T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Tarih: 22.05.2020

Sayı: 15591373-010.06.01-E.6221073

Konu: Türkiye-Hırvatistan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi

GENELGE

2020/16

Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesi 12 Haziran 2006 tarihinde imzalanarak 1 Haziran 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

BİRİNCİ KISIM

GENEL AÇIKLAMALAR

Sözleşme; Genel Hükümler, Uygulanacak Mevzuat, Özel Hükümler, Çeşitli Hükümler ile Geçici ve Son Hükümler olmak üzere 5 bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölüm genel hükümleri içermekte olup sırasıyla akit taraf vatandaşlarının eşit muameleye tabi tutulması, sosyal güvenlik alanındaki hakların diğer akit tarafta da kullanılabileceğine ilişkin hükümler,

İkinci bölümde, çalışanlar, geçici görevliler, uluslararası taşımacılık personeli ve gemi adamları ile diplomatik temsilcilik görevlilerinin hangi akit tarafın sosyal güvenlik mevzuatına tabi tutulacağı ve geçici görev süresinin azami sınırlarına ilişkin hükümler,

Üçüncü bölümde hastalık ve analık sigortası, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, ölüm yardımı, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ve işsizlik yardımlarına ilişkin hükümler,

Dördüncü bölümde, Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin çeşitli hükümler, Beşinci bölümde ise Sözleşmenin yürürlüğe girmesi ve yürürlükte kalma süresi ile sözleşme öncesi ve sonrası haklara ilişkin hükümler yer almaktadır.

1. Kavramlar

Bu Genelgede geçen:

1. Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,

2. Kanun: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununu,

3. Sözleşme: Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesini,

4. İdari Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşmayı,

5. Mevzuat: Sözleşmenin 2. maddesinde belirtilen sosyal güvenlik rejimleri ve sigorta kollarına ilişkin her iki Akit Taraf ülkesinde yürürlükte olan kanunlar, tüzükler ve diğer hukuki mevzuatı,

6. Yetkili Kurum: Sözleşme kapsamında yer alan mevzuatın uygulanmasından sorumlu kurumları,

7. Yetkili Makam: Sözleşme kapsamında yer alan mevzuatın uygulanması ile görevli olan Bakanlıkları,

8. Akit Taraflar: Türkiye Cumhuriyetini ve Hırvatistan Cumhuriyetini,

9. Sigortalı: Sözleşmenin 2. maddesinde belirtilen mevzuatların uygulandığı ve uygulanmış olduğu kimseleri,

10. Hak Sahibi: Yardımlar hangi mevzuata göre yapılıyorsa, o mevzuata göre hak sahibi olarak tanımlanan veya öyle kabul edilen kimseleri,

11. Sigortalılık Süresi: Sözleşmenin 2. maddesinde belirtilen mevzuatlara göre prim veya kesenek ödenmiş, ödenmiş sayılan ya da bu mevzuatlara göre tanınan tanınan süreleri,

12. Aile Bireyi: Yetkili kurumca uygulanan mevzuata göre aile bireyi olarak tanımlanan veya öyle kabul edilen kimseleri,

13. Aylık, Gelir ve Yardım: Sözleşmenin 2. maddesinde belirtilen mevzuatlarda öngörülen herhangi bir aylık, gelir ve yardımı,

14. Daimi İkamet/Oturma: Hukuki kurallara uygun ve kayıtlı olarak kişinin ikamet ettiği yeri,

15. Geçici İkamet/Bulunma: Akit taraflardan birinin ülkesinde daimi ikametgahı olan kimsenin, diğer akit tarafın ülkesinde geçici olarak bulunmasını,

ifade eder.

2. Sözleşmenin Uygulama Alanı

Sözleşme, malullük, yaşlılık, ölüm, hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortalarının uygulanmasında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesi kapsamındaki sandıklarda dahil olmak üzere bu kapsamda gelir/aylık alanlar ve bunların aile bireylerini kapsamaktadır.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesi kapsamındaki sandıklar, Sözleşme kapsamında olup bu kapsamdaki kişiler Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gibi değerlendirilecektir. Bu kapsamda çalışanlar ve aylık sahipleri hakkında Hırvatistan irtibat kurumları ile yapılacak yazışmalara Kurum aracılık yapacaktır. Ancak talep formülerlerinin düzenlenerek Kuruma intikal ettirilmesi ile ilgili işlemler, ilgili sandık tarafından gerçekleştirilecektir.

Bununla birlikte Sözleşme, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları uygulamaları bakımından Kanunun 4/1-(b) bendine tabi bağımsız çalışanları ve Kanunun 4/1-(c) bendine tabi devlet memurlarını kapsamaktadır.

3. Yetkili Kurumlar

Türkiye bakımından yetkili kurum Sosyal Güvenlik Kurumu olup, sadece işsizlik sigortası bakımından yetkili kurum Türkiye İş Kurumu'dur. Hırvatistan bakımından yetkili kurumlar ise Sağlık Sigortası Kurumu, Hırvatistan Emekli Sandığı ve Hırvatistan İş Bulma Kurumu'dur.

İKİNCİ KISIM

SÖZLEŞMENİN UYGULANMASI ve FORMÜLERLER

Sözleşmenin uygulanmasında kullanılmak üzere, İdari Anlaşmanın 2. maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden Türkçe ve Hırvatça olmak üzere 18 adet formüler ihdas edilmiştir. Kurumca düzenlenecek formülerlerin rumuzunda “TR-HR", Hırvatistan yetkili kurumlarınca düzenlenecek olan formülerlerin rumuzunda ise “HR-TR" ibaresi yer alacaktır.

Anılan formülerler, Kurum intranet sayfasında “Kurumsal/ Dokümanlar/ Yurtdışı/ Formülerler” bölümünde yayınlanmıştır. Formüler, bu Genelgede yer alan açıklamalar doğrultusunda, bilgilerin doğruluğu kontrol edildikten sonra bilgisayar ortamında doldurularak onaylanacaktır.

BİRİNCİ BÖLÜM

UYGULANACAK MEVZUATIN BELİRLENMESİ

İkili sosyal güvenlik anlaşmaların temel ilkelerinden birisi de çalışılan ülke mevzuatına tabi olunmasıdır. Sözleşmenin 8 ila 11. maddelerinde bu kurala istisna olarak geçici görevle diğer akit tarafa gönderilenlerin veya bağımsız çalışanlardan faaliyetini geçici süreyle diğer akit ülkede yürütenlerin, uluslararası taşımacılık yapan personelin, gemi adamlarının, diplomatik misyonlarda veya konsolosluklarda çalışan diplomatlar ile diplomatların özel hizmetlerinde çalışmak üzere bu misyonların bağlı olduğu akit tarafça görevlendirilenlerin hangi akit tarafın mevzuatına tabi kalacaklarına ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Sözleşmenin 12. maddesi ise bu maddelerdeki hükümlere istisna getirilebileceğini düzenlemektedir.

1. Bir İşin İcrası İçin Diğer Akit Tarafa Gönderilen Sigortalının Tabi Olacağı Mevzuat

Bir işin icrası için Türkiye'den Hırvatistan'a veya Hırvatistan'dan Türkiye'ye gönderilen sigortalılar hakkında uygulanacak mevzuata ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

1.1. Bir İşin İcrası İçin Türkiye'den Hırvatistan'a Gönderilen Sigortalı

1.1.1. İlk İki Yıllık Süre İçin

İlgili hükümler	Sözleşmenin 8. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi
TR/HR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Sözleşmenin 8. maddesi gereğince, Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan, işvereni tarafından bir işin icrası için Hırvatistan'a gönderilenler ile Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında bağımsız çalışanlardan faaliyetini geçici olarak Hırvatistan’da gerçekleştirecekler, 24 ayı aşmamak üzere Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.

Geçici görevlendirme talebi yapılırken çalışan veya işveren tarafından doldurulacak olan Ek-1’de yer alan “Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi” ve ekinde görev yazısı, Hırvatistan’daki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesi, Hırvatistan’da çalışacağı iş yeri ve adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekmektedir.

Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında bağımsız çalışanlardan faaliyetini geçici olarak Hırvatistan’da gerçekleştirmek isteyenlerden ise Ek-1'deki “Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi”, görev yazısı, (şirket yetkilisi veya ortağı olarak görev yapanlar için) Hırvatistan’dan alınmış çalışma izni, Hırvatistan’da bir şirkete bağlı görev yapacaklar için yurt dışındaki işyeri ile Türkiye’deki işveren arasındaki ilişkiyi kanıtlayan belge, iş yeri ve adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekmektedir.

Başvuruya istinaden TR/HR 1 formüleri, sigortalının işyerinin kayıtlı olduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü (SGİM) veya sosyal güvenlik merkezi (SGM) tarafından üç nüsha halinde düzenlenerek iki nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna verilmek üzere sigortalı veya işverene verilecek ve bir nüshası da dosyasında saklanacaktır.

Geçici görevlendirme süresi azami 24 (yirmi dört) ayı aşmamak kaydıyla formülerin (3.1) numaralı kısmına başlangıç ve bitiş tarihleri belirtilerek kaydedilecektir.

Sözleşmenin 7. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan kamu görevlileri için TR/HR 1 formüleri kullanılmamakta olup, kamu görevlilerinin Hırvatistan'a geçici görevli olarak gönderilmeleri durumunda bir örneği Ek-1A'da yer alan "Kamu Görevlisi Muvafakat Yazısı" 3 nüsha olarak düzenlenerek Hırvatistan yetkili kurumuna verilmek üzere sigortalı veya işverene verilecek ve bir nüshası da dosyasında saklanacaktır.

1.1.2. İki Yıllık Sürenin Dolmasından Sonra

İlgili hükümler	Sözleşmenin 8. maddesi, İdari Anlaşmanın 5. maddesi
TR/HR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Sigortalının Hırvatistan’daki çalışma süresinin 24 ayı aşması ve işverenin talep etmesi halinde, geçici görev süresi yetkili kurumların karşılıklı mutabakatı ile toplamda 60 ayı geçmeyecek şekilde istisnai olarak uzatılabilir.

İşverenler tarafından, SGİM/SGM’lerin yurtdışı servislerine gönderilen geçici görev süresinin uzatılmasına dair talepler Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne (EHGM) gönderilecektir. Hırvatistan yetkili kurumu ile geçici görev süresinin uzatılmasına ilişkin yazışmalar EHGM tarafından gerçekleştirilecektir.

EHGM tarafından Hırvatistan yetkili kurumunun onayı alınacaktır. Alınan onay geciktirilmeden ilgili SGİM/SGM’ye iki nüsha olarak gönderilecektir. Onay yazısını alan SGİM/SGM onay yazısının bir nüshasını işverene verecek/gönderecek, bir nüshası ise dosyasında muhafaza edilecektir.

1.2. Bir İşin İcrası İçin Hırvatistan'dan Türkiye'ye Gönderilen Çalışan

1.2.1. İlk İki Yıllık Süre İçin

İlgili hükümler	Sözleşmenin 8. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi
HR / TR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Sözleşmenin 8. maddesi gereği, Hırvatistan’dan geçici görevle Türkiye’ye 24 ayı aşmamak kaydıyla geçici olarak gönderilenler Hırvatistan mevzuatına tabi kalmaya devam ederler.

Bu şekilde ülkemize gönderilen çalışanın Hırvatistan mevzuatına tabi kalmaya devam edebilmesi için, Hırvatistan yetkili kurumu tarafından azami 24 ayı aşmayacak şekilde düzenlenmiş olan HR / TR 1 formülerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekir.

Sigortalı ya da işverenler tarafından Kuruma ibraz edilen formüler üzerinde herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır. Formülerin ilgili SGİM/SGM'ye intikal etmesi durumunda, formülerin bir örneği Yurtdışı İşlemleri Servisi tarafından görevli olarak geldiği işyeri dosyasının bulunduğu servise iletilerek, çalışanın ayrıca Kurum tarafından yersiz tescilinin yapılması önlenecektir.

1.2.2. İki Yıllık Sürenin Dolmasından Sonra

İlgili hükümler	Sözleşmenin 8. maddesi, İdari Anlaşmanın 5. maddesi
HR/TR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Hırvatistan mevzuatına tabi çalışmakta iken geçici görevle Türkiye’ye gönderilen Hırvatistan sigortalısının bu görev süresinin formülerde kayıtlı süreyi ya da toplamda 24 ayı aşması halinde Sözleşmenin 8. maddesine göre Kurumun muvafakatı alınması kaydıyla toplamda 60 ayı geçmeyecek şekilde Hırvatistan mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.

Bu durumda anılan sigortalı hakkında görev süresi bitmeden önce, Hırvatistan yetkili kurumunca Kurumun onayının alınması için gönderilecek muvafakat talebine ilişkin yazı EHGM'ye gönderilecektir.

EHGM tarafından görev süresinin uzatılmasına ilişkin onayın bir örneği görevlinin işyeri dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderilecektir. Onayın bir nüshası Yurtdışı İşlemleri Servisi tarafından gereği yapılmak üzere görevli olarak geldiği işyeri dosyasının bulunduğu servise iletilecektir.

Hırvatistan yetkili kurumundan alınan geçici görev süresinin uzatılmasına dair taleplerin SGİM/SGM'ye gelmesi durumunda bu talepler geciktirilmeden EHGM'ye intikal ettirilecektir.

2. Diplomatik Temsilciliklerde Çalışanlar

Sözleşmenin 11. maddesi kapsamında, bir akit tarafın diğer akit taraftaki diplomatik temsilciliklerinde çalışan diplomatlar ile bu temsilciliklerde çalışan idari ve teknik personel ile diplomatların özel hizmetlisi olarak çalışmak üzere görevlendirilen kişiler hakkında uygulanacak mevzuat aşağıda yer almaktadır.

