Tarih : 17.01.2012
Konu : Yeşil
kart devri ve genel sağlık sigortası tescil işlemleri
1-
Genel açıklamalar
5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun (bu genelgede
Kanun olarak anılacaktır) geçici 12. maddesi gereği 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi
Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun
kapsamında yeşil kart verilenlerin Kurumumuza devri ile ilgili geçiş süresi, 01.01.2012
tarihi itibariyle sona erdiğinden söz konusu kişiler, bu tarih itibariyle
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (3) ve (9) numaralı
alt bentleri kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.
01.01.2012 tarihinden önce
herhangi bir sosyal güvencesi olmayan kişiler ise 01.01.2012 tarihinde Kanunun
61. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi gereği 60. maddenin birinci
fıkrasının (g) bendi (60/g) kapsamında, Kurumumuz tarafından re’sen genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilmiştir.
Kanunun geçici 12. maddesi
uyarınca, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesinde
kamu idarelerince sağlık hizmetleri sağlananların da Kurumumuza devir
işlemleri, 01.01.2012 tarihi itibariyle yapılmış ve bu tarih itibariyle Kanun
hükümlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
Buna göre, geçiş süresinin
sona erdiği tarih olan 01.01.2012 tarihinden itibaren sağlık hizmetleri
Kurumumuza devir edilenler ile bu tarihten itibaren her hangi bir sosyal
güvencesi olmayan ve Kanunun (60/g) bendi kapsamında sayılanların genel sağlık
sigortası tescil ve gelir testi işlemleri aşağıdaki usul ve esaslara göre
yapılacaktır.
2- Kurumumuz tarafından devir
alınacaklar
2.1- Yeşil kartlılar
01.01.2012 tarihi öncesinde yeşil kart
verilerek sağlık yardımları karşılananlardan;
- 3816 sayılı Kanuna göre sağlık yardımları karşılananlar, Kanunun
60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi (60/c-1),
- 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş
Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre
aylık bağlananlar, Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (3)
numaralı alt bendi (60/c-3),
- 442 sayılı Köy Kanunun 74. maddesine göre görevlendirilen
geçici köy korucuları ile ek 16. maddesine göre aylık alanlar, Kanunun 60. maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendinin (9) numaralı alt bendi (60/c-9),
kapsamında genel sağlık
sigortalısı olarak tescil edilecek ve aktivasyon işlemleri sistem üzerinden yapılarak
Kanun hükümlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
2.2- Sağlık yardımları öğrenim
gördükleri okullarınca karşılanan öğrenciler
Polis koleji, askeri
liseler, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında
parasız yatılı veya burslu okuyanlar, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hemşirelik
Yüksekokulu öğrencileri ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun 46. ve 47.
maddelerine göre sağlık yardımları üniversiteler tarafından karşılanan Türk
vatandaşı öğrenciler ile 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe
Hakkında Kanuna göre yurt dışında öğrenim gören öğrencilerin Türkiye’de
bulundukları süredeki, harp okulları ve polis akademisi ile fakülte ve
yüksekokullarda Türk Silahlı Kuvvetleri ile Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına
okuyan öğrencilerin intibak sürelerine ait daha önce ilgili kurumlar tarafından
karşılanan sağlık hizmetleri ve tedavi yardımları, Kanunun geçici 12. maddesi
hükmüne istinaden Kurum tarafından devralınmıştır.
3- Sağlık hizmeti
devralınmayacaklar
Kanunun geçici 20.
maddesi gereği 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki bankalar,
sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları,
sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli
için kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri, bu sandıklardan aylık veya
gelir bağlanmış olanlar ile bunların bakmakla yükümlülerinin sağlık hizmetleri,
Kurumca devralınıncaya kadar ilgili kuruluşlarca karşılanacağından bu kişiler,
devir işlemlerinden sonra genel sağlık sigortası kapsamına alınacaktır.
4- Kanun hükümlerine göre genel sağlık sigortası kapsamına
girmeyenler
- İkametgâhı
Türkiye’de bulunmayanlar,
- Ceza infaz
kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hükümlü ve tutuklular,
- Askerlik
hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu
öğrencileri,
-Yabancı bir ülkede
kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına
Türkiye’ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tâbi
olduğunu belgeleyen kişiler,
- Türkiye’de kendi
adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke
sosyal güvenlik mevzuatına tâbi olanlar,
- Kamu idarelerinin
dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede
sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk
uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda
sigortalı olduğunu belgeleyenler,
- Kamu idarelerinin
dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası
sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu
ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde, işverenleri
tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,
- Ülkemizde oturma
izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
sigortalı olmayan ve yerleşim süresi bir yılı geçmeyenler,
- Yurtdışında geçen
hizmetlerini borçlanarak aylık bağlanan kişilerden Türkiye’de ikamet
etmeyenler,
-
3671 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerinin Ödenek, Yolluk ve
Emekliliklerine Dair Kanunun 4. maddesi uyarınca milletvekilleri, Yasama Organı
Üyeliği ile açıktan atandığı Bakanlık görevi sona erenler ve bunların bakmakla
yükümlü oldukları aile fertleri; ölenlerin aylık veya 5. madde gereğince
tazminat alan veya müstahak olup da, bu tazminatı 5. maddenin üçüncü
fıkrasındaki şartlar sebebiyle alamayan dul ve yetimleri,
- 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunun 71. maddesine göre Anayasa
Mahkemesi Başkanı ve üyeleri ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü
oldukları kişiler,
genel
sağlık sigortalısı ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi
sayılmaz.
5- Devir alınanların genel sağlık
sigortalılığının başlangıcı, tescili ve sona ermesi
5.1-Yeşil kartlılar
3816
sayılı Kanuna göre sağlık yardımları karşılanan ve Kanunun (60/c-1) alt
bendi kapsamında
genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen kişilerden, yeşil kart vize
tarihleri sona erenler, gelir testi işlemleri sonuçlandırılıncaya
kadar Kanunun 82. maddesine göre tespit edilen prime esas kazanç tutarının alt
sınırının otuz günlük tutarı üzerinden primleri tahakkuk ettirilmek üzere vizelerinin
sona erdiği tarihi takip eden gün itibariyle, (60/g) bendi
kapsamında tescil edilecektir.
Kanunun
(60/g)
bendi kapsamında
tescil işlemi yapılanlar, 28.12.2011 tarihli ve 28156 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan Genel Sağlık Sigortası Kapsamında Gelir Tespiti,
Tescil ve İzleme Sürecine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin
(Yönetmelik) geçici 2. maddesi uyarınca bir ay içinde Adrese Dayalı Nüfus Kayıt
Sisteminde (ADNKS) kayıtlı bulunan ikamet adresinin bulunduğu yerdeki sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmak zorundadır.
Bu kişilerden, bir ay
içerisinde gelir testi yapılması için başvuranlar hakkında bu Genelgenin 7.3.1
bölümünde açıklandığı şekilde Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil
işlemi yapılacak ya da (60/g)
bendi kapsamındaki tescil işlemi güncellenecektir. Bu süre içerisinde
başvurmayanlar hakkında ise Kanunun (60/g) bendi kapsamında
aile içinde kişi başına düşen aylık ortalama gelirleri, asgari ücretin iki
katından fazla kabul edilecek ve ödeyecekleri aylık prim tutarı asgari ücretin
iki katı esas alınarak tescil işlemi yapılacaktır.
Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan
60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunan ve 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48. maddesine göre tecil ve
taksitlendirme talebi bulunmayan sigortalıların 18 yaş altı çocukları hariç
olmak üzere bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, Kanunun (60/g)
bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan,
devir tarihinden önce gelir testi sonucu yeşil kart verilen ve 01.01.2012
tarihi itibariyle Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında tescil
edilenlerden yeşil
kart vize tarihleri sona erenler hakkında da yukarıda açıklandığı şekilde işlem
yapılacaktır. Bu
kişilerin,
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki
sigortalının bakmakla yükümlüsü olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmaya hak
kazandığı tarihten itibaren Kanunun (60/c-1)
alt bendi veya (60/g) bendi kapsamdaki genel sağlık sigortalılığı sona
erdirilecektir.
5.2- 2022 sayılı Kanuna göre aylık
alanlar
2022
sayılı Kanun hükümlerine göre aylık alan ve yeşil kart kapsamında sağlık
yardımlarından faydalanan kişiler, 01.01.2012 tarihi itibariyle Kanunun
(60/c-3) alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil
edilecektir.
Bu kişilerin 2022 sayılı Kanuna göre
aylık alma haklarını kaybettikleri tarihten itibaren (60/c-3) bendi
kapsamındaki genel sağlık sigortalılıkları sona erecektir.
5.3- 442 sayılı Kanunun 74. maddesine
göre görevlendirilenler ile ek 16. maddesine göre aylık alanlar
442
sayılı Kanununun 74. maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen geçici
köy korucuları ile Kanunun ek 16. maddesine göre aylık alan ve yeşil kart
kapsamında sağlık yardımlarından faydalanan kişiler, Kanunun (60/c-9) alt bendi
kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecektir.
Bu
kişilerden 74. maddeye göre görevlendirilenler, görevlendirilmelerinin sona erdiği tarihten itibaren bu kapsamdaki genel
sağlık sigortalılığı sona erecektir.
442
sayılı Kanunun ek 16. maddesine göre aylık bağlananların ise aylık alma
haklarını kaybettikleri tarihten itibaren bu bent kapsamındaki genel sağlık
sigortalılıkları sona erecektir.
