Tarih : 05.08.2010
Konu : Türkiye-Almanya
Sosyal Güvenlik Sözleşme Aylıklarına Ait İşlemlerin Taşra Ünitelerine Devri
Halen
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü (SSGM) Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri
Daire Başkanlığında yürütülen Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya
Cumhuriyeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesine göre bağlanacak aylıklara
ait işlemlerin 01.07.2010 tarihinden itibaren sosyal güvenlik il müdürlüklerine
/ merkezlerine devri uygun görülmüş olup bu amaçla; 17.06.2010 tarihinden
geçerli olmak üzere Çorum ve Yozgat Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinde pilot
uygulama başlatılmış ve sosyal güvenlik il müdürlüklerindeki / merkezlerindeki
yetki devri kapsamındaki işlemleri yürütmekle görevli olan müdür yardımcısı ve
şef düzeyindeki personelin eğitimi 21.06.2010 – 16.07.2010 tarihleri arasında
yapılmıştır.
Bu
Genelgede, “Sözleşme” kavramı, Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya
Cumhuriyeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesini ve bu sözleşmede yapılan
değişiklikleri; “İdari Anlaşma” kavramı, Türkiye Cumhuriyeti ile Federal
Almanya Cumhuriyeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin Uygulanmasına Ait
Tatbikat Anlaşmasını; “Nihai Protokol” kavramı ise Türkiye Cumhuriyeti ile
Federal Almanya Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Konusunda Yapılan
Sözleşmeye Ait Nihai Protokolü ifade etmektedir.
Söz konusu yetki devrine ilişkin
usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.
A- YETKİ DEVRİNİN KAPSAMI
1- Türkiye’de ve/veya Almanya’da
sigortalılık süreleri bulunan ve 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile bunların hak
sahiplerinin Sözleşme’ye göre yerine getirilmesi gereken aşağıdaki işlemler,
sosyal güvenlik il müdürlüklerine / merkezlerine devredilmiştir.
a) 01.07.2010 tarihinden (2014/7
sayılı Genelge ile eklenen ibare) “önce ve” sonra tahsis talebinde
bulunan sigortalılara Sözleşmeye göre malullük ve yaşlılık aylığı bağlanması.
b) 01.07.2010 tarihinden (2014/7
sayılı Genelge ile eklenen ibare) “önce ve” sonra ölen sigortalıların
hak sahiplerine Sözleşmeye göre ölüm aylığı bağlanması.
c) 01.07.2010 tarihinden (2014/7
sayılı Genelge ile eklenen ibare) “önce ve” sonra Sözleşmeye göre
bağlanan malullük ve yaşlılık aylıklarına ait durum değişiklikleri.
ç) 01.07.2010 tarihinden önce
veya sonra Sözleşmeye göre malullük ve yaşlılık aylığı bağlanan sigortalıların
ölümü halinde hak sahiplerine pasif ölüm aylığı bağlanması.
d) 01.07.2010 tarihinden önce
veya sonra bağlanan sözleşme aylıklarının borçlanma yoluyla tama yükseltilmesi.
e) Yetki devri kapsamında Alman
vatandaşlarına bağlanan sözleşme aylıklarının Almanya’da ödenmek üzere ilgili
sigorta kurumuna transfer edilmesi.
f) Alman sigorta kurumlarınca
talep edilen tazminat ödemelerinin, yetki devri kapsamında bağlanan aylıklardan
mahsup edilmesi.
g) Sadece Almanya’da sigortalılık
süresi olanların tahsis taleplerinin Almanya’ya intikal ettirilmesi.
h) 01.07.2010 tarihinden (2014/7
sayılı Genelge ile eklenen ibare) “önce ve” sonra alınan taleplere göre
Türkiye’de ve Almanya’da geçen sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi.
ı) Yukarıda sayılan işlemlerle
ilgili yazılı ve telefonla ya da elektronik ortamda alınan başvuruların
sonuçlandırılması.
2- Yetki devri kapsamındaki ilk
aylık bağlama işlemleri, sigortalının Türkiye’de son defa sigortalılık
süresinin geçtiği ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğündeki / merkezindeki aylık
bağlama işlemlerini yürüten tahsis servislerince sonuçlandırılacaktır. Birden
çok sosyal güvenlik merkezinin bulunduğu illerde, sigortalılık statüsü ayrımına
göre işlemleri yürütmekle yetkili merkez, sigortalılık statüsü dikkate alınarak
yetki devri kapsamındaki işlemleri de yürütmeye yetkilidir.
3- (2014/7 sayılı Genelge ile
yürürlükten kaldırılmıştır.)(*)
4-
Almanya ile birlikte sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilen başka bir ülke veya
ülkelerde çalışması bulunan sigortalıların malullük veya yaşlılık ile bunların
hak sahiplerinin ölüm aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri de sosyal güvenlik
il müdürlüklerince / merkezlerince alınacak, aylık bağlanmak üzere gerekli olan
belgeler SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına
gönderilecektir. Üçüncü bir ülkede sigortalılık süreleri bulunan 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların,
bu ülkelerle Almanya’da geçen sigortalılık sürelerinin birleştirilmesine
aracılık edilmesi ile aylık bağlama giriş formlarının bilgisayara işlenmesi
görevi de adı geçen Daire Başkanlığınca yerine getirilecektir.
5- 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar ile bunların
dul ve yetimlerinin sözleşme aylığı bağlanmasına ilişkin işlemlerin, merkezde
SSGM Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığınca yürütülmesine
devam edilecektir.
B- TAHSİS TALEPLERİNİN ALINMASI
Sözleşmenin
46. maddesine göre, Türkiye’de ve Almanya’da sigortalılık süreleri bulunan
sigortalıların ve bunların hak sahiplerinin ikamet ettikleri ya da geçici
olarak bulundukları ülkenin sosyal sigorta kurumlarına yaptıkları tahsis
talepleri, diğer ülke sosyal sigorta kurumu için de geçerli olmakta, İdari
Anlaşmanın 7. maddesine göre ise bu şekilde alınan dilekçelerin usulüne göre en
kısa zamanda diğer ülke sosyal sigorta kurumuna iletilmesi zorunludur.
Buna göre, Türkiye ve Almanya’da
çalışması bulunan sigortalılar ile bunların hak sahiplerinin sözleşme
aylıklarının bağlanmasına ilişkin başvurularının Türkiye’de ve Almanya’da
alınması ile bu başvurulara göre yürütülecek işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1-
Sözleşmeye göre aylık bağlanması için sosyal güvenlik il müdürlüğüne /
merkezine başvuran aylık talep sahipleri, öncelikle Yurtdışı İşlemleri
Servislerine yönlendirilecek, bu servislerce Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt
Belgesi ile birlikte iç mevzuatımızda aylık bağlanması için gerekli görülen
belgeler, Almanya’nın yetkili sosyal sigorta kurumunca da tahsis talebinin
incelenmesini sağlamak üzere, varsa Almanya’da geçen sigortalılık sürelerine
ait belge örnekleri ile birlikte iki ülke sosyal sigorta kurumları arasında
müştereken hazırlanan ve Sözleşme uygulamasında “formüler” olarak
isimlendirilen aşağıdaki 2. maddede belirtilen belgeler alınacaktır.
2- Sözleşme aylığı talebine
ilişkin başvurularda TR 2 (sigortalı tahsis talebi), TR 3 (dul eşin ve yetimin
aylık talebi), TR 3a (yetim aylığı talebi) ve TR 6 (Türkiye ve Almanya’daki
çalışmalarına ait beyanı) belgelerinden sigortalının veya hak sahibinin
durumuna uygun olanın düzenlenmesi sağlanacaktır. Bu belgelerden TR 2, TR 3 ve
TR 3a sigortalılar ve hak sahiplerinin beyanları esas alınarak Yurtdışı
İşlemleri Servisi personeli tarafından düzenlenecek ve ilgili şef ve sosyal
güvenlik il / merkez müdür yardımcısı tarafından onaylanacaktır. TR 6
belgesinin ise aylık talep sahibi tarafından doldurulup imzalanması yeterli
olacaktır.
3- Yurtdışı İşlemleri Servisi
personeli tarafından düzenlenecek belgeler, bizzat personel tarafından talep
sahiplerine yöneltilecek sorulara alınacak cevaplar esas alınarak bilgisayar
ortamında ya da kitap harfleri ile okunaklı, düzgün ve eksiksiz bir şekilde
düzenlenecektir. Belgelere, sigortalıların kimlik paylaşım sisteminden alınacak
ve alt bölümünde açıklamaları bulunmayan vukuatlı nüfus kayıt örneği, varsa
aylık talep sahibince ibraz edilen Alman sigorta kartlarının birer örnekleri ile
Almanya’daki çalışmalarına ait diğer belgeler eklenecektir. TR 6 belgesine,
sigortalının yurtdışındaki çalışmalarına ait tüm bilgiler tarih sırasına göre
kaydedilecektir.
4- Yurtdışı işlemleri
servislerince alınan ve düzenlenen belgeler, son bir kez gözden geçirilerek
yeniden yazışma yapılmasına meydan verilmeyecek şekilde kontrol edilecek, varsa
eksik bilgi ve belgelerin temini yoluna gidilecek, bu belgeler Tahsis Talep ve
Beyan Taahhüt Belgesi ekinde ünite evrak kaydından geçirilerek Tahsis Servisine
ulaştırılması sağlanacaktır.
5- Yurtdışı İşlemleri Servisi ile
tahsis servislerinin farklı ünitelerde bulunduğu illerde, yukarıda belirtilen
açıklamalara göre temin edilen belgeler, evrak kaydından sonra Yurtdışı
İşlemleri Servisine intikal ettirilecek ve bekletilmeksizin bu servis
tarafından bir yazı ekinde sözleşme aylığını bağlayacak olan ilgili sosyal
güvenlik il müdürlüğüne / merkezine gönderilecektir. Sözleşmeye göre aylık
taleplerinin alınarak aylığı bağlayacak olan ilgili servise ya da sosyal güvenlik
merkezine gönderilmesi görevi, İstanbul’da Avrupa yakası için Unkapanı Sosyal
Güvenlik Merkezi ve Anadolu yakası için Pendik Sosyal Güvenlik Merkezi,
Ankara’da ise Ulucanlar Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından yerine
getirilecektir.
6- Sigortalı veya hak sahiplerinin
son defa hizmetlerinin geçtiği il dışındaki başka bir ilde bulunan sosyal
güvenlik il müdürlüğüne / merkezine yapacakları tahsis başvuruları geri
çevrilmeyecek, bu şekilde alınan talepler, Yurtdışı İşlemleri Servisince
yukarıda 2., 3. ve 4. maddelerde belirtilen işlemlere
tabi tutulmak suretiyle hazırlanan belgeler, en kısa sürede sözleşme aylığı
bağlamaya yetkili sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine intikal
ettirilecektir.
7- Sözleşme aylığı bağlamaya
yetkili servise intikal eden taleplere göre aylık bağlanabilmesi için gerek
Türkiye’de, gerekse Almanya’da geçen hizmetlerin tespitine yönelik işlemler
başlatılacaktır. Türkiye’deki hizmetlerin toplanması, birleştirilmesi ve
tespitine yönelik işlemler, yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde
yürütülecektir. Ancak, sözleşme aylığı bağlanması için bunların varsa daha önce
açılmış sicil dosyaları, SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire
Başkanlığının “[email protected]” elektronik posta adresinden
istenecektir.
8- 5510
sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki
sigortalılar için Kurumun web sayfası üzerindeki adres çubuğuna “htpp:\\uygulamalar” yazıldıktan sonra sırasıyla “Tescil
(kullanım kılavuzu) / Tescil İşlemleri / Sigortalı Kimlik Girişi – Güncelleme”
alt menülerinden sonra gelen sorgulama ekranına kimlik bilgileri, sicil
numarası ya da T.C. Kimlik Numarası girilmek suretiyle sigortalının
görüntülenen tescil bilgilerine ait ekrandaki “Sigortalılık Kodu” alanında
“6-Yurtdışı Borçlanması” ibaresi ile birlikte “Özürlü Kodu” alanında “Y” kodu
olanların; (b) bendi kapsamındaki sigortalılar için ise 3270 ekranı kullanılmak
suretiyle “ydev” komutu ile gelen ekrana Bağ-Kur
numarası yazıldıktan sonra sigortalıya ait dosya bilgilerinin bulunduğu tespit
edilen sigortalıların, SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire
Başkanlığında dosyaları bulunduğu anlaşılacaktır.
9- Aylık
bağlamaya yetkili servislere Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ekinde
intikal eden belgeler (TR 2, TR 3, TR 3a, TR 6) ile bu servisler tarafından
düzenlenerek ilgili şef ve müdür yardımcısı tarafından onaylanan TR 4
(sigortalılık süresi listesi) ve TR 5 (maden yer altı çalışma süreleri)
belgeleri, sözleşme aylığı talebine istinaden sigortalının Almanya’da geçen
sigortalılık sürelerinin tespiti ile bu talebe istinaden Alman sigorta
kurumunca gerekli işlemlerin başlatılmasını teminen,
yine Tahsis Servisince doldurularak düzenlenecek olan TR 1 belgesi ekinde,
EK-1’de isimleri ve adresleri belirtilen Alman irtibat bürolarına gönderilecektir.
Sigortalının hangi kurumla ilgisi olduğu bilinmiyorsa Alman Kuzey
Bavyera Emeklilik Sigortası Kurumu ile yazışma yapılacaktır.
10- Sözleşmeye göre malullük
aylığı talebinde bulunan sigortalıların aylık bağlama şartlarını yerine
getirmesi kaydıyla, ilgili sağlık kuruluşuna sevki, sağlık kurulu raporunun (TR
12 belgesi) temini ve maluliyet kararının alınmasına ait işlemler, 08.11.2005
tarihli ve 8/27 Ek Genelgedeki esaslar da dikkate alınmak suretiyle
yürürlükteki uygulama dahilinde sürdürülecektir. Ancak,
sigortalının temin edilen sağlık kurulu raporuna göre malul sayılıp sayılmadığı
kararı Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü (GSSGM) Maluliyet ve Sağlık
Kurulları Daire Başkanlığınca verilecektir. Ayrıca, sigortalının ikamet yerinin
son defa çalışmalarının geçtiği il dışında bulunması halinde, sağlık kurulu
raporu, ikamet edilen ildeki sosyal güvenlik il müdürlüğü / merkezi
aracılığıyla temin edilecektir.
11- Almanya sosyal sigorta
kurumlarına yapılan taleplerde, sigortalının Türkiye’de sigortalılık süresi
olduğunu beyan etmesi halinde Sözleşme uyarınca düzenlenen belgeler, Alman
irtibat bürolarınca Türkiye’de son defa sigortalılık süresinin bulunduğu ildeki
aylık bağlamaya yetkili sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine intikal
ettirilecektir. Almanya irtibat bürolarınca sigortalının Türkiye’deki son
sigortalılık süresinin hangi il dahilinde geçtiği
tespit edilememişse, buna ilişkin talepler, SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis
İşlemleri Daire Başkanlığına intikal ettirilecek, adı geçen Daire Başkanlığınca
ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine gönderilecektir.
12- Almanya sosyal sigorta
kurumlarından alınan tahsis taleplerinde sigortalının Almanya’daki sigortalılık
sürelerine ait bilgiler yer aldığından bu tür taleplerde, Türkiye’de geçen sigortalılık
sürelerine bağlı olarak sözleşme aylığı bağlanabilmesi için Türkiye’deki
hizmetlerin toplanması, birleştirilmesi ve tespitine ilişkin işlemler
yürürlükteki usul ve esaslara göre sonuçlandırılacaktır.
13-
Almanya’ya yapılan malullük aylığı taleplerine bağlı olarak sosyal güvenlik il
müdürlüklerine / merkezlerine intikal eden teferruatlı tıbbi rapor (TR 12) ve
ekleri, tıbbi rapor ve eklerinin tercümesinin yapılması, ayrıca sigortalının
malul sayılıp sayılmadığına ilişkin kararın, GSSGM Maluliyet ve Sağlık
Kurulları Daire Başkanlığınca verilmesini sağlamak üzere yürürlükteki
uygulamada gerekli görülen bilgi, belge ve daha önce alınmış sağlık kurulu
raporları ile birlikte Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire
Başkanlığına gönderilecektir.
C- SİGORTALILIK SÜRELERİNİN
BİRLEŞTİRİLMESİ
Sözleşmenin 27. maddesinde,
sözleşme aylıklarının bağlanmasında Türk ve Alman mevzuatına göre dikkate
alınabilecek sigortalılık sürelerinin bulunması halinde, diğer ülke mevzuatına
göre geçen ve aynı zamana rastlamayan, hesaba dahil
edilebilir nitelikteki sigortalılık sürelerinin de dikkate alınacağı,
sigortalılık sürelerinin ne ölçüde hesaba dahil edilebileceği, bu sigortalılık
sürelerini değerlendirecek olan ülke mevzuatına göre tespit edileceği
belirtilmiştir.
Sözleşmenin
29. maddesinin birinci fıkrasında ise Kurumumuz için Alman mevzuatına göre,
maden işletmelerinde yer altında geçen prim ödeme gün sayılarının, Sözleşmenin
27. maddesi hükümleri çerçevesinde Türk mevzuatına göre erken yaşlılık
aylığının bağlanması için gerekli olan şartların mevcut olup olmadığının
tespitinde, Türkiye’de maden işletmelerinde yer altında geçen sürelerle eşdeğer
kabul edileceği öngörülmüştür.
Sözleşmede geçen sigortalılık
süresi deyimi, sadece 5510 sayılı Kanunun 38. maddesinde belirtilen ve
sigortalının ilk defa işe girdiği tarih ile aylık talebinde bulunduğu ya da
öldüğü tarih arasında geçen süre olarak anlaşılmamalı, prim ödeme gün sayısı da
sigortalılık süresi kavramı içinde değerlendirilmelidir.
Buna göre, gerek Kurumumuza,
gerekse Alman sosyal sigorta kurumlarına yapılan sözleşme aylığı bağlanmasına
ilişkin taleplerde sigortalılık sürelerinin birleştirilmesinde aşağıdaki
hususlar uygulanacaktır.
1- Sözleşmeye göre, Almanya ve
Türkiye’de geçen sigortalılık sürelerinin birleştirilmesinde TR 4 ve TR 5
belgeleri kullanılacaktır.
2- Almanya’da ve Türkiye’de
sigortalılık süreleri bulunan sigortalılarla bunların ölümlerinde hak
sahiplerine Kurumumuzca sözleşme aylığı bağlanmasına ilişkin taleplere göre
aynı süreye rastlamayan, diğer akit taraf mevzuatına tabi olarak geçen,
sözleşmede tanımlanan sigortalılık sürelerinden hesaba dahil
edilebilir sigortalılık süreleri ile birlikte 5510 sayılı Kanun hükümlerine
göre değerlendirilecektir.
3- 5510 sayılı Kanun, bu Kanunla
mülga 506, 1479, 2925 ve 2926 sayılı Kanunlar, 5434 sayılı Kanun ve 506 sayılı
Kanunun geçici 20. maddesine bağlı sandıklar kapsamında mecburi ve isteğe bağlı
sigortalılıkta geçen prim ödeme gün sayıları, sözleşmeye göre Kurumumuzca
bağlanacak olan aylıklarda aynen dikkate alınacaktır. Ayrıca, bu kanunlar ve
diğer yurtiçi hizmet borçlanmalarına imkan veren
kanunlarda borçlanma yoluyla kazanılan prim ödeme gün sayıları da, sözleşme
aylıklarının bağlanmasında Almanya’daki sigortalılık süreleri ile
birleştirilecektir.
4- 2147 ve 3201 sayılı Kanunlara
göre borçlandırılan yurtdışı hizmet sürelerine ait prim ödeme gün sayıları,
Kurumumuzca bağlanacak sözleşme aylıklarında dikkate alınmayacaktır.
Ayrıca, isteğe bağlı
sigortalıların 1479 sayılı Kanunun ek geçici 4. maddesine göre yaptıkları
borçlanmaya ait prim ödeme gün sayıları, sadece 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar için
öngörülen mevzuata göre bağlanacak olan sözleşme aylıklarında
değerlendirilecek, Almanya sosyal sigorta kurumlarına sigortalılık süresi
olarak bildirilmeyecektir.
