T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri
Genel Müdürlüğü
Tarih : 12.08.2021
Sayı : E-51592363-010.06.99-29348022
Konu : Sahte, Kontrollü Şüpheli İşyerleri İle İlgili Yapılacak İşlemler
GENELGE
2021 / 27
1- GENEL AÇIKLAMALAR
Kurumca yapılan incelemeler sonucunda, gerçekte 5510 sayılı Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı
çalıştırılmadığı halde, bazı kişilerce sahte işyeri tescili yaptırılmak
suretiyle sahte sigortalı bildiriminde bulunulduğu ve Kurumun denetim ve
kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden bu bildirimlerin
iptal edilmesine rağmen, aynı kişilerin bu defa aynı veya farklı sosyal
güvenlik merkezlerinde farklı bir işyeri dosyası tescil ettirmek suretiyle
sahte sigortalı bildiriminde bulunmaya devam ettikleri, ayrıca sahte sigortalı
bildirilen kişilerin sağlık yardımlarından da yararlandıkları, geçici iş
göremezlik ödeneği, sürekli iş göremezlik geliri veya aylık aldıkları
anlaşılmıştır.
Öte
yandan sahte işyeri tescil ettiren kişilerin, sağlık provizyonu
alamadıklarını tespit ettikleri kişilerin sağlık hizmetlerinden
yararlanmalarını sağlamak, yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları arasında
sayılan eksik prim ödeme gün sayılarını tamamlamak vb. diğer sosyal sigorta
haklarından yersiz bir şekilde istifade etmeleri amacıyla talep ettikleri para
karşılığında sahte sigortalı bildiriminde bulundukları tespit edilmiştir.
Gerçek dışı hizmet bildirimlerinden kaynaklanan Kurumumuz
zararının önlenmesi, sahte hizmetlerle yaşlılık aylığına hak kazananlardan
sonradan bu hizmetleri iptal edilerek bakiye hizmet süresiyle aylığa hak
kazanamadığı anlaşılanların aylıklarının kesilerek yersiz ödenen aylıklar
nedeniyle büyük bir borç yükü altına girmelerinin engellenmesi, bu vakaların
artmaması için sahte işyeri tespitlerinin hızlandırılması ve gereksiz emek ve
zaman kaybının önüne geçilmesi amacıyla, gerek sahte sigortalı bildiriminde
bulunduğu anlaşılan kişilerin aynı fiili yeniden işlemelerinin önüne geçilmesi,
gerekse sahte işyerlerinin tespit edilebilmesi için işyeri tescil ve e-bildirge
programlarında değişiklikler yapılarak, konuyla ilgili sosyal güvenlik il
müdürlüklerimizce/sosyal güvenlik merkezlerimizce yapılacak işlemler muhtelif
tarihlerde çıkarılan genel yazılar ve e-posta talimatlar ile açıklanmıştır.
İşyeri
tescil ve e-bildirge programlarında yapılan bahse konu değişiklikler ile
işyerleri tescil durumları itibariyle;
-Sahte (S),
-Kontrollü (K),
-Şüpheli (Ş)
olmak üzere üç farklı sınıfta tanımlanmaktadır.
Ayrıca,
-“Sahte
İşyeri” ve “Kontrollü İşyeri”nden bildirimi yapılan
sigortalılar hakkında yersiz olarak hizmet bildirme ve birleştirme yapılmaması
ve kendileri ile hak sahiplerine Kurumca kısa ve uzun vadeli sigorta kolları
yönünden yardım yapılmaması,
-“Sahte
İşyeri”nden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında
ise tespit tarihinden önce bu nitelikteki bildirimlerin geçersiz sayılması
nedeniyle durumlarının güncellenmesi, akabinde, haksız ve yersiz yapılmış olan
işlemlerin geri alınması,
açısından
SGK Tescil ve Hizmet Dökümü Programında; “Sahte İşyeri”, “Kontrollü İşyeri” ve
“Şüpheli İşyeri”nden bildirilen hizmetlerin turuncu
renk ve “S”, “K”, “Ş” harfleri ile gösterimi sağlanmıştır.
Bu genelgenin amacı, sahte işyeri ve sahte sigortalılık konularını içeren ve
muhtelif zamanlarda çıkarılan genel yazı ve e-postaların gözden geçirilerek,
güncel çalışma ve bilgiler ışığında yeniden ele alınarak birleştirilmesini
sağlamak ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında sigortalı çalıştırılmamasına rağmen Kurumumuza bildirimde
bulunulması halinde Kurumumuzca yapılacak iş ve işlemleri açıklamaktır.
Bu bağlamda,
sahte sigortalı bildirimlerinin Kuruma verdiği zararın önüne geçilmesi ve sahte
sigortalı olarak bildirilen vatandaşların sonradan telafisi mümkün olmayan
sonuçlarla karşılaşmalarının önlenmesi amacıyla sahte, kontrollü ve şüpheli
işyerleri ile bu işyerlerinden hizmet bildirimi yapılmış kişiler hakkında
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimizce/Sosyal Güvenlik Merkezlerimizce yapılacak
işlemler aşağıda açıklanmıştır.
2- SAHTE, KONTROLLÜ VE ŞÜPHELİ İŞYERİ TANIMLAMALARI İLE TANIMLAMA YAPILAN
İŞYERLERİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan denetimler sonucunda “Sahte
İşyeri” tescili yapıldığı tespit edilen işyerleri sisteme “Sahte İşyeri”
olarak,
Sahte işyerlerinin
belirgin özellikleri de dikkate alınarak tespit edilen kriterler
kapsamında Kurumda tescilli bulunan işyerleri arasında sahte olma potansiyeli
yüksek olan işyerleri “Kontrollü İşyeri” olarak,
“Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış olan işyerlerinin,
işverenlerinin, gerçek kişi olması halinde TC Kimlik Numarası (TCKN), tüzel
kişi olması halinde Vergi Kimlik Numarası (VKN) ile tüzel kişiliği oluşturan
ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı
veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde tescil edilmiş/edilecek diğer
işyerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin ortak/üst düzey yönetici
olduğu/olacağı diğer işyerleri, sistem tarafından “Şüpheli İşyeri” olarak,
Tanımlanacaktır.
İşyeri hakkında;
-“Sahte İşyeri” tanımlamaları İşyeri Tescil ve e-Sigorta
Servisi tarafından,
-“Kontrollü İşyeri” tanımlamaları İşyeri Tescil ve e-Sigorta
Servisi tarafından,
-“Şüpheli
İşyeri” tanımlaması ise “Sahte İşyeri” tanımlamalarına bakılarak sistem
tarafından otomatik olarak,
yapılacaktır.