6- 01.01.2012 tarihi itibariyle sosyal güvencesi
olmayanların genel sağlık sigortası tescil işlemleri
6.1- Türk vatandaşları
01.01.2012 tarihinden sonra Kanunun (60/g) bendi hariç
diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı ya da
Kanunun 3. maddesinin (10) numaralı alt bendi uyarınca genel sağlık
sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişisi olarak sağlık yardımlarından
yararlanmayanlar ile yararlanma hakları sona erenler, yararlanma haklarının
sona erdiği tarihten itibaren Kanunun (60/g) bendi
kapsamında, 82. maddeye göre belirlenen aylık prime esas kazanç alt sınırı
üzerinden re’sen tescil edilecektir.
Re’sen
tescil işlemi yapılan bu kişilere, gelir testi işlemleri için ADNKS’de
kayıtlı ikametlerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına
başvurmaları gerektiğine ilişkin bilgilendirme yazısı, 01.01.2012 tarihi
itibariyle ilk defa tescil edilenlere Kurumumuzla PTT arasında
yapılan protokole göre
Kurumumuz Başkanlığı tarafından 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre iadeli
taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Bu
kişilerden, “Gelir
testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay
içerisinde Kurumumuza ya da sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına
başvuranlardan gelir testi yapılanlar ile gelir testi istemeyen
ya da “Gelir
testine müracaat bildirimi” (Ek:1) ile tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay
içerisinde Kurumumuza ya da sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına
başvurmayanlar hakkında, bu Genelgenin 7. bölümünde belirtildiği şekilde
işlem yapılacaktır.
Kanunun
(60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan, bu bent
kapsamında genel sağlık sigortalısı olma yönünde eşlerden birinin tercih talebi
olması halinde, talepleri doğrultusunda tescil işlemi yapılacaktır.
6.2- Yabancı ülke vatandaşları
Yabancı
ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı
olmayanlar, ülkemizde kesintisiz yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarihten
itibaren bir ay içinde genel sağlık sigortası giriş bildirgesi ile Kurumumuza
başvurmaları halinde, Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine
(60/d) göre ülkemizde kesintisiz yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarih itibariyle
genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecektir.
Kurumumuza müracaat eden
yabancı uyruklu vatandaşlardan, ikamet izin belgesi ile ilgili yabancı ülke
sosyal güvenlik kurumundan ya da çalışma ataşeliğinden alınan genel sağlık
sigortası uygulaması açısından sosyal güvenlik durumlarını gösteren yazının
aslı veya fotokopisi ile yeminli mütercim tarafından yapılan tercümesinin
aslının veya onaylı suretinin ibraz edilmesi istenecektir. Bu kişilerin
ikametgâh izin belgesinde yer alan ikamet sürelerinin kesintisiz bir yılı
doldurup doldurmadığının kontrol edilmesi sonucunda, kesintisiz bir yılı
dolduranların ikamet izin belgesinin fotokopisi, yeminli mütercim tercümesinin
aslı veya onaylı sureti ile sigortalılığına ilişkin yazısının birer örneği
dosyasında saklanacaktır.
Bu kişilerden kesintisiz
bir yılı doldurduğu tarihten itibaren bir ay içinde genel sağlık sigortası
giriş bildirgesi ile Kurumumuza müracaat etmeyenler hakkında Kanunun 102.
maddesine göre idari para cezası uygulanacaktır.
Diğer taraftan, bu
kapsamdakilerin ikamet izni bitiş tarihlerinin sosyal güvenlik il
müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından takiplerinin yapılarak ikamet izni
bitiş tarihi itibariyle genel sağlık sigortalılığı sonlandırılacaktır. İkamet
izinlerinin bittiği tarihi takip eden günden itibaren başlayan yeni bir ikamet
izin belgesi ibraz etmeleri halinde, Kanunun (60/d) bendi kapsamındaki genel
sağlık sigortalılığı devam ettirilecektir.
Bu
kişilerin genel sağlık sigortalılığı; ikametin sona erdiği, yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında sigortalı olduğu, 60. maddenin birinci fıkrasının diğer
bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla
yükümlü olunan kişi sayıldığı, ikametinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih
ya da ölümü halinde ölüm tarihi itibariyle sona erecektir.
7- Gelir testi işlemleri
03.06.2011 tarihli ve 633 sayılı KHK ile genel sağlık
sigortalılığının tespitinde esas alınacak gelir tespit testlerine ilişkin usul
ve esasları belirlemek, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarıyla işbirliği
yaparak uygulamak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın görev alanı arasında
sayılmıştır.
Yönetmeliğin 4. maddesinin ikinci fıkrasında gelir testi
işlemlerinin sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından yapılması
öngörülmüştür.
01.01.2012 tarihinden itibaren Kanunun (60/c-1) alt bendi
veya (60/g) bendi kapsamında olanların anılan Yönetmelik hükümleri
doğrultusunda gelir testi ve tescil işlemleri aşağıdaki açıklamalar
doğrultusunda yapılacaktır.
7.1- Gelir testi
işlemlerinde aile ve hane
Gelir tespitinde aile olarak, aynı hane içinde yaşayan
MERNİS kayıtlarında yer alan eş, yaşlarına bakılmaksızın evli olmayan çocuk ve
genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek kişinin ana ve babası esas
alınacaktır. Ancak, aynı hanede yaşamayan ve öğrenim nedeniyle başka bir hanede
yaşayan evli olmayan çocuklardan 25 yaşını doldurmayanlar gelir tespitinde aile
içinde değerlendirilecektir.
Aynı hanede yaşayan aile bireylerinden genel sağlık
sigortalısı ya da bakmakla yükümlü olunan kişiler de gelir tespiti işleminde
dikkate alınacak, ancak bu kişiler hakkında gelir testi sonuçlandığı tarihe
göre herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
Genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilecek kişinin
kanuni temsilcisinin eş, evli olmayan çocuk, ana ve baba dışında bir kişi
olması halinde bu kişi gelir tespiti işleminde dikkate alınmayacaktır.
Gelir tespiti işlemlerinde hane olarak ADNKS sisteminde
yer alan adres dikkate alınacaktır. ADNKS’ de yer alan adreste birden fazla
aile olması halinde her bir aile için ayrı ayrı gelir tespiti işlemi
yapılacaktır.
ADNKS sisteminde yer alan adreste yaşamayan ve genel
sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olunan kişisi olan ana ve baba hakkında
ayrı gelir tespiti işlemi yapılacaktır.
7.2- Gelir testi işlemlerinde başvuru
Kanunun (60/g) bendi kapsamında re’sen
genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenlere, gelir testi işlemleri için ADNKS’de kayıtlı ikametlerinin bulunduğu yerdeki sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmaları gerektiği, bu Genelge ekinde yer
alan “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek: 1) ile sosyal
güvenlik il müdürlüğü/ sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanuna
göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Bu kişilerden, “Gelir testine müracaat
bildirimi” (Ek:
1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmayanların tescil başlangıç tarihinden
itibaren aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, Kanunun 82.
maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı
esas alınarak primleri tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı,
sosyal güvenlik il müdürlüğü/ sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı
Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Kanunun (60/c-1) alt bendi ve (60/g) bendi kapsamında
genel sağlık sigortalısı olması gerekenlerin gelir tespitine esas teşkil edecek
göstergeleri içeren başvuru formu ile ADNKS’ de kayıtlı oldukları ikametgâh
adreslerinin bulunduğu il veya ilçe idari sınırları içindeki vakfa müracaat
etmeleri gerekmektedir. Bu kişilerden, Kurumumuza müracaat
edenler ise ilgili sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına yönlendirilecek ya
da sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı tarafından hazırlanan ve sosyal
güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezilerine gönderilen başvuru
formları doldurulacak, “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı”ndaki “Gelir Testi
Bildirimleri” menüsünde yer alan “Gelir Testi Talebi Gönderilenler Listesi”nde
yer alan “başvuru formu alındı” kutucuğu işaretlenecektir.
Sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezlerine verilen başvuru formları, sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal
güvenlik merkezlerince en geç üç iş günü içinde ilgili vakfa gönderilecektir.
Kanuni temsilcisi bulunanların başvuru işlemi kanuni temsilciler
tarafından yapılabilecek ve bu kişilerin kanuni temsilci olduğuna ait mahkeme
kararı ya da vekaletname başvuru formuna eklenecektir.
Ayrıca, gelir testi için başvuru yapılacak sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakfının adres ve diğer iletişim bilgilerine, Aile ve
Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın “http://www.aile.gov.tr” veya “http://www.sydgm.gov.tr/tr/vakif”
web adresinden erişile bilinecektir.
7.3- Gelir testi
sonucuna göre yapılacak işlemler
7.3.1- Tescil işlemleri
Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı tarafından yapılan
gelir testi işlemi sonucunda gelir testine esas alınan aile ve gelir testi
bilgileri, “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı” aracılığıyla elektronik ortamda
Kurumumuza bildirilecektir.
Bakmakla
yükümlü olduğu kişi ya da genel sağlık sigortalısı olarak sağlık yardımlarından
yararlanma hakları sona erdiği tarihten itibaren, Kanunun (60/g) bendi kapsamında
tescil edildiği tespit edilenlere, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik
merkezi tarafından “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı”nda yer alan “Gelir
testine müracaat bildirimi” (Ek:1), 7201 sayılı Kanuna göre iadeli
taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilerek sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına
müracaat etmeleri gerektiği konusunda bilgi verilecektir.
“Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ
edildiği tarihten itibaren bir ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakfına başvuranlardan;
Kurumumuza elektronik ortamda bildirilen gelir testi
işlemine esas tutulan ailenin bu Genelgenin 7.1
bölümünde tanımlanan aile olup olmadığının kontrol edilerek yapılan gelir testi
sonucuna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, asgari
ücretin üçte birinden az olduğu tespit edilenler, Kanunun (60/g) bendi
kapsamında re’sen tescil edildiği tarih itibariyle,
(60/g) tescil işlemi sona erdirilecek ve bu tarih itibariyle (60/c-1) alt bendi
kapsamında tescil edilecektir. Bunlara, genel sağlık sigortası kapsamına
alındığını içeren “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2), sosyal güvenlik il
müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından 7201 sayılı Kanuna göre iadeli
taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Gelir testi işlemine esas
tutulan ailenin, bu Genelgenin 7.1 bölümünde
tanımlanan aile olup olmadığı kontrol edilerek eşlerden (tercihleri de dikkate
alınarak) birisi, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilecek ve yapılan
gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı;
- Asgari ücretin üçte
birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit edilenler, Kanunun 82. maddesine
göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının
üçte biri üzerinden tescil başlangıç tarihi itibariyle,
- Asgari ücretten asgari
ücretin iki katına kadar olduğu tespit edilenler, Kanunun 82. maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı üzerinden
tescil başlangıç tarihi itibariyle,
- Asgari
ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilenler, Kanunun 82. maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki
katı üzerinden gelir testinin sonuçlandığı tarih itibariyle gelir değişikliği,
sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından “GSS Tescil ve
Aktivasyon Programı”nda yer alan “GSS 60/g Türk Vatandaşı” menüsünden
güncellenecek, tescil ve MOSİP sistemi üzerinden tahakkuk eden ödemesi gereken
prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli
taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Bu kapsamda tescil edilen genel sağlık sigortalısının
Kanuna göre bakmakla yükümlü olduğu tespit edilen kişiler, bakmakla yükümlü
olunan kişi olarak sağlık yardımlarından faydalandırılacaktır.
Eşlerin, her ikisinin farklı tarihler
itibariyle tercih talepleri olması halinde son tercih talepleri dikkate
alınacaktır.
Aynı hanede yaşayan birden fazla aile olması durumunda, her
aile ayrı ayrı Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilecek ve ödemesi
gereken prim miktarı, 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla
tebliğ edilecektir.
“Gelir
testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren bir
ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmayanların, aile
içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, Kanunun 82. maddesine göre
belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı kabul edilerek
gelir değişikliği, sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi
tarafından “GSS Tescil ve Aktivasyon Programı”nda yer alan “GSS 60/g Türk
Vatandaşı” menüsünden güncellenecektir. Güncelleme işlemi sonucunda MOSİP sistemi üzerinden
tahakkuk eden ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2)
ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Gelir testine bir aylık süre içinde başvurmayan ve tescil
başlangıç tarihinden itibaren asgari ücretin iki katı esas alınarak primleri
tahakkuk ettirilenlerin daha sonra gelir testi yaptırmak üzere sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurması halinde yapılan gelir testi
sonucuna göre;
-
Kanunun (60/c-1) alt bendi kapsamında olduğu tespit edilenlerden, “Gelir
testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ edildiği tarihten itibaren
altı ay içinde sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvuranların, Kanunun
(60/g) bendi kapsamında tescil edildiği tarih itibariyle bu bent kapsamındaki
tescil işlemi sona erdirilecek ve bu tarih itibariyle (60/c-1) alt bendi
kapsamında tescil edilerek (60/g) bendi kapsamındaki tahakkukları MOSİP sistemi
üzerinden iptal edilecektir. Bu
kişilerin, gelir testinin yapıldığı tarihten önce gelir durumlarında değişiklik
olduğuna ilişkin ihbar, şikayet, muvazaalı işlem ya da
denetim sonucunda belgeye dayalı gelirinde ödenecek prim miktarını etkileyecek
şekilde değişiklik olduğu tespit edilenler hakkında, tescil başlangıç tarihi
itibariyle yapılan (60/c-1) alt bendi kapsamındaki tescil işlemi iptal
edilecektir. Tescil başlangıç tarihi itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamında
tescil işlemi güncellenerek asgari ücretin iki katı üzerinden primleri MOSİP
sistemi üzerinden tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS
Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta
yoluyla tebliğ edilecektir.
- “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ
edildiği tarihten itibaren altı ay geçtikten sonra sosyal yardımlaşma ve
dayanışma vakfına başvuranlardan, gelir testi sonucunda Kanunun (60/c-1) alt bendi
kapsamında olduğu tespit edilenlerin ise, gelir testinin sonuçlandığı tarihe
kadar (60/g) bendi kapsamında asgari ücretin iki katı üzerinden primleri MOSİP
sistemi üzerinden tahakkuk ettirilecek ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS
Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta
yoluyla tebliğ edilecektir. Gelir
testinin sonuçlandığı tarihten itibaren ise (60/c-1) alt bendi kapsamında
tescil edilecektir.
- Gelir testi sonucuna göre, (60/g)
bendi kapsamında olduğu tespit edilenlerin ise, daha önce Kanunun 82. maddesine
göre belirlenen aylık prime esas kazancın (asgari ücretin) iki katı esas
alınarak tahakkuk ettirilen primleri, gelir testi sonucuna göre gelir testinin
sonuçlandığı tarih itibariyle gelir değişikliği “GSS Tescil ve Aktivasyon
Programı”nda yer alan “GSS 60/g Türk Vatandaşı” menüsünden güncellenecektir. Güncelleme işlemi sonucunda MOSİP
sistemi üzerinden tahakkuk eden ve ödemesi gereken prim miktarı, “GSS Tescil
Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla
tebliğ edilecektir.
Kuruma
müracaat ederek gelir testi yaptırmak istemediğini yazılı olarak beyan edenler
ile gelir testi yapılması için “Gelir testine müracaat bildirimi” (Ek:1) tebliğ
edildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde vakfa müracaat etmeyenler, tescil
tarihi itibariyle aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, Kanunun
82. maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazanç alt sınırının iki
katından fazla olduğu kabul edilerek asgari ücretin iki katı üzerinden
ödemeleri gereken prim tutarı güncellenecek, sosyal güvenlik il
müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından tescil ve prim ödeme yükümlülüğüne
ilişkin hususları içeren “GSS Tescil Bildirimi” (Ek:2) ile 7201 sayılı Kanuna
göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilecektir.
Kanunun (60/g) bendi
kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenlerin gelir testi
sonucuna göre aile içindeki gelirleri asgari ücretin altında kalan genel sağlık
sigortalılarının bu sürelerde gelir testi sonucu, ödemeleri gereken tutarların
üzerinde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup
edilecektir.
Kanunun (60/c-1) ya da (60/g) bendine göre genel sağlık
sigortalısı olarak tescil edilmemesi gerektiği halde sehven tescil edilen
kişilerin tescillerinin iptal edilmesi ya da bu kişilerin tescil başlangıç
tarihlerinde değişiklik olması halinde MOSİP sistemi üzerinden oluşan prim
tahakkukları yine MOSİP sitemi üzerinden iptal edilecek ya da değişiklik
yapılacaktır.
Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan 60
günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunan ve 6183 sayılı
Kanunun 48. maddesine göre tecil ve taksitlendirme talebi bulunmayan
sigortalıların 18 yaş altı çocukları hariç olmak üzere bakmakla yükümlü olduğu
kişilerden, Kanunun (60/g)
bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan,
Kanunun (60/g)
bendi kapsamında tescil edilenler hakkında da yukarıda açıklandığı
şekilde işlem yapılacaktır. Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamındaki sigortalı olanlar, bu şekilde Kanunun (60/g) bendi kapsamında
tescil edilen kişinin, bakmakla yükümlü olduğu kişisi olarak sağlık
yardımlarından faydalandırılmaz.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 11. maddesinde
erginliğin kişinin 18 yaşını doldurması ile başlayacağı ve evlenmenin kişiyi
ergin kılacağı, aynı Kanunun 124. maddesinde erkek veya kadının on yedi yaşını
doldurmadıkça evlenemeyeceği ancak, hâkimin olağanüstü durumlarda ve pek önemli
bir sebeple on altı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin
verebileceği hüküm altına alınmıştır. Buna göre, evli olan 18 yaşından küçük ve herhangi bir
sosyal güvencesi olmayan kişilerden,
-
17 yaşından büyük ya da 16 yaşından büyük ve mahkeme kararı ile evlenmesine
izin verildiği tespit edilenlerden,
Kanunun
(60/g) bendine göre genel sağlık sigortalısı olmak için Kuruma müracaat
edenler, müracaat tarihi itibariyle tescil edilecek ve bunlar hakkında, bu
Genelgenin 7. bölümünde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.
Kanunun (60/c-1) alt bendi
ya da (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olanların genel sağlık
sigortalılıkları; 60. maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da
fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi
sayıldığı, ikametinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih ve ölümü halinde ölüm
tarihi itibariyle sona erecektir.