2.1. Hırvatistan'daki Elçilik ve Konsolosluklarda İstihdam Edilen Çalışanlar

İlgili hükümler	Sözleşmenin 11. maddesi, İdari Anlaşmanın 6. maddesi
TR/HR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Hırvatistan’da, ülkemizin diplomatik temsilciliklerinde çalışmak üzere ülkemiz tarafından görevlendirilen kişiler Kurum mevzuatına tabi olacaklardır.

Dışişleri Bakanlığının talebi üzerine, ülkemizde sosyal güvenliğinin sağlandığını gösterir 3 nüsha TR/HR 1 formüleri düzenlenerek 2 nüshası Dışişleri Bakanlığına iletilecektir.

Türk elçilik ve konsolosluklarında çalışmak üzere Hırvatistan’dan istihdam edilenler, Hırvatistan mevzuatına tabi olacaklardır.

Hırvatistan’dan istihdam edilen ancak Türk uyruklu olan kişiler, işe alındıkları tarihi takip eden 3 ay içerisinde Türk mevzuatına tabi olmayı tercih edebilirler.

Tercih hakkı Kuruma yazılı talep ile yapılacaktır. Dışişleri Bakanlığının talebi üzerine 3 nüsha TR/HR 1 formüleri düzenlenerek 2 nüshası ilgiliye veya Dışişleri Bakanlığına iletilecektir.

Sözleşmenin 11. maddesinin birinci ve ikinci fıkraları kapsamı dışında Hırvatistan’daki Türk elçilik ve konsolosluklarında çalışanlar için Hırvatistan mevzuatı uygulanacaktır.

2.2. Türkiye'deki Hırvatistan Elçiliğinde ve Konsolosluklarında İstihdam Edilen Çalışanlar

İlgili hükümler	Sözleşmenin 11. maddesi, İdari Anlaşmanın 6. maddesi
HR/TR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Ülkemizde, diplomatik temsilciliklerinde çalışmak üzere Hırvatistan tarafından görevlendirilen kişiler Hırvatistan mevzuatına tabi olacaklardır.

Ancak, bu durumdaki kişilerin Hırvatistan’da sosyal güvenliğinin sağlandığını HR/TR 1 formüleri ile Kuruma kanıtlaması gerekir.

Ülkemizden istihdam edilen ancak Hırvatistan vatandaşı olan kişiler, işe alındıkları tarihi takip eden 3 ay içerisinde Hırvatistan mevzuatına tabi olmayı tercih edebilirler.

Tercih hakkını kullanan kişiler, Hırvatistan yetkili kurumundan alacakları 2 nüsha HR/TR 1 formülerini bağlı bulundukları SGİM/SGM'ye ibraz edeceklerdir.

Sözleşmenin 11. maddesinin birinci ve ikinci fıkraları kapsamı dışında Hırvatistan’ın Türkiye'deki elçilik ve konsolosluklarında çalışanlar için Türk mevzuatı uygulanacaktır.

3. Nakliyat Firmalarında Çalışanlar

İşyeri merkezi akit taraflardan birinde bulunan nakliyat firması personelinin tabi olacağı mevzuata ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

3.1. Merkezi Türkiye’de Bulunan Nakliyat Firmalarında Çalışanlar

İlgili hükümler	Sözleşmenin 9/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi
TR/HR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

İşyeri merkezi ülkemizde bulunan bir işyerinin sigortalısı olarak karayolu, havayolu veya demiryolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan personelin Hırvatistan’a gitmesi durumunda, Ülkemiz sosyal güvenlik mevzuatına tabi olarak kalabilmesi için işvereninin Ek-1' deki "Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi" ile başvurusu üzerine, sigortalı için üç nüsha TR/HR 1 formüleri düzenlenerek 2 nüshası sigortalıya veya işverene verilecektir.

TR/HR 1 formülerinin doldurulmasına ilişkin usül ve esaslar bu Genelgenin İkinci Kısım, Birinci Bölümündeki "1.1.1. İlk İki Yıllık Süre İçin" başlığı altında açıklanmıştır.

İşyeri merkezi Türkiye'de bulunan nakliyat firmasının Hırvatistan’daki şube veya daimi temsilciliği tarafından mahallinden işe alınan karayolu, havayolu veya demiryolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan personelin sözleşmenin 9. maddesinin ikinci fıkrasına göre Hırvatistan mevzuatına tabi olması gerekmektedir. Bu personel için TR/HR 1 formüleri düzenlenmeyecektir.

3.2. Merkezi Hırvatistan'da Bulunan Nakliyat Firmalarında Çalışanlar

İlgili hükümler	Sözleşmenin 9/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi
HR/TR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

İşyeri merkezi Hırvatistan’da bulunan bir işyerinin sigortalısı olarak karayolu, havayolu veya demiryolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan personelin ülkemize gelmesi durumunda, kişi hakkında Hırvatistan sosyal güvenlik mevzuatının uygulanmasına devam edilecektir.

Ancak bu durumda Hırvatistan’da sosyal güvenliğinin sağlandığını HR/TR 1 formüleri ile Kuruma kanıtlaması gerekir.

Kuruma intikal eden HR/TR 1 formüleri üzerinde herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır.

HR/TR 1 formülerinin SGİM/SGM'ye intikal etmesi üzerine, ilgili servis sigortalının Hırvatistan sigortalısı olarak çalıştığını tescil ve prim işlemlerini yürüten servise bildirerek sigortalı tescilinin yapılması önlenecektir.

Hırvatistan’da işyeri merkezi bulunmakla birlikte, bu işyerinin ülkemizdeki şube veya daimi temsilciliğinde çalışan karayolu, havayolu ve demiryolu ile uluslararası yolcu veya mal taşımacılığı yapan personeli Kurum mevzuatına tabi olacaktır.

4. Gemi Mürettebatı ve Gemide Çalışanlar

4.1. Ülkemiz Bayrağını Taşıyan Gemide Çalışanlar (Gemi Adamları)

İlgili hükümler	Sözleşmenin 10. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi
TR/HR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Bayrağımızı taşıyan bir gemide çalışanlar ülkemiz mevzuatına tabi olurlar. Bu çalışanın gemiyle Hırvatistan limanına ya da karasularına girmesi durumunda, işvereninin Ek-1'deki "Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi" ile başvurusu üzerine, işyeri dosyasının bulunduğu SGİM\SGM tarafından sigortalı için TR/HR 1 formüleri düzenlenerek birer nüshası sigortalıya veya işverene verilecektir.

4.2. Hırvatistan Bayrağını Taşıyan Gemide Çalışanlar (Gemi Adamları)

İlgili hükümler	Sözleşmenin 10. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi
HR/TR 1	Mevzuat Tayinine İlişkin Belge

Hırvatistan bayrağını taşıyan bir gemide çalışanlar Hırvatistan mevzuatına tabi olurlar. Bu çalışanın gemiyle ülkemiz limanında ya da karasularında bulunması durumunda, Hırvatistan’da sosyal güvenliğinin sağlandığını gösteren HR/TR 1 formülerini Kuruma ibraz etmesi gerekir.

4.3. Diğer Akit Tarafın Bayrağını Taşıyan Geminin Yükleme, Boşaltma, Tamir İşlerinde Çalışanlar

Akit taraflardan birinin limanında veya karasularında istihdam edilen ve gemi mürettebatından olmayan kişilerden, diğer akit tarafın bayrağını taşıyan bir geminin yükleme, boşaltma veya tamir işlerinde çalışanlar hakkında limanın veya karasularının bulunduğu akit tarafın mevzuatı uygulanacaktır.

4.4. Akit Taraflardan Birinin Bayrağını Taşıyan Bir Gemide Faaliyet İcra Eden Müessese ve Kişiler

Akit taraflardan birinin bayrağını taşıyan bir gemide çalışan ve kendisine diğer akit taraf ülkesinde bulunan bir müessese veya kişi tarafından ücret ödenen kişi, ikinci akit tarafın mevzuatına, o akit tarafta daimi ikamet etmesi halinde tabi olur. Bu çalışan için ücreti ödeyen kişi veya müessese o çalışanın işvereni sayılır.

Örnek: Hırvatistan bayrağını taşıyan bir gemide çalışan ve Türkiye'de daimi ikamet eden sigortalıya ülkemizde bulunan bir şirket tarafından ücret ödenmektedir. Bu sigortalı Hırvatistan bayrağını taşıyan bir gemide çalışmasına rağmen bu kişi hakkında Kurum mevzuatı uygulanır. Sigortalıya ücret ödeyen Türkiye'deki şirket bu kişinin işvereni sayılır.

İKİNCİ BÖLÜM

HASTALIK VE ANALIK SİGORTASI UYGULAMALARI

Sözleşme kapsamında hastalık veya analık halinde sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

1. Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi (Hastalık ve Analık Yardımları)

Sözleşmenin 13. maddesinde bir akit taraf mevzuatına göre, hastalık ve analık yardımlarına hak kazanmak için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyorsa, diğer akit tarafta geçen sigortalılık sürelerinin aynı zamana rastlamamak şartıyla birleştirileceği hükme bağlanmıştır.

1.1. Kurum Sigortalılarının Hırvatistan'daki Sigortalılık Süreleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 13. maddesi, İdari Anlaşmanın 7. maddesi
TR/HR 2	Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesine İlişkin Belge

Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı ya da hak sahiplerinin hastalık ve analık yardımlarına hak kazanabilmesi için Türkiye'de geçen sigortalılık sürelerinin yetersiz olması durumunda, Hırvatistan’da bu kapsamda geçen isteğe bağlı sigortalılık süreleri de dahil olmak üzere sigortalılık süreleri dikkate alınacaktır.

Sigortalının veya ölümü halinde hak sahiplerinin SGİM/SGM’ye yapacakları talebe istinaden TR/HR 2 formüleri, (A) bölümü doldurularak üç nüsha düzenlenecek, iki nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir. Hırvatistan yetkili kurumu, formülerin (B) bölümünde yer alan sigortalılık sürelerine ilişkin kısmı dolduracak ve bir nüshasını ilgili SGİM/SGM'ye iade edecektir.

İlgilinin, formülerin kendisine verilmesini talep etmesi durumunda sigortalının bağlı bulunduğu SGİM/SGM tarafından formülerin (A) bölümü doldurulup onaylanarak iki nüsha halinde ilgiliye teslim edilecek bir nüshası da dosyasında muhafaza edilecektir.

Hırvatistan yetkili kurumunca (B) bölümüne sigortalılık süreleri kaydedilip onaylanan formüler ilgili SGİM/SGM’ye iade edilecektir. Aynı şekilde sigortalının elden getireceği formüler ilgili SGİM/SGM tarafından işleme alınacaktır.

1.2. Hırvatistan Sigortalılarının Türkiye’deki Sigortalılık Süreleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 13. maddesi, İdari Anlaşmanın 7. maddesi
HR / TR 2	Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesine İlişkin Belge

Hırvatistan mevzuatına göre sigortalı olan bir kişinin hastalık ve analık yardımlarına hak kazanabilmesi için sigortalının Hırvatistan’da geçen sigortalılık sürelerinin yetersiz olması halinde, Türkiye'deki bu kapsamdaki sigortalılık süreleri dikkate alınacaktır.

(A) Bölümü Hırvatistan yetkili kurumunca doldurularak onaylanmış olan HR/TR 2 formülerinin Kuruma intikali durumunda, ilgili SGİM/SGM tarafından formülerin (B) bölümü doldurulup onaylanarak bir nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

HR/TR 2 formülerinin, sigortalı ya da hak sahibi tarafından getirilmesi halinde başvurunun yapıldığı SGİM/SGM tarafından formülerin (B) bölümü doldurulup onaylanarak bir nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna iletilmek üzere ilgiliye verilecektir.

2. Diğer Akit Tarafta Geçici İkamet Esnasında Sağlık Yardımlarının Sağlanması

Türkiye’de sigortalı olarak çalışmakta iken Hırvatistan’daki geçici ikameti sırasında Sözleşmeye göre sağlık yardımlarından faydalanacak olan sigortalı ve aile bireylerinin, bu yardımlardan faydalanabilmeleri için Kurumca hazırlanmış, durumlarına uygun olan formüleri Hırvatistan yetkili kurumuna ibraz etmeleri gerekmektedir. Formülerin Hırvatistan yetkili kurumu tarafından Talep Belgesi Formu aracılığı ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Hırvatistan’da sigortalı olarak çalışmakta iken Türkiye’deki geçici ikamet sırasında Sözleşmeye göre sağlık yardımlarından faydalanacak olan sigortalı ve aile bireylerinin, sağlık yardımlarından faydalanabilmeleri için Hırvatistan yetkili kurumunca düzenlenmiş, durumlarına uygun olan formüleri Kuruma ibraz etmeleri gerekmektedir. Söz konusu formüler gerekmesi halinde Hırvatistan yetkili kurumundan "Talep Belgesi Formu" aracılığı ile istenecektir.

2.1. Bir İşin İcrası İçin İşvereni Tarafından Türkiye'den Hırvatistan'a Geçici Görevli Olarak Gönderilen Sigortalı ile Beraberindeki Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/1. maddesi
TR/HR 3	Hırvatistan’da Geçici İkamet Esnasında Sağlık Yardım Hakkı Belgesi

Kurum sigortalısının geçici görevli olarak Hırvatistan’da bulunduğu sırada kendisi ve beraberindeki aile bireyleri, Kurum adına Hırvatistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinin tamamından yararlanabilmektedirler.

Sigortalıların, Kurum tarafından düzenlenmiş ve Hırvatistan'da bulunduğu sürece kendisinin ve aile bireylerinin Kurum hesabına sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir TR/HR 3 formülerine sahip olmaları gerekmektedir.

TR/HR 3 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti ve yardımların süresi Kurum mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Hırvatistan mevzuatına göre tayin edilir.