5- Almanya sosyal sigorta
kurumlarınca TR 4 belgesinde bildirilen mecburi sigortalılık süreleri (Pflichtbeitragszeiten PF), 5510 sayılı Kanun uygulanmak
suretiyle bağlanacak olan sözleşme aylıklarında Türkiye’de geçen sigortalılık
süreleri ile birleştirilerek dikkate alınacaktır. Aynı şekilde mecburi
sigortalılık kodu (PF) altında bildirilen işsizlik ödeneği (Arbeitslosengeld),
hastalık ödeneği (Krankengeldbezug), intibak parası (Anppassungeld), sigortadan muaf cüzi çalışma, çocuk
yetiştirme süreleri (Kindererziehungszeiten-KEZ) ve
bakım süreleri ile borçlanma yoluyla ödenen primlere ait süreler (Pflichtbeitragszeit für Pflegetätigkeit-N) ve isteğe bağlı prim ödeme süreleri (Freiw. Beitragszeiten-FR) de, birleştirilecek sigortalılık süreleri kapsamında
değerlendirilecektir.
6- 5510 sayılı Kanunda, Alman
Rant mevzuatındaki anlamda “Muadil Süre” kavramı bulunmadığından, Alman sosyal
sigorta kurumlarınca bildirilecek hizmet sürelerinde söz konusu muadil süreler varsa
bu süreler, Kurumumuzca bağlanacak olan sözleşme aylıklarında dikkate
alınmayacaktır.
7- Türkiye’de geçen hizmetlere
göre müstakil aylık hakkı doğması halinde, Sözleşmenin 29. maddesinin üçüncü
fıkrasına istinaden sigortalının Almanya’da geçen sigortalılık süreleri
Türkiye’deki sigortalılık süreleri ile birleştirilmeyecektir. Ancak,
Kurumumuzca birleştirilmeyen Almanya’da geçen sigortalılık süreleri, Sözleşme
hükümlerine göre ilgili Almanya sosyal sigorta kurumunca
değerlendirilebilecektir.
8- Aylık talebinden önce Alman
sosyal sigorta kurumlarından sigortalılık sürelerinin toplanması ile ilgili
olarak alınan talepler gereğince Türkiye’deki sigortalılık hizmetleri tespit
edilerek TR 4 belgesi ile ilgili Alman sosyal sigortalar kurumuna
bildirilecektir. Aynı şekilde gerek Türkiye’de, gerekse Almanya’da ikamet eden
sigortalıların hizmetlerin birleştirilmesine ilişkin sosyal güvenlik il
müdürlüklerine / merkezlerine yapılan talepler değerlendirilerek bir yazı ile
Almanya’daki sigortalılık süreleri istenecek ve temin edildikten sonra
Türkiye’deki sigortalılık süreleri ile birlikte yazılı olarak bildirilecektir.
D- SİGORTALILIK SÜRELERİNİN
ÇAKIŞMASI
Sözleşmenin 27. maddesi, iki
ülkede geçen sigortalılık sürelerinin aynı zamana rastlamamak şartı ile dikkate
alınacağını hükme bağlamıştır. 6. ve 9. maddelerine göre, ilgililerin hangi
hallerde çalıştıkları ülke mevzuatına tabi olamayacakları açıkça belirtilmek
suretiyle mükerrer sigortalılığa meydan verilmediğinden, aynı sürede hem
Türkiye’de hem de Almanya’da sigortalılık sürelerinin bulunması mümkün
değildir.
Almanya’da ve Türkiye’de geçen
sigortalılık sürelerinin çakışması halinde geçerli olan usul ve esaslar aşağıda
açıklanmıştır.
1- Almanya’daki zorunlu
sigortalılık süreleri ile Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin çakışması
halinde, Türkiye’de mecburi sigortalılıkta geçen süreler de dahil
olmak üzere çakışan prim ödeme gün sayıları iptal edilecektir.
2- Alman mevzuatına göre ödenen
yardımların Almanya dışında ödenmesi söz konusu olmamakla birlikte, hastalık sigortasından
yararlananlar, ilgili hastalık kasasından izin almak şartı ile hastalık
sigortasından yararlandıkları sürede Almanya dışına çıktıklarında, bu
yardımlardan yararlanmaya devam etmektedirler. Bu durumda olanların Alman
mevzuatına göre sigortalılıkları devam ettiğinden, bunların Almanya’da
sigortalı oldukları sürede Türkiye’de sigortalı olmaları söz konusu
olmadığından, Almanya ile çakışan Türkiye’deki sigortalılık süreleri iptal
edilecektir.
3-
01.04.1987 tarihinden sonra Almanya’daki mecburi prim ödeme süreleri ve İş
Teşvik Yasası gereğince mecburi prim ödeme süresi olarak sayılan süreler ile
506 sayılı Kanunun 85. maddesine göre 01.10.2008 tarihinden önce isteğe bağlı
sigortaya prim ödenen sürelerin çakışması durumunda, Türkiye’deki zorunlu sigortalılık
ile isteğe bağlı sigortalılık süreleri çakıştığında yapılan işlemlerin aynısı
yapılacaktır.
4- Sözleşmenin isteğe bağlı
sigortalılığı düzenleyen 26. maddesi, 01.04.1987 tarihinde yürürlüğe giren
Sözleşme ile yürürlükten kaldırılmıştır. Bu itibarla, bu tarihten sonraki
isteğe bağlı sigortalılığa ilişkin işlemler, sözleşme hükümlerine göre değil,
iç mevzuatımızda yürürlükte bulunan ilgili sosyal sigorta kanununa göre
yapılacaktır.
5- 01.04.1987 tarihinde
yürürlükten kaldırılan Ara Sözleşmenin 27. maddesinin (2/a) fıkrasındaki “Akit
taraflardan birinin Sosyal Sigorta Kurumu kendi mevzuatına göre aylıkları
tespit ederken, diğer akit taraf mevzuatına göre geçen ve aylığın
hesaplanmasında nazara alınması gereken sigortalılık sürelerini, bu süreler
kendi mevzuatına göre geçmiş gibi nazara alır.”, 27. maddesinin 3. fıkrasındaki
“Akit taraflardan birinin mevzuatına göre geçen sigortalılık süresi altı aydan
az olduğu ve bu taraf mevzuatına göre yardıma hak kazanma şartları yerine
getirilmediği taktirde, bu akit taraf Sosyal Sigorta
Kurumu aylık bağlamaz.
Diğer
akit taraf Sosyal Sigorta Kurumu ise 2. fıkranın (a) bendine göre hesaplanacak
aylığı bağlar” hükümleri gereğince, 01.04.1987 tarihinden önce kendisine ya da
hak sahiplerine Alman mevzuatına göre aylık bağlanmış olanların, Türkiye’de 180
günden az hizmetleri Almanya tarafından bağlanan aylıkta değerlendirildiğinden,
bu süreler Türkiye’de yapılacak tahsis işlemlerinde dikkate alınmayacaktır. Bunların,
bu tarihten sonra geçen sigortalılık süreleri sözleşme aylıklarında
değerlendirilecektir.
6- Sözleşmenin 29. maddesi (1)
inci fıkrasına göre, Almanya’da ve Türkiye’de maden yer altı işlerinde
çalışması olanların bulundukları aylık taleplerinde, öncelikle Almanya’da ve
Türkiye’de maden yeraltında geçen hizmetler, Sözleşmenin 27. maddesi dikkate
alınarak birleştirilecektir. Birleştirilen hizmetler birlikte değerlendirilerek
5510 sayılı Kanunun geçici 9. maddesinin 5. fıkrasında aranılan şartlardan
birini yerine getirmeleri halinde, yaşlılık aylığı bağlanacaktır. Bunların
aylıklarının hesaplanmasına esas Almanya’daki günlerinin 1/4’ü gün sayılarına
ilave edilmeyecek, Türkiye’deki gün sayılarından yeraltında geçen hizmetleri
hakkında yürürlükteki usullere göre işlem yapılacaktır.
E- SÖZLEŞME AYLIĞINA HAK KAZANMA
ŞARTLARININ TESPİTİ
1- Sözleşme aylığına hak kazanma
şartları, sigortalının Türkiye’de 5510 sayılı Kanun yönünden tabi olduğu
sigortalılık statüsüne göre belirlenecektir. Sigortalının Türkiye’de birden çok
sigortalılık statüsüne tabi olması halinde, ilk defa 5510 sayılı Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalılığı başlayanlar hakkında mülga 2829
sayılı Kanunun 8. maddesi; bu tarihten sonra sigortalılığı başlayanlar hakkında
ise anılan Kanunun 54. maddesinin son fıkrası hükmüne göre tespit edilen
sigortalılık statüsünün öngördüğü mevzuat dahilinde
işlem yapılacaktır. Bu madde gereğince sigortalılık statüsünün belirlenmesinde,
Almanya’da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmayacaktır.
2- Sigortalılık statüsünün
öngördüğü sigortalılık süresi veya prim ödeme gün sayısı şartının yerine
getirilip getirilmediğinin tespitinde, Almanya’daki sigortalılık süreleri ve
prim ödeme gün sayıları da dikkate alınacaktır. Sözleşmenin 29. maddesinin
dördüncü fıkrasına göre, ilk defa Almanya’da çalışmaya başlayanların bu ülkede
çalışmaya başladıkları tarih, 5510 sayılı Kanunun 38. maddesine göre
belirlenecek olan aylığa hak kazanmaya esas sigortalılık süresinin tespitinde,
ilk işe giriş tarihi olarak alınacaktır.
3- Sözleşmenin 10. maddesi, akit
taraflardan birinin, yardım hakkının mevcut olmadığı veya yardım hakkının veya
bir yardımın diğer yardım hakları veya diğer yardımlarla birleşmesinde, tahdit edilmesi hakkındaki mevzuatı, diğer akit taraf
mevzuatının uygulanmasında ortaya çıkan aynı mahiyetteki durumlar için de uygulanacağı
hükmünü içermektedir. Bu hüküm dikkate alındığında, sigortalının TR 4 belgesi
ile bildirilen hizmetlerinde aylık talep tarihini takip eden aybaşından
itibaren mecburi sigortalılıkta geçen süreleri varsa 5510 sayılı Kanunun 28.
maddesinin 9. fıkrasındaki “çalıştığı işten ayrılma” şartı uyarınca yaşlılık
aylığı bağlama hakkı doğmayacaktır. Bu nedenle, bunların aylık talepleri
reddedilecektir. Sağlık kurulu raporunun sigortalının malullük aylığına ilişkin
talebinden sonra temin edilmesi durumunda, işten ayrılma şartı, rapor tarihini
takip eden aybaşı itibariyle aranacaktır.
4- TR 4 belgesinde yer alan kendi
nam ve hesabına çalışmaya bağlı olmayan isteğe bağlı sigortalılık (Freiw / Beitragszeiten-FR),
işsizlik ödeneği (Arbeitslosengeld), hastalık ödeneği
(Krankengeldbezug), intibak parası (Anpassungeld) ve bu gibi sürelerin, aylık bağlanmasına
ilişkin talep tarihini takip eden aybaşından sonraki kısmı dikkate
alınmayacaktır.
F- SÖZLEŞME AYLIĞININ
HESAPLANMASI VE ÖDENMESİ
Sözleşmenin 29. maddesinde, aylıkların
hesabında, Türkiye’de geçen sigortalılık süreleri ile sigorta primine esas
kazançların dikkate alınacağı, bu sürelere göre bir aylık bağlanması hakkının
mevcut olması halinde “müstakil aylık” bağlanacağı, 27. maddesine göre bir
aylık hakkının doğması halinde ise Türkiye’de geçen hizmetleri ile orantılı
“kısmi aylık” bağlanacağı belirtilmiştir.
Sözleşme aylıklarının hesabı ve
ödenmesine ilişkin esaslar aşağıda açıklanmıştır.
1- Müstakil aylığın hesabında,
Almanya’da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmadan Türkiye’deki prim
ödeme gün sayıları ile bu gün sayılarının ilgili kanunlarda belirtilen takvim
yıllarına ait prime esas kazançlar dikkate alınacaktır.
2- Kısmi aylığın hesabında,
Türkiye’de ve Almanya’da geçen sigortalılık süreleri birleştirilerek bu
sürelere ait prim ödeme gün sayıları ile Türkiye’deki prim ödeme gün sayılarının
ilgili kanunlarda belirtilen takvim yıllarına ait prime esas kazançlar dikkate alınacaktır.
3- Almanya’da çalıştıkları işten
ayrıldıktan sonra aylık talebinde bulunanların, göstergelerinin tespitinde
Türkiye’de işten ayrıldıkları yıldaki 360 günden az gün sayılarına ait prime
esas kazançları, aylığa esas ortalama yıllık kazanç hesabında dikkate
alınacaktır.
Sözleşme
aylıklarının hesabında, aylığın hesabına esas ortalama yıllık kazanç için
ilgili kanunlarda belirtilen takvim yılı sayısından (beş yıl, on yıl) az
çalışması olan 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamındaki sigortalıların 2000 yılından önceki aylıklarının hesabına esas
ortalama yıllık kazançları, Türkiye’de çalışılan yıllara ait prime esas
kazançlar dikkate alınarak belirlenecektir.
4- Sözleşme aylığı, sigortalının
yukarıdaki (E) bölümünde belirtilen esaslara göre tespit edilen sigortalılık
statüsünün öngördüğü mevzuat çerçevesinde hesaplanacaktır. Buna göre, 5510
sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olanların aylıkları,
anılan Kanunun geçici 2. maddesi, Kanunun yürürlük tarihinden sonra sigortalı
olanların aylıkları ise tahsis çeşidine göre anılan Kanunun 27., 29., 33. ve 34. maddelerine göre belirlenecektir.
5- Kısmi aylık (pro-rata aylığı), sigortalının Türkiye’de geçen prim ödeme
gün sayıları ile orantılı bölümü olarak hesaplanacaktır. Kısmi aylığın miktarı,
sigortalının 3. maddeye göre tespit edilen aylığının Türkiye’deki prim ödeme
gün sayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak rakamın, Almanya’da ve Türkiye’de
geçen toplam prim ödeme gün sayısı ile bölünmesi suretiyle elde edilecektir.
6- 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların
sözleşmeye göre bağlanacak aylıklarının hesaplanması ve ödenmesi işlemleri,
bilgisayar ortamında yürütülmektedir. Bu nedenle, yukarıdaki maddelerde açıklanan
esaslara göre aylıkların hesaplanması ile hesaplanan aylıklara göre ilk ödeme dönemine
kadar olan birikmiş aylıkların tespiti ile ödenmesi işlemleri bilgisayar
ortamında sonuçlandırılacaktır. Sözleşme aylığına hak kazandığı belirlenen
sigortalı veya hak sahiplerinin aylık bağlanması ve ödenmesi işlemlerinin
sonuçlandırılabilmesi için sigortalılık statüsüne göre ilgili bilgi giriş formu
düzenlendikten sonra, bu formlardaki bilgiler ilgili ekranlar kullanılmak
suretiyle bilgisayar kayıtlarına aktarılacaktır. Ödemeler, yürürlükteki
uygulama esasları dahilinde, ilgili banka / PTT şubeleri
aracılığıyla gerçekleştirilecektir.
7- 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların daha önce
bilgisayar kayıtlarına işlenmek üzere SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis
İşlemleri Daire Başkanlığına gönderilen söz konusu bilgi giriş formları, bundan
böyle merkeze gönderilmeyecek, bu formlardaki veri girişleri aylık bağlayan
ünitece yapılacaktır.
8- Ülkemizdeki mevzuata göre
aylık ve gelirlerin birleşmesi halinde, aylık veya gelirlerin indirime tabi
tutulması gerekiyor ise Almanya’dan aylık veya gelir alınması halinde ülkelerin
sigorta kurumları mevzuatlarındaki aylık veya gelirlerin birleşmesine ilişkin
mevzuat uygulanacaktır. Ancak, Türkiye ve Almanya’daki sosyal sigorta
mevzuatları gereğince hak kazanılan aylık ve gelirlerin birleşmesi nedeniyle
her iki ülkenin yardımları sınırlaması gerekiyor ise her iki ülke, mevzuatları
gereğince azaltacakları meblağın yarısı oranında indirim yapacaklardır.
Örneğin; Sözleşmeye göre, Almanya’dan hem yaşlılık aylığına, hem de kaza gelirine
hak kazanması nedeniyle yaşlılık aylığı indirimine tabi tutulmuş ve buna
ilişkin bilgileri TR 2 belgesinin (3.4) maddesinde ya
da TR 8 belgesinin (2.6) maddesinde belirtilen 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki bir sigortalıya Sözleşmeye
ve 5510 sayılı Kanuna göre bağlanacak olan sözleşme aylığından 1/4 oranında
indirim yapılacaktır.
G- KISMİ AYLIKLARIN TAM AYLIĞA
DÖNÜŞTÜRÜLMESİ(*)
3201 sayılı Yurtdışında Bulunan
Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri
Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 9. maddesine göre, talep halinde
aynı Kanunun 4. madde hükmüne göre tahakkuk ettirilen borçlarını tamamen
ödemeleri şartıyla kısmi aylıklar, borçların ödendiği tarihi takip eden ay başından itibaren tam aylığa çevrilir. Bu uygulamada borç
miktarının tahakkukunda sözleşme akdedilen ülkenin sigorta kurumlarınca
gönderilmiş olan hizmet cetvelindeki, tam aylığa yeterli olan gün sayıları
nazara alınır. Ancak, istekleri halinde sigortalı veya hak sahipleri hizmet
cetvelindeki gün sayılarının tamamını da borçlanabilirler.
Kısmi aylığın tama
yükseltilmesinde uyulması gereken kurallar aşağıda açıklanmıştır.
1-
Sözleşme gereğince, sigortalılar veya hak sahiplerine ülkemizdeki mevzuata göre
kısmi aylık bağlananlar, diledikleri takdirde Almanya’da geçen ve tam aylık
almak için yeterli olan gün sayısını veya hizmet cetvelindeki (TR 4) gün
sayılarının tamamını borçlanmak için “Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep
Dilekçesi” ile kısmi aylığı bağlayan sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine
başvuracaklardır. Ancak, SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire
Başkanlığınca bağlanan kısmi aylıklarının tama çıkartılmasına ilişkin talepler,
ilgilinin ikamet ettiği sosyal güvenlik il müdürlüklerince / merkezlerince
alınacaktır.
2- Kısmi aylığının tama
yükseltilmesi için talepte bulunanların borç tahakkuku, tebliği ve ödenmesi,
yürürlükteki uygulama esasları dahilinde
sonuçlandırılacaktır.
3- Kısmi aylığın tam aylığa
yükseltilebilmesi için, yurda kesin dönülmüş olması, yani yurtdışındaki
çalışmanın sona ermesi, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneğinin
alınmaması ile tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması şartları aranacaktır.
4- Kısmi aylık, borcun ödendiği
tarih kesin dönüş tarihinden önce ise kesin dönüş tarihini, borcun ödendiği
tarih kesin dönüş tarihinden sonra ise borcun ödendiği tarihi takip eden
aybaşından itibaren tam aylığa yükseltilecektir.
5- Tam aylık bağlanması için
gerekli şartların tespitinde, sözleşme aylığı talebinde bulunulan tarihteki
ilgili sosyal sigorta kanunlarına (506, 1479, 2925, 2926 ve 5510 sayılı kanunlar)
ait hükümlerin öngördüğü prim ödeme gün sayısı veya hizmet yılı şartı
aranacaktır.
Kısmi aylık bağlanırken geçerli
olan sigortalılık süresi ve yaş şartı, tam aylık bağlanabilmesi için de geçerli
olacağından bu şartlar için ayrı bir tespit yapılmayacaktır.
6- Kısmi aylık talebinde
bulundukları tarihte birden çok aylık bağlama şartını yerine getiren sigortalıların
aylıklarının tama yükseltilmesinde aylığa yetecek borçlanma gün sayısı, yazılı
talepte bulunmaları halinde en düşük prim ödeme gün sayısı şartına göre belirlenebilecektir.
Örneğin; 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında sigortalı olup, 55 yaş, 15 yıllık sigortalılık ve 3600 gün
prim ödeme şartı ile birlikte 55 yaş 5000 gün prim ödeme şartını yerine
getirenler, yazılı talepte bulunmaları halinde, Almanya’daki sigortalılık
sürelerini 3201 sayılı Kanuna göre borçlanarak, Türkiye’deki gün sayılarını
3600 güne tamamlayabileceklerdir.
7- 3201
sayılı Kanunun 25.04.2003 tarihinden önceki hükümlerine göre yurtdışındaki sigortalılık
sürelerini 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
borçlandıktan sonra 4/1-(b) veya 4/1-(c) sigortalılık statüsünün öngördüğü mevzuat
ya da 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesine tabi sandıklar mevzuatına göre sözleşme
aylığı bağlananların, borçlanılan sürelerle 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında tam aylık bağlanabiliyor ise 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesi birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında tam aylık bağlanacak
sözleşme aylıkları, tam aylığın başlangıç tarihinden itibaren kesilecektir.
8- 01.07.2010 tarihi öncesi ve
sonrası ayrımı yapılmadan gerek merkezde, gerekse sosyal güvenlik il
müdürlüklerinde / merkezlerinde bağlanan kısmi aylığın tama yükseltilmesine ait
işlemler, sosyal güvenlik il müdürlüklerinde / merkezlerinde yürütülecektir.
Ancak, 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki ölen sigortalıların hak
sahiplerine bağlanan kısmi aylıkların tama yükseltilmesine ait işlemlerin, SSGM
Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığınca yürütülmesine devam edilecektir.
9- Yetki
devri kapsamında sözleşme aylığı bağlanmış olan 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılarla, 01.07.2010 tarihi
öncesi ve sonrası ayrımı yapılmadan kısmi aylık bağlanmış olan 4/1-(b) bendi
kapsamındaki sigortalıların aylıklarının tama dönüştürülmesine ilişkin
işlemler, aylığı bağlayan sosyal güvenlik il müdürlüklerince / merkezlerince
sonuçlandırılacaktır. Bunlardan, 4/1-(a) bendi kapsamındaki
sigortalıların tahsis dosyaları sigortalının ölümüyle pasif ölüm dosyasına dönüştürüldükten
sonra SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına gönderilecek,
4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalıların tahsis dosyaları ise aylık bağlayan ünitede
muhafaza edilecektir.
10- 01.07.2010 tarihinden önce
tahsis talebinde bulunan ya da ölen sigortalıların gerek kendilerine, gerekse
hak sahiplerine bağlanan kısmi aylıkların tama yükseltilmesine dair işlemleri,
aylık sahibinin başvuruda bulunacağı sosyal güvenlik il müdürlüklerince / merkezlerince
sonuçlandırılacaktır. Ancak, buna ilişkin talep alındıktan sonra bunların merkezde
bulunan tahsis dosyalarındaki bilgi ve belgelerinin, [email protected] elektronik
posta adresinden temini yoluna gidilecektir. Kısmi aylıkların tama dönüştürme işlemi
sonuçlandıktan sonra, bu işlemlere ait tüm belgeler, merkezdeki tahsis dosyası
ile birleştirilmek üzere bir yazı ekinde SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis
İşlemleri Daire Başkanlığına gönderilecektir. Ancak, 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının 4/1-(b) bendi kapsamındaki sigortalıların
merkezden ilgili üniteye gönderilen iz dosyası ile tama dönüştürme işlemi
sonucunda düzenlenen belgeler ünitedeki dosyası ile birleştirilecek ve merkeze
gönderilmeyecektir.
11- Sözleşme aylığı talebinden
önce 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı sigortalılık sürelerini borçlananların
tahsis talepleri de borçlanma işlemini yapan sosyal güvenlik il müdürlüklerince
/ merkezlerince sonuçlandırılacaktır. 3201 sayılı Kanuna göre aylık bağlandıktan
sonra, bunların talepleri, gerekli belgelerle birlikte Sözleşme gereğince değerlendirilmek
üzere ilgili Almanya sosyal sigorta kurumuna intikal ettirilecektir.
H- MALULLÜK AYLIĞI TALEBİNDE
BULUNANLARIN YAŞLILIK AYLIĞINA HAK KAZANMASI
Almanya sosyal sigorta
kurumlarından malullük yönünden sözleşme aylığı bağlanıp bağlanılmadığına
bakılmaksızın buna ilişkin aylık talep tarihinden sonra, Kurumumuzdan Sözleşmeye
göre aylık ve/veya 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma talebinde bulunan sigortalının
işlemleri; Almanya’daki sigortalılık sürelerinin temini ile ülkemizde geçen hizmetlerle
birleştirilmesi, Almanya’da malul sayılmasına ilişkin tıbbi raporun temini ile Türkçe’ye çevrilmesi, ülkemizdeki ilgili sosyal sigorta
mevzuatına göre malul sayılıp sayılmadığının tespiti için tıbbi raporun sağlık
kurulunca incelenmesi, sağlık kurulunca ihtiyaç duyulan ek raporun sigortalının
ikamet ettiği ülke mevzuatının öngördüğü esaslar dahilinde
temini ve sağlık kurulunca maluliyetine karar verilmesi gibi aşamalardan
oluşmaktadır.
Diğer
taraftan, Sözleşmeye göre malullük aylığı talebinde bulunulan tarihte veya malullük
aylığı bağlanmasına ilişkin işlemleri devam ederken yaşlılık aylığı
bağlanmasına ilişkin şartların da yerine getirilmesi halinde, 5510 sayılı
Kanunun 54. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt
bendindeki “Hem malullük hem de yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya bu
aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yaşlılık aylığı bağlanır.” hükmünün
uygulanması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan işlemlerdeki
muhtemel gecikmeler ile malullük aylığı talebinde bulunulan tarihte ya da bu
tarihten sonra yaşlılık aylığına hak kazanıldığı halde sigortalıya bu konuda
herhangi bir uyarıda bulunulmayıp işlemlerin malullük aylığı bağlanması yönünde
sürdürülmesi ve bunun sonucunda sigortalının malul sayılmamasına ilişkin bir
karar verilmesinin yol açacağı telafisi imkansız
hususlar dikkate alındığında, sigortalının malullük aylığı talebi ile başlayan
işlemlerin yaşlılık aylığı yönünden de sürdürülmesi uygun görülmüş, buna
ilişkin işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1-
Almanya sosyal sigorta kurumlarına yapılan malullük aylığı bağlanmasına ilişkin
işlemler devam ederken ya da bu talebe bağlı olarak Almanya sosyal sigorta
kurumlarında malullük aylığı almakta iken Kurumumuzdan 3201 sayılı Kanuna
ve/veya Sözleşmeye göre aylık talebinde bulunan sigortalılara, öncelikle
Sözleşme gereğince malullük aylığı bağlanması gerektiğinden ilgili Alman sosyal
sigorta kurumlarından buna ilişkin matbu yazı ile TR 2, TR 4, TR 7 ve TR 12 belgeleri
talep edilerek, Türkiye’de geçen sigortalılık sürelerine göre kısmi malullük
aylığı bağlanması yönünden işlemler başlatılacaktır.
2- Sigortalının malullük aylığı
talebinde bulunduğu tarihte yaşlılık sigortasından kısmi aylık bağlanmasına hak
kazanıldığının tespiti halinde, Almanya sosyal sigorta kurumuna yaptığı
malullük aylığına ilişkin talep, yaşlılık aylığı bağlanması için de geçerli
sayılacaktır.
Buna göre, malullük aylığı
bağlanmasındaki yukarıda açıklanan gecikmelerin yol açacağı mağduriyetin
önlenmesi bakımından, sigortalıya kısmi yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
3- Bağlanan kısmi yaşlılık
aylığını 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışında geçen sigortalılık sürelerini
borçlanma yoluyla tam aylığa çevirmek için başvuruda bulunan sigortalılardan
yaşlılık aylığı bağlanmasına yetecek kadar süreyi veya tamamını borçlanmak isteyenlerin
borçlanma tahakkuku, tebliği, ödenmesi işlemleri yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde sonuçlandırılacaktır.
4- Sigortalıya gönderilecek olan
tebligat yazısına “Borçlanma miktarını ödediğiniz tarihi takip eden aybaşından
geçerli olmak üzere kısmi yaşlılık aylığınız tam aylığa dönüştürülecektir.
Malullük aylığı bağlanması yönünden sürdürülen işlemler sonunda malul sayıldığınızın
tespiti halinde, bağlanması gereken malullük aylığı ile daha önce bağlanan yaşlılık
aylığı mukayese edilerek yüksek olan aylığın ödenmesi sağlanacaktır. Ancak,
malullük aylığının bağlanarak ödenmesi halinde, malullük aylığı bağlanması için
gerekli olan gün sayısına kadar yetecek süreye isabet eden miktardan fazla
ödediğiniz borçlanma bedelinin, 3201 sayılı Kanun ve bu Kanuna ilişkin
Yönetmeliğin “Kısmi iade yapılmaz” ve “Borçlandıkları hizmetleri dikkate
alınarak aylık bağlanmış olanlar, borçlanma başvurusundan vazgeçemezler ve
bunların ödedikleri borçlanma tutarı iade edilmez” hükümlerine göre iade edilmesine
imkan bulunmamaktadır.” paragrafı ilave edilerek,
sigortalı devam edecek işlemlerin doğuracağı sonuçlar hakkında
bilgilendirilecektir.
5- Yukarıdaki maddede belirtilen
bilgilendirmeden sonra sigortalının tebliğ edilen borç miktarını ödemesi
halinde, kısmi yaşlılık aylığı, borcun ödendiği tarihten geçerli olmak üzere, bu
Genelgenin (G) bölümünde belirtilen esaslar dahilinde
tam aylığa dönüştürülecektir.
6- Sigortalının devam ettirilen
malullük aylığı bağlanmasına ilişkin işlemleri sonunda malul sayılması halinde,
bağlanması gereken malullük aylığı miktarı tespit edilerek önceden bağlanmış
bulunan yaşlılık aylığı miktarı ile mukayese edilecektir. Yaşlılık aylığının
yüksek olduğunun tespiti halinde, bu aylığın ödenmesine devam edilecektir.
Malullük aylığının yüksek olduğunun tespiti halinde ise yaşlılık aylığı,
malullük aylığına dönüştürülerek her iki aylığın birleştiği tarihten geçerli
olmak üzere aradaki fark birikmiş olarak ayrıca ödenecektir.
Sigortalının malul sayılmaması
halinde ise önceden bağlanmış olan yaşlılık aylığının ödenmesine devam
edilecektir.
7- Sigortalının yaşlılık
aylığına, malullük aylığı bağlanmasına ilişkin talep tarihinden sonra hak
kazanması halinde, yine durumu yukarıdaki maddelerde açıklanan esaslara göre değerlendirilerek
gereği yapılacaktır. Ancak, yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarının oluşmadığı
bir tarihten önce malullük aylığı için yapılan tahsis talebi, yaşlılık aylığı
için geçerli sayılmayacaktır. Bu durumda, sigortalıdan yeni bir Tahsis Talep
Beyan ve Taahhüt Belgesi alınarak, bu dilekçenin Kurum evrak kaydına geçtiği
tarih, tahsis talep tarihi olarak kabul edilecektir. Kısmi yaşlık aylığı ve
varsa bu aylığın tama yükseltilmesine dair yapılan borçlanma talep başvuruları,
yukarıda açıklanan esaslar dahilinde
sonuçlandırılacaktır.
İ- DURUM DEĞİŞİKLİKLERİ
1-
Sözleşme gereğince 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamındaki sigortalıya bağlanan malullük ve yaşlılık aylıklarına ait dosyalar
sigortalının ölüm tarihine kadar, (b) bendi kapsamındaki sigortalılara bağlanan
malullük ve yaşlılık aylıklarına ait dosyalar ise ölüm tarihinden sonra da
aylık bağlayan ünitenin arşivinde muhafaza edilecek ve bunların ünitede kaldığı
süre içindeki durum değişikliği işlemleri, bu ünitelerce yürütülecektir.
2- Sigortalılara malullük ve
yaşlılık nedeniyle bağlanan sözleşme aylıklarının artırılması, azaltılması,
durdurulması, kesilmesi ve iptal edilmesi ile aylıklardan kesinti yapılmasına
ilişkin işlemler, durum değişikliklerine ait bilgi ve belgelerin temininden
sonra 5510 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır.
3- 5510
sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bağlanan
ölüm aylıklarındaki durum değişikliklerine ait işlemler, henüz merkezde yürütüldüğünden
Sözleşme gereğince, sigortalının ölümü ile hak sahiplerine ölüm aylığı bağlandıktan
sonra, bunların tahsis dosyaları ile yetki devri kapsamında Sözleşme gereğince malullük
ve yaşlılık aylığı bağlanan sigortalının ölümü halinde, hak sahiplerine pasif
ölümden aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılan tahsis dosyaları, SSGM Yurtdışı
Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına gönderilecektir.
4- Üçüncü maddede belirtilen
aktif ve pasif ölüm dosyaları, 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı sigortalılık
sürelerinin borçlandırılması ile aktif veya pasif ölüm nedeniyle aylık bağlanan
hak sahiplerinin tahsis dosyaları ile birlikte İş kesim tarihinden sonra her ay
SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına gönderilecektir.
5- Durum değişikliklerinde, 5510
sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki
sigortalılar için düzenlenecek olan bilgi giriş formlarındaki “Sabit Sayı”
alanı (0) dan sonra dört basamaklı olarak yazılacak,
dördüncü basamaktaki rakam beş ve beşten büyük ise dördüncü basamaktaki rakam
bir artırılacaktır.
J- AYLIKLARIN TRANSFERİ
Nihai Protokolün 5. maddesinin
(e) fıkrasının 2. cümlesinde, Kurumumuzca Sözleşmeye göre Alman vatandaşlarına
bağlanan aylık ve gelirlerin, Almanya’da veya üçüncü bir ülkede ikamet edilmesi
şartıyla bu ülkeye transfer edilerek ödeneceği öngörülmüştür.
Üçüncü bir ülkede ikamet eden
Alman vatandaşlarının aylıklarının bu ülkeye transferi Alman Kuzey Bavyera
Emeklilik Sigortasınca (DRV Nordbayern) gerçekleştirilmektedir.
Buna
göre, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
Türkiye’deki sigortalılık sürelerine istinaden bağlanan sözleşme aylıkları,
ilgilinin talebine bağlı olmadan düzenlenecek olan bilgi giriş formundaki “Banka”
ve “Transfer” alanlarına (S), “Transfer Yapılacak Ülke” alanına (DE) kodları
ile “Transfer Adresi” alanına aylık sahibinin adresinin yazılması ve bu
verilerin ilgili ekranlara aktarılması ile gerçekleştirilecektir. Bu işlem
için, ayrıca bilgi giriş formunun alt tarafına da Alman kasa numarasının
yazılmasının ve bu numaranın da bilgisayar kayıtlarına aktarılması
gerekmektedir.
“Çifte vatandaş” olarak da
bilinen hem Alman, hem de Türk vatandaşlarına Kurumumuzca bağlanan sözleşme
aylıklarının transferi, bunların yazılı taleplerine bağlı bulunmaktadır.
Türk vatandaşlarına Sözleşmeye
göre bağlanan aylıkların Almanya’ya transferine imkan
bulunmadığından, bu konudaki talepler, ilgili bankaya ödenmesi gereken
masrafların kendilerince karşılanması kaydıyla yürürlükteki esaslara göre
yerine getirilecektir.
Yukarıda açıklanan durumlar
dışında sözleşme aylıkları yurtdışına transfer edilmediğinden, Almanya sosyal
sigorta kurumlarınca gönderilen TR 2, TR 3 ve TR 3a belgelerinde sadece
Almanya’daki adresleri bildirilen sigortalı ve hak sahiplerinden Türkiye’deki
adreslerini bildirmeleri talep edilecek, bağlanan sözleşme aylıklarının
bildirilen adreslere en yakın ilgili banka / PTT şubelerince ödenmesi
sağlanacaktır.
K- TAZMİNAT TALEPLERİ
Sözleşmenin
49. maddesinin birinci fıkrasında, avans ödeyen Alman sosyal sigorta kurumlarının
isteği üzerine bu kurumlar hesabına, Kurumumuz mevzuatına göre hak kazanılmış
olan aylıklardan bu avans tutarının mahsup edileceği, üçüncü fıkrasında ise Kurumumuzca
aylık bağlanan bir kimse ve bunun geçindirmekle yükümlü olduğu kimseleri aylığa
hak kazandıkları süre için Almanya sosyal yardım kurumlarından yardım
görmüşlerse, bu yardımları ödeyen sosyal yardım kurumunun isteği üzerine ve
onun hesabına tevkif edileceği belirtilmektedir.
Sözleşmenin yukarıda açıklanan
madde hükmüne göre, Alman Kuzey Bavyera Emeklilik Sigortasınca (DRV Nordbayern) talep edilen avans ve sosyal yardımlar, hem Türkiye’de
hem de Almanya’da sigortalılık süreleri bulunan sigortalı ile bunların hak sahiplerine
Kurumumuzca bağlanan sözleşme aylıklarına ait birikmiş ödeme tutarlarının Almanya’ya
transferi sağlanacaktır.
Söz
konusu transfer işlemi; Alman Kuzey Bavyera Emeklilik Sigortasınca (DRV Nordbayern) birikmiş aylıklarından transferi istenen aylık
sahiplerine ait bilgi giriş formlarındaki “Transfer” alanına (T), “Transfer
Yapılacak Ülke” alanına (DE) kodları ile “Transfer Adresi” ve “Tazminat Adresi”
alanlarına (DRV Nordbayern) kodu, “Tazminat Başlangıç
Tarihi” ve “Tazminat Bitiş Tarihi” alanlarına da DRV Nordbayern
tarafından bildirilen tazminat başlangıç ve bitiş tarihlerinin yazılması ve bu
kodların ilgili ekranlara aktarılması ile gerçekleştirilecektir. Bu işlem
için, ayrıca bilgi giriş formunun alt tarafına da Alman kasa numarasının
yazılması ve bu numaranın da bilgisayar kayıtlarına aktarılması gerekmektedir.
L- 506 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 20.
MADDESİNE TABİ SANDIKLAR
Türkiye açısından, Kurumumuz
Sözleşmenin uygulanmasında irtibat kurumu olarak belirlenmiş, 506 sayılı
Kanunun geçici 20. maddesine göre faaliyet gösteren sandıklar da Sözleşme
kapsamına alınmıştır. Bu durumda, söz konusu sandıkların Sözleşme kapsamındaki işlemlerinin
Kurumumuz aracılığıyla yerine getirilmesi gerekmektedir. Ancak, mülga 2829 sayılı
Kanun hükümleri dikkate alındığında, bu sandıklar tarafından aylık bağlanacak
olan sigortalı ve hak sahiplerinin tahsis taleplerini almaya, bu sandıklar
yetkili bulunmaktadır.
506 sayılı Kanunun geçici 20.
maddesi kapsamındaki sandıklara tabi sigortalı ve bunların hak sahiplerinin
Sözleşme gereğince tahsis talepleri bu sandıklarca alınacak, ancak bu taleplere
bağlı olarak Almanya sosyal sigorta kurumları ile yapılacak olan yazışmalar Kurumumuz
aracılığı ile gerçekleştirilecektir.
Söz konusu sandıklara tabi
sigortalı ve bunların hak sahipleri yönünden, Sözleşme uyarınca tahsis
taleplerinin alınması, Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi
ile sözleşme aylıklarının bağlanması, ödenmesi ve durum değişikliği işlemleri,
ilgili sandıkça yerine getirilecektir. Bu sandıklara yapılan sözleşme aylığı
taleplerinin ilgili belgelerle birlikte Almanya sosyal sigorta kurumlarına
intikal ettirilmesi ile bu kurumlardan alınan taleplerin anılan sandıklara
ulaştırılmasına Kurumumuz aracılık edecektir.
Anılan sandıklarla ilgili olarak
Kurumumuzca yerine getirilecek işlemlerde, Ankara’da faaliyet gösteren
sandıklar yönüyle Sıhhiye Sosyal Güvenlik Merkezi, İstanbul’da faaliyet gösteren
sandıklar yönüyle de Unkapanı Sosyal Güvenlik Merkezi yetkili kılınmıştır.
M- YENİ KURULAN SOSYAL GÜVENLİK
MERKEZLERİNDE YÜRÜTÜLECEK İŞLEMLER
1- Sosyal güvenlik il
müdürlüklerinde / merkezlerinde bulunan yurtdışı işlemleri servisleri,
görevlerini bu Genelge ve 02.03.2009 tarihli Toplu Talimat esasları dahilinde yerine getireceklerdir. Ancak, söz konusu Toplu
Talimatın Yurtdışı İşlemleri Servisinin görevlerinin belirlendiği 2. ekinde yer
alan 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma yapanların aylık bağlanmasına ilişkin
(A-2)’de belirtilen görevler, tahsis servislerince sürdürülecektir.
2- Yeni kurulan sosyal güvenlik
merkezlerinde yurtdışı işlemleri servislerinin kurulması; yurtdışı sigortalılar
ile bunların hak sahibi ve aile bireyleri sayıları, yurtdışı işlemlerindeki iş
hacminin büyüklüğü ile bu servislerde çalıştırılacak personel sayısı ve
niteliği gibi kriterler göz önünde bulundurularak
ihtiyaca göre belirlenecektir.
3- Yeni kurulan ve yurtdışı
işlemleri ile tahsis servislerinin faaliyete geçirilmesine şimdilik gerek
görülmeyen sosyal güvenlik merkezlerinde, yurtdışı sigortalıları ile bunların hak
sahibi ve aile bireyleri ile ilgili işlemlerden, yeterli sayıda personelin
bulunması ve bunların eğitilmesi kaydıyla aşağıda belirtilenlerin bir kısmı
veya tamamı bu merkezlere devredilebilecektir.
a) 3201 sayılı Kanuna göre
yapılan yurtdışı hizmet borçlanmasına ilişkin taleplerin alınması ile bu
taleplere ilişkin belgelerin borçlanma işlemlerini yürütmekle yetkili sosyal güvenlik
il müdürlüğüne / merkezine gönderilmesi.
b) 3201 sayılı Kanuna göre
yapılan yurtdışı hizmet borçlanması ile aylığa hak kazananların tahsis
taleplerinin alınması ile bu taleplere ilişkin belgelerin tahsis işlemlerini yürütmekle
yetkili sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine gönderilmesi.
c) Sözleşmeye göre bağlanacak
aylıklara ilişkin taleplerin alınması ile bu Genelgenin (B) bölümünün 2., 3. ve 4. maddelerinde belirtilen işlemlerden sonra
taleplere ilişkin belge ve Sözleşme uyarınca düzenlenen belgelerin ilgili
sosyal güvenlik il müdürlüğüne / merkezine gönderilmesi.
d) Sağlık yardım hakkını
sözleşmeli ülkelerden alan, ülkemizde sürekli olarak ikamet eden ve Kurum
sağlık yardımlarından yararlandırılan sigortalılar ve bunların bakmakla yükümlü
olduğu aile bireylerine ait “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardımı Belgesi”nin
süresinin uzatılması.
Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre
Sağlık Yardımı Belgesi süresinin uzatılmasına dair işlemler için yeni belge
düzenlenmeden önce, belgeyi daha önce düzenleyen Yurtdışı İşlemleri Servisi ile
telefonla irtibata geçilerek ilgililerin sağlık yardımı haklarının devam ettiği
teyit edilecektir. Yeni belge düzenlenmesi halinde belgenin bir örneği ilgili
Yurtdışı İşlemleri Servisine ulaştırılacaktır. Adına belge düzenlenmiş
kişilerle ilgili olarak, sağlık sosyal güvenlik merkezlerinden fatura veya
hizmet detay belgesi intikal etmesi halinde, bu fatura ve hizmet detay
belgeleri geciktirilmeden ilgili Yurtdışı İşlemleri Servisine gönderilecektir.
N- DİĞER İŞLEMLER
1- Sözleşme ve İdari Anlaşmaya
göre, Almanya ve Türkiye sosyal güvenlik kurumlarınca karşılıklı olarak
aylıkların veya gelirlerin bağlanmasına, durdurulmasına veya kesilmesine,
sigortalılık sürelerindeki değişikliklerin bildirilmesine, hizmet akdine veya
kendi nam ve hesabına çalışmaya başlanılmasına, hak sahibinin veya yardım hakkı
olan bir yetimin ölümüne, dul kadın ya da erkeğin yeniden evlenmesine, kanuni ikametgahın başka bir ülkeye nakline, adres değişikliğine,
ülke uyruğunun değiştirilmesine, çocuğun velayetinin alınmasına veya evlatlık
edinilmesine ilişkin bilgi ve belgeler, en kısa sürede TR 8 belgesi ile gönderilecektir.
2- 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bağlanan sözleşme
aylıklarının birikmiş tutarlarından yapılacak olan tazminat kesintileri ile Almanya’da
ödenmek üzere transfer edilecek aylıklarla ilgili olarak bilgisayar
programlarının revize edilmesi ile ilgili çalışmalar sonuçlandırıldığında,
ayrıca duyurulacaktır.
3-
Almanya sosyal sigorta kurumları ile yapılan yazışma sonucunun iki aylık sürede
alınamaması halinde, cevabın çabuklaştırılması yönünden ilgili sigorta kurumuna
tekit yazısı yazılacak, üçüncü tekitten sonra sonuç alınamaması halinde ise
Kurum web sayfasının “Yurtdışı” bölümünde yer alan iletişim bilgilerinden
yararlanılarak T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili yurtdışı
temsilciliklerinden (çalışma müşavirliği ve ataşelik) cevabın çabuklaştırılması
yönünde destek ve yardım talebinde bulunulacaktır.
4- Sözleşmeye göre yürütülen
işlemlerin her aşamasında yazışmaların birer örneği “Bilgi için” başvuru
sahiplerine gönderilmek suretiyle bilgilendirilecek, işlemin gecikmeli olarak
sonuçlanacağı durumlarda, gecikme sebepleri de açıklanarak yürütülen işlemler konusunda
ilgiliye ayrıntılı bilgi verilecektir.
5- Sözleşmeye göre, yetki devri
kapsamındaki işlerin yürütümü sırasında kullanılan Almanca belgelerde (evrak,
Sözleşme uyarınca düzenlenen belge, tıbbi rapor vb.) tercümesine ihtiyaç
duyulan ve 50 kelimeyi geçmeyen metinler, belgeleri gönderilmeksizin [email protected]
e-posta adresine gönderilmek suretiyle tercümeleri elektronik posta
yoluyla alınacaktır. Bunun dışındaki Almanca belgelerin, SSGM Yurtdışı
Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığına bir yazı ekinde gönderilerek
tercümelerinin temini sağlanacaktır.
6- 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar ile bunların
hak sahiplerine yetki devrinden önceki Sözleşmeye göre bağlanan malullük,
yaşlılık ve ölüm aylıklarına ait durum değişikliği işlemleri de sosyal güvenlik
il müdürlüğünde / merkezlerinde yürütüleceğinden bunların 01.07.2010 tarihinden
önce SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis İşlemleri Daire Başkanlığında muhafaza
edilen tahsis dosyaları, asıl tahsis dosyaları ile birleştirilmek üzere, bir
takvim dahilinde ilgili ünitelere devredilecektir.
Ancak, bu dosyaların devir
tarihine kadar meydana gelen durum değişiklikleri halinde, işlemlerin
geciktirilmeden sonuçlandırılması bakımından dosyaları “[email protected]”
elektronik posta adresinden istenecektir.
7- Yetki devri kapsamındaki
işlemlerin yürütümü sırasında ihtiyaç duyulan Sözleşme, İdari Anlaşma ve Nihai
Protokol metinleri ile eğitim notu, Sözleşme uygulamasında kullanılacak
belgeler ve yazışma örnekleri, eğitime katılan şef personele CD ortamında
teslim edilmiştir. Gerektiğinde bu dokümanlara Kurumumuz web ve Intranet
sayfasından ulaşılabilecektir.
8- Alman sosyal sigorta
kurumlarının yazışma adresleri Ek-1’deki tabloda, sigortalılık sürelerine
ilişkin bu kurumlarca düzenlenen TR 4 belgesinde yer alan Almanca deyimlerin Türkçe
karşılıkları Ek-2’deki tabloda ve bu sürelerin borçlanma ve sözleşme
aylıklarında değerlendirilmesi Ek-3’deki tabloda gösterilmiştir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini
rica ederim.
EKLER:
1- Alman Sosyal Sigorta
Kurumlarının İletişim Bilgilerini Gösterir Tablo (1 Sayfa)
2- Alman Sosyal Sigorta
Kurumlarınca Düzenlenen Hizmet Cetvellerinde Yer Alan Almanca Deyimlerin Türkçe
Karşılıklarına İlişkin Tablo (1 Sayfa)
3- Alman Sigortalılık Sürelerinin
Tahsis İşlemlerinde Değerlendirilmesine İlişkin Tablo (1 Sayfa)
(EK-1 )
ALMAN SOSYAL SİGORTA KURUMLARININ İLETİŞİM BİLGİLERİNİ GÖSTERİR TABLO
KURUMUN ADI |
KURUM
HAKKINDA BİLGİ |
YAZIŞMA
ADRESİ |
İLETİŞİM BİLGİLERİ |
DEUTSCHE RENTENVERSİCHERUNG NORDBAYERN (Alman Kuzey Bavyera Emeklilik Sigortası) |
Genellikle
işçiler bu kurum kapsamındadır.
Özellikle Türk isçilerinin emeklilik
işlemleri de bu kurumca
yürütülmektedir. Türk işçisinin muhatap olduğu kurum bilinmiyorsa bu kurumla yazışma
yapılabilir. Alman mevzuatı ve
sözleşme ile alakalı sorular bu
kuruma sorulabilir. |
DEUTSCHE RENTENVERSİCHERUNG NORDBAYERN 95440 BAYREUTH . ALMANYA |
Tel: + 49921607518
(Türkçe) + 49921607691
(Türkçe) Faks: + 49921607734 + 49921607650 e-posta : [email protected] |
DEUTSCHE RENTENVERSİCHERUNG BUND (Alman Federal Emeklilik Sigortası) |
Genellikle
hizmetliler bu kurum kapsamındadır. Daha çok memurları sigorta kapsamına almıştır. Bu kurum aynı zamanda genç
Türklerin yoğun olarak sigortalandığı kurumdur. |
DEUTSCHE
RENTENVERSİCHERUNG BUND
1074 BERLİN . ALMANYA |
Tel: + 493086568663
(Türkçe) + 493086564367
(Türkçe) + 493086564474
(Türkçe) + 493086564402
(Türkçe) Faks: + 493086563845 e-posta: [email protected]
[email protected] |
DEUTSCHE RENTENVERSİCHERUNG KNAPPSCHAFT-BAHN-SEE
PİEPERSTRASSE (Alman Maden, Demiryolu, Deniz Emeklilik
Sigortası) |
Genellikle kurum madende, denizyollarında ve demiryollarında çalışanları sosyal sigorta
kapsamına almıştır. Bu kurumda bir tek gün çalışması olsa bile diğer kurumlardaki sigortalıların
sözleşme hükümlerine ait işlemleri bu kurum tarafından yerine
getirilmektedir. |
DEUTSCHE RENTENVERSİCHERUNG KNAPPSCHAFT-BAHN-SEE PİEPERSTRASSE
14-28 44789 BOCHUM .
ALMANYA |
Tel: + 492319063678 + 49 234 304 23401 + 49 234 304 23400 Faks: + 492319063670 + 49 234 304 923400 + 49 234 304 920100 e-posta : [email protected] |
(EK-
2) ALMAN SOSYAL SİGORTA KURUMLARINCA DÜZENLENEN HİZMET CETVELLERİNDE
YER ALAN ALMANCA DEYİMLERİN TÜRKÇE
KARŞILIKLARINA İLİŞKİN TABLO |
|
ALMANCA |
TÜRKÇE |
Pflichtbeiträge |
Zorunlu primler |
Pflichtbeitragszeit |
Zorunlu prim süresi |
Pflichtbeitrag |
Zorunlu prim |
Arbeitslosigkeit |
İşsizlik |
Arbeitslosengeld II ohne Arbeitslosigkeit |
İşsizlik
olmadan işsizlik parası II [işsizlik sigortasına
tabi olmadan sosyal yardım (edim) |
Arbeitslosengeld
II mit Arbeitslosigkeit |
İşsizlikle
birlikte işsizlik parası II [işsizlik sigortasına tabi olarak sosyal yardım
(edim)] |
Arbeitslosigkeit ohne Leistungsbezug |
Yardım
ödemesi olmadan İşsizlik (sadece işsizlik sigortasına kaydı olan, sosyal
yardım almayan) |
Überbrückungszeit |
Geçiş
süresi (hastalık veya işsizlik sürelerinden önce veya sonraki süre) |
Geringfügige versicherungsfreie Beschäftigung |
Sigortadan
muaf kısa süreli çalışma (sigortaya tabi olmayan düşük değerli çalışmalardan
doğan, belli bir süreye isabet etmeyen sigorta süreleri) |
Versicherungszeiten
aufgrund einer Geringfügige versicherungsfreie Beschäftigung |
Sigortadan muaf
cüzi çalışmaya (sigortaya tabi olmayan düşük değerli çalışmalardan doğan, belli bir süreye isabet etmeyen sigorta
sürelerine istinaden olan sigorta süreleri) |
Krank/Gesundheitsmaßnahmen |
Hastalık/Sağlık
tedbirleri (önlemler; örneğin rehabilitasyon veya
tekrar çalışmaya başlaması
için teşvik yardımları) |
Krank/Gesundheitsmaßnahmen ohne Beitragszahlung |
Prim ödemesi
olmadan hastalık/Sağlık tedbirleri |
Schwangerschaft/Mutterschutz |
Gebelik/analık
koruması (doğurmadan 8 hafta ve doğurduktan sonraki 8 hafta olan süre) |
Beitragswert |
Prim değeri |
Pflichtbeitragszeit
für Kindererziehung |
Çocuk yetiştirmeden
dolayı zorunlu prim süreleri |
für Kindererziehung/ Schwangerschaft/ Mutterschutz |
Çocuk
yetiştirme/gebelik/analık koruması (doğumdan önceki 8 hafta ve doğumdan sonraki 8 hafta
olan süre) |
Krankengeldbezug |
Hastalık
parası ödemesi (çalışırken altı haftadan fazla hasta olunduğunda, altı hafta
itibarıyla hastalık kasasının sağlığına kavuşuncaya kadar maaş yerine ödediği
edim). |
Pflichtbeiträge
für Pflegetätigkeit |
Bir
kişinin bakımını üstlenmiş ve o kişiye bakıcısı olarak bakıyorsa, bundan
doğan bakıcılık
işi (faaliyeti) yüzünden zorunlu primler |
Pflichtbeitragzeit
für Pflegetätigkeit |
Bir
kişinin bakımını üstlenmiş ve o kişiye bakıcısı olarak bakıyorsa, bundan
doğan zorunlu
prim süresi |
Pflichtbeitragszeit
für Schwangerschaft/Mutterschutz |
Gebelik/analık
koruması için zorunlu prim süresi (doğumdan önceki 8 hafta ve doğumdan sonraki 8
hafta olan süre) |
Pflichtbeitragszeit
einmalig gezahltes Entgelt |
Zorunlu prim
süresi, bir defalık ödenen ücret yüzünden zorunlu prim süresi |
Zurechnungszeit
vor Rentenbeginn |
Aylık ödemesinden
önce hesaba dahil edilen/eklenti süreler |
Rentenbezug |
Aylık ödemesi |
Rentenbezug
mit Zurechnungszeit |
Hesaba dahil edilen/eklenti süreler ile birlikte aylık ödemesi |
Pflichtbeitragszeit Entgelt aus Arbeitszeitguthaben |
Zorunlu
prim süresi, çalışma/mesai saatinden doğan (fazlalığından) ücret |
Pflichtbeitragszeit berufliche Ausbildung |
Zorunlu
prim süresi, mesleki eğitiminden dolayı zorunlu prim süresi |
Keine Anrechnung |
(Hesaba katma yok)
tanınmamıştır |
Pflichtbeitragzeit Entgelt bei Freistellung im İnzolvenzvefahren |
Zorunlu
Prim Süresi, iflastan dolayı muafiyet durumunda ücret ödemesi |
Krank/Gesundheitsmaßnahmen |
Hastalık/Sağlık
Önlemleri/yardımları/edimleri |
Schwangerschaft/Mutterschutz |
Gebelik/Analık
Koruması (doğumdan önceki 8 hafta ve doğumdan sonraki 8 hafta olan süre = doğum izni +
loğusa) |
Bergmannsprämie |
Madencilere ek prim |
Schulausbildung |
Okul öğrenimi |
Fachschulausbildung |
Meslek Eğitimi
Süresi |
Hochschulausbildung |
Yüksek Okul veya
Üniversite Süresi |
(2012/24 sayılı
Genelge ile değiştirilen şekli) (EK-3) ALMAN SİGORTALILIK
SÜRELERİNİN TAHSİS İŞLEMLERİNDE DEĞERLENDİRİLMESİNE
İLİŞKİN TABLO |
||||||
Sıra No |
Kod |
Sigortalılık Süresi |
BORÇLANMA |
SÖZLEŞME |
||
Kapsamında
mı? |
Aylığı
Kesilir mi? |
Kapsamında
mı? |
Aylığı
Kesilir mi? |
|||
1 |
PF |
Pflichtbeitragszeiten |
Evet |
Evet |
Evet |
Evet |
Mecburi Prim Ödeme Süreleri |
||||||
2 |
FR |
Freiwillige Beiträge (wg. Selbständigkeit) |
Evet |
Evet |
Evet |
Evet |
(Kendi nam ve hesabına çalışmalardan
dolayı) isteğe bağlı prim süreleri |
||||||
3 |
FR |
Freiw. Beitragszeiten |
Evet |
Hayır |
Evet |
Hayır |
İsteğe Bağlı Prim Ödeme Süreleri |
||||||
4 |
KEZ |
Kindererziehungszeiten |
Evet |
Hayır |
Evet |
Hayır |
Çocuk Yetiştirme Süreleri |
||||||
5 |
PF |
Arbeitslosigkeit |
Evet |
Evet |
Evet |
Hayır |
İşsizlik Ödeneği |
||||||
6 |
PF |
Krankengeldbezug |
Evet |
Evet |
Evet |
Hayır |
Hastalık Ödeneği |
||||||
7 |
- |
Anpassungeld |
Evet |
Hayır |
Evet |
Hayır |
İntibak Parası |
||||||
8 |
- |
Geringfügige versicherungsfreie Beschäftigung |
Evet |
Evet |
Evet |
Evet |
Sigortadan Muaf
Cüzi Çalışma |
||||||
9 |
PF |
Pflichtbeitragszeit
für Pflegetätigkeit (PFL) |
Evet |
Evet |
Evet |
Evet |
Bakım Süreleri
ile Borçlanma Yoluyla Ödenen Primlere ait Süreler |
||||||
10 |
PF |
Pflichtbeiträge (wegen Selbständigkeit)
|
Evet |
Evet |
Evet |
Evet |
(Kendi nam ve hesabına çalışmalardan
dolayı) Zorunlu Prim |
(*) 3-
(Kaldırılmadan
önceki şekli) 01.07.2010 tarihinden önce sözleşme
aylığı bağlanmış ya da bu tarihten önce sözleşme aylığı talebinde bulunmuş
olmakla birlikte henüz işlemleri sonuçlandırılmamış olan sigortalılar ile
bunların hak sahiplerinin işlemleri, merkezde SSGM Yurtdışı Borçlanma ve Tahsis
İşlemleri Daire Başkanlığınca sonuçlandırılacaktır. Ancak, merkezde yürütülen
işlemler sonucunda tahsis talebi reddedilen sigortalılardan 01.07.2010
tarihinden sonra yeniden aylığa hak kazananların işlemleri, sosyal güvenlik il
müdürlüklerinde / merkezlerinde yürütülecektir.
(*) Bu bölüm; 2011/48 sayılı Genelge ile
08.06.2011 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.