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi kapsamındaki sigortalının bakmakla yükümlüsü olarak sağlık hizmetlerinden
yararlanmaya hak kazananlar, bu hakkı kazandığı tarihten itibaren Kanunun
(60/g) bendi kapsamdaki genel sağlık sigortalılığı sona erdirilecektir.
ADNKS’de geçerli adresi
bulunmaması nedeniyle 01.01.2012 tarihi itibariyle Kanunun (60/g) bendi
kapsamında tescil edilmeyenlerin, Kurum tarafından tespiti ya da bu kişilerin
Kuruma müracaatı halinde, 01.01.2012 tarihi ile Kurum tarafından tespit tarihi
ya da müracaat ettikleri tarih arasında geçen sürede, Kurum kayıtlarının
incelenmesi ve gerekli araştırmaların yapılması sonucunda bu kapsamda genel
sağlık sigortalısı olduğu halde tescil edilmediği tespit edilenler, 01.01.2012
tarihi itibariyle Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilecek ve bu
Genelgenin 7.3.1. bölümünde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.
Bu
şekilde tescil işlemi yapılan kişilerin, 01.01.2012 tarihi ile Kurum tarafından
tespit tarihi ya da müracaat ettikleri tarih arasında geçen sürede, genel
sağlık sigortalısı sayılmadığı sürelerin bulunması halinde, bu sürelerin
başladığı tarihten bir gün öncesi tarih itibariyle Kanunun (60/g) bendi
kapsamındaki tescili sona erdirilecek, genel sağlık sigortalısı sayılmadığı
sürenin sona erdiği tarihi takip eden tarih itibariyle Kanunun (60/g) bendi
kapsamında yeniden tescil edilecektir.
Bu kişilerden, 01.01.2012
tarihi ile Kurum tarafından tespit tarihi ya da müracaat ettikleri tarih
arasında geçen sürenin tamamında genel sağlık sigortalısı sayılmadığı tespit
edilenler hakkında herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
7.4- Gelir tespitinin yenilenmesi
Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından
gelir tespiti yapıldıktan sonra gelir durumları değişenler ile ADNKS
kayıtlarına göre hane içinde yer alan ailede doğum, ölüm, evlenme, boşanma ve
benzeri nedenlerle değişiklik meydana gelenlerin, değişikliğin meydana geldiği
tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma ya da vakfa müracaat etmeleri
gerekmektedir.
Gelir tespiti yapılanlardan, tescilin yapıldığı tarihten
itibaren doksan günde bir aile içindeki bireylere ait verilerin Bütünleşik
Sosyal Yardım Hizmetleri Projesinde (BSYHP) otomatik olarak güncellenmesi
sonucunda gelir durumu değişenlerin tescil işlemleri, değişikliğin meydana
geldiği tarih itibariyle bu Genelgenin 7.3.1 bölümünde açıklandığı şekilde
güncellenecektir.
Gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi ya
da (60/g) bendi kapsamında tescil işlemi yapılanlar, yukarıda belirtilen
durumlar hariç olmak üzere gelir tespitinin yapıldığı tarihten itibaren altı ay
geçtikten sonra yeni bir gelir testi talebinde bulunabilirler.
7.5- Gelir testi sonucuna
itiraz
Sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakıfları tarafından bildirilen gelir tespiti sonucunda Kanunun (60/c-1) alt
bendi ya da (60/g) bendi kapsamında yapılan tescil işlemi ve ödeyecekleri prim
tutarı tebliğ edilenler, gelir testi sonucuna karşı tebliğ tarihinden itibaren
15 gün içinde gelir tespit işlemini yapan ilgili vakfa yazılı olarak itiraz
edebilecektir.
Gelir testine yapılan itiraz, sosyal yardımlaşma ve
dayanışma vakıf kayıtlarına intikal tarihinden itibaren 15 gün içinde vakıf
tarafından karara bağlanarak itirazda bulunan genel sağlık sigortalısına ve
Kurumumuza bildirilecektir.
8- Genel sağlık
sigortalılığı statüsünün çakışması
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendine
(60/f) göre bu Kanundan önce yürürlükte bulunan mülga kanunlara göre gelir veya
aylık alması nedeniyle genel sağlık sigortalısı sayılanlar,
Kanunun 53. maddesi hariç olmak üzere 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendine göre ve isteğe bağlı sigortalı olanlar,
Türkiye
İş Kurumu’ndan işsizlik ödeneği alan ve Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendine (60/e) göre genel sağlık sigortalısı olarak tescil
edilenler,
aynı zamanda Kanunun 60. maddesinin
birinci fıkrasının diğer bentleri gereği de genel sağlık sigortalısı
sayılmaları halinde, en son durumlarına göre genel sağlık sigortalısı
sayılacaktır.
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin
(4), (5), (6) ve (8) numaralı alt bentlerine göre genel sağlık sigortalısı
olarak tescil edilenler aynı zamanda 60. maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri
kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmaları halinde, Kanunun 60. maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendinin (4), (5), (6) ve (8) numaralı alt bentlerine
göre tescil edilecektir.
9- Sağlık yardımları
devir alınanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler
9.1- Yeşil kartlılar
Devir tarihinden önce yeşil kart
verilerek sağlık yardımları karşılanan ve 01.01.2012 tarihi itibariyle Kanunun
(60/c-1) alt bendi kapsamında
genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilenlerin Kanunun 3. maddesinin
birinci fıkrasının 10 numaralı bendinde bakmakla yükümlü olduğu kişi
düzenlenmediğinden bu kapsamda tescil edilenlerin, MERNİS kayıtlarına göre
tespit edilen Kanunun 3. maddesinin birinci fıkrasının 10 numaralı bendine göre
bakmakla yükümlü olduğu kişi şartlarını taşıyanlar, Kanunun (60/c-1) alt bendi
kapsamında ayrı ayrı tescil edilecek ve tescil tarihinden itibaren sağlık
hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
442 sayılı Kanunun 74.
maddesinin dördüncü fıkrasında “…asgari on yıl üzerinden tazminat alarak
görevinden ayrılanlar veya aylık bağlanmış olan geçici köy korucuları ile
bunların eşleri, bakmakla yükümlü oldukları anne, baba ve çocuklarının muayene,
tetkik ve tedavileri hakkında da birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır. Geçici köy korucularının ölümü sebebiyle eşlerine aylık bağlanması
durumunda yukarıda belirtilen hak sahiplerine aynı şekilde muayene, tetkik ve
tedavi yardımı yapılmasına devam olunur.” hükmü yer aldığından asgari on yıl
üzerinden tazminat alarak görevinden ayrılanlarla bunların bakmakla yükümlü
olduğu kişiler, vize tarihleri sona erinceye kadar Kanunun (60/c-1) kapsamında
sağlık yardımlarından yararlandırılacaktır. Bu kişilerden, yeşil kart
vize tarihleri sona erenler hakkında bu Genelgenin 7.3.1. bölümünde açıklandığı
şekilde işlem yapılacaktır.
9.2- 2022 sayılı Kanuna göre aylık
alanlar
2022
sayılı Kanun hükümlerine göre aylık alan ve 01.01.2012 tarihi itibariyle
Kanunun (60/c-3) alt bendi kapsamında tescil edilenlerin eş, çocuk ile ana ve
babası, Kanunun 3. maddesinin (10) numaralı alt bendine göre sigortalının
bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
Bunların,
bakmakla yükümlü olduğu kişilerden sigortalı, gelir veya aylık bağlanmayan
eşleri ile sigortalı, gelir veya aylık bağlanmayan ve evli olmayan 18 yaşından
büyük çocuklarından öğrenci olanlar, öğrenim belgelerinde belirtilen sürelerde
genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık
hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
Her
türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirler toplamı, yürürlükte bulunan asgari
ücretin net tutarından daha az olduğu tespit edilen, diğer çocuklarından sağlık
yardımı almayan ve geçimleri 2022 sayılı Kanuna göre aylık alan kişiler
tarafından sağlanan ana ve baba, bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden
yararlandırılacaktır.
Ancak,
2022 sayılı Kanunun ek 1. maddesinin üçüncü fıkrasına göre aylık hakkından
yararlanan 18 yaşından küçük özürlülerin yalnızca kendilerinin sağlık
hizmetlerinden yararlanacağı hüküm altına alındığından bu kişilerin ana ve
babası, bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden
yararlanamayacaktır.
Kanunun
(60/c-3) alt bendi kapsamında bulunanların, bu kapsamda genel sağlık
sigortalılıklarının sona ermesi ve kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık
bağlanması durum değişikliği olarak kabul edilecektir. Durum değişikliği olan
kişilerin yeniden Kanunun 60. maddesinin diğer bentleri ya da fıkraları
kapsamında sigortalı sayılması halinde, son durumları dikkate alınarak Kanun
hükümlerine göre sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
9.3- 442 sayılı Kanununun 74.
maddesine göre görevlendirilenler ile aynı Kanunun ek 16. maddesine göre aylık
alanlar
442 sayılı Kanununun 74.
maddesine göre geçici köy korucusu olarak görevlendirilenler ile ek 16.
maddesine göre aylık alan ve Kanunun (60/c-9) alt bendi kapsamında genel sağlık
sigortalısı sayılanların eş, çocuk, ana ve babası, bakmakla yükümlü olduğu
kişisi sayılacaktır.
Kanunun geçici 12.
maddesi gereğince devir tarihinde ilgili kanunları gereği bakmakla yükümlü
olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden yararlananlar, devir tarihinden sonra
da durum değişikliği oluncaya kadar aynı şartlarla sağlık hizmetlerinden
yararlandırılacaktır.