Sigortalının ve aile bireyleri adına TR/HR 3 formülerinin düzenlenmesinde aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

• Sigortalıdan formüler talebine ait Ek-2'deki "Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi" alınacaktır. (İşveren tarafından geçici görevle görevlendirilen sigortalının görev süresi ile görevlendirme nedenini belirten yazı temin edilecektir.)

• Sigortalının sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.

• Formülerin (4.1) numaralı kısmı sigortalının işverenince ibraz edilen geçici görev süresini gösterir belgedeki süreye göre; özel iş yerlerinde çalışanlar için en fazla birer yıl olmak üzere görev süresi kadar, kamu iş yerlerinde çalışanlar için ise görev süresi kadar olacak şekilde doldurulacaktır.

2.1.1. Hırvatistan'daki Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarda İstihdam Edilen Ücretli Çalışanlardan Türk Mevzuatını Tercih Edenlerin ve Beraberlerindeki Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 11/2. maddesi, İdari Anlaşmanın 6. maddesi
TR/HR 3	Türkiye'den Hırvatistan'a Çalışmak İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi

Sözleşmenin 11. maddesi gereği, Hırvatistan’da bulunan Türk Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarında mahallinden istihdam edilen Türk vatandaşlarından, Türk mevzuatına tabi kalmayı tercih eden ücretli çalışan ve beraberindeki bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, söz konusu çalışanın Hırvatistan’da istihdam edildiği süre boyunca sağlık yardımlarından Kurum adına ve hesabına yararlanacaktır.

Söz konusu yardımların sağlanmasına esas olan TR/HR 3 formüleri Genelgenin 2. Bölümünde yer alan 2.1. numaralı başlığında belirtilen şekilde düzenlenecektir.

2.2. Bir İşin İcrası İçin İşvereni Tarafından Hırvatistan'dan Türkiye'ye Geçici Görevli Olarak Gönderilen Sigortalı ile Beraberindeki Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/1. maddesi
HR/TR 3	Türkiye'de Geçici İkamet Esnasında Sağlık Yardım Hakkı Belgesi

Hırvatistan sigortalılarının geçici görevli olarak Türkiye'de bulunduğu sırada kendisi ve beraberindeki aile bireyleri, Hırvatistan sigorta kurumları adına ülkemiz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinin tamamından yararlanabilmektedirler.

Hırvatistan sigortalılarının, ülkemizde Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabilmeleri için Hırvatistan yetkili kurumunca düzenlenmiş HR/TR 3 formüleri ile ilk müracaatlarını en yakın SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.

İlgililerin, bu konuda Hırvatistan sigorta kurumları tarafından düzenlenmiş ve geçici görev süresi boyunca kendisi ve aile bireylerinin Hırvatistan yetkili kurumu hesabına, sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir ve (4.1) numaralı kutusuna sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan HR/TR 3 formülerine sahip olmaları gerekmektedir.

İlgililerin, HR/TR 3 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca düzenlenecek Talep Belgesi Formüleri ile HR/TR 3 formüleri ve ibraz edilmemiş ise HR/TR 1 formüleri de Hırvatistan sigorta kurumundan talep edilecektir.

Sadece HR/TR 3 formülerinde kayıtlı olan sigortalı ve aile bireylerinin sağlık yardımından yararlanma hakları vardır.

HR/TR 3 formülerinde, düzenleyen Hırvatistan sigorta kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Elektronik ortamda düzenlenmiş formülerler üzerinde ıslak mühür aranmayacaktır.

Hırvatistan sigortalıları Yurtdışı Provizyon Aktivasyon ve Sağlık Sistemi (YUPASS) kapsamına alınana kadar HR/TR 3 formülerinde kayıtlı kişilere Kurumca sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” verilecektir.

HR/TR 3 formülerinin (4.1) numaralı kutusunda belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

Hırvatistan sigortalıları, bu belgeler ile Kurumun anlaşmalı olduğu sağlık hizmet sunucularından Kurum hesabına sağlık yardımlarından faydalanacaklardır.

HR/TR 3 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Hırvatistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilmektedir.

2.2.1. Türkiye’de Bulunan Hırvatistan Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarında İstihdam Edilen Ücretli Çalışanlardan Hırvatistan Mevzuatını Tercih Edenlerin ve Beraberlerindeki Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 11/2. maddesi, İdari Anlaşmanın 6. maddesi
HR/TR 3	Türkiye'de Geçici İkamet Esnasında Sağlık Yardım Hakkı Belgesi

Sözleşmenin 11. maddesi gereği, Türkiye'de bulunan Hırvatistan Diplomatik Misyon veya Konsolosluklarında ülkemizden istihdam edilen Hırvatistan vatandaşlarının, Hırvatistan mevzuatına tabi kalmayı tercih eden ücretli çalışan ve beraberindeki bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, söz konusu çalışanın Türkiye'de istihdam edildiği süre boyunca sağlık yardımlarından Hırvatistan adına ve hesabına yararlanacaktır.

Söz konusu yardımların sağlanmasına esas olan HR/TR 3 formülerine Genelgenin 2. Bölümünde yer alan 2.2. numaralı başlığında belirtilen şekilde işlem yapılacaktır.

2.3. Diğer Akit Taraf Ülkesinde Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, gelir/aylık Sahipleri ile bu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Aile Bireyleri

Diğer akit tarafta turistik amaçlı bulunan sigortalı, gelir/aylık sahibi ve beraberindeki aile bireylerinin sağlık yardımlarından nasıl yararlanacaklarına ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

2.3.1. Hırvatistan’da Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Gelir/Aylık Sahipleri ile Bu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/2. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/1. maddesi
TR/HR 3	Hırvatistan’da Geçici İkamet Esnasında Sağlık Yardım Hakkı Belgesi

Kurum sigortalısı, gelir/aylık sahibi ve bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinin, Hırvatistan’da geçici ikametleri sırasında Kurum adına Hırvatistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman yararlanma hakları vardır.

Bu yardımlardan yararlanmak için ilgililerin, adlarına düzenlenmiş TR/HR 3 formülerine sahip olmaları gerekir. Acil durum tespiti yardımı yapan ülke yani Hırvatistan mevzuatına göre yapılacaktır.

TR/HR 3 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Kurum mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Hırvatistan mevzuatına göre belirlenir.

Sigortalının ve aile bireylerinin TR/HR 3 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

• Sigortalı gelir/aylık sahibi ve bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinden formüler talebine ait Ek-2'deki "Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi" alınacaktır.

• Sigortalı ve gelir/aylık sahibinin sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.

• TR/HR 3 formüleri, sigortalının ücretli izinde olduğuna dair işverence düzenlenmiş yazı veya belge istenerek, bu belgedeki süre kadar düzenlenecektir. (Yalnızca sigortalıya düzenlenecek formüler için istenecektir.)

• TR/HR 3 formüleri sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireyi, gelir/aylık sahibi ve bunların bakmakla yükümlü aile bireyleri için düzenlenecek ise talep süresine bağlı kalmak kaydıyla her defasında en fazla üçer aylık süre için düzenlenecektir.

• Formülerin Hırvatistan yetkili kurumu tarafından Talep Belgesi Formu ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

2.3.1.1. Hırvatistan’a Öğrenim Amaçlı Giden, Kurum Sigortalısı ya da Gelir/Aylık Sahibinin Bakmakla Yükümlü Aile Bireyleri

Öğrenim amaçlı olarak Hırvatistan'a giden Kurum sigortalısının bakmakla yükümlü aile bireyleri ya da gelir/aylık sahibi ile bunların bakmakla yükümlü aile bireylerinin Hırvatistan'da geçici ikamet ettikleri sırada Kurum adına Hırvatistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği hallerde yararlanma hakları vardır.

Aktif kurum sigortalısına öğrenim amaçlı olarak TR/HR 3 formüleri verilmeyecektir.

Öğrenim amaçlı olarak Hırvatistan’a giden aile bireyinin TR/HR 3 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

• Sigortalı, gelir/aylık sahibi ya da aile bireyinin formüler talebine ait Ek-2'deki "Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi" alınacaktır.

• Eğitim gördüğü okulun Türkiye’de lise seviyesinde olduğunu gösteren, Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Ataşeliği veya ülkemizin dış temsilciliklerinden alınacak belgenin ibrazı istenecektir.

• Hırvatistan'da bir üniversiteden kabul alarak bu ülkeye ön lisans, lisans veya yüksek lisans eğitimi için gidecek olanlardan ise;

- Yurt dışında kabul edildiği üniversiteden kabul edildiğine dair belge,

- Ön lisans, lisans veya yüksek lisans seviyesinde olduğunu gösteren YÖK, Eğitim Ataşeliği veya ülkemizin dış temsilciliklerinden alınacak belge,

- Türkçe tercümesi ile birlikte okulun sömestir tarihlerini gösterir belge,

istenecektir.

• Erasmus kapsamında gidecek olanların; Türkiye'de okuduğu üniversiteden Erasmus kapsamında gittiğine dair yazı, yurt dışında kabul edildiği üniversiteden kabul edildiğine dair belge ve okulun sömestir tarihlerini gösterir belge Türkçe tercümesi ile birlikte istenecektir.

Aile bireylerine TR/HR 3 formüleri düzenlenebilmesi için, aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir. Öğrenim amaçlı Hırvatistan’a giden aile bireyleri için TR/HR 3 formüleri her bir sömestir (dönem) için ayrı ayrı düzenlenecektir.

2.3.2. Türkiye'de Turistik Amaçlı Bulunan Hırvatistan Sigortalıları, Gelir/Aylık Sahipleri ile Bu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/2. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/1. maddesi
HR/TR 3	Türkiye'de Geçici İkamet Esnasında Sağlık Yardım Hakkı Belgesi

Hırvatistan sigortalıları, gelir/aylık sahipleri ile bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinin, ülkemizdeki geçici ikametleri sırasında Hırvatistan yetkili kurumu adına ülkemiz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman yararlanma hakları vardır.

Hırvatistan sigortalılarının, Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabilmeleri için Hırvatistan kurumunca düzenlenmiş ve (4.1) numaralı kutusuna sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan HR/TR 3 formüleri ile ilk müracaatlarını SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.

İlgililerin, HR/TR 3 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca düzenlenecek Talep Belgesi Formüleri ile HR/TR 3 formüleri Hırvatistan sigorta kurumundan talep edilecektir.

HR/TR 3 formülerinde, düzenleyen Hırvatistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Elektronik ortamda düzenlenmiş formülerler üzerinde ıslak mühür aranmayacaktır.

Hırvatistan sigortalıları YUPASS kapsamına alınana kadar HR/TR 3 formülerinde kayıtlı kişilere Kurumca sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Ek-4'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Acil Haller Kapsamında Sağlık Yardım Belgesi” verilecektir.

Sadece HR/TR 3 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

HR/TR 3 formülerinin (4) numaralı kutusunda belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

HR/TR 3 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Hırvatistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilmektedir.

2.4. Çalıştığı Ülkede Tedavi Görmekte İken İkametini Vatandaşı Olduğu Ülkeye Naklettiren Sigortalı ve Aile Bireyleri

Sağlık durumu nedeniyle gerekli tedaviyi görmek üzere, yetkili kurum tarafından diğer akit taraf ülkesine gitmesine izin verilen veya verilecek olan bir kişi yetkili kurum nam ve hesabına olmak üzere bulunduğu veya devamlı ikamet ettiği ülkedeki kurumun mevzuatına göre bu kurumun sigortalısı gibi sağlık yardımlarını talep etme hakkına sahiptir.

2.4.1. Türkiye'de Tedavisi Devam Etmekte İken Hırvatistan'a Dönen Kurum Sigortalılarının Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/3. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/3 ve 8/4. maddeleri
TR/HR 3A	Hırvatistan'daki Tedavi İzni ile İlgili Belge

Kurumca tedavisine devam edilmek üzere sözleşmeli ülkelere gönderilen kişilerin sağlık yardım belgeleri, Kanunun 66. maddesinin (c) fıkrası kapsamında yurt içinde tedavisi yapılamadığı için yurt dışındaki tedavilerinin Kurum adına sözleşmeli ülkeden sağlanması için düzenlenmektedir.

TR/HR 3A formüleri kişilerin ve Hırvatistan yetkili kurumunun talebi üzerine düzenlenecek bir formüler değildir. Bu formüler, EHGM Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı (YSEDB) talimat yazısına istinaden ilgili kişi adına düzenlenecektir.

Kurum sigortalılarının TR/HR 3A formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

• Sigortalının, sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.

• TR/HR 3A formüleri, EHGM YSEDB talimat yazısında belirtilen süre kadar düzenlenecektir.

2.4.2 Hırvatistan'da Tedavisi Devam Etmekte İken Türkiye'ye Dönen Hırvatistan Sigortalılarının Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/3. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/3 ve 8/4. maddeleri
HR/TR 3A	Hırvatistan'daki Tedavi İzni ile İlgili Belge

Hırvatistan’da tedavisi devam etmekte iken Türkiye’ye dönen Hırvatistan sigortalıları ve ve bunların bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri sağlık yardımlarından Hırvatistan adına ülkemizde yararlanmaya devam ederler.

Tedavisine devam edilmek üzere ülkemize gelen Hırvatistan sigortalılarının, Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabilmeleri için Hırvatistan yetkili kurumunca düzenlenmiş ve (4.1) numaralı kutusuna sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan HR/TR 3A formüleri ile ilk müracaatlarını en yakın SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.

HR/TR 3A formülerinde sadece sigortalının kayıtlı olması halinde sigortalının, sigortalı ile birlikte aile bireyinin de kayıtlı olması halinde ise aile bireyinin sağlık yardımlarından yararlanma hakkı bulunmaktadır.

HR/TR 3A formülerinde, düzenleyen Hırvatistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Elektronik ortamda düzenlenmiş formülerler üzerinde ıslak mühür aranmayacaktır.

Hırvatistan sigortalıları YUPASS kapsamına alınana kadar HR/TR 3A formülerinde kayıtlı kişilere Kurumca sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Ek-3'deki “Sosyal güvenlik sözleşmesine göre sağlık yardım belgesi” verilecektir.

Sadece HR/TR 3A formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

HR/TR 3A formülerinin (4.1) numaralı alanında belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

HR/TR 3A formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Hırvatistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre belirlenmektedir.

3. Diğer Akit Tarafta Daimi İkamet Esnasında Sağlık Yardımları

Akit taraflardan birinden sağlık yardım hakkı bulunanlardan diğer akit tarafta daimi ikamet edenlerin sağlık yardımlarına ilişkin hususlar aşağıda yer almaktadır.

3.1. Sigortalının Diğer Akit Tarafta İkamet Eden Aile Bireyleri ile Gelir/Aylık Sahibi ve Beraberindeki Aile Bireyleri

Akit taraf sigortalısının, diğer akit tarafta ikamet eden aile bireyleri veya akit taraftan gelir/aylık almakta iken diğer akit tarafta ikamet eden gelir/aylık sahibi ve beraberindeki aile bireylerinin ikamet ettikleri ülkede kendi adlarına sağlık yardım hakları bulunmaması kaydıyla, sigortalının bağlı bulunduğu yetkili kurum adına sağlık yardımlarından yararlanma imkanları bulunmaktadır.

3.1.1. Türkiye’de Çalışan Sigortalının Hırvatistan’da İkamet Eden Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 15/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 9/1. maddesi
TR/HR 4	Hırvatistan’da Devamlı İkamet Esnasında Yardım Hakkı Belgesi

Kanunun 4/1-(a) statüsüne tabi olarak çalışan sigortalının Hırvatistan’da daimi ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri Hırvatistan mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşuluyla, Kurum adına Hırvatistan’da sağlık yardımlarından yararlanabilmektedir.

Bu kişiler, TR/HR 4 formüleri ile Kurum adına Hırvatistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir.

Söz konusu kişiler, Türkiye'ye geçici olarak geldiklerinde sağlık yardımlarından, Kurum mevzuatındaki hükümlere göre yararlanırlar.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi ve yardımlardan faydalanacak aile bireylerinin kimler olduğu Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Hırvatistan sigorta kurumunun mevzuatına göre belirlenir.

Hırvatistan sigorta kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri, Kurumca karşılanacaktır.

İlgililerin, TR/HR 4 formülerini temin etmeden Hırvatistan'a gitmiş olmaları halinde, Hırvatistan yetkili kurumu, çalışanın bağlı bulunduğu SGİM/SGM’den söz konusu kişiler için Talep Belgesi Formu ile TR/HR 4 formülerini talep eder. Ayrıca sigortalının ya da aile bireyinin talebi üzerine ilgili SGİM/SGM tarafından TR/HR 4 formüleri düzenlenebilecektir.

Sigortalının Hırvatistan'da ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireylerinin TR/HR 4 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

• Söz konusu kişiler için sigortalının bağlı bulunduğu SGİM/SGM'nce formüler talebine ait Ek-2'deki "Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi" ve Hırvatistan'da daimi ikamet ettiğine dair ikamet belgesi ve/veya oturum izin belgesi alınacaktır,

• Sigortalının sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.

• SPAS'ta kaydı olmayan ancak sağlık yardım belgesi talep eden aile bireylerinin müstahak olup olmadığı manuel kontrol edilecektir. SPAS kaydının açılması için bu kişilerden gerekli belgeleri getirmesi ve hak sahibi iseler SPAS kayıtlarını açtırmaları talep edilecektir.

• TR/HR 4 formüleri sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireyi için her defasında en fazla birer yıllık süre için düzenlenecektir.

• Formülerin Hırvatistan yetkili kurumu tarafından Talep Belgesi Formu ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

SGİM/SGM’lerin yurtdışı işlemleri servisleri, TR/HR 4 formüleri düzenlenmesi talebini aldıktan sonra (A) bölümünü doldurup onayladığı iki nüsha TR/HR 4 formülerini Hırvatistan yetkili kurumuna göndereceklerdir.

Hırvatistan yetkili kurumu, Kurum adına sağlık yardımına hak kazandığı tespit edilen aile bireylerini TR/HR 4 formülerinin 7 numaralı kısmına kaydedip (B) bölümünü doldurup onaylandıktan sonra bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.

TR/HR 4 formüleri SGİM/SGM yurtdışı işlemleri servisince hesaplaşma işlemlerine esas olmak üzere dosyasında muhafaza edilecek ve ilgililerin (sigortalı ve aile bireyleri) sağlık yardım hakkının devam edip etmediği takip edilecektir.

Hırvatistan’da sürekli ikamet eden ve Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip kişilere TR/HR 4 formülerine istinaden verilecek olan sağlık yardımları, Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarının durdurulması ya da sona ermesine ilişkin bir durum meydana gelmesi durumunda derhal TR/HR 5 formüleri düzenlenerek gecikmeksizin Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

3.1.2. Hırvatistan’da Çalışan Sigortalının Türkiye’de İkamet Eden Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 15/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 9/1. maddesi
HR/TR 4	Türkiye'de Devamlı İkamet Esnasında Yardım Hakkı Belgesi

Hırvatistan sigortalısının, ülkemizde ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri, ülkemiz mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşulu ile Hırvatistan yetkili kurumu adına Türkiye’de Kurum mevzuatı kapsamında tüm sağlık yardımlarından yararlanabileceklerdir.

Bu kişilerin (4.2) numaralı kutusuna sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş ve (A) Bölümü doldurulmuş olan HR/TR 4 formülerini ibraz etmeleri gerekmektedir.

İlgililerin, HR/TR 4 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca düzenlenecek Talep Belgesi Formüleri ile HR/TR 4 formüleri Hırvatistan yetkili kurumundan talep edilecektir.

HR/TR 4 formülerinde, düzenleyen Hırvatistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Elektronik ortamda düzenlenmiş formülerler üzerinde ıslak mühür aranmayacaktır.

SGİM/SGM’lerce, formülerde bildirilen sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin mevcut olup olmadığı Kimlik Paylaşım Sisteminden kontrol edilecek, ayrıca aile bireylerinin kendi sigortalarından veya bir başkasının sigortasından Kurumdan sağlık yardımı talep etme haklarının bulunup bulunmadığı araştırılacaktır.

Hırvatistan yetkili kurumu tarafından (A) bölümü doldurularak gönderilen HR/TR 3 formülerinin (B) bölümü doldurularak onaylandıktan sonra bir nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Hırvatistan sigortalıları YUPASS kapsamına alınana kadar HR/TR 4 formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'nce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” verilecektir.

Sadece HR/TR 4 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

HR/TR 4 formülerinin (4.2) numaralı kutusunda belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

HR/TR 4 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Hırvatistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre belirlenmektedir.

3.2. Akit Taraflardan Birinden Gelir veya Aylık Almakta İken Diğer Akit Tarafta İkamet Edenler ve Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

Sözleşmenin 16. maddesinin ikinci fıkrası gereği, akit taraflardan yalnızca birinin mevzuatına göre gelir veya aylık almakta iken diğer akit tarafta daimi ikamet edenlerin ve bunların aile bireylerinin sağlık yardımları, gelir veya aylığı ödeyen kurum tarafından karşılanacaktır.

3.2.1. Türkiye’den Gelir/Aylık Almakta Olup Hırvatistan’da İkamet Edenler ve Beraberindeki Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 16/2. maddesi, İdari Anlaşmanın 10. maddesi
TR/HR 4	Hırvatistan’da Devamlı İkamet Esnasında Yardım Hakkı Belgesi

Kanunun 4/1-(a) statüsü kapsamında emekli olan ve Hırvatistan’da daimi ikamet eden gelir/aylık sahibi ile bunların yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri Hırvatistan mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşuluyla, Kurum adına Hırvatistan'da sağlık yardımlarından yararlanabilmektedir.

Bu kişiler, TR/HR 4 formüleri ile Kurum adına Hırvatistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir.

Söz konusu kişiler, ülkemize geçici olarak geldiklerinde sağlık yardımlarından, Kurum mevzuatındaki hükümlere göre yararlanırlar.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi ve yardımlardan faydalanacak olan aile bireylerinin tespiti Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Hırvatistan yetkili kurumunun mevzuatına göre belirlenir.

Hırvatistan sigorta kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri, Kurumca karşılanacaktır.

İlgililerin, TR/HR 4 formülerini temin etmeden Hırvatistan'a gitmiş olmaları halinde, Hırvatistan yetkili kurumu, gelir/aylık sahibinin belirtmiş olduğu SGİM/SGM’den söz konusu kişiler için Talep Belgesi Formu ile TR/HR 4 formülerini talep eder. Ayrıca gelir/aylık sahibi ya da aile bireyinin talebi üzerine ilgili SGİM/SGM tarafından TR/HR 4 formüleri düzenlenebilecektir.

Hırvatistan’da daimi ikamet eden gelir/aylık sahibi ile bunların yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireylerinin TR/HR 4 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

• Söz konusu kişiler için başvurulan SGİM/SGM'nce formüler talebine ait Ek-2'deki "Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi" ve Hırvatistan'da daimi ikamet ettiğine dair ikamet belgesi ve/veya oturum izin belgesi alınacaktır,

• Türkiye'den gelir/aylık alan kişilere formüler düzenlenebilmesi için bu kişilerin gelir/aylığını Hırvatistan'a transfer etmeleri gerekmektedir.

• Gelir/aylık sahibi ve bakmakla yükümlü aile bireylerinin sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir. SPAS'ta kaydı olmayan ancak sağlık yardım belgesi talep eden gelir/aylık sahibi ve bakmakla yükümlü aile bireylerinin müstahak olup olmadığı manuel kontrol edilecektir. SPAS kaydının açılması için bu kişilerden gerekli belgeleri getirmesi ve hak sahibi iseler SPAS kayıtlarını açtırmaları talep edilecektir.

• TR/HR 4 formüleri, gelir/aylık sahibi ve aile bireyleri için her defasında en fazla birer yıllık süre için düzenlenecektir.

• Formülerin Hırvatistan yetkili kurumu tarafından Talep Belgesi Formu ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

• Gelir/aylık sahibinin adresini Hırvatistan'a taşıması gerektiğinden, Kimlik Paylaşım Sisteminden ilgilinin adresinin yurt dışı olup olmadığı kontrol edilecektir.

SGİM/SGM’lerin yurtdışı işlemleri servisleri, TR/HR 4 formüleri düzenlenmesi talebini aldıktan sonra (A) Bölümünü doldurup onayladığı iki nüsha TR/HR 4 formülerini Hırvatistan yetkili kurumuna göndereceklerdir.

Hırvatistan yetkili kurumu, TR/HR 4 formülerinin (A) bölümünde kayıtlı aile bireylerinden kendi mevzuatlarına göre sağlık yardım hakkına sahip olmayanları TR/HR 4 formülerinin 7 numaralı kısmına kaydedip (B) bölümünü doldurup onayladıktan sonra bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.

TR/HR 4 formüleri SGİM/SGM yurtdışı servisince hesaplaşma işlemlerine esas olmak üzere dosyasında muhafaza edilecek ve ilgililerin (gelir/aylık sahibi) sağlık yardım hakkının devam edip etmediği takip edilecektir.

Hırvatistan’da sürekli ikamet eden ve Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip kişilere TR/HR 4 formülerine istinaden verilecek olan sağlık yardımları, Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarının durdurulması ya da sona ermesine ilişkin bir durum meydana gelmesi durumunda sigortalı adına TR/HR 5 formüleri düzenlenerek gecikmeksizin Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

3.2.2. Hırvatistan’dan Gelir/Aylık Almakta Olup Türkiye’de İkamet Edenler ve Beraberindeki Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 16/2. maddesi, İdari Anlaşmanın 10. maddesi
HR/TR 4	Türkiye'de Devamlı İkamet Esnasında Yardım Hakkı Belgesi

Hırvatistan'dan emekli olan ve Türkiye'de ikamet eden gelir/aylık sahipleri ile bunların yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri, Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşulu ile Hırvatistan yetkili kurumu adına Türkiye’de tüm sağlık yardımlarından yararlanabileceklerdir.

Bu kişilerin, (4.2) numaralı kutusuna sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan HR/TR 4 formülerini en yakın SGİM/SGM'ye ibraz etmeleri gerekmektedir.

HR/TR 4 formülerinde, düzenleyen Hırvatistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Elektronik ortamda düzenlenmiş formülerler üzerinde ıslak mühür aranmayacaktır.

SGİM/SGM’lerce, formülerde bildirilen gelir/aylık sahibi ve bunların bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin mevcut olup olmadığı Kimlik Paylaşım Sisteminden kontrol edilerek, gelir/aylık sahibinin Kurumdan gelir/aylık alıp almadığı ile aile bireylerinin kendi sigortalarından veya bir başkasının sigortasından sağlık yardımı talep etme haklarının bulunup bulunmadığı araştırılacaktır.

Hırvatistan yetkili kurumu tarafından (A) bölümü doldurularak gönderilen HR/TR 4 formülerinin (B) bölümü doldurularak onaylandıktan sonra bir nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Hırvatistan sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar HR/TR 4 formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'nce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” verilecektir.

Sadece HR/TR 4 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

HR/TR 4 formülerinin (4.2) numaralı kutusunda belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

HR/TR 4 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Hırvatistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurumumuz mevzuatına göre tayin edilmektedir.

3.3. Her İki Akit Taraftan Aylık veya Gelir Alanların Sağlık Yardımları

Sözleşmenin 16. maddesinin birinci fıkrası gereği, her iki akit taraf mevzuatına göre aylık veya gelir almakta olanlar ve bunların aile bireylerinin sağlık giderleri daimi ikamet ettikleri ülkenin yetkili kurumunca karşılanacaktır.

Sözleşmenin 16. maddesinin üçüncü fıkrası gereği, her iki akit taraf mevzuatına göre aylık veya gelir alan ancak bir tarafta oturan kişiler ve bunların aile bireylerinin diğer akit tarafta bulundukları sırada yapılacak sağlık yardımı masrafları bulunulan ülkenin mevzuatı kapsamında olmak üzere bu ülkenin yetkili kurumunca karşılanmaktadır.

İkametin belirlenmesinde, 07.09.2017 tarihli ve 2017/26 sayılı Genelgenin 6.1.1. maddesi, 27.3.2012 tarihli, 5937370 sayılı ve 24.12.2018 tarihli, 17585756 sayılı genel yazı hükümlerine göre işlem yapılacaktır.

3.4. İş Kazasına Uğrayan ya da Meslek Hastalığına Tutulan Sigortalının Diğer Akit Tarafta Geçici ya da Daimi İkameti Sırasında İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları

Bir iş kazası veya meslek hastalığı dolayısıyla akit taraflardan birinin mevzuatına göre, sağlık yardımlarını talep etme hakkına sahip olan ve diğer akit taraf ülkesinde geçici veya daimi ikamet etmekte olan bir kişi, yetkili kurum nam ve hesabına, geçici veya daimi ikamet etmekte olduğu akit tarafta, bu kurum mevzuatına göre sağlık yardımı talep etme hakkına sahiptir.

3.4.1. Kurum Sigortalısına Hırvatistan’da Geçici ya da Sürekli Görevi Sırasında İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 25. maddesi, İdari Anlaşmanın 20. maddesi
HR/TR 6	İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Sağlık Yardımının Verilmesine İlişkin Belge

İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip olan ve Hırvatistan’da geçici veya sürekli görevi sırasında iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan bir kişi, Kurum adına sağlık yardımlarından yararlanır.

Kurum adına Hırvatistan'da sağlık yardımlarından yararlanmak isteyen sigortalı Hırvatistan yetkili kurumuna bu talebini bildirecektir.

Talebe istinaden Hırvatistan yetkili kurumundan (A) bölümü doldurulmuş olarak gelen HR/TR 6 formülerinin (B) bölümü ilgili SGİM/SGM tarafından doldurulacaktır.

Formülerde adı geçen kişinin Kurumdan sağlık yardımına müstahak olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilerek formülerin (B) Bölümünün 6 numaralı “Karar” kısmı doldurularak Hırvatistan sigorta kurumuna bir nüshası iade edilecektir.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı ve yardımların süresi Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Hırvatistan mevzuatına göre belirlenir.

HR/TR 6 formüleri yalnızca iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan sigortalılar için kullanılan formülerdir. Sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri için bu formüler düzenlenmeyecektir.

Ayrıca iş kazası/meslek hastalığı sigortası kapsamında Kurumdan gelir alan kişiler ile bunların bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri ise Hırvatistan'da geçici veya sürekli ikameti sırasında Kurumdan gelir/aylık alan kişiler için düzenlenen formülerler (TR/HR 3 veya TR/HR 4) ile Hırvatistan'da Kurum adına sağlık yardımlarından yararlanma hakkına sahiptir.

3.4.2. Hırvatistan Sigortalısına Türkiye'de Geçici ya da Sürekli Görevi Sırasında İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları

İlgili hükümler	Sözleşmenin 25. maddesi, İdari Anlaşmanın 20. maddesi
TR/HR 6	İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Sağlık Yardımının Verilmesine İlişkin Belge

İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle Hırvatistan mevzuatına göre sağlık yardım talep etme hakkına sahip olan ve Türkiye'de geçici veya sürekli görevi sırasında iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan bir kişi, Hırvatistan yetkili kurumu adına sağlık yardımlarından yararlanma hakkına sahiptir.

Hırvatistan kurumu adına, ülkemizde sağlık yardımlarından yararlanmak isteyen sigortalı veya gelir sahibi SGİM/SGM’lere bu talebini bildirecektir.

Talebe istinaden TR/HR 6 formülerinin (A) bölümünü sigortalının beyanına göre doldurularak 3.17 kısmı ilgiliye imzalatılacak ve (4) numaralı kısmı ilgili SGİM/SGM'nce imzalanarak Hırvatistan yetkili kurumuna iletilecektir.

SGİM/SGM'nce 3 nüsha olarak düzenlenecek TR/HR 6 formülerinin iki nüshası Hırvatistan yetkili kurumuna (formülerin 1.1 kısımda kayıtlı) gönderilecektir.

Hırvatistan yetkili kurumundan (B) bölümü doldurulmuş olarak gelen TR/HR 6 formülerinde yardımların yapılabileceğinin bildirilmiş olması durumunda, Kurum tarafından sağlık yardımı yapılacaktır. Formüler nüshası hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere şahsın dosyasında muhafaza edilecektir.

Hırvatistan sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar TR/HR 6 formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'nce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” verilecektir.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı ve yardımların süresi Hırvatistan mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Kurum mevzuatına göre belirlenmektedir.

3.5. Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da İptal Edilmesi

Akit taraflardan birinde daimi ikamet etmekte iken sağlık yardım hakkı sona eren kişiler için sağlık yardım hakkının durdurulduğuna ya da iptal edildiğine ilişkin bildirim yapılacaktır.

3.5.1. Hırvatistan’da Daimi İkamet Etmekte İken Sağlık Yardımlarından Kurum Adına Yararlananların Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da Sona Erdirilmesi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 15 ve 16/2. maddeleri, İdari Anlaşmanın 9/2 ve 10. maddeleri
TR/HR 5	Hırvatistan'da Devamlı İkamet Esnasında Sağlık Yardım Talep Hakkının Durması ya da Sona Ermesi İle İlgili Bildirim

Kanunun 4/1-(a) statüsüne tabi olarak çalışan sigortalının çalışan kişinin Hırvatistan’daki aile bireylerinin, sigortalının bakmakla yükümlüsü sıfatlarını kaybetmeleri ve gelir/aylık sahibinin Türkiye'de sağlık yardım hakkının sona ermesi halinde Hırvatistan’da TR/HR 4 belgesine istinaden sağlanan sağlık yardım hakkının iptal edilmesi gerekmektedir.

Bununla birlikte, bakmakla yükümlü olunan aile bireyinin bu özelliğini kaybetmesi, Hırvatistan'da sağlık yardımı hakkı elde etmesi ya da bu kişinin ölmesi gibi durumlarda da Hırvatistan’da sağlanan sağlık yardım hakkının sadece söz konusu aile bireyi için iptal edilmesi gerekmektedir.

Hırvatistan'da daimi ikamet eden ve ülkemiz adına sağlık yardımlarından faydalanan bu kişilerin sağlık yardım haklarının sonlandırılması için TR/HR 5 formülerinin (A) bölümü SGİM/SGM’lerce 3 nüsha olarak doldurularak onaylanacak ve ilgili Hırvatistan yetkili kurumuna 2 nüshası gönderilecektir.

TR/HR 5 formülerini alan Hırvatistan yetkili kurumu, (B) bölümünü doldurarak onayladığı formülerin bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.

Hırvatistan yetkili kurumu tarafından onaylanarak iade edilen TR/HR 5 formüleri SGİM/SGM’lerce hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere dosyasında muhafaza edilecektir.

Sağlık yardım hakkının sonlandırılması TR/HR 5 formüleri ile yapılmaktadır. Sağlık yardım hakkı, söz konusu belgenin düzenlendiği tarihten 30 gün sonra veya gelir/aylık sahibinin ölüm tarihi itibariyle sona erer.

3.5.2. Türkiye’de Daimi İkamet Etmekte İken Sağlık Yardımlarından Hırvatistan Adına Yararlananların Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da Sona Erdirilmesi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 15 ve 16/2. maddeleri, İdari Anlaşmanın 9/2 ve 10. maddeleri
HR/TR 5	Türkiye'de Devamlı İkamet Esnasında Sağlık Yardım Talep Hakkının Durması ya da Sona Ermesi İle İlgili Bildirim

Hırvatistan mevzuatına tabi olarak çalışan kişinin Türkiye'deki aile bireylerinin, sigortalının bakmakla yükümlüsü sıfatlarını kaybetmeleri ve gelir/aylık sahibinin Hırvatistan'da sağlık yardım hakkının sona ermesi halinde Türkiye'de HR/TR 4 belgesine istinaden sağlanan sağlık yardım hakkının iptal edilmesi gerekmektedir.

Bu durumun Kurum tarafından tespit edilmesi halinde ilgili SGİM/SGM'nce ilgili kişiler ile irtibata geçilerek Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” iptal edilerek sağlık yardım hakkı sonlandırılacaktır. Söz konusu sigortalı için Hırvatistan tarafından Talep Belgesi Formu ile HR/TR 5 formülerinin gönderilmesi istenilecektir.

Ayrıca, bakmakla yükümlü olunan aile bireylerinin bu özelliklerini kaybetmeleri, Türkiye'de sağlık yardımı hakkı elde etmeleri ya da bu kişilerin ölmesi gibi durumlarda Türkiye'de Hırvatistan adına sağlanan sağlık yardım hakkının iptal edilmesi gerektiğinden, bu durumun tespit edilmesi halinde ilgili SGİM/SGM'nce ilgili kişi ile irtibata geçilerek Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” iptal edilerek sadece söz konusu aile bireyinin sağlık yardım hakkı sonlandırılacaktır. Ayrıca aile bireyinin Hırvatistan adına sağlanan sağlık yardım hakkının sona erdiği tarih belirtilerek ilgili HR/TR 4 formülerinin örneğinin eklendiği yazı Hırvatistan tarafına gönderilecektir.

Bakmakla yükümlü olunan aile bireylerinin tamamının durum değişikliği nedeniyle Hırvatistan adına sağlık yardım haklarının sonlandırılması gerektiğinin tespit edilmesi durumunda ise ilgili SGİM/SGM'nce ilgili kişiler ile irtibata geçilerek Ek-3'deki “Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi” iptal edilerek aile bireylerinin tamamının sağlık yardım hakları sonlandırılacaktır. Ayrıca, Hırvatistan tarafından Talep Belgesi Formu ile HR/TR 5 formülerinin gönderilmesi istenilecektir.

HR/TR 5 formülerinin (A) bölümü, Hırvatistan yetkili kurumunca 3 nüsha olarak doldurularak onaylanacak ve gelir/aylık sahibi ya da aile bireylerinin ikamet ettiği yerdeki SGİM/SGM’lere 2 nüshası gönderilecektir.

HR/TR 5 formülerini alan SGİM/SGM, (B) bölümünü doldurarak onayladığı formülerin bir nüshasını ilgili Hırvatistan yetkili kurumuna iade edecektir.

Sağlık yardım hakkının sonlandırılması HR/TR 5 formüleri ile yapılmaktadır. Sağlık yardım hakkı, söz konusu belgenin düzenlendiği tarihten 30 gün sonra veya gelir/aylık sahibinin ölüm tarihi itibariyle sona erer.

SGİM/SGM tarafından onaylanarak Hırvatistan yetkili kurumuna iade edilen HR/TR 5 formüleri hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere dosyasında muhafaza edilecektir.

3.6. İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim

Bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişinin diğer akit taraftaki geçici ikameti sırasında hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde yapılacak işlemler aşağıda yer almaktadır.

3.6.1. Kurum Sigortalısının İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirimi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/1 ve 3, 16/3. maddesinin birinci paragrafı ve 25. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/2. maddesi
HR / TR 7	İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim

Kurum mevzuatına tabi sigortalının, Hırvatistan’da geçici ikameti sırasında hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde, Hırvatistan yetkili kurumunca, Kuruma bildirim HR/TR 7 formüleri ile yapılacaktır.

Ayrıca, Kurum mevzuatına tabi sigortalı, gelir/aylık sahibi ve bunların beraberindeki aile bireylerinin de Hırvatistan’da geçici ikametleri sırasında yatılı tedavileri de Hırvatistan yetkili kurumunca, Kuruma HR/TR 7 formüleri ile bildirilecektir.

Hırvatistan yetkili kurumlarınca gönderilen HR/TR 7 formülerine istinaden hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamındaki para yardımları sadece Kurum mevzuatına göre tayin edilir ve doğrudan doğruya sigortalıya ödenir. Bu ödemelerde Hırvatistan yetkili kurumunun aracılığı söz konusu değildir.

3.6.2. Hırvatistan Sigortalısının İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim

İlgili hükümler	Sözleşmenin 14/1 ve 3, 16/3. maddesinin birinci paragrafı ve 25. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/2. maddesi
TR/HR 7	İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim

Hırvatistan mevzuatına tabi sigortalının, Türkiye'de geçici ikameti sırasında hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde, bununla ilgili Kurumca Hırvatistan kurumlarına bildirim TR/HR 7 formüleri ile yapılacaktır.

Hırvatistan mevzuatına tabi sigortalı, gelir/aylık sahibi ve bunların beraberindeki aile bireylerinin de ülkemizde geçici ikamet ettikleri sırada hastanede yapılan tedavileri de Kurumca, Hırvatistan yetkili kurumuna TR/HR 7 formüleri ile bildirilecektir.

Hesaplaşma esnasında yatılı tedavi formüleri gönderilmediği gerekçesiyle Hırvatistan yetkili kurumunca itiraz edilmesi durumunda, söz konusu formülerin bir örneği Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Kurumca gönderilen TR/HR 7 formülerine istinaden hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamındaki para yardımları ise sadece Hırvatistan mevzuatına göre tayin edilir ve ödenir. Bu ödemelerde Kurumun aracılığı söz konusu değildir.

4. Protezler, Büyük Cihazlar ve Önemli Sağlık Yardımları

Sözleşmenin 17. maddesi ve İdari Anlaşmanın 11. maddesi gereği, İdari Anlaşmanın ekinde yer alan protezlerin, büyük cihazların ve önemli sağlık yardımlarının değerinin 200 ABD dolarını geçmesi durumunda, yardımların sağlanması, acil haller dışında, sağlık yardım bedelini ödeyecek olan yetkili kurumun iznine bağlıdır.

4.1. Hırvatistan’da Tedavi Gören Kurum Sigortalıları ve Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 17. maddesi, İdari Anlaşmanın 11. maddesi
HR / TR 8	Protez, Büyük Cihazlar ve Diğer Önemli Sağlık Yardımlarının Yapılmasına İlişkin Belge

Hırvatistan'da geçici ikamet ettiği sırada yada geçici görevi sırasında sağlık yardımlarından Kurum adına yararlanma hakkı bulunan; sigortalı, gelir/aylık sahibi ve bunların aile bireylerine; değeri 200 ABD dolarını geçen protezlerin, büyük cihazların ve diğer büyük masraf gerektiren sağlık yardımlarının yapılabilmesi için Hırvatistan yetkili kurumunca HR/TR 8 formüleri ile Kurumdan onay alınması gerekmektedir.

Hırvatistan yetkili kurumundan (A) Bölümü doldurulup onaylanmış olarak gelen HR/TR 8 formülerindeki söz konusu yardımın Kurum mevzuatına göre yapılıp yapılamayacağı, SGİM/SGM’lerin bağlı bulunduğu sağlık sosyal güvenlik merkezince incelenecek, verilecek karara göre formülerin (7) numaralı kutusunda ilgili kutucuk işaretlenecek ve formülerin (B) bölümü ilgili SGİM/SGM tarafından doldurulup onaylanarak Hırvatistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Söz konusu formüler, (4.1) numaralı kısmında yer alan "Acilen" kutucuğu işaretlenerek gönderilmiş ise herhangi bir işlem yapılmayarak hesaplaşma işlemleri için dosyasında muhafaza edilecektir.

4.2. Türkiye'de Tedavi Gören Hırvatistan Sigortalıları ve Aile Bireyleri

İlgili hükümler	Sözleşmenin 17. maddesi, İdari Anlaşmanın 11. maddesi
TR/HR 8	Protez, Büyük Cihazlar ve Diğer Önemli Sağlık Yardımlarının Yapılmasına İlişkin Belge

Türkiye'deki geçici ikamet ettiği sırada ya da geçici görevi sırasında sağlık yardımlarından Hırvatistan yetkili kurumu adına yararlanma hakkı bulunan sigortalı, gelir/aylık sahibi ve bunların aile bireylerine; değeri 200 ABD dolarını geçen protezlerin, büyük cihazların ve diğer büyük masraf gerektiren sağlık yardımlarının acil haller dışında yapılabilmesi için Kurumca TR/HR 8 formüleri ile Hırvatistan yetkili kurumundan onay alınması gerekmektedir.

Kurumca TR/HR 8 formülerinin (A) bölümü doldurulup onaylanarak Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecek, Hırvatistan yetkili kurumundan (B) bölümü doldurulmuş olarak gelen TR/HR 8 formül erindeki söz konusu yardımın Hırvatistan mevzuatına göre yapılabileceği belirtilmiş ise SGİM/SGM tarafından söz konusu yardımın verilmesi sağlanacaktır.

Söz konusu yardım acil durum nedeniyle verilmiş ise formülerin (4.1) numaralı kısmında yer alan "Acilen" kutucuğu işaretlenecek ve (A) bölümü doldurulmuş olarak Hırvatistan yetkili kurumuna bilgi amaçlı olarak gönderilecektir.

Hesaplaşma esnasında TR/HR 8 formüleri gönderilmediği gerekçesiyle Hırvatistan yetkili kurumunca itiraz edilmesi durumunda söz konusu formülerin bir örneği Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SAĞLIK YARDIM GİDERLERİNİN HESAPLAŞMASI İŞLEMLERİ

Sözleşme kapsamında verilen sağlık yardımlarının masraflarının ödenmesine ilişkin hususlar İdari Anlaşmanın 13. maddesinde tarif edilmiş olup, masraf ödemeleri fiili tutarlar üzerinden gerçekleştirilecektir.

Fiili tutarlar üzerinden hesaplaşma; bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan sigortalı ve bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin, diğer akit tarafta geçici ikametleri sırasında hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan yardımlar ve tıbbi kontrollere ait masraflarının, yardımları yapan sigorta kurumunca diğer akit taraf kurumundan gerçek bedeller üzerinden talep ve tahsil edilmesidir.

Kurum ile Hırvatistan yetkili kurumu arasındaki fiili hesaplaşmalar 6'şar aylık dönemler halinde yapılmaktadır.

Söz konusu dönemler ;

• I. Dönem : 1 Ocak - 30 Haziran

• II. Dönem : 1 Temmuz - 31 Aralık

İdari Anlaşmanın 13. maddesine göre sağlık yardımı masraflarına ilişkin TR/HR 9 formüleri, 2 nüsha halinde ve hazırlanacak liste ekinde 6’şar aylık dönemler (1 Ocak - 30 Haziran ve 1 Temmuz - 31 Aralık) halinde ait olduğu hesaplaşma yılının 1 Temmuz tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Amerikan Doları kuruna göre tespit edilerek Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir. Hırvatistan yetkili kurumu dokümanları aldığı tarihten itibaren bir ay içerisinde toplam miktarın % 75'ini, kalan kısmı ise incelemelerini tamamladıktan sonra ve en geç 6 ay içerisinde ödeyecektir.

1. Hesaplaşma İşlemleri

Diğer akit taraf ülkesinde yapılan sağlık yardım masraflarına ilişkin hesaplaşma işlemlerinde izlenecek usul ve esaslar aşağıda yer almaktadır.

1.1. Kurum Sigortalılarına Yapılan Sağlık Yardımlarına İlişkin Fiili Masraf Belgesi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 19. maddesi, İdari Anlaşmanın 13. maddesi
HR/TR 9	Sağlık Yardımları Fiili Masraf Belgesi

Sözleşmenin hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak, Kurum adına Hırvatistan yetkili kurumunca sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin masraflar fiili tutarlar üzerinden Hırvatistan yetkili kurumunca HR/TR 9 formüleri ile Kurumdan talep edilmektedir.

Hesaplaşma işlemleri EHGM tarafından takip edilecek olup iki ülke arasındaki hesaplaşma formüleri işlemleri EHGM tarafından sağlanacaktır. Hesaplaşma konusunda SGİM/SGM tarafından Hırvatistan kasaları ile herhangi bir bilgi ve belge alış verişi yapılmayacaktır.

Kurum sigortalılarının, Hırvatistan ile ilgili işlemleri Kurum Sigortalıları Sağlık Sistemine (KUSAS) entegre edilinceye kadar fiili hesaplaşma işlemleri EHGM tarafından yapılacaktır. KUSAS'a entegrasyon sağlandıktan sonra bu işlemler ilgili SGİM/SGM'nce yapılacaktır.

1.2. Hırvatistan Sigortalılarına Yapılan Sağlık Yardımlarına İlişkin Fiili Masraf Belgesi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 19. maddesi, İdari Anlaşmanın 13. maddesi
TR/HR 9	Sağlık Yardımları Fiili Masraf Belgesi

Sözleşmenin hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları sigortalarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak, Hırvatistan yetkili kurumu adına Kurumca sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin masraflar fiili tutarlar üzerinden Hırvatistan yetkili kurumundan talep edilecektir.

Hırvatistan'ın YUPASS'a entegrasyonu tamamlanıncaya kadar Hırvatistan sigortalılarının ülkemizde görmüş oldukları sağlık yardım masrafları tedavi gördüğü yıldaki döneme göre TR/HR 9 formülerine aktarılarak, söz konusu formüler yurdışı işlemleri servisi bulunan SGİM/SGM'nce oluşturulacaktır.

Hırvatistan sigortalıları adına oluşturulan TR/HR 9 formüleri dönem sonunu takip eden 15 gün içerisinde toplu olarak (EHGM) YSEDB'ye gönderilecektir.

2. Tıbbi Kontrole İlişkin Masraflar

Bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişinin, diğer akit tarafta geçici ya da daimi ikameti sırasında maluliyet durumunun tespit edilebilmesi için gerekli olan tıbbi kontroller, kişinin sigortalı olduğu akit tarafın talebi üzerine ilgilinin geçici ya da daimi ikamet yeri kurumu tarafından yapılır. Bu kontrollere ilişkin masrafların hesaplaşmasında yapılacak işlemler aşağıda yer almaktadır.

2.1. Kurum Sigortalılarının Tıbbi Kontrolüne İlişkin Masraf Bildirimi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 29. maddesi, İdari Anlaşmanın 13. maddesi
HR/TR 16	Tıbbi Kontrol Masraf Bildirimi

Hırvatistan’da sürekli ya da geçici ikamet eden Kurum sigortalılarının maluliyet veya iş göremezlik durumlarının tespit edilebilmesi için öngörülen tıbbi kontroller, Kurumun talebi üzerine Hırvatistan yetkili kurumu tarafından yapılacaktır.

Yapılan tıbbi kontroller neticesinde ortaya çıkan masrafların Kuruma bildirimi HR/TR 16 formüleri ile yapılacaktır.

Şayet tıbbi kontroller her iki akit tarafın mevzuatlarının uygulanması için yapılıyorsa, masraflar Hırvatistan yetkili kurumunca karşılanır.

2.2. Hırvatistan Sigortalılarının Tıbbi Kontrolüne İlişkin Masraf Bildirimi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 29. maddesi, İdari Anlaşmanın 13. maddesi
TR/HR 16	Tıbbi Kontrol Masraf Bildirimi

Ülkemizde geçici ya da daimi ikamet eden Hırvatistan sigortalılarının maluliyet veya iş göremezlik durumlarının tespit edilebilmesi için talep edilen tıbbi kontroller, Kurum tarafından yapılacaktır.

Yapılan tıbbi kontroller neticesinde ortaya çıkan masrafların Hırvatistan sigorta kurumuna bildirimi TR/HR 16 formüleri ile yapılacaktır.

Şayet tıbbi kontroller her iki akit tarafın mevzuatlarının uygulanması için yapılıyorsa, masraflar Kurumca karşılanacağından, sevk sonucu oluşan masraf için Hırvatistan yetkili kurumuna herhangi bir bildirimde bulunulmayacaktır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

ÖLÜM YARDIMLARI (CENAZE ÖDENEKLERİ)

Sözleşmenin 23. maddesine göre, cenaze ödeneğine (ölüm yardımı) hak kazanılmasında gerekmesi halinde diğer akit tarafta geçen sigortalılık süreleri de birleştirilmektedir. Akit taraflardan birinin mevzuatına göre sigortalı bulunan bir kişinin diğer akit taraf ülkesinde ölmesi durumunda, sigortalı olduğu akit taraf ülkesinde ölmüş gibi kabul edilerek hak sahipleri cenaze ödeneğine (ölüm yardımı) hak kazanır.

1. Kurum Mevzuatına Tabi Sigortalılarının Ölüm Yardım Talebi ve Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 23. maddesi, İdari Anlaşmanın 18. maddesi
HR/TR 10	Türkiye'den Ölüm Yardımı Talebi

Kurum sigortalısı ya da gelir/aylık sahiplerinin, Hırvatistan’da vefat etmesi durumunda, ölen kişinin hak sahipleri Kurum mevzuatında öngörülen cenaze ödeneğine (ölüm yardımı) hak kazanırlar.

Bu durumdaki hak sahipleri, doğrudan Kuruma başvurabilecekleri gibi Hırvatistan yetkili kurumuna da başvurabilmektedir.

Hak sahipleri tarafından cenaze ödeneği için bir talep gelmesi durumunda, Hırvatistan yetkili kurumunca iki nüsha HR/TR 10 formüleri ile birlikte giderlere ilişkin kanıtlayıcı ve tasdik edilmiş belgelerle birlikte Kuruma gönderilecektir.

SGİM/SGM’lere intikal eden HR/TR 10 formüleri ve eki belgeler incelenerek uygun görülmesi halinde, formüler üzerindeki talep sahibi ile iletişime geçilecektir. Ölüm yardımı ödemeleri Kurumca doğrudan talep sahibine yapılacaktır.

Hem Hırvatistan hem de ülkemiz mevzuatına göre ölüm yardımından yararlanma imkanı bulunan kişilerde ise ölüm olayı hangi ülkede meydana gelmiş ise ölüm yardımı o ülkenin sigorta kurumu tarafından karşılanacaktır.

Hırvatistan ve ülkemiz mevzuatına göre ölüm yardımı alma hakkı bulunan bir kimsenin, üçüncü bir ülkede vefat etmesi halinde ise ölüm olayından önce kişinin son defa mevzuatına tabi olduğu ülke kurumunca cenaze yardımları karşılanacaktır.

Ülkemiz ya da Hırvatistan mevzuatına göre ölüm yardımlarından yararlanmak için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyor ise yardımları ödemekle yetkili kurum, diğer akit tarafta geçen süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilir. Bu durumda ölen kişinin Ülkemizdeki sigortalılık sürelerinin yetmemesi durumunda, SGİM/SGM’lerce Hırvatistan’daki sigortalılık süreleri iki nüsha olarak doldurulan TR/HR 2 formüleri ile Hırvatistan yetkili kurumundan istenilecektir. Hırvatistan yetkili kurumundan gelecek cevaba istinaden talep sahibi hakkında işlem yapılacaktır.