İşyeri
Tescil ve e-Sigorta Servisince “Sahte İşyeri” ve “Kontrollü İşyeri” olarak
yapılacak tanımlamalar, İşveren Tescil Uygulaması programlarında mevcut,
“Tescil Değişiklik İşlemleri” menüsü işaretlenmek suretiyle erişilen “Tescil
Değişiklik” ekranları vasıtasıyla yapılacaktır.
2.1- Sahte İşyeri Tanımlamaları İle Bu İşyerleri Hakkında Yapılacak
İşlemler
2.1.1-
Sahte İşyeri Tanımlamaları
Sahte işyeri;
tabela işyeri olarak da adlandırılan gerçekte hiçbir ticari ve mesleki
faaliyeti olmadığı ve somut bir varlığı bulunmadığı halde, işyeri dosyasından
sahte sigortalılık bildirimi yapmak amacıyla, çoğu kez gerçekte var olmayan
adresler beyan edilerek (boş arazi, boş dükkan vb.)
sadece sahte sigortalı bildirmek amacıyla işyeri dosyası tescil edilen
yerlerdir.
Ayrıca sahte işyeri; yeni işyeri dosyası tescil edilmeksizin
Kurumda tescilli bulunan ve gerçekte var olan faal veya gayri faal bir işyerini
devralmak ya da bu işyeri işvereni olan şirketin hisselerini satın almak veya
gayri faal olan işyerlerinin e-bildirge şifrelerini usulsüzce kullanmak
suretiyle bu işyeri dosyaları üzerinden gerçekte hiçbir ticari ve mesleki
faaliyette bulunmadan sahte sigortalılık bildirimi yapmak amacıyla da kendini
gösterebilmektedir.
Söz
konusu nitelikteki işyerleri hakkında Kurumun denetim ve kontrolle görevli
memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen raporlarda;
-İşyerinin
Kanun kapsamına alındığı tarihten itibaren bildirimi yapılan tüm sigortalıların
sahte olduğunun tespit edilmesi halinde “Sahte İşyeri/1-Kanun Kapsamına
Alındığı Tarihten İtibaren Sahte İşyeri”,
-Belirli bir tarihten sonra sigortalı bildirilen kimselerin çalışmalarının gerçek ve eylemli
olmadığının, bir başka ifade ile belirli bir tarihten sonra işyerinin gerçekte
var olmadığının tespit edilmesi halinde ise “Sahte İşyeri/2-Belirli Bir
Tarihten Sonra Sahte İşyeri”,
seçeneği
seçilmek suretiyle, denetim raporunun “tarih ve sayısı”, ile raporu düzenleyen
Denetmen(D)/Müfettiş(M) bilgisi, işverene hizmet veren sözleşmeli meslek
mensubunun TCKN/VKN bilgileri ile varsa kusur durumunu belirten “Kusuru Var"
bilgisi “Tescil Değişiklik” ekranları vasıtasıyla sisteme girilerek işyerinin
tescil durumu kontrollüden/şüpheliden/normalden sahteye çevrilmek üzere gerekli
tanımlama yapılacaktır.
Bununla birlikte
sahte işyeri incelemesi sonucunda;
-Kontrollü, şüpheli listesinde olup da yapılan denetim sonucunda
sahte olmadığı anlaşılan işyerlerine “Sahte Değil” (SD),
-Gerçek
bir işyeri olduğu anlaşılmasına rağmen sahte sigortalı bildiriminde bulunduğu
tespit edilen işyerlerine “Sahte Sigortalı Bildirmiş”(SB)
Tanımlamaları yapılacaktır.
Diğer
taraftan, gerçek ve eylemli çalışanların da bulunduğu gerçek işyerlerinden
bildirim yapılan aynı aylarda sahte sigortalı/sigortalıların da bildirildiğinin
tespit edilmesi durumunda ise işyeri sahte olarak değerlendirilmeyerek
sigortalı sahte sayılmak üzere sahte sigortalıların hizmetleri iptal
edilecektir.
“Sahte İşyeri” olarak tanımlanacak olan tüzel kişilerin
ortak veya üst düzey yöneticilerinin bir kısmının tescil işlemleri sırasında
sisteme girilmemiş olması veya tanımlama işleminin yapılacağı tarih itibariyle
ortak veya üst düzey yönetici bilgilerinin güncel bulunmaması halinde, İşyeri
Tescil ve e-Sigorta Servisi tarafından “Sahte İşyeri” olarak yapılacak
tanımlamadan önce işyeri tescil bilgilerinde gerekli ekleme, düzeltme ve
güncelleme işlemleri “Tescil Değişiklik” ekranları vasıtasıyla yapılacaktır.
2.1.2- Sahte İşyeri veya Sahte Sigortalılık Tespit Edilen Denetim
Raporlarıyla İlgili Yapılacak İşlemler
Kurumun denetim ve kontrolle
görevli memurlarınca yapılan
tespitlerde sahte veya gerçek işyerinden bildirimi yapılan sahte
sigortalıların saptanması durumunda, yapılan tespitlere ilişkin değerlendirilmesi
gereken hususlar Sosyal Güvenlik Denetmenleri Çalışma Talimatında
açıklanmıştır.
- İşyerinin
sahte olduğunun tespit edilmesi halinde, düzenlenecek raporun bir suretinin
işyerinin Muhtasar Beyannamesinin/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin (MPHB)
verildiği yetkili vergi dairesine gönderilmesi,
- Sahte hizmet kazandırmak suretiyle sağlık hizmetleri ve diğer haklardan,
ödeneklerden yararlanılması ile gelir veya aylık bağlatılması nedenleriyle
Kurumun yanlış işlem ve ödeme yapmasına sebebiyet veren ve bu suretle adına
borç tahakkuk ettirilen ve/veya borç tahakkuk ettirilmesine neden olan kişiler
hakkında Kurum zararı da belirtilerek 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 204 üncü,
206 ncı ve 207 nci
maddeleri kapsamında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulması,
- Kuruma sahte işyeri ve/veya sahte sigortalı bildiriminde kastı veya kusuru
bulunduğu tespit edilen meslek mensubu hakkında Türkiye Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine bilgi verilmesi,
- Kurumun denetim ve
kontrolle görevli memurlarınca yapılan
tespitlerde sahte veya gerçek işyerinden sahte sigortalılar adına yapılan
bildirimlere ilişkin prim ve idari para cezası ödenmiş olduğunun tespiti
halinde, ödenen primlerin ve idari para cezalarının 6098 sayılı Türk Borçlar
Kanununun 81 inci maddesi ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin ek 7 nci maddesine istinaden Kuruma irat kaydedilmesi, sahte
sigortalılar adına yapılan bildirimlerden kaynaklanan primlerin ve idari para
cezalarının ödenmemiş olması halinde ise tahsili cihetine gidilmemesi,
- Yapılan
denetim sonucunda sahte işyeri veya sahte sigortalılık tespitine ilişkin
düzenlenen raporun bir suretinin, geçici iş göremezlik ve emzirme ödeneklerinin
tahsil edilmesi amacıyla Kısa Vadeli Sigortalar Servisine, sahte sigortalı
olduğu tespit edilenlerin kullanmış oldukları iyileştirme vasıtası, ortez ve protez giderlerinin
tahsili için, düzenlenen denetim raporlarının bir nüshasının Sağlık Ödeme
Servislerine ve Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezlerine gönderilmesi, genel sağlık
sigortası tescillerinin yapılması/düzeltilmesi için işyerinin bağlı olduğu
genel sağlık sigortası servisine, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı olduğu anlaşılanlarla ilgili tescillerinin
yapılması/düzeltilmesi için 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında dosyasının işlem gördüğü sigortalı tescil ve
hizmet servisleri, bir suretinin de gelir/aylık ile ilgili değerlendirme
yapılmak üzere Emeklilik Servislerine intikal ettirilmesi,
- Asgari işçilik hesaplaması yapılmış
ve ilişiksizlik belgesi düzenlenmiş işyerlerinde, ilişiksizlik belgesinin
verildiği tarihten sonra o işyerinde sahte sigortalılık nedeniyle hizmet iptali
olması durumunda asgari işçilik hesabının yeniden yapılması,
- “Sahte işyeri” tanımlaması yapılan işyeri dosyaları üzerinden Kuruma verilen
aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi “I”, dört
aylık sigorta primleri bordroları ise “T” kodu girilerek, hizmetin iptal
edilmesi, bu işyerlerinden sigortalı adına hizmet bildirimi ve hizmet
birleştirme işlemi yapılmaması,
-
“Sahte işyeri” tanımlaması yapılan işyeri dosyaları üzerinden Kuruma verilen
sigortalı işe giriş/işten ayrılış bildirgesinin iptal edilmesi,
gerekmektedir.
2.1.3- Damga Vergisi
Tahakkukları Hakkında Yapılacak İşlemler
Kurumumuzun denetim ve kontrolle
görevli memurlarınca yapılan inceleme
ve denetimler sonucunda
sahte olduğu tespit edilen işyerlerinden
yapılan sahte sigortalı bildirimlerinden dolayı Kurumumuza verilmiş olan her
bir asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinden tahakkuk etmiş
damga vergisi borçlarının iptal edilmesine imkan
bulunmamakta, dolayısıyla, söz konusu damga vergisi borçlarının 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca takip ve
tahsil edilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda,
sahte işyeri tescil ettirdiği tespit edilen kişilerce, sahte işyerlerinden
bildirilen aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı tahakkuk etmiş ve ödenmemiş
damga vergisi ve buna ilişkin gecikme zammı borçları, aylık prim ve hizmet
belgesinin iptal edilmesi üzerine sistem tarafından iptal edilmemektedir.
Diğer
taraftan, sahte işyeri tescil ettirdiği tespit edilen kişilerce, sahte işyerlerinden
bildirilen aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı tahakkuk etmiş ve ödenmemiş
damga vergisi borçları 2020/20 sayılı Genelgede belirtilen usul ve esaslar
çerçevesinde terkin edilebilecektir.
Ayrıca,
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinden dolayı tahakkuk etmiş damga vergisinin
takip ve tahsilinden Gelir İdaresi Başkanlığı sorumlu olduğundan, sahte
işyerlerinden bildirilen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinden dolayı
tahakkuk etmiş olan damga vergisi borçları için herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
2.1.4- Diğer Hususlar
2.1.4.1.
“Sahte İşyeri” olarak tanımlanan
işyerlerinin e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresi sistem tarafından otomatik
olarak askıya alınacağından, “Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış olan işyerleri
tarafından gerek e-Sigorta üzerinden gönderilen bildirimlerin yapılmasına
gerekse e-beyanname üzerinden alınan muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile
sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin beyanına sistem
tarafından izin verilmeyecektir. Bu
bakımdan, ünitece “Sahte İşyeri” tanımlamasının yapılması halinde, ayrıca bu
işyerlerinin e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresinin askıya alınmasına gerek bulunmamaktadır.
2.1.4.2. Sahte tescilli işyerinin alt işvereni var ise bu alt işveren de sistem
tarafından “Sahte İşyeri” olarak tanımlanacak olup, alt işverenin, gerçek kişi
olması halinde TCKN, tüzel kişi olması halinde VKN ile tüzel kişiliği oluşturan
ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak suretiyle bu kişiler adına aynı
veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde tescil edilmiş/edilecek diğer
işyerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin ortak/üst düzey yönetici
olduğu/olacağı diğer işyerlerine de otomatik olarak “Şüpheli İşyeri”
tanımlaması yapılacaktır.
Asıl
işverenin sahte tanımlaması kaldırılmadığı sürece alt işverenin de sahte
tanımlaması kaldırılmayacaktır. “Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış işyerlerine
yeni alt işveren kaydı yapılamayacağı gibi tescil değişikliği (nakil, katılım,
birleşme, devir ve intikal) işlemleri de yapılamayacaktır.
Ayrıca,
sahte sigortalılar adına yasal süresi dışında yapılan bildirimlerden
kaynaklanan idari para cezaları da iptal edilecektir. Bu kapsamda iptal işlemi
yapılacak idari para cezası için işveren intra
programlarında “İDARİ PARA CEZASI” seçeneği altında yer alan “İPC
GÜNCELLEME/SİLME” ekranında bulunan “Komisyon Karar Tarihi” alanına “Denetim
Rapor Tarihi”, “Esas No-Sayı” alanlarına “Denetim Raporunun Sayısı” girilecek,
“İptal Sebebi Açıklama” alanına ise “Denetim Raporu Gereği” ifadesi
yazılacaktır.
2.1.4.3. “Sahte İşyeri” tanımlamasının kaldırılması durumunda, bu
işyerlerinden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında yapılacak işlemlere esas
olmak üzere Kısa Vadeli Sigortalar Servisi ile Emeklilik Servislerine ayrıca
bilgi verilecektir.
2.2- Kontrollü İşyeri Tanımlamaları İle Bu İşyerleri Hakkında Yapılacak
İşlemler
“Kontrollü İşyeri” tanımlaması,
-Merkez teşkilatındaki ilgili birim tarafından gönderilen listedeki
işyerleri için İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisi tarafından,
-Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlükleri
tarafından sahte işyeri olma potansiyeli yüksek olduğu değerlendirilen
işyerleri için Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisi tarafından tanımlama yazısı (Ek-1)
düzenlendikten sonra İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisi tarafından,
manuel şekilde yapılacaktır.
Kontrollü
kodu konulan işyeri Ek-2’de yer alan denetim gerekçesi düzenlenmek
suretiyle Sosyal Güvenlik Denetmenleri Servisine intikal ettirilecektir.
2.2.1- Kontrollü İşyerlerinin Sistem Tarafından Tespit Edilmesi, Tanımlama
Yapılması ve Denetime Sevki
Sistem tarafından sahte olma potansiyeli yüksek olduğu tespit edilen
işyerlerine ilişkin listenin Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik
Merkez Müdürlüklerine gönderilmesinden sonra listede yer alan işyerlerine
İşyeri Tescil Servisi İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisi tarafından “Kontrollü
İşyeri” tanımlaması yapılacaktır.
Gönderilen
listelerde yer alan işyerleri işyerinin sahte olup olmadığının tespiti amacıyla
Ek-2’de yer alan denetim gerekçesi düzenlenmek suretiyle derhal denetime
sevk edilecektir.
Kurumca belirlenen kriterlere
göre sistem tarafından yapılan tespit
üzerine alınan listeler vasıtasıyla “Kontrollü İşyeri” tanımlaması yapılan
işyerlerinin işyeri yetkililerince, ilgili sosyal güvenlik merkezine müracaat
edilerek e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifrelerinin aktif hale getirilmesinin
talep edilmesi halinde, Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisi tarafından daha önce
gönderilmiş ancak çeşitli nedenlerle tebliğ edilememiş yazıların (işyeri sicil
ve işkolu kodu numarasını belirten yazının, idari para cezası yazıları, ödeme
emirleri v.b.) işyeri yetkililerine elden tebliğ
edilmesi ve işyerinin faaliyette bulunduğu adresin yerleşim belgesi veya vergi
dairesi yoklama tutanağı ile kanıtlanması istenilecektir.
Bu şekilde
yapılacak müracaatlar üzerine, işyerinde öncelikle fiili denetim yapılması,
yapılan denetim sonucunda işyerinin “Sahte İşyeri” olmadığının anlaşılması
halinde “Kontrollü İşyeri” tanımlaması kaldırılacaktır.
2.2.2- Kontrollü İşyerlerinin İlgili Servis Tarafından Tespit Edilmesi,
Tanımlanması ve Denetime Sevki
Sosyal Güvenlik
İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlükleri tarafından sahte işyeri
olma potansiyeli yüksek olduğu değerlendirilen işyerleri için de kontrollü
işyeri tanımlaması yapılması mümkün olacaktır.
Ayrıca,
diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince
yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler ya da kamu idarelerinden alınan
belgelerden işyerinin sahte olduğuna dair herhangi bir hususun bulunması
halinde bu işyerlerine de kontrollü kodu konulacaktır.
Bu şekilde “Kontrollü İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinin
işyeri yetkililerince, ilgili sosyal güvenlik merkezine müracaat edilerek
e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifrelerinin aktif hale getirilmesinin talep
edilmesi halinde, Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisi tarafından daha önce
gönderilmiş ancak çeşitli nedenlerle tebliğ edilememiş yazıların (işyeri sicil
ve işkolu kodu numarasını belirten yazının, idari para cezası yazıları, ödeme
emirleri v.b.) işyeri yetkililerine elden tebliğ
edilmesi ve işyerinin faaliyette bulunduğu
adresin yerleşim belgesi veya vergi dairesi yoklama tutanağı ile kanıtlanması
istenilecektir.
Yapılacak
müracaatlar üzerine, Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri/Sosyal Güvenlik Merkez
Müdürlükleri tarafından belirlenen kriterlere göre
konulmuş olan kontrollü işyeri kodu, işveren tarafından bu kriterlerin yerine
getirildiğinin kanıtlanması ve ilgili servis tarafından “Kontrollü İşyeri”
tanımlaması yapılmış olmakla birlikte işyerinin “Sahte İşyeri” olmadığının
değerlendirilmesi halinde, ilgili dosya memuru tarafından “Kontrollü İşyeri”
tanımlamasının kaldırılmasına ilişkin Ek-3’de yer alan “Onay Yazısı”
hazırlanacaktır.
Onay yazısı;
ilgili dosya memuru, şef, merkez müdürlüğü bulunmayan illerde Prim Tahakkuk ve
Tahsilat Servisinin bağlı olduğu İl Müdür Yardımcısı, merkez müdürlüklerinde
Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisinin bağlı olduğu Merkez Müdür Yardımcısı
(Merkez Müdür Yardımcısı olmayan merkezlerde Merkez Müdürü) tarafından
imzalanarak tarih ve sayı verilerek tanzim edilecektir. Onay yazısının
imzalanarak tarih ve sayı verilmesinin ardından tescil kütüklerindeki
“Kontrollü İşyeri” tanımlamasının kaldırılması ve varsa adres değişikliklerinin
sisteme kaydedilmesi amacıyla İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisine
bildirilecektir.
Buna karşın, “Kontrollü İşyeri” olarak tanımlanmış olan işyeri
işverenlerince, “Kontrollü İşyeri” tanımlamasının yapıldığı tarihten itibaren
bir aylık süre içinde Kurumumuza müracaat edilmemesi veya edilmiş olmakla
birlikte ilgili servis tarafından işyerinin “Sahte İşyeri” olup olmadığı
hususunda tereddüde düşülmesi halinde, durum ilgili Prim Tahakkuk ve Tahsilat
Servisi tarafından Ek-2’de yer alan denetim gerekçesi düzenlenmek
suretiyle Sosyal Güvenlik Denetmenleri Servisine intikal ettirilecektir.
2.2.3- Kontrollü İşyerlerinden Verilen Muhtasar ve Prim Hizmet
Beyannamesinin İşleme Alınması
“Kontrollü
İşyeri” olarak tanımlanmış olan işyerlerinden e-beyanname üzerinden muhtasar ve
prim hizmet beyannamesi ile sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet
bilgilerinin beyanına izin verilmeyecektir.
Buna göre,
sistem tarafından sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin
beyanına izin verilmeyen işyerleri hakkında yapılan araştırma ve inceleme
sonucunda işyerinin sahte olmadığının tespit edilmesi halinde kontrollü işyeri tanımlamasının
kaldırıldığına ilişkin yazı (Ek-4) düzenlenecektir.
Kontrollü
tanımı kaldırılan işyerleri için ilgili ünite tarafından “İşveren İntra- İşveren Terkin ve Ertelemeler – Dönem Bazlı Erteleme
İşlemleri” menüsünden gerekli tanımlama işlemleri yapılacaktır. Bu durumda,
kontrollü işyeri tanımlaması konulması nedeniyle verilemeyen beyannamelerin son
verilme tarihi ile bu beyannamelerden kaynaklı tahakkuk eden primlerin son
ödeme tarihi kontrollü işyeri tanımlamasının kaldırıldığına ilişkin yazının (Ek-4)
işverene tebliğ edildiği ayı takip eden ayın 26’sı olarak sisteme girilecektir.
Bu şekilde
sisteme beyannamenin son verilme tarihi ile ödemenin son tarihi tanımlanan
işyerleri için belirlenen tarihlere kadar beyannamelerin verilmesi ve primlerin
ödenmesi halinde söz konusu yükümlülüklerin yasal süresinde yerine getirilmiş
olduğu kabul edilecektir.
2.2.4- Kontrollü İşyeri Tanımlaması Nedeniyle Denetime Sevk Edilen
İşyerleri Hakkında Yapılacak Yerel Denetim ve Araştırma/İnceleme İşlemleri
“Kontrollü
İşyeri” olarak sisteme tanımlanmış olan işyerlerinin “Sahte İşyeri” olup
olmadığı hususunda yapılacak yerel denetim ve gerektiğinde çevre araştırma
işlemleri, denetim gerekçesinin denetim ve kontrolle görevli memura intikal
ettiği tarihten itibaren en geç 15 günlük süre içinde sonuçlandırılarak düzenlenecek durum tespit raporu Prim Tahakkuk
ve Tahsilat Servisine intikal ettirilecektir.
Bu kapsamda, “Kontrollü İşyerinin” bilinen adreslerinde bulunup
bulunmadığının ve başka bir adreste faaliyetine devam edip etmediğinin tespit
edilmesi amacıyla bilinen adreslerinde Kurumca belirlenen kriterler
doğrultusunda yerel denetim ve gerektiğinde çevre araştırması yapılır.
Yapılan araştırma ve inceleme sonucunda;
a) İşyerinin sahte olmadığına ve bildirim yapılan kişilerin fiilen
çalıştığına kanaat getirilmesi halinde;
1.Kontrollü tanımlamasının kaldırılmasına karar verilecektir.
2.Kontrollü
kodunun kaldırıldığı tarihi takip eden altıncı ayın sonuna kadar bu işyerine
tekraren kontrollü işyeri tanımlaması ve otomatik şüpheli işyeri olarak
tanımlaması da yapılmayacaktır.
3.Bu işyerlerinin;
sahte olmadığı halde şüpheli ya da kontrollü listesine girmelerinden dolayı,
yapılacak sonraki analizlerin ve tespitlerin tutarlığının sağlanabilmesi,
işyerlerinin davranış kalıplarının izlenerek analiz edilebilmesi, tespit edilen
işyerlerinin sınıflandırılabilmesi amacıyla, “Sahte Değil (SD)” şeklinde
tanımlanması sağlanacaktır.
b) İşyerinin sahte olmadığına ancak aynı aylarda bildirimi
yapılan kişilerin bir kısmının fiilen çalışmadıklarına kanaat getirilmesi
halinde;
1.Kontrollü tanımlamasının kaldırılması hususunda ara rapor
düzenlenecektir.
2.Bildirim yapılan kişilerden bir kısmının fiilen çalışmadıklarına ilişkin
oluşan kanaatin tespit edilebilmesi ve rapora bağlanabilmesi amacıyla yapılacak
incelemeler öncelikli olarak sonuçlandırılacaktır.
3.Kontrollü kodunun kaldırıldığı tarihi takip eden altıncı ayın sonuna
kadar bu işyerine tekraren kontrollü işyeri tanımlaması ve otomatik şüpheli
işyeri olarak tanımlaması da yapılmayacaktır.
4.Bu işyerlerinin;
sahte olmadığı halde sahte sigortalı bildiriminde bulunan işyerleri davranış
kalıplarının izlenerek analiz edilebilmesi, bunların sınıflandırılabilmesi
amacıyla, ”Sahte Sigortalı Bildirmiş (SB)” şeklinde tanımlanması
sağlanacaktır.
c)
İşyerinin sahte olduğuna kanaat
getirilmesi halinde;
1.Kontrollü tanımlamasının kaldırılmaması hususunda ara karar
verilecektir.
2.İşyerinin
Kanun kapsamına alındığı tarihten itibaren mi yoksa belirli bir tarihten
itibaren mi sahte olduğu hususunda tespitin yapılabilmesi ve rapora
bağlanabilmesi amacıyla yapılacak incelemeler öncelikli olarak
sonuçlandırılacaktır.
3.Düzenlenen
raporlarda işyerinin gerçekte var olmadığının tespit edilmesi halinde
(İşyerinin Kanun kapsamına alındığı tarihten itibaren mi yoksa belirli bir
tarihten sonra mı) bu tespite ilişkin işyeri tescil programında gerekli
tanımlamanın yapılması istenecektir.
2.2.5- Diğer Hususlar
2.2.5.1. “Kontrollü İşyeri” olarak sisteme
tanımlanmış olan işyerlerinin e-beyanname üzerinden muhtasar ve prim hizmet
beyannamesi ile sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin
beyanına izin verilmediği için, bu işyerlerinin “Sahte İşyeri” olup olmadığının
tespitine yönelik incelemelerin öncelikli olarak sonuçlandırılması ve “Sahte İşyeri”
olmadığı tespit edilenlerin “Kontrollü İşyeri” tanımlamasının kaldırılması
gerekmektedir.
2.2.5.2. “Kontrollü İşyeri” tanımlaması nedeniyle denetime
gönderilmiş işyerleri Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından
incelenerek, “Kontrollü İşyeri” tanımlaması yapılacak tespit sonucuna göre ya
“Sahte İşyeri” olarak değiştirilecek ya da kaldırılacak olup; bu işyerleri
hakkında denetim sonucuna göre işlem yapılacaktır
2.2.5.3. “Kontrollü İşyeri” tanımlamasının kaldırılması durumunda,
bu işyerlerinden bildirimi yapılan sigortalılar hakkında yapılacak işlemlere
esas olmak üzere Kısa Vadeli Sigortalar Servisi ile Emeklilik Servislerine
ayrıca bilgi verilecektir.
2.2.5.4. Sistem tarafından sahte olma potansiyeli yüksek olduğu tespit edilen
işyerlerinin yer aldığı listelerdeki işyerlerinin denetimlerine her ay düzenli
olarak devam edilmesi büyük önem taşımakta olduğundan “Kontrollü İşyeri” olarak
tanımlanan işyerlerinin denetime sevk işleminin yapılıp yapılmadığı hususu
bizzat ilgili İl Müdürünce/Merkez Müdürünce takip edilecektir.
2.3- Şüpheli İşyeri Tanımlamaları İle Bu İşyerleri Hakkında
Yapılacak İşlemler
“Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış olan işyerlerinin,
işverenlerinin, gerçek kişi olması halinde TCKN, tüzel kişi olması halinde VKN
ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak
suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde
tescil edilmiş/edilecek diğer işyerleri ile bu gerçek veya tüzel kişilerin
ortak/üst düzey yönetici olduğu/olacağı diğer işyerleri, sistem tarafından
“Şüpheli İşyeri” olarak tanımlanacaktır. Dolayısıyla,
otomatik şüpheli işyeri tanımlaması yalnızca sahte işyeri tanımlamasından
dolayı yapılacak olup; kontrollü işyeri tanımlamasından dolayı otomatik şüpheli
işyeri tanımlaması yapılmayacaktır.
Sistem tarafından yapılacak otomatik tanımlamanın eksiksiz olması için
“Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış olan işyerlerinin tescil bilgilerinin tam ve
güncel olması gerekmektedir.
“Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış olan gerçek kişi veya
tüzel kişiler adına veya işverenin tüzel kişilik olması halinde ortak veya üst
düzey yöneticileri adına yeni bir işyeri dosyası tescil edileceği ya da bu
kişilerin tescil giriş veya tescil değişiklik ekranları vasıtasıyla sisteme
ortak veya üst düzey yönetici olarak girileceği durumlarda, yeni tescil edilen
veya tescil düzeltme işlemleri yapılan bu işyerleri için sistem tarafından
otomatik olarak “Şüpheli İşyeri” tanımlaması yapılmakta olup “Bu işyerine
şüpheli tanımlaması yapılmıştır. İşyerinin
denetime sevk edilmesi gerekmektedir”. şeklinde uyarı
mesajı verilmektedir.
Tescil giriş veya düzeltme işlemleri esnasında, uyarı mesajı verilen
işyerlerine ilişkin denetim gerekçesi, tescil giriş veya düzeltme işlemlerinin
yapılmasının ardından tescil ekranlarında yer alan “Denetim Gerekçesi Yazdır”
seçeneği işaretlendiği takdirde sistem tarafından yazdırılacaktır.
Tescil giriş veya değişiklik işlemlerinin yapılmasının ardından uyarı
mesajı verilen işyerlerinin “Sahte İşyeri” olup olmadığının tespiti için
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca işyerinde fiilen denetim
yapılması gerektiğinden, İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisince bu işyerleri,
uyarı mesajının alındığı gün içinde Sosyal Güvenlik Denetmenleri Servisine
bildirilecektir.
Denetim sonuçlanıncaya ya da işyerlerinin “Sahte işyeri” olduğuna
ilişkin tanımlama yapılıncaya kadar “Şüpheli işyeri” tanımlaması yapılan
işyerlerinden hizmet bildirilen sigortalıların hizmet bildirimi ve hizmet
birleştirmesi yapılmaya devam edilecektir.
Diğer taraftan, “Sahte İşyeri” olarak tanımlanan işyerlerinin,
işverenlerinin, gerçek kişi olması halinde TCKN, tüzel kişi olması halinde VKN
ile tüzel kişiliği oluşturan ortakların TCKN/VKN anahtar olarak kullanılmak
suretiyle bu kişiler adına aynı veya farklı sosyal güvenlik merkezlerinde,
tanımlanma tarihinden
önce tescil edilmiş diğer işyerleri
ile bu kişilerin ortak/üst düzey yönetici olduğu diğer işyerleri için de sistem
tarafından otomatik olarak “Şüpheli İşyeri” tanımlaması yapılacaktır.
Bu şekilde
tanımlanan işyerlerinin listesi Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisince, İşveren İntra programlarından LİSTELER/İSTATİSTİKLER,
SAHTE/KONTROLLÜ/ ŞÜPHELİ İŞYERLERİ, ŞÜPHELİ/SAHTE/KONTROLLÜ seçilmek suretiyle
erişilen ekran vasıtasıyla alınacaktır. Söz konusu ekranda;
Liste Tipi: İl Bazında
SGM Kodu: (İşveren işlemlerinin yapıldığı ilgili merkez müdürlüğü)
Tescil Tipi : (Şüpheli, Sahte, Kontrollü, Hepsi)
bölümleri
yer almaktadır. “Tescil Tipi” bölümüne “Şüpheli” girilmek suretiyle tescil
kütüklerine “Şüpheli İşyeri” tanımlaması yapılmış olan işyerlerinin listesi her
ayın 1’i ile 6’sı arasında alınarak Ek-2’de yer alan denetim gerekçesi
düzenlenmek suretiyle Sosyal Güvenlik Denetmenleri Servisine intikal
ettirilecektir.
Bu kapsamda, “Şüpheli İşyerinin” sahte işyeri olup olmadığının tespit
edilmesi amacıyla yapılacak yerel denetim ve araştırma/inceleme işlemleri bu
genelgenin 2.2.4. numaralı bölümünde yer alan “Kontrollü İşyeri”
hakkındaki açıklamalara göre yapılacaktır. Ayrıca, yapılan yerel denetim ve çevre
araştırması sonrası düzenlenecek durum tespit raporunda işyerinin sahte
olabileceğine kanaat getirilmesi halinde “Şüpheli İşyeri” tanımlamasının
“Kontrollü İşyeri” olarak değiştirilmesi hususunda ara karar verilecektir.
Yapılan
denetim ve araştırma/inceleme işlemlerinin nihai sonucuna göre tanzim edilecek
rapor gereği ise “Kontrollü İşyeri” tanımlaması ya “Sahte İşyeri” olarak
değiştirilecek ya da kaldırılacaktır.
Denetim raporu ile “Şüpheli İşyeri” tanımlaması kaldırılan işyerine şüpheli
tanımlamasının kaldırıldığı tarihi takip eden;
- Altıncı ayın sonuna kadar tekrar sistem tarafından şüpheli ya
da manuel kontrollü tanımlaması yapılmayacaktır.
- Yedinci ayın ilk gününden itibaren bu işyerine tekrar sistem şüpheli
ya da manuel kontrollü tanımlaması yapılacaktır.
“Şüpheli
İşyeri” tanımlamasının kaldırılmasına karar verilmesi halinde, işyerinin
şüpheli kodunun kaldırılabilmesi için sisteme “Sahte İşyeri” olarak tanımlanmış
işyerleri için yapılan tanımlamaların kaldırılmasının beklenilmesine gerek
bulunmamaktadır
Söz
konusu listenin her ay alınması ve bahse konu denetimlere düzenli olarak devam
edilmesi büyük önem taşımakta olup, bu listelerin düzenli olarak alınarak
denetime sevk işleminin yapılıp yapılmadığı hususu bizzat ilgili İl
Müdürünce/Merkez Müdürünce takip edilecektir.
2.4- İcra Takip, Haciz ve Satış Servislerinin Tespitleri Üzerine
Yapılacak İşlemler
6183 sayılı Kanuna istinaden hakkında icra takibi yürütülen
işverenlerin Kurumumuz kayıtlarında mevcut olan işyeri adreslerine icra
memurları tarafından haciz işlemi yapılmak üzere gidildiğinde işyerinin kapalı
veya taşınmış olduğunun tespit edilmesi durumunda bu konunun şüpheli olduğuna
kanaat getirilmesi, gerçekte mevcut olmayan işyeri (verilen mahalle-sokak
adının resmi kayıtlarda yer almaması, bildirilen kapı numarasının bulunmaması
veya adresin metruk bina olması ve buna benzer tespitler) ya da işverenin
tanınmıyor olması gibi durumların tespit edilmesi halinde İcra Servisi
tarafından tanımlama yazısı (Ek-1) düzenlendikten sonra İşyeri Tescil ve
e-Sigorta Servisi tarafından kontrollü kodu konulacaktır.
Ayrıca, yine hakkında 6183 sayılı Kanuna istinaden icra takibi
yürütülen işverenler ile ilgili olarak söz konusu işyerlerinden bildirge
verilmeye devam edilmesine rağmen işyeri adresine gönderilen ödeme emri ve
benzeri tebligatların işyerinin kapalı olması veya işverenin tanınmıyor olması
ve buna benzer gerekçeler ile iade edilmesi halinde İcra Servisi tarafından
tanımlama yazısı (Ek-1) düzenlendikten sonra İşyeri Tescil ve e-Sigorta Servisi
tarafından kontrollü kodu konulacaktır.
Bu şekilde
kontrollü kodu konulan işyerleri için "2.2.2- Kontrollü İşyerlerinin
İlgili Servis Tarafından Tespit Edilmesi, Tanımlanması ve Denetime Sevki" başlığı
altında belirtilen hususlara göre işlem yapılacaktır.
2.5- Tanımlamaların Kaldırılması
2.5.1-
Sahte İşyeri Tanımlamasının Kaldırılması
“Sahte İşyeri” tanımlaması, kurumun denetim ve kontrolle
görevli memurları tarafından yapılan tespitler üzerine düzenlenen rapor veya
mahkeme kararı gereğince yapılmakta olup, tanımlamanın kaldırılmasına ilişkin
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından düzenlenmiş ikinci
bir rapor veya bu hususta alınmış nihai yargı kararı (en son yargılama
aşamasında verilen ve yargılamayı sonlandıran karar) bulunmadığı sürece
tanımlama ünite tarafından kaldırılamayacaktır. Ancak, uyuşmazlık konusunda ihtiyati tedbir kararı gibi
kesinleşmesi aranmayan kararların verilmesi durumunda, bu kararların gereği de
yapılacaktır.
Ancak, ünitece
tanımlamanın sehven yapıldığının anlaşılması durumunda, tanımlamanın
kaldırılabilmesi için ünitece tanımlamanın hatalı yapıldığını ve kaldırılması
gerektiğini belirten “Onay Yazısı” tanzim edilmesi gerekmektedir.
Tanımlama
hangi sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından
işlenmişse yalnızca o sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi
tarafından “İşveren Tescil Uygulaması” programlarında mevcut, “Tescil
Değişiklik İşlemleri” menüsü işaretlenmek suretiyle erişilen “Tescil
Değişiklik” ekranları vasıtasıyla kaldırılabilecektir.
Buna göre, bahse konu ekrandan “Sahte İşyeri Tanımlamasının
Kaldırılması” seçeneği seçilerek;
1-"Denetim Raporu” seçilmek suretiyle “raporun tarih ve sayısı” ile
raporu düzenleyen Denetmen(D)/Müfettiş(M) bilgisi,
2-"Nihai Yargı Kararı” seçilmek
suretiyle “kararın tarih ve sayısı”,
3-"Hatalı Tanımlama”
seçilmek suretiyle “onay yazısının tarih ve sayısı”, bilgilerinin girişi
yapılarak tanımlama kaldırılabilecektir.
2.5.2-
Kontrollü İşyeri Tanımlamasının Kaldırılması
“Kontrollü
İşyeri” tanımlamasının kaldırılmasına ilişkin Kurumun denetim ve kontrolle
görevli memurları tarafından düzenlenmiş rapor bulunmadığı veya ilgili servis
tarafından işyerinin “Sahte İşyeri” olmadığına ilişkin değerlendirme olmadığı
sürece tanımlama kaldırılmayacaktır. Ancak, ünitece tanımlamanın sehven
yapıldığının anlaşılması durumunda, tanımlamanın kaldırılabilmesi için ünitece
tanımlamanın hatalı yapıldığını ve kaldırılması gerektiğini belirten “Onay
Yazısı” tanzim edilmesi gerekmektedir.
Tanımlama
hangi sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından
işlenmişse yalnızca o sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi
tarafından “İşveren Tescil Uygulaması” programlarında mevcut, “Tescil
Değişiklik İşlemleri” menüsü işaretlenmek suretiyle erişilen “Tescil Değişiklik” ekranları vasıtasıyla kaldırılabilecektir.
Buna göre,
bahse konu ekrandan “Kontrollü İşyeri Tanımlamasının Kaldırılması” seçeneği
seçilerek;
1-"Denetim Raporu” seçilmek suretiyle “raporun tarih ve
sayısı” ile raporu düzenleyen Denetmen(D)/Müfettiş(M) bilgisi,
2- “İlgili Servis Tarafından Değerlendirme” seçilmek
suretiyle “onay yazısının tarih ve sayısı” bilgilerinin girişi yapılarak
tanımlama kaldırılabilecektir.
2.5.3- Şüpheli İşyeri Tanımlamasının Kaldırılması
"Şüpheli
İşyeri" tanımlamasının kaldırılmasına ilişkin Kurumun denetim ve kontrolle
görevli memurları tarafından düzenlenmiş rapor bulunması durumunda işyerinin
şüpheli tanımlaması kaldırılacaktır.
Tanımlama
işyerinin tescilli bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik
merkezi tarafından “İşveren Tescil Uygulaması” programlarında mevcut, “Tescil
Değişiklik İşlemleri” menüsü işaretlenmek suretiyle erişilen “Tescil
Değişiklik” ekranları vasıtasıyla kaldırılabilecektir.
Buna göre, bahse konu ekrandan “Şüpheli İşyeri Tanımlamasının
Kaldırılması” seçeneği seçilerek;
1-"Denetim Raporu” seçilmek suretiyle “raporun tarih ve sayısı” ile
raporu düzenleyen Denetmen(D)/Müfettiş(M) bilgilerinin,
girişi yapılarak
tanımlama kaldırılabilecektir.
Diğer
taraftan, iz işlemi gerçekleştirilmiş işyerlerine şüpheli işyeri tanımlaması
yapılamayacaktır. Ancak, şüpheli işyeri tanımlaması bulunan işyerlerinin
denetimi sonuçlanana kadar iz işlemi yapılmayacaktır.
3- SAHTE, KONTROLLÜ VE ŞÜPHELİ İŞYERLERİNDEN BİLDİRİM YAPILAN SİGORTALILARIN
AYLIK BAĞLAMA İŞLEMLERİ
Emeklilik servislerince, “Sahte İşyeri”, “Kontrollü İşyeri” ve “Şüpheli İşyeri”
tanımlaması yapılan işyerlerinden sigortalı adına bildirilen hizmetlerin gelir/aylık
bağlama ve/veya ikinci karar işlemlerinin değerlendirilmesinde aşağıda
açıklanan usul ve esaslar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
3.1.
“Sahte İşyeri” tanımlaması yapılan
işyerlerinden sigortalı adına bildirilen hizmetlerin Kurumun denetim ve kontrolle
görevli memurlarınca düzenlenen denetim raporlarına istinaden iptal edilmesi ve
söz konusu hizmetler için hizmet bildirimi ve hizmet birleştirmesi yapılmaması
nedenleriyle, sigortalıların gerek aylığa hak kazanma koşullarının tespitinde,
gerekse gelir/aylık bağlama işlemlerinde anılan hizmetler dikkate
alınmayacaktır.
Gelir/aylık bağlama işlemleri tamamlandıktan sonra sigortalı adına
bildirilen hizmetlerin “Sahte İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden
olduğuna ilişkin işyeri tescil bilgilerinde değişiklik olması halinde de
sigortalıların gerek tahsis talep/ölüm tarihlerinde gelir/aylık alma haklarının
devam edip etmediği, gerekse gelir/aylıklarında artma, azalma veya fazla ve
yersiz ödemeyi gerektiren bir durum olup olmadığının tespiti yapılarak gelir/aylıklarda
gerekli düzeltme işlemi yapılacaktır.
3.2. “Kontrollü İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden
sigortalı adına bildirilen hizmetler henüz iptal edilmemiş olmakla birlikte
denetim sonuçlanıncaya kadar hizmet bildirme ve birleştirme işlemi gerçekleştirilmeyeceğinden,
aylığa hak kazanma koşullarının tespitinde ve gelir/aylık bağlama işlemlerinde
dikkate alınmayacaktır.
Ancak, sigortalıların “Kontrollü
İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden sigortalı adına bildirilen hizmetleri hariç tutulduğunda
aylığa hak kazanması durumunda denetim sonuçları beklenmeksizin, aylık
bağlanacak statü belirlenerek gelir/aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılacak,
ayrıca denetim sonucunda “Kontrollü İşyeri” tanımlamasının kaldırılmasına karar
verilmesi, dolayısıyla da söz konusu hizmetlerin geçerli sayılması halinde bu
hizmetler aylık bağlanacak statü tespitinde ve gelir/aylık bağlama ve/veya
ikinci karar işlemlerinde dikkate alınacaktır.
Öte yandan gelir/aylık bağlama işlemleri tamamlandıktan
sonra sigortalı adına bildirilen hizmetlerin “Kontrollü İşyeri” tanımlaması
yapılan işyerlerinden olduğuna ilişkin işyeri tescil bilgilerinde değişiklik
olması halinde; “Kontrollü İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden sigortalı
adına bildirilen hizmetler henüz iptal edilmediğinden; söz konusu durumlarda
denetim sonuçlanmadan ikinci karar işlemi yapılmayacak ve denetim sonucunda
“Kontrollü İşyeri” tanımlamasının “Sahte İşyeri” olarak değiştirilmesi
durumunda sigortalıların gerek tahsis talep/ölüm tarihlerinde gelir/aylık alma
haklarının devam edip etmediği, gerekse gelir/aylıklarında artma, azalma veya
fazla ve yersiz ödemeyi gerektiren bir durum olup olmadığının tespiti yapılarak
gelir/aylıklarda gerekli düzeltme işlemi yapılacaktır.
3.3. “Şüpheli İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden sigortalı
adına bildirilen hizmetler Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca
düzenlenen denetim raporlarına istinaden iptal edilmemiş olup, denetim
sonuçlanıncaya ya da işyerlerinin “Sahte İşyeri” olduğuna ilişkin tanımlama
yapılıncaya kadar “Şüpheli İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden hizmet
bildirilen sigortalıların hizmet bildirimi ve hizmet birleştirme işlemi devam
edecek olması nedeniyle, sigortalıların aylığa hak kazanma koşullarının
tespitinde ve gelir/aylık bağlama işlemlerinde söz konusu hizmetler dikkate
alınacak, gelir/aylık bağlama işlemleri denetim sonuçları beklenmeksizin
sonuçlandırılacaktır.
Diğer
taraftan, aylığa hak kazanma koşullarının tespitinde ve gelir/aylık bağlama
işlemlerinde, şüpheli işyerlerinden bildirilen hizmetler dikkate alınacak
olmakla birlikte, şüpheli ve kontrollü işyerlerinde geçen hizmetlerle ilgili
olarak denetim işlemlerinin en kısa sürede sonuçlandırılarak ikinci karar
işlemlerinin geciktirilmeksizin yapılması gerekmektedir.
4-
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
4.1. Bu genelgenin yayımı tarihinden önceki kurallara istinaden listeleme
programlarından alınmış ancak henüz denetime sevk işlemi yapılmamış işyerlerine
ilişkin “Şüpheli İşyeri” listeleri dikkate alınmayacaktır.
4.2. Bu genelgenin yayımı tarihinden önce kontrollü ve şüpheli işyeri gerekçesiyle
denetime sevk işlemi yapılmış;
-ve denetime başlanılmış ancak henüz sonuçlandırılmamış olan görevler bu
genelge hükümlerine göre sonuçlandırılacaktır.
-ancak henüz denetime başlanılmamış olan ve bu genelge hükümlerine
göre incelenmesine gerek bulunmadığı değerlendirilen işyerleri denetimden
sarfınazar edilecektir.
4.3.“Kontrollü
İşyeri” tanımlaması yapılan işyerlerinden hizmet bildirilen sigortalıların bu
hizmetleri hizmet bildirme ve birleştirme işlemlerinde dikkate alınmayacaktır.
Yapılacak denetim sonucunda “Kontrollü İşyeri” tanımlamasının kaldırılmasına
karar verilmesi halinde bu hizmetler hizmet bildirme ve birleştirme işlemlerine
dahil edilerek yeniden hizmet yazısı hazırlanacaktır.
Denetim raporu sonucunda işyerinin “Sahte işyeri” olduğunun tespit edilmesi
halinde “Sahte işyeri” hakkında yapılan işlemler “Kontrollü İşyeri” hakkında da
yapılacaktır.
5-
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENEL YAZILAR
VE TALİMATLAR
Genelge ekinde yer
alan Ek-5 tabloda belirtilen genel yazılar
ve e-posta talimatlar bu genelgenin yayımlandığı tarih itibariyle yürürlükten
kaldırılmıştır. Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
EKLER:
Ek-1 Kontrollü işyeri
tanımlamasının yapılması
Ek-2 İşyerinin “Sahte İşyeri” olup olmadığının incelenmesi
Ek-4 Kontrollü işyeri
tanımlamasının kaldırılması
Ek-5 Yürürlükten
kaldırılan genel yazılar ve e-posta talimatlar