar�n alt�nda borcu olanlar�n gelirleri gelir ba�lang�� tarihi itibariyle ba�lanarak bor�lar� ilk gelirlerinden kesilerek tahsil edilir.
(5) Sigortal�n�n s�rekli i� g�remezlik geliri;
Kanunun 94. maddesine g�re yap�lan kontrol muayenesi sonucu s�rekli i� g�remezlik durumunun kalkt���n�n anla��lmas� h�linde, yeni durumuna esas tutulan raporun tarihini takip eden �deme d�nemi ba��ndan kesilir.
(6) Bu Y�netmeli�in 50. maddesinin birinci f�kras� ve 52. madde h�k�mleri, s�rekli i� g�remezlik geliri ba�lanacak sigortal�lar hakk�nda da uygulan�r.
(7) Bu Y�netmeli�in uygulamas�nda, s�rekli tam i� g�remezlik h�li, sigortal�n�n meslekte kazanma g�c�n�n %100��n�n; s�rekli k�smi i� g�remezlik h�li ise %10 il� %99,99�unun kaybedilmesi durumunu ifade eder.
�L�M GEL�R�
Madde 42- (1) �� kazas� veya meslek hastal��� sonucu veya s�rekli i� g�remezlik geliri almakta iken �len sigortal�n�n hak sahiplerine, �l�m geliri ba�lan�r.
(2) Hak sahibi olma �artlar�n�n belirlenmesi, �l�m geliri ba�lanmas� i�in istenecek belgeler, �l�m gelirinin ba�lang�c� ve kesilmesi y�n�nden, bu Y�netmeli�in �l�m ayl���na ili�kin 60, 61 ve 62. madde h�k�mleri uygulan�r.
(3) S�rekli i� g�remezlik geliri almakta iken �len sigortal�lar�n �l�m sebebini bildiren ve ilgili makamlarca d�zenlenen onayl� �l�m tutana��, �l� muayene zab�t varakas�, otopsi raporu veya doktor raporu gibi belgelerin temininin imk�ns�z oldu�u h�llerde, sigortal�n�n �l�m�nden �nce s�rekli i� g�remezli�ine esas i� kazas� veya meslek hastal��� d���nda ba�ka bir kaza ge�irip ge�irmedi�i ya da ba�ka bir hastal��a yakalan�p yakalanmad���n�n mahallinde tahkiki sosyal g�venlik kontrol memurlar� arac�l���yla yapt�r�l�r. Ancak sigortal�n�n kesin �l�m sebebine ili�kin karar, bu belgeler ile sigortal�n�n dosyas�n�n tetkiki sonucunda Kurum Sa�l�k Kurulunca verilir.
(4) �� kazas� veya meslek hastal��� sonucu, meslekte kazanma g�c�n�;
a) Y�zde 50 oran�n�n alt�nda kaybetmesi nedeniyle s�rekli i� g�remezlik geliri ba�lanm�� iken �len ve �l�m� i� kazas� veya meslek hastal���na ba�l� olmayan sigortal�n�n almakta oldu�u s�rekli i� g�remezlik geliri,
b) Y�zde 50 oran�n�n alt�nda kaybetmesi nedeniyle s�rekli i� g�remezlik geliri ba�lanm�� iken �len ve �l�m� i� kazas� veya meslek hastal���na ba�l� olan sigortal� i�in, Kanunun 20. maddesinin birinci f�kras�na g�re yeniden hesaplanan geliri,
c) Y�zde 50 veya daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle s�rekli i� g�remezlik geliri ba�lanm�� iken �lenlerin, �l�m�n i� kazas� veya meslek hastal���na ba�l� olup olmad���na bak�lmaks�z�n Kanunun 20. maddesinin birinci f�kras�na g�re yeniden hesaplanan geliri,
Kanunun 34. madde h�k�mlerine g�re hak sahiplerine ba�lan�r.
(5) Bu maddenin 4. f�kras�n�n (a) bendine g�re hak sahiplerine ba�lanacak gelirler, sigortal�n�n s�rekli i� g�remezlik derecesi esas al�narak hesaplan�r. Sigortal�n�n gelirlerinde yap�lan art�r�m ve indirimler dikkate al�n�r.
EVLENME VE CENAZE �DENE��
Madde 43- (1) Bu Y�netmeli�in 64 ve 65. maddeleri;
a) �� kazas� veya meslek hastal��� sonucu �l�m geliri almakta iken evlenen k�z �ocuklar�na �denecek olan evlenme �dene�i,
b) �len sigortal�dan dolay� ilgililere yap�lacak olan cenaze �dene�i,
hakk�nda da uygulan�r.
S�GORTALIDAN KAYNAKLANAN SEBEPLERLE TEDAV� S�RES�N�N UZAMASI, �� G�REMEZL���N�N ARTMASI
Madde 44- (1) Sigortal�n�n i� kazas�na veya meslek hastal���na u�ramas�, hastalanmas�, tedavi s�resinin uzamas� veya i� g�remezli�inin artmas� h�llerinde ge�ici i� g�remezlik �dene�i veya s�rekli i� g�remezlik geliri;
a) Ceza sorumlulu�u olmayanlar ile kabul edilebilir mazereti olanlar hari� olmak �zere, sigortal�n�n i� kazas�, meslek hastal���, hastal�k ve anal�k nedeniyle tedavisini yapan hekim taraf�ndan bildirilen tedbirlere ve yap�lan tavsiyelere uymamas� nedeniyle, normal tedavi s�resi uzam��, s�rekli i� g�remezlik derecesi artm�� veya mal�l kalm�� ise, bu hususlar hekim raporu ile tespit ve belgelendirilmesi h�linde sigortal�ya �denecek ge�ici i� g�remezlik �dene�i veya s�rekli i� g�remezlik geliri, uzayan tedavi s�resi veya artan i� g�remezlik oran� esas al�narak d�rtte birine kadar� Kurumca eksiltilerek �denir.
b) Ceza sorumlulu�u olmayanlar hari�, a��r kusuru y�z�nden i� kazas�na u�rayan, meslek hastal���na tutulan veya hastalanan sigortal�n�n, mahkeme karar�, denetim, soru�turma ve kontrol raporlar�, �nite karar�, hekim raporu, kamu kurum ve kurulu�lar�n�n g�revleri gere�i d�zenledi�i tutanaklar veya belgelerde belirlenen kusur derecesinin ��te biri oran�nda Kurumca eksiltilerek �denir. Ancak kusur derecesinin bilgi ve belgelerde yer almamas� h�linde y�zde be� oran�nda Kurumca eksiltilir.
c) Mahkeme karar�, denetim, soru�turma ve kontrol raporlar�, �nite karar�, hekim raporu, kamu kurum ve kurulu�lar�n�n g�revleri gere�i d�zenledi�i tutanaklar veya belgelerde kasti bir hareketi y�z�nden i� kazas�na u�rad��� saptanan meslek hastal���na tutulan, hastalanan veya Kurumun yaz�l� bildirimine ra�men teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortal�ya, yar�s� tutar�nda �denir.
�) Tedavi g�rd��� hekimden, tedavinin sona erdi�ine ve �al��abilir oldu�una dair belge almaks�z�n �al��t���; mahkeme karar�, denetim, soru�turma ve kontrol raporlar�, �nite karar�, hekim raporu, kamu kurum ve kurulu�lar�n�n g�revleri gere�i d�zenledi�i tutanaklar veya belgelerle belirlenen sigortal�ya ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denmez, �denmi� olanlar da yersiz yap�lan �deme tarihinden itibaren ilgili mevzuat h�k�mlerine g�re geri al�n�r.
(2) Bu maddenin birinci f�kras�n�n (b) bendinin uygulanmas�nda; sigortal�n�n, i� sa�l��� ve g�venli�i ile ilgili kurallara uymamas�, tehlikeli oldu�u veya hastal��a sebep olaca�� bilinen bir hareketi yapmas�, yetkili kimseler taraf�ndan verilen emirlere ayk�r� hareket etmesi, a��k�a izne dayanmad��� gibi, hi�bir gere�i veya yarar� bulunmayan bir i�i bilerek yapmas� ve yap�lmas� gerekli bir hareketi savsamas�, a��r kusuruna esas tutulur.
(3) Birinci f�kran�n (�) bendinde belirtilen sigortal�lara ait raporda, istirahat s�resi sonunda �al���r karar� varsa ayr�ca �al��abilir belgesi aranmaz. Ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denirken sigortal�n�n istirahatl� oldu�u devrede �al��mad���n�n i�veren veya Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� olanlar taraf�ndan beyan ve belgelenmesi gerekir.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen sigortal�lara, i� kazas� sigorta kolundan ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denirken, i� kazas�n�n bu Y�netmeli�in 35. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen Kuruma bildirim tarihinin a��lmas� h�linde bildirim tarihi esas al�narak �deme yap�l�r.
(5) Sigortal�ya �denecek ge�ici i� g�remezlik �dene�inden veya s�rekli i� g�remezlik gelirinden yap�lacak indirim oran�, Kurumca belirlenecek usul ve esaslara g�re tespit edilir.
���NC� B�L�M
��VEREN VE ���NC� K���LER�N SORUMLULU�U �LE PE��N SERMAYE DE�ERLER�
��VEREN�N VE ���NC� K���LER�N SORUMLULU�U
Madde 45- (1) �� kazas� veya meslek hastal���, i�verenin kast� sonucunda meydana gelmi�se i�veren Kuruma kar�� sorumlu h�le gelir. Kas�t; i� kazas� veya meslek hastal���na, i�verenin bilerek ve isteyerek, hukuka ayk�r� eylemiyle neden olmas� h�lidir. ��verenin eylemi hukuka ayk�r� olmamakla birlikte, yapt��� hareketin hukuka ayk�r� sonu� do�urabilece�ini bilmesi, ihmali veya a��r ihmali sorumlulu�unu kald�rmaz.
(2) �� kazas� veya meslek hastal��� i�verenin, sigortal�lar�n sa�l���n� koruma ve i� g�venli�i ile ilgili mevzuat h�k�mlerine ayk�r� hareketi sonucunda olu�mu�sa i�vereni Kuruma kar�� sorumlu h�le getirir. Mevzuat; yasal olarak y�r�rl��e konulmu� ve y�r�rl���n� muhafaza eden, sigortal�lar�n sa�l���n� koruma ve i� g�venli�i alan�nda, yasa koyucu ile yasa koyucunun y�r�tme veya idareye verdi�i yetki sonucu, bu organlarca kabul edilen genel, objektif kural veya h�k�mlerin t�m�d�r.
(3) ��verenin sorumlulu�unun tespitinde ka��n�lmazl�k ilkesi dikkate al�n�r. Ka��n�lmazl�k, olay�n meydana geldi�i tarihte ge�erli bilimsel ve teknik kurallar gere�ince al�nacak t�m �nlemlere ra�men, i� kazas� veya meslek hastal���n�n meydana gelmesi durumudur. ��veren al�nmas� gerekli herhangi bir �nlemi almam�� ise olay�n ka��n�lmazl���ndan s�z edilemez.
(4) �� kazas�, meslek hastal��� ve hastal�k, ���nc� bir ki�inin kusuru nedeniyle meydana gelmi�se, sigortal�ya ve hak sahiplerine yap�lan veya ileride yap�lmas� gereken �demeler ile ba�lanan gelirin ba�lad��� tarihteki ilk pe�in sermaye de�erinin yar�s�, zarara sebep olan ���nc� ki�ilere ve �ayet kusuru varsa bunlar� �al��t�ranlara r�cu edilir.
(5) ���nc� bir ki�inin kast� nedeniyle mal�l veya vazife mal�l� olan sigortal�ya veya �l�m� h�linde hak sahiplerine, Kanun uyar�nca ba�lanacak ayl���n ba�lad��� tarihteki ilk pe�in sermaye de�erinin yar�s�, Kurumca zarara sebep olan ���nc� ki�ilere r�cu edilir.
PE��N SERMAYE DE�ER� TABLOLARI
Madde 46- (1) Kurumca, Kanunun ilgili maddelerinde belirtilen giderlerin, ya�, kesilme veya yeniden ba�lanma ya da hak sahipli�i nedeniyle sonradan gelir veya ayl�k ba�lanma ihtimalleri ve y�zde be� iskonto oran� dikkate al�narak hesaplanacak tutar� tespit etmek amac�yla pe�in sermaye de�eri tablolar� haz�rlan�r. Haz�rlanan tablolar demografik ve ekonomik de�i�iklikler nedeniyle Kurumca gerekli g�r�len h�llerde g�ncellenir. �lk pe�in sermaye de�eri, gelir veya ayl���n ba�lang�� tarihinde y�r�rl�kte olan pe�in sermaye de�eri tablolar�na g�re belirlenir. Pe�in sermaye de�eri hesaplamalar�yla ilgili usul ve esaslar Kurumca ��kar�lacak tebli� ile duyurulur.
PE��N SERMAYE DE�ER�NDE YA� HESABI
Madde 47- (1) Pe�in sermaye de�erlerinin hesab�nda, sigortal�lar�n veya hak sahiplerinin gelire girme veya ayl�k ba�lang�� tarihindeki ya�lar� esas al�n�r. Ya� hesab�nda alt� aydan k���k y�l kesirleri dikkate al�nmaz. Alt� ay ve daha fazla y�l kesirleri tam y�l say�l�r.
R�CU DAVALARINA ESAS TUTARIN HESABI
Madde 48- (1) ��veren veya ���nc� �ah�slar aleyhine a��lacak r�cuan tazminat davalar�na konu olabilecek tutar, sigortal� ve hak sahiplerine ba�lanan gelirin ba�lad��� tarihteki ilk pe�in sermaye de�erine, Kurum taraf�ndan Kanun gere�ince yap�lan veya ileride yap�lmas� gereken di�er �demeler eklenerek hesaplan�r.
(2) ��veren, birinci f�krada belirlenen r�cuan tazminat davalar�na konu olan, Kurumca sigortal�ya veya hak sahiplerine Kanun gere�ince yap�lan veya ileride yap�lmas� gereken �demeler ile ba�lanan gelirin ba�lad��� tarihteki ilk pe�in sermaye de�erinin tamam�ndan kusur oran� kadar sorumludur.
(3) Ancak, ���nc� bir ki�inin kusuru nedeniyle meydana gelen i� kazas� veya meslek hastal��� olaylar�nda zarara sebep olan ���nc� ki�iler ve �ayet kusuru varsa bunlar� �al��t�ranlar, sigortal�ya ve hak sahiplerine yap�lan veya ileride yap�lmas� gereken �demeler ile ba�lanan gelirin ba�lad��� tarihteki ilk pe�in sermaye de�eri toplam�n�n yar�s�ndan kusur oranlar� kadar sorumludur.
(4) ���nc� bir ki�inin kast� nedeniyle mal�l veya vazife mal�l� olan sigortal�ya veya �l�m� h�linde hak sahiplerine, ba�lanacak ayl���n ba�lad��� tarihteki ilk pe�in sermaye de�erinin yar�s�ndan ���nc� ki�iler kusurlar� oran�nda sorumludurlar.
BE��NC� KISIM
UZUN VADEL� S�GORTA KOLLARINA �L��K�N ��LEMLER
B�R�NC� B�L�M
MAL�LL�K S�GORTASI
MAL�L SAYILMA, MAL�LL�K AYLI�INDAN YARARLANMA, HARP VE VAZ�FE MAL�LL���
Madde 49- (1) Sigortal�lara a�a��daki usul ve esaslar dikkate al�nmak suretiyle Kanunda belirtilen �artlarla mal�ll�k, vazife ve harp mal�ll��� ayl�klar� ba�lan�r.
(2) Kanunun 25. maddesinin birinci f�kras�nda belirtilen sigortal�lar mal�l say�l�r.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendinde belirtilen sigortal�lardan;
a) G�revlerine devam etmekte olanlar�n, �al��ma g�c�n�n en az %60��n� veya vazifelerini yapamayacak �ekilde meslekte kazanma g�c�n� kaybetti�i,
b) G�revlerinden ayr�ld�ktan sonra herhangi bir sigortal�l�k h�line tabi olmayanlar�n, �al��ma g�c�n�n en az %60��n� kaybetti�i,
c) Personel kanunlar�na tabi olanlar�n hastal�klar�n�n kanunlar�nda tayin edilen s�relerden fazla devam etti�i, olmayanlar�n ise hastal�k sebebiyle mal�l say�lmalar�na esas al�nacak hastal�k s�releri hakk�nda kendi �zel kanunlar� y�r�rl��e girinceye kadar 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun hastal�k iznine ili�kin h�k�mleri uygulanmak suretiyle bu s�releri doldurduklar�,
Kurumca yetkilendirilen sa�l�k hizmeti sunucular�n�n sa�l�k kurullar�nca usul�ne uygun d�zenlenecek raporlar ve dayana�� t�bb� belgelerin incelenmesi sonucu Kurum Sa�l�k Kurulunca tespit edilen sigortal� mal�l say�l�r.
(4) Hastal�k izin s�releri hesap edilirken; hastal�klar� kanunlar�nda yaz�l� s�relerden �nce iyile�enlerin bu hastal�klar�n�n en �ok bir y�l i�inde n�ksetmesi h�linde, eski ve yeni hastal�k s�releri birle�tirilmek suretiyle i�lem yap�l�r.
(5) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlas�na tabi olarak �al��m�� veya prim �demi� olan sigortal�lar�n mal�ll�k ayl��� ba�lanmas�na ili�kin talepleri, son sigortal�l�k h�line g�re sonu�land�r�l�r.
(6) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra ilk defa Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� olanlar�n mal�ll�klerinin, Kanunun 47. maddesinin birinci f�kras�nda say�lan hallerden do�mu� olmas� h�linde, haklar�nda vazife mal�ll��� h�k�mleri uygulan�r. Mal�ll���n olu�umunda bu hallerin bulunup bulunmad��� Kurumca olu�turulan Kurul taraf�ndan tespit edilir.
(7) Mal�ll�kleri Kanunun 47. maddesinin ikinci f�kras�nda say�lan hallerden dolay� meydana gelmesi h�linde, bu durumdaki sigortal�lar hakk�nda vazife mal�ll��� h�k�mleri uygulanmaz ve yaln�zca mal�ll�k h�k�mlerine g�re i�lem yap�l�r.
(8) Kamu idareleri, vazife mal�ll���ne sebep olan olay�;
a) O yer yetkili kolluk kuvvetlerine veya kendi mevzuatlar�na g�re yetkili mercilere derh�l,
b) En ge� on be� i� g�n� i�inde de Kuruma,
bildirmekle y�k�ml�d�r. Kuruma bildirim, ayn� s�re i�inde sigortal�lar veya hak sahiplerince de yap�labilir. Vazife mal�ll���ne sebep olan olaydan kamu idarelerinin yetkili mercilerinin haberdar edilmemi� olmas� h�li d���nda ilgililerin bildirimi, kamu idarelerinin bildirim sorumlulu�unu ortadan kald�rmaz. Kuruma bildirim s�resi; vazife mal�ll���ne sebep olan olay�n meydana geldi�i tarihten, hastal�klar�n�n sebep ve mahiyetleri dolay�s�yla haklar�nda vazife mal�ll��� h�k�mleri uygulanacaklar i�in, hastal�klar�n�n tedavisinin imk�ns�z oldu�una dair d�zenlenen kati raporun onay tarihinden, esirlik ve gaiplik h�llerinde ise, bu h�llerin sona erdi�i tarihten ba�lar.
(9) S�resi i�inde bildirimde bulunulan vazife mal�ll��� ayl�klar�, sigortal�n�n �l�m ya da mal�liyeti sebebiyle g�reviyle ili�i�inin kesildi�i tarihi takip eden ayba��ndan itibaren ba�lan�r. Vazife mal�ll��� s�resi i�inde bildirilmeyen sigortal�lara; kamu idareleri ya da sigortal�lar veya hak sahiplerince sonradan yap�lacak bildirim �zerine, vazife mal�ll�klerinin belgelenmesi ve m�stahak olmalar� �art�yla, Kanunun zamana��m� h�k�mleri dikkate al�nmak suretiyle vazife mal�ll��� ayl��� ba�lan�r veya ba�lanm�� olan ayl�klar d�zeltilir. Bu durumda, sigortal� veya hak sahiplerine ba�lanacak ayl�k ya da ayl�k farklar�n�n, vazife mal�ll���n�n bildirildi�i tarihe kadar olan toplam tutar� Kurumca ilgili kamu idaresine �dettirilir. Kuruma bildirilen hususlar�n ger�e�e uymad��� ve olay�n vazife mal�ll��� kapsam�nda olmad���n�n anla��lmas� h�linde, Kurumca bu olay i�in yersiz olarak yap�lm�� �demeler, �demenin yap�ld��� tarihten itibaren ger�e�e ayk�r� bildirimde bulunanlardan, ilgili mevzuat h�k�mlerine g�re tahsil edilir.
(10) Vazife mal�ll���ne sebep olan olayla ilgili bilgi ve belgeler i�veren taraf�ndan do�rudan ya da posta yoluyla ilgili �niteye g�nderilir.
(11) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lara ba�lanacak vazife mal�ll��� ayl���, mal�ll�k dereceleri dikkate al�narak Kanunun 47. maddesinin yedinci f�kras�nda belirtilen esaslara g�re hesaplan�r.
(12) Kanunun 47. maddesinin sekizinci f�kras�nda belirtilen hallerden dolay� mal�ll�kleri meydana gelenler harp mal�l� say�larak, bu madde ile belirlenmi� esaslara g�re hesaplanan vazife mal�ll��� ayl��� ve harp mal�ll��� zamm� �denir, harp mal�ll��� zamm� vazife mal�ll��� derecelerine g�re ayr�ca hesaplan�r.
(13) Vazife veya harp mal�ll��� ayl��� almakta iken veya vazife mal�ll��� kapsam�ndaki haller nedeniyle �lenlerin ayl��a m�stahak hak sahiplerine harp mal�ll��� zamm� da dahil olmak �zere prim �deme g�n say�s�na bak�lmaks�z�n �l�m ayl��� ba�lan�r.
(14) Vazife mal�ll��� ayl��� almakta iken Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda �al��anlardan, bu g�revleri s�ras�nda mal�ll�k derecelerinin de�i�mesi veya bulunduklar� g�revlerinden dolay� yeniden vazife mal�l� durumuna girmeleri halinde, son prime esas kazan�lar� esas al�narak yeni mal�ll�k dereceleri �zerinden vazife mal�ll��� ayl�klar� hesaplan�r. Ancak, yeni hesaplanan tutar �nceki vazife mal�ll��� ayl���ndan az olmas� halinde y�ksek olan tutar vazife mal�ll��� ayl��� olarak �denir.
(15) Vazife veya harp mal�lleri ile ayl�k almakta iken vefat edenler dahil vefat edenlerin ayl��a m�stahak dul ve yetimlerine ba�lanacak olan ayl�k, Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri de dahil 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re emsali i�tirak�iye veya dul ve yetimlerine ba�lanacak olan vazife veya harp mal�ll��� ayl���ndan az olmayacakt�r.
(16) Vazife mal�ll��� ayl��� almakta olanlar�n bu ayl�klar� Kanunun 5. maddesinin (c) bendi h�km� sakl� kalmak suretiyle Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentleri kapsam�nda sigortal� olarak �al��maya ba�lamalar� halinde kesilir. Ancak;
- Harp mal�ll���,
- 3.11.1980 tarihli ve 2330 say�l� Nakdi Tazminat ve Ayl�k Ba�lanmas� Hakk�nda Kanunu,
- 12.4.1991 tarihli ve 3713 say�l� Ter�rle M�cadele Kanunu,
kapsam�nda meydana gelen olaylar neticesinde mal�l olan ve kendilerine vazife mal�ll��� ayl��� ba�lanm�� olanlar�n Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentleri kapsam�nda sigortal� olarak �al��maya ba�lamalar� halinde ayl�klar� kesilmez.
Ayr�ca, yaln�zca 3713 say�l� Ter�rle M�cadele Kanunu kapsam�nda meydana gelen olaylar neticesinde mal�l olan ve kendilerine vazife mal�ll��� ayl��� ba�lanm�� olanlar�n (er ve erba�lar dahil), Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� olarak �al��maya ba�lamalar� halinde de ayl�klar� kesilmez.
Harp mal�llerinin ayl�klar�n�n kesilmi� olmas� harp mal�ll��� zamlar�n�n kesilmesini gerektirmez.
(17) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda �al��an ve bu �al��ma s�relerince ayl�klar� kesilmeyecek olanlar hakk�nda uzun vadeli sigorta kollar�, (a) ve (b) bentleri kapsam�nda �al��malar� nedeniyle ayl�klar� kesilmeyecek olanlar hakk�nda ise i� kazas� ve meslek hastal��� sigortas� h�k�mleri uygulan�r. Bunlardan, i� kazas� ve meslek hastal��� sigortas� h�k�mleri uygulananlardan, haklar�nda uzun vadeli sigorta kollar� h�k�mlerinin uygulanmas�n� istemeleri halinde, istek tarihlerini takip eden ayba��ndan itibaren uygulan�r, bu durumda olanlardan ayr�ca genel sa�l�k sigortas� primi al�nmaz.
(18) Vazife mal�ll��� ayl��� almakta iken, Kanun kapsam�nda yeniden sigortal� olarak �al��maya ba�layanlardan, bu �al��malar� nedeniyle yeniden ya�l�l�k ayl���na hak kazanmalar� halinde, vazife mal�ll��� ayl��� ile birlikte ayr�ca ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r. Sonra ge�en �al��malar�n�n ya�l�l�k ayl��� ba�lanmas�na yeterli olmamas� halinde bu s�relerine kar��l�k toptan �deme yap�l�r.
(19) Vazife mal�ll���ne ili�kin usul ve esaslar Kurumca ��kar�lacak tebli� ile d�zenlenir.
SEVK ��LEMLER�
Madde 50- (1) Sevk i�lemleri, Kurumca belirlenen usul ve esaslara g�re y�r�t�l�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar hari�, mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� prim �deme g�n say�s� 1800 g�nden az olan sigortal�lar�n sevkleri yap�lmaz. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlardan prim �deme g�n say�s� 1800 g�n oldu�u h�lde kendi sigortal�l��� nedeniyle genel sa�l�k sigortas� primi d�hil, prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar� bulunanlar�n sevkleri, masraflar� kendilerince �denmek �zere yap�l�r.
(3) Sigortal�lar�n sevk i�in gerekli olan asgari 1800 g�n prim �deme g�n say�s�n� Kanunun 41. maddesine g�re hizmet bor�lanmas� yaparak tamamlamalar� h�linde, bor�lanma taleplerinin al�nmas� kayd�yla sevk i�lemleri yap�l�r. Ancak, bor�lanma bedeli �denmeden sevk i�lemi yap�lm�� ise sevk i�lemlerine ili�kin her t�rl� masraflar� kendilerince �denir.
MAL�LL�K DURUMUNUN TESP�T�
Madde 51- (1) Sigortal�n�n mal�ll�k durumu, kendisinin veya i�verenin talebi �zerine;
a) Sigortal�n�n ilk i�e giri� tarihini g�sterir belgenin,
b) Kurumca yetkilendirilen sa�l�k hizmeti sunucular�n�n sa�l�k kurullar�nca usul�ne uygun d�zenlenecek raporlar ve dayana�� t�bb� belgelerin,
c) Varsa ilk defa sigortal� olarak �al��maya ba�lad��� tarihteki sa�l�k durumunu g�steren raporun,
�) Erkek sigortal�lar�n askerli�e ba�lay�� ve terhis tarihlerini g�steren askerlik s�resine ait belgenin varsa askerli�e elveri�li olmad���na dair belgenin,
d) Varsa sigortal�n�n mal�liyetine sebep oldu�u ileri s�r�len hastal��� ile ilgili daha �nce ba�vurulan sa�l�k hizmeti sunucular�ndan temin edilecek rapor, t�bb� belge ve epikrizlerin,
e) Sigortal� hakk�nda daha �nce Sosyal Sigorta Y�ksek Sa�l�k Kurulu veya Kurum Sa�l�k Kurulunca verilmi� bir karar mevcut ise, bu karar�n bir �rne�i ile dayana�� rapor ve t�bb� belgelerin,
Kurum Sa�l�k Kurulunca incelenmesi sonucu �al��ma G�c� ve Meslekte Kazanma G�c� Kayb� Oran� Tespit ��lemleri Y�netmeli�inde belirlenen usul ve esaslara g�re tespit edilir.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentleri kapsam�ndaki sigortal�lardan ge�irdi�i i� kazas� veya tutuldu�u meslek hastal��� sonucu meslekte kazanma g�c�n�n en az %60��n� kaybetti�i Kurum Sa�l�k Kurulunca tespit edilenlere mal�ll�k ayl��� ba�lanmas� i�in yeni bir sa�l�k kurulu raporu istenmez.
(3) Kontrol muayenesi yap�lmas�na ihtiya� olup olmad��� ile kontrol muayenesinin s�resi Kurum Sa�l�k Kurulunca belirlenir.
KARARIN B�LD�R�M� VE �T�RAZ
Madde 52- (1) Kurum Sa�l�k Kurulunca mal�l say�lmayan sigortal�ya, Kanunun 4. maddesi birinci f�kras� (c) bendi kapsam�ndakiler i�in ise ayr�ca �al��t��� kuruma durum bir yaz� ile bildirilir. Daha �nce mal�l say�lmayanlardan, yeni hastal�k, mal�liyete esas hastal���nda artma, eksik muayene gerek�eleri ile mal�ll�k durumunun veya vazife mal�llerinden mal�liyet derecelerinin yeniden tespitini yaz�l� olarak isteyenlerin, Kurumca yetkilendirilen sa�l�k hizmeti sunucular�n�n sa�l�k kurullar�na sevkleri yap�l�r. Temin edilecek yeni tarihli sa�l�k kurulu raporu bu Y�netmeli�in 51. maddesinde belirtilen belgeler ile birlikte yeniden de�erlendirilmek �zere Kurum Sa�l�k Kuruluna g�nderilir.
(2) Ancak, ayn� hastal�k ve �zr� nedeniyle Kurum Sa�l�k Kurulu taraf�ndan mal�l say�lmayan sigortal�lar�n bu karara kar�� itirazda bulunmalar� h�linde, itiraz dilek�eleri bu Y�netmeli�in 51. maddesinin birinci f�kras�nda belirtilen belgeleri i�eren dosyas� ile birlikte de�erlendirilmek �zere Sosyal Sigorta Y�ksek Sa�l�k Kuruluna intikal ettirilir.
MAL�LL�K AYLI�I BA�VURUSU VE �STENECEK BELGELER
Madde 53- (1) Kanunun 25. maddesinin birinci f�kras�na g�re mal�l say�lan sigortal�n�n Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n;
a) (a) bendi kapsam�nda bulunmas� h�linde, �al��t��� i�ten ayr�ld�ktan sonra,
b) (b) bendi kapsam�nda bulunanlar�n, i� yerini kapatt�ktan veya devrettikten sonra,
c) (c) bendi kapsam�nda sigortal� olup, �al��maya devam edenlerin, �al��t�klar� kurumlar�na m�racaatlar� ile kurumlar�nca al�nacak emekliye sevk onay�n�n ilgili �niteye g�nderilmesi, g�revinden ayr�ld�ktan sonra ba�ka bir sigortal�l�k h�line tabi olarak �al��mam�� olanlar�n ise �rne�i Kurumca haz�rlanacak tahsis talep dilek�esi ile ilgili �niteye ba�vurmas� �artt�r.
(2) Tahsis talep dilek�esine, sigortal�n�n bir adet belgelik foto�raf� ve Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan ilgili d�neme ait ayl�k prim ve hizmet belgesi hen�z Kuruma verilmemi� olanlar i�in sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi eklenir.
(3) Mal�ll�k durumunu g�steren sa�l�k kurulu raporu al�nmadan do�rudan mal�ll�k ayl��� ba�lanmas� talebinde bulunan sigortal�lar, �ncelikle Kurumca yetkilendirilen sa�l�k hizmeti sunucular�n�n sa�l�k kurullar�na sevk edilerek, mal�ll�k durumunun tespitine esas sa�l�k kurulu raporunun temini yoluna gidilir.
MAL�LL�K AYLI�ININ BA�LANGICI
Madde 54- (1) Mal�ll�k ayl���, Kanunun 27. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen tarihlerden ge�erli olmak �zere ba�lat�l�r. Sigortal�, ayl���n ba�lang�� tarihinde ge�ici i� g�remezlik �dene�i almakta ise mal�ll�k ayl��� ge�ici i� g�remezlik �dene�inin verilme s�resinin sona erdi�i tarihten sonraki ayba��ndan ba�lar. Ancak, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetlerle birlikte Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bentleri kapsam�nda ayl�k ba�lanaca�� durumlarda, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetler prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n �dendi�i tarih itibar�yla ge�erli say�l�r ve ayl�k, bu tarihi takip eden ayba��ndan itibaren ba�lar.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� olup, mal�l say�lanlardan kendi sigortal�l��� nedeniyle genel sa�l�k sigortas� primi d�hil, prim ve prime ili�kin her t�rl� borcu olanlardan talepte bulunduklar� tarihteki bor�lar�, Y�l� Merkezi Y�netim B�t�e Kanunu ile belirlenen, muhasebe kay�tlar�ndan ��kar�lacak tutarlar ve tahsil edilmeyecek alacaklara ili�kin miktar ve bu miktar�n alt�nda olanlar�n ayl�klar� talep tarihini takip eden ayba��ndan ba�lar ve bor�lar� ilk ayl�klar�ndan kesilerek tahsil edilir.
�K�NC� B�L�M
YA�LILIK S�GORTASI
YA�LILIK AYLI�INDAN YARARLANMA
Madde 55- (1) Sigortal�lara, Kanunun 28, 43 ve 44. maddeleri ile ge�ici 6. maddesinin yedinci f�kras�nda belirtilen �artlarla ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlas�na tabi olarak �al��an veya prim �deyen sigortal�lar�n ya�l�l�k ayl��� ba�lanmas�na ili�kin talepleri, sigortal�l�k s�resi i�inde en fazla sigortal�l���n�n ge�ti�i sigortal�l�k h�li esas al�narak sonu�land�r�l�r. Sigortal�l�k h�llerindeki hizmet s�relerinin e�it olmas� ile ya� haddinden re�sen emekli olma, s�resi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya se�ilme ve ba�l� olduklar� sigortal�l�k h�linin kanunla de�i�tirilmesi durumunda ise son sigortal�l�k h�li esas al�n�r.
(3) Kanunun 28. maddesinin d�rd�nc� ve be�inci f�kralar�nda belirtilen sigortal�lar�n �al��ma g�c�ndeki kay�p oranlar�, yedinci f�kras�nda belirtilen sigortal�lar�n erken ya�lanma durumlar� ile sekizinci f�kras�nda belirtilen �ocuklar�n ba�kas�n�n s�rekli bak�m�na muhta�l�k durumlar� Kurum Sa�l�k Kurulunca tespit edilir. Bunlar�n Kurum Sa�l�k Kurulu kararlar�na kar�� itiraz ba�vurular�n�n sonu�land�r�lmas�nda, bu Y�netmeli�in 50. maddesinin birinci f�kras� ve 52. madde h�k�mleri uygulan�r.
(4) Cumhurba�kanl��� g�revinde bulunduktan sonra her ne sebeple olursa olsun an�lan Makamdan ayr�lanlara, istekleri �zerine, m�racaat tarihini takip eden ayba��ndan itibaren, istek tarihindeki Cumhurba�kan�na �denmekte olan ayl�k �dene�in %40�� ya�l�l�k ayl��� olarak ba�lan�r.
(5) T�rkiye B�y�k Millet Meclisi Ba�kan� veya Ba�bakan iken her ne sebeple olursa olsun g�revlerinden ayr�lanlara, istekleri �zerine, m�racaat tarihini takip eden ay ba��ndan itibaren, istek tarihindeki Cumhurba�kan�na ba�lanacak ya�l�l�k ayl���n�n %75�i oran�nda ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r.
(6) 4. ve 5. f�kralarda belirtilenlerin ayr�ca bu Kanuna tabi sigortal� �al��malar�ndan dolay� ya�l�l�k ayl���na hak kazanamamalar� h�linde ayl���n tamam�, hak kazan�yorlar ve ba�lanacak ya�l�l�k ayl��� belirtilen g�revlerden dolay� ba�lanan ayl�ktan d���k ise aradaki fark en ge� �demenin yap�ld��� tarihi takip eden iki ay i�inde Hazineden tahsil edilir.
(7) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan;
a) 5434 say�l� T�rkiye Cumhuriyeti Emekli Sand��� Kanununun 40. maddesi gere�ince ya� haddinden emekliye ayr�lanlara 5400,
b) Kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenlere ya� �art� aranmaks�z�n 9000,
prim �deme g�n say�s� olmas� h�linde ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r.
(8) Kurumlar�nca sicilleri nedeniyle veya asker� mahkemelerce verilecek kararlar ya da ahlak ve yetersizlik sebeplerinden dolay� re�sen emekliye sevk edilenlere, Kanunun 28. maddesinin ikinci ve ���nc� f�kras�nda belirtilen ya� ve prim �deme g�n say�s�n� tamamlamalar� h�linde ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r.
(9) 7. f�kraya g�re ba�lanacak ya�l�l�k ayl�klar�, Kanunun 28. maddesinin ikinci ve ���nc� f�kras�nda aranan ya� ve prim �deme g�n say�s� tamamlan�ncaya kadar bunlar� �al��t�ran kamu idarelerinden en ge� �demenin yap�ld��� tarihi takip eden iki ay i�inde tahsil edilir.
YA�LILIK AYLI�I BA�VURUSU VE �STENECEK BELGELER
Madde 56- (1) Ya�l�l�k ayl��� ba�lanabilmesi i�in, sigortal�n�n Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n;
a) (a) bendi kapsam�nda bulunmas� h�linde, �al��t��� i�ten ayr�ld�ktan sonra,
b) (b) bendi kapsam�nda bulunmas� h�linde, tar�m i�lerinde kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlar hari� sigortal�l��a esas faaliyetine son verip vermeyece�ini beyan ettikten sonra,
�rne�i Kurumca haz�rlanacak tahsis talep dilek�esi ile Kuruma ba�vurmas� �artt�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in �al��t�klar� kurumlar�na m�racaatlar� ile kurumlar�nca al�nacak emekliye sevk onay�n�n bulundu�u emeklilik belgesinin Kuruma g�nderilmesi �artt�r.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n emekliye sevk i�lemleri Kanunun 48. maddesinde belirtilen makamlar�n onay�yla tamamlan�r. Ancak, �zel kanun h�k�mleri hari� olmak �zere yetkili makam�n emekliye sevk onay� al�nma s�resi, talep tarihinden itibaren bir ay� ge�emez. Bakanlar Kurulu karar� veya m��terek kararname ile atananlar�n g�revleriyle ili�iklerinin kesilmesi ilgili bakan�n onay� ile tekemm�l eder. �zelle�tirilmeleri sonucu sermayesindeki kamu pay� %50�nin alt�na d��en kurulu�lar ile sat�� veya devri yap�lm�� olan kurulu�larda �al��makta iken emekliye ayr�lanlar i�in emekliye sevk onay� aranmaz.
(4) Tahsis talep dilek�esine, sigortal�n�n bir adet belgelik foto�raf� ve Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan ilgili d�neme ait ayl�k prim ve hizmet belgesi hen�z Kuruma verilmemi� olanlar i�in sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi eklenir.
(5) Kanunun 28. maddesinin; d�rd�nc� f�kras�na g�re, sigortal� olarak ilk defa �al��maya ba�lad��� tarihten �nce Kanunun 25. maddesinin ikinci f�kras�na g�re mal�l say�lmay� gerektirecek derecede hastal�k veya �zr� bulunan, be�inci f�kras�na g�re �al��ma g�c�n� %40 il� %59 aras�nda kaybeden veya yedinci f�kras�na g�re erken ya�lanan sigortal�lar�n, bu durumlar�n� g�sterir sa�l�k raporu almadan do�rudan ya�l�l�k ayl��� talebinde bulunmalar� h�linde, �ncelikle Kurumca yetkilendirilen sa�l�k kurulu�una sevk edilerek, durumlar�n�n tespitine esas sa�l�k kurulu raporunun temini yoluna gidilir. Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce sigortal� olup, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlara Kanunun 28. maddesinin ���nc�, d�rd�nc� ve yedinci f�kralar�ndaki �artlar� yerine getirmeleri h�linde ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r.
YA�LILIK AYLI�ININ BA�LANGICI, KES�LMES� VE YEN�DEN BA�LANMASI
Madde 57- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n;
a) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen sigortal�lardan ya�l�l�k ayl���na hak kazananlara, yaz�l� istek tarihinden sonraki,
b) (c) bendinde belirtilen sigortal�lardan ya�l�l�k ayl���na hak kazananlara, yetkili makamdan al�nan emekliye sevk onay� �zerine g�revleriyle ili�i�inin kesildi�i tarihi takip eden,
c) (c) bendinde belirtilen sigortal�lardan her ne �ekilde olursa olsun g�revinden ayr�lm�� ve daha sonra ba�ka bir sigortal�l�k h�line tabi olarak �al��mam�� olanlar ile kontrol muayenesi sonucu ayl��� kesilenlerden ya�l�l�k ayl���na hak kazananlara ise istek tarihini takip eden,
ay ba��ndan itibaren ayl�k ba�lan�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetlerle birlikte Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bentleri kapsam�nda ayl�k ba�lanaca�� durumlarda, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetler, prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n �dendi�i tarih itibar�yla ge�erli say�l�r ve ayl�k bu tarihi takip eden ay ba��ndan itibaren ba�lar.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlardan kendi sigortal�l��� nedeniyle genel sa�l�k sigortas� primi d�hil, prim ve prime ili�kin her t�rl� borcu olanlardan talepte bulunduklar� tarihteki bor�lar�, Y�l� Merkezi Y�netim B�t�e Kanunu ile belirlenen, muhasebe kay�tlar�ndan ��kar�lacak tutarlar ve tahsil edilmeyecek alacaklara ili�kin miktar ve bu miktar�n alt�nda olanlar�n ayl�klar� talep tarihini takip eden ayba��ndan ba�lar ve bor�lar� ilk ayl�klar�ndan kesilerek tahsil edilir.
(4) Ayl��a hak kazanma ko�ullar� yerine gelmedi�i halde Kurum hatas� nedeniyle yanl�� ayl�k ba�land���n�n sonradan tespit edilmesi halinde, sigortal�lara yersiz �denen ayl�klar�n tahsili yoluna gidilerek, ayl��a hak kazanma ko�ullar�n�n yerine geldi�i tarihi takip eden ayba��ndan itibaren tahsis talep �art� aranmadan yeniden ayl�k ba�lan�r.
(5) 3201 say�l� Kanuna g�re bor�lananlar dahil tahsis talebinde bulunduklar� tarihte i�ten ayr�lma ko�ulunun ger�ekle�medi�inin sonradan tespit edilmesi halinde, sigortal�lara yersiz �denen ayl�klar�n tahsili yoluna gidilerek, i�ten ayr�lma ko�ulunun yerine geldi�i tarihi takip eden ayba��ndan itibaren i�ten ayr�ld��� tarihe kadar ge�en �al��malar� da dikkate al�narak tahsis talep �art� aranmaks�z�n ayl�k yeniden ba�lat�l�r.
(6) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra ilk defa sigortal� olan ki�ilerden ya�l�l�k ayl��� ba�land�ktan sonra;
a) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin 4 numaral� alt bendi hari� olmak �zere Kanuna g�re veya yabanc� bir �lke mevzuat� kapsam�nda �al��maya ba�layanlar�n ya�l�l�k ayl�klar�, �al��maya ba�lad�klar� tarihi,
b) 21.4.2005 tarih ve 5335 say�l� Kanunun 30. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen kamu idarelerinde herhangi bir kadro, pozisyon ve g�revde �al��maya ba�layanlar�n, �al��maya ba�lad�klar� tarihi,
c) �al��ma g�c�n�n %40 ile %59 aras�nda kaybedilmesi nedeniyle ya�l�l�k ayl��� alanlar�n yap�lan kontrol muayenesi sonucu, �al��ma g�c�ndeki kay�p oran�n�n %40��n alt�na d��t���n�n anla��lmas� h�linde, bu durumun tespitine esas tutulan raporun tarihini,
takip eden �deme d�nemi ba��nda ya�l�l�k ayl��� kesilir.
(7) Ya�l�l�k ayl��� kesilenlerden, sigortal�l��a esas faaliyetine son verece�ini beyan edenler; i�ten ayr�larak veya i�yerini kapatarak yeniden ya�l�l�k ayl��� ba�lanmas� i�in yaz�l� istekte bulunanlara ya da emekliye ayr�lan veya sevk edilenlere, yaz�l� istek tarihini veya g�revinden ayr�ld��� tarihi takip eden �deme d�neminden itibaren yeniden ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r. Yeni ayl�k, Kanunun 30. maddesinin ���nc� f�kras�n�n (a) bendine g�re hesaplan�r.
SOSYAL G�VENL�K DESTEK PR�M�NE TAB� OLARAK �ALI�MA
Madde 58- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra;
a) �lk defa Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bendi kapsam�nda sigortal� olup, ya�l�l�k ayl��� alanlardan, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda �al��maya ba�layanlar�n, ya�l�l�k ayl�klar�n�n kesilmemesi i�in yaz�l� istekte bulunanlar�n ya�l�l�k ayl�klar�n�n �denmesine devam edilir.
b) �lk defa Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bendi kapsam�nda sigortal� olup, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda �al��anlardan, sigortal�l�k faaliyetine son vermeyece�ini beyan ettikten sonra yaz�l� istekte bulunanlara ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r.
(2) Birinci f�kran�n (a) ve (b) bentleri kapsam�nda olanlardan, tar�msal faaliyetlerde kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlar hari�, almakta olduklar� veya ba�lanacak ya�l�l�k ayl�klar�n�n %15�i oran�nda sosyal g�venlik destek primi kesilir. Ya�l�l�k ayl���ndan kesilecek olan bu tutar, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine tabi sigortal�lara ilgili y�l�n Ocak ay�nda �denen en y�ksek ya�l�l�k ayl���ndan al�nabilecek sosyal g�venlik destek priminden fazla olamaz.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda olup, ayl�klar�ndan sosyal g�venlik destek primi kesilen sigortal�lardan ayr�ca k�sa vadeli sigorta kollar� primi al�nmad���ndan bunlara bu sigorta kollar�ndan sa�lanan yard�mlar yap�lmaz. Sosyal g�venlik destek primine tabi olanlar�n primleri, ayl�klar�ndan kesilmek suretiyle tahsil edilir.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine tabi faaliyete ba�lad��� i�in Kanunun 30. maddesinin ���nc� f�kras�n�n (a) bendine g�re ya�l�l�k ayl��� kesilenler, tercihlerini sosyal g�venlik destek primine tabi olma y�n�nde, sosyal g�venlik destek primine tabi olanlar ise t�m sigorta kollar�na tabi olma y�n�nde de�i�tirebilirler.
(5) Kanunun 30. maddesinin be�inci f�kras� gere�ince tercih de�i�ikli�i talebinde bulunanlar�n bu de�i�ikli�e ili�kin talepleri, �rne�i Kurumca haz�rlanacak sigorta kolu tercih bildirimi ile al�n�r. Bunlardan t�m sigorta kollar�na tabi olmak isteyenlerin ayl�klar�, bildirimin Kurum kay�tlar�na ge�ti�i tarihi izleyen �deme d�nemi ba��nda kesilir. Sosyal g�venlik destek primine tabi olmak isteyenlerin ayl�klar� ise, bildirimin Kurum kay�tlar�na ge�ti�i tarihi takip eden �deme d�neminden itibaren Kanunun 30. maddesinin ���nc� f�kras�n�n (a) bendi gere�ince yeniden hesaplanmak suretiyle ba�lat�l�r.
YA�LILIK TOPTAN �DEMES� VE �HYASI
Madde 59- (1) Ya�l�l�k toptan �demesi, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n; (a) ve (b) bentleri kapsam�ndaki sigortal�lar ile ilk defa (c) bendi kapsam�nda sigortal� olanlardan, herhangi bir nedenle �al��t��� i�ten ayr�lan, i�yerini kapatan veya devredenlerden Kanunun 28. maddesinin ikinci f�kras�n�n (a) bendinde belirtilen ya� �art�n� doldurdu�u h�lde mal�ll�k ve ya�l�l�k ayl��� ba�lanmas�na hak kazanamayan sigortal�ya �rne�i Kurumca haz�rlanan dilek�e ile Kuruma ba�vurmas� h�linde yap�l�r.
(2) Dilek�eye; Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan ilgili d�neme ait ayl�k prim ve hizmet belgesi, hen�z Kuruma verilmemi� olanlar i�in sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi, sigortal�l���na esas faaliyetine son verece�ini beyan eden Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in de sigortal� i�ten ayr�l�� bildirgesi eklenir.
(3) Toptan �deme tutar�, mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� primleri g�ncelleme katsay�s� ile g�ncellenerek hesaplan�r. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n kendisinin ve i�verenlerinin, (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�n�n ise kendisinin �dedi�i mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� primlerinin her y�la ait tutar�, primin ait oldu�u y�ldan itibaren yaz�l� istek tarihine kadar ge�en y�llar i�in, her y�l�n ger�ekle�en g�ncelleme katsay�s� ile g�ncellenerek toptan �deme �eklinde verilir.
(4) Toptan �deme yap�larak hizmetleri tasfiye edilmi� bulunanlardan, yeniden Kanuna tabi olarak veya iste�e ba�l� sigortaya devam ederek mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� primi bildirilmi� olanlar�n, yaz�l� m�racaat ederek, ald�klar� toptan �demenin �deme tarihi ile yaz�l� istek tarihi aras�nda ge�en y�llar i�in g�ncellenerek bulunan tutar�n ilgiliye tebli� tarihini takip eden ay�n sonuna kadar �denmesi h�linde, bu hizmetleri ihya edilir.
���NC� B�L�M
�L�M S�GORTASI
HAK SAH�PLER�N�N �L�M AYLI�INDAN YARARLANMA �ARTLARI
Madde 60- (1) �l�m ayl���, Kanunun 32. maddesinin ikinci f�kras�nda belirtilen durumda iken �len sigortal�n�n;
a) �l�m tarihinde sigortal� ile yasal evlilik ba�� bulunan e�ine,
b) Kanunun 5. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (e) bentlerine tabi olarak i� kazas� ve meslek hastal���, hastal�k ve anal�k sigortas�na g�re �al��malar� hari� Kanun kapsam�nda veya yabanc� bir �lke mevzuat� kapsam�nda �al��mayan veya kendi sigortal�l��� nedeniyle gelir veya ayl�k ba�lanmam�� �ocuklardan;
1) 18 ya��n�, orta��renim g�rmesi h�linde 20 ya��n�, y�ksek ��renim g�rmesi h�linde 25 ya��n� doldurmayan erkek �ocuklar�na,
2) Evli olup olmad���na bak�lmaks�z�n, Kurum Sa�l�k Kurulu karar� ile �al��ma g�c�n� en az %60 oran�nda yitirdi�i tespit edilen �ocuklar�na,
3) Ya�lar� ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan bo�anan veya dul kalan k�z �ocuklar�na,
c) Ayl�kta hak sahibi e� ve �ocuklardan;
1) Artan hissenin bulunmas� h�linde, her t�rl� kazan� ve irattan elde etmi� oldu�u gelirinin asgari �cretin net tutar�ndan daha az olmas� ve di�er �ocuklar�ndan hak kazan�lan gelir ve ayl�klar hari� olmak �zere gelir ve/veya ayl�k ba�lanmam�� olmas� �art�yla ana ve babas�na,
2) Artan hisseye bak�lmaks�z�n, bu bendin bir numaral� alt bendindeki �artlar� ta��yan ve 65 ya��n �st�nde olan ana ve babas�na,
Kanunun 34. maddesindeki esaslar d�hilinde �l�m ayl��� ba�lan�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlar�n hak sahiplerine �l�m ayl��� ba�lanabilmesi i�in �len sigortal�n�n genel sa�l�k sigortas� primi dahil, prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n�n �denmi� olmas� zorunludur. �l�m ayl��� prim bor�lar�n�n �dendi�i tarihi takip eden ayba��ndan itibaren ba�lar.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlas�na tabi olarak �al��m�� olan sigortal�lar�n hak sahiplerinin ayl�klar�, sigortal�n�n en son tabi oldu�u sigortal�l�k h�li esas al�narak ba�lan�r. Son sigortal�l�k h�line g�re �l�m ayl��� ba�lanamamas� durumunda di�er sigortal�l�k h�llerindeki hizmetlerine g�re ayr� ayr� de�erlendirme yap�larak, ayl��a hak kazanaca�� sigortal�l�k h�li esas al�narak ayl�k ba�lan�r.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lardan harp mal�ll���, 3.11.1980 tarihli ve 2330 say�l� Nakdi Tazminat ve Ayl�k Ba�lanmas� Hakk�ndaki Kanuna ve 12.4.1991 tarihli ve 3713 say�l� Ter�rle M�cadele Kanununa g�re vazife mal�ll��� ayl��� ba�lanm�� veya ba�lanmas�na hak kazanm�� olanlardan �lenlerin anne ve babalar�na herhangi bir �art aranmaks�z�n ayl�k ba�lan�r. Ba�lanacak bu ayl�k, di�er dul ve yetimlere ba�lanacak ayl���n oran�n� etkilemez ve bu kapsamda ba�lanan ayl�klar en ge� �demenin yap�ld��� tarihi takip eden iki ay i�inde Hazineden tahsil edilir.
�L�M AYLI�I BA�VURUSU VE �STENECEK BELGELER
Madde 61- (1) �l�m ayl��� ba�lanabilmesi i�in, hak sahiplerinin �rne�i Kurumca haz�rlanacak tahsis talep dilek�esini do�rudan Kuruma vermesi veya posta yoluyla ya da elektronik ortamda g�ndermesi �artt�r.
(2) Tahsis talep dilek�esine;
a) 15 ya��ndan k���k �ocuklar hari� olmak �zere bir adet belgelik foto�raf,
b) Mal�l �ocuklar i�in sa�l�k kurulu raporu,
c) Hak sahibi anne ve babalar i�in Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilen belgeler,
eklenir.
(3) Mal�l �ocuklar�n �al��ma g�c�ndeki kay�p oranlar�n�n tespitinde ve bunlar�n Kurum Sa�l�k Kurulu kararlar�na kar�� itiraz ba�vurular�n�n sonu�land�r�lmas�nda, bu Y�netmeli�in 50. maddesinin birinci f�kras� ve 52. maddesi h�k�mleri uygulan�r.
�L�M AYLI�ININ BA�LANGICI VE KES�LMES�
Madde 62- (1) �l�m sigortas�ndan sigortal�n�n hak sahiplerine ba�lanacak ayl�klar;
a) Sigortal�n�n �l�m tarihini,
b) Hak sahibi olma niteli�inin �l�m tarihinden sonra kazan�lmas� h�linde, bu niteli�in kazan�ld��� tarihi,
c) �l�m ayl���n�n kesilmesine yol a�an sebebin ortadan kalkmas� h�linde, talep tarihini,
takip eden ay ba��ndan itibaren ba�lat�l�r. Ancak, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetlerle birlikte Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bentleri kapsam�ndaki sigortal�lar�n hak sahiplerine ayl�k ba�lanaca�� durumlarda, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetler, prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n �dendi�i tarih itibar�yla ge�erli say�l�r ve ayl�k bu tarihi takip eden ayba��ndan itibaren ba�lar.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlardan kendi sigortal�l��� nedeniyle genel sa�l�k sigortas� primi d�hil, prim ve prime ili�kin her t�rl� borcu olanlardan �l�m tarihindeki bor�lar�, Y�l� Merkezi Y�netim B�t�e Kanunu ile belirlenen, muhasebe kay�tlar�ndan ��kar�lacak tutarlar ve tahsil edilmeyecek alacaklara ili�kin miktar ve bu miktar�n alt�nda olanlar�n ayl�klar� talep tarihini takip eden ayba��ndan ba�lar ve bor�lar� ilk ayl�klar�ndan kesilerek tahsil edilir.
(3) Hak sahiplerine ba�lanan ayl�klar bu Y�netmeli�in 60. maddesinde belirtilen �artlar�n ortadan kalkt��� tarihi takip eden �deme d�nemi ba��ndan itibaren kesilir.
�L�M TOPTAN �DEMES� VE �HYASI
Madde 63- (1) �l�m toptan �demesi, �len sigortal�n�n hak sahiplerinin �l�m ayl��� ba�lanmas�na hak kazanamamas� durumunda, nitelikleri bu Y�netmeli�in 60. maddesinde belirtilen sigortal�n�n e�ine, �ocuklar�na ve ana ve babas�na Kanunun 36. maddesinde belirtilen esaslara g�re yap�l�r.
(2) �l�m toptan �demesi yap�labilmesi i�in, hak sahiplerinin �rne�i Kurumca haz�rlanacak tahsis talep dilek�esi ile Kuruma ba�vurmalar� �artt�r.
(3) Mal�l �ocuklar�n �al��ma g�c�ndeki kay�p oranlar�n�n tespitinde ve bunlar�n Kurum Sa�l�k Kurulu kararlar�na kar�� itiraz ba�vurular�n�n sonu�land�r�lmas�nda, bu Y�netmeli�in 50. maddesinin birinci f�kras� ve 52. maddesi h�k�mleri uygulan�r.
(4) Kanuna g�re toptan �deme yap�larak tasfiye edilmi� s�reler, bor�lan�larak veya yurt d��� hizmetleri birle�tirilerek ya da sonradan hizmet tespiti nedeniyle hak kazan�lan s�relerin eklenmesi suretiyle �l�m sigortas�ndan yararlanmak i�in gerekli 1800 prim g�n say�s�n�n tamamlanmas� h�linde, hak sahiplerinin yaz�l� iste�i �zerine Kanunun 31. maddesinin ikinci f�kras�na g�re ihya edilebilir. Yukar�daki s�reler, ihya edilen s�reye ili�kin tutar d�hil her t�rl� bor�lar�n �dendi�i tarihi takip eden ayba�� itibar�yla ayl�k ba�lanmas�nda dikkate al�n�r.
EVLENME �DENE��
Madde 64- (1) Sigortal�n�n, �l�m ayl��� almakta iken evlenen ve bu nedenle ayl��� kesilen k�z �ocuklar�na, Kanunun 37. maddesinin birinci ve ikinci f�kras�nda belirtilen usul ve esaslarla evlenme �dene�i �denir.
(2) Evlenme �dene�inin �denmesi i�in hak sahiplerinin bir dilek�e ile Kuruma ba�vurmas� gerekir. Evlenme tarihi n�fus k�t���ne i�lenmemi�se, dilek�eyle birlikte evlenme c�zdan�n�n bir �rne�inin de Kuruma verilmesi zorunludur.
CENAZE �DENE��
Madde 65- (1) Cenaze �dene�i Kanunun 37. maddesinde belirtilenlere verilir. Cenaze �dene�inin �denmesi i�in, hak sahiplerince bir dilek�e ile Kuruma ba�vurulmas� yeterlidir. Sigortal�n�n �l�m� ve �l�m tarihi n�fus k�t���ne kaydedilmemi�se dilek�eyle birlikte sigortal�n�n �l�m tarihini belirten ilgili makamlarca usul�ne g�re d�zenlenen bir belgenin de Kuruma verilmesi gerekir.
D�RD�NC� B�L�M
UZUN VADEL� S�GORTA KOLLARINA �L��K�N ORTAK KONULAR
BOR�LANMAYA �L��K�N S�RELER
Madde 66- (1) Hizmet bor�lanmas�na ili�kin talepler, �rne�i Kurumca haz�rlanan hizmet bor�lanmas� ba�vuru belgesi veya bor�lanma iste�ini belirtir dilek�e ile Kuruma yap�l�r. Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce veya sonra ge�en ve Kanunun 41. maddesinde belirtilen s�relerin bor�lan�lmas� i�in Kanun veya m�lga sosyal g�venlik kanunlar�na g�re tescil edilmi� olmak yeterli olup, bor�lanma talep tarihi veya �l�m tarihi itibar�yla sigortal� olma �art� aranmaz.
(2) Sigortal�lar�n veya hak sahiplerinin yaz�l� talepte bulunmalar� ve talep tarihinde Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas g�nl�k kazan� alt ve �st s�n�rlar� aras�nda olmak �zere, kendilerince belirlenecek g�nl�k kazanc�n %32'si �zerinden hesaplanacak primlerini borcun tebli�i tarihinden itibaren bir ay i�inde �demeleri �artt�r. Tahakkuk ettirilen bor� tutar�, ilgiliye iadeli taahh�tl� olarak tebli� edilir. PTT al�nd�s�n�n ilgiliye teslim edildi�i tarih borcun tebli� tarihidir. Bir ay i�inde �denen tutara isabet eden s�re ge�erli say�l�r. Tebli� edilen borcunu s�resi i�inde �demeyenler ile k�smi �deme yapanlar�n kalan s�relerinin bor�land�r�lmas� i�in yeni ba�vuru �art� aran�r.
(3) Kanuna g�re tespit edilen sigortal�l���n ba�lang�� tarihinden �nceki s�reler i�in bor�land�r�lma h�linde, sigortal�l���n ba�lang�� tarihi, bor�land�r�lan g�n say�s� kadar geriye g�t�r�l�r. Prim �deme g�n say�s� ve prime esas kazan�lar ise bor�lanma yap�lan ilgili aylara mal edilir.
(4) Kanunun 41. maddesinin birinci f�kras�n�n;
a) (a), (b), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentleri gere�i bor�lan�lan s�reler, talep tarihinde tabi olunan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n ilgili bendine g�re,
b) (c) ve (�) bentleri gere�i bor�lan�lan s�reler, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re,
uzun vadeli sigorta kollar� ve genel sa�l�k sigortas� bak�m�ndan prim �deme g�n say�s� olarak de�erlendirilir.
(5) Fak�lte veya y�ksek okullarda kendi hesab�na okuduktan sonra subay veya astsubayl��a nasbedilen veya yedek subayl�k hizmetini takiben subayl��a ge�irilenler ile fak�lte ve y�ksekokullarda kendi hesab�na okuduktan sonra, komiser yard�mc�s� veya polis memuru olarak atananlar�n ba�ar�l� ��renim s�releri; bor�lanman�n yap�ld��� tarihte ilgisine g�re en az ayl�k alan te�menin, astsubay �avu�un veya polis memuru ya da komiser yard�mc�s�n�n prime esas kazanc� �zerinden, bu s�relere ait primler kendilerince �denerek, bor�land�r�lmak suretiyle hizmetten say�l�r. Bu �ekilde hesap edilecek bor�, tebli� tarihinden itibaren iki y�l i�inde e�it taksitler h�linde �denir.
(6) Fak�lte veya y�ksek okullarda kendi hesab�na okumakta iken T�rk Silahl� Kuvvetleri veya Emniyet Genel M�d�rl��� hesab�na okumaya devam eden ��rencilerin, daha �nce kendi hesab�na okuduklar� normal okul s�releri hakk�nda, 5. f�kra h�k�mleri uygulan�r.
(7) 5. ve 6. f�kralar uyar�nca bor�land�r�lan s�reler uzun vadeli sigorta kollar� ile genel sa�l�k sigortas� bak�m�ndan prim �deme g�n say�s� olarak de�erlendirilir.
(8) Bor�lanma s�relerinin belgelendirilmesi, hizmet bor�lanma ba�vuru belgesindeki ilgili b�l�m�n a�a��daki f�krada belirtilen i�veren, kurum ve kurulu�lar�n�n onay� ile ger�ekle�ir. Gerekti�inde usul�ne g�re d�zenlenmi� ayr� bir belgenin de Kuruma ibraz� istenebilir.
(9) Bor�lanma ba�vuru belgeleri;
a) Kanunlar� gere�i verilen �cretsiz do�um ya da anal�k izni s�relerinin bor�lanma talebinde bulunulmas� h�linde, sigortal�n�n bu s�relerde tabi oldu�u i�yerince,
b) Er veya erba� olarak silah alt�nda veya yedek subay okulunda ge�en s�relerin bor�land�r�lmas� talebinde bulunulmas� h�linde, askerlik �ubelerince veya kuvvet komutanl�klar�nca,
c) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda olanlar�n, personel mevzuat�na g�re ayl�ks�z izin s�relerinin bor�land�r�lmas� talebinde bulunulmas� h�linde, ilgili i�verenlerince,
�) Sigortal� olmaks�z�n doktora ��renimi veya t�pta uzmanl�k i�in yurt i�inde veya yurt d���nda ge�irdikleri normal doktora veya uzmanl�k ��renim s�relerinin bor�land�r�lmas� h�linde, ilgili hastane veya ��renim kurumlar�nca,
d) Sigortal� olmaks�z�n avukatl�k staj�n� yapanlar�n normal staj s�relerinin bor�land�r�lmas� h�linde, ilgili baro ba�kanl�klar�nca,
e) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda ge�en s�reler hari�, sigortal� iken herhangi bir su�tan tutuklanan veya g�zalt�na al�nanlardan, bu su�tan dolay� beraat edenlerin tutuklulukta veya g�zalt�nda ge�en primi �denmemi� s�relerin bor�land�r�lmas� h�linde, Cumhuriyet Savc�l���nca,
f) Grev ve lokavtta ge�en s�reler Bakanl�k B�lge M�d�rl���nce,
g) Hekimlerin fahri asistanl�kta ge�en s�relerinin bor�land�r�lmas� h�linde, ilgili kurumca,
�) Se�im kanunlar� gere�ince g�revlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile se�imin yap�ld��� tarihi takip eden ayba��na kadar a��kta ge�irdikleri s�relerinin bor�land�r�lmas� h�linde, ilgili kamu idarelerince,
onaylan�r. Ancak, bu f�krada say�lan belgelerden elektronik ortamda al�nanlar Kurumca istenmez.
(10) �lkemizde 5510 say�l� Kanuna g�re �al��mas� bulunmayanlardan, sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanm�� �lkelerde �al��m�� ya da �al��anlar�n Kanunun 41. maddesinin (b), (d), (e) ve (h) bentlerine g�re bor�lanmalar� halinde bor�lan�lan bu s�reler Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine tabi sigortal�l�k s�resi olarak de�erlendirilir.
TAHS�S TALEP TAR�H�
Madde 67- (1) Uzun vadeli sigorta kollar�ndan hak kazan�lan yard�mlar�n yap�lmas� veya ayl�klar�n ba�lanmas� i�in, sigortal� veya hak sahibince adi posta veya kargo ile veya Kuruma do�rudan yap�lan yaz�l� ba�vurularda, tahsis talep tarihi olarak dilek�enin Kurum kay�tlar�na intikal etti�i tarih esas al�n�r. Taahh�tl�, iadeli taahh�tl� veya acele posta servisi olarak g�nderilen tahsis taleplerinde ise dilek�enin postaya verildi�i tarih, Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilir.
(2) Mal�ll�k veya ya�l�l�k ayl��� ba�lanmas�na hak kazand��� tarihin ay�n son g�n� resm� tatil g�n�ne veya hafta sonu tatiline rastlamas� nedeniyle taleplerini Kuruma veremeyen sigortal�lar�n, bu resm� tatil g�n�n� takip eden ilk i� g�n� mesai bitimine kadar Kuruma verilen, taahh�tl�, iadeli taahh�tl� veya acele posta servisi olarak g�nderilen talepleri, �nceki ay�n son g�n� verilmi� gibi kabul edilir.
(3) Ayl��a hak kazan�lm�� ve ayn� ay i�inde olmak kayd�yla, tahsis talep tarihinden sonra i�inden ayr�lan veya i�yerini kapatan sigortal�lar�n tahsis talepleri de ge�erli say�l�r.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki aktif sigortal�lar�n emeklilik ve mal�ll�k h�llerinde, haklar�nda yetkili makamlarca al�nacak emekliye sevk onay�ndan sonra, g�revleriyle ili�iklerinin kesildi�i tarihi takip eden ayba��ndan itibaren ayl�k ba�lan�r.
(5) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� iken g�revinden ayr�lm�� ve daha sonra ba�ka bir sigortal�l�k h�line tabi olarak �al��mam�� olanlardan mal�ll�k ayl���na hak kazananlara; mal�l say�lmas�na esas tutulan rapor tarihi, yaz�l� istek tarihinden �nce ise yaz�l� istek tarihini, mal�l say�lmas�na esas tutulan rapor tarihi yaz�l� istek tarihinden sonra ise rapor tarihini takip eden ayba��ndan; ya�l�l�k ayl���na hak kazananlara ise son ayr�ld�klar� kamu idarelerine veya Kuruma yapacaklar� yaz�l� istek tarihlerini takip eden ay ba��ndan itibaren ayl�k ba�lan�r.
(6) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetlerle birlikte Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bentleri kapsam�nda ya�l�l�k, mal�ll�k veya �l�m ayl��� ba�lanaca�� durumlarda, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda ge�en hizmetlerle ilgili prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar �denmeden tahsis talebinde bulunulmas� h�linde, tahsis talebi bor�lar�n �dendi�i tarih itibar�yla ge�erli say�l�r.
(7) Tahsis talep tarihinde Kanunda ya�l�l�k ayl��� i�in belirlenen ya� ve sigortal�l�k s�resi �artlar�ndan birini yerine getirememi� olan, ancak yerine getirilemeyen �art� tahsis talep tarihinden itibaren bir ay i�inde yerine getiren sigortal�n�n tahsis talebi, bu �art�n yerine getirildi�i tarih itibar�yla ge�erli say�l�r.
ALTINCI KISIM
KISA VE UZUN VADEL� S�GORTA KOLLARINA �L��K�N ORTAK H�K�MLER
B�R�NC� B�L�M
GEL�R VE AYLIKLARIN �DENMES�
�DEMELER K�T���
Madde 68- (1) Gelir ve ayl�klar�n ba�lanmas�, art�r�lmas�, azalt�lmas�, �denmesi ve kesilmesi ile toptan �deme yap�lmas�na ait i�lemleri bilgisayar ortam�nda y�r�tmek �zere, �demeler k�t��� olu�turulur.
(2) �demeler k�t���ndeki kay�tlar�n olu�turulmas�nda sigortal�n�n sosyal g�venlik sicil numaras�n�n ba��na Kurumca belirlenen esaslara g�re olu�turulan tahsis kodunun eklenmesi ile �retilen bir tahsis numaras� esas al�n�r.
(3) Banka veya PTT bank �ubelerince ilgililere yap�lacak �demeler sosyal g�venlik sicil numaras� �zerinden yap�l�r.
�DEME D�NEM� VE �DEME TAR�HLER�
Madde 69- (1) Sigortal�ya ve hak sahiplerine ba�lanan gelir ve ayl�klar, Kurumca belirlenen d�nem ve tarihlerde her ay pe�in olarak �denir. �deme g�n� cumartesi g�n�ne rastlayan grubun �demesi cuma, pazar g�n�ne rastlayan grubun �demesi pazartesi g�nk� grup ile birle�tirilerek yap�l�r.
(2) �deme g�nlerinden herhangi birinin cumartesi veya pazar g�n� d���nda resm� tatil g�n�ne rastlamas� h�linde, �demelerin hangi tarihlerde yap�laca��, Kurumca belirlenerek ilan edilir.
(3) Daha �nce belirlenen �deme d�nem ve tarihlerinin Kurumca yeniden d�zenlenmesi h�linde, �deme tarihleri �ne al�nanlar�n gelir ve ayl�klar�ndan bir kesinti yap�lmaz. Ancak, ikinci f�kra hari� olmak �zere, �deme tarihleri ileri al�nanlara bir ay� a�an g�n kar��l��� kadar fark �denir.
(4) Bu maddenin birinci ve ikinci f�kralar�nda belirtilen nedenlerle �deme g�n� �ne al�nanlar ile durum de�i�ikli�i veya �l�m h�linde sigortal� ve hak sahiplerine durum de�i�ikli�i veya �l�m tarihine ait Kanunda belirtilen �deme d�neminde pe�in �denen gelir ve ayl�klar geri al�nmaz.
�DEME �EKL� VE �DEME MERKEZLER�
Madde 70- (1) Sigortal� ve hak sahiplerinin gelir ve ayl�klar�n�n �denmesini sa�lamak ve �deme merkezlerini belirlemek �zere Kurum, bankalarla ve PTT ile protokol imzalayabilir. �demeler, protokol imzalanan bankalara ve PTT bilgi i�lem birimlerine bilgisayar ortam�nda g�nderilen �deme bilgilerinin, gelir ve ayl�k sahipleri ad�na banka �ubelerinde a��lan mevduat veya �ek hesaplar�na aktar�lmas� ile sa�lan�r.
(2) �lk defa �demeler k�t���ne d�hil edilen gelir ve ayl�k sahiplerinin birikmi� �demeleri ile daha �nce hak kazan�lan birikmi� �demeler de, bilgisayar ortam�nda d�zenlenen kay�tlara eklenerek, i�lemin sonu�land��� ay� takip eden ilk �deme d�neminde �denmek �zere, ilgililerin hesaplar�na aktar�l�r.
(3) Sigortal� veya hak sahiplerine bir defaya �zg� olarak �denecek olan emeklilik ikramiyesi, toptan �deme ve ilgilinin sa�l���nda hak edip alamad��� gelir ve ayl�klar�ndan varislere yap�lacak �demeleri, mevduat veya posta �ek hesab� a��lmadan ilgili �deme merkezleri arac�l��� ile �denir.
(4) Kurumca belirlenen ya��n �zerinde olanlarla, ba�kas�n�n bak�m�na muhta� oldu�u Kurumca tespit edilen ya da sa�l�k kurulu raporu ile belgelenen sigortal� veya hak sahiplerinin gelir ve ayl�klar�, yaz�l� istekleri �zerine PTT arac�l���yla, bildirdikleri adreslerde, �denebilir.
(5) Uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi h�k�mleri sakl� kalmak kayd�yla, yurtd���nda s�rekli ikamet edenlerin gelir ve ayl�klar�, yaz�l� istekleri h�linde, masraflar� kendilerince kar��lanmak �zere yurtd��� hesaplar�na transfer edilir.
TANITIM KARTLARI
Madde 71- (1) Kurumca gelir ve ayl�k ba�lananlara, bu gelir ve ayl�klar�n �denmesi s�ras�nda ilgili banka veya PTT personeline g�sterilmek �zere birer tan�t�m kart� verilebilir.
KANUN� TEMS�LC�LERE �DEME YAPILMASI
Madde 72- (1) On sekiz ya��n� doldurmam�� veya ergin olmayan �ocuklara, k�s�tl�lara veya kendisine kayy�m tayin edilen kimselere ait gelir ve ayl�klar, bunlar�n veli, vasi veya kayy�mlar�na �denir.
(2) Gelir/ayl�k alanlar ile hak sahiplerinin vasi, kayy�m veya vekiline yap�lacak �demelerde, vasilik, kayy�ml�k veya vekillik yetkilerini tevsik eden resmi belgenin PTT/banka �ubesinin ilgili personeline ibraz edilmesi �artt�r.
�K�NC� B�L�M
YOKLAMA ��LEMLER�N�N USUL VE ESASLARI
YOKLAMA ��LEMLER�N�N AMACI
Madde 73- (1) Yoklama i�lemlerinin amac�, gelir veya ayl�k almakta iken �len ya da gelir ve ayl�k alma ko�ullar�n� kaybedenlerin zaman�nda belirlenerek, �ncelikle bunlar ad�na yap�lan �demelerin durdurulmas�n�, daha sonra da gelir ve ayl���n kesilerek varsa yersiz olarak yap�lan �demelerin ilgili mevzuat h�k�mlerine g�re tahsil edilmesini sa�lamakt�r.
YOKLAMA ��LEMLER�N�N KAPSAMI
Madde 74- (1) Gelir ve ayl�k alma �artlar�n�n devam etmesi ile ilgili olarak Kurumca y�r�t�lecek i�lemler;
a) S�rekli i� g�remezlik geliri alanlar i�in, s�rekli i� g�remezlik durumlar�n�n devam etti�i,
b) Vazife mal�ll��� ayl��� ile mal�ll�k sigortas�ndan ayl�k alanlar i�in; Kanun kapsam�nda sigortal� olmad�klar�, yabanc� bir �lke mevzuat� kapsam�nda �al��mad�klar� ile mal�ll�k durumlar�n�n devam etti�i,
c) Ya�l�l�k ayl��� ba�lananlar i�in; Kanun kapsam�nda sigortal� olmad�klar�, yabanc� bir �lke mevzuat� kapsam�nda �al��mad�klar� ile Kanun kapsam�nda sigortal� olmakla birlikte sosyal g�venlik destek primine tabi olduklar�,
�) �l�m geliri veya �l�m ayl��� alanlar i�in; sigortal�n�n,
1) Dul e�inin yeniden evlenmedi�i,
2) Re�it duruma girmemi� �ocuklar�n hayatta bulunduklar�,
3) 18 ya��n� doldurmu� erkek �ocuklardan lise ve dengi ��renim yapanlar�n 20 ya��na, y�ksek ��renim yapanlar�n 25 ya��na kadar ��rencilik durumlar�n�n devam etti�i,
4) K�z �ocuklar�n evlenmedikleri,
5) Mal�l �ocuklar�n �al��ma g�c�ndeki kay�p oran�n�n en az %60 oldu�u,
6) Bu bendin (3), (4) ve (5) numaral� alt bentlerinde belirtilen �ocuklar�n ayn� zamanda Kanunun 5. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (e) bentlerine tabi olarak i� kazas� ve meslek hastal���, anal�k ile hastal�k sigortas�na g�re �al��malar� hari� Kanun kapsam�nda veya yabanc� bir �lke mevzuat� kapsam�nda �al��mad��� veya kendi sigortal�l��� nedeniyle gelir veya ayl�k almad���,
7) Ana ve babas�n�n her t�rl� kazan� ve irattan elde etmi� oldu�u gelirinin asgari �cretin net tutar�ndan daha az oldu�u ve di�er �ocuklar�ndan hak kazan�lan gelir ve ayl�klar hari� olmak �zere gelir ve ayl�k ba�lanmad���,
8) E� ve k�z �ocuklar�ndan e�inden bo�and��� h�lde, bo�and��� e�iyle fiilen birlikte ya�amad���,
d) Kendisi ve hak sahiplerinin hayatta olduklar�,
hususlar�n� kapsar.
(2) Gelir ve ayl�k sahiplerinin Kanun kapsam�nda sigortal� olup olmad�klar� ile Kanuna g�re ba�ka bir gelir veya ayl�k al�p almad�klar� Kurumun ve di�er kurum ve kurulu�lar�n ilgili kay�tlar�n�n belirli d�nemlerle taranmas� ile tespit edilir.
(3) T�rk Vatanda�� olmayan ve Kurumdan ayl�k veya gelir alan ki�ilerin ayl�k ve gelir alma �artlar�n�n devam edip etmedi�i hususunun tespiti i�in Kurumca belge istenebilir.
YOKLAMA YAPILMASI
Madde 75- (1) Kurum gerekli g�rd��� zaman ve h�llerde belirleyece�i y�ntemlerle gelir veya ayl�k alanlarla bunlar�n veli, vasi, kayy�m ve vekillerinin, bu Y�netmeli�in 74. maddesinde yer alan bilgilerinin tespiti amac�yla yoklama yapt�rabilir. Yoklama i�lemi gelir veya ayl�k �deyen bankalar veya PTT �ubelerine de yapt�r�labilir.
�LG�L� KURUM VE KURULU�LARDAN B�LG� VE BELGE �STENMES�
Madde 76- (1) Kurumca, gelir veya ayl�k alma �artlar�n�n devam edip etmedi�inin tespiti amac� ile gerekli g�r�len h�llerde kendi mevzuat�na g�re kay�t veya tescil yapan ilgili kurum, kurulu� ve birlikler veya vergi dairelerinden usul�ne g�re d�zenlenmi� belge istenebilir.
(2) Gelir ve ayl�k almakta olan �ocuklar�n ��rencilik niteli�inin devam edip etmedi�i hususunun tespiti i�in Mill� E�itim Bakanl��� ve Y�ksek��retim Kurulu ile s�zle�meler yap�labilir.
(3) Kurum �demeler k�t��� ile N�fus ve Vatanda�l�k ��leri Genel M�d�rl���n�n n�fus k�t�kleri 15 g�n� ge�memek �zere belirli periyotlarla kar��la�t�r�larak, cinsiyet de�i�ikli�i, �l�m� veya evlenmesi nedeniyle gelir ve ayl�k alma �artlar�n� yitirenler tespit edilir.
YOKLAMA YETK�S�
Madde 77- (1) Kurumun denetim ve kontrol ile g�revlendirilmi� memurlar�, gelir ve ayl�k alma �artlar�n�n devam edip etmedi�inin, sigortal�lar�n ge�ici i� g�remezlik s�resince ve mal�liyet ayl��� alanlar�n fiilen �al���p �al��mad���n�n tespiti hususunu mahallinde inceleme yetkisine sahiptir.
(2) Birinci f�krada belirtilen inceleme, �ld��� h�lde n�fusa tescil edilmeyen gelir ve ayl�k sahipleri ile bo�and��� e�i ile fiilen birlikte ya�amay� s�rd�ren e� veya k�z �ocuklar olmak �zere, gelir ve ayl�k alma �artlar�n� yitirenlerin tespitini de kapsar.
(3) Kurumun denetim ve kontrol ile g�revlendirilmi� memurlar�nca y�r�t�len denetim sonucunda; temin edilen yeni sa�l�k kurulu raporlar�n�n Kurum Sa�l�k Kurulunca incelenmesi sonucu sigortal� ve hak sahiplerinin, mal�ll�k ve i� g�remezlik raporlar�nda belirtilen rahats�zl�klar�n�n mevcut olmad��� ya da mevcut olmas�na ra�men gelir ve ayl�k ba�lanmas�n� gerektiren d�zeyde olmad���na karar verilmesi h�linde, ilgililere ba�lanan gelir ve ayl�klar ba�lang�� tarihi itibar�yla iptal edilir, yap�lan yersiz �demeler, ilgili mevzuat h�k�mlerine g�re tahsil edilir.
KONTROL MUAYENES�
Madde 78- (1) Kurum Sa�l�k Kurulunca ihtiya� duyulan veya Kurum Sa�l�k Kurullar�nca verilen kararlara sigortal� ve hak sahiplerinin itirazlar� veya sigortal� ve hak sahipleri d���nda bu kararlara yap�lan itiraz, ihbar ve �ikayetler ile Kurumca y�r�t�len denetim ve soru�turma kapsam�nda kontrol muayeneleri �al��ma G�c� ve Meslekte Kazanma G�c� Kayb� Oran� Tespit ��lemleri Y�netmeli�ine g�re d�zenlenmi� yeni tarihli sa�l�k kurulu raporu ve daha �nce Kurum taraf�ndan verilmi� kararlara ili�kin t�m belgelerin birlikte de�erlendirilmesi ile yap�l�r.
(2) Kontrol muayenesi i�in temin edilen sa�l�k kurulu raporlar�, bu Y�netmeli�in 41. ve 51. maddelerinde belirtilen belgeleri de kapsayan sigorta sicil veya tahsis dosyalar� ile birlikte Kurum Sa�l�k Kuruluna intikal ettirilir.
(3) Kurum Sa�l�k Kurullar�nca; �al��ma G�c� ve Meslekte Kazanma G�c� Kayb� Oran� Tespit ��lemleri Y�netmeli�ine g�re d�zenlenmi� yeni tarihli sa�l�k kurulu raporunun de�erlendirilmesi sonucu gerekli g�r�len h�llerde, ek bilgi belge ve/veya yeniden muayenesiyle d�zenlenecek rapor/sa�l�k kurulu raporu istenir.
(4) Kurum Sa�l�k Kurullar� taraf�ndan yap�lan de�erlendirme sonucu gerekli g�r�ld��� h�llerde sigortal� ve hak sahipleri yeniden kontrol muayenesine tabi tutulur.
(5) Kurumun yaz�l� �a�r�s� �zerine, kontrol muayenesi tarihinden �nceki en az 45 g�n i�inde sevk i�in ba�vuruda bulunmak kayd�yla gelir ve ayl�klar�n kontrol muayene tarihine g�re durdurulmas� d�rt aya kadar Kurumca ertelenir.
���NC� B�L�M
KISA VE UZUN VADEL� S�GORTA KOLLARINA A�T �E��TL� H�K�MLER
PR�M �DEME �ARTI
Madde 79- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen sigortal�lara, ge�ici i� g�remezlik �dene�i, emzirme �dene�i verilebilmesi, s�rekli i� g�remezlik geliri, mal�ll�k ve ya�l�l�k ayl��� ile sigortal�n�n �l�m� h�linde hak sahiplerine gelir ve ayl�k ba�lanabilmesi i�in, sigortal�n�n genel sa�l�k sigortas� primi d�hil prim ve prime ili�kin her t�rl� borcunun �denmi� olmas� zorunludur.
KANUN� TEMS�LC�LERCE VEYA VEK�LLERCE YAPILAN TAHS�S BA�VURULARI
Madde 80- (1) Kanunun �ng�rd��� her t�rl� gelir, ayl�k, �deme ve �deneklerin yap�labilmesi i�in; sigortal� ve hak sahiplerinden ergin ve m�meyyiz olmayanlar�n kanun� temsilcilerinin yaz�l� istekte bulunmalar� �artt�r.
(2) Sigortal� veya hak sahiplerinin vekilleri taraf�ndan yap�lacak yaz�l� taleplerde, Kurumca verilecek �denekler ile ba�lanacak gelirler veya ayl�klar i�in ba�vurma yetkisi bulundu�unu a��k�a belirten ve noterlik�e onaylanm�� vekaletnamenin de ibraz edilmesi gerekir.
YABANCI UYRUKLULARIN BA�VURULARI
Madde 81- (1) Yabanc� uyruklu sigortal�larla, bunlar�n hak sahipleri i�in n�fus c�zdan�n�n fotokopisi yerine, bunlar�n h�viyetlerini g�steren ve 24.4.2006 tarihli ve 5490 say�l� N�fus Hizmetleri Kanununa g�re yetkili makamlar taraf�ndan d�zenlenerek verilen yabanc�lara ait ikamet tezkeresi, Kuruma ibraz edilir. Hak sahibi yabanc�lar, hak sahibi olduklar�n� Kurumca istenecek belgelerle ispatlar.
AVANS �DENMES�
Madde 82- (1) Ayl�k veya gelirin 90 g�n i�inde �denememesi durumunda Kurumca gelir ve ayl�k ba�lanmas�na hak kazand��� anla��lan sigortal� ve hak sahiplerine yaz�l� talepte bulunmalar� h�linde, ilerideki alacaklar�ndan mahsup edilmek �zere avans �denebilir. Avans miktar� her �� ay i�in, ba�lanacak ayl�klarda net asgari �cretin �� kat�n�, gelirlerde ise net asgari �cretin iki kat�n� ge�memek �zere Kurumca belirlenir.
(2) Avans�n ba�lanacak gelir ve ayl�k birikmi� tutar�ndan fazla olan b�l�m�, m�teakip gelir ve ayl�klar�ndan 1/4 oran�nda kesilerek mahsup edilir.
KURUMCA HAZIRLANACAK BELGELER
Madde 83- (1) Kanunda belirtilen �deneklerin verilmesi, gelir veya ayl�klar�n ba�lanmas� i�in yap�lan ba�vurular ile bunlar�n �denmesi ve yoklanmas� s�ras�nda, bu Y�netmelik gere�ince Kuruma veya di�er ilgili ki�i ve kurulu�lara verilmesi gereken belgelerin haz�rlanmas�na, de�i�tirilmesine, bir belgede yer alan bilgilerin birden fazla belge olarak ya da farkl� belgelerin birle�tirilerek bir belge olarak d�zenlenmesine Kurum yetkilidir.
GER�E�E AYKIRI B�LD�R�MLER
Madde 84- (1) Kanunda belirtilen �deneklerin verilmesi, gelir ve ayl�klar�n ba�lanmas�, �denmesi ve yoklanmas� s�ras�nda, bu Y�netmelik gere�ince Kuruma veya di�er ilgili ki�i ve kurulu�lara verilen belgelerdeki kay�tlar�n, Kurumca yap�lan inceleme veya soru�turma sonucunda ger�e�e ayk�r� oldu�u tespit edildi�i takdirde, bu belgelere dayan�larak i�lem yap�lmaz, yap�lm�� i�lemler varsa geri al�n�r.
(2) Bu belgelerdeki bildirimlerin ger�e�e ayk�r�l���n�n tespiti ile bu belgelerle taahh�t edilen durum de�i�ikliklerinin en ge� bir ay i�inde Kuruma bildirilmemesi durumlar�nda olu�an Kurum zarar�n�n, kanun� faiziyle �denmesinden ilgililer sorumludurlar. Ger�e�e ayk�r� bildirimin su� olu�turmas� h�linde, bunlar hakk�nda ayr�ca su� duyurusunda bulunulur.
FARKLI DO�UM TAR�HLER�
Madde 85- (1) Sigortal�lar ile hak sahiplerinin;
a) N�fus c�zdanlar�ndaki do�um tarihleri ile n�fus kay�tlar�ndaki do�um tarihleri aras�nda fark varsa n�fus kay�tlar�ndaki tarih,
b) Birden fazla n�fus kayd� bulunanlar�n, bu kay�tlar� aras�nda fark varsa n�fus kay�tlar�ndaki eski tarihli kay�t,
c) Birden fazla n�fus kayd� bulunanlardan, kay�tlar�n�n birisinin idare veya kaza mercilerinden verilmi� bir kararla yap�lm�� veya d�zeltilmi� olmas� durumunda kararlar�n kesinle�mi� olmas� �art�yla n�fus kay�tlar�na ge�irilmemi� olsa bile bu kay�t,
esas al�n�r.
(2) Ancak;
a) �� kazas� ve meslek hastal��� sigortas�ndan gelir tahsisi ile vazife veya harp mal�ll��� ayl��� ba�lanmas�nda pe�in sermaye de�erinin hesab�nda, i� kazas�n�n oldu�u veya meslek hastal���n�n ilk defa hekim veya sa�l�k kurulu raporuyla tespit edildi�i,
b) Mal�ll�k, vazife veya harp mal�ll���, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar�na ili�kin ayl�k tahsisleri ile pe�in sermaye de�erinin hesab�nda ya� ile ilgili h�k�mlerin uygulanmas�nda, Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lm�� kanunlara veya 17.7.1964 tarihli ve 506 say�l� Sosyal Sigortalar Kanununun ge�ici 20. maddesine tabi sand�klara g�re sigortal�n�n ilk defa uzun vadeli sigorta kollar�na tabi oldu�u,
tarihten sonraki ya� d�zeltmeleri dikkate al�nmaz.
(3) Mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar�na ili�kin ya� ile ilgili h�k�mlerin uygulanmas�nda;
a) Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lm�� kanunlara veya 506 say�l� Sosyal Sigortalar Kanununun ge�ici 20. maddesine g�re sigortal�n�n ilk defa mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar�na tabi oldu�u tarihte, sigortal�lar�n ve hak sahibi �ocuklar�n�n n�fus k�t���nde kay�tl� bulunan do�um tarihleri,
b) Sigortal�n�n ilk defa Kanuna tabi oldu�u tarihten sonra do�an �ocuklar�n�n, n�fus k�t���ne ilk olarak yaz�lan do�um tarihleri,
esas al�n�r.
(4) N�fus k�t���nde ilk defa kay�tl� olan do�um tarihinin;
a) N�fus k�t���n�n yenilenmesi s�ras�nda, yeni k�t�k kay�tlar�na,
b) N�fus k�t�klerinin naklinde, yeni n�fus idaresi kay�tlar�na,
c) T�rk vatanda�l���na ge�enlerin T�rkiye�deki n�fus idaresi kay�tlar�na,
hatal� i�lenmi� olmas� nedeniyle yap�lan d�zeltmelerin, sigortal�lar�n iradesi d���nda n�fus idaresince yap�lan maddi hatalar�n giderilmesi amac�n� ta��mas� nedeniyle, bu hususlar�n belgelenmesi veya mahkeme karar�nda belirtilmi� olmas� h�linde s�z konusu kay�t d�zeltmelerinde, d�zeltilen yeni kay�t esas al�n�r.
YED�NC� KISIM
S�GORTALILARIN YURT DI�INDA BULUNMALARI VE �STE�E BA�LI S�GORTA
B�R�NC� B�L�M
S�GORTALILARIN YURT DI�INDA BULUNMALARI
S�GORTALILARIN G�REV VE ��LER� NEDEN�YLE YURT DI�INDA BULUNDUKLARI S�RELER�N TESP�T�
Madde 86- (1) Yurt d���ndaki s�relerin tespiti i�in;
a) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bentleri kapsam�nda sigortal� olanlar i�in i�verenlerince g�revlendirildiklerine dair g�rev belgesinin,
b) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� olanlar i�in i�leri nedeniyle yurt d���na ��kacaklar�na dair beyan belgesi ile bunu destekleyen belgelerin,
ibraz� istenir.
(2) Kurumca yurtd���nda bulunma h�li her t�rl� bilgi ve belgeyle de tespit edilebilir.
�LKEM�Z �LE ULUSLARARASI SOSYAL G�VENL�K S�ZLE�MES� BULUNMAYAN �LKELERDE, ��VERENLERCE �STLEN�LEN ��LERE �L��K�N ��LEMLER
Madde 87- (1) �lkemiz ile uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi bulunmayan �lkelerde i� �stlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ileri, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�l�r ve bunlar hakk�nda k�sa vadeli sigorta kollar� ile genel sa�l�k sigortas� h�k�mleri uygulan�r.
(2) Yurtd���na sigortal� g�t�recek i�verene ait i�yeri, T�rkiye Cumhuriyeti kanunlar�na g�re kurulu ve tescilli olmal�d�r. Yabanc� �lke mevzuat�na g�re kurulan firmalarca yurtd���nda ger�ekle�tirilen i�lerde �al��t�r�lan T�rk vatanda�lar� hakk�nda bu madde h�k�mleri uygulanmaz.
(3) ��verenler, yurt d���nda yapacaklar� i�i, yeni tescil edecekleri i�yeri dosyas�ndan bildirilecek sigortal�larca ger�ekle�tireceklerse; i�letme merkezlerinin ba�l� oldu�u �niteye i�yeri dosyas� tescil ettirerek, sosyal sigorta y�k�ml�l�klerini bu dosyadan yerine getirirler. ��yeri bildirgesi ekine, bu Y�netmeli�in 29. maddesinde say�lan belgelerden ayr� olarak i�in al�nd���n� belgeleyen s�zle�me �rne�i ile ilgili �lkedeki T�rkiye Cumhuriyeti D�� Temsilcili�i yaz�s� veya D�� Ticaret M�ste�arl���nca d�zenlenecek belge eklenir. Ayn� �lkede k�sa vadeli sigorta kolu prim oran� ayn� olan ba�ka bir i� �stlenilmesi halinde, bu i�yerinde �al��an sigortal�larla ilgili sosyal sigorta y�k�ml�l�kleri de, daha �nce tescil edilmi� olan i�yeri dosyas� �zerinden yerine getirilebilir.
�LKEM�Z �LE ULUSLARARASI SOSYAL G�VENL�K S�ZLE�MES� OLMAYAN �LKELERDE �ALI�AN S�GORTALILARA SA�LANAN HAKLAR
Madde 88- (1) �lkemiz ile uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi olmayan �lkelerde i� �stlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ileri k�sa vadeli sigorta kollar� ile genel sa�l�k sigortas� h�k�mleri uygulan�r.
(2) Durumu bu Y�netmeli�in 86. maddesine uygun olan sigortal�n�n, tedavi g�rd��� sa�l�k tesislerinden alaca�� raporlarda belirtilen tedavi ve istirahat s�relerine ait, Kanuna g�re hak kazand��� ge�ici i� g�remezlik �denekleri ve emzirme �dene�i, raporun Kurumca tasdik edilme �art� aranmaks�z�n T�rk Liras� olarak �denir.
��VEREN�N Y�K�ML�L���
Madde 89- (1) ��veren, ge�ici veya s�rekli g�revle yurt d���nda g�revlendirdi�i ya da yurtd���na g�t�rd��� sigortal�n�n, i� kazas�, meslek hastal���, hastal�k ve anal�k h�llerinde, Kurum taraf�ndan i�e el konuluncaya kadar, Kanuna g�re hak kazand��� ge�ici i� g�remezlik �dene�ini �demekle y�k�ml�d�r. Bu y�k�ml�l���n yerine getirilmesindeki gecikmeden dolay� i�veren, gerek Kurumun gerekse sigortal�n�n u�rayaca�� her t�rl� zarardan sorumludur.
(2) Kurum, Kanuna uygun olarak yap�lan ve belgelere dayanan ge�ici i� g�remezlik �denekleri tutar�n� i�verene �der.
S�GORTA OLAYLARININ B�LD�R�LMES�
Madde 90- (1) Yabanc� �lkelerde meydana gelen i� kazas�n�n, �� i� g�nl�k bildirim s�resi i�inde, meslek hastal��� ve vazife mal�ll��� olaylar� i�in ise Kanunda belirtilen haber verme s�resi olay�n meydana geldi�i,
(2) �� kazas�n�n i�verenin kontrol� d���ndaki yerlerde meydana gelmesi h�linde, �� i� g�nl�k bildirim s�resi i� kazas�n�n ��renildi�i,
(3) Kurumca kabul edilebilir belgelenmi� bir mazeretin olmas� �art�yla bildirim s�resi mazeretin ortadan kalkt���,
tarihten itibaren ba�lar.
�K�NC� B�L�M
�STE�E BA�LI S�GORTA
�STE�E BA�LI S�GORTA �ARTLARI
Madde 91- (1) �ste�e ba�l� sigortal� olabilmek i�in uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�melerinden do�an haklar sakl� kalmak kayd�yla, T�rkiye'de yasal olarak ikamet edenler ile T�rkiye�de ikamet etmekte iken sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanmam�� �lkelerde bulunan T�rk vatanda�lar�ndan;
a) 18 ya��n� doldurmu� olmak,
b) Kanuna tabi zorunlu sigortal� olmay� gerektirecek �ekilde �al��mamak veya Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� olarak �al��makla birlikte, ay i�inde 30 g�nden az �al��mak ya da tam g�n �al��mamak,
c) Kendi sigortal�l��� nedeniyle ayl�k ba�lanmam�� olmak,
�) �ste�e ba�l� sigorta giri� bildirgesiyle Kuruma ba�vuruda bulunmak,
�artlar� aran�r.
(2) �lkemiz ile uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanmam�� �lkelerde i� �stlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ilerinden iste�e ba�l� sigortal�l�k talebinde bulunanlardan T�rkiye�de ikamet �art� aranmaz.
�STE�E BA�LI S�GORTALILIK BA�VURUSU VE TESC�L
Madde 92- (1) �lk defa iste�e ba�l� sigortaya bildirim i�lemi, Ek-8�de bulunan iste�e ba�l� sigortal�l�k giri� bildirgesinin, ba�vuru sahibinin ikametini g�rev b�lgesi i�ine alan Kurum �nitesine verilmesi ile ger�ekle�ir. Tekrar iste�e ba�l� sigortal�l�k talebinde bulunacaklar ise talep dilek�esi ile Kuruma ba�vururlar.
(2) Ay i�inde 30 g�nden az �al��an veya Kanunun 80. maddesi uyar�nca prim �deme g�n say�s�, ay i�indeki toplam �al��ma saatinin 4857 say�l� Kanuna g�re belirlenen g�nl�k normal �al��ma saatine b�l�nmesi suretiyle hesaplanan sigortal�lar�n prim �deme g�n say�lar� ay�n ba��ndan ba�lanarak mal edilir. Bu durumdaki ki�ilerin zorunlu sigortal�l�k i�in mal edilen g�nler i�inde iste�e ba�l� sigortaya ba�vurmalar� h�linde iste�e ba�l� sigortal�l�k, zorunlu sigortal�l��a ait son g�n� takip eden g�nden ba�lam�� say�l�r.
(3) �ste�e ba�l� sigortal�l�k ba�vurusu kabul edilen sigortal�lardan Kurum tescil k�t���nde kayd� bulunmayanlar�n tescil i�lemleri, bu Y�netmelikte yer alan usul ve esaslar d�hilinde sonu�land�r�l�r.
�STE�E BA�LI S�GORTALILI�IN BA�LANGICI VE ZORUNLU S�GORTALILIKLA �AKI�MA
Madde 93- (1) �ste�e ba�l� sigortal�l�k, iste�e ba�l� sigortal�l�k giri� bildirgesinin veya talep dilek�esinin Kurum kay�tlar�na intikal etti�i tarihi takip eden g�nden itibaren ba�lar.
(2) Ancak, iste�e ba�l� sigortan�n ba�lad��� tarihten itibaren, ayn� zamanda Kanunun 4. maddesine g�re sigortal� olmay� gerektirecek �al��mas� bulundu�u tespit edilenlerin iste�e ba�l� sigortal�l�klar�, Kanuna tabi sigortal�l�klar�n�n sona erdi�i tarihi takip eden g�nden ba�lat�l�r. Bunlar�n zorunlu sigortal�l�kla �ak��an s�rede iste�e ba�l� sigorta primi �denmi�se, bu s�reye ili�kin �dedikleri iste�e ba�l� sigorta primleri talepleri h�linde ilgililere iade veya do�acak bor�lar�na mahsup edilir. Kanunun 5. maddesinin (a), (b) ve (e) bentlerine g�re sigortal�l�k h�li iste�e ba�l� sigortal�l�k i�in engel te�kil etmez.
(3) Ay i�inde 30 g�nden az �al��an veya Kanunun 80. maddesi uyar�nca prim �deme g�n say�s�, ay i�indeki toplam �al��ma saatinin 4857 say�l� Kanuna g�re belirlenen g�nl�k normal �al��ma saatine b�l�nmesi suretiyle hesaplanan sigortal�lar�n ayn� ay i�inde iste�e ba�l� sigorta primi �demeleri h�linde, �denen primler zorunlu sigortal�l��a ili�kin prim �deme g�n say�s�na otuz g�n� ge�memek �zere eklenir. Bu sigortal�lar �al��ma durumlar�n� belgelendirmek zorundad�rlar.
�STE�E BA�LI S�GORTA PR�MLER� VE �DENMES�
Madde 94- (1) �ste�e ba�l� sigorta primi, Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas kazanc�n alt s�n�r� ile �st s�n�r� aras�nda, sigortal� taraf�ndan beyan edilecek prime esas ayl�k kazanc�n %32'sidir. Bunun %20'si mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� primi, %12'si genel sa�l�k sigortas� primidir. Kanunun 51. maddesinin ���nc� f�kras�nda belirtilenlerden, Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas kazanc�n alt s�n�r� ile �st s�n�r� aras�nda olmak kayd�yla belirlenen g�nl�k kazan� ve g�n say�s� �zerinden mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� ile genel sa�l�k sigortas� primi al�n�r. Sigortal�lar�n prime esas kazan� ile ilgili olarak beyanda bulunmalar� esast�r.
(2) �ste�e ba�l� sigortal� olanlar, bakmakla y�k�ml� olunan ki�i olsa dahi, Kanunun 60. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda genel sa�l�k sigortal�s� say�l�r ve genel sa�l�k sigortas� primini de �demekle y�k�ml�d�rler. Yabanc� �lke vatanda�lar�ndan T�rkiye�de yerle�ik olma h�li bir y�l� doldurmad�k�a genel sa�l�k sigortas� primi al�nmaz ve bu ki�iler genel sa�l�k sigortal�s� say�lmaz.
(3) �ste�e ba�l� sigorta primi, ait oldu�u ay� takip eden ay�n son g�n�n� ge�memek �zere Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirlenecek s�rede �denir. Primleri ait oldu�u aydan itibaren en ge� 12 ay i�inde kendileri veya hak sahipleri taraf�ndan Kanunun 89. maddesinin ikinci f�kras�na g�re hesaplanacak gecikme cezas� ve gecikme zamm�yla birlikte �denmeyen s�reler, hizmet olarak de�erlendirilmez. 12 ayl�k s�reden sonra �denen primler sigortal�n�n veya hak sahiplerinin talebi �zerine Kanunun 89. maddesinin ���nc� f�kras� h�k�mlerine g�re iade veya do�acak bor�lar�na mahsup edilebilir.
(4) �ste�e ba�l� sigortal�l�ktaki prime esas kazan�lar ile prim �deme g�n say�lar� k�sa vadeli sigorta uygulamalar�nda dikkate al�nmaz.
(5) �ste�e ba�l� sigortal�lardan, zorunlu sigortal�l�k nedeniyle prim borcunun bulunmas� h�linde, iste�e ba�l� sigortaya tabi �denen primler �ncelikle zorunlu sigortal�l�k nedeniyle Kuruma olan bor�lar�na mahsup edilir.
(6) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda ay i�inde 30 g�nden az �al��an veya tam g�n �al��mayan sigortal�lar�n ayn� ay i�inde iste�e ba�l� sigortaya prim �deyebilmeleri i�in eksik �al��maya ili�kin belgelerin ibraz� ile talepte bulunmalar� gerekir.
�STE�E BA�LI S�GORTALILI�IN SONA ERMES� VE YEN�DEN BA�LAMASI
Madde 95- (1) �ste�e ba�l� sigortal�l�k;
a) �ste�e ba�l� sigortal�l���n� sona erdirme talebinde bulunanlar�n, buna ait dilek�elerinin Kurum kay�tlar�na ge�ti�i tarihten �nceki primi �denmi� son g�n� takip eden g�nden,
b) Ayl�k talebinde bulunanlar�n, ayl��a hak kazanm�� olmak �art�yla talep tarihinden,
c) Uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanmam�� �lkelerde i� �stlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ileri hari�, uluslararas� sosyal g�venlik s�zle�melerinden do�an haklar sakl� kalmak kayd�yla, ikametin yurt d���na ta��nd��� tarihten,
�) Sigortal�n�n �l�m� h�linde:
1) Prim borcu bulunmuyorsa �l�m tarihinden,
2) Prim borcu varsa borcun hak sahiplerince Kanunun 52. maddesi h�k�mleri sakl� kalmak �art�yla 12 ay i�inde �denmesi h�linde �l�m tarihinden,
3) Prim borcunun 12 ay i�inde �denmemesi veya hak sahiplerinin prim borcunu �demeden ayl�k talebi h�linde en son primi �denmi� ay�n sonundan,
d) Kanunun 51. maddesinin ikinci ve ���nc� f�kra h�k�mleri sakl� kalmak �zere Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentleri kapsam�nda �al��maya ba�lan�lan tarihin bir g�n �ncesinden,
itibaren sona erer.
(2) �ste�e ba�l� sigortal�l�klar� sona erdirilenler, 12 ayl�k sorgulama s�resini beklemeksizin prim �demelerine g�re hizmet s�relerinin tespitini isteyebilirler.
(3) Ay i�inde 30 g�nden az veya k�smi �al��anlar hari� olmak �zere yeniden iste�e ba�l� sigortaya devam etmek isteyenler hakk�nda yeniden talep �art� aran�r.
�STE�E BA�LI S�GORTALILIK S�RELER�N�N DE�ERLEND�R�LMES�
Madde 96- (1) �ste�e ba�l� sigorta primi �denmi� s�reler, mal�ll�k, vazife mal�ll���, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� ile genel sa�l�k sigortas� h�k�mlerinin uygulamas�nda dikkate al�n�r ve bu s�reler Kanunun 4. maddesinin, birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal�l�k s�resi olarak kabul edilir.
SEK�Z�NC� KISIM
S�GORTA PR�MLER�
B�R�NC� B�L�M
S�GORTA PR�M�NE ESAS KAZAN�LAR
KANUNUN 4. MADDES�N�N B�R�NC� FIKRASININ (a) BEND� KAPSAMINDAK� S�GORTALILARIN PR�ME ESAS KAZAN�LARI
Madde 97- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n prime esas kazan�lar�, Kanunun 80. maddesinin birinci f�kras�nda �ng�r�len �ekilde belirlenir.
(2) Ge�ici i� g�remezlik �dene�i alan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lara istirahatl� bulunduklar� s�rede;
a) Ge�ici i� g�remezlik �dene�i dikkate al�nmadan verilmesine devam edilen tam �cret,
b) Bireysel veya toplu i� s�zle�mesine istinaden verilen ge�ici i� g�remezlik �dene�inin i�verene iadesi ile al�nan tam �cret,
c) Ge�ici i� g�remezlik �dene�i ile �denek al�nan s�redeki kazanc� aras�ndaki �cret fark�,
�) Bireysel veya toplu i� s�zle�mesine dayal� olmadan ge�ici i� g�remezlik �dene�i ald��� s�rede at�fet kabilinde yap�lan �demeler,
�al���lan s�relerde �denen �cretler olarak prime tabi tutulur. �stirahatl� olunan s�re i�in bu f�kran�n (c) ve (�) bentlerine g�re �denen g�nl�k fark tutar, g�nl�k sigorta primine esas kazanc�n alt s�n�r�n�n alt�nda kalmas� durumunda g�nl�k alt s�n�ra y�kseltilir.
(3) Bu sigortal�lardan, birden �ok i�verenin i�inde �al��anlar�n, bu i�lerden elde etti�i ayl�k ve g�nl�k kazan� tutar� ayr� ayr� dikkate al�n�r ve primler buna g�re hesaplan�r.
KANUNUN 4. MADDES�N�N B�R�NC� FIKRASININ (b) BEND� KAPSAMINDAK� S�GORTALILARIN PR�ME ESAS KAZAN�LARI
Madde 98- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n prime esas kazan�lar� ayn� Kanunun 80. maddesinin ikinci f�kras�nda �ng�r�ld��� �ekilde belirlenir.
a) Ayl�k prime esas kazan�, Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r� ile �st s�n�r� aras�nda kalmak �art�yla, sigortal� taraf�ndan beyan edilecek g�nl�k kazanc�n otuz kat�d�r. Sigortal�n�n prime esas kazanc�yla ilgili beyan�, beyan�n yap�ld��� tarihteki aydan ba�lan�larak dikkate al�n�r ve yap�lm�� olan bu beyan de�i�tirilmedi�i s�rece sonraki aylar i�in de yap�lm�� say�l�r. Yap�lan beyana istinaden �st �ste oniki aydan fazla prim �demesinde bulunulmamas� h�linde, bu oniki ayl�k s�renin sonundan itibaren beyan�n ge�erlili�i ortadan kalkar. Beyanda bulunmayan, beyan�n�n ge�erlili�i ortadan kalkan veya beyanlar� Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r�n�n otuz kat�n�n alt�nda kalan sigortal�n�n ayl�k prime esas kazanc�, prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r�n�n otuz kat�d�r.
b) Sigortal�n�n, sigortal�l���n�n ba�lad��� ay i�inde i� kazas�na u�ramas� veya meslek hastal��� nedeniyle i� g�remezli�inin ba�lamas� h�linde, i� kazas�n�n oldu�u veya meslek hastal��� nedeniyle i� g�remezli�in ba�lad��� tarihten �nce beyanda bulunmam�� ise, sigortal�l���n�n ba�lad��� ayda yapaca�� prime esas kazan� beyan�; �deyece�i prim y�n�nden takip eden aydan ba�lan�larak dikkate al�n�r. Bu beyan i� kazas� veya meslek hastal��� h�linde verilecek �deneklerin veya ba�lanacak gelirin hesab�nda esas al�nmaz. Bu durumda sigortal�l���n ba�lad��� ayda prime esas kazanc�n ve i� kazas� veya meslek hastal��� h�linde verilecek �deneklerin veya ba�lanacak gelirin hesab�nda prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r� esas al�n�r.
c) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lmay� gerektirecek birden fazla durumun s�z konusu olmas� h�linde, k�sa vadeli sigorta kollar�na ili�kin sigorta primi tehlike s�n�f ve derecesi en y�ksek olan i�yeri �zerinden hesaplan�r. Ayn� ay i�inde faaliyetini sonland�r�p yine ayn� ay i�inde yeniden faaliyete ba�layan sigortal�lar�n k�sa vadeli sigorta kollar�na ili�kin sigorta primi, son faaliyet konusu i�ine g�re hesap ve tahsil olunur.
�) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan, k�y muhtarlar� ile tar�m i�lerinde kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��anlar�n prime esas kazan�lar�n�n belirlenmesinde; Kanunun y�r�rl��e girdi�i y�ldan ba�lamak �zere, 80. maddesine g�re belirlenen g�nl�k kazanc�n 15 kat� dikkate al�n�r. Bu oran 30 kat� ge�memek �zere her y�l 1 puan art�r�larak uygulan�r.
KANUNUN 4. MADDES�N�N B�R�NC� FIKRASININ (c) BEND� KAPSAMINDAK� S�GORTALILARIN PR�ME ESAS KAZAN�LARI
Madde 99- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda ilk defa sigortal� olanlar�n prime esas kazan�lar�, Kanunun 80. maddesinin ���nc� f�kras�nda �ng�r�len �ekilde belirlenir.
(2) Kanunun 80. maddesinin ���nc� f�kras�n�n (g) bendinde belirtilen durumda olan sigortal�lar�n prime esas kazan�lar�na, 657 say�l� Kanuna g�re girebilecekleri s�n�flardaki benzer g�revlerin ayn� kadro, unvan, tahsil derecesi i�in belirlenen g�sterge ayl���, ek g�sterge ayl���, taban ve k�dem ayl���, makam, temsil ve g�rev tazminatlar� ile 657 say�l� Devlet Memurlar� Kanununun 152. maddesi uyar�nca �denen �zel hizmet tazminatlar� (b�lge, kurum, birim, �al��ma mahalli, g�revin niteli�i ve benzeri kriterlere dayal� olarak as�l tazminatlara ilave, ek veya ayr�ca �denen tazminatlar hari�) dahil edilir. Bu kapsamda olan sigortal�lar�n prime esas kazan�lar�na dahil edilecek ek g�sterge ayl���n�n hesab�nda 657 say�l� Kanuna g�re girebilecekleri s�n�flardaki benzer g�revlerin ayn� kadro, unvan, tahsil derecesi i�in 657 say�l� Kanuna ekli I ve II say�l� ek g�sterge cetvellerine g�re belirlenecek ek g�sterge rakamlar� dikkate al�n�r.
PR�M �DEME G�N SAYISI VE G�NL�K KAZAN�
Madde 100- (1) Sigortal�n�n ayn� ay i�inde birden fazla i�yerinde �al��mas� h�linde, o aydaki toplam prim �deme g�n say�s� 30 g�n� ge�emez.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda olup bir ay i�inde tam �al��an ve buna g�re �cret alan sigortal�n�n prim �deme g�n say�s�, ay�n ka� g�n oldu�una bak�lmaks�z�n 30 g�n �zerinden bildirilir. Ay i�inde i�e al�nan sigortal�n�n prim �deme g�n say�s�, i�e ba�lad��� tarih ile ay�n kalan g�nleri kadar, i�ten ayr�lan sigortal�n�n prim �deme g�n say�s� ise o ayda �al��t��� g�n say�s� kadar Kuruma bildirilir.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda olan sigortal�lar�n ayl�k prim �deme g�n say�s�, ay i�inde i�e ba�lama veya i�ten ayr�lmalar� h�li hari� olmak �zere her ay i�in otuz g�n olarak hesaplan�r.
(4) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda bir g�reve ba�layanlar�n o aya ait k�st ayl�klar�ndan sigorta primi al�n�r. �l�m, ayl�k ba�lanmas� ve 5434 say�l� Kanunun 40. maddesinde belirtilen ya� hadleri ile s�hhi izin s�relerinin doldurulmas� nedenleri d���ndaki di�er nedenlerle ayba�lar�ndan sonra g�revlerinden ayr�lanlar�n sigorta primleri ayl�k veya �cret �denen g�n say�s� �zerinden al�n�r.
(5) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda olan sigortal�lardan g�revden uzakla�t�r�lan, g�revi ile ilgili olsun veya olmas�n herhangi bir su�tan tutuklanan veya g�zalt�na al�nanlardan, kanunlar� gere�ince eksik ayl��a m�stahak bulunanlar�n onbe� g�n; g�revlerine iade edilerek kanunlar�na g�re bu m�ddetler i�in sonradan tam ayl��a hak kazananlar�n ise 30 g�ne tamamlamak suretiyle bildirimleri yap�l�r.
KISM� S�REL� �ALI�MALARDA PR�M �DEME G�N SAYISI
Madde 101- (1) Sigortal�n�n normal haftal�k �al��ma s�resinin, tam s�reli i� s�zle�mesiyle �al��an emsal i��iye g�re ��te ikisi oran�ndan daha az belirlendi�i �al��malar k�sm� s�reli �al��mad�r.
(2) K�smi s�reli �al��ma, i�veren ile sigortal�n�n yaz�l� olarak yap�lan i� s�zle�mesinin niteli�ine ba�l�, ayl�k �cret kar��l��� �al��ma bi�iminde imzalanm��sa, sigortal� haftal�k �al��ma s�resine bak�lmaks�z�n tam ay olarak bildirilir.
(3) �� s�zle�mesi saat �creti kar��l��� yap�lm�� ise k�smi s�reli �al��an sigortal�lar�n ay i�inde �al��t��� toplam s�renin, 4857 say�l� �� Kanununa g�re g�nl�k ola�an �al��ma s�resi olan 7,5 saate b�l�nmesiyle, sigortal� i�in bildirilmesi gereken prim �deme g�n say�s� hesaplan�r. Bu �ekilde yap�lacak hesaplamalarda 7,5 saatin alt�ndaki �al��malar 1 g�ne tamamlan�r.
(4) 20.4.1967 tarihli ve 854 say�l� Deniz �� Kanunu ve 13.6.1952 tarihli ve 5953 say�l� Bas�n Mesle�inde �al��anlarla �al��t�ranlar Aras�ndaki M�nasebetlerin Tanzimi Hakk�nda Kanun kapsam�nda �al��an sigortal�lar�n ay i�inde �al��t��� toplam s�renin sekiz saate b�l�nmesiyle, ayda ka� g�n sigortal� bildirilece�i hesaplan�r. Bu �ekilde yap�lacak hesaplamalarda 8 saatin alt�ndaki �al��malar 1 g�ne tamamlan�r.
(5) Yaz�l� s�zle�me ile sigortal�n�n yapmay� �stlendi�i i�le ilgili olarak kendisine ihtiya� duyulmas� h�linde i� g�rme ediminin yerine getirilece�inin kararla�t�r�ld��� �a�r� �zerine �al��malarda, �al��ma s�resi g�n, hafta ve ay olarak belirlenmi� ise bu s�reler �zerinden; taraflar aras�nda �al��ma s�resi g�n, hafta ve ay olarak belirlenmemi� ise sigortal�n�n ayl�k �al��ma s�resi yukar�daki f�kralar h�km�nce hesaplanan g�n say�s� �zerinden bildirilir. Ancak, �al��ma s�resinin g�n, hafta ve ay olarak belirlenmi� s�reden fazla olmas� h�linde bu s�re dikkate al�narak yukar�daki f�kralar h�km�nce hesaplanan g�n say�s� �zerinden bildirilir. Bu f�kran�n uygulanmas�nda 4857 say�l� �� Kanununun 14. maddesi h�k�mleri de dikkate al�n�r.
�K�NC� B�L�M
AYLIK PR�M VE H�ZMET BELGES�
AYLIK PR�M VE H�ZMET BELGES�N�N D�ZENLENMES�, VER�LMES� VE SAKLANMASI
Madde 102- (1) ��verenler, bir ay i�inde Kanunun 4. ve 5. maddelerine tabi �al��t�rd��� sigortal�lar�n, sosyal g�venlik destek primine tabi sigortal�lar�n, 4857 say�l� �� Kanununun 7. maddesine g�re i� g�rme edimini yerine getirmek �zere ba�ka i�verene ge�ici olarak devretti�i sigortal�lar�n ve 5434 say�l� Kanuna g�re i�tirak�i olup Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar�n,
a) Sosyal g�venlik sicil numaralar�n�,
b) Ad ve soyadlar� ile ikinci soyad� alm�� olan sigortal�lar�n ilk soyadlar�n�,
c) Prim �deme g�n say�lar�n�,
�) Sigorta primine esas kazan� veya emeklilik kesene�ine esas ayl�k tutarlar�n�,
d) ��e ba�lama ve i�ten ��k�� tarihlerini,
e) Ay�n baz� g�nlerinde �al��mam�� olmalar� halinde, eksik �al��ma nedenlerini,
f) Ay i�inde i�ten ayr�lm�� olmalar� halinde, i�ten ��k�� nedenlerini,
g) Sigorta primi, i�sizlik sigortas� primi ve sosyal g�venlik destek primlerini,
�) Varsa 3568 say�l� Kanuna tabi olan meslek mensubunun ad� ve soyad� ile bunlar�n mesleki oda kay�t numaras�n�,
h) ��verenin kamu idaresi olmas� halinde tahakkuk veya tediye g�revlisinin ad� ve soyad�n�,
�) Kurumca belirlenen di�er bilgilerini,
ta��yan ve �al��t�r�lan sigortal�n�n durumuna uygun olan �rne�i Ek-9, Ek-9/A ve Ek-9/A1�de bulunan ayl�k prim ve hizmet belgesi ile yine �rne�i Ek-9/B�de bulunan ayl�k fiil� hizmet s�resi zamm� prim belgesini, Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilen s�re i�inde Kuruma vermekle; sigortal�y� �al��t�rmaya son verdi�i durumda, sigortal� �al��t�rmaya son verilen tarihten itibaren 15 g�n i�inde durumu ilgili �niteye bildirmekle y�k�ml�d�r. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar�n sigorta primine esas kazan� bildirimlerinde; hakedilen �cretler ile prim, ikramiye ve bu nitelikteki �demeler ayr� ayr� g�sterilir. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi gere�ince sigortal� olan ve sigortal� �al��t�ran i�verenler ile i�veren �irketin ortaklar�n�n ayl�k prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirimlerinin yap�lmas� istenilebilir. Kurum, elektronik imza uygulamas�na ge�ildi�inde bu f�kran�n (�) ve (h) bentlerinde belirtilen ki�iler ile i�verenlerin veya vekilinin elektronik imzalar�n� isteyebilir.
(2) Kurum, bu maddede belirtilen ayl�k prim ve hizmet belgesini ve ayl�k fiili hizmet s�resi zamm� prim belgesini, di�er kamu idarelerine verilen ve �al��anlara ait bilgileri ihtiva eden belgelerle birle�tirmeye, kamu idarelerinin internet veya elektronik bilgi i�lem ortam�ndan almaya ve i�verenleri bu y�nde y�k�ml� k�lmaya yetkilidir.
(3) Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek s�relerde verilmemi� olmakla beraber;
a) 7.5.1983 tarihli ve 2822 say�l� Toplu �� S�zle�mesi Grev ve Lokavt Kanununa g�re toplu i� s�zle�mesi akdedilen i�yerlerinden dolay�, toplu i� s�zle�mesine istinaden geriye y�nelik olarak d�zenlenmesi gereken ek ayl�k prim ve hizmet belgelerinin, toplu i� s�zle�mesinin imzaland��� tarihten,
b) Kamu kurum ve kurulu�lar�nda �al��an ve toplu i� s�zle�mesi d���nda kalan sigortal� personel ile toplu i� s�zle�mesine tabi olmakla beraber sendikalara �ye olmamalar� sebebiyle �zel sekt�re ait i�yerlerinde s�zle�me kapsam�nda bulunmayan personele yap�lan geriye d�n�k �cret art��lar�na ili�kin al�nan karar tarihlerinden,
c) Ayl�k veya �cretleri Maliye Bakanl���n�n vizesine tabi olmas� sebebiyle �denmesine sonradan karar verilen Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (c) bendi kapsam�nda sigortal� personel i�in vizenin gecikmesine ba�l� olarak yasal s�resi d���nda, ancak, vize i�leminin ger�ekle�ti�ine ili�kin yaz�n�n ilgili idareye tebli� tarihinden,
�) Bir aydan fazla istirahat alan sigortal�lara Kurumca �denen ge�ici i� g�remezlik �dene�inin yan� s�ra i�verenlerince toplu i� s�zle�mesine dayan�larak istirahatl� bulunulan s�re i�in �cret �denmesi h�linde, istirahat s�resinin sona erdi�i tarihten,
d) 4857 say�l� �� Kanununun 21. maddesine istinaden i� mahkemelerince veya �zel hakem taraf�ndan verilen kararlar uyar�nca, g�reve iadesine karar verilen sigortal� personelin kesinle�en mahkeme veya �zel hakem karar�n�n tebli�inden itibaren on i�g�n� i�inde i�e ba�lamak i�in i�verene ba�vuruda bulunmas� ve i�verenin usul�ne uygun daveti �zerine i�e ba�lamas� veya i�verenin i��iyi i�e ba�latmamas� halinde, onuncu g�n�n i� g�n�n�n i�inde bulundu�u ay� takip eden ayba��ndan,
e) �dare mahkemesi kararlar�na g�re g�revlerine iade edilen sigortal� personel ile ilgili olarak kesinle�en mahkeme karar�n�n idareye tebli� edildi�i tarihini takip eden g�nden,
f) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendinde belirtilen sigortal�lar i�in kanun� d�zenleme, Bakanlar Kurulu Karar� veya mahkeme karar� ile geriye d�n�k olarak �denmesine karar verilen ayl�k, �cret veya tahsisata ili�kin ek nitelikteki ayl�k prim ve hizmet belgeleri ile ayl�k fiili hizmet s�resi zamm� prim belgeleri, �demenin yap�ld��� tarihi takip eden g�nden,
g) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� olanlardan g�revden uzakla�t�r�lmas� veya g�revine son verilmesine ra�men idar� tasarrufla ya da yarg� karar� ile g�revlerine iade edilenler i�in geriye d�n�k olarak �denen ayl�k, �cret veya tahsisata ili�kin ayl�k prim ve hizmet belgeleri ile ayl�k fiili hizmet s�resi zamm� prim belgeleri, �demenin yap�ld��� tarihi takip eden g�nden,
ba�lamak �zere Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek s�reler i�inde verilecek ek veya as�l ayl�k prim ve hizmet belgeleri yasal s�resi i�inde verilmi� kabul edilir.
(4) Operasyonlara kat�lmak amac�yla g�rev yerleri de�i�tirilen asker� birliklerin bu durumunu belgelemeleri kayd�yla yasal s�resi d���nda verilen belgeler s�resinde verilmi� say�l�r.
(5) Yabanc� �lkelere sefer yapan ula�t�rma ara�lar�, ayl�k prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilme s�resi i�inde T�rkiye�ye d�nmemi�se, bu ara�larda �al��t�r�lan sigortal�ya ait ayl�k prim ve hizmet belgesi, ara�lar�n T�rkiye�ye d�n���n� takip eden ay i�inde, Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek s�renin sonuna kadar Kuruma verilir. Ancak, ayl�k prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilmesi, bu maddede belirtilen belgenin, Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek verilme s�resinin sona erdi�i tarihten itibaren bir ay� ge�emez.
(6) Ayl�k prim ve hizmet belgesi, her i�yeri i�in ve sigortal�lar�n tabi olduklar� sigorta kollar� ve farkl� prim oranlar� dikkate al�narak ayr� ayr� d�zenlenir. Belgelerde, sigortal�lar sosyal g�venlik numaralar�na g�re k���kten b�y��e do�ru s�ralan�r.
(7) Bir i�te, bir i�in b�l�m veya eklentilerinde i�verenden i� alan alt i�verenler de, �al��t�rd�klar� sigortal�lar i�in as�l i�yerine Kurumca verilmi� olan sicil numaras�n� ve alt i�veren kodunu yazarak bu maddenin birinci f�kras�nda �ng�r�len bi�imde ve s�rede ayl�k prim ve hizmet belgesini d�zenleyip Kuruma vermek zorundad�rlar.
(8) ��veren, alt i�verenlerin �al��t�rd�klar� sigortal�lar i�in, hangi alt i�verene, sigortal�y� devir alan da, hangi i�verene ait oldu�unu belirterek bu �ah�slar ad�na ayl�k prim ve hizmet belgesi d�zenleyip Kuruma verebilir.
(9) Kendisine ait i�yeri m�stakilen tescil edilmi� olan i�verenlerin ba�ka i�verenlerden ald�klar� i�lerde �al��t�rd�klar� sigortal�larla ilgili belgeler, kendilerine ait tescilli i�yerinden Kuruma verilir.
(10) Kurum barkodu bulunan, ayl�k prim ve hizmet belgesinin bir n�shas� Kuruma verilmesi gereken s�renin son g�n�n� takip eden g�nden ba�lanarak m�teakip belgenin verilmesi gereken s�renin sonuna kadar i�yerinde sigortal�lar�n g�rebilece�i bir yere as�l�r. Sigortal�s�n� ge�ici olarak bir ba�ka i�verene devreden i�verenler ayl�k prim ve hizmet belgesinin bir n�shas�n� i�yerine as�lmak �zere sigortal�s�n� devretti�i i�verene verir.
(11) Ayn� i�verene ait olup, tek sicil numaras� verilmi� olan birden fazla i�yerlerinde de, ayl�k prim ve hizmet belgesinin Kurum barkodlu ��kt�lar�n�n ayn� s�re i�inde sigortal�lar�n g�rebilecekleri bir yere as�lmas� zorunludur.
(12) Ayl�k prim ve hizmet belgesi ile birlikte ay i�inde otuz g�nden az �al��an veya eksik �cret �denen sigortal�lara ili�kin;
a) Kurumca yetkilendirilmi� sa�l�k hizmeti sunucular�ndan veya i�yeri hekimlerinden al�nm�� istirahatl� oldu�unu g�steren raporu,
b) �cretsiz veya ayl�ks�z izinli oldu�unu kan�tlayan izin belgesi,
c) Disiplin cezas� uygulamas�, g�zalt�na al�nma ile tutukluluk h�line ili�kin belgeleri,
�) K�smi s�reli �al��malara ait yaz�l� i� s�zle�mesi,
d) ��verenin veya sigortal�n�n imzas�n� da ta��yan puantaj kay�tlar�,
e) Grev, lokavt, genel hayat� etkileyen olaylar, do�al afetler nedeniyle i�yerinde faaliyetin durduruldu�unu veya i�e ara verildi�ini g�steren ilgili resm� makamlardan al�nan yaz� �rne�i,
sigortal�lar�n eksik g�n bildirimine ili�kin bilgi formu (Ek-10) ekinde Kuruma verilir veya Acele Posta Servisi, iadeli taahh�tl� ya da taahh�tl� olarak g�nderilir.
(13) Onikinci f�krada say�lan h�llere ili�kin belgelerin geriye y�nelik olarak her zaman d�zenlenebilir nitelikte olanlar�, ayl�k prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken s�reden sonra verilmesi h�linde i�leme konulmaz. Bu durumlar�n d���ndaki otuz g�nden az �al���lan s�relere ait ge�erli belgeleri belirlemeye Kurum Y�netim Kurulu yetkilidir.
(14) Kamu i�yerleri ile toplu i� s�zle�mesi yap�lan i�yerlerinde �al��an sigortal�lara ili�kin eksik g�n bildirim nedenlerinin ayl�k prim ve hizmet belgesinde belirtilmesi yeterlidir. Bu i�yerleri i�in ayr�ca eksik g�n bildirim formu ile eki belgeler aranmaz.
(15) ��yerinde sigortal� �al��t�rmaya ara verdi�ini sigortal�y� �al��t�rmaya son verdi�i tarihten itibaren 15 g�n i�inde yaz�l� olarak bildiren i�verenin, her ay ayr�ca sigortal� �al��t�rmad���na ve �cret �demedi�ine ili�kin bir bildirimde bulunmas� gerekmez.
(16) Yaln�zca genel sa�l�k sigortas�na tabi olanlar i�in ayl�k prim ve hizmet belgesi verilmez. Genel sa�l�k sigortas� priminin al�nmas�na esas tahakkuk i�lemi, Kurumca olu�turulur.
AYLIK PR�M VE H�ZMET BELGES�N�N SONRADAN VER�LMES�
Madde 103- (1) Di�er Kanunlara g�re defter tutmakla y�k�ml� bulunan i�veren, alt i�veren ve sigortal�y� devir alanlar taraf�ndan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlara ili�kin yasal s�resi ge�irildikten sonra Kuruma verilen ayl�k prim ve hizmet belgeleri, do�rulu�u, fiilen yap�lan denetimler sonucu veya i�yeri kay�tlar�ndan yap�lan tespitlerden anla��lmas� h�linde i�leme konulur. Ayl�k prim ve hizmet belgesinin fiilen yap�lan tespitler sonucunda i�leme al�nmas�nda, tespitin yap�ld��� tarihten geriye do�ru en fazla bir y�ll�k s�reye ili�kin olan k�sm� dikkate al�n�r. Di�er Kanunlara g�re defter tutmakla y�k�ml� olmayan i�veren, alt i�veren ile sigortal�y� devir alanlar taraf�ndan ikinci f�krada belirtilen s�reler d���nda verilen belgeler i�leme al�nmaz.
(2) Yasal olarak verilmesi gereken son g�n� takip eden g�nden ba�lanarak takip eden ���nc� ay�n sonuna kadar Kuruma verilen as�l veya ek nitelikteki ayl�k prim ve hizmet belgesi, aksine bir tespit veya ��pheli bir durum yoksa ve ayl�k prim ve hizmet belgesinde kay�tl� olan sigortal�lar�n sigortal� i�e giri� bildirgelerinin yasal s�resi i�inde veya ayl�k prim ve hizmet belgesinin ili�kin oldu�u aydan �nceki bir tarihte Kuruma verilmi� olmas� h�linde, s�z konusu belge, ayr�ca incelemeye gidilmeksizin i�leme al�n�r.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlara ili�kin yasal s�resi ge�irildikten sonra Kuruma verilen ayl�k prim ve hizmet belgeleri, fiili hizmet s�resi zamm� prim belgeleri ile itibari hizmet s�resi prim belgeleri ��phe, ihbar veya �ikayet h�lleri bulunmad��� s�rece incelemeye gidilmeksizin i�leme al�n�r.
(4) Daha �nce Kuruma belge t�r� veya kanun numaras� hatal� se�ilerek verilmi� olan ayl�k prim ve hizmet belgelerine ili�kin d�zeltme ama�l� olarak yasal s�resi d���nda verilen ayl�k prim ve hizmet belgeleri, d�zeltme ile fiili hizmet s�resi zamm� kazand�rma hali hari�, belgede kay�tl� sigortal�lar ve bu sigortal�lar�n prim �deme g�n say�s� ile prime esas kazan� tutar�n�n ayn� olmas� kayd�yla, ayr�ca incelemeye gerek kalmaks�z�n i�leme al�n�r. Bu nitelikte verilen ayl�k prim ve hizmet belgelerine idar� para cezas� uygulanmaz. Sonradan d�zeltme ama�l� verilen belge ile fiili hizmet s�resi zamm� kazand�r�lmas� halinde, s�z konusu belgenin i�leme al�nmas�nda bu maddenin yukar�daki f�kralar�nda belirtilen usul izlenir.
BELGEN�N DAYANA�I
Madde 104- (1) ��verenlerin tutmak zorunda olduklar� defterlerle dayana�� belgeler, ayl�k prim ve hizmet belgesinin, ayl�k fiil� hizmet s�resi zamm� prim belgesinin, y�ll�k fiili hizmet s�resi zamm� prim belgesinin ve y�ll�k itibari hizmet s�resi prim belgesinin dayana�� belgeler niteli�inde say�l�r.
(2) Kanunun 102. maddesinin birinci f�kras�n�n (e) bendinin (4) numaral� alt bendinde belirtilen �ekilde tutulmu� defterler ge�erli say�lmaz ve an�lan alt bentteki ge�ersizlik h�llerinin ger�ekle�ti�i her bir takvim ay� i�in, ibraz edilmemesi durumunda uygulanmas� gereken miktar� a�mamak kayd�yla idar� para cezas� uygulan�r.
�CRET TED�YE BORDROSU
Madde 105- (1) ��verenler, Kuruma verdikleri prim belgesinde yaz�l� olanlar� do�rulay�c� nitelikte olmak ve Kanunun 102. maddesinin birinci f�kras�n�n (e) bendinin be� numaral� alt bendinde say�lan hususlar� i�erecek �ekilde ayl�k �cret tediye bordrosu d�zenlemekle y�k�ml�d�rler.
�CRET TED�YE BORDROSUNUN AYRI AYRI D�ZENLENMES� VE BELGEN�N ��YER� KAYITLARI �LE MUTABAKATI
Madde 106- (1) Tehlike s�n�flar� farkl� olan i�yerlerinde �al��an sigortal�lar�n ayl�k �cret tediye bordrolar� i�verence ayr� ayr� d�zenlenir.
(2) Ayn� i�verene ait i� veya i�yerleri ile ilgili defter veya kay�tlar�n m��tereken tutulmu� olmas� ve bu defter veya kay�tlar�n, her i� veya i�yeri i�in ayr� ayr� verilmi� olan ayl�k prim ve hizmet belgesinde yaz�l� kazan�lar toplam� ile uyumlu olmas� h�linde, i� veya i�yeri kay�tlar�n�n verilen bu belgelerde yaz�l� olanlar� do�rulay�c� nitelikte oldu�u kabul edilir.
��YER� KAYITLARININ �BRAZI
Madde 107- (1) ��yeri kay�t belgelerini saklama y�n�nden;
a) ��verenler, i�yeri sahipleri ve alt i�veren i�yeri ile ilgili t�m defter ve belgeleri, istenilmesi h�linde, Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� ilgili memurlar�na g�stermek �zere, ilgili bulunduklar� y�l� takip eden takvim y�l�ndan ba�layarak 10 y�l s�reyle, Kamu idareleri 30 y�l s�reyle, tasfiye ve iflas idaresi memurlar� ise g�revleri s�resince saklamak zorundad�rlar.
b) Sigortal�y� devir alan i�verenler, devredilen sigortal�larla ilgili y�k�ml�l�klerini yerine getirmi�ler ise, y�k�ml�l�klerini yerine getirdikleri sigortal�larla ilgili kendilerine ait i�yeri kay�t ve belgelerini birinci f�krada belirtilen s�relerle saklamak zorundad�r.
(2) Yap�lacak tebligat �zerine defter ve belgeler, incelemeyi yapacak denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� ilgili memurun tebligatta belirtti�i adrese getirilir. Ancak, i�verenler, i�yeri sahipleri, alt i�veren ya da sigortal�y� devir alan i�veren taraf�ndan defter ve belgelerin i�yerinde ya da belge ile kan�tlanmas� kayd�yla i�letme merkezinde incelenmesinin yaz�l� olarak istenilmesi veya bu iste�in bir tutanakla tespit edilmesi h�linde, denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� ilgili memurca da tefti�e elveri�li bulunursa inceleme bu yerlerde de yap�labilir.
(3) Denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� ilgili memurlar�n istemeleri h�linde i�verenler, bilgisayar ortam�nda saklad��� i�yeri kay�t ve belgelerini manyetik ortamda verirler. ��veren, denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� ilgili memurlara uygun donan�m ve yaz�l�mlar, terminallere ula��m imk�nlar� ve uzman personel sa�lamak zorundad�r.
(4) Defter ve belgeler Kanunun 99. maddesi gere�ince 11.2.1959 tarihli ve 7201 say�l� Tebligat Kanununa g�re yap�lacak bildirim ile istenilebilece�i gibi, i�veren, i�veren vekili, i�yeri sahibi, alt i�veren veya sigortal�y� devir alan i�veren ile d�zenlenecek tutanakla da istenebilir.
(5) Yap�lacak tebligata ra�men, 15 g�n ya da hakl� bir sebep ileri s�r�lerek yaz�l� istekte bulunulmas� veya bu durumun ilgililerin �ahsen ba�vurusu ile bir tutanakla tespiti �zerine verilen mehil s�resi i�inde ibraz edilmeyen defter ve belgelerin daha sonra ibraz edilmesi h�linde de gerekli inceleme yap�l�r.
(6) ��veren, i�yeri sahibi, i�veren vekili, alt i�veren veya sigortal�y� devir alan i�veren taraf�ndan hakl� bir sebep ileri s�r�lerek istenilen mehil s�resi, ilgili denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurca belirlenir ve ilgiliye yaz�l� bildirilir. Zamana��m�n�n s�z konusu oldu�u h�llerde mehil s�resine ili�kin istekler kabul edilmez.
(7) Defter ve belgelerin ibraz edilmeyece�i veya mevcut olmad��� i�veren, i�yeri sahibi, i�veren vekili, alt i�veren veya sigortal�y� devir alan i�veren taraf�ndan yaz�l� olarak bildirildi�i ya da bu durum ilgili denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurca bir tutanakla tespit edildi�i takdirde, ilgililere defter ve belgelerin ibraz� hususunda ayr�ca tebligat yap�lmaz.
���NC� B�L�M
PR�MLER�N �DENMES�
S�GORTA PR�MLER�N�N �DENME S�RES� VE ERKEN �DEME
Madde 108- (1) Kanunda belirtilen sigorta primleri, Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek s�re i�inde Kuruma �denir. �u kadar ki, (12.10.2010 tarih ve 27727 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Y�netmeli�in 1. maddesiyle de�i�tirilen ibare, Y: 01.10.2010 tarihinden ge�erli olmak �zere 12.10.2010) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendi hari� di�er alt bentlerine tabi olanlar(*) ile bu kapsamda say�lan ki�ilerden sosyal g�venlik destek primine tabi olanlar, iste�e ba�l� sigortal� olanlar ve Kanunun 60. maddesinin birinci f�kras�n�n (d) ve (g) bentlerinde say�lanlar her aya ait primlerini takip eden ay�n sonuna kadar Kuruma �derler.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sosyal g�venlik destek primine tabi olarak �al��anlar�n primleri ayl�klar�ndan kesilmek suretiyle tahsil edilir.
(3) Kanunun 60. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) ve (e) bentleri gere�ince genel sa�l�k sigortal�lar�n�n primleri, ilgisine g�re kamu idareleri ve T�rkiye �� Kurumu taraf�ndan, ait oldu�u ay� takip eden ay�n sonuna kadar Kuruma �denir. T�rkiye �� Kurumu taraf�ndan Kuruma �denmesi gereken primlerin an�lan Kuruma aktar�lacak olan i�sizlik sigortas� priminden mahsup edilmesine ili�kin esaslar iki kurum aras�nda yap�lacak protokolle d�zenlenir.
(4) Sigorta primleri, Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek s�reler d���nda �denmekle birlikte;
a) 2822 say�l� Kanuna g�re toplu i� s�zle�mesi akdedilen i�yerlerinden dolay� toplu i� s�zle�mesine istinaden geriye y�nelik olarak �denen �cretlere ili�kin sigorta priminin, toplu i� s�zle�mesinin imzaland��� tarihten,
b) Kamu kurum ve kurulu�lar�nda �al��an ve toplu i� s�zle�mesi d���nda kalan sigortal� personel ile toplu i� s�zle�mesine tabi olmakla beraber sendikalara �ye olmamalar� sebebiyle �zel sekt�re ait i�yerlerinde s�zle�me kapsam�nda bulunmayan personele yap�lan geriye d�n�k �cret art��lar�na ili�kin kararlar�n al�nd��� tarihlerden,
c) Ayl�k veya �cretleri Maliye Bakanl���n�n vizesine tabi olmas� sebebiyle �denmesine sonradan karar verilen kamu sekt�r�nde g�revli sigortal�lar i�in vizenin gecikmesine ba�l� olarak yasal s�resi d���nda verilmek zorunda kal�nan ek prim belgelerine ili�kin sigorta primlerinin, vize i�leminin ger�ekle�ti�ine ili�kin yaz�n�n ilgili kurulu�a intikal tarihinden,
�) Bir aydan fazla istirahat alan sigortal�lara Kurumca �denen ge�ici i� g�remezlik �dene�inin yan� s�ra i�verenlerince toplu i� s�zle�mesine dayan�larak istirahatl� bulunulan s�re i�in �cret �denmesi h�linde istirahat s�resinin sona erdi�i tarihten,
d) Operasyonlara kat�lmak amac�yla g�rev yerleri de�i�tirilen asker� birliklerin bu durumunu belgelemeleri kayd�yla yasal s�resi d���nda vermi� olduklar� prim belgelerine ili�kin sigorta primlerinin belgenin verildi�i tarihten,
e) 4857 say�l� �� Kanununun 21. maddesine istinaden i� mahkemelerince veya �zel hakem taraf�ndan verilen kararlar uyar�nca, g�reve iadesine karar verilen sigortal� personelin kesinle�en mahkeme veya �zel hakem karar�n�n tebli�inden itibaren on i�g�n� i�inde i�e ba�lamak i�in i�verene ba�vuruda bulunmas� ve i�verenin usul�ne uygun daveti �zerine i�e ba�lamas� veya i�verenin i��iyi i�e ba�latmamas� halinde, onuncu g�n�n i� g�n�n�n i�inde bulundu�u ay� takip eden ay ba��ndan,
f) �dare mahkemesi kararlar�na g�re g�revlerine iade edilen sigortal� ile ilgili olarak mahkeme karar�n�n idareye tebli� edildi�i tarihi takip eden g�nden,
g) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re sigortal� olanlar i�in kanuni d�zenleme, Bakanlar Kurulu Karar� veya mahkeme karar� ile geriye d�n�k olarak �denen ayl�k, �cret veya tahsisata ait olmak kayd�yla tahakkuk ettirilecek primler �deme g�n�n� takip eden g�nden,
�) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re sigortal� olanlar i�in yasal d�zenleme veya Bakanlar Kurulu Karar� ile geriye d�n�k olarak �denmesine karar verilen ayl�k, �cret veya tahsisata ait olmak kayd�yla tahakkuk ettirilecek primler �deme g�n�n� takip eden g�nden,
h) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re sigortal� olanlardan g�revden uzakla�t�r�lmas� veya g�revine son verilmesine ra�men idar� tasarrufla ya da yarg� karar� ile g�revlerine iade edilenler i�in geriye d�n�k olarak �denen ayl�k, �cret veya tahsisata ait tahakkuk ettirilecek primler �demenin yap�ld��� tarihi takip eden g�nden,
ba�lamak �zere Kurumca ��kar�lacak tebli�de belirtilecek s�reler i�inde �denirse yasal s�resi i�inde �denmi� kabul edilir.
(5) Kurum, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin 4 numaral� alt bendi kapsam�nda sigortal� olarak tescil edilmi� olanlar�n prim bor�lar�n�, di�er tahsilat yollar� d���nda, satt�klar� tar�msal �r�n bedellerinden bor� tutar�n� ge�memek kayd�yla %5 oran�nda kesinti yapt�rmak suretiyle tahsil eder. Kurum bu f�kran�n uygulanmas�na ili�kin usul ve esaslar� tebli� ile belirler.
(6) Kanunun 87. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen y�k�ml�ler, pe�in olarak en fazla 360 g�ne kadar olan primlerini erken �deyebilirler.
(7) Erken �deme indirimine ili�kin s�re, �demenin yap�ld��� g�n� takip eden g�nden kanun� �deme s�resinin son g�n�ne kadar (son g�n hari�) ge�en g�n say�s� dikkate al�narak hesaplan�r. Taksitler h�linde yap�lan �demelerde, birden fazla taksitin erken �denmesi h�linde s�re, erken �denen her bir taksit i�inde ayn� �ekilde belirlenir. Kanunun 87. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen y�k�ml�lerin �deyece�i prim alaca��n�n yasal �deme s�resinin hesab�nda 213 say�l� Vergi Usul Kanununun 18. maddesiyle uzayan s�reler dikkate al�n�r.
(8) Erken �deme indirimi, �demenin yap�ld��� ayda �deme vadesi ba�lam�� ay�n prim tutar� hari� olmak �zere takip eden aylar�n primlerine �demenin yap�ld��� tarihi takip eden g�nden ba�lamak �zere Bakanlar Kurulunca belirlenen indirim oranlar� dikkate al�narak g�nl�k hesaplan�r.
(9) �ndirim miktar�, �demesi gereken prim borcunun erken �denen g�n say�s� ve tespit edilen ayl�k oran�n bir g�nl��� ile �arp�m� suretiyle bulunur. Bu miktar, �demesi gereken prim borcundan ��kar�larak �denecek tutar hesaplan�r.
(10) Erken �deme indirimi bu maddenin alt�nc� f�kras�nda belirtilen y�k�ml�lerin �niteye yapt��� �demelerde uygulan�r.
(11) Erken �deme kapsam�nda prim alacaklar�n� d�nemleri itibar�yla s�n�rlamaya, m�nhas�ran tahakkuk eden prim alacaklar� i�in uygulatmaya, indirimin yap�lma �ekli ve zaman� ile di�er usul ve esaslar� belirlemeye Kurum yetkilidir.
(*) (�barenin de�i�meden �nceki �ekli) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine tabi olanlar
AFET DURUMUNDA BELGELER�N VER�LME S�RES� VE PR�MLER�N ERTELENMES�
Madde 109- (1) Kanunun 91. maddesinin birinci f�kras�nda belirtilen nedenlerle prim bor�lar� ertelenen i�verenler ile sigortal�lar�n bor�lar�n� �deme vadesi, erteleme s�resinin son g�n�d�r.
(2) Kurum Y�netim Kurulu; genel hayat� etkiledi�ine karar verilen afetler dolay�s�yla Kanunun 91. maddesinin ���nc� f�kras�n�n uygulamas� bak�m�ndan prim �deme s�relerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren uzatmaya yetkilidir. Bu yetki, b�lge, il, il�e, mahal ve afetten zarar g�renler ile afetten zarar g�rme derecesi veya prim t�rleri itibar�yla farkl� s�reler tespit etmek suretiyle de kullan�labilir.
D�RD�NC� B�L�M
KURUMA YETERL� ����L���N B�LD�R�LM�� OLUP OLMADI�INA �L��K�N ARA�TIRMA VE RE�SEN YAPILACAK ��LEMLER
�HALE KONULU ��LERDE ARA�TIRMA VE RE�SEN YAPILACAK ��LEMLER
Madde 110- (1) Kanunun 85. maddesi ikinci f�kras�nda belirtilen kurum ve kurulu�lar taraf�ndan ihale mevzuat�na g�re yapt�r�lan her t�rl� i�lerde �nitece yap�lacak ara�t�rma; i�in kesin kabul�n�n ya da ge�ici kabul�n�n noksans�z olarak yap�ld��� tarihten sonra ve i�verene �denmesi gereken Katma De�er Vergisi hari�, malzeme fiyat fark� ve akreditif bedeli d�hil toplam istihkak tutar�na, i�in asgari i��ilik oran�n�n %25 eksi�i uygulanmak suretiyle yap�l�r.
(2) ��in s�zle�mesinde �al��t�r�lacak sigortal� say�s� belli ise, �ncelikle bu sigortal�lar�n ki�i/g�n say�s� �zerinden Kuruma bildirilmi� olup olmad��� ara�t�r�l�r. Bu ara�t�rma sonucunda Kuruma bildirilmeyen sigortal�lar ile ilgili belgelerin verilmesi, yap�lacak bir ay s�reli bir tebligat ile i�verenden istenir. Belgelerin verilmemesi veya eksik verilmesi h�linde bu belgeler �nitece re�sen d�zenlenir. Belgelerin �nitece d�zenlenmesinin m�mk�n olmad��� h�llerde ise birinci f�krada �ng�r�ld��� gibi i�lem yap�l�r. ��in s�zle�mesi ile Kuruma yap�lan bildirimler aras�nda bir eksikli�in bulunmas� h�linde s�z konusu eksikli�in ihale makam�nca do�rulanmas� durumunda baz� aylardaki ki�i/g�n say�s� eksikli�i �zerinde durulmaz.
(3) Asgari i��ilik oranlar�, Kurum b�nyesinde olu�turulan Asgari ���ilik Tespit Komisyonunca belirlenir ve bu oranlar tebli� ile yay�mlan�r.
(4) �haleli i�in birden fazla konuyu kaps�yor olmas� ve b�nyesindeki her bir i�in asgari i��ilik oran� daha �nce belirlenmi� olmak kayd�yla, ihale makam� taraf�ndan her bir i�e ait istihkak tutarlar�n�n ayr� ayr� bildirilmesi h�linde, ara�t�rma i�lemi, her bir i�e ait asgari i��ilik oranlar� dikkate al�narak yap�l�r. Her bir i�e ait istihkak tutar�n�n ayr� ayr� bildirilmemesi h�linde ise, i�verenin yaz�l� iste�i �zerine ara�t�rmada, bu i�lerin en y�kse�ine ili�kin asgari i��ilik oran� dikkate al�n�r. ��veren taraf�ndan yap�lan i�lere ili�kin en y�ksek asgari i��ilik oran�n�n uygulanmas�n�n kabul edilmemesi durumunda i�in asgari i��ilik oran� Asgari ���ilik Tespit Komisyonu taraf�ndan belirlenir.
(5) �darece, i�verene �demelerin d�viz �eklinde yap�lmas� durumunda, d�viz tutar�, �demenin yap�ld��� tarihlerdeki Merkez Bankas�nca belirlenen d�viz sat�� kuru �zerinden Yeni T�rk Liras�na �evrilerek i�lem yap�l�r.
(6) Fiilen i�in ba�lang�� ve biti� tarihlerinin, i�verence resm� makamlardan al�nacak belgelerle kan�tlanmas� istenebilir. Bu tarihlerin resm� belge ile kan�tlanamamas� h�linde, ihale makam�n�n bildirmi� oldu�u tarihlere itibar edilerek i�lem yap�l�r.
�ZEL N�TEL�KTEK� �N�AATLARDA ARA�TIRMA VE RE�SEN YAPILACAK ��LEMLER
Madde 111- (1) Ger�ek veya t�zel ki�iler ile t�zel ki�ili�i haiz olmayan kurum ve kurulu�lar taraf�ndan yap�lan �zel nitelikteki in�aat i�yerleri hakk�nda �nitece yap�lacak ara�t�rma; in�aat maliyetine Kurumca yay�mlanan tebli� ile belirlenen asgari i��ilik oran�n�n %25 eksi�i uygulanmak suretiyle yap�l�r.
(2) Bina maliyeti, belediyeler, valilikler ve ruhsat vermeye yetkili di�er makamlar�n vermi� oldu�u in�aat�n ruhsatnamesinde yaz�l� bulunan, ruhsatnamesi yoksa �nitece tespit edilecek y�z�l��m� ile birim maliyet bedelinin �arp�m� suretiyle bulunacak tutar �zerinden hesaplan�r.
(3) Birim maliyet bedelleri, her y�l in�aat�n s�n�f� ve grubuna g�re Bay�nd�rl�k ve �skan Bakanl���nca tespit edilerek Kurumca ��kar�lacak bir genelge ile a��klan�r.
(4) �n�aat�n niteli�i dikkate al�narak, in�aat�n ruhsatnamesi ile Bay�nd�rl�k ve �skan Bakanl���nca tespit edilen listede kay�tl� yap�n�n s�n�f� ve/veya grubunun farkl� oldu�unun anla��lmas� h�linde, in�aat�n yap� s�n�f� veya grubu, Kurumun denetim ve kontrolle g�revli memurlar�nca mahallinde d�zenlenen tespit tutana��na istinaden �nitece belirlenerek i�lem yap�l�r. �nitece bu �ekilde tespit edilen yap� s�n�f veya grubuna yap�lan itirazlar ise karara ba�lanmak �zere Asgari ���ilik Tespit Komisyonuna intikal ettirilir. �n�aat�n s�n�f� veya grubunun, Bay�nd�rl�k ve �sk�n Bakanl���nca yay�mlanan listede daha alt bir yap� s�n�f� veya grubunda tasnif edilmesi y�n�nde yap�lan de�i�iklikler, ara�t�rma veya inceleme i�lemi sonucu tespit edilen borcun kesinle�mesine kadar dikkate al�n�r.
(5) Genelgede belirtilmemi� olan in�aata ait birim maliyet bedeli, genelgede kay�tl� benzeri bir in�aat�n birim maliyet bedeli �zerinden hesaplanabilir.
(6) Ba�lad��� y�l i�inde bitirilmi� olan in�aat�n maliyetinin hesaplanmas�nda o y�l i�in tespit edilen, ba�lad��� y�ldan sonraki y�llarda bitirilmi� in�aat�n maliyetinin hesab�nda ise bitirildi�i y�ldan �nceki y�la ait birim maliyet bedeli esas al�n�r.
(7) Ara�t�rma, bina in�aat�n�n bitti�i tarihten sonra yap�l�r. Ancak, bu i�lem, in�aat�n el de�i�tirmesi ve zorunlu h�llerde, in�aat, Ek-11�de in�aat�n ikmal edilen k�sm�n�n bina maliyetine oranlar�n� g�sterir tabloda g�sterilen durumlara uygun bulundu�u takdirde bu oranlar aynen, uymad��� takdirde ise, yap�lmayan k�s�mlar yap�lan k�s�mlara oranlanarak bulunacak maliyet esas al�nmak suretiyle in�aat�n herhangi bir safhas�nda da yap�labilir.
(8) Gerekti�inde, in�aat�n ba�lad��� ve bitirildi�i tarihin i�verence resm� makamlardan al�nacak belgelerle kan�tlanmas� istenebilir. �n�aat�n ba�lad��� tarihin resm� belge ile kan�tlanamamas� h�linde, yap� ruhsat tarihi in�aat�n ba�lad��� tarih olarak kabul edilir.
ARA�TIRMA VE RE�SEN YAPILACAK ��LEMLERDE ORTAK H�K�MLER
Madde 112- (1) Ara�t�rma yap�l�rken, ihale konusu i�lerde kesin kabul�n ya da ge�ici kabul�n noksans�z yap�ld���, �zel nitelikteki in�aat i�yerlerinde de in�aat�n bitirildi�i tarihe kadar Kuruma bildirilmi� olan i��ilik miktar� dikkate al�n�r. ��in ba�lang�� tarihinden �nce ve bitim tarihinden sonra Kuruma bildirilmi� olan sigorta primine esas kazan� tutarlar� ile g�n say�lar� ara�t�rma i�leminde dikkate al�nmaz. Ancak, aksine tespit yoksa iptali de yap�lmaz.
(2) Kurumda tescil edilmemi� veya tescil edilmi� olmakla beraber hi� i��ilik bildirilmemi� i�yerlerinde ya da gerekli g�r�len h�llerde i�in y�r�t�m� i�in gerekli olan asgari i��ilik miktar�, Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca tespit olunabilir. �hale konusu ve �zel nitelikteki in�aat i�lerinde hangi hallerde �nitece ara�t�rma i�lemi yap�laca�� Kurumca belirlenir.
(3) �nitece ihale konusu i�lerde yap�lan ara�t�rma sonucunda bu Y�netmeli�in 110. maddesine g�re tespit edilen ve Kuruma bildirilmedi�i anla��lan asgari i��ilik miktar� �zerinden, ger�ek veya t�zel ki�iler ile t�zel ki�ili�i haiz olmayan kurum ve kurulu�larca yap�lan �zel nitelikteki in�aat i�yerlerinde ise bu Y�netmeli�in 111. maddesi uyar�nca hesaplanan prim tutar�, aksine bir tespit olmamas� h�linde, faaliyet s�resinin son ay�na mal edilerek tahakkuk ettirilmek suretiyle gecikme cezas� ve gecikme zamm� ile birlikte �denmek �zere i�verene tebli� olunur. ��verence borcun tebli� tarihinden itibaren bir ay i�inde �denece�inin ve daha sonra Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca inceleme yap�lmas� istenilmeyece�inin bir dilek�e ile bildirilmesi h�linde, bor� kesinle�ir ve i�lemler sonu�land�r�l�r.
(4) �nitece hesaplanan borcun yap�lan tebligata ra�men �denmeyece�inin bildirilmesi veya tebligatta belirtilen s�rede bildirimde bulunulmamas� durumunda, Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca inceleme yap�l�r.
(5) Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca inceleme yap�lmas�na ba�land�ktan sonra inceleme sonucuna g�re i�lem yap�l�r. Ancak, denetim ve kontrole ba�lanmakla birlikte, i�verenin borcu �deyece�ine ili�kin �niteye yaz�l� ba�vurusu �zerine, �nitenin bu iste�i �n kabul�, Kurum denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�n�n uygun bulmas� ko�uluyla inceleme durdurulur. En ge� 15 g�n i�inde borcun �dendi�ine ili�kin yaz�n�n Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�na ula�mas� �zerine, kontrol ve inceleme i�leminden vazge�ilmi� say�l�r ve yasal kay�t ve belgeleri i�verene iade edilir. ��verenin borcu �dememesi durumunda ise incelemeye devam edilir.
(6) ��yerleri hakk�nda �nitece ara�t�rma yap�lm�� olmas�, gerekti�inde Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca i�in y�r�t�m� i�in gerekli olan asgari i��ilik miktar�n�n tespiti hususunda inceleme yap�lmas�na engel olu�turmaz. Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca sonradan inceleme yap�lmas� durumunda, daha �nce �denmi� prim ile varsa gecikme cezas� ve gecikme zamm� tutar�, i�in y�r�t�m� i�in gerekli olan asgari i��ilik miktar� �zerinden hesaplanan ve Kuruma �denmedi�i anla��lan prim ile varsa gecikme cezas� ve gecikme zamm�ndan mahsup edilir.
(7) Kurumun denetim ve kontrolle g�revlendirilmi� memurlar�nca yap�lan incelemede i�in y�r�t�m� i�in gerekli oldu�u saptanan asgari i��ilik miktar�n�n Kuruma bildirilmedi�inin veya eksik bildirildi�inin tespiti h�linde, bildirilmeyen tutar, hangi aylara ait oldu�u hususunda bir tespit varsa o aylara; tespit yoksa faaliyette bulunulan son aya mal edilir ve Kanunun 102. maddesinin birinci f�kras�n�n (d) bendi ile (e) bendinin (4) numaral� alt bendi de dikkate al�narak gerekli i�lem yap�l�r.
(8) ��yerlerinde;
a) Fiilen veya i�yeri kay�tlar�ndan tespit edilecek her t�rl� bilgiden ya da kamu idareleri ile 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar taraf�ndan d�zenlenen belge veya bilgilerden, �al��t��� tespit edildi�i h�lde bu �al��malar� Kuruma bildirilmeyen veya eksik bildirilen,
b) Ay i�inde baz� i�g�nlerinde �al��t�r�lmad���na veya eksik �cret �dendi�ine dair belgeleri Kuruma verilmeyen veya verilen bu belgeler Kurumca ge�erli say�lmayan,
sigortal�lar ile ilgili olarak d�zenlenmesi gereken, sigortal� i�e giri� bildirgesi ve ayl�k prim ve hizmet belgesi �nitece yap�lacak bir ay s�reli tebligat ile ilgili i�veren veya alt i�verenden istenir.
(9) S�z konusu belgeler, yap�lan tebligata ra�men verilmedi�i takdirde �nitece re�sen d�zenlenir.
�T�RAZ KOM�SYONLARI
Madde 113- (1) Kurumca, sigortas�z �al��t�r�ld��� veya eksik g�n ya da kazan� �zerinden Kuruma bildirildi�i tespit edilen sigortal�lara ili�kin tahakkuklara yap�lacak itirazlar Prim Tahakkuk �tiraz Komisyonunca, Kurumca tahakkuk ettirilen idar� para cezalar�na yap�lacak itirazlar �dari Para Cezalar� �tiraz Komisyonunca, i�kolu koduna yap�lan itirazlar ise ��kolu Kodu �tiraz Komisyonunca de�erlendirilerek, karara ba�lan�r.
(2) Prim Tahakkuk �tiraz Komisyonu, �nite amiri veya g�revlendirece�i yard�mc�s�, ilgili �ef, dosya memuru ve varsa avukattan olu�ur.
(3) Kurumca tahakkuk ettirilen ve tebli� edilen prim borcuna kar�� tebli� tarihinden itibaren bir ay i�inde, prim borcunu tebli� eden �niteye dilek�e vermek veya bu dilek�eyi taahh�tl� olarak g�ndermek suretiyle i�verence itiraz edilebilir. �tiraz takibi durdurur. �tiraz, �nite Prim Tahakkuk �tiraz Komisyonunda incelenerek en ge� 30 g�n i�inde karara ba�lan�r. �tiraz�n reddi h�linde i�veren, karar�n tebli� tarihinden itibaren bir ay i�inde yetkili i� mahkemesine ba�vurabilir. ��verenin mahkemeye dava a�mas� Kurumun takibini durdurmaz.
(4) �dari Para Cezas� �tiraz Komisyonu, �nite amiri veya g�revlendirece�i yard�mc�s�, ilgili �ef, dosya memuru ve varsa avukattan olu�ur.
(5) Kanunla getirilen y�k�ml�l�klerin yerine getirilmemesi veya ge� olarak yerine getirilmesi h�linde, Kanunun 102. maddesine istinaden ilgililere idar� para cezas� verilir. �dar� para cezalar� ilgiliye tebli� ile tahakkuk eder. Tebli� tarihinden itibaren onbe� g�n i�inde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplar�na yat�r�l�r veya ayn� s�re i�inde dilek�e vermek veya bu dilek�eyi taahh�tl� olarak g�ndermek suretiyle i�verence ilgili �niteye itiraz edilebilir. �tiraz, takibi durdurur. �tirazlar, ilgili itiraz komisyonunda incelenerek en ge� otuz g�n i�inde karara ba�lan�r. Kurumca itiraz� reddedilenler, karar�n kendilerine tebli� tarihinden itibaren otuz g�n i�inde yetkili idare mahkemesine ba�vurabilirler. Bu s�re i�inde ba�vurunun yap�lmam�� olmas� h�linde, idar� para cezas� kesinle�ir.
(6) ��kolu Kodu �tiraz Komisyonu, �nite amiri veya g�revlendirece�i yard�mc�s� ilgili �ef, dosya memuru ve varsa sosyal g�venlik kontrol memurundan olu�ur.
(7) Kurum, i�yerinin tespit edilmi� bulunan tehlike s�n�f ve derecesini, yapt�raca�� incelemelere dayanarak kendili�inden veya i�verenin ya da Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlar�n iste�i �zerine de�i�tirebilir. Kurumca yap�lacak de�i�ikliklere ili�kin karar�n takvim y�l�ndan en az bir ay �nce ilgililere tebli�i, ilgililer taraf�ndan de�i�iklik iste�inin de takvim y�l�ndan en az iki ay �nce Kuruma bildirilmesi �artt�r. Karara ba�lanacak de�i�iklikler, karar veya istekten sonraki takvim y�l� ba��ndan itibaren y�r�rl��e girer. ��verenler ile Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine g�re sigortal� say�lanlar, tehlike s�n�f ve derecesi ile prim oran� hakk�nda Kurumca yap�lacak yaz�l� bildirimi ald�ktan sonra bir ay i�inde Kuruma itiraz edebilir. Kurum, bu itiraz� inceleyerek en ge� �� ay i�inde karara ba�layarak sonucunu itiraz edene bildirir. �lgililer, Kurumun karar� �zerine, karar�n tebli� tarihinden itibaren bir ay i�inde yetkili mahkemeye ba�vurabilir.
(8) �tiraz komisyonlar�nca itiraz�n reddi h�linde, i�veren veya sigortal�n�n mahkemeye ba�vurmas� Kurum i�lemlerini durdurmaz. �tiraz s�resi ge�tikten sonra yeni iddialar ileri s�r�lemez. Maddi hatalar taraflarca ileri s�r�lmemi� olsa dahi itiraz komisyonlar�nca re�sen dikkate al�n�r. �tiraz komisyonlar�, i� durumuna g�re, itiraz komisyonu ba�kan�n�n �a�r�s� �zerine haftada en az bir defa �al��ma saatleri i�inde toplan�r.
(9) ��veren, sigortal� veya bunlar�n vekilleri, itiraz hakk�nda itiraz komisyonunca karar verilinceye kadar itirazlar�ndan vazge�ebilirler. Vazge�me, i�verenin �niteye verece�i bir dilek�eyle veya bu husustaki beyan�n�n tutanak ile tespiti suretiyle yap�l�r. Vazge�me beyan� a��k olmal�d�r. Vazge�me h�linde, itiraz eden o olaya m�nhas�r olmak �zere itiraz hakk�n� kaybetmi� say�l�r.
(10 ) �tiraz komisyonlar�nca al�nan kararlarda;
a) Karar ve esas numaras�,
b) �tiraz edenin ad�, soyad�, ticari unvan� ve a��k adresi,
c) ��yeri sicil numaras�, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda olanlar i�in sosyal g�venlik numaras�,
�) Tebli� olunan prim veya idar� para cezas� borcunun miktar�,
d) �tiraz olunan primin veya idar� para cezas� borcunun miktar�,
e) Bor� tebligat�n�n tebli� tarihi,
f) �tiraz�n yap�ld��� tarih,
g) �tiraz�n konusu,
�) Karar�n gerek�esi ve h�k�m,
h) Karar tarihi,
hususlar�n�n bulunmas� gereklidir.
(11) �tiraz komisyonlar�nca al�nan karar �� n�sha d�zenlenir. �yeler taraf�ndan imzalan�p �nite m�hr� ile m�h�rlendikten sonra bir n�shas� i�yeri dosyas�nda muhafaza edilir, bir n�shas� itiraz edene tebli� olunur, bir n�shas� da �nitede ayr� bir dosyada saklan�r.
DOKUZUNCU KISIM
KONTROL, DENET�M, SORU�TURMA VE S�GORTASIZ �ALI�MANIN �NLENMES�
B�R�NC� B�L�M
KONTROL, DENET�M, SORU�TURMA
KURUMUN DENET�M VE KONTROL �LE G�REVLEND�R�LM�� MEMURLARI
Madde 114- (1) Kurumun denetim ve kontrol ile g�revlendirilmi� memurlar�, 5502 say�l� Sosyal G�venlik Kurumu Kanununda belirtilen Kurum m�fetti�leri ile sosyal g�venlik kontrol memurlar�d�r.
KAMU �DARELER�N�N DENET�M ELEMANLARI TARAFINDAN YAPILACAK TESP�TLER
Madde 115- (1) Kamu idarelerinin denetim elemanlar�, kendi mevzuatlar� gere�ince i�yerlerinde yapacaklar� her t�rl� soru�turma, denetim ve incelemeler s�ras�nda, �al��anlar�n ilgili mevzuat gere�i sigortal� olup olmad���n� tespit ederek, sigortas�z �al��anlar� ve sigortal�lar�n prime esas kazan�lar�n� veya sigortal� g�n say�lar�n�n eksik bildirilmesine ili�kin tespitlerini, tespit tutana��yla Kuruma g�nderilmek �zere ba�l� bulunduklar� kamu idaresine bildirirler.
KAMU �DARELER�N�N DENET�M ELEMANLARI TARAFINDAN YAPILAN TESP�TLERE �L��K�N Y�R�T�LECEK ��LEMLER
Madde 116- (1) Kamu idarelerinin denetim elemanlar� taraf�ndan yap�lan tespitlere ili�kin y�r�t�lecek i�lemlerin usul ve esaslar� Kamu �darelerinin Denetim Elemanlar�nca Yap�lacak Tespitler Hakk�nda Y�netmelik ile belirlenir.
(2) Asker� i�yerlerine ait sigorta i�lemlerinin denetim ve kontrol� asker� i� m�fetti�lerince de yap�labilir. Bu m�fetti�lerce d�zenlenen raporlar �zerine yap�lacak i�lemlerle ilgili olarak birinci f�kra h�k�mleri uygulan�r.
�K�NC� B�L�M
SOSYAL G�VENL�K B�L�NC�N�N YAYGINLA�TIRILMASI
E��T�M VE B�L�N�LEND�RME
Madde 117- (1) Sosyal g�venlik bilincinin yerle�tirilmesi ve art�r�lmas� amac�yla, Kurum;
a) �lke genelinde �rg�n ve yayg�n ��retimde, e�itim �al��malar�n� ilgili kurum ve kurulu�larla koordineli olarak y�r�t�r.
b) Meslek �rg�tleri ile sendikalar ve di�er sosyal taraflarla sigortas�z �al��man�n yo�un oldu�u sekt�rlerin ve i�yerlerinin tespiti, �nlemler geli�tirilmesi, bilin�lendirme ve e�itim faaliyetlerinin ger�ekle�tirilmesi konular�nda etkinlikler d�zenler.
c) Yaz�l�, g�rsel bas�n ve di�er ileti�im ara�lar� ile kamuoyunu bilgilendirir.
�) Sosyal G�venlik Haftas� etkinliklerini d�zenler.
d) Sosyal g�venlik ile ilgili sorunlar�n tespitinde davran�� analizleri yapt�r�r.
e) ��verenlerden Kanunda belirtilen y�k�ml�l�klerini yerine getirenlerden Kurumca belirlenen kriterleri ta��yanlara "Takdir Belgesi" veya "Sosyal G�venlik Sorumluluk Belgesi" verilebilir.
f) Sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanan �lkelerde �al��an veya �al��m�� T�rk vatanda�lar� ile bunlar�n aile bireylerini ilgili �lke mevzuatlar� ve sosyal g�venlik s�zle�mesinden do�an hak ve y�k�ml�l�kleri konusunda bilgilendirmek �zere bu �lkelerin sosyal g�venlik kurumlar� ile ortak dan��ma g�nleri d�zenler.
ONUNCU KISIM
�E��TL�, Y�R�RL�KTEN KALDIRILAN, GE��C� VE SON H�K�MLER
B�R�NC� B�L�M
�E��TL� VE Y�R�RL�KTEN KALDIRILAN H�K�MLER
ZAMANA�IMININ MAH�YET� VE S�RES�
Madde 118- (1) Kanuna dayan�larak Kurumca a��lacak tazminat ve r�cu davalar�, on y�ll�k zamana��m�na tabidir. Zamana��m� tarihi; r�cu konusu gelir ve ayl�klar bak�m�ndan Kurumun onay tarihinden, masraf ve �demeler i�in ise masraf veya �deme tarihinden itibaren ba�lar.
(2) Kanunda aksine h�k�m bulunmayan, i� kazas�, meslek hastal��� ve �l�m h�llerinde ba�lanmas� gereken gelir ve ayl�klara hak kazan�ld��� tarihten itibaren, talep tarihi be� y�l� a�t���nda, talep tarihinden geriye do�ru be� y�ll�k k�sm� hak sahiplerine �denir. Geriye kalan k�s�m ise zamana��m�na u�rar.
(3) Kuruma m�racaat etmemenin hakl� bir sebebe dayand���n� ispat edenler hakk�nda, yukar�daki ikinci f�kra h�k�mleri uygulanmaz.
(4) K�sa vadeli sigorta kollar�ndan ve �l�m sigortas�ndan kazan�lan di�er haklar, hakk�n do�du�u tarihten itibaren be� y�l i�inde istenmezse d��er.
(5) Sigortal�n�n yarg� karar�yla gaipli�ine karar verilmesi h�linde, hak sahiplerine ba�lanacak gelir ve ayl�klarla yap�lacak toptan �demeler ve genel sa�l�k sigortas�na ait alacaklar�n zaman a��m� s�resi, gaipli�e ili�kin karar�n kesinle�ti�i tarihte ba�lar.
SOSYAL G�VENL�K S�ZLE�MES� H�K�MLER�NE G�RE KURUM ALACAKLARININ TAHS�L� VE B�LG� �STEN�LMES�
Madde 119- (1) Kurumun her t�rl� prim alacaklar� ile idar� para cezalar�, sigortal�ya ve hak sahiplerine yap�lan her t�rl� �demelere ait r�cu talepleri, yersiz �denen gelir ve ayl�klar�n geri al�nmas� ile her t�rl� bilgi ve belgeler �lkemiz ile yap�lm�� olan ikili veya �ok tarafl� uluslararas� s�zle�meye taraf olan �lkelerde ikamet eden i�veren, i�yeri sahibi, sigortal� ve ���nc� ki�ilerden, uluslararas� s�zle�meye taraf �lkelerin sosyal g�venlik kurumlar� arac�l���yla s�zle�me h�k�mleri �er�evesinde talep ve tahsil edilir.
B�LG� VE BELGE �STEN�LMES�
Madde 120- (1) 5411 say�l� Kanun kapsam�ndaki kurulu�lar, d�ner sermayeli kurulu�lar ile di�er ger�ek ve t�zel ki�iler do�rudan, m�nferit olarak bilgi ve belge istenmesi hari� olmak �zere kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kurulu�lar ise Kurumla yap�lacak protokoller �er�evesinde, Devletin g�venli�i ve temel d�� yararlar�na kar�� a��r sonu�lar do�uracak h�ller ile �zel hayat ve aile hayat�n�n gizlili�i ve savunma hakk�na ili�kin h�k�mler sakl� kalmak kayd�yla �zel kanunlardaki yasaklay�c� ve s�n�rlay�c� h�k�mler dikkate al�nmaks�z�n gizli dahi olsa Kurum taraf�ndan ki�ilerin sosyal g�venli�inin sa�lanmas�, 6183 say�l� Kanuna g�re Kurum alacaklar�n�n takip ve tahsili ile bu Kanun kapsam�nda verilen di�er g�revler ile s�n�rl� olmak �zere istenecek her t�rl� bilgi ve belgeyi s�rekli veya belli aral�klarla vermeye, bilgilerin elektronik ortamda g�r�nt�lenmesini sa�lamaya, g�r�nt�lenen bu bilgilerin g�venli�ini sa�lamaya, muhafaza etmek zorunda olduklar� her t�rl� belge ile vermek zorunda olduklar� bilgilere ili�kin mikrofi�, mikrofilm, manyetik teyp, disket ve benzeri ortamlardaki kay�tlar�n� ve bu kay�tlara eri�im veya kay�tlar� okunabilir h�le getirmek i�in gerekli t�m sistem ve �ifreleri incelemek i�in ibraz etmeye mecburdurlar.
(2) Kanunun 100. maddesi kapsam�nda bilgi ve belge istenilmesine ili�kin usul ve esaslar Kurumca ��kar�lacak tebli� ile belirlenir.
TEBL�� �IKARMA YETK�S� VE B�LD�R�MLER
Madde 121- (1) Kurum, Kanunla yerine getirmekle y�k�ml� oldu�u hizmetlerin uygulanmas�na ili�kin hususlar� duyurmak amac�yla tebli� ��karmaya yetkilidir.
(2) Kurum taraf�ndan yap�lacak y�k�ml�l�k i�eren bildirimler, 21.7.1953 tarihli ve 6183 say�l� Amme Alacaklar�n�n Tahsil Usul� Hakk�nda Kanun h�k�mleri sakl� kalmak ko�ulu ile 7201 say�l� Tebligat Kanunu h�k�mlerine g�re yap�l�r.
4046 SAYILI KANUNUN UYGULANMASINA �L��K�N ESASLAR
Madde 122- (1) 24.11.1994 tarihli ve 4046 say�l� Kanunun 21. maddesi kapsam�nda i� kayb� tazminat� alanlar, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� ve genel sa�l�k sigortal�s� say�l�r. Ancak, bunlar k�sa vadeli sigorta kollar�na tabi de�ildir. �� kayb� tazminat� ayl�k tutar�, prime esas kazan� tutar� olarak esas al�n�r. Kanun kapsam�ndaki y�k�ml�l�klerin ne �ekilde yerine getirilece�i Kurum ile T�rkiye �� Kurumu aras�nda yap�lacak protokolle belirlenir.
(2) T�rkiye �� Kurumu taraf�ndan d�zenlenen meslek edindirme, geli�tirme ve de�i�tirme e�itimine kat�lan Kanunun 5. maddesinin birinci f�kras�n�n (e) bendinde belirtilen kursiyerlerle ilgili olarak sigortal� ve i�yeri tescili, prim belgelerinin verilmesi ve primlerin �denmesi ile i� kazas� ve meslek hastal�klar�n�n bildirimi gibi y�k�ml�l�klere ili�kin usul ve esaslar Kurum ile T�rkiye �� Kurumu aras�nda yap�lacak protokolle belirlenir.
�T�BAR� H�ZMET S�RELER� VE �T�BAR� H�ZMET S�RES� PR�M�
Madde 123- (1) �tibari hizmet s�resi uygulamas�ndan Kanunun 49. maddesinde yer alan sigortal�lar yararland�r�l�r.
(2) �tibar� hizmet s�resi, Kanuna g�re ba�lanacak ayl�klar ve yap�lacak toptan �demelerin hesab�nda dikkate al�nan ancak hi�bir �ekilde Kanunla tan�nan haklar� kazanma bak�m�ndan gerekli prim �deme g�n say�s�, ya� ve emeklilik ikramiyesinin hesab�nda nazara al�nmayan s�redir.
(3) Sigortal�lar�n itibari hizmet s�resinden yararland�r�labilmesi i�in hizmetlerin Kanunun 49. maddesinde belirtilen unvanlarda, g�revlerde ve yerlerde ge�mesi �artt�r.
(4) Kurum, sigortal�lar�n ve i�lerin Kanunun 49. maddesinde �ng�r�len itibari hizmet s�resi kapsam�nda olup olmad���n�n tespiti amac� ile i�verenlerden uygun g�r�len bilgi ve belgeleri isteme hakk�na sahiptir.
(5) ��verenlerce, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra ilk defa Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� olanlar�n y�l i�indeki itibari hizmet s�releri, �rne�i Ek-9/C�de bulunan y�ll�k itibari hizmet s�resi prim belgesi ile, (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in ise, �rne�i Ek-9�da bulunan ayl�k prim ve hizmet belgesi ile, �al��man�n oldu�u y�l�n son ay�nda tespit edilerek internet veya elektronik ortamda bildirilir.
(6) �tibari hizmet s�resi, sigortal�lar�n Kanunun 49. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b), (c) bentlerinde ve ikinci f�kras�nda belirtilen sigortal�lar�n Kanunda belirtilen i�lerde ge�en �al��ma s�relerinin her y�l� i�in;
a) �� ay eklenecekse (y�l i�inde �al���lan g�n say�s� x 0,25),
b) Alt� ay eklenecekse (y�l i�inde �al���lan g�n say�s� x 0,50),
form�l� uygulanarak hesaplan�r. Bu �ekilde yap�lacak hesaplamada k�surlar tama ibla� edilir.
(7) Kanunun 49. maddesinde belirtilen unvanlarda, g�revlerde ve yerlerde y�l i�inde ge�en �al��malar�n g�n say�s� dikkate al�nmak suretiyle, bu maddenin 5. f�kras�na g�re s�re tespiti yap�larak itibari hizmet s�resinden yararland�r�laca�� g�n say�s� bulunur. Tespit edilen g�n say�s� ile y�l�n son ay�nda sigortal� ad�na �denen mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortas�na ait sigortal� ve i�veren prim toplam tutar�n�n 30�a b�l�nmek suretiyle bulunacak g�nl�k prim tutar�n�n, itibari hizmet s�resi ile �arp�lmas� sonucu i�veren taraf�ndan �denecek prim tutar� tespit edilir. Tespit edilen itibari hizmet s�relerinin tamam�, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in her ay�n 15�i ile m�teakip ay�n 14�� aras�ndaki maa��n� ay�n 15�inde pe�in alan veya bu aya ait maa��n� m�teakip ay�n 15�inde �al��t�ktan sonra alan sigortal�lar i�in, ait oldu�u y�l� takip eden birinci ay�n son g�n�ne kadar, her ay�n 1�i ile 30�u aras�ndaki maa��n� ay�n 1�inde pe�in alan veya bu s�reye ait maa��n� ay�n 1�inde �al��t�ktan sonra alan sigortal�lar i�in, ait oldu�u y�l� takip eden birinci ay�n on be�inci g�n� sonuna kadar y�ll�k itibari hizmet s�resi prim ve hizmet belgesi ile (Ek-9/C) internet veya elektronik ortamda Kuruma bildirilir ve primleri ayn� s�re i�inde �denir. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendinde belirtilen sigortal�lar i�in itibari hizmet s�releri ayl�k prim ve hizmet belgesi (Ek-9) ile, Aral�k ay�na ait ayl�k prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken s�re i�inde verilir ve muhteviyat� prim tutarlar� da, yine Aral�k ay�na ait primlerin �denmesi gereken s�re i�inde Kuruma �denir.
(8) Aral�k ay�ndan �nce g�revinden ayr�lanlar�n itibari hizmet s�relerine ait prim belgesi, y�l�n son ay� beklenilmeden Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine tabi sigortal�lar�n g�revden ayr�ld�klar� tarihteki prime esas kazanc�na g�re maa��n� ay�n 15�inde pe�in alan veya m�teakip ay�n 15�inde �al��t�ktan sonra alan sigortal�lar i�in, s�z konusu ay� takip eden ay�n son g�n�ne kadar, maa��n� ay�n 1�inde pe�in alan veya bu s�reye ait maa��n� �al��t�ktan sonra m�teakip ay�n 1�inde alan sigortal�lar i�in ise s�z konusu ay� takip eden ay�n onbe�inci g�n� sonuna kadar bildirilir, bu s�relere ait primler ayn� s�re i�erisinde �denir. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendine tabi sigortal�lar i�in ise ortalama g�nl�k kazanc� i�ten ayr�ld��� aya ait ayl�k prim ve hizmet belgesindeki prime esas kazan� tutar� ve prim �deme g�n say�s� esas al�nmak suretiyle hesaplan�r ve ayl�k prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken s�re i�inde Kuruma verilir. Muhteviyat� prim tutarlar� da bu aya ait primlerin �denmesi gereken s�re i�inde �denir.
(9) Kanunun 49. maddesinin birinci f�kras�n�n (a), (b) ve (c) bentlerine g�re itibari hizmet s�resinden yararland�r�lanlar�n bu s�resi toplam �� y�ldan fazla olamaz.
(10) Kanunun 49. maddesinin ikinci f�kras�na g�re itibari hizmet s�resinden yararland�r�lanlarda s�re s�n�r� yoktur.
(11) Kanunun 49. maddesinin ikinci f�kras�na g�re itibari hizmet s�resinden yararland�r�lanlar�n s�relerine birinci f�kran�n (a) bendinin (1) ve (2) numaral� alt bentlerinde g�sterilenler i�in itibari hizmet s�resi ayr�ca eklenir.
BA�VURU VEYA B�LD�R�M�N �EKL�NE G�RE �T�BAR ED�LEN TAR�H
Madde 124- (1) Adi posta veya kargo ile veya Kuruma do�rudan yap�lan ba�vuru ve bildirimlerde, ba�vuru veya bildirimin Kurumun gelen evrak kay�tlar�na intikal tarihi; taahh�tl�, iadeli taahh�tl� veya acele posta servisi yolu ile yap�lan ba�vuru ve bildirimlerde ise ba�vuru veya bildirimin postaya verildi�i tarih; ba�vuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilir.
Y�R�RL�KTEN KALDIRILAN Y�NETMEL�K VE UYGULANMASINA DEVAM ED�LECEK H�K�MLER
Madde 125- (1) 28.8.2008 tarihli ve 26981 say�l� Resmi Gazete�de yay�mlanan Sosyal Sigorta ��lemleri Y�netmeli�i y�r�rl�kten kald�r�lm��t�r.
(2) Devral�nan kurumlar taraf�ndan ��kar�lan ve bu Y�netmeli�in kapsam�na giren hususlar� d�zenleyen y�netmeliklerin, Kanuna ve bu Y�netmeli�e ayk�r� olmayan h�k�mlerinin uygulanmas�na devam edilir.
�K�NC� B�L�M
GE��C� VE SON H�K�MLER
S�GORTA VE EMEKL� S�C�L �LE TAHS�S NUMARALARI VE DOSYALAR
Ge�ici Madde 1- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce sosyal g�venlik kurumlar�na tescili yap�lan sigortal�lar�n eski tescil bilgileri, sosyal g�venlik sicil numaras� alt�nda g�ncellenerek Kanuna g�re tescil i�lemleri sonu�land�r�l�r. Bunlar i�in ayr�ca sigortal� i�e giri� bildirgesi talep edilmez. Sosyal g�venlik sicil numaras� ile tescil edilene kadar eski emekli, sigorta ve Ba�-Kur sicil numaralar� kullan�l�r. Sosyal g�venlik sicil numaralar� ile birlikte bu numaralar�n sadece ar�ivleme i�lemlerinde kullan�lmas�na devam edilir.
(2) Birinci f�krada belirtilen sigortal�lar�n;
a) Tescil kay�tlar�, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra ilk defa tescil edilen sigortal�lar i�in olu�turulan tescil k�t���ndeki,
b) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki hizmet kay�tlar�, sigortal�l�klar� Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce veya sonra ba�layan sigortal�lar i�in Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonraki s�reler i�in olu�turulan hizmet k�t���ndeki,
kay�tlar� ile birle�tirilerek ortak bir veri taban� olu�turulur.
(3) Elektronik ar�iv alt yap�s� olu�turuluncaya kadar Kurumca gerekli g�r�lmesi h�linde, sigortal�larla ilgili Kurum d���ndan al�nan veya Kurumca d�zenlenen k���t ortam�ndaki belgelerin muhafazas� ve bu belgelere eri�imi sa�lamak �zere, her bir sigortal� i�in sigorta sicil dosyas� a��labilir.
(4) Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan sosyal g�venlik kanunlar�na g�re gelir ve ayl�k ba�lananlara, bu Y�netmeli�in 68. maddesinde belirtilen tahsis numaras� verilir. Ancak, tahsis kodlar�, tahsis kodunun ba�lang�c�na, devredilen sosyal g�venlik kurumlar�ndan hangisinin gelir veya ayl�k ba�lad���n�n tespitini sa�lamak �zere;
a) Sosyal Sigortalar Kurumunca ba�lanan gelir ve ayl�klar i�in (A),
b) Ba�-Kur�ca ba�lanan ayl�klar i�in (B),
c) T�rkiye Cumhuriyeti Emekli Sand���nca ba�lanan ayl�klar i�in (C),
kodu eklenir.
(5) D�rd�nc� f�krada belirtilen uygulama ba�lat�l�ncaya kadar, Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan sosyal g�venlik kanunlar�na g�re gelir veya ayl�k ba�lananlar�n �deme i�lemleri, eski emekli sicil ve tahsis numaralar� �zerinden y�r�t�l�r.
ESK� ��YERLER�N�N TESC�L ��LEMLER�
Ge�ici Madde 2- (1) Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce, y�r�rl�kten kald�r�lan 506 say�l� Kanuna g�re tescili bulunan i�yerleri i�in ayr�ca tescil i�lemi yap�lmaz. Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�na giren sigortal�lara ili�kin i�lemler, tescilli olan bu i�yerleri dosyalar�ndan s�rd�r�l�r.
�STE�E BA�LI S�GORTALILAR
Ge�ici Madde 3- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce;
a) 506 say�l� Kanunun 85.,
b) 1479 say�l� Kanunun 79.,
c) 2926 say�l� Kanunun 60.,
maddelerine tabi iste�e ba�l� sigortal�l��� devam edenlerin bu sigortal�l�klar�, yeni bir yaz�l� talep al�nmaks�z�n ve T�rkiye�de ikamet �art� aranmaks�z�n Kanunun iste�e ba�l� sigortal�l���na ili�kin h�k�mlerine g�re devam ettirilir.
(2) Yukar�da birinci f�krada belirtilenlerin iste�e ba�l� sigorta primi �denmi� s�releri, mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� ile genel sa�l�k sigortas� h�k�mlerinin uygulamas�nda dikkate al�n�r ve bu s�reler sigortal�l�k s�resi olarak kabul edilir.
(3) Bunlar�n Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki s�relere ait primlerin tahsilinde birinci f�krada belirtilen ilgili m�lga kanun ile birinci f�kran�n (a) bendi kapsam�ndakiler i�in 22.2.2006 tarihli ve 5458 say�l� Sosyal G�venlik Prim Alacaklar�n�n Yeniden Yap�land�r�lmas� ve Baz� Kanunlarda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun ve 15.5.2008 tarihli ve 5763 say�l� �� Kanunu ve Baz� Kanunlarda De�i�iklik Yap�lmas� Hakk�nda Kanun h�k�mleri uygulan�r.
(4) 1.10.2008 tarihinden �nce, 31.12.1960 tarihli ve 193 say�l� Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin birinci f�kras�n�n (6) numaral� bendinde belirtilen i�leri, hizmet akdiyle herhangi bir i�verene tabi olmaks�z�n s�rekli ve kazan� getirici nitelikte yapmakta olanlardan, 1.10.2008 tarihinden sonra ayn� �artlarla bu i�leri yapt�klar� tespit edilen kad�nlar�n; iste�e ba�l� sigortal� olarak 2008 y�l� i�in Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas g�nl�k kazan� alt s�n�r�n�n onbe� kat� �zerinden ba�lan�larak, takip eden her y�l i�in bir puan artt�r�lmak suretiyle otuz kat�n� ge�memek �zere mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� ile genel sa�l�k sigortas� primi �derler. Bu durumdaki sigortal�lar�n tespiti, Maliye Bakanl���n�n g�r��� al�narak Kurumca belirlenecek usul ve esaslara g�re yap�l�r.
(5) 1.10.2008 tarihinden �nce 506 say�l� Kanunun m�lga 85. maddesine g�re iste�e ba�l� sigorta primi �denmi� s�reler, malull�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� uygulamas�nda Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda hizmet olarak kabul edilir.
ESK� GEL�R VE AYLIKLARDA DURUM DE����KL�KLER� VE ALT SINIR AYLI�I
Ge�ici Madde 4- (1) Sigortal� veya hak sahiplerine, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce 506, 1479, 2925 ve 2926 say�l� kanunlara g�re ba�lan�p, Kanun h�k�mlerine g�re �denmesine devam edilen gelir ve ayl�klar�n, durum de�i�ikli�i nedeniyle art�r�lmas�, azalt�lmas�, kesilmesi veya yeniden ba�lanmas�nda Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan ilgili Kanun h�k�mleri uygulan�r. 21.4.2005 tarihli ve 5335 say�l� Kanunun 30. maddesi h�k�mleri sakl�d�r.
(2) �len sigortal�n�n hak sahiplerine gelir ve ayl�k ba�lanmas� ile bu gelir ve ayl�klar�n durum de�i�ikli�i h�llerinde art�r�lmas�, azalt�lmas�, kesilmesi veya yeniden ba�lanmas�nda Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce �len sigortal�lar i�in m�lga kanun h�k�mleri, Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra �len sigortal�lar i�in ise Kanun h�k�mleri uygulan�r. Gelir veya ayl�k almakta iken Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra �len sigortal�n�n hak sahipleri i�in de Kanun h�k�mleri uygulan�r.
(3) Sosyal G�venlik Kurumu �al��ma G�c� ve Meslekte Kazanma G�c� Kayb� Oran� Tespit ��lemleri Y�netmeli�inin y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce meydana gelen;
a) �� kazas�, meslek hastal���, vazife ve harp mal�ll��� sonucu meslekte kazanma g�c� kay�p oranlar�,
b) Mal�len emeklilik ile ya�l�l�k sigortas� erken ya�lanma ve �al��ma g�c� kay�p oranlar�,
c) Hak sahibi mal�l �ocuklar�n �al��ma g�c� kay�p oranlar�,
tespiti sonucu gelir ve ayl�k alanlar�n kontrol muayenelerine ili�kin de�erlendirme, ilk tespitlerinde esas al�nan mevzuat h�k�mleri do�rultusunda yap�l�r.
(4) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce birden fazla dosyadan gelir veya ayl�k al�nmas� durumunda, Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra yeni dosyadan gelir veya ayl�k al�nmas�na hak kazan�lmas� h�linde, yeni ba�lanacak dosyadaki gelir ve ayl�k miktar� da d�hil olmak �zere mukayese yap�larak en d���k miktarl� dosya kapsamdan ��kar�l�r ve kalan dosyalardaki kar��la�t�rmalar Kanunun 54. maddesine g�re yap�l�r.
(5) Hak sahiplerine ba�lanacak �l�m ayl��� alt s�n�r�;
a) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bendine tabi sigortal�lar�n Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra ge�en s�reler i�in hesaplanan ve �len sigortal�lar�n hak sahiplerine ba�lanacak ayl�klar; hak sahibi bir ki�i ise Kanunun 55. maddesine g�re hesaplanan alt s�n�r ayl���n�n %80�inden, hak sahibi iki ki�i ise %90��ndan az olamaz.
b) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in Kanunun ge�ici 2. maddesine g�re ba�lanan �l�m ayl�klar�nda; ayn� maddenin (a) bendinde belirtilen ayl���n hesab�nda;
1) 2000 y�l�ndan �nce hizmetlerin bulunmas� h�linde, hak sahiplerine ba�lanacak ayl�klar m�lga 506 say�l� Kanunun 4447 say�l� Kanunla de�i�tirilmeden �nceki,
2) Sadece 2000 y�l�ndan sonra hizmetlerin bulunmas� h�linde ise hak sahiplerine ba�lanacak ayl�klar m�lga 506 say�l� Kanunun 4447 say�l� Kanunla de�i�tirilen,
96. maddesinin birinci f�kras�ndaki alt s�n�r ayl���n�n, ayl�k ba�lang�� tarihine ayl�k art��lar�yla ta��nm�� miktar�n�n hak sahibi bir ki�i ise %80�inden, hak sahibi iki ki�i ise %90��ndan az olamaz.
c) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar i�in Kanunun ge�ici 2. maddesine g�re ba�lanan �l�m ayl�klar�nda; ayn� maddenin (a) bendinde belirtilen ayl���n hesab�nda; m�lga 1479 say�l� Kanunun 45. maddesinde belirtilen birinci basama��n %45�i tutar�ndaki ayl���n, ayl�k ba�lang�� tarihine ayl�k art��lar�yla ta��nm�� miktar�n�n hak sahibi bir ki�i ise %80�inden, hak sahibi iki ki�i ise %90��ndan az olamaz.
506 SAYILI KANUNA �L��K�N GE��� H�K�MLER�
Ge�ici Madde 5- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi 506 say�l� Kanunun m�lga 2. maddesi kapsam�ndaki sigortal�lar� �al��t�ranlar taraf�ndan Kuruma yap�lacak bildirimler, Kurum ile i�veren, kamu idareleri ile kurum ve kurulu�lar�n internet ve elektronik alt yap�s� olu�turuluncaya kadar k���t ortam�nda y�r�t�l�r.
(2) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihte m�lga 506 say�l� Kanunun 86. maddesine g�re mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m topluluk sigortas�na tabi olanlardan;
a) Avukat ve noterler, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi,
b) Sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanmayan �lkelerde i� �stlenen T�rk i�verenlerince bu i�lerde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ileri, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi,
kapsam�nda sigortal� say�l�rlar.
(3) Bu maddenin ikinci f�kras�nda belirtilen sigortal�lar�n topluluk sigortas� kay�tlar� esas al�narak tescilleri Kurum taraf�ndan Kanuna uygun h�le getirilir. Ancak, bunlar�n kendileri veya i�verenleri taraf�ndan �rne�i Kurumca haz�rlanan belgenin Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren en ge� �� ay i�inde Kuruma verilmesi zorunlu olup, Kurum tescilleri bu belgelere g�re g�zden ge�irir.
(4) Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanmayan �lkelerde i� �stlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde �al��t�r�lmak �zere g�t�r�len T�rk i��ileri hakk�nda, k�sa vadeli sigorta kollar� ile genel sa�l�k sigortas� h�k�mleri uygulan�r. Bu sigortal�lar�n uzun vadeli sigorta kollar�na tabi olmak istemeleri h�linde, Kanunun 50. maddesinin ikinci f�kras�n�n T�rkiye�de yasal olarak ikamet etme �art� ile ayn� f�kran�n (a) bendinde belirtilen �artlar aranmaks�z�n haklar�nda iste�e ba�l� sigorta h�k�mleri uygulan�r. Bu kapsamda, iste�e ba�l� sigorta h�k�mlerinden yararlananlardan ayr�ca genel sa�l�k sigortas� primi al�nmaz. Bunlar�n bildirimleri i�verenleri taraf�ndan durumlar�na uygun ayl�k prim ve hizmet belgesi ile yap�l�r.
(5) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki k�sa ve uzun vadeli sigorta kollar�na ait topluluk sigortas� primlerinin takip ve tahsilinde, ilgili topluluk sigortas� s�zle�mesi ile 506, 5458 ve 5763 say�l� Kanun h�k�mleri uygulan�r.
(6) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce;
a) Ge�mi� d�nemlere ait mutabakat� sa�lanamayan �� ayl�k veya d�rt ayl�k sigorta primleri d�nem bordrolar�n�n incelenerek i�leme al�nmas�nda sak�nca g�r�lmeyen sigortal� kay�tlar�n�n bilgisayara aktar�lmas�na,
b) Ge�mi� d�nem �� ayl�k veya d�rt ayl�k sigorta primleri bordrolar�nda yer alan sicilsiz tahakkuklar�n, bu tahakkuklar �zerinde hak iddia eden sigortal�lara maledilmesine,
kanunlar�n m�lga h�k�mlerine g�re karar vermek �zere �nitelerde komisyonlar olu�turulabilir. Komisyonlar�n �al��ma usul ve esaslar� Genel M�d�rl�k�e belirlenir.
(7) 506 say�l� Kanunun m�lga ek 5. maddesinde say�lan itibari hizmet s�resi kapsam�nda yer al�p Kanunun 40. maddesinde say�lmayan i�lerde, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce ge�en �al��ma s�relerinin de�erlendirilmesinde 3600 g�n prim �deme �art� aranmaz. Bu itibari hizmet s�releri ayl��a hak kazanma ko�ullar�nda dikkate al�n�r.
(8) Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra �len sigortal�lar�n hak sahiplerine Kanunun 32. maddesinin ikinci f�kras�na g�re �l�m ayl��� ba�lanmas�nda aranan en az 5 y�ldan beri sigortal� bulunup toplam 900 g�n prim �deme g�n say�s� �artlar�n�n tespitinde, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce yap�lan her t�rl� bor�lanma s�releri de dikkate al�nmaz.
1479 SAYILI KANUNA �L��K�N GE��� H�K�MLER�
Ge�ici Madde 6- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce 9.6.1932 tarihli ve 2004 say�l� �cra ve �flas Kanununa g�re ba�lat�lm�� olan icra takipleri an�lan kanun h�k�mlerine g�re takip edilerek sonu�land�r�l�r.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan k�y muhtarlar�n�n prime esas kazan�lar�n�n belirlenmesinde; Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten 31.12.2008 tarihine kadar, Kanunun 80. maddesine g�re belirlenen prime esas g�nl�k kazanc�n 15 kat� dikkate al�n�r ve 30 kat� ge�memek �zere her y�l bir puan art�r�larak uygulan�r.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine tabi sigortal�lardan tar�msal faaliyetlerde bulunanlar hari�, kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z �al��an sigortal�lardan, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce sigortal� olarak kayd� ve tescili yap�lm�� olanlar�n, 1.10.2008 (d�hil) il� 31.12.2008 (d�hil) d�nemine ili�kin olmak �zere, Kanunun 80. maddesine g�re belirlenen prime esas kazan�lar�n� beyan etmemeleri h�linde, �deyecekleri ayl�k primler, beyanda bulununcaya kadar daha �nce bulunduklar� en son gelir basamaklar�na kar��l�k gelen tutarlar �zerinden al�n�r. Bu s�re i�inde beyanda bulunulmas� h�linde, beyan etti�i prime esas kazan� �zerinden ilgili ay�n prim tahakkuku yap�l�r. Prim tahakkukuna esas bu tutarlar, Kanunun 82. maddesinde belirtilen asgari g�nl�k kazan� alt s�n�r�na g�re hesaplanan ayl�k prime esas kazan� tutar�ndan az olamaz ve Kanunun 80. maddesinin ikinci f�kras�n�n (b) bendi h�km� sakl�d�r.
(4) 1479 ve 2926 say�l� kanunlara g�re tescilleri yap�ld��� h�lde, Kanunun ge�ici 17. maddesinin y�r�rl�k tarihi itibar�yla be� y�l� a�an s�reye ili�kin prim borcu bulunanlar�n, bu s�relere ili�kin prim bor�lar�n�, prim bor�lar�n�n �denmesine ili�kin Kurumca ��kar�lacak genel tebli�in yay�m� tarihini takip eden ayba��ndan itibaren 6 ay i�inde �dememeleri h�linde, prim �demesi bulunan sigortal�lar�n daha �nce �dedikleri primlerin tam olarak kar��lad��� ay�n sonu itibar�yla, hi� prim �demesi bulunmayan sigortal�lar�n ise tescil tarihi itibar�yla sigortal�l��� durdurulur. Prim borcuna ili�kin s�reler sigortal�l�k s�resi olarak de�erlendirilmez. Bu s�relere ili�kin Kurum alacaklar� takip edilmez ve Kurum alacaklar� aras�nda yer verilmez. Ancak, sigortal� ya da hak sahipleri daha sonra m�racaat etmeleri h�linde m�racaat tarihindeki Kanunun 80. maddesinin ikinci f�kras�na g�re belirlenecek prime esas kazan� tutar� �zerinden hesaplanacak bor� tutar�n�n tamam�n�, borcun tebli� tarihinden itibaren �� ay i�inde �dedikleri takdirde, bu s�reler sigortal�l�k s�resi olarak de�erlendirilir. Sigortal�l�klar� �nceki kanunlara g�re durdurulanlar i�in de bu f�kra h�km� uygulan�r.
(5) 1479 say�l� Kanuna g�re ayl�k almakta olanlarla Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda �al��malar� nedeniyle Kanunun ge�ici 2. maddesine g�re ayl�k ba�lanacaklara, ilgili dosyas�ndan 10 y�l s�reyle sa�l�k sigortas� veya genel sa�l�k sigortas� primi �dememi� olanlardan, sa�l�k sigortas� ve genel sa�l�k sigortas� primi kesilmi� olan s�reler d���lmek kayd�yla, ayl�klar�n�n %10�u oran�nda ve 10 y�l� tamamlayacak s�reyle genel sa�l�k sigortas� primi kesilir.
(6) 1479 say�l� Kanun kapsam�na al�nmas� gerekti�i h�lde, sigortal�l��� ba�lamayan ve Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihe kadar T.C. Emekli Sand���, Sosyal Sigortalar Kurumu ve 506 say�l� Kanunun ge�ici 20. maddesinde belirtilen emekli sand�klar� ile kanunla kurulu di�er emekli sand�klar�nca kendilerine ya�l�l�k, mal�ll�k veya �l�m ayl��� ba�lananlar, 1.10.1972 tarihinden itibaren 1479 say�l� Kanun kapsam� d���nda say�l�rlar. Ancak, 1479 say�l� Kanuna tabi sigortal� olanlardan Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nceki hizmet s�releri, di�er kurum ve sand�klara bildirilmi� ise bu hizmetler ge�erli say�l�r.
(7) Kanunun 19. maddesi gere�ince, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lara i� kazas� veya meslek hastal��� sonucu ba�lanacak s�rekli i� g�remezlik gelirlerinde, son takvim ay�n�n Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nceki bir tarih olmas� h�linde, basamaklar�n kar��l��� gelirler dikkate al�narak son takvim ay� itibar�yla Kanun h�k�mlerine g�re hesaplanan s�rekli i� g�remezlik geliri, Kanunun y�r�rl�k tarihine kadar m�lga 1479 say�l� Kanuna g�re ayl�klar�n art�r�lmas�nda uygulanan art�� oranlar�, Kanunun y�r�rl�k tarihinden gelir ba�lang�� tarihine kadar ise 5510 say�l� Kanunun 55. maddesi h�k�mlerine g�re art�r�l�r. Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce meydana gelen i� kazalar� ile Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce anla��lan meslek hastal�klar� y�n�nden Kanun h�k�mleri uygulanmaz.
(8) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�ndaki sigortal�lara, Kanunun ge�ici 2. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendine g�re ba�lanacak mal�ll�k ve �l�m ayl�klar�n�n hesaplanmas�nda, 1.1.2000 tarihinden �nce ve sonra sigortal�l�k s�resinin bulunmas� h�linde, sadece 1.1.2000 tarihinden sonraki s�reler dikkate al�n�r. Bu sigortal�lara ba�lanacak mal�ll�k ve �l�m ayl�klar� Kanunun ge�ici 2. maddesi h�k�mleri dikkate al�narak Kanunun 27 ve 33. maddeleri h�k�mlerine g�re hesaplan�r. Bu �ekilde hesaplanan ayl�klar, Kanunun y�r�rl�k tarihine kadar ge�en s�relerin, toplam hizmet s�resine oranlanmas� �eklinde k�smile�tirilir.
(9) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce, mal�ll�k durumlar�n�n tespiti i�in sevk talebinde bulunup Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra mal�l olduklar�na karar verilenler hakk�nda 1479 ve 2926 say�l� Kanunlardaki di�er �artlar� da ta��malar� halinde an�lan kanunlara g�re mal�ll�k ayl��� ba�lan�r.
(10) Bu maddenin y�r�rl�k tarihinden �nce, Kurumca ticaret sicil m�d�rl�klerinden al�nan kay�tlardan 5510 say�l� Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (2) numaral� alt bendine g�re resen tescili yap�lanlar�n, esnaf ve sanatk�rlar odalar� birliklerinden alacaklar� ve resen tescil tarihinden geriye do�ru en fazla 1 y�la ili�kin olmak �zere (Ek-2/A) muafiyet belgesi ile belgelemeleri ve bu maddenin y�r�rl�k tarihinden itibaren bir ay i�erisinde Kuruma ibraz etmeleri halinde muafiyetin ba�lang�� tarihi itibariyle sigortal�l�klar� sona erdirilir.
2829 SAYILI KANUNA �L��K�N GE��� H�K�MLER�
Ge�ici Madde 7- (1) 24.5.1983 tarihli ve 2829 say�l� Sosyal G�venlik Kurumlar�na Tabi Olarak Ge�en Hizmetlerin Birle�tirilmesi Hakk�nda Kanunun 13. maddesine g�re Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki s�relere ait m��terek ayl�klardaki sosyal g�venlik kurumlar�na ait kat�l�m paylar�, kar��l�kl� olarak tasfiye edilir. Ancak, 506 say�l� Kanunun ge�ici 20. maddesine tabi sand�klar�n Kanunun ge�ici 20. maddesine g�re Kurumca devral�naca�� tarihe kadar olan m��terek ayl�klardaki kat�l�m paylar�n�n 2829 say�l� Kanuna g�re kar��l�kl� olarak tahsil ve tediyesine devam edilir.
(2) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce sigortal� veya i�tirak�i olup bu tarihten sonra ayl�k talebinde bulunanlardan, farkl� sosyal g�venlik kurumlar�na tabi hizmetleri bulunan ya da Kanunda belirtilen sigortal�l�k h�llerinden birden fazlas�na tabi olanlar�n tahsis taleplerinde, Kanunla m�lga 2829 say�l� Kanun h�k�mleri uygulan�r. Kanuna tabi ge�en hizmetlerle 506 say�l� Kanunun ge�ici 20. maddesine tabi sand�klarda ge�en hizmetlerin birle�tirilmesinde de m�lga 2829 say�l� Kanun h�k�mleri uygulan�r.
(3) 1479 ve 2926 say�l� kanunlara tabi ge�en hizmetlerin di�er sosyal g�venlik kanunlar�na tabi ge�en hizmetlerle birle�tirilmesi suretiyle ayl�k ba�lanaca�� durumlarda bu hizmetler, prim ve prime ili�kin her t�rl� bor�lar�n �dendi�i tarih itibar�yla ge�erli say�l�r ve bu hizmetlere istinaden ba�lanacak ayl�klar, prim ve prime ili�kin her t�rl� borcun �dendi�i tarihi takip eden ayba��nda ba�lar.
2926 SAYILI KANUNA �L��K�N GE��� H�K�MLER�
Ge�ici Madde 8- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce 17.10.1983 tarihli ve 2926 say�l� Tar�mda Kendi Ad�na ve Hesab�na �al��anlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi sigortal� olanlar�n hak ve y�k�ml�l�kleri, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendi kapsam�nda devam eder.
(2) Tar�msal faaliyette bulunanlar ile ilgili bildirim y�k�ml�l��� e-sigorta ile yerine getirilebilece�i gibi k���t ortam�nda da yap�labilir. Sonradan verilen sigortal� i�e giri� bildirgelerinin, e-Sigorta ile kabul edilmesi hususunda Kurum yetkilidir.
(3) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar�n prime esas kazan�lar�n�n belirlenmesinde; Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten, 31.12.2008 tarihine kadar Kanunun 80. maddesine g�re belirlenen g�nl�k kazanc�n 15 kat� dikkate al�n�r, 30 kat� ge�memek �zere her y�l 1 puan art�r�larak uygulan�r.
(4) Kanunun 80. maddesinin ikinci f�kras� gere�ince beyanda bulunmayan bu sigortal�lar�n, beyanda bulununcaya kadar prime esas g�nl�k kazan�lar�, Kanunun 82. maddesine g�re belirlenen prime esas g�nl�k kazanc�n alt s�n�r� olarak dikkate al�n�r.
(5) Bu Y�netmeli�in 108. maddesinin be�inci f�kras�na g�re, tar�msal �r�n bedellerinden yap�lacak tevkifata ili�kin d�zenleme yap�l�ncaya kadar, 26.3.1994 tarihli ve 21886 say�l� Resm� Gazete�de yay�mlanan 4 Seri No.lu Uygulama Tebli�inin bu Y�netmeli�e ayk�r� olmayan h�k�mlerine g�re i�lem yap�l�r.
(6) 2926 say�l� Kanuna g�re ayl�k almakta olanlarla Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendi kapsam�nda �al��malar� nedeniyle Kanunun ge�ici 2. maddesine g�re ayl�k ba�lanacaklara ilgili dosyas�ndan on y�l s�reyle sa�l�k sigortas� veya genel sa�l�k sigortas� primi �dememi� olanlardan, sa�l�k sigortas� ve genel sa�l�k sigortas� primi kesilmi� olan s�reler d���lmek kayd�yla, ayl�klar�n�n %10�u oran�nda ve 10 y�l� tamamlayacak s�reyle genel sa�l�k sigortas� primi kesilir.
(7) Ziraat odalar�, ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�kleri Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki kay�tlar�n� bildirebilirler. Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki kay�tlar�n bildirilmemesi veya ge� bildirilmesi halinde idari para cezas� uygulanmaz.
(8) 5510 say�l� Kanunun y�r�rl��e girdi�i 1.10.2008 tarihinden �nce ziraat odas�, ziraat odas�n�n bulunmad��� yerlerde ise tar�m il/il�e m�d�rl�klerine kay�tl� �ift�ilerden, 1.10.2009 tarihinden sonra kuruma bildirimleri yap�lanlar�n tescilleri, bildirimin kuruma yap�ld��� tarihten itibaren ba�lat�l�r.
(9) Bu maddenin y�r�rl�k tarihinden �nce, Kurumca ziraat odalar�ndan veya ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden al�nan kay�tlardan 5510 say�l� Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinin (4) numaral� alt bendine g�re resen tescili yap�lanlar�n, ziraat odalar�ndan veya ziraat odalar�n�n bulunmad��� yerlerde tar�m il/il�e m�d�rl�klerinden alacaklar� ve resen tescil tarihinden geriye do�ru en fazla 1 y�la ili�kin olmak �zere (Ek-2/A) muafiyet belgesi ile belgelemeleri ve bu maddenin y�r�rl�k tarihinden itibaren �� ay i�erisinde Kuruma ibraz etmeleri halinde muafiyetin ba�lang�� tarihi itibariyle sigortal�l�klar� sona erdirilir.
(10) 5510 say�l� Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce m�lga, 2926 say�l� Kanunun 10. maddesinde belirtilen kurum ve kurulu� kay�tlar� esas al�narak sigortal�l�klar� ba�lat�lanlardan di�er sosyal g�venlik kanunlar�na tabi �al��malar� nedeniyle sigortal�l�klar� sona erdirilen ve bir y�ldan az s�reli �al��mas� bulunanlar, Kanunun 10. maddesinde belirtilen Kurum ve Kurulu�lardan kay�tlar�n�n devam etti�ine ili�kin belgelerle birlikte yaz�l� talepte bulunmalar� halinde, yeniden sigortal�l�klar� di�er kanunlara tabi �al��malar�n�n sona erdi�i tarihi takip eden g�nden itibaren ba�lat�l�r.
5434 SAYILI KANUNA G�RE BA�LANMI� AYLIKLAR �LE D��ER �DEMELER
Ge�ici Madde 9- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibariyle 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re ayl�k almakta olanlar hakk�nda Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri dahil 5434 say�l� Kanun h�k�mleri esas al�n�r. Ayr�ca 8.2.2006 tarihli ve 5454 say�l� Kanunun 1. maddesine g�re verilmekte olan ek �demeye devam edilir.
(2) Fiili hizmet s�resi be� ila on y�l aras�nda bulunmakta iken vefat eden i�tirak�ilerden dolay� ayl�k ba�lanan dul ve yetimlerinin ayl�klar�n�n �denmesinde de, 5434 say�l� Kanun h�k�mleri esas al�n�r. Bunlar�n 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re ayl�k alma hakk�n� kaybetmeleri halinde ayl��a hak kazanma ve evlenme �dene�i �denmesi i�lemlerinde Kanunun 32, 34 ve 37. madde h�k�mleri uygulan�r.
KANUNUN Y�R�RL��E G�RD��� TAR�HTEN �NCE 5434 SAYILI KANUNA TAB� OLANLARLA �LG�L� ��LEMLER
Ge�ici Madde 10- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce;
a) 5434 say�l� Kanuna tabi i�tirak�i iken Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra da ayn� stat�de �al��maya devam edenler,
b) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihte kamu idarelerinde hizmet akdi ile veya s�zle�meli olarak �al��anlardan, ilgili kanunlar� gere�i 5434 say�l� Kanun ile ilgilendirilenler ile bunlardan ilgi devam� kurmu� olanlar, ayn� stat�de �al��maya devam ettikleri s�rece,
c) 5434 say�l� Kanunun 12, ek 71, ek 76 ve ge�ici 192. maddeleri uyar�nca ilgi devam� sa�lanm�� olanlardan ilgileri devam ettirilenler,
Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� say�l�rlar ve bunlar hakk�nda bu Y�netmeli�in ge�ici 12 ve 13. maddeleri h�k�mleri uygulan�r.
(2) 5434 say�l� Kanunun 12, ek 71, ek 76 ve ge�ici 192. maddelerine g�re ilgi devam� �artlar�n� ta��yanlardan Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra, ilgi devam� kurmak isteyenler hakk�nda da Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri d�hil 5434 ve m�lga 2829 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re i�lem yap�l�r.
(3) 5434 say�l� Kanun kapsam�nda ge�en fiil� hizmet s�releri genel sa�l�k sigortas�n�n uygulanmas�nda gerekli olan sigortal�l�k s�resi ve prim �deme g�n say�lar�nda dikkate al�n�r.
(4) Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce 24.6.1965 tarihli ve 635, 18.3.1986 tarihli ve 3269, 22.7.1965 tarihli ve 644, 1.11.1983 tarihli ve 2937, 25.3.1957 tarihli ve 6940 ve 26.10.1990 tarihli ve 3671 say�l� kanunlar ile 5434 say�l� Kanunun 32. maddesine g�re fiil� hizmet s�resine m�stahak g�revlerde �al��anlar�n bu g�revlerde ge�irdikleri s�reler Kanunun 40. maddesi gere�ince aranan 3600 g�n�n doldurulmas�nda nazara al�n�r.
(5) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine g�re ilk defa sigortal� olanlar�n sigortal�l�k ba�lang�� tarihinden �nceki s�relerinin, Kanunun 41 ve 46. maddeleri, 5434 say�l� Kanunun ek 31. maddesi ile 3201 say�l� Kanuna g�re bor�land�r�lmalar� h�linde, sigortal�l���n ba�lang�� tarihinin geriye g�t�r�lmesini ve haklar�nda Kanunun ge�ici maddelerinin uygulanmas�n� gerektirmez.
(6) Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce 5434 say�l� Kanunun ilgili h�k�mlerine g�re itibari hizmet s�resine m�stahak kadro veya g�revlerde bulunanlardan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda �al��maya devam edenlerin itibari hizmet s�releri hakk�nda, 5434 say�l� Kanunun ilgili h�k�mlerinin uygulanmas�na devam edilir.
(7) Kanunun 4. maddenin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda olup da 8.9.1999 tarihinden 30.4.2008 tarihine kadar ilk defa i�tirak�i say�lanlar kad�n ise 58, erkek ise 60 ya��n� doldurmu� ve 25 tam y�l kesenek ya da sigorta primi �demi� olmas� veya 61 ya��n� doldurmas� ve en az 15 tam y�l kesenek ya da mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� primi �demesi �art�yla ya�l�l�k ayl���ndan yararlan�rlar.
(8) 30.4.2008 tarihinden sonra 5434 say�l� Kanuna g�re ilk defa i�tirak�i olanlar hakk�nda Kanunun 28. maddesinin ikinci ve ���nc� f�kras� h�k�mleri uygulan�r.
5434 SAYILI KANUNA TAB� �ALI�MAKTA �KEN KANUNUN 4. MADDES�N�N B�R�NC� FIKRASININ (c) BEND� KAPSAMINA ALINANLARIN KESENEKLER�
Ge�ici Madde 11- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce i�tirak�i olup, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibar�yla bu Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�na al�nanlar hakk�nda Kanunun ge�ici 4. maddesi uyar�nca, sigortal�lar�n emekli kesene�ine esas ayl���n�n tespiti, emekli kesenekleri, kurum kar��l�klar�, %100 art�� farklar� ve fiili hizmet s�resi zamm� ile itibari hizmet s�resi kar��l�klar�n tahakkuku 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re yap�lmaya devam edilecektir.
(2) Bu Y�netmeli�in ge�ici 11. maddesinin birinci f�kras� kapsam�ndakiler, Kanunun 60. maddesinin ilgili f�kralar�ndaki �artlar dikkate al�narak genel sa�l�k sigortal�s� say�l�rlar.
(3) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce i�tirak�i olup, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibar�yla Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�na al�nanlara ait prim belgelerinin d�zenlenmesi ve Kuruma g�nderilmesi ile �deme s�releri hakk�nda bu Y�netmeli�in 102 ve 108. maddelerine g�re i�lem yap�l�r.
5434 SAYILI KANUNA TAB� H�ZMET� BULUNANLAR HAKKINDA UYGULANACAK ��LEMLER
Ge�ici Madde 12- (1) Kanunda aksine bir h�k�m bulunmad��� takdirde;
a) Bir s�re i�tirak�i olduktan sonra g�revinden ayr�lanlar�n,
b) ��tirak�i iken, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibar�yla Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�na al�nanlar�n,
c) 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine tabi olarak �al��m�� olup bu Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine tabi olarak yeniden �al��maya ba�layanlar�n,
�) Bu f�kran�n (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilenlerin dul ve yetimlerinin,
ayl�k, tazminat, harp mal�ll��� zamm�, evlenme ikramiyesi gibi di�er �demeler ile �l�m, e�itim ve ��retim yard�mlar� hakk�nda, Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri de d�hil 5434 ve m�lga 2829 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re i�lem yap�l�r.
(2) Birinci f�kra kapsam�na girenlerin ayl�klar�n�n ba�lanmas�, art�r�lmas�, azalt�lmas�, kesilmesi, yeniden ba�lanmas�, toptan �demeleri, ilgi devam�, ihya ve bor�lanmalar�, di�er �demeler ve yard�mlar ile �l�m yard�m�, evlenme ve emeklilik ikramiyeleri hakk�nda Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri de d�hil 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re i�lem yap�l�r ve bu maddenin uygulanmas�nda m�lga 2829 say�l� Kanun h�k�mleri ayr�ca dikkate al�n�r.
VAZ�FE MAL�LL��� KAPSAMI
Ge�ici Madde 13- (1) 5434 say�l� Kanuna g�re i�tirak�i olup Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine tabi olarak �al��maya ba�layanlar ile Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibar�yla Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�na al�nanlardan vazife mal�ll��� kapsam�na girenler hakk�nda, Kanunun 47. maddesinin birinci f�kras�na g�re i�lem yap�l�r. 5434 say�l� Kanuna g�re i�tirak�i olup Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce i�tirak�ili�i sona ermi� olanlardan Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendine tabi olarak �al��maya ba�lamayanlar dahil Mal�ll���n olu�umunda bu hallerin bulunup bulunmad��� Kurumca olu�turulan Kurul taraf�ndan tespit edilir.
5434 SAYILI KANUNA TAB� �Z�RL�LERE �L��K�N H�K�MLER
Ge�ici Madde 14- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine tabi olarak �al��maya ba�lam�� olup, �al��maya ba�lamadan �nce ilgili mevzuat�na g�re al�nm�� ve en az %40 oran�nda �z�rl� olduklar�n� g�sterir sa�l�k kurulu raporu bulunanlar ile en az %40 oran�nda do�u�tan �z�rl� olduklar�n� belgeleyenlerden ayl�k talep tarihinde Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda sigortal� olanlara; en az 5400 g�n uzun vadeli sigorta kollar� primi bildirilmi� ya da emekli kesene�i �denmi� olmas� kayd�yla, istekleri h�linde bu madde h�k�mleri esas al�narak ya�l�l�k ayl��� ba�lan�r. Ancak �al��maya ba�lad�ktan sonra, Kurumca yetkilendirilen sa�l�k hizmet sunucular�n�n sa�l�k kurullar�nca usul�ne uygun d�zenlenecek raporlar ve dayana�� t�bb� belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sa�l�k Kurulunca �al��ma g�c�ndeki kay�p oran�n�n;
a) Y�zde 50 il� %59 aras�nda oldu�u anla��lan sigortal�lar, en az 5760,
b) Y�zde 40 il� %49 aras�nda oldu�u anla��lan sigortal�lar, en az 6480,
g�n uzun vadeli sigorta kollar� primi bildirilmi� olmas� kayd�yla, haklar�nda, bu Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri de d�hil 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re i�lem yap�l�r.
BAZI KAMU PERSONEL�N�N BOR�LANMA ��LEMLER�
Ge�ici Madde 15- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihte;
a) Polis Akademisi ile fak�lte ve y�ksek okullarda Emniyet Genel M�d�rl��� hesab�na okuyan veya kendi hesab�na okumakta iken Emniyet Genel M�d�rl��� hesab�na okumaya devam eden ��rencilerden bilahare Emniyet Hizmetleri S�n�f�nda Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda g�rev alanlar�n,
b) Emniyet Hizmetleri S�n�f�nda Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�nda �al��makta olanlar�n,
bahse konu okullarda ge�en ba�ar�l� e�itim s�releri, istekleri h�linde; bor�lanma talep tarihinde ilgisine g�re en az ayl�k alan polis veya komiser yard�mc�s�n�n emekli kesene�ine esas unsurlar� �zerinden, bu s�relere ait sigortal� ve i�veren hissesi priminin tamam� bor�land�r�lmak suretiyle hizmetten say�l�r. Bundan do�acak bor� tutar�n�n tamam� borcun tebli� edildi�i tarihten itibaren iki y�l i�inde kendileri taraf�ndan �denir.
(2) Kanunun y�r�rl��e girmesinden �nce �niversitelerin �e�itli fak�lte, y�ksek okul veya meslek y�ksek okullar�nda kendi hesab�na ��renim yapt�ktan sonra muvazzaf astsubay nasbedilenlerin s�z� edilen okullarda ge�en ba�ar�l� ��renim s�releri de istekleri h�linde; bor�lanma talep tarihinde en az ayl�k alan astsubay �avu�un emekli kesene�ine ait unsurlar �zerinden, birinci f�kradaki esaslar d�hilinde bor�land�r�larak tahsil edilmek suretiyle hizmetten say�l�r.
5434 SAYILI KANUNA G�RE H�ZMET AZLI�I SEBEB�YLE AYLI�A HAK KAZANAMAYIP BU KANUNA G�RE AYLI�A HAK KAZANANLAR
Ge�ici Madde 16- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar ile kamu idarelerindeki g�revlerinden ayr�ld�klar� tarihte 5434 say�l� Kanunun ilgili h�k�mlerine g�re mal�ll�k veya emekli ayl��� ba�lanabilmesi i�in yeterli hizmet s�resi bulunmayan ve g�revden ayr�ld�ktan sonra herhangi bir sigortal�l�k h�line tabi olarak �al��mam�� olanlar�n, bor�lanaca�� ya da ihya edece�i hizmetleri ile birlikte prim �deme g�n say�s� bak�m�ndan Kanun h�k�mlerine g�re mal�ll�k veya ya�l�l�k ayl���na hak kazanmalar� h�linde, m�racaatlar� �zerine bor�lanma ya da ihya i�lemleri 5434 say�l� Kanuna g�re hesap edilerek, kendilerine �demenin yap�ld��� tarihi takip eden ay ba��ndan itibaren 5434 say�l� Kanun h�k�mleri uyar�nca ayl�k ba�lan�r. Emeklilik ikramiyesi �denmi� s�reler bu kez ikramiye �demesinde dikkate al�nmaz.
(2) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce;
a) �len, ancak 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re, yeterli hizmet s�resi bulunmad��� i�in dul ve yetimlerine ayl�k ba�lanamam�� olanlar�n, prim �deme g�n say�s� bak�m�ndan Kanun h�k�mlerine g�re �l�m ayl���na hak kazanan hak sahiplerine, m�racaat tarihini takip eden ayba��ndan itibaren,
b) �len ad�na bor�lanacaklar� ya da ihya edecekleri hizmetleri ile birlikte prim �deme g�n say�s� bak�m�ndan Kanun h�k�mlerine g�re ayl��a hak kazanmalar� ve m�racaatlar� h�linde, 5434 say�l� Kanuna g�re hesap edilecek bor�lanma ya da ihya tutarlar�n� �dedikleri tarihi takip eden ay ba��ndan itibaren,
Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan h�k�mleri de d�hil 5434 say�l� Kanuna g�re ayl�klar� ba�lan�r. Emeklilik ikramiyesi �denmi� s�reler bu kez ikramiye �demesinde dikkate al�nmaz. Bunlardan fiil� hizmet s�resi be� il� on y�l aras�nda olan i�tirak�ilerden dolay� dul ve yetim ayl��� ba�lanacak olanlar�n ayl��a hak kazanma, evlenme ve cenaze �denekleri ile �demeye devam �artlar� Kanunun 32, 34 ve 37. maddelerine g�re i�lem yap�l�r.
(3) Kesenek veya toptan �demeleri zamana��m�na u�ram�� olmas� nedeniyle hizmetleri tasfiye edilmi� olanlar�n, tasfiye edilmi� s�releri ba�kaca bir i�leme gerek kalmaks�z�n birle�tirilecek hizmet olarak kabul edilir.
KANUNUN Y�R�RL�K TAR�H�NDEN SONRA TAZM�NAT �DENECEK BELED�YE BA�KANLARI
Ge�ici Madde 17- (1) Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce, se�imler neticesinde belediye ba�kan� olarak g�rev yapm�� olanlardan, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce 5434 say�l� Kanunun ek 68. maddesine g�re makam tazminat� ve buna ba�l� olarak temsil veya g�rev tazminat� �denenler hari� olmak �zere, s�z konusu belediye ba�kanl��� g�revini kendilerine sosyal g�venlik kanunlar�na g�re emekli/ya�l�l�k veya mal�ll�k ayl��� ba�land�ktan sonra yerine getirmeleri nedeniyle 5434 say�l� Kanunun m�lga ek 68. maddesindeki esaslar dahilinde, makam ve buna ba�l� olarak temsil veya g�rev tazminatlar�ndan yararland�r�lmayanlar da bu tazminatlardan Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten itibaren yararland�r�l�rlar.
(2) Ancak, bunlardan sosyal g�venlik kanunlar�na g�re emeklilik veya ya�l�l�k ayl��� almakta olanlar�n makam, temsil veya g�rev tazminat�ndan yararland�r�labilmeleri i�in 5434 say�l� Kanunun m�lga 39. maddesi esas al�narak kad�n ise 58, erkek ise 60 ve 25 fiili hizmet y�l�n� veya kad�n ve erkek i�in 61 ya� ve 15 hizmet y�l�n� tamamlam�� olmalar� �art� aran�r. Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihte sigortal� olup, Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra ya�l�l�k ayl��� ba�lananlardan; bu �artlara haiz olanlar ile bu �artlar� sonradan yerine getirenler de s�z konusu tazminatlardan yararlan�r.
(3) Kanunun y�r�rl�k tarihinde mal�ll�k ayl��� almakta olanlar ile Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra mal�ll�k ayl���na hak kazananlara ise ikinci f�krada belirtilen ayl�k ba�lamaya ili�kin �artlar dikkate al�nmaks�z�n, emsali belediye ba�kan�n�n almakta oldu�u makam tazminat� ile temsil veya g�rev tazminatlar�, almakta olduklar� ayl�klar�na ilave edilmek suretiyle �denir.
(4) Bunlardan �lenlerin hak sahipleri, Kanunun 32. maddesinde belirtilen �artlara sahip olmalar� h�linde, Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan 5434 say�l� Kanunun m�lga ek 68. maddesinde belirtilen �artlar da dikkate al�narak, Kanunun 34., ge�ici 1., ge�ici 2. ve ge�ici 4. maddeleri h�k�mlerine g�re s�z konusu tazminatlardan, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce �lenler i�in Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren, Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra �lenler i�in ise �l�m tarihinden itibaren �l�m ayl�klar�na eklenmek suretiyle yararland�r�l�rlar.
SOSYAL G�VENL�K DESTEK PR�M�NE TAB� �ALI�MA
Ge�ici Madde 18- (1) Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce i�tirak�i veya sigortal� olanlar ile vazife mal�ll���, mal�ll�k ve ya�l�l�k veya emekli ayl��� ba�lananlar ve Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihte sosyal g�venlik destek primi �deyerek �al��maya devam edenler hakk�nda sosyal g�venlik destek primine tabi olma bak�m�ndan Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan ilgili kanun h�k�mlerinin uygulanmas�na devam edilir. �u kadar ki, sosyal g�venlik s�zle�mesi imzalanmam�� �lkelerde �al��malar� halinde haklar�nda k�sa vadeli sigorta ile genel sa�l�k sigorta kollar� uygulan�r.
(2) Ancak;
a) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda �al��anlar i�in sosyal g�venlik destek primi oran� Kanunun 80. maddesine g�re tespit edilen prime esas kazan�lar �zerinden Kanunun 81. maddesinin birinci f�kras�n�n (c) bendinde belirtilen prim oran�na %30 oran�n�n eklenmesi suretiyle bulunan toplamd�r. %30 oran�n�n d�rtte biri sigortal�, d�rtte ��� i�veren hissesidir. Bu kapsamda say�lan ki�ilerden sosyal g�venlik destek primine tabi olanlar�n prim �deme y�k�ml�s� bunlar�n i�verenleridir. Sosyal g�venlik destek primine tabi olarak �al��an sigortal�n�n i� kazas� ge�irmesi veya meslek hastal���na tutulmas� h�linde bu sigorta kollar�ndan gerekli yard�mlar yap�l�r.
b) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlardan, ilgili kamu kurum ve kurulu�lar�ndan al�nacak belgelerle do�rulamak kayd�yla faaliyette bulunulmad���na ili�kin s�reler hari� olmak �zere �al���lan s�releri i�in, sosyal g�venlik destek primi oran� olarak Kanunun 30. maddesinin ���nc� f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen h�k�mler uygulan�r. S�z konusu maddede belirtilen oran, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten 31.12.2008 tarihine kadar %12 olarak, takip eden her y�l�n Ocak ay�nda bir puan art�r�larak uygulan�r. Ancak bu oran %15�i ge�emez. Kesilecek olan bu tutar, Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendine tabi sigortal�lara ilgili y�l�n Ocak ay�nda �denen en y�ksek ya�l�l�k ayl���ndan al�nabilecek sosyal g�venlik destek priminden fazla olamaz. 506 say�l� Kanuna g�re ya�l�l�k ayl��� almakta iken, serbest avukat veya noter olarak �al��malar�n� s�rd�renler hakk�nda da bu bent h�k�mleri uygulan�r.
c) Harp mal�lleri ile 12.4.1991 tarihli ve 3713 say�l� Ter�rle M�cadele Kanunu, 3.11.1980 tarihli ve 2330 say�l� Nakdi Tazminat ve Ayl�k Ba�lanmas� Hakk�nda Kanuna g�re ayl�klar� hesaplanarak �denen veya asayi� ve g�venli�in sa�lanmas� ile ilgili kanunlara g�re vazife mal�ll��� ayl��� almakta iken; Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibar�yla �al��maya devam edenler ile sonradan Kanuna tabi �al��maya ba�layacaklar i�in sosyal g�venlik destek primi uygulanmaks�z�n Kanunun 5. maddesinin (c) bendi h�k�mleri uygulan�r.
�) 5434 say�l� Kanuna g�re vazife mal�ll��� ayl��� almakta iken bu Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarih itibar�yla Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bendi kapsam�nda �al��maya devam edenler hakk�nda, Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren bir ay i�inde yaz�l� talepleri do�rultusunda Kanunun i� kazas� ve meslek hastal��� sigortas� h�k�mleri ve uzun vadeli sigorta kollar� veya sosyal g�venlik destek primine ait h�k�mleri uygulan�r. Bunlardan uzun vadeli sigorta primi �deyenlerin belirtilen s�re i�inde yaz�l� talepte bulunmamalar� h�linde ayr�ca i� kazas� meslek hastal��� h�k�mleri uygulan�r, sosyal g�venlik destek primi kesilmez. Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nce i�tirak�i olup, Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten sonra 5434 say�l� Kanun h�k�mlerine g�re vazife mal�ll��� ayl��� ba�lananlardan Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bendi kapsam�nda �al��maya ba�layanlar hakk�nda da yaz�l� talepleri do�rultusunda i�lem yap�l�r. Bu bent kapsam�nda olanlardan ayr�ca genel sa�l�k sigortas� primi al�nmaz.
(3) Sosyal g�venlik destek primi �denmi� veya bildirilmi� s�reler Kanuna g�re mal�ll�k, ya�l�l�k ve �l�m sigortalar� prim �deme g�n say�s�na ilave edilmez, 31. ve 36. madde h�k�mlerine g�re toptan �deme yap�lmaz.
(4) Sosyal g�venlik destek primi, s�resi i�inde ve tam olarak �denmezse, Kanunun 89. maddesi h�km� uyar�nca i�lem yap�l�r.
(5) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendi kapsam�nda �al��maya ba�lamalar�na ra�men s�resinde bildirim yap�lmamas� nedeniyle �denmekte olan ayl�klar�ndan s�resinde kesilemeyen sosyal g�venlik destek primi i�in de bu maddenin d�rd�nc� f�kras� h�k�mleri uygulan�r.
GE��C� �� G�REMEZL�K �DENEKLER�
Ge�ici Madde 19- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendinde belirtilen sigortal�lar�n Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce ba�lay�p, y�r�rl�k tarihinden sonra devam eden istirahatlar�nda, geriye do�ru bir y�ll�k s�re i�inde 120 g�nleri olmad���ndan ge�ici i� g�remezlik �dene�i alamayan sigortal�lar�n, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce veya sonraki bir tarihte bu tarihlerden geriye do�ru bir y�l i�inde en az 90 g�nl�k sigorta primi varsa Kanunun y�r�rl�k tarihinden itibaren istirahat�ndan kalan s�re i�in ge�ici i� g�remezlik �dene�i �denir.
(2) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (b) bendinde belirtilen sigortal�lar�n anal��� h�linde ge�ici i� g�remezlik �dene�inin �denebilmesi i�in gerekli 90 g�nl�k prim g�n say�s�n�n hesab�nda, Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nce 506 say�l� Kanuna tabi anal�k sigortas� i�in bildirilmi� prim �deme g�n say�lar� ile Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra �denen k�sa vadeli sigorta kollar� prim �deme g�n say�lar� dikkate al�n�r.
KANUNUN Y�R�RL�K TAR�H�NDEN �NCEK� S�RELER�N BOR�LANILMASI
Ge�ici Madde 20- (1) Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nceki s�relerin bor�lan�lmas� h�linde ayl�klar�n hesab�nda 41. maddeye g�re yap�lan bor�lanmalar�n bu Kanunun y�r�rl��e girdi�i tarihten �nceki s�relere ait kazan�lar�, bu Kanunla y�r�rl�kten kald�r�lan ilgili kanun h�k�mlerine g�re de�erlendirilir. Ancak, bu Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda bulunan sigortal�lar i�in bu Kanunun y�r�rl�k tarihinden �nceki d�nemlere ait s�relerin bu Kanunun y�r�rl�k tarihinden sonra bor�lan�lmas� halinde de 41. madde h�k�mleri uygulan�r.
506 SAYILI KANUNUN GE��C� 20. MADDES� KAPSAMINDAK� SANDIKLARCA KURUMA YAPILACAK B�LD�R�MLER
Ge�ici Madde 21- (1) 506 say�l� Kanunun ge�ici 20. maddesi kapsam�ndaki sand�klar Kuruma devir tarihine kadar, 1.8.2009 tarihinden sonra i�e ba�layan ve i�ten ayr�lan i�tirak�ilerinin, sand�kla ilgilerinin ba�lamas�na ili�kin bildirimlerini Ek-4, sand�kla ilgilerinin sona ermesine ili�kin bildirimlerini ise Ek-5 ile, i�e ba�lama ve i�ten ayr�lma tarihinden itibaren en ge� on g�n i�inde Kuruma yaparlar.
(2) Sigortal� i�e giri� ve i�ten ayr�l�� bildirgesinin elektronik ortamda verilme usul� hakk�nda bu Y�netmeli�in 5. maddesi gere�ince i�lem yap�l�r.
KURUMCA �STEN�LEN BAZI BELGELER�N K��IT ORTAMINDA ALINMASINA DEVAM ED�LMES�
Ge�ici Madde 22- (1) �l�m gelir/ayl��� ve �l�m toptan �demesi i�in, 18 ya��n� doldurmayanlar hari�, orta��renim g�rmesi h�linde 20 ya��n�, y�ksek ��renim g�rmesi h�linde 25 ya��n� doldurmayan hak sahibi erkek �ocuklar�n ilgili ��retim kurumundan alacaklar� ��renci belgesi Kurumca ilgili Kurumlardan elektronik ortamda al�n�ncaya kadar talep dilek�esine eklenir.
HAKED�LEN �CRETLER �LE PR�M, �KRAM�YE VE BU N�TEL�KTEK� �DEMELER�N AYRI AYRI G�STER�LMES�
Ge�ici Madde 23- (1) Kanunun 4. maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�nda sigortal� say�lanlar�n sigorta primine esas kazan� bildirimleri y�n�nden, bu Y�netmeli�in 102. maddesinin birinci f�kras� uyar�nca yap�lmas� gereken �hakedilen �cret� ve �prim, ikramiye ve bu nitelikteki �demelerin� ayr� ayr� g�sterilmesi uygulamas�, bu Y�netmeli�in yay�m� tarihinden itibaren verilme s�resi dolacak �� aya ait ayl�k prim ve hizmet belgeleri i�in uygulanmaz.
Y�R�RL�K
Madde 126- (1) Bu Y�netmelik h�k�mleri yay�m� tarihinde y�r�rl��e girer.
Y�R�TME
Madde 127- (1) Bu Y�netmelik h�k�mlerini Sosyal G�venlik Kurumu Ba�kan� y�r�t�r.