442 sayılı Kanuna tabi
görevlendirilenlerin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tespiti, bu Kanunun 74.
maddesinin dördüncü fıkrası gereği, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
hükümlerine göre yapılacaktır. Buna göre, geçici köy korucusu
olarak görevlendirilenler ile bu Kanuna göre aylık alanların, sigortalı
sayılmayan, isteğe bağlı sigortalı olmayan, evli olmayan, kendi çalışmaları
nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan bakmakla yükümlü olduğu erkek ve
kız çocukları öğrenim durumlarına bakılmaksızın, durum değişikliği olmaması
şartıyla 25 yaşını dolduruncaya kadar sağlık hizmetlerinden
yararlandırılacaktır.
Kanunun 105. maddesinde
belirtilen “… diğer kanunların bu Kanuna aykırı
hükümleri uygulanmaz.” hükmü gereği, 442 sayılı Kanunun 74. maddesine göre 01.01.2012
tarihinden itibaren ilk defa geçici köy korucusu olarak görevlendirilenler ile
ek 16. maddesine göre aylık bağlananların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin
tespiti Kanun hükümlerine göre yapılacaktır.
Kanunun (60/c-9) alt bendi
kapsamındaki kişilerin bu kapsamdaki sigortalılıklarının sona ermesi, emekli
olması veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanması halleri
durum değişikliği olarak sayılacak ve bu kişiler son durumları dikkate alınarak
sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
Diğer
taraftan, Kanunun (60/c-9) alt bendi kapsamındakilerin bakmakla yükümlü olunan;
-
Eşin boşanması, sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması,
- Erkek çocuğun
sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması,
evlenmesi ya da 25 yaşını doldurması,
- Kız çocuğunun
zorunlu sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık
alması ya da evlenmesi,
- Malul çocukların
zorunlu sigortalı, isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması,
evlenmesi ya da malullük durumunun ortadan kalkması,
- Ana babanın zorunlu
sigortalı, isteğe bağlı sigortalı olması, gelir ve/veya aylık alması, 2022
sayılı Kanuna göre aylık bağlanması, evli olmayan ana veya babanın evlenmesi,
halleri
durum değişikliği olarak değerlendirilecektir.
Devir tarihinden sonra
durum değişikliği meydana gelen malul çocuklara ait sağlık hizmet sunucuları
tarafından verilen raporların, Kurum Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu
malul sayılanlar bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetlerinden
yararlandırılacaktır.
9.4- Kanunun (60/c-3)
ve (60/c-9) alt bentlerine tabi genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü
olduğu yabancı uyruklu kişiler
Genel sağlık
sigortalısının yabancı uyruklu eşi oturma izninin bulunması, yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında sigortalı sayılmaması, sigortalı ve isteğe bağlı sigortalı
olmaması halinde, Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliğinin 23.
maddesinde belirtilen belgeleri ibraz etmesi şartıyla genel sağlık
sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden
yararlandırılacaktır.
9.5-
Kanunun (60/c-3)
ve (60/c-9) alt bentlerine tabi genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü
olduğu kişilerin sağlık aktivasyon
işlemleri
Devir
alınan genel sağlık sigortalılarının bakmakla yükümlü olduğu eşi ile 18 yaş
altı çocuklarının sağlık aktivasyonları sistem tarafından otomatik olarak, 18
yaşından büyük çocuklarının ise yeşil kart vizelerinin sona erdiği tarihten
itibaren, Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulama Tebliğinin 23. maddesinde
belirtilen belgeleri ibraz etmeleri şartıyla, genel sağlık sigortalısının
bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık aktivasyon işlemleri, Sağlık Provizyon
Aktivasyon Sistemi’nin (SPAS) uygulandığı illerde “Süreli Kayıt Girişi”
ekranından, diğer illerde ise SPAS test programındaki aynı ekrandan manuel
olarak yapılacaktır.
Bakmakla yükümlü olunan
ana ve babanın sağlık aktivasyonları, SPAS’ın
uygulandığı illerde “Bakmakla Yükümlü Girişi” ekranından, diğer illerde ise
SPAS test programındaki aynı ekrandan manuel olarak yapılacaktır.
01.10.2008
tarihinden önce 442 sayılı Kanuna tabi geçici köy korucuları ile aylık
alanların bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşından büyük kız çocuklarından 01.01.2012
tarihinden önce sağlık aktivasyonu yapılmayanların sağlık aktivasyonları, SPAS’ın uygulandığı illerde “Okumayan Kız Çocukları”
ekranından, diğer illerde ise SPAS test programındaki aynı ekrandan manuel
olarak yapılacaktır.
9.6-
Sağlık yardımları devir alınanların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin birden
fazla kişi üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olması
Kanunun (60/c-3) veya
(60/c-9) alt bendine tabi genel sağlık sigortalısının eşi Kanunun 60.
maddesinin diğer bentlerine tabi sigortalı olması durumunda, söz konusu
sigortalının çocukları tercihlerine göre ana veya babasının üzerinden sağlık
hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
Söz konusu sigortalıların
anne ve babasının aynı zamanda Kanunun 60. maddesinin diğer bentlerine tabi
genel sağlık sigortalısı olan çocuğunun bulunması durumunda tercihlerine göre
sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
Kanunun (60/c-3) veya
(60/c-9) alt bendine tabi genel sağlık sigortalılarının aynı zamanda 60.
maddenin diğer bentlerine tabi genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü
olduğu kişi konumunda olması durumunda, öncelikle kendi sigortalılığı üzerinden
sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.
10-
Diğer hususlar
10.1- (2016/29 sayılı Genelge
ile 14.12.2016 tarihinde değiştirilen bölüm) Kanunun
88. maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında
çalışanların genel sağlık sigortalılığı
10.1.1- Genel Açıklamalar
Kanunun 88. maddesinin dördüncü
fıkrasında düzenlenen “4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14. maddelerine göre
kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde
ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait genel
sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanmasının zorunlu olduğu, bu durumda
olan sigortalıların eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primlerini,
60. maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g)
bendi kapsamında ödeyeceğine” ilişkin hüküm 6745 sayılı Kanun ile “3.
maddenin üçüncü fıkrası kapsamına girenler hariç olmak üzere; 4. maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı
Kanunun 13. ve 14. maddelerine göre kısmî süreli veya çağrı üzerine çalışanlar,
ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp çalıştığı saat karşılığında ücret
alanlar ile bu Kanunun ek 9. maddesinin birinci fıkrasına tabi olanlardan ay
içerisinde yirmi gün ve daha az çalışanlar için eksik günlerine ait genel
sağlık sigortası primlerinin otuz güne tamamlanması zorunludur.” şeklinde
değiştirilmiştir. Ayrıca, 6745 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanunun 3. maddesine
eklenen üçüncü fıkra ile “4857 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddelerine göre
kısmî süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı
saatlerinde çalışıp, çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ve bu Kanunun ek
9. maddesinin birinci fıkrasına tabi olarak çalışanlardan ay içerisinde otuz
günden eksik prim ödeme gün sayısı bulunanlar, sigortalı çalışmama şartı hariç
birinci fıkranın (10) numaralı bendinde yer verilen diğer şartları haiz
olmaları kaydıyla otuz günden eksik günleri için genel sağlık sigortalısının
bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılır.” hükmü düzenlenmiştir.
Kanunun geçici
12. maddesinde öngörülen geçiş süresinin sona erdiği 1.1.2012 tarihinden
itibaren 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14. maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı
üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az
çalışanların, Kanunun 88.
maddesinin dördüncü fıkrası gereği eksik günlerine ait genel sağlık
sigortası primlerini 30 güne tamamlamaları zorunlu idi. 6745 sayılı Kanun ile
yapılan düzenleme ile 1.10.2016 tarihinden itibaren 3. maddenin üçüncü
fıkrası kapsamına girenler hariç olmak üzere 4. maddenin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte 4857 sayılı Kanunun 13. ve 14.
maddelerine göre kısmî süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde
günün bazı saatlerinde çalışıp çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ile ek
9. maddenin birinci fıkrasına tabi (ev hizmetlerinde işverene bağlı olarak 10
gün ve üzerinde çalışanlar) olanlardan ay içerisinde yirmi gün ve daha az çalışanların
da eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin otuz güne
tamamlanması zorunlu hale getirilmiştir.
Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup ay içinde 30 günden az çalışması
olanların genel sağlık sigortası kapsamına alınmasında 1.1.2012-30.9.2016
tarihleri arasında Kanunun 88. maddesinin dördüncü fıkrasının 6745 sayılı
Kanunla değiştirilmeden önceki hükmü, 1.10.2016 tarihinden itibaren ise 6745
sayılı Kanunla değiştirilen hükmü gereğince işlem yapılacaktır.
10.1.2- 1.1.2012-30.9.2016 Tarihleri Arasında
Eksik Günlerine Ait Genel Sağlık Sigortası Primlerini Tamamlama Zorunluluğu
Olanlar
6745 sayılı Kanun ile
değiştirilmeden önce 5510 sayılı Kanunun 88. maddesinin dördüncü fıkrası “4.
maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte,
4857 sayılı Kanunun 13 ve 14. maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine
çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az
çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin
30 güne tamamlanması zorunludur. Bu durumda olan sigortalıların eksik günlerine
ilişkin genel sağlık sigortası primleri, 60. maddenin birinci fıkrasının (c)
bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında ödenir.” şeklinde
düzenlenmiş olup, anılan hüküm gereğince 1.1.2012-30.9.2016 tarihleri arasında
4857 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine
çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar
hakkında sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi olup olmadığına
bakılmaksızın aylık prim ve hizmet belgesinin “10.1.3” başlıklı bölümde
belirtilen belge türleri esas alınarak eksik gün nedeni “06- Kısmi istihdam” ve
“17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” ise eksik günlerine ilişkin
genel sağlık sigortası tescili yapılacaktır.
Öte
yandan, 1.4.2015 tarihinden itibaren Kanunun ek 9. maddesi yürürlüğe
girdiğinden 1.4.2015 ile 30.9.2016 tarihleri arasında ev hizmetleri kapsamında
10 gün ve 29 gün arasında sigortalılığı bulunanlar da sigortalının bakmakla
yükümlü kişi olup olmadığına bakılmaksızın 30 günden az sürelerini gelir testi
sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında 30 güne
tamamlayacaklardır.
10.1.3- 1.10.2016 Tarihinden İtibaren
Eksik Günlerine Ait Genel Sağlık Sigortası Primlerini Tamamlama Zorunluluğu
Olanlar
6745 sayılı Kanunun
yürürlük tarihi olan 1.10.2016’dan itibaren ise “06- Kısmi istihdam”
veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” kodu kapsamında çalışması
olan sigortalıların yanı sıra “7- Puantaj” seçeneği ile bildirilen
sigortalıların da eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini gelir
testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında 30
güne tamamlamaları gerekmektedir.
Örnek 1- Kanunun
(4/1(a)) bendi kapsamında 15 gün çalıştırılan A şahsı için 2016 Haziran ve
Temmuz ayında “06- Kısmi istihdam” eksik gün nedeni ile Ağustos ayından
itibaren ise “7- Puantaj” eksik gün nedeni ile bildirimi yapılmıştır. A
şahsının kalan 15 güne ilişkin genel sağlık sigortası primini Haziran ve Temmuz
aylarında tamamlaması zorunlu olup, Ağustos ayından 1.10.2016 tarihine kadar
ise tamamlaması zorunlu değildir.
Anılan düzenleme gereğince, 1.10.2016
tarihinden itibaren Kanunun (4/1(a)) bendi kapsamında sigortalı olup, “06-
Kısmi istihdam”, “7- Puantaj” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik
çalışma” eksik gün seçeneği ile bildirilen, ev hizmetlerinde bir veya birden
fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay
içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha
fazla olan kişilerden prim ödeme gün sayısı ay içerisinde yirmi gün ve daha
az olanların eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin toplam
otuz güne tamamlanması zorunlu olup, yirmi günden fazla (20 gün dahil değil) sigortalı çalışanların eksik günlerine ait
genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlama zorunluluğu
bulunmamaktadır.
Örnek
2- Kanunun (4/1(a)) bendi kapsamında “06- Kısmi istihdam” eksik
gün nedeni ile 2016 Temmuz ayında 11 gün, Ağustos ayında 18 gün, Eylül ayında
20 gün çalışan, Ekim ayında birden fazla işyerinden toplam 22 gün sigortalı
bildirimi bulunan B şahsı, Temmuz ayına ait 19 günlük, Ağustos ayına ait 12
günlük ve Eylül ayına ait 10 günlük genel sağlık sigortası primini gelir testi
sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında
tamamlamak zorunda olup, Ekim ayında 20 günden fazla prim ödeme gün sayısı
bulunduğu için Ekim ayına ait eksik günlerine ait genel sağlık sigortası
primlerini tamamlama zorunluluğu bulunmamaktadır.
Diğer taraftan,
6745 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanunun 3. maddesinin üçüncü fıkrasına
eklenen “4857 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddelerine göre kısmî süreli veya
çağrı üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp,
çalıştığı saat karşılığında ücret alanlar ve bu Kanunun ek 9. maddesinin
birinci fıkrasına tabi olarak çalışanlardan ay içerisinde otuz günden eksik
prim ödeme gün sayısı bulunanlar, sigortalı çalışmama şartı hariç birinci
fıkranın (10) numaralı bendinde yer verilen diğer şartları haiz olmaları
kaydıyla otuz günden eksik günleri için genel sağlık sigortalısının bakmakla
yükümlü olduğu kişi sayılır.” hükmü gereği, 1.10.2016 tarihi itibarıyla
sigortalı çalışmama şartı hariç Kanunun 3. maddesinin birinci fıkrasının (10)
numaralı bendinde yer alan şartları taşıyan “06- Kısmi istihdam”, “7- Puantaj”
veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” eksik gün seçeneği ile
bildirilen ve ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından
çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre
hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan kişilerin eksik
günlerinde sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsü devam edecektir.
Buna göre; 1.10.2016 tarihi itibarıyla “06- Kısmi istihdam”, “7- Puantaj”
veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden eksik çalışma” eksik gün seçeneği ile
bildirilen ve ev hizmetlerinde bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından
çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre
hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan aynı zamanda
sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde bulunmayan ve prim
ödeme gün sayısı ay içerisinde yirmi gün ve daha az olanlar, eksik günlerine
ait genel sağlık sigortası primlerini gelir testi sonucuna göre Kanunun
(60/c-1) alt bendi veya (60/g) bendi kapsamında 30 güne tamamlayacaklardır.
Örnek 3- Kanunun
(4/1(a)) bendi kapsamında “06- Kısmi istihdam” eksik gün nedeni ile 2016 yılı
Ekim ayında 11 gün çalışan 24 yaşındaki üniversite öğrencisi erkek C şahsı
devlet memuru babası üzerinden sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişi
statüsündedir. Bu statüsü nedeniyle eksik kalan 19 günde babası üzerinden
sağlık yardımı alacak olup, bu süreleri Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g)
bendi kapsamında 30 güne tamamlamayacaktır. C şahsı 25 yaşını doldurduğu
tarihten itibaren aynı şekilde çalışması halinde sigortalının bakmakla yükümlü
olduğu kişi olarak sayılmayacağından eksik günlerine ait genel sağlık sigortası
primlerini gelir testi sonucuna göre Kanunun (60/c-1) alt bendi veya (60/g)
bendi kapsamında 30 güne tamamlayacaktır.
Kanunun 88. maddesinin dördüncü
fıkrasında 6745 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik 1.10.2016 tarihinde
yürürlüğe girdiğinden 2016 yılı Ekim ayı ve sonrasında aylık prim ve hizmet
belgesinin verilmesinde; aylık prim ve hizmet belge türü “1”, “4”, “5”, “6”,
“13”, “29”, “30”, “32”, “33”, “35” ve “36” olup 20 gün ve daha az çalışanlardan
eksik gün nedeni “06- Kısmi istihdam”, “07- Puantaj”, “17- Ev hizmetlerinde 30
günden eksik çalışma” olanlardan ve ev hizmetlerinde bir veya birden fazla
gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde
çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla
olanlardan bakmakla yükümlü olunmayanların ay içinde zorunlu sigortalılıktan
kalan süreleri için kısmi genel sağlık sigortası tescili yapılacaktır. Kısmi
genel sağlık sigortası tescili resen Kurumca yapılacaktır.
10.1.4- Eksik Günlerine Ait
Genel Sağlık Sigortası Primlerini Tamamlama Zorunluluğu Bulunmayanlar
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte;
1.1.2012-30.9.2016 tarihleri arasında;
- Ay içinde
birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresini 30 güne
tamamlayanlar,
- Kurumdan
aylık alıp sosyal güvenlik destek primine tabi çalışması olanlar,
- Ay içinde 30
günden eksik günlerini Kanunun 51. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında isteğe
bağlı sigortalı olarak tamamlayanlar,
- Haklarında
4857 sayılı Kanun hükümleri uygulanmayanlar,
- Kanunun 5.
maddesi kapsamındaki sigortalılar,
- 657 sayılı
Kanunun 4. maddesinin (B) ve (C) bentlerine tabi olanlar,
- 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi
kapsamında çalışması olanlar, 1.10.2016 tarihinden itibaren;
Ay içinde birden fazla işyerinde çalışıp
toplam çalışma süresi 20 günden fazla olanlar ile yukarıda sayılan diğer
şartları taşıyanlar eksik kalan sürelerinde genel sağlık sigortalısının
bakmakla yükümlü olup olmadığı şartı aranmadan kalan süreleri için kısmi genel
sağlık sigortalısı sayılmayacaklardır.
Ayrıca; 5510
sayılı Kanunun 3. maddesine eklenen üçüncü fıkra ile getirilen düzenlemeye
göre, 4857 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı
üzerine çalışanlar, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışıp, çalıştığı
saat karşılığında ücret alanlar ve Kanunun ek 9. maddesinin birinci fıkrasına
tabi olarak çalışanlardan ay içerisinde otuz günden eksik prim ödeme gün sayısı
bulunanlar, sigortalı çalışmama şartı hariç birinci fıkranın (10) numaralı
bendinde yer alan diğer şartları haiz olmaları kaydıyla otuz günden eksik
günleri için genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayılır.
Örnek 4: D
şahsı, eşi üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanmakta iken kısmi süreli iş
sözleşmesi ile 1.10.2016 tarihinden itibaren sigortalı olarak çalışmaya
başlamıştır. İşveren tarafından sigortalı adına Kanunun (4/1(a)) bendi
kapsamında 2016 yılı Ekim ayı için 10 gün, Kasım 2016 ayı için 10 gün, Aralık
ayı için 10 gün prim bildirilmiştir. D şahsı sigortalının
bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamından geçtiği için işe başladığı tarihten
itibaren 30 gün şartı aranmayacak olup, 2016 yılı Aralık ayına ait APHB’ nin bildirileceği tarihe kadar eşi üzerinden bakmakla
yükümlü olunan kişi olarak, 30 gün prim ödeme gün sayısı oluştuğu tarihten
itibaren ise kendi sigortalılığı üzerinden Kurum sağlık hizmetlerinden
yararlandırılacaktır. Bununla beraber, kişi kendi üzerinden sağlık
yardımlarını alsa bile Kanunun üçüncü maddesine eklenen üçüncü fıkra gereği
bakmakla yükümlü statüsü devam edeceği için kalan sürelerini 30 güne
tamamlamayacaktır.
Örnek
5: Kanunun (4/1(a)) bendi kapsamında “06- Kısmi istihdam” eksik
gün nedeni ile çalışan E şahsı için 2015 yılı Aralık ayından itibaren ay içinde
15 gün bildirim yapıldığı anlaşılmış olup, aynı zamanda eşinin bakmakla yükümlü
olduğu kişi durumunda olduğundan 2016 yılı Ekim ayından itibaren kısmi genel
sağlık sigortalılığı başlatılmayacaktır. 2016 yılı Kasım ayının 1’i ile 15’i
arasında Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı
sayılan E şahsının 21.11.2016 tarihinde eşinden ayrılması dolayısıyla bakmakla
yükümlü olunan kişi durumundan çıkması halinde 21.11.2016 tarihi itibari ile 10
gün (60/g) bendi kapsamında resen genel sağlık sigortası tescili yapılacaktır. 2016
yılı Aralık ayı ve sonraki aylarda genel sağlık sigortalılığı 15 gün üzerinden
oluşturulacaktır.
Genel Sağlık Sigortası Tescil, Prim ve Müstehaklık İşlemleri Yönetmeliği’nin 11. maddesinin on
üçüncü fıkrasında; Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında sigortalı olmakla birlikte 18 yaşından küçük çocuklar hakkında,
Kanunun 88. maddesinin 4. fıkrasının uygulanmayacağı, bu kişilerin genel sağlık
sigortalılıklarının tabi oldukları statü üzerinden değerlendirileceği hükmü yer
almaktadır.
Yönetmelik ile getirilen bu hüküm
gereği 18 yaşından küçük çocukların Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 18.4.2014
tarihinden sonraki eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini
Kanunun 60/(c-1) veya (g) bendi kapsamında 30 güne tamamlama zorunluluğu bulunmamaktadır.
Örnek 6- 2.8.2000
doğumlu olan 16 yaşındaki F şahsı kısmi süreli iş sözleşmesi ile 1.2.2014
tarihinden itibaren sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve “06- Kısmi istihdam”
eksik gün nedeni ile Şubat ayında 18 gün, Mart ayında 15 gün, Nisan ayında 10
gün çalıştığı bildirilmiştir. D şahsının durumu Yönetmeliğin yayım tarihi olan
18.4.2014 tarihi öncesi ve sonrasına göre değişiklik gösterecektir.
Buna göre; Şubat ayından kalan 12 güne,
Mart ayından kalan 15 güne ait genel sağlık sigortası primlerini gelir testi
sonucuna göre Kanunun 60/(c-1) veya 60/(g) bendi kapsamında tamamlaması
gerekmektedir. İlgilinin kısmi süreli 60/(c-1) veya 60/(g) bendi tescili
Yönetmeliğin yayım tarihi olan 18.4.2014 tarihi itibarıyla sonlandırılacak
olup, Nisan ayına ilişkin kalan 8 günlük genel sağlık sigortası primlerini
Kanunun 60/(c-1) veya 60/(g) bendi kapsamında tamamlaması gerekmektedir.
18.4.2014 tarihinden sonra ise 18 yaşını dolduracağı tarihe kadar eksik
günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini Kanunun 60/(c-1) veya 60/(g)
bendi kapsamında tamamlamayacaktır.
10.1.5- Gelir Testi İşlemleri
Kanunun 88. maddesinin dördüncü fıkrası
kapsamında çalışanlar ile (60/g) bendi kapsamında tescil edilen kişilerin gelir
testi işlemleri 17.1.2012 tarihli ve 2012/2 sayılı Genelgenin 7.3.1. bölümünde
açıklandığı şekilde yapılacaktır. [1]
Bilgi edinilmesini ve
gereğini rica ederim.
EKLER:
1- Gelir
testine müracaat bildirimi
2- GSS
tescil bildirimi
Ek 1
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
………….. Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü
…….……
Sosyal Güvenlik Merkezi
Sayın;
………………………………
………………………………
………………………………
Değerli genel
sağlık sigortalımız,
5510 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince tüm vatandaşlar
Kurumumuz tarafından genel sağlık sigortası kapsamına alınmıştır.
Kurumumuz
kayıtlarına göre genel sağlık sigortası yardımlarından yararlanma hakkınızın
sona erdiği tespit edilmiştir.
…./…./20… tarihi
itibariyle 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında
genel sağlık sigortalılığı tesciliniz re’sen yapılmış
olup, tescilinize esas olmak üzere aile içindeki gelirin kişi başına düşen
aylık tutarının belirlenmesi için Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde kayıtlı
ikametinizin bulunduğu sosyal yardımlaşma
ve dayanışma vakfına başvurarak gelir
testi işlemi yaptırmanız gerekmektedir.
Gelir testi
yaptırmanız halinde yapılan gelir testi sonucuna göre prim ödemeden Kurumumuz
sağlık yardımlarından faydalandırılmanız ya da tespit edilen aile içindeki
gelirin kişi başına düşen aylık tutarı;
· Asgari ücretin
üçte birinden asgari ücrete kadar olması halinde asgari ücretin brüt tutarının
üçte biri,
· Asgari ücretten
asgari ücretin iki katına kadar olması halinde asgari ücretin brüt tutarı,
· Asgari ücretin
iki katından fazla olması halinde asgari ücretin brüt tutarının iki katı,
üzerinden %12 oranında
prim ödeyerek sağlık yardımlarından faydalanmanız mümkün olacaktır.
Gelir testi
yaptırmak istememeniz halinde ise aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık
tutarının, asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilerek genel sağlık
sigortası tescil işleminiz yapılacaktır.
Ödemeniz gereken
prim tutarınız, gelir durumunuzda ve asgari ücrette meydana gelen
değişikliklere göre değişecektir.
Yukarıda yer
alan açıklamalar doğrultusunda, gelir testi yaptırmak için bu yazının tebliğ
tarihinden itibaren en geç bir ay içinde ikametinizin bulunduğu il/ilçe sosyal
yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmanız gerekmektedir.
Bilgilerinize
rica ederim.
Yetkili İmza
Ek
2
T.C.
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMU BAŞKANLIĞI
……………
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü
……………
Sosyal Güvenlik Merkezi
Sayı : ….
Konu : ….
Sayın:
…………………
…………………
Hakkınızda aşağıda işaretli olan hüküm
uygulanarak işlem yapılacaktır;
1- [ ]
…./…./20.. tarihinde …….. sosyal yardımlaşma ve
dayanışma vakfı tarafından Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)
kayıtlarına göre aynı adreste ikamet eden aileniz dikkate alınarak yapılan gelir testi sonucuna göre aile içinde
kişi başına düşen gelirin aylık tutarı, asgari ücretin üçte birinin altında
olduğu tespit edilmiş olup Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında………. tarihinden itibaren genel sağlık sigortalısı olarak tescil
edilmiş bulunmaktasınız. Prim ödeme yükümlüsü olmadığınızdan dolayı
ödeyeceğiniz prim miktarı devlet tarafından karşılanacaktır.
2- [ ]
…./…./20.. tarihinde …….. sosyal yardımlaşma ve
dayanışma vakfı tarafından Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) kayıtlarına göre aynı adreste ikamet
eden aileniz dikkate alınarak yapılan
gelir testi sonucuna göre aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı, …………… tespit edilmiş olup, Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak………. tarihinden itibaren tescil
edilmiş bulunmaktasınız. Ödeyeceğiniz prim miktarı …………….TL’dir.
3- [ ]
.…./
…./20.. tarihinde tarafınıza genel sağlık sigortası kapsamına alındığınız ve
gelir testi için Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde (ADNKS) yer alan ikametinizin bulunduğu vakfa giderek gelir
testi yaptırmanız gerektiğini belirten tebligata rağmen, tebliğ tarihinden itibaren
bir ay içerisinde vakfa
başvurmadığınızdan dolayı Kanunun 60.
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı
olarak tescil edildiğiniz, ………. tarihinden itibaren ödeyeceğiniz prim miktarı …………….TL’dir.
4- [ ]
…./…./20.. tarihinde gelir testi yaptırmak
istemediğinize ilişkin Kurumumuza yapmış olduğunuz beyanınıza istinaden Kanunun
60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı
olarak tescil edildiğiniz ………. tarihinden itibaren ödeyeceğiniz prim miktarı …………….TL’dir.
Ödemeniz gereken
prim tutarınız, gelir durumunuzda ve asgari ücrette meydana gelen
değişikliklere göre değişecektir.
Belirlenen gelir
durumunuza göre primlerinizi Kurumumuza yatırarak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında kendiniz ve Kanunun 3. maddesinin
10 numaralı alt bendinde belirtilen bakmakla yükümlü olduğunuz kişiler sağlık
yardımlarından faydalandırılacaktır.
Bilgilerinize
rica ederim.
Yetkili
İmza
[1] 10.1.-
(Bölümün değişmeden
önceki şekli) 10.1- Kanunun 88. maddesinin dördüncü fıkrası
kapsamında çalışanların genel sağlık sigortalılığı
Kanunun geçici
12. maddesinde öngörülen geçiş süresinin sona erdiği 01.01.2012 tarihinden
itibaren 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14. maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı
üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az
çalışanların, Kanunun 88. maddesi gereği eksik günlerine ait genel sağlık
sigortası primlerini 30 güne tamamlamaları zorunludur.
Söz konusu hüküm
gereği, 01.01.2012 tarihinden itibaren bu kapsamdaki sigortalılardan, ay içinde
30 günden eksik çalıştıkları süreleri, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında isteğe bağlı prim ödeyerek tamamlayanlar hariç, işverenleri
tarafından ay içinde 30 gün bildirimi yapılmadığı günden itibaren, 30 günden
eksik kalan günleri için Kanunun (60/g) bendi kapsamında aylık prime esas
kazanç alt sınırı üzerinden re’sen sistem üzerinden
tescil edilecek ve bu Genelgenin 7.3.1. bölümünde açıklandığı şekilde işlem
yapılacaktır.
Kanunun 88.
maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında çalışanların genel sağlık sigortası
tescil işlemi, 01.01.2012 tarihinden önce bu kapsamda çalışıp bu tarihten sonra
da çalışmaya devam edecek sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgesinde
eksik gün nedeni, “06- Kısmi istihdam” veya “17- Ev hizmetlerinde 30 günden
eksik çalışma” seçeneği işaretleyen işverenlere bir defaya mahsus olmak üzere
sistem üzerinden sorularak yapılacaktır. İşverenlerin bu şekilde
bildirim yapmamaları ya da eksik bildirim yapmaları halinde, sistem üzerinden her ay
aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresinden sonra (ayın 1’i ila 30’u
arasında ücret alanlar için takip eden ayın 23’ü, ayın 15’i ila 14’ü arasında
ücret alanlar için takip eden ayın 7’si) bu kapsamda çalışan sigortalıların
genel sağlık sigortası tescil işlemi, Kurum tarafından re’sen
yapılacaktır.
01.01.2012
tarihinden itibaren işe başlayan sigortalılar için ise sigortalı işe giriş
bildirgesinin “4857 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddelerine göre kısmi süreli
veya çağrı üzerine ya da ev hizmetlerinde 30 günden az çalışıyor mu ?”,
“Evet/Hayır”, “Çalışılan gün sayısı” alanının işaretlenmesi suretiyle eksik gün
bildirimi yapılan sigortalılar re’sen tescil
edileceklerdir.
4857 sayılı
Kanunun 13 ve 14. maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar
ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılardan, aylık
prim ve hizmet belgesinde “06- Kısmi istihdam” veya “17- Ev hizmetlerinde 30
günden eksik çalışma” seçeneği işaretlenmeyenler dışındaki işverenleri
tarafından “puantaj” sistemi uygulanması nedeniyle “eksik günleri” bulunan
sigortalılar, Kanunun (60/g) bendi kapsamında tescil edilmeyecektir.
Sosyal güvenlik
destek primine tabi olanlar, Kanunun 5. maddesi kapsamındaki sigortalılar, ay
içinde birden fazla işyerinde çalışıp toplam çalışma süresini 30 güne
tamamlayanlar ile kamu idarelerinde 657 sayılı Kanununun 4. maddesinin (B) ve
(C) bentlerine tabi çalışanlar, 4857 sayılı Kanuna tabi çalışmakla birlikte 506
sayılı Kanunun geçici 20. maddesine tabi sandıklarda çalışanlar için sandıklar
Kuruma devredilinceye kadar Kanunun 88. maddesinin dördüncü fıkrası uygulanmaz.
10.2- 5434 sayılı Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 12. maddesinin son paragrafı, ek 71., mülga ek 76., geçici 192. ve geçici 218. maddelerine göre
ilgileri devam eden iştirakçilerin genel sağlık sigortalılığı
5434 sayılı Kanunun mülga 12.
maddesinin son paragrafı, ek 71., mülga ek 76., geçici 192. ve geçici 218. maddelerine göre
ilgileri devam edenlerden genel sağlık sigortası kapsamına alınmamış
olanlar, Kanunun geçici 12. maddesi ve
18.12.2009 tarihli ve 27436 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Personelinin
Genel Sağlık Sigortası Kapsamına Alınması Hakkındaki Tebliğ uyarınca,
Türkiye’de ikamet edenler 15.01.2012 tarihinden itibaren zorunlu olarak genel
sağlık sigortası kapsamına alınmıştır.
Bu surette
ilgileri devam edenlerden, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında işlerde çalışanlar ile isteğe bağlı iştirakçilerin % 12 oranındaki genel sağlık sigortası
priminin tamamı kendilerince, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında işlerde çalışanlardan özel sektörde çalışanların % 7’si
işveren payı olarak işverence, % 5’i şahıs hissesi olarak ilgililerce, kamu
kurumlarında çalışanların ise tamamı işverence karşılanmak suretiyle yatırılacaktır.
10.3- Geçiş süresinin sona ermesine
bağlı işlemler
5510 sayılı
Kanunun 61. maddesinin ikinci fıkrasında “60. madde gereği genel sağlık
sigortalısı sayılanların çocukları, ana ya da babanın tescil edilmiş olmasına
bakılmaksızın ve ayrıca bir işleme gerek olmaksızın 18 yaşını dolduruncaya
kadar genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla
yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan”
yararlandırılacağı ve “18 yaşından küçük çocuğun ana ve babası yok ise 18 yaşını
dolduruncaya kadar 60. maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı
alt bendi kapsamında primi Devlet tarafından ödenmek üzere genel sağlık
sigortalısı” sayılacağı hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu hüküm uyarınca ana ve
babası hayatta olmayan ya da her ikisi için gaiplik işlemi başlatılanların 18
yaşını doldurmamış çocuklarından 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon
hizmetlerinden ücretsiz faydalandırılmayanlar öncelikle sosyal güvenlik il
müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından re’sen
tescil edilecektir. Re’sen tescil edilemeyen bu çocukların kendileri veya bir başka kişi ile
birlikte genel sağlık sigortası tescil işleminin yapılması için sosyal güvenlik
il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmesi halinde, 18 yaşından
küçük çocuğun MERNİS sistemi üzerinden ana ve babasının hayatta ya da gaip olup
olmadığının kontrol edilmesi, ana ve babasının hayatta olmadığının ya da
gaiplik işlemi başlatıldığının tespit edilmesi halinde ise 60. maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık
sigortası tescil işlemi yapılacaktır.
Kanunun geçici
12. maddesinde öngörülen geçiş süresi, 01.01.2012 tarihinde sona ermesi
nedeniyle, 18 yaşından küçük çocukların sağlık hizmet sunucusuna başvurması ve
bu çocukların ana veya babalarının herhangi bir sosyal güvencesi olmaması
halinde, Kanunun (60/d) veya (60/g) bentlerine göre tescil edilmesi ile ilgili
20.05.2011 tarihli ve 2011/39 sayılı Genelgenin 5. bölümünde “18 Yaşından Küçük
Çocuklar Hakkında Yapılacak Genel Sağlık Sigortası Tescil” başlığı altında
yapılan açıklamalar doğrultusunda genel sağlık sigortası tescil işlemleri,
01.01.2012 tarihinden itibaren sona erdiğinden, bu tarihinden itibaren “GSS
Tescil ve Aktivasyon Programları”nda yer alan “18 Yaş
Altı” menüsü sosyal güvencesi bulunmayanların genel sağlık sigortası tescil
işlemlerinin tamamlanmasıyla birlikte uygulamadan kaldırılacaktır.
Diğer taraftan,
Kanunun (60/g) bendine göre genel sağlık sigortalısı sayılanlardan 28.08.2008
tarihli ve 26981 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Sağlık İşlemleri
Yönetmeliği ekinde yer alan genel sağlık sigortası giriş bildirgesi ile ya da
istisnai hal nedeniyle sağlık hizmet sunucusuna başvuran ve herhangi bir sosyal
güvencesi olmayan kişilerden 25.03.2010 tarihli ve 27532 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği eki genel sağlık sigortası talep formu (Ek
4-B) Kurumumuza intikal eden kişilerin tescil işlemleri ile ilgili 20.05.2011
tarihli ve 2011/39 sayılı Genelgenin 6. bölümünde “Genel Sağlık Sigortası Geçiş Hükümleri” başlığı altında yapılan
açıklamalar doğrultusunda genel sağlık sigortası tescil işlemlerinin en kısa
sürede tamamlanması gerekmektedir.
Bu kişilerden;
gelir testine başvurmayanlar, bu Genelge ekinde yer alan “Gelir testine
müracaat bildirimi” (Ek: 1),
7201 sayılı Kanuna göre iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ edilerek gelir
testine yönlendirilecektir. Bu kişiler hakkında bu Genelgenin 7.3.1
bölümünde yer alan açıklamalar doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir.