T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
GENELGE
2009-/ 143
Tarih : 26.11.2009
Konu : Yabancı Ülkelerdeki Rücû Alacaklarımızın Takibi
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun;
- 21. maddesine göre, iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir.
- 39. maddesine göre, üçüncü kişinin kastı nedeniyle malul veya vazife malulü olan sigortalıya veya ölümü halinde hak sahiplerine, bu Kanun uyarınca bağlanacak aylığın başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yansı için Kurumca zarara sebep olan üçüncü kişilere rücû edilir.
- 76. maddesine göre ise iş kazası ile meslek hastalığı, işverenin kastı veya genel sağlık sigortalısının iş sağlığını koruma ve iş güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareketi sonucu olmuşsa, Kurumca yapılan sağlık hizmeti giderleri işverene, genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere kastı veya suç sayılır bir hareketi veya ilgili kanunlarla verilmiş bir görevi yapmaması yada ihmali nedeniyle Kurumun sağlık hizmeti sağlamasına veya bu kişilerin tedavi süresinin uzamasına sebep olduğu mahkeme kararıyla tespit edilen üçüncü kişilere, Kurumun yaptığı sağlık hizmeti giderleri tazmin ettirilir.
Sosyal güvenliğin koordinasyonu amacıyla gerçekleştirilen sosyal güvenlik sözleşmelerinden sadece 12 ülke ile imzalanan sözleşme, yukarıda sözü edilen fiillerin bu ülkelerde meydana gelmesi halinde akit taraf ülke kurumlarınca diğer ülke kurumunun alacağının takibi ve tahsilinin gerçekleştirilmesini düzenlemiştir. Taraf ülkelerden biri tarafından sağlanan sosyal güvenlik yardımı masraflarının diğer taraf ülkesinde ikamet eden işveren veya üçüncü şahıslara rücu edilerek tahsil edilmesini öngören sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkeler, Almanya, Avusturya, Belçika, Bosna - Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Hollanda, İsviçre, Makedonya, Norveç, Lüksemburg ve Romanya'dır.
Sigortalıların bu ülkelerden birinde kişisel amaçlı veya geçici görevli olarak bulunduğu veya ikamet ettiği esnada Kanunun 21, 39 ve 76. maddelerinde sözü edilen durumlara maruz kalmaları halinde, işveren veya üçüncü kişilere rücu edilecek Kurum alacakları, ikili sözleşme hükümlerine göre akit ülke sigorta kurumları tarafından gerçekleştirilecektir.
Yukarıda sözü edilen ülkelerde işveren veya üçüncü kişilerden tahsil edilmesi gereken fiillerle karşılaşılması halinde, zaman aşımına sebebiyet vermeden Kurum alacaklarının takip ve tahsil edilmesi amacıyla olayın geciktirilmeden Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına bildirilmesi gerekmektedir. Bu bildirimlere önceden temin edilmiş kaza veya olay raporu gibi belgelerin eklenmesi, olay yeri adreslerinin de bildirilmesi yapılacak işlemlerde kolaylık sağlayacaktır.
Sözleşmeler mütekabiliyet esasına dayalı olarak düzenlendiğinden, sözü edilen 12 akit ülke sigortalıların ülkemizde bulundukları sırada maruz kaldıkları olaylar nedeniyle bu ülkelerce talep edilen rücû alacaklarının takibine ait işlemlerde bu ülkeler adına Kurumumuzca ifa edilecektir.
Yukarıda sayılan 12 ülke dışındaki ülkelerde, sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş olsun veya olmasın, 5510 sayılı Kanunun 21, 39 ve 76. maddelerinde öngörülen hükümlere göre oluşacak Kurum alacaklarına ilişkin işlemler, uluslar arası özel hukuk kuralları çerçevesinde, yurtdışındaki temsilciliklerimiz aracılığı ile takip ve tahsilini sağlamak üzere sigorta yardımını sağlamakla görevli Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü ve Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünün ilgili daire başkanlıklarına bildirilecek olup, Kurum alacağının takip ve tahsilinin sağlanması konusunda Dışişleri Bakanlığı ile yapılacak yazışma ve takip Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilecektir.
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.