2. Hırvatistan Mevzuatına Tabi Sigortalının Türkiye'de Ölümü Halinde Cenaze Ödeneği Ödenmesi

İlgili hükümler	Sözleşmenin 23. maddesi, İdari Anlaşmanın 18. maddesi
TR/HR 10	Hırvatistan'dan Ölüm Yardımı Talebi

Hırvatistan sigortalısı ya da gelir/aylık sahiplerinin, ülkemizde vefat etmesi durumunda, ölen kişinin hak sahipleri Hırvatistan mevzuatında öngörülen ölüm yardımına hak kazanırlar.

Bu durumdaki hak sahipleri, doğrudan Hırvatistan yetkili kurumuna başvurabilecekleri gibi Kurum aracılığı ile de ölüm yardımını ödemeden sorumlu Hırvatistan yetkili kurumuna başvurabilmektedir.

Hak sahipleri tarafından SGİM/SGM'lere bu yönde bir talep gelmesi durumunda, TR/HR 10 formüleri iki nüsha olarak doldurularak onaylanacak ve giderlere ilişkin kanıtlayıcı ve Kurumca tasdik edilmiş belgelerle (vukuatlı nüfus kayıt örneği, cenaze giderlerini gösterir makbuz vb.) birlikte yetkili Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Bu belgelere istinaden, ölüm yardımları Hırvatistan yetkili kurumu tarafından talep sahiplerine doğrudan ödenmekte olup, Kurumca bu ödemelere aracılık edilmeyecektir.

Ülkemiz ya da Hırvatistan mevzuatına göre ölüm yardımlarından yararlanmak için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyor ise yardımları ödemekle yetkili kurum, diğer akit tarafta geçen süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilir.

Bu durumda ölen kişinin Hırvatistan’daki sigortalılık sürelerinin yetmemesi durumunda, Hırvatistan sigorta kurumunca Ülkemizdeki sigortalılık sürelerini (A) bölümünü doldurduğu HR/TR 2 formüleri ile istemesi halinde formülerin (B) bölümü doldurularak Hırvatistan sigorta kurumuna bir nüshası gönderilecektir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

İŞSİZLİK YARDIMLARI

Sözleşmenin 27. maddesi gereğince; akit taraflardan birinin yardımlardan yararlanma hakkı sigortalılık sürelerinin tamamlanması koşuluna bağlı ise bu tarafın yetkili kurumu, diğer tarafın mevzuatına tabi olarak geçen sigortalılık sürelerini aynı zamana rastlamamak şartıyla birleştirebilir.

İdari Anlaşmanın 2. maddesinde ise işsizlik sigortasını kapsayan mevzuatla ilgili olarak Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü yetkili kurum olarak belirlenmiştir.

Bu durumda, sigortalılardan işsizlik sigortası kapsamında bir başvuru yapıldığında, başvuru yapılan SGİM/SGM başvuruyu Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğüne gönderecektir.

ALTINCI BÖLÜM

GELİR VE AYLIK İŞLEMLERİ

Gelir veya aylıklara ilişkin olarak Kurum ile Hırvatistan irtibat kurumları arasındaki belge alışverişi işlemleri yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılıncaya kadar EHGM tarafından yapılacaktır.

1. Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler

Sözleşmeye göre her iki akit tarafta birden çalışması bulunan bir sigortalının akit taraflardan birindeki prim ödeme gün sayısı, aylığa hak kazanmaya yetiyorsa bu akit taraf sadece kendi mevzuatına göre geçen sigortalılık sürelerini dikkate alır. Söz konusu sürelerin bu akit taraf mevzuatına göre aylığa hak kazanmaya yetmemesi durumunda ise Sözleşmenin 20. maddesine göre diğer akit taraftaki sigortalılık süreleri, aynı zamana rastlamamak kaydıyla birleştirilecektir.

Sözleşmenin 32. maddesi gereği, akit taraflardan birine yapılması gereken bir başvurunun diğer akit taraftaki yetkili kuruma yapılmış olması durumunda da başvuru ilgili akit tarafın yetkili kurumuna yapılmış sayılır.

Aylıklara ilişkin Kurum ile Hırvatistan irtibat kurumları arasında yürütülmesi gereken işlemlerin tamamı sigortalının son çalışmasının geçtiği SGİM/SGM tarafından yürütülecektir.

Ancak, Kurumdan aylık alan sigortalıların Sözleşme kapsamında Hırvatistan'dan aylık talebinde bulunmaları durumunda, sigortalının aylık talebine ilişkin işlemler kişinin aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecektir.

Türkiye - Hırvatistan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi kapsamında malullük, yaşlılık veya ölüm aylıklarına hak kazanılması için Kanunun 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) bendi ve 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki çalışmalar, Hırvatistan’daki sigortalılık süreleriyle aynı zamana rastlamamak şartı ile birleştirilebilmektedir.

Her iki akit taraftaki sürelerin birleştirilmesi sonucu sigortalının aylığa hak kazanamaması durumunda, taraflar sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış bulundukları üçüncü bir ülkedeki sigortalılık sürelerini de aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilirler.

Sözleşme, sigortalıların, Sözleşmenin yürürlük tarihinden önceki hizmetlerini de kapsamakta olup, herhangi bir yardıma hak kazanılmasında bu süreler de dikkate alınacaktır.

1.1. Türkiye’den Yapılan Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler

İlgili hükümler	Sözleşmenin 20, 21 ve 22. maddeleri, İdari Anlaşmanın 15. maddesi,
TR/HR 11	Bildirim
TR/HR 12	Talep Bildirimi
TR/HR 13	Hırvatistan’dan Aylık Tahsisine İlişkin Ek Bilgiler
TR/HR 14	Türkiye'deki Sigortalılık Süreleri Hakkında Belge
TR/HR 15	Teferruatlı Tıbbi Rapor

Sigortalı ve gelir/aylık sahibi hakkındaki bilgi ve belgeler Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilirken TR/HR 11 formül erindeki ilgili kutucuklar işaretlenecek ve TR/HR 12, TR/HR 13, TR/HR 14, TR/HR 15 formülerlerinin Hırvatistan sigorta kurumlarına gönderilmesinde üst yazı yerine kullanılacaktır.

Hırvatistan yetkili kurumunun talebi halinde düzenlenen TR/HR 13 formülerinin ilgili bölümleri sigortalının beyanı esas alınarak talep ettiği aylığın türüne göre doldurulacak ve sigortalı tarafından imzalanacaktır.

Sigortalının talebinin Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bentleri kapsamında değerlendirilmesi gerekiyorsa aylık taleplerine ilişkin formülerlerin düzenlenmesi ve Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilmesi işlemleri, sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecektir. Bu kapsamdaki sigortalıların Hırvatistan kurumlarından hizmet isteme ve hizmet gönderme işlemleri de sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yapılacaktır.

Sigortalıların aylık taleplerine ilişkin işlemler aşağıdaki şekilde yürütülecektir:

1.1.1. Sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye başvuru yapması

Sözleşmeye göre aylık bağlanması için SGİM/SGM’lere başvuran aylık talep sahipleri, öncelikle yurtdışı işlemleri servislerine yönlendirilecektir.

Bu servislerce TR/HR 12 formüleri ve Hırvatistan yetkili kurumunun talebi halinde düzenlenen TR/HR 13 sigortalının veya hak sahibinin durumuna uygun olarak bilgisayar ortamında düzenlenecektir. Ayrıca sigortalıdan bir örneği Ek-5'de yer alan "Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi" ile birlikte varsa Hırvatistan’da geçen sigortalılık sürelerine ait belge örnekleri alınacaktır.

Hırvatistan yetkili kurumunun talebi halinde düzenlenen TR/HR 13 formüleri sigortalının beyanı esas alınarak talep ettiği aylığın türüne göre ilgili yerleri doldurulacak ve sigortalı tarafından imzalanacaktır.

Sigortalının ülkemizdeki hizmetlerinin toplanması, birleştirilmesi ve tespitine yönelik işlemler, yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde yürütülecek olup, talep sahibinin ülkemizde geçen çalışmalarına ait TR/HR 14 formüleri sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından düzenlenecek ve onaylanacaktır.

Malullük aylığı talebi söz konusu ise sigortalının başvurduğu SGİM/SGM tarafından sağlık hizmeti sunucusuna sevk edilerek TR/HR 15 formülerinin düzenlenmesi sağlanacaktır. Sevk işleminde TR/HR 15 formülerinin 1.1, 1.2 ve 1.4. numaralı kısımları SGİM/SGM tarafından doldurulacaktır.

TR/HR 12, TR/HR 13, TR/HR 14 ve malullük aylığı talebi durumunda düzenlenecek olan TR/HR 15 formüleri, ikişer nüsha olarak düzenlenecek, formülerlerin bir nüshası dosyasında muhafaza edilecek diğer nüshası TR/HR 11 formüleri ekinde Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Kurum tarafından ekleri ile birlikte gönderilen formülerleri alan Hırvatistan yetkili kurumu, sigortalının talebini kendi mevzuatı kapsamında değerlendirecektir. Hırvatistan yetkili kurumunca aylık kararının ilgili SGİM/SGM'ye veya Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına (KGEDB) HR/TR 11 formüleri ile bildirilmesi halinde ayrıca bir işlem yapılmaksızın ilgili formüler dosyasında muhafaza edilecektir.

Sigortalının ülkemizdeki aylık talebine ilişkin işlemlerde yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde, sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecek ve aylık kararı sigortalıya ve Hırvatistan yetkili kurumuna bildirilecektir.

Hırvatistan yetkili kurumundan hizmet isteme işlemleri sigortalının son çalışmasının geçtiği SGİM/SGM tarafından TR/HR 11 formüleri ile yapılacaktır.

1.1.2. Sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir SGİM/SGM'ye başvuru yapması

Sözleşmeye göre aylık bağlanması için SGİM/SGM’lere başvuran aylık talep sahipleri, öncelikle Yurtdışı İşlemleri Servisine yönlendirilecektir.

Bu servislerce yapılacak kontrol neticesinde sigortalının başvurusunun son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir SGİM/SGM'de olduğunun tespit edilmesi halinde, aylık talebini alan SGİM/SGM’nce TR/HR 12 formülerinin bütün bölümleri ve TR/HR 13 formülerinin talep edilen aylık türüne ilişkin bölümleri sigortalı ile birlikte bilgisayar ortamında doldurulacaktır.

Malullük aylığı talebi söz konusu ise talep sigortalının başvurduğu SGİM/SGM tarafından sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye yönlendirilecektir. İlk müracaatın yapıldığı SGİM/SGM tarafından sigortalının başvurduğu ildeki sağlık hizmet sunucusuna sevk işlemi yapılacak ve sonrasında TR/HR 15 formülerinin düzenlenmesi sağlanacaktır. Sevk işleminde TR/HR 15 formülerinin 1.1, 1.2 ve 1.4. numaralı kısımları SGİM/SGM tarafından diğer kısımları ise ilgili doktor tarafından doldurulacaktır.

TR/HR 12, TR/HR 13 ve malullük aylığı talebi durumunda düzenlenecek olan TR/HR 15 formüleri, bir örneği Ek-5'deki "Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi" ile birlikte varsa Hırvatistan’da geçen sigortalılık sürelerine ait diğer belge örnekleri alınarak sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderilecektir.

Sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yapılacak diğer işlemler Genelgenin bu bölümünde yer alan "1.1.1. Sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye başvuru yapması" başlığı altındaki açıklamalara göre sonuçlandırılacaktır.

1.1.3. Türkiye'de Çalışması Bulunmayanların Hırvatistan'dan Aylık Talebine İlişkin İşlemler

Ülkemizde çalışması bulunmayan kişilerin Hırvatistan'dan aylık talebinde bulunmak için Kuruma yaptığı başvurulara ilişkin tüm işlemler ilgilinin başvurduğu SGİM/SGM tarafından gerçekleştirilecektir.

1.1.4. Kanunun 4/1-(c) bendi Kapsamındaki Sigortalıların Aylık Talebine İlişkin İşlemler

Son çalışması Kanunun 4/1 -(c) bendi kapsamında olan veya 2829 sayılı Kanuna ya da Kanunun 53. maddesine göre Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında aylık bağlanması gereken sigortalıların aylık taleplerine ilişkin formüler, ikamet edilen veya başvuru yapılan yerdeki SGİM/SGM tarafından düzenlenerek iki nüsha halinde Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilmek üzere EHGM KGEDB'ye iletilecektir. Bu kapsamdaki sigortalıların Hırvatistan kurumlarından hizmet isteme ve hizmet gönderme işlemleri aylık alanlar için EHGM KGEDB tarafından, aylık almayanlar için ise EHGM Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı (KGTHDB) tarafından yürütülecektir.

1.2. Hırvatistan'dan Yapılan Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler

İlgili hükümler	Sözleşmenin 20, 21 ve 22. maddeleri, İdari Anlaşmanın 15. maddesi
HR/TR 11	Bildirim
HR/TR 12	Talep Bildirimi
HR/TR 13	Türkiye'den Aylık Tahsisine İlişkin Ek Bilgiler
HR/TR 14	Hırvatistan'daki Sigortalılık Süreleri Hakkında Belge
HR/TR 15	Teferruatlı Tıbbi Rapor

Hırvatistan’da ikamet eden sigortalılar, her türlü aylık ve hizmet birleştirme taleplerini Hırvatistan yetkili kurumuna yapacaklardır. Hırvatistan yetkili kurumu, malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı ile hizmet birleştirilmesine ilişkin her türlü taleplerini HR/TR 11 formüleri ile birlikte HR/TR 12, HR/TR 13 ve HR/TR 14 formülerleri ile bildirecektir. Hırvatistan yetkili kurumunun bu taleplerine ilişkin tüm işlemler, sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'deki Yurtdışı İşlemleri Servisi tarafından yürütülecektir.

Hırvatistan yetkili kurumlarınca sigortalının Türkiye'deki son sigortalılık süresinin hangi il dahilinde geçtiği tespit edilmemiş ise buna ilişkin talepler, EHGM YSEDB'ye intikal ettirilecek, adı geçen Daire Başkanlığınca ilgili SGİM/SGM'ye gönderilecektir.

Hırvatistan'dan gelen aylık taleplerinin sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir SGİM/SGM'ye gönderilmesi durumunda, talep geciktirilmeksizin sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye iletilecektir.

Talebi alan SGİM/SGM, Kurum mevzuatı ve Sözleşme hükümleri kapsamında hizmetleri birleştirecek ve kararı sigortalıya doğrudan, Hırvatistan yetkili kurumuna TR/HR 11 formüleri ile bildirecektir.

Malullük aylığı taleplerinde Hırvatistan yetkili kurumu tarafından HR/TR 15 formüleri de gönderilecektir. Hırvatistan'dan gelen malullük aylığı talepleri de Kurum mevzuatı çerçevesinde değerlendirilerek aylık talebi sonuçlandırılacaktır.

Sigortalının aylık talebinin, Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında değerlendirilmesi gerekiyorsa yukarıda sayılan işlemler EHGM KGEDB tarafından yürütülecektir.

2. Aylıkların Hesaplanması

2.1. Sözleşme Kapsamında Müstakil Aylık Bağlanması

Sözleşmenin 21. maddesinin ikinci fıkrasına göre başvuru sahibinin aylığa hak kazanmasında sadece Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin yeterli olması durumunda, Kanunun ilgili hükümlerine göre aylık bağlama işlemleri gerçekleştirilecek, Hırvatistan’da geçen süreler aylığın hesabında dikkate alınmayacaktır.

Örnek 1: Hırvatistan'da 1.1.1993-31.12.1993 tarihleri arasında 360 gün, Türkiye'de Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında 1.5.1994-31.12.2014 tarihleri arasında fasılalı olarak 6400 gün çalışması olan ve 14.08.2020 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan, 2.3.1966 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre (1.5.1994) 25 yıllık sigortalılık süresi, 5675 prim ödeme gün sayısı ve 54 yaş şartlarının oluşması gerekmektedir.

Buna göre, yaşlılık aylığı talep tarihinde Türkiye'de 25 yıllık sigortalılık süresi, 6400 günü ve 54 yaşı bulunan sigortalının Hırvatistan'da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmaksızın, Ülkemizde geçen çalışmalarına göre müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Örnek 2: Hırvatistan'da 1.2.1993-31.12.1994 tarihleri arasında 690 gün; Türkiye’de 23.1.1995-31.5.2020 tarihleri arasında Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında 9128 gün hizmeti bulunan 1.1.1962 doğumlu erkek sigortalı 14.6.2020 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunmuştur.

Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında geçen hizmetleri dikkate alındığında talep tarihi itibariyle 55 yaş ve 9000 gün hizmet koşulları oluşmuştur. Hırvatistan'da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmaksızın ilgiliye müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

2.2. Sözleşme Kapsamında Kısmi Aylık Bağlanması

Sözleşmenin 21. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, Türkiye'deki sigortalılık sürelerinin aylığa hak kazanmaya yetmemesi durumunda aynı zamana rastlamamak kaydıyla Hırvatistan'daki sürelerle birleştirilerek aylığa hak kazanma durumu değerlendirilecektir. Aylık bağlama işlemi yapılırken sadece Türkiye’de geçen çalışmalara ait Prime Esas Kazanç (PEK) dikkate alınacaktır.

Kısmi aylık, (Toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanan teorik aylık miktarı x Türk mevzuatına göre geçen prim ödeme gün sayısı / Toplam prim ödeme gün sayısı) formülüne göre hesaplanacaktır.

Örnek 1: Hırvatistan'da 1.1.1993-31.3.1998 tarihleri arasında 1890 gün, Türkiye'de Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında 1.6.2002-31.3.2018 tarihleri arasında fasılalı olarak 4000 gün çalışması olan ve 2.3.2020 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan 5.6.1964 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre (1.6.2002) 25 yıllık sigortalılık süresi, 4500 prim ödeme gün sayısı ve 60 yaş veya 7000 prim ödeme gün sayısı ve 60 yaş şartlarının oluşması gerekmektedir.

2.3.2020 tarihli talebe göre, Türkiye'deki çalışmalar ile aylık bağlanması için gerekli olan yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartları oluşmadığından ilgiliye müstakil yaşlılık aylığı bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.

Ancak, Hırvatistan'da çalışmaya başlanılan 1.1.1993 tarihi, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilerek kısmi yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için 25 yıllık sigortalılık süresi, 5675 prim ödeme gün sayısı ve 54 yaş şartlarının oluşması gerekmektedir. Yaşlılık aylığı talep tarihi itibariyle aylık bağlama şartları oluştuğundan ilgiliye Hırvatistan süreleri de dikkate alınarak kısmi yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Aylık bağlanırken sadece Türkiye’de geçen çalışmalara ait prime esas kazançlar dikkate alınmak suretiyle Türkiye'de ve Hırvatistan'da geçen toplam 5890 gün üzerinden teorik aylık hesaplanacak ve bulunan tutarın Türkiye'de geçen 4000 gün çalışmaya istinaden 0,6791 (4000/5890 = 0,6791) oranı kısmi aylık olarak ödenecektir.

Örnek 2: Hırvatistan'da 20.11.1995-25.10.2007 tarihleri arasında 4295 gün; Türkiye’de 18.01.1983-31.12.1994 tarihleri arasında Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında 4303 gün hizmeti bulunan 1.1.1960 doğumlu erkek sigortalı 1.3.2020 tarihinde aylık talebinde bulunmuştur.

Sigortalı talepte bulunduğu tarihte 60 yaşındadır. 15 yıl ve 5400 gün üzerinden yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya Türk mevzuatına göre müstakil yaşlılık aylığı bağlanamayacağından, 1.4.2020 tarihi itibariyle (4303/8598 = 0,5005 sabit sayı oranıyla) kısmi yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

3- Ortak Hükümler

3.1. Bir Yıldan Az Sigortalılık Süreleri

Sözleşmenin 22. maddesi gereği bir akit tarafın mevzuatına göre geçen sigortalılık sürelerinin 1 yıldan az olması (prim ödeme gün sayısının 360 günden az olması) durumunda bu süreler ilgili akit tarafça aylık hesabında dikkate alınmaz. Ancak, bu durum bu akit taraf mevzuatına göre bir yardım hakkının sadece bu sigortalılık sürelerine istinaden kazanılmış olması halinde geçerli değildir.

Bu durumda, söz konusu bir yıldan az sigortalılık süreleri, diğer akit taraf sosyal sigorta mercii tarafından, bir yardım hakkının kazanılması, idamesi veya ihya edilmesi ve miktarı bakımından sanki bu süreler kendi mevzuatına göre geçmiş gibi dikkate alınarak müstakil aylık hesabında gün olarak dahil edilir.

Örnek: Hırvatistan'da 1.1.1992-30.9.1992 tarihleri arasında 270 gün, Türkiye'de 4/1-(a) kapsamında 20.10.1992-31.12.2014 tarihleri arasında fasılalı olarak 5380 gün çalışması olan ve 01.08.2020 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan 2.5.1963 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre (20.10.1992) 25 yıllık sigortalılık süresi, 5600 prim ödeme gün sayısı ve 53 yaş şartlarının oluşması gerekmektedir.

Türkiye’deki çalışmalar ile 25 yıl sigortalılık süresi ve 53 yaş şartı yerine getirilmiş olmakla birlikte, ilgilinin 5600 prim ödeme gün sayısı olmadığından müstakil yaşlılık aylığı bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.

Ancak, Sözleşmenin 22. maddesinin ikinci fıkrası gereği Hırvatistan'da 1 yıldan az geçen 270 günlük süre Türkiye’de geçmiş kabul edileceğinden, aylık bağlanması talebinde bulunulan tarih itibariyle 5650 günü (5380+270) olan ve aylık bağlanması için aranan 5600 gün prim ödeme şartını yerine getiren sigortalıya tahsis talebini takip eden aybaşından itibaren Sözleşme kapsamında müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

3.2. Kanun'un Ek 19. Maddesinin Sözleşme Aylıkları için Uygulanmaması

5510 sayılı Kanunun ek 19. maddesinde, bu Kanun veya bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının dosya bazında, 8.2.2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1. maddesi uyarınca yapılacak ek ödeme dâhil 1.500 Türk lirasından az olamayacağı, aynı maddenin üçüncü fıkrasında ise uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince bağlanan kısmi aylıklar için bu madde hükümlerinin uygulanmayacağı öngörülmüştür.

Bu kapsamda, Genelgenin 6. bölümündeki kısmi aylık hesaplamasına ilişkin "2.2. Sözleşme Kapsamında Kısmi Aylık Bağlanması" başlığı altındaki formülde yer alan teorik aylık hesaplanırken de Kanunun ek 19. maddesinde yer alan 1.500 Türk Lirasına yükseltme işlemi yapılmadan sabit sayı bulunarak aylık bağlama işlemi sonuçlandırılacaktır.

YEDİNCİ BÖLÜM

TIBBİ KONTROLLER

Sözleşme ve idari anlaşma kapsamında yapılan tıbbi kontrollere ilişkin usul ve esaslar aşağıda yer almaktadır.

İlgili hükümler	Sözleşmenin 29. maddesi, İdari Anlaşmanın 21. maddesi
TR/HR 15 HR/TR 15	Teferruatlı Tıbbi Kontrol Belgesi

Sözleşmenin 29. maddesi uyarınca, bir akit taraf ülkesinde oturan veya bulunan kimselerin iş göremezlik durumlarının tespit edilebilmesi için bir taraf mevzuatına göre öngörülen tıbbi kontroller, yetkili kurumun talebi üzerine ve yetkili kurumun hesabına ilgilinin oturma veya bulunma yerindeki kurum tarafından yapılacaktır.

Buna göre, İdari Anlaşmanın 21. maddesinde belirtildiği üzere yetkili kurumun talebine istinaden, oturulan veya bulunulan ülke kurumu, ilgilinin tıbbi kontrolünü yaptırarak sonuçlarını en kısa sürede taraf ülke kurumuna gönderecektir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

SÖZLEŞME UYGULAMALARINA İLİŞKİN ORTAK VE DİĞER HUSUSLAR

1. Başvuruların Alınması

Sözleşmenin 32. maddesi gereği, akit taraflardan birinin yetkili kurumuna gönderilmesi gereken dilekçenin, diğer akit taraf yetkili kurumuna verilmiş olması durumunda dilekçe, ilgili akit taraf kurumuna verilmiş sayılır. Bu şekilde Hırvatistan yetkili kurumuna gönderilmesi gereken ancak Kuruma intikal eden dilekçeler geciktirilmeksizin Hırvatistan yetkili kurumuna ilgili formüler doldurularak gönderilecektir.

Aynı şekilde Kuruma verilmesi gerektiği halde Hırvatistan yetkili kurumuna verilmiş olan dilekçeler, Hırvatistan yetkili kurumu tarafından ilgili formüler ile Kuruma gönderilir. Hırvatistan yetkili kurumuna yapılmış olan başvuru tarihi, Kuruma yapılmış başvuru tarihi olarak esas alınacaktır.

2. Sağlık Yardımları Hakkındaki Formülerlere İlişkin İşlemler

Hırvatistan yetkili kurumu tarafından usulüne uygun olarak düzenlenerek Kuruma faks, e-posta ya da diğer elektronik ortamlarda gönderilen sağlık yardımları hakkındaki formüler işleme alınarak gereği yapılacaktır.

3. Aylık Taleplerine İlişkin İşlemler

Talep tarihinden önce Hırvatistan’da çalışması bulunan Kanunun 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalıların veya ölümü halinde hak sahiplerinin Türkiye'deki prim ödeme gün sayısının müstakil aylık bağlanmasına yeterli olması durumunda bağlanacak aylık Sözleşme kapsamında değerlendirilecektir.

Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalıların Sözleşme kapsamındaki aylık bağlama işlemleri EHGM KGEDB tarafından yürütülecektir.

Aylık talep başvurularına ve aylık bağlama işlemlerine ilişkin bu Genelgede yer almayan hususlarda Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği hükümleri ile 6.11.2018 tarihli ve 2018/38 sayılı Genelge hükümleri uygulanacaktır.

4. İrtibat Kurumları İle Yapılacak Yazışmalar

Sağlık yardım formülerlerinin gönderilmesi, talep edilmesi ve ilk görevlendirmeler ile aylık veya gelirlere ilişkin tüm yazışmalar, ilgili SGİM/SGM tarafından Hırvatistan'daki yerel sigorta kurumları ile yapılacaktır.

Hırvatistan'daki merkezi sigorta kurumu ve yerel sigorta kurumlarının adresleri, Kurum intranet sayfasında “Kurumsal/ Dokümanlar/ Yurtdışı/ Yabancı Ülke Sigorta Kurumlarının Adresleri” bölümünde yayınlanmıştır. Hırvatistan'daki ilgili yerel sigorta kurumunun bilinmemesi durumunda ise merkezi sigorta kurumu ile yazışma yapılacaktır.

Gelir veya aylıklara ilişkin olarak Kurum ile Hırvatistan irtibat kurumları arasındaki belge alışverişi işlemleri yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılıncaya kadar EHGM tarafından yürütülecektir.

Sözleşmenin 30. maddesi uyarınca yazışmalarda akit taraflardan birinin resmi dili kullanılacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.

EKLER DİZİNİ:

Ek-1: Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi

Ek-1A: Kamu Görevlisi Muvafakat Yazısı

Ek-2: Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi

Ek-3: Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi

Ek-4: Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Acil Haller Kapsamında Sağlık Yardım Belgesi

Ek-5: Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi