T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU
BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri
Genel Müdürlüğü
Tarih :
11.05.2020
Sayı : 15591373-030.01-E.5936691
Konu : Sırbistan Sosyal Güvenlik Anlaşması
GENELGE
2020/13
Türkiye
Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki sosyal güvenlik anlaşması
26.10.2009 tarihinde imzalanmış ve 1.12.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Anlaşmanın
uygulanmasına ilişkin İdari Anlaşma, söz konusu İdari Anlaşmanın 24. maddesi
gereğince Anlaşma ile aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.
BİRİNCİ KISIM
GENEL AÇIKLAMALAR
Sosyal Güvenlik
Anlaşma; Genel Hükümler, Uygulanacak Mevzuatla İlgili Hükümler, Özel Hükümler,
Çeşitli Hükümler ile Geçici ve Son Hükümler olmak üzere 5 (beş) bölümden
oluşmaktadır.
Birinci bölümde, Anlaşmanın mevzuatsal ve kişisel kapsamı belirlenmiş
olup, akit taraf vatandaşlarının eşit muameleye tabi tutulması, sosyal güvenlik
alanındaki hakların diğer akit tarafta da kullanılabileceğine ilişkin hükümler,
İkinci
bölümde, çalışanlar, geçici görevliler, uluslararası taşımacılık işletmelerinin
personeli ve gemi adamları ile diplomatik temsilcilik görevlilerinin hangi akit
tarafın sosyal güvenlik mevzuatına tabi tutulacağına ve geçici görev süresinin
azami sınırlarına ilişkin hükümler,
Üçüncü
bölümde, genel sağlık sigortası, hastalık ve analık sigortası, ölüm yardımı,
malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, iş kazası ve meslek hastalığı ile
işsizlik ve çocuk yardımlarına ilişkin hükümler,
Dördüncü
bölümde, Anlaşmanın uygulanmasına ilişkin çeşitli hükümler,
Beşinci
bölümde ise Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ve yürürlükte kalma süresi ile Anlaşma
öncesi ve sonrası haklara ilişkin hükümler yer almaktadır.
1.Kavramlar
Bu Genelgede geçen:
1.
Kurum:
Sosyal Güvenlik Kurumunu,
2.
Kanun:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununu,
3.
Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti Arasında
Sosyal Güvenlik Hakkında Anlaşmayı,
4.
İdari Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti
ile Sırbistan Cumhuriyeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Anlaşmasının Uygulanmasına
Yönelik İdari Anlaşmayı,
5.
Ülke: Türkiye bakımından Türkiye
Cumhuriyeti'ni, Sırbistan bakımından ise Sırbistan Cumhuriyeti'ni
6.
Mevzuat:
Anlaşmanın 2. maddesinin birinci
fıkrasında belirtilen sosyal güvenlik alanıyla ile ilgili kanun, tüzük ve
yönetmelikler,
7.
Yetkili
Kurum: Bu Anlaşmanın 2. maddesinde belirtilen
mevzuatların uygulanmasından ve yardımları sağlamaktan sorumlu olan sigorta
kurumu,
8.
Yetkili
Makam: Anlaşma kapsamında yer alan mevzuatın
uygulanması ile görevli olan Bakanlıkları,
9.
Sigortalı: Anlaşmanın 2. maddesi kapsamında, haklarında bir veya her
iki akit taraf mevzuatının geçerli olduğu veya geçerli olmuş bulunduğu
kişileri,
10.
Yararlanıcı: Her iki akit taraf mevzuatına göre hak sahibi olarak
tanımlanan veya öyle kabul edilen kimseleri,
11.
Hak
Sahibi: Sigortalı dolayısıyla hak sahibi olan
kişileri,
12.
Sigortalılık Süresi: Her iki akit taraf mevzuatına göre prim ödeme
süreleri ile prim ödenmiş sayılan süreleri,
13.
Aile
Bireyi: Yetkili kurumca uygulanan mevzuata göre
aile bireyi olarak tanımlanan veya kabul edilen kimseleri,
14.
Yardım: Anlaşmada aksine bir hüküm bulunmadıkça, kamu
fonlarından sağlanan bütün ek ödemeler ile her türlü zamları, yeniden
değerlendirme ve ek ödenekleri de içine alan bütün yardımlar ve aylıkları,
15. İkamet: Sürekli olarak ikamet edilmekte olan yeri,
16. Bulunma: Geçici olarak oturulan yeri,
ifade eder.
2. Anlaşmanın Uygulama
Alanı
Anlaşma;
Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında olanlar için malullük, yaşlılık, ölüm sigortası
ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, hastalık ve analık sigortası,
genel sağlık sigortası, işsizlik sigortasını,
Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında olanlar için malullük, yaşlılık, ölüm sigortasını,
Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında olanlar için malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasını,
5510 sayılı
Kanunun Geçici 20. maddesi kapsamında çalışanlar için malullük, yaşlılık ve
ölüm sigortası ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, işsizlik
sigortasını
kapsamaktadır.
5510 sayılı
Kanununun Geçici 20. maddesi kapsamında çalışanlar ve aylık sahipleri hakkında
Sırbistan İrtibat Kurumları ile yapılacak işlemlere Kurum aracılık yapacaktır.
Ancak talep formülerlerinin düzenlenerek Kuruma intikal ettirilmesi ile ilgili
işlemler ilgili sandık tarafından gerçekleştirilecektir.
3.
Yetkili Kurumlar
Malullük,
yaşlılık, ölüm, iş kazaları ve meslek hastalıkları ile genel sağlık sigortası
bakımından yetkili kurum Sosyal Güvenlik Kurumu'dur. İşsizlik sigortası
bakımından ise yetkili kurum Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü'dür.
İKİNCİ KISIM
ANLAŞMANIN UYGULANMASI ve FORMÜLERLER
Anlaşmanın
uygulanmasında kullanılmak üzere, İdari Anlaşmanın 15. maddesinin birinci
fıkrasına istinaden Türkçe ve Sırpça olmak üzere 25 adet formüler ihdas
edilmiştir. Kurumca düzenlenecek formülerlerin rumuzunda "TR/SRB",
Sırbistan yetkili kurumlarınca düzenlenecek olan formülerlerin rumuzunda ise
"SRB/TR" ibaresi yer alacaktır.
Anılan
formülerler, Kurum intranet sayfasında “Kurumsal/ Dokümanlar/ Yurtdışı/
Formülerler” bölümünde yayınlanmıştır. Formüler, bu Genelgede yer alan
açıklamalar doğrultusunda, bilgilerin doğruluğu kontrol edildikten sonra
bilgisayar ortamında doldurulacak ve onaylanacaktır.
BİRİNCİ BÖLÜM
UYGULANACAK MEVZUATIN BELİRLENMESİ
İkili
anlaşmaların temel ilkelerinden birisi çalışılan ülke mevzuatına tabi
olunmasıdır. Anlaşmanın 6/2, 7, 8, 9 ve 10. maddelerinde bu kurala istisna
olarak geçici görevle diğer akit tarafa gönderilenlerin, uluslararası
taşımacılık işletmeleri personelinin, gemi mürettebatı ve gemide çalışanların,
diplomatik misyonlarda veya konsolosluklarda çalışan diplomatlar ile
diplomatların özel hizmetlerinde çalışmak üzere bu misyonların bağlı olduğu
akit tarafça görevlendirilenlerin hangi akit tarafın mevzuatına tabi
kalacaklarına ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Anlaşmanın 11. maddesi ise bu
maddelerdeki hükümlere istisna getirilebileceğini düzenlemektedir.
1. Bir İşin İcrası
İçin Diğer Akit Tarafa Gönderilen Sigortalının Tabi Olacağı Mevzuat
Bir işin
icrası için Türkiye'den Sırbistan'a veya Sırbistan'dan Türkiye'ye gönderilen
sigortalılar hakkında uygulanacak mevzuata ilişkin açıklamalar aşağıda yer
almaktadır.
1.1.
Bir İşin
İcrası İçin Türkiye'den Sırbistan'a Gönderilen Çalışanlar
1.1.1
24 Aylık
Süre İçin
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 6/2, 7, 8, 9/1,3 ve 10/1.
maddeleri, İdari Anlaşmanın 3 ve 4. maddeleri |
TR/SRB
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
Genelgenin "2. Diplomatik
Misyonlar ve Konsolosluk Görevlileri"
başlığı haricinde diğer ülkede görev yapacak memur ve benzeri personel
Anlaşmanın 6. maddesinin 2. fıkrası gereği gönderen ülkenin mevzuatına tabi
olacaktır.
Anlaşmanın
7. maddesi gereği, Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı olarak
çalışanlardan işvereni tarafından bir işin icrası için Sırbistan’a 24 ayı
aşmamak üzere gönderilenler aynı işverenin ücretli çalışanı sıfatını koruduğu
takdirde Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir. Yine Kanunun 4/1-(b)
kapsamında kendi nam ve hesabına çalışanlar da faaliyetlerini geçici olarak
gerçekleştirmek üzere Sırbistan'a gittikleri taktirde, 24 ayı aşmamak üzere
Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.
Geçici
görevlendirme talebi yapılırken çalışan veya işveren tarafından doldurulacak
olan Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi (Ek-1) ile ekinde yer alan görev
yazısının, Sırbistan’daki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesinin,
Sırbistan’da çalışacağı iş yeri ve adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi
gerekmektedir.
Başvuruya
istinaden TR/SRB 101 formüleri, sigortalının işyerinin kayıtlı olduğu Sosyal
Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezi (SGİM/SGM) tarafından üç
nüsha halinde düzenlenerek iki nüshası Sırbistan yetkili kurumuna verilmek
üzere sigortalı veya işverene verilecek, bir nüshası ise dosyasında
saklanacaktır.
Geçici
görevlendirme süresi azami 24 ayı aşmamak kaydıyla, sigortalının geçici
görevlendirildiği süre kadar formülerin (3.1) numaralı bölümüne başlangıç ve
bitiş tarihleri belirtilerek kaydedilecektir.
1.1.2.
24 Aylık
Sürenin Dolmasından Sonra
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 7. maddesi, İdari
Anlaşmanın 4. maddesi |
TR/SRB
102 |
Görev Süresinin Uzatılması |
Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bendleri
kapsamındaki sigortalıların Sırbistan'daki
görev süreleri formülerde kayıtlı süreyi ya da toplamda 24 ayı aşması
durumunda, Anlaşmanın 7. maddesine
göre yetkili kurumların karşılıklı
mutabakatı ile 60 ayı geçmemek kaydıyla Türk mevzuatına tabi kalmaya devam
edecektirler.
Ayrıca
Anlaşmanın 11. maddesi gereğince yukarıda belirtilen duruma istisna teşkil eden
hallerde de, Sırbistan tarafıyla mutabık kalınması durumunda, mevzuata tabi
kalma süresi uzatılabilecektir.
SGİM/SGM’lerin
yurtdışı servislerine geçici görev süresinin uzatılmasına dair talep geldiğinde
SGİM/SGM, TR/SRB 102 formülerinin (A) bölümü dolduracaktır. (3.1) numaralı
bölümdeki süre toplamda 60 ayı geçmeyecek şekilde görev süresi kadar olacaktır.
İki nüsha olarak düzenlenecek TR/SRB 102 formüleri geciktirilmeden Emeklilik
Hizmetleri Genel Müdürlüğü (EHGM) Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire
Başkanlığına (YSEDB) iletilecektir.
Sırbistan
yetkili kurumu ile geçici görev süresinin uzatılmasına ilişkin yazışmalar EHGM
tarafından gerçekleştirilecektir.
Sırbistan
yetkili kurumundan alınan onay YSEDB tarafından geciktirilmeden ilgili
SGİM/SGM’ye gönderilecektir. Onayı alan SGİM/SGM tarafından formülerin bir
nüshası sigortalıya veya işverene verilecek/gönderilecek, bir nüshası ise
dosyasında muhafaza edilecektir.
Görev
süresinin uzaması halinde çalışan veya işveren tarafından doldurulacak olan
Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi ile ekinde yer alan görev yazısının,
Sırbistan’daki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesinin, Sırbistan’da
çalışacağı işyeri ve işyeri adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi
gerekmektedir.
Sırbistan
yetkili kurumunun onayının (bir nüsha) YSDEB’ye intikal etmesinin ardından bu
nüsha işlemi yapan SGİM/SGM’ye iletilecektir.
1.2.
Bir İşin
İcrası İçin Sırbistan'dan Türkiye'ye Gönderilen Çalışan
1.2.1.
24 Aylık
Süre İçin
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 6/2, 7, 8, 9/1, 3 ve 10/1.
maddeleri, İdari Anlaşmanın 3 ve 4. maddeleri |
SRB/TR
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
Genelgenin "2. Diplomatik
Misyonlar ve Konsolosluk Görevlileri"
başlığı haricinde diğer ülkede görev yapacak memur ve benzeri personel
Anlaşmanın 6. maddesinin 2. fıkrası gereği gönderen ülkenin mevzuatına tabi
olacaktır.
Sırbistan
mevzuatına tabi işveren tarafından ülkemize geçici görevle gönderilen
sigortalı, ülkemizde çalışmaya başladığı tarihten itibaren azami 24 aya kadar
Sırbistan mevzuatına tabi kalacaktır.
Bu şekilde
ülkemize gönderilen çalışanın Sırbistan mevzuatına tabi kalmaya devam
edebilmesi için Sırbistan yetkili kurumu tarafından azami 24 ayı aşmayacak şekilde
düzenlenmiş olan SRB/TR 101 formülerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekir.
Kuruma intikal eden SRB/TR 101 formüleri üzerinde herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır.
Formülerin ilgili SGİM/SGM'ye intikal etmesi durumunda, formülerin bir örneği
yurtdışı işlemleri servisi tarafından görevli olarak geldiği işyeri dosyasının
bulunduğu servise iletilerek çalışanın ayrıca Kurum tarafından yersiz
tescilinin yapılması önlenecektir.
1.2.2.
24 Aylık
Sürenin Dolmasından Sonra
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 7. maddesi, İdari
Anlaşmanın 4. maddesi |
SRB/TR
102 |
Görev Süresinin Uzatılması |
Sırbistan
mevzuatına tabi çalışmakta iken geçici görevle Türkiye’ye gönderilen Sırbistan sigortalısının
bu görev süresinin formülerde kayıtlı süreyi ya da toplamda 24 ayı aşması
halinde Anlaşmanın 7. maddesine göre Kurumun onayının alınması kaydıyla,
Sırbistan mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.
Bu durumda sigortalı hakkında görev süresi bitmeden önce, Sırbistan yetkili
kurumunca (A) bölümü doldurulan SRB/TR 102 formüleri Kurumun onayının alınması
için EHGM'ye gönderilecektir. EHGM tarafından formülerlerin (B) bölümünde yer
alan görev uzatma süresi kaydedilip onaylandıktan sonra 1 nüshası Sırbistan
yetkili kurumuna iade edilecektir.
Formülerin
bir örneği EHGM tarafından görevlinin işyeri dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye
gönderilecektir. SGİM/SGM tarafından onaylı SRB/TR 102 formülerinin bir örneği
görevli olarak geldiği işyeri dosyasının bulunduğu servise iletilerek,
çalışanın ayrıca Kurum tarafından yersiz tescilinin yapılması önlenecektir.
Sırbistan
yetkili kurumundan alınan geçici görev süresinin uzatılmasına dair taleplerin SGİM/SGM'ye
gelmesi durumunda söz konusu talepler geciktirilmeden EHGM'ye intikal
ettirilecektir.
2.
Diplomatik Misyonlar ve Konsolosluk Görevlileri
Anlaşmanın
10. maddesinde akit taraflardan birinin diplomatik misyonlarında veya
konsolosluklarında çalışan diplomatlar, diğer kişiler, mahallinden istihdam
edilen personel ve bu kişiler dışında kalanlar hakkında uygulanacak mevzuat
aşağıda yer almaktadır.
2.1.
Akit Taraflardan Birinin Diplomatik Misyonlarında veya Konsolosluklarında Çalışan
Diplomatlar ve Diğer Kişiler
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 10/1. maddesi, İdari
Anlaşmanın 3 ve 4. maddeleri |
TR/SRB
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
Anlaşmanın
10. maddesinin birinci fıkrasına göre diplomatik misyonlarında veya konsolosluklarında
çalışan diplomatlar ve diğer kişiler gönderen tarafın mevzuatına tabi
olacaklardır. Bu itibarla, Sırbistan tarafından Türkiye'de görevlendirilen bu
kişiler Sırbistan mevzuatına tabi olacaklardır. Aynı şekilde Sırbistan'da
bulunan ve ülkemiz tarafından görevlendirilen söz konusu diplomatik ve konsolosluk
temsilcileri ülkemiz mevzuatına tabi olacaklardır.
İdari
Anlaşmanın 3. maddesi gereği Sırbistan'da ülkemiz mevzuatına tabi olmak
suretiyle görev yapacak bu kişilere TR/SRB 101 formüleri üç nüsha olarak
düzenlenecek, iki nüshası Sırbistan yetkili kurumuna verilmek üzere sigortalıya
veya Kuruma verilecek, bir nüshası ise dosyasında saklanacaktır.
Formülerin
(3.) bölümünde görevlendirme süresi bu kişiler için görev yapacakları tarih
belli ise o tarih, değil ise başlangıç tarihi yazılarak bitiş tarihi kısmı boş
bırakılacaktır.
2.2. Sırbistan'da
Bulunan Ülkemiz Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarınca Mahallinden İstihdam
Edilen Kişiler
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 10/2 maddesi, İdari
Anlaşmanın 5. maddesi |
TR/SRB
101A |
Tercih
Hakkı |
Diplomatik temsilciliklerimizde çalışmak üzere Sırbistan’dan istihdam edilenler, genel kural
olarak Sırbistan mevzuatına tabi olacaklardır. Ancak Sırbistan’dan istihdam
edilen kişiler Türk vatandaşı iseler, işe alındıkları tarihi takip eden 3 ay
içerisinde Kurum mevzuatına tabi olmayı tercih edebilecektirler.
Tercih hakkı Kuruma TR/SRB 101A formüleri ile yazılı olarak
yapılacaktır. Bu kişilerin veya Dışişleri Bakanlığının talebi üzerine üç nüsha
TR/SRB 101A formüleri düzenlenerek iki nüshası ilgiliye veya Dışişleri
Bakanlığına iletilecektir. Ayrıca tercih hakkını kullanan çalışanın Türk
mevzuatına göre sigortalı tescil işlemleri yapılmak üzere ilgili servise bilgi
verilecektir.
2.3. Türkiye'de
Bulunan Sırbistan Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarınca Mahallinden İstihdam
Edilen Kişiler
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 10/2 maddesi, İdari
Anlaşmanın 5. maddesi |
SRB/TR
101A |
Tercih
Hakkı |
Sırbistan'ın
Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerinde çalışmak üzere ülkemizden istihdam
edilenler, genel kural olarak ülkemiz mevzuatına tabi olacaklardır. Ancak
Türkiye'den istihdam edilen kişiler Sırbistan vatandaşı iseler, işe alındıkları
tarihi takip eden 3 ay içerisinde Sırbistan mevzuatına tabi olmayı tercih
edebilecektirler.
Tercih hakkını kullanan sigortalılar adlarına iki nüsha olarak
düzenlenen SRB/TR 101A formülerini ülkemizde bağlı bulundukları SGİM/SGM'ye
ibraz edeceklerdir.
2.4.
Anlaşmanın
10. Maddesinin 3. Fıkrası Kapsamındakiler
Genelgenin bu bölümünün 2.1., 2.2., 2.3., maddelerinde bahsedilen kişiler
dışında kalan görevliler Anlaşmanın 10. maddesinin üçüncü fıkrası gereği
diplomatik temsilciliğin bulunduğu ülkenin mevzuatına tabi olacaklardır.
3. Uluslararası Taşımacılık
İşletmeleri Personeli
İşyeri
merkezi akit taraflardan birinde bulunan nakliyat firması personelinin tabi
olacağı mevzuata ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.
3.1.
Merkezi Türkiye’de Bulunan Uluslararası Taşımacılık İşletmelerinde
Çalışanlar
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 8. maddesi, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
TR/SRB
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
Bir işyerinin, başkası hesabına
veya kendi adına karayolu, demiryolu, havayolu ya da denizyolu ile uluslararası
yolcu veya mal taşımacılığı yapan ve işyeri merkezi diğer akit tarafın bulunan,
dolaşan veya sefer yapan personelinden olan bir kimse, işyeri merkezinin olduğu
ülkenin mevzuatına tabi olacaktır.
Anlaşmanın 8. maddesine göre,
işyeri merkezi ülkemizde bulunan bir işyerinin sigortalısı olarak karayolu,
havayolu, demiryolu veya denizyolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan
personelin Sırbistan’a gitmesi durumunda, ülkemiz sosyal güvenlik mevzuatına
tabi kalabilmesi için işvereninin Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi ile
başvurusu üzerine, sigortalı için TR/SRB 101 formüleri düzenlenerek iki nüshası
sigortalıya veya işverene verilecektir. Söz konusu belge, sigortalının
çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu SGİM/SGM tarafından düzenlenecektir.
Bu kişiler için Sırbistan'da
bulunacakları süre belli ise bitiş tarihi kısmına ilgili tarih, değil ise
formülerin ilgili kısmına başlangıç tarihi yazılarak bitiş tarihi kısmı boş
bırakılacaktır.
3.2. Merkezi Sırbistan'da
Bulunan Uluslararası Taşımacılık İşletmelerinde Çalışanlar
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 8. maddesi, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
SRB/TR
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
İşyeri
merkezi Sırbistan’da bulunan bir işyerinin sigortalısı olarak karayolu, havayolu,
demiryolu veya denizyolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan personelin
ülkemize gelmesi durumunda, kişi hakkında Sırbistan sosyal güvenlik mevzuatının
uygulanmasına devam edilmektedir.
Ancak, bu durumda Sırbistan’da sosyal güvenliğinin sağlandığını gösterir ve
Sırbistan yetkili kurumunca düzenlenmiş SRB/TR 101 formülerinin ibraz edilmesi
gerekmektedir.
Kuruma intikal eden SRB/TR 101 formüleri üzerinde herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır.
4. Gemi
Mürettebatı
ve Gemide Çalışanlar
4.1. Ülkemiz
Bayrağını Taşıyan Gemide Çalışanlar (Gemi Adamları)
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 9/1,3. maddesi, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
TR/SRB
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
Bayrağımızı
taşıyan bir gemide çalışanlar ülkemiz mevzuatına tabi olurlar. Bu çalışanın
gemiyle Sırbistan limanına ya da karasularına gitmesi durumunda, işvereninin
Yurt Dışı Geçici Görev Dilekçesi ile başvurusu üzerine, sigortalı için TR/SRB
101 formüleri düzenlenerek birer nüshası sigortalıya veya işverene
verilecektir.
4.2. Sırbistan
Bayrağını Taşıyan Gemide Çalışanlar (Gemi Adamları)
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 9/1,3. maddesi, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
SRB/TR
101 |
Uygulanacak
Mevzuat Belgesi |
Sırbistan bayrağını taşıyan
bir gemide çalışanlar Sırbistan mevzuatına tabi olurlar. Bu çalışanın gemiyle
ülkemiz limanında ya da karasularında bulunması durumunda, Sırbistan’da sosyal
güvenliğinin sağlandığını gösteren SRB/TR 101 formülerini Kuruma ibraz etmesi
gerekmektedir.
4.3. Diğer Akit Tarafın Bayrağını Taşıyan Geminin Yükleme,
Boşaltma, Tamir İşlerinde Çalışanlar
Anlaşmanın 9. maddesinin ikinci
fıkrası gereği akit taraflardan birinin limanında veya karasularında istihdam edilen
ve gemi mürettebatından olmayan kişilerden, diğer akit tarafın bayrağını
taşıyan bir geminin yükleme, boşaltma veya tamir işlerinde çalışanlar hakkında
limanın veya karasularının bulunduğu akit tarafın mevzuatı uygulanacaktır.
4.4. Akit Taraflardan Birinin
Bayrağını Taşıyan Bir Gemide Faaliyet İcra Eden
Müessese ve Kişiler
Akit
taraflardan birinin bayrağını
taşıyan bir gemide herhangi bir işin icrası için bulunan kişiler ve müesseseler
Anlaşmanın 9. maddesinin üçüncü fıkrası gereği işveren sayılacaktır. Söz konusu
kişi ve müesseseler tarafından ücret ödenerek söz konusu gemide çalıştırılan
kişiler limanın bulunduğu tarafın ülkesinde ikamet ediyorsa bu tarafın
mevzuatına tabi olacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
HASTALIK VE ANALIK
SİGORTASI UYGULAMALARI
Anlaşma kapsamında hastalık
veya analık halinde sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin açıklamalar aşağıda
yer almaktadır.
1. Sigortalılık
Sürelerinin Birleştirilmesi
Anlaşmanın 12. maddesi uyarınca
bir akit taraf mevzuatına göre, hastalık ve analık yardımlarına hak kazanmak
için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyorsa, diğer
akit tarafta geçen sigortalılık sürelerinin aynı zamana rastlamamak şartıyla
birleştirileceği hükme bağlamıştır.
1.1. Kurum Sigortalılarının Sırbistan'daki Sigortalılık Süreleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 12. maddesi, İdari
Anlaşmanın 6. maddesi |
TR/SRB
104 |
Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi |
Türkiye’de
5510 sayılı Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı ya da hak sahiplerinin hastalık
ve analık yardımlarına hak kazanabilmesi için sigortalının ülkemizde geçen
sigortalılık sürelerinin yetersiz olması durumunda, Sırbistan’da bu kapsamda
geçen sigortalılık süreleri dikkate alınacaktır.
Sigortalının
veya ölümü halinde hak sahiplerinin SGİM/SGM’ye yapacakları talebe istinaden
TR/SRB 104 formüleri doldurularak üç nüsha düzenlenecek ve iki nüshası
Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir. Sırbistan yetkili kurumu,
formülerin B bölümünü dolduracak ve bir nüshasını ilgili SGİM/SGM'ye iade
edecektir.
Sigortalının,
formülerin kendisine verilmesini talep etmesi durumunda bağlı bulunduğu
SGİM/SGM tarafından formüler doldurulup onaylanarak iki nüsha halinde
sigortalıya verilecek, bir nüshası ise dosyasında muhafaza edilecektir.
Aynı
şekilde sigortalının elden getireceği formüler ilgili SGİM/SGM tarafından
işleme alınacaktır.
1.2. Sırbistan
Sigortalılarının Türkiye’deki Sigortalılık Süreleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 12. maddesi, İdari
Anlaşmanın 6. maddesi |
SRB/TR
104 |
Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi |
Sırbistan mevzuatına göre
sigortalı ya da hak sahiplerinin hastalık ve analık yardımlarına hak
kazanabilmesi için sigortalının Sırbistan'da geçen sigortalılık sürelerinin
yetersiz olması durumunda, Türkiye'de bu kapsamda geçen sigortalılık süreleri
dikkate alınacaktır.
Sigortalılık sürelerinin
birleştirilmesi için kullanılan SRB/TR 104 formüleri Sırbistan sigorta
kurumlarınca iki nüsha olarak doldurulup onaylandıktan sonra Kuruma gönderilen
bu formülerin B bölümü SGİM/SGM’lerin yurtdışı servislerince ülkemizde geçen
sigortalılık süreleri işlenerek bir nüshası Sırbistan sigorta kurumuna iade
edilecektir. Diğer nüsha ise dosyasında muhafaza edilecektir.
2. Diğer
Akit Tarafta Bulunanlara (Geçici İkamet Edenlere) Sağlık Yardımlarının
Sağlanması
Türkiye’de
sigortalı olarak çalışmakta iken Sırbistan’daki geçici ikameti sırasında sağlık
yardımlarından faydalanacak olan sigortalı ve aile bireylerinin, bu
yardımlardan faydalanabilmeleri için Kurumca hazırlanmış durumlarına uygun olan
formüleri Sırbistan yetkili kurumuna ibraz etmeleri gerekmektedir.
2.1. Bir İşin
İcrası İçin İşvereni Tarafından Türkiye'den Sırbistan'a 6 Aydan Az Geçici
Görevli Olarak Gönderilen Sigortalı
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 13/1,2,3 ve 15/3,4
maddeleri, İdari Anlaşmanın 7 ve 9/3. maddeleri |
TR/SRB
111B |
Sırbistan'da Bulunma Esnasında
Sağlık Yardımı Belgesi |
Kanunun
4/1-(a) bendi kapsamında
Kurum sigortalısının 6 aydan az geçici görevli olarak Sırbistan’da bulunduğu sırada,
sigortalının durumu derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği hallerde Sırbistan
mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden Kurum adına yararlanma hakkı
vardır.
Sigortalıların, sağlık
yardımlarından yararlanabilmeleri için Kurum tarafından düzenlenmiş ve geçici
ikameti boyunca Kurum adına acil hallerde sağlık yardımlarından
yararlanabileceğini gösterir TR/SRB 111B formülerine sahip olması
gerekmektedir.
Sigortalı, Anlaşmanın 13. maddesi
uyarınca gönderilmesi durumunda ve TR/SRB 111B formülerini ibraz etmesi halinde
ertelenmesi mümkün olmayan (acil haller) sağlık yardımlarından
yararlanabilmektedir.
TR/SRB
111B formülerine
kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti ve
yardımların süresi Kurum mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile
yardımların kapsamı ise Sırbistan mevzuatına göre tayin edilecektir.
Sigortalılar adına TR/SRB 111B
formüleri düzenlenirken aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
•
Sigortalıdan, Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış
Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi (Ek-2) alınacaktır.
•
İşveren
tarafından geçici görevle görevlendirilen sigortalıdan görev süresi ile
görevlendirme nedenini belirten yazı temin edilecektir.
•
Sigortalının
sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı SPAS (Sağlık Provizyon Aktivasyon
Sistemi) üzerinden kontrol edilecektir.
• Formülerin (4) nolu kısmı sigortalının
işverenince ibraz edilen geçici görev süresini gösterir belgedeki süreye göre
doldurulacaktır.
2.2. Bir İşin
İcrası İçin İşvereni Tarafından Türkiye'den Sırbistan'a 6 Aydan Fazla Geçici
Görevli Gönderilen Sigortalı ile Beraberindeki Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
TR/SRB
111A |
Türkiye'den Sırbistan'a Çalışmak
İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi |
Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısının 6 aydan fazla geçici görevli
olarak Sırbistan’da bulunduğu sırada kendisi ve yanında ikamet eden aile
bireyleri, Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinin
tamamından yararlanabilmektedir.
Sigortalıların,
sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için Kurum tarafından düzenlenmiş ve
Sırbistan'da bulunduğu sürece kendisinin ve aile bireylerinin Kurum adına
sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir TR/SRB 111A formülerine
sahip olmaları gerekmektedir.
TR/SRB 111A formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin
tespiti ve yardımların süresi Kurum mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma
şekli ile yardımların kapsamı ise Sırbistan mevzuatına göre tayin edilmektedir.
Sigortalılar
ve aile bireyleri adına TR/SRB 111A formülerinin düzenlenmesinde aşağıdaki hususlara
dikkat edilecektir.
•
Sigortalıdan, Sosyal Güvenlik
Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt
Belgesi alınacaktır.
•
İşveren tarafından geçici görevle görevlendirilen
sigortalıdan görev süresi ile görevlendirme nedenini belirten yazı temin
edilecektir.
•
Sigortalının sağlık yardımlarına
müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup
olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.
•
Formülerin (4) nolu kısmı
sigortalının işverenince ibraz edilen geçici görev süresini gösterir belgedeki
süreye göre; özel iş yerlerinde çalışanlar için en fazla birer yıl olmak üzere
görev süresi kadar, kamu iş yerlerinde çalışanlar için ise görev süresi kadar
olacak şekilde doldurulacaktır.
2.3. Sırbistan’daki
Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarda İstihdam Edilen Ücretli Çalışanlardan
Türk Mevzuatını Tercih Edenlerin ve Beraberindeki Aile Bireylerinin Sağlık
Yardımları
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri,
İdari Anlaşmanın 3. maddesi |
TR/SRB
111A |
Türkiye'den Sırbistan'a Çalışmak
İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi |
Anlaşmanın
10. maddesi gereği, Sırbistan’da bulunan Türk Diplomatik Misyon ve
Konsolosluklarında görev yapan ve mahallinden istihdam edilen Türk
vatandaşlarından, Türk mevzuatına tabi kalmayı tercih edenler ile beraberindeki
bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, söz konusu çalışanın Sırbistan’da
istihdam edildiği süre boyunca sağlık yardımlarından Kurum adına ve hesabına
yararlanacaktır.
Söz
konusu yardımların sağlanmasına esas olan TR/SRB 111A formüleri Genelgenin 2.
bölümünde yer alan 2.2. numaralı başlığında belirtilen şekilde düzenlenecektir.
2.4.
Bir İşin
İcrası İçin İşvereni Tarafından Sırbistan'dan Türkiye'ye Geçici Görevli Olarak
Gönderilen Sigortalı ile Beraberindeki Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
SRB/TR
111A |
Sırbistan'dan Türkiye'ye Çalışmak
İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi |
Sırbistan
sigortalılarının geçici görevli olarak Türkiye'de bulunduğu sırada kendisi ve
beraberindeki aile bireyleri, Sırbistan sigorta kurumları adına ülkemiz mevzuatının
öngördüğü sağlık hizmetlerinin tamamından yararlanabilmektedir.
Sırbistan
sigortalılarının, ülkemizde Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini
alabilmeleri için Sırbistan yetkili kurumunca düzenlenmiş SRB/TR111A formüleri
ile ilk müracaatlarını en yakın SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.
İlgililerin,
bu konuda Sırbistan sigorta kurumları tarafından düzenlenmiş ve geçici görev
süresi boyunca kendisi ve aile bireylerinin Sırbistan sigorta kurumu hesabına,
sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir ve (4) nolu kısmına sağlık
yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 111A formülerine sahip olmaları
gerekmektedir.
İlgililerin,
SRB/TR 111A formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca
düzenlenecek TR/SRB 111B formüleri (Türkiye'de Bulunanların Sağlık Yardım
Belgesi Talebi) ile SRB/TR 111A formüleri Sırbistan sigorta kurumundan talep
edilecektir.
Sadece SRB/TR 111A formülerinde kayıtlı olan sigortalı ve aile bireylerinin sağlık
yardımından yararlanma hakları vardır.
SRB/TR 111A formülerinde, Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin
yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş
ise ıslak mühür aranmayacaktır.
Sırbistan
sigortalıları, Yurtdışı Provizyon Aktivasyon ve Sağlık Sistemi (YUPASS)
kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 111A formülerinde kayıtlı kişilere ilgili
SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Sosyal Güvenlik
Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi (Ek-3) verilecektir.
Sadece SRB/TR 111A formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için
sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir
düzeltme ya da ekleme
yapılmayacaktır.
SRB/TR 111A formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki
süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.
SRB/TR 111A formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak
kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile
yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilecektir.
2.4.1.
Türkiye’de
Bulunan Sırbistan Elçilik ve Konsolosluklarında İstihdam Edilen Ücretli
Çalışanlardan Sırbistan Mevzuatını Tercih Edenlerin ve Beraberindeki Aile
Bireylerinin Sağlık Yardımları
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari
Anlaşmanın 3. maddesi |
SRB/TR
111A |
Sırbistan'dan Türkiye'ye Çalışmak
İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi |
Anlaşmanın
10. maddesi gereği, Türkiye'de bulunan Sırbistan diplomatik misyon veya konsolosluklarında
ülkemizden istihdam edilen Sırbistan vatandaşlarından, Sırbistan mevzuatına
tabi kalmayı tercih eden ücretli çalışan ve beraberindeki bakmakla yükümlü
olduğu aile bireyleri, söz konusu çalışanın Türkiye'de istihdam edildiği süre
boyunca sağlık yardımlarından Sırbistan adına ve hesabına yararlanacaktır.
Söz
konusu yardımların sağlanmasına esas olan SRB/TR 111A formüleri Genelgenin 2.
bölümünde yer alan 2.4. numaralı başlığında belirtilen şekilde işlem
yapılacaktır.
2.5. Diğer Akit Taraf
Ülkesinde Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Aylık/Gelir Sahipleri ile Bu
Kişilerin Bakmakla Yükümlü Oldukları Aile Bireyleri
Diğer
akit tarafta turistik amaçlı bulunan sigortalı ve beraberindeki aile
bireylerinin sağlık yardımlarından nasıl yararlanacaklarına ilişkin açıklamalar
aşağıda yer almaktadır.
2.5.1.
Sırbistan’da
Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Aylık/Gelir Sahipleri ile Bu Kişilerin
Bakmakla Yükümlü Oldukları Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 13/1,2,3 ve 15/3,4
maddeleri, İdari Anlaşmanın 7 ve 9/3. maddeleri |
TR/SRB
111 |
Sırbistan'da Bulunma Esnasında
Sağlık Yardımı Belgesi |
Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısı, bu kapsamda aylık/gelir sahipleri ve
bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinin, Sırbistan’da geçici
ikametleri sırasında Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık
hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman yararlanma
hakları vardır.
Bu yardımlardan
yararlanmak için ilgililerin, adlarına düzenlenmiş TR/SRB 111 formülerine sahip
olmaları gerekir. Sağlık yardımının acil durumda yapılması durumunun tespiti
yardımı yapan ülke olan Sırbistan mevzuatına göre yapılacaktır.
TR/SRB 111 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak
kişilerin tespiti Kurum mevzuatına göre yardımlardan yararlanma şekli ile
yardımların kapsamı ise Sırbistan mevzuatına göre belirlenmektedir.
Sigortalının
ve aile bireylerinin TR/SRB 111 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar
dikkate alınacaktır:
•
Sigortalı, aylık/gelir sahibi ve
bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinden formüler talebine ait
Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve
Beyan Taahhüt Belgesi alınacaktır.
•
Sigortalı ve aylık/gelir sahibi
sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının
bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS üzerinden kontrol edilecektir.
•
TR/SRB 111 formüleri, sigortalı için
düzenlenirken sigortalının ücretli izinde olduğuna dair işverence düzenlenmiş
yazı veya belge istenerek, bu belgedeki süre kadar düzenlenecektir.
•
TR/SRB 111 formüleri yalnızca
sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireyi, aylık/gelir sahibi ve
bunların bakmakla yükümlü aile bireyleri için düzenlenecek ise talep süresine
bağlı kalmak kaydıyla her defasında en fazla üçer aylık süre için
düzenlenecektir.
•
Formülerin Sırbistan yetkili kurumu
tarafından SRB/TR 111B formüleri ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye
verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Sırbistan yetkili kurumuna
gönderilecektir.
2.5.2.
Türkiye'de
Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Aylık/Gelir Sahipleri ile Bu Kişilerin
Bakmakla Yükümlü Oldukları Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 13/1,2,3 ve 15/3,4
maddeleri, İdari Anlaşmanın 7 ve 9/3. maddeleri |
SRB/TR
111 |
Türkiye'de Bulunma Esnasında Sağlık
Yardımı Belgesi |
Sırbistan
sigortalıları, aylık/gelir sahipleri ile bakmakla yükümlü bulunduğu aile
bireylerinin, ülkemizdeki geçici ikametleri sırasında Sırbistan yetkili kurumu
adına ülkemiz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal
(acil) tedaviyi gerektirdiği zaman yararlanma hakları vardır.
Sırbistan
sigortalılarının, Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabilmeleri
için Sırbistan yetkili kurumunca düzenlenmiş ve (4) nolu kısmına sağlık yardım
hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 111 formüleri ile ilk müracaatlarını en
yakın SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.
İlgililerin,
SRB/TR 111 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca
düzenlenecek TR/SRB 111B (Türkiye'de Bulunanların Sağlık Yardım Belgesi Talebi)
ile SRB/TR 111 formüleri Sırbistan yetkili kurumundan talep edilecektir.
Sadece SRB/TR 111 formülerinde kayıtlı olan sigortalı ve aile bireylerinin sağlık
yardımlarından yararlanma hakları vardır.
SRB/TR 111 formülerinde, düzenleyen Sırbistan yetkili kurumunun adı ve
adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda
düzenlenmiş ise ıslak mühür aranmayacaktır.
Sırbistan
sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 111 formülerinde
kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına
dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Acil Haller Kapsamında Sağlık Yardım
Belgesi (Ek-4) verilecektir.
Sadece SRB/TR 111 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için
sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir
düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.
SRB/TR 111 formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki
süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.
SRB/TR 111 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak
kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile
yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilmektedir.
2.5.3.
Sırbistan’a
Öğrenim Amaçlı Giden, Kurum Sigortalısı ya da Aylık/Gelir Sahibinin Bakmakla
Yükümlü Aile Bireyleri
Öğrenim
amaçlı olarak Sırbistan'a giden Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısının
bakmakla yükümlü aile bireyleri ya da aylık/gelir sahibi ile aylık/gelir
sahiplerinin bakmakla yükümlü aile bireylerinin Sırbistan'da geçici ikamet
ettikleri sırada Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık
hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği hallerde
yararlanma hakları vardır.
Aktif kurum sigortalısına öğrenim amaçlı olarak TR/SRB 111 formüleri
verilmeyecektir.
Öğrenim
amaçlı olarak Sırbistan’a giden aile bireyinin TR/SRB 111 formülerine kaydı
yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:
•
Sigortalı, aylık/gelir sahibi ya da
aile bireyinin formüler talebine ait "Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri
İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi"
alınacaktır.
•
Eğitim gördüğü okulun Türkiye’de
lise seviyesinde olduğunu gösteren, Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Ataşeliği
veya ülkemizin dış temsilciliklerinden alınacak belgenin ibrazı istenecektir.
•
Sırbistan'da bir üniversiteden kabul
alarak bu ülkeye ön lisans, lisans veya yüksek lisans eğitimi için gidecek
olanlardan ise;
•
Yurt dışında kabul edildiği
üniversiteden kabul edildiğine dair belge,
•
Ön lisans, lisans veya yüksek lisans
seviyesinde olduğunu gösteren YÖK, Eğitim Ataşeliği veya Ülkemizin Dış
temsilciliklerinden alınacak belge,
•
Türkçe tercümesi ile birlikte okulun
sömestir tarihlerini gösterir belge,
istenecektir.
Erasmus kapsamında gidecek olanların; Türkiye'de okuduğu üniversiteden
Erasmus kapsamında gittiğine dair yazı ve okulun sömestir tarihlerini gösterir belge
Türkçe tercümesi ile birlikte istenecektir.
Aile bireylerine TR/SRB 111 formüleri düzenlenebilmesi için, aile bireyinin sigortalının
bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.
Öğrenim amaçlı Sırbistan’a giden aile bireyleri için TR/SRB 111 formüleri her
bir sömestir (dönem) için ayrı ayrı düzenlenecektir.
3. Diğer Akit
Tarafta Daimi İkamet Esnasında Sağlık Yardımları
Akit taraf sigortalısının, diğer akit tarafta ikamet eden aile bireyleri veya
akit taraftan aylık/gelir almakta iken diğer akit tarafta ikamet eden
aylık/gelir sahibi ve beraberindeki aile bireylerinin ikamet ettikleri ülkede
kendi adlarına sağlık yardım hakları olmaması kaydıyla, sigortalının bağlı
bulunduğu yetkili kurum adına sağlık yardımlarından yararlanma imkanları
bulunmaktadır.
3.1. Türkiye’de
Çalışan Sigortalının Sırbistan’da İkamet Eden Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 14/1. maddesi, İdari
Anlaşmanın 8/1. maddesi |
TR/SRB
109 |
Sırbistan'da İkamet Edenlerin
Sağlık Hizmet Belgesi |
Kanunun 4/1-(a) statüsüne tabi olarak çalışan sigortalının Sırbistan’da daimi
ikamet eden bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, Sırbistan mevzuatına göre
sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşuluyla, Kurum adına Sırbistan’da
sağlık yardımlarından yararlanabilmektedir.
Bu kişiler,
TR/SRB 109 formüleri ile Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık
hizmetlerini alabileceklerdir.
Söz
konusu kişiler, ülkemize geçici olarak geldiklerinde sağlık yardımlarından
Kurum mevzuatındaki hükümlere göre yararlanırlar.
Yardımlara
hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi ve yardımlardan faydalanacak
olan aile bireylerinin kimler olduğu Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı
ve ifa şekli ise Sırbistan yetkili kurumunun mevzuatına göre belirlenmektedir.
Sırbistan
yetkili kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri, Kurumca
karşılanacaktır.
İlgililerin,
TR/SRB 109 formülerini temin etmeden Sırbistan'a gitmiş olmaları halinde,
Sırbistan yetkili kurumu, çalışanın bağlı bulunduğu SGİM/SGM’den söz konusu
kişiler için SRB/TR 109A formüleri (Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet
Belgesi Talebi) ile TR/SRB 109 formülerini talep eder. Ayrıca sigortalının ya
da aile bireyinin talebi üzerine ilgili SGİM/SGM tarafından TR/SRB 109 formüleri
düzenlenebilecektir.
Sigortalının
Sırbistan'da ikamet eden bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin TR/SRB 109
formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:
•
Söz konusu kişiler için sigortalının
bağlı bulunduğu SGİM/SGM’ce formüler talebine ait Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri
İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve Sırbistan'da daimi ikamet ettiğine dair ikamet
belgesi ve/veya oturum izin belgesi alınacaktır.
•
Sigortalının sağlık yardımlarına
müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup
olmadığı SPAS programından kontrol edilecektir.
•
SPAS'ta kaydı olmayan ancak sağlık
yardım belgesi talep eden aile bireylerinin müstahak olup olmadığı manuel
kontrol edilecektir. SPAS kaydının açılması için bu kişilerden gerekli
belgeleri getirmesi ve hak sahibi iseler SPAS kayıtlarını açtırmaları talep
edilecektir.
•
TR/SRB 109 formüleri sigortalının
bakmakla yükümlü olduğu aile bireyi için her defasında en fazla birer yıllık
süre için düzenlenecektir.
•
Formülerin Sırbistan yetkili kurumu
tarafından "SRB/TR 109A formüleri ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye
verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Sırbistan yetkili kurumuna
gönderilecektir.
SGİM/SGM’lerin
yurt dışı işlemleri servisleri, TR/SRB 109 formüleri düzenlenmesi talebini
aldıktan sonra (A) bölümünü doldurup onayladığı iki nüsha TR/SRB 109
formülerini Sırbistan yetkili kurumuna gönderecektir.
Sırbistan
yetkili kurumu, TR/SRB 109 formülerinin (B) bölümünü doldurup onaylandıktan
sonra bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.
TR/SRB 109 formüleri ilgili SGİM/SGM'nin yurt dışı işlemleri servisince
hesaplaşma işlemlerine esas olmak üzere dosyasında muhafaza edilecek ve
ilgililerin (sigortalı ve aile bireyleri) sağlık yardım hakkının devam edip
etmediği takip edilecektir.
Sırbistan’da
sürekli ikamet eden ve Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip
kişilerin sağlık yardımları ile ilgili Kurum mevzuatına göre durdurulması ya da
sona ermesine ilişkin bir durum meydana gelmesi durumunda derhal TR/SRB 108
formüleri düzenlenerek Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.
3.1.2.
Sırbistan’da
Çalışan Sigortalının Türkiye'de İkamet Eden Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 14/1. maddesi, İdari
Anlaşmanın 8/1. maddesi |
SRB/TR
109 |
Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık
Yardım Belgesi |
Sırbistan
sigortalısının ülkemizde ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri, ülkemiz
mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşulu ile Sırbistan
yetkili kurumu adına Türkiye’de Kurum mevzuatı kapsamında tüm sağlık
yardımlarından yararlanabileceklerdir.
Bu kişilerin,
(4) nolu kısmına sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 109
formülerini en yakın SGİM/SGM'ye ibraz etmeleri gerekmektedir.
İlgililerin,
SRB/TR 109 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca
düzenlenecek TR/SRB 109A formüleri (Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet
Belgesi Talebi) ile SRB/TR 109 formüleri Sırbistan yetkili kurumundan talep
edilecektir.
SRB/TR 109 formülerinde, Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin
yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş
ise ıslak mühür aranmayacaktır.
SGİM/SGM’lerce,
formülerde bildirilen sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin
mevcut olup olmadığı Kimlik Paylaşım Sisteminden kontrol edilecek, ayrıca aile
bireylerinin kendi sigortalarından veya bir başkasının sigortasından Kurumdan
sağlık yardımı talep etme haklarının bulunup bulunmadığı araştırılacaktır.
Sırbistan
yetkili kurumu tarafından (A) bölümü doldurularak gönderilen SRB/TR 109
formülerinin (B) bölümü doldurularak onaylandıktan sonra bir nüshası Sırbistan
yetkili kurumuna iade edilecektir.
Sırbistan
sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 109 formülerinde
kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına
dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi verilecektir.
Sadece SRB/TR 109 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için
sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir
düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.
SRB/TR 109 formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki
süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.
SRB/TR 109 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak
kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile
yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilmektedir.
3.2.
Akit Taraflardan Birinden Aylık veya Gelir Almakta İken Diğer Akit Tarafta İkamet Edenler
ve Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları
Anlaşmanın
15. maddesi gereği, akit taraflardan yalnızca birinin mevzuatına göre aylık
veya gelir almakta iken diğer akit tarafta daimi ikamet edenlerin ve bunların
aile bireylerinin sağlık yardımları, aylık veya geliri ödeyen kurum tarafından
karşılanacaktır.
3.2.1.
Türkiye’den
Aylık/Gelir Almakta Olup Sırbistan'da İkamet Edenler ve Beraberindeki Aile
Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 15/1,2. maddesi, İdari
Anlaşmanın 9/1. maddesi |
TR/SRB 109 |
Sırbistan'da İkamet Edenlerin
Sağlık Hizmet Belgesi |
Sırbistan’da
daimi ikamet eden Kanunun 4/1-(a) statüsü kapsamında aylık/gelir alanlar ile bunların
bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri Sırbistan mevzuatına göre sağlık
yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşuluyla, Kurum adına Sırbistan’da sağlık
yardımlarından yararlanabilmektedir.
Bu kişiler,
TR/SRB 109 formüleri ile Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık
hizmetlerini alabileceklerdir.
Söz
konusu kişiler, ülkemize geçici olarak geldiklerinde sağlık yardımlarından Kurum mevzuatındaki hükümlere göre yararlanacaktır.
Yardımlara
hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi ve yardımlardan faydalanacak
olan aile bireylerinin kimler olduğu Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı
ve ifa şekli ise Sırbistan yetkili kurumunun mevzuatına göre belirlenecektir.
Sırbistan
yetkili kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri, Kurumca
karşılanacaktır.
İlgililerin,
TR/SRB 109 formülerini temin etmeden Sırbistan'a gitmiş olmaları halinde,
Sırbistan yetkili kurumu, aylık/gelir sahibinin belirtmiş olduğu SGİM/SGM’den
söz konusu kişiler için SRB/TR 109A formüleri (Sırbistan'da İkamet Edenlerin
Sağlık Hizmet Belgesi Talebi) ile TR/SRB 109 formülerini talep eder. Ayrıca
aylık/gelir sahibi ya da aile bireyinin talebi üzerine ilgili SGİM/SGM
tarafından TR/SRB 109 formüleri düzenlenebilecektir.
Sırbistan’da
daimi ikamet eden aylık/gelir sahibi ile bunların yanlarında ikamet eden
bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin TR/SRB 109 formülerine kaydı
yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:
•
Söz konusu kişiler için formüler
talebine istinaden Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık
Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve Sırbistan'da daimi ikamet ettiğine
dair ikamet belgesi ve/veya oturum izin belgesi alınacaktır.
•
Türkiye'den aylık/gelir alan
kişilere formüler düzenlenebilmesi için bu kişilerin aylık/gelirini Sırbistan'a
transfer etmeleri gerekmektedir.
•
Aylık/gelir sahibi ve bakmakla
yükümlü aile bireylerinin sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı SPAS
programından kontrol edilecektir. SPAS'ta kaydı olmayan ancak sağlık yardım
belgesi talep eden aylık/gelir sahibi ve bakmakla yükümlü aile bireylerinin
müstahak olup olmadığı manuel kontrol edilecektir. SPAS kaydının açılması için
bu kişilerden gerekli belgeleri getirmesi ve hak sahibi iseler SPAS kayıtlarını
açtırmaları talep edilecektir.
•
Sırbistan formüleri, aylık/gelir
sahibi ve aile bireyleri için her defasında en fazla birer yıllık süre için
düzenlenecektir.
•
Formülerin Sırbistan yetkili kurumu
tarafından SRB/TR 109A formüleri (Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet
Belgesi Talebi) ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha,
talebi yapan Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.
•
Aylık/gelir sahibinin adresini
Sırbistan'a taşıması gerektiğinden, Kimlik Paylaşım Sisteminden ilgilinin
adresinin yurt dışı olup olmadığı kontrol edilecektir.
SGİM/SGM’lerin
yurt dışı işlemleri servisleri, TR/SRB 109 formüleri düzenlenmesi talebini
aldıktan sonra (A) bölümünü doldurup onayladığı iki nüsha TR/SRB 109
formülerini Sırbistan yetkili kurumuna gönderecektir.
Sırbistan
yetkili kurumu, TR/SRB 109 formülerinin (B) bölümünü doldurup onaylandıktan
sonra bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.
TR/SRB 109 formüleri ilgili SGİM/SGM'nin yurt dışı işlemleri servisince
hesaplaşma işlemlerine esas olmak üzere dosyasında muhafaza edilecek ve
ilgililerin sağlık yardım hakkının devam edip
etmediği takip edilecektir.
Sırbistan’da
sürekli ikamet eden ve Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip
kişilerin Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarının durdurulması ya da sona
ermesine ilişkin bir durum meydana gelmesi durumunda derhal TR/SRB 108
formüleri düzenlenerek Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.
3.2.2.
Sırbistan'dan
Aylık/Gelir Almakta Olup Türkiye’de İkamet Edenler ve Beraberindeki Aile
Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 15/1,2. maddesi, İdari
Anlaşmanın 9/1. maddesi |
SRB/TR
109 |
Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık
Hizmet Belgesi |
Sırbistan'dan
emekli olan ve Türkiye'de ikamet eden aylık/gelir sahipleri ile bunların
yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri, Kurum mevzuatına göre
sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşulu ile Sırbistan yetkili kurumu
adına Türkiye’de tüm sağlık yardımlarından yararlanabileceklerdir.
Bu kişilerin,
(4) nolu kısmına sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 109
formülerini en yakın SGİM/SGM'ye ibraz etmeleri gerekmektedir.
SRB/TR 109 formülerinde, Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin
yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş
ise ıslak mühür aranmayacaktır.
SGİM/SGM’lerce,
formülerde bildirilen aylık/gelir sahibi ve bunların bakmakla yükümlü olduğu
aile bireylerinin mevcut olup olmadığı Kimlik Paylaşım Sisteminden kontrol
edilerek, aylık/gelir sahibinin Kurumdan aylık/gelir alıp almadığı ile aile
bireylerinin kendi sigortalarından veya bir başkasının sigortasından sağlık
yardımı talep etme haklarının bulunup bulunmadığı araştırılacaktır.
Sırbistan
yetkili kurumu tarafından (A) bölümü doldurularak gönderilen SRB/TR 109
formülerinin (B) bölümü doldurularak onaylandıktan sonra bir nüshası Sırbistan
yetkili kurumuna iade edilecektir.
Sırbistan
sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 109 formülerinde
kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına
dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi verilecektir.
Sadece SRB/TR 109 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için
sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir
düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.
SRB/TR 109 formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki
süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.
SRB/TR 109 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak
kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile
yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilecektir.
3.3. Her İki Akit Taraftan Aylık veya Gelir Alanların Sağlık Yardımları
Anlaşmanın
15. maddesinin birinci fıkrası gereği, her iki akit taraf mevzuatına göre aylık
veya gelir almakta olanlar ve bunların aile bireylerinin sağlık giderleri daimi
ikamet ettikleri ülkenin yetkili kurumunca karşılanacaktır.
Bunların
diğer akit tarafta geçici olarak bulunduğu sırada sağlık yardımlarından
yararlanabilmeleri için daimi ikamet ettiği akit taraf yetkili kurumundan
alınmış SRB/TR 111 veya TR/SRB 111 formülerini ibraz etmeleri gerekmektedir.
İkametin
belirlenmesinde 2017/26 sayılı Genelgenin 6.1.1. maddesi, 27.3.2012 tarihli ve
5937370 sayılı EHGM Genel Yazısı ve 24.12.2018 tarihli ve 17585756 sayılı EHGM
Genel Yazısı hükümlerine göre işlem yapılacaktır.
3.4. İş Kazasına Uğrayan ya da Meslek Hastalığına Tutulan
Sigortalının Diğer Akit Tarafta Geçici ya da Sürekli İkameti Sırasında İş
Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları
Bir iş
kazası veya meslek hastalığı dolayısıyla akit taraflardan birinin mevzuatına
göre, sağlık yardımlarını talep etme hakkına sahip olan ve diğer akit taraf
ülkesinde geçici veya daimi ikamet etmekte olan bir kişi, yetkili kurum nam ve
hesabına, geçici veya daimi ikamet etmekte olduğu akit tarafta, bu kurum
mevzuatına göre sağlık yardımı talep etme hakkına sahiptir.
3.4.1.
Sırbistan’da
Geçici ya da Sürekli Görev Sırasında İş Kazası ve Meslek Hastalığı
Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 24. maddesi, İdari
Anlaşmanın 20. maddesi |
SRB/TR
113 |
Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı
Tedavi Bildirimi |
İş
kazası veya meslek hastalığı nedeniyle Kurum mevzuatına göre sağlık yardım
hakkına sahip olan ve Sırbistan’da geçici veya sürekli görevi sırasında iş
kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan bir kişi, Kurum adına sağlık
yardımlarından yararlanma hakkına sahiptir.
Sırbistan
sigorta kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri Kurumca
karşılanacaktır.
3.4.2.
Türkiye'de
Geçici ya da Sürekli Görevli Olduğu Sırada İş Kazası ve Meslek Hastalığı
Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 24. maddesi, İdari
Anlaşmanın 20. maddesi |
TR/SRB
113 |
Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı
Tedavi Bildirimi |
İş
kazası veya meslek hastalığı nedeniyle Sırbistan mevzuatına göre sağlık yardım
talep etme hakkına sahip olan ve Türkiye'de geçici ya da sürekli görevi
sırasında iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan bir kişi,
Sırbistan yetkili kurumu adına sağlık yardımlarından yararlanma hakkına
sahiptir.
Sırbistan
yetkili kurumu adına ülkemizde sağlık yardımlarından yararlanmak isteyen
sigortalı veya gelir sahibi SGİM/SGM'lere bu talebini bildirecektir.
Yardımlara
hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi Sırbistan mevzuatına göre,
yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Kurum mevzuatına göre belirlenir.
3.5. Sağlık Yardım
Hakkının Durdurulması ya da İptal Edilmesi
Akit taraflardan birinde daimi ikamet
etmekte iken sağlanan sağlık yardım hakkı sona eren
kişiler için sağlık yardım hakkının durdurulduğuna ya da iptal edildiğine
ilişkin bildirim yapılacaktır.
3.5.1.
Sırbistan’da
Daimi İkamet Etmekte İken Sağlık Yardımlarından Kurum Adına Yararlananların Sağlık
Yardım Hakkının Durdurulması ya da Sona Erdirilmesi
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 14/1, 15/1,2. maddeleri,
İdari Anlaşmanın 8/2 ve 9/2. maddeleri |
TR/SRB 108 |
Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık
Hizmetlerinden Yararlanma Hakkının Durması veya Sona Ermesi Hakkında Bildirim |
Çalışanın
Sırbistan’daki aile bireylerinin, sigortalının bakmakla yükümlüsü sıfatlarını
kaybetmeleri ve aylık/gelir sahibinin Türkiye'de sağlık yardım hakkının sona
ermesi halinde Sırbistan’da TR/SRB 108 belgesine istinaden sağlanan sağlık
yardım hakkının iptal edilmesi gerekmektedir.
Bununla birlikte, bakmakla yükümlü olunan aile bireyinin bu özelliğini kaybetmesi,
Sırbistan'da sağlık yardımı hakkı elde etmesi ya da bu kişinin ölmesi gibi
durumlarda da Sırbistan’da sağlanan sağlık yardım hakkının sadece söz konusu
aile bireyi için iptal edilmesi gerekmektedir.
Sırbistan'da
daimi ikamet eden ve ülkemiz adına sağlık yardımlarından faydalanan bu
kişilerin sağlık yardım haklarının sonlandırılması için TR/SRB 108 formülerinin
(A) bölümü, SGİM/SGM’lerce üç nüsha olarak doldurularak onaylanacak ve iki
nüshası Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.
TR/SRB 108 formülerini alan Sırbistan yetkili kurumu, (B) bölümünü
doldurarak onayladığı formülerin bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade
edecektir.
Sırbistan
yetkili kurumu tarafından onaylanarak iade edilen TR/SRB 108 formüleri
SGİM/SGM’lerce hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere dosyasında muhafaza
edilecektir.
Sağlık
yardım hakkının sonlandırılması TR/SRB 108 formüleri ile yapılmaktadır. Sağlık
yardım hakkı, söz konusu belgenin düzenlendiği tarihten 30 gün sonra veya
sigortalı, aylık/gelir sahibinin ölüm tarihi itibariyle sona erer.
3.5.2.
Türkiye'de
İkamet Etmekte İken Sağlık Yardımlarından Sırbistan Adına Yararlananların
Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da Sona Erdirilmesi
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 14/1, 15/1,2. maddeleri,
İdari Anlaşmanın 8/2 ve 9/2. maddeleri |
SRB/TR 108 |
Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık Hizmetlerinden
Yararlanma Hakkının Durması veya Sona Ermesi Hakkında Bildirim |
Çalışanın
Türkiye'deki aile bireylerinin, sigortalının bakmakla yükümlüsü sıfatlarını
kaybetmeleri ve aylık/gelir sahibinin Sırbistan'da sağlık yardım hakkının sona ermesi
halinde Türkiye'de SRB/TR 108 belgesine istinaden sağlanan sağlık yardım
hakkının iptal edilmesi gerekmektedir.
Bu durumun Kurum tarafından tespit edilmesi halinde ilgili SGİM/SGM'ce ilgili
kişiler ile irtibata geçilerek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım
Belgesi iptal edilerek sağlık yardım hakkı sonlandırılacaktır. Söz konusu
sigortalı için Sırbistan tarafından TR/SRB 111B formüleri ile SRB/TR 108
formülerinin gönderilmesi istenilecektir.
Ayrıca,
bakmakla yükümlü olunan aile bireylerinin bu özelliklerini kaybetmeleri,
Türkiye'de sağlık yardımı hakkı elde etmeleri ya da bu kişilerin ölmesi gibi
durumlarda Türkiye'de Sırbistan adına sağlanan sağlık yardım hakkının iptal
edilmesi gerektiğinden, bu durumun tespit edilmesi halinde ilgili SGİM/SGM'ce
ilgili kişi ile irtibata geçilerek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık
Yardım Belgesi iptal edilerek sadece söz konusu aile bireyinin sağlık yardım
hakkı sonlandırılacaktır. Ayrıca aile bireyinin Sırbistan adına sağlanan sağlık
yardım hakkının sona erdiği tarih belirtilerek ilgili SRB/TR 108 formülerinin
örneğinin eklendiği yazı Sırbistan tarafına gönderilecektir.
Bakmakla yükümlü olunan aile bireylerinin tamamının durum değişikliği
nedeniyle Sırbistan adına sağlık yardım haklarının sonlandırılması gerektiğinin
tespit edilmesi durumunda ise ilgili SGİM/SGM'ce ilgili kişiler ile irtibata
geçilerek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi iptal
edilerek aile bireylerinin tamamının sağlık yardım hakları sonlandırılacaktır.
Ayrıca, Sırbistan tarafından TR/SRB 111B ile SRB/TR 108 formülerinin
gönderilmesi istenilecektir.
SRB/TR 108 formülerinin (A) bölümü, Sırbistan yetkili kurumunca üç nüsha
olarak doldurularak onaylanacak ve iki nüshası aylık/gelir sahibi ya da aile
bireylerinin ikamet ettiği yerdeki SGİM/SGM’lere gönderilecektir.
SRB/TR 108 formülerini alan SGİM/SGM, (B) bölümünü doldurarak onayladığı
formülerin bir nüshasını ilgili Sırbistan yetkili kurumuna iade edecektir.
Sağlık
yardım hakkının sonlandırılması SRB/TR 108 formüleri ile yapılmaktadır. Sağlık
yardım hakkı, söz konusu belgenin düzenlendiği tarihten 30 gün sonra veya
sigortalı, aylık/gelir sahibinin ölüm tarihi itibariyle sona erer.
SGİM/SGM
tarafından onaylanarak Sırbistan yetkili kurumuna iade edilen SRB/TR 108 formüleri
hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere dosyasında muhafaza edilecektir.
3.6. İş Göremezlik
veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim
Bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişinin diğer akit taraftaki geçici
bulunduğu sırada hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları
kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde yapılacak işlemler aşağıda
yer almaktadır.
3.6.1.
Kurum Sigortalısının İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili
Bildirim
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 13/1,3 ve 24 maddeleri,
İdari Anlaşmanın 7/4 maddesi |
SRB/TR 113 |
Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı
Tedavi Bildirimi |
Kurum mevzuatına tabi sigortalının, Sırbistan’da geçici ikamet sırasında
hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici
iş göremezliğe uğraması halinde, Sırbistan yetkili kurumunca, Kuruma bildirim
SRB/TR 113 formüleri ile yapılacaktır.
Ayrıca,
Kurum mevzuatına tabi sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların beraberindeki
aile bireylerinin de Sırbistan’da geçici ikamet ettikleri sırada yatılı
tedavileri de Sırbistan yetkili kurumunca, Kuruma SRB/TR 113 formüleri ile
bildirilecektir.
Sırbistan
yetkili kurumlarınca gönderilen SRB/TR 113 formülerine istinaden hastalık,
analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamındaki para
yardımları sadece Kurum mevzuatına göre tayin edilir ve doğrudan doğruya
sigortalıya ödenir. Bu ödemelerde Sırbistan yetkili kurumunun aracılığı söz
konusu değildir.
3.6.2.
Sırbistan
Sigortalısının İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirimi
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 13/1,3 ve 24 maddeleri,
İdari Anlaşmanın 7/4 maddesi |
TR/SRB
113 |
Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı
Tedavi Bildirimi |
Sırbistan
sigortasına tabi sigortalının, Türkiye'de geçici ikamet sırasında hastalık,
analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş
göremezliğe uğraması halinde, bununla ilgili Kurumca Sırbistan kurumlarına
bildirim TR/SRB 113 formüleri ile yapılacaktır.
Ayrıca,
Sırbistan mevzuatına tabi sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların
beraberindeki aile bireylerinin de ülkemizde geçici ikamet ettikleri sırada
SRB/TR 111 ve SRB/TR 111A formülerlerine istinaden hastanede yapılan tedavileri
de Kurumca, Sırbistan yetkili kurumuna TR/SRB 113 formüleri ile
bildirilecektir.
Hesaplaşma
esnasında yatılı tedavi formüleri gönderilmediği gerekçesiyle Sırbistan yetkili
kurumunca itiraz edilmesi durumunda, söz konusu formülerin bir örneği Sırbistan
yetkili kurumuna gönderilecektir.
Kurumca gönderilen TR/SRB 113 formülerine istinaden hastalık, analık,
iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamındaki para yardımları ise
sadece Sırbistan mevzuatına göre tayin edilir ve ödenir. Bu ödemelerde Kurumun
aracılığı söz konusu değildir.
4.
Protezler, Büyük Cihazlar ve Önemli Sağlık Yardımları
Anlaşmanın
16. maddesi gereği; protezlerin, büyük cihazların ve İdari Anlaşmanın 10.
maddesinde yer alan 500 Avro'nun üzerindeki önemli sağlık yardımlarının acil
haller dışında verilmesi sağlık yardım bedelini ödeyecek olan yetkili kurumun
iznine bağlıdır.
4.1. Sırbistan’da
Tedavi Gören Kurum Sigortalıları ve Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 16. maddesi, İdari
Anlaşmanın 10. maddesi |
SRB/TR 114 |
Protezler, Büyük Cihazlar ve Büyük Masraf
Gerektiren Sağlık Yardımları İzni |
Sırbistan'da
geçici ikamet ettiği sırada yada geçici görevi sırasında sağlık yardımlarından
Kurum adına yararlanma hakkı bulunan; sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların
aile bireylerine protezlerin, büyük cihazların ve diğer büyük masraf gerektiren
sağlık yardımlarının acil haller dışında yapılabilmesi için Sırbistan yetkili
kurumunca SRB/TR 114 formüleri ile Kurumdan onay alınması gerekmektedir.
Sırbistan
yetkili kurumundan (A) Bölümü doldurulup onaylanmış olarak gelen SRB/TR 114
formülerindeki söz konusu yardımın Kurum mevzuatına göre yapılıp
yapılamayacağı, SGİM/SGM’lerin bağlı bulunduğu sağlık sosyal güvenlik
merkezince incelenecek, verilecek karara göre formülerin (7) nolu kısmındaki
ilgili kutucuk işaretlenecek ve formülerin (B) bölümü ilgili SGİM/SGM
tarafından doldurulup onaylanarak Sırbistan yetkili kurumuna iade edilecektir.
Söz
konusu formüler, (4.2) nolu kısmında yer alan "Acil Sağlık
Yardımları" kutucuğu işaretlenerek gönderilmiş ise herhangi bir işlem
yapılmayarak hesaplaşma işlemleri için dosyasında muhafaza edilecektir.
4.2. Türkiye'de
Tedavi Gören Sırbistan Sigortalıları ve Aile Bireyleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 16. maddesi, İdari
Anlaşmanın 10. maddesi |
TR/SRB 114 |
Protezler, Büyük Cihazlar ve Büyük Masraf
Gerektiren Sağlık Yardımları İzni |
Türkiye'de
geçici ikamet ettiği sırada yada geçici görevi sırasında sağlık yardımlarından Sırbistan
yetkili kurumu adına yararlanma hakkı bulunan; sigortalı, aylık/gelir sahibi ve
bunların aile bireylerine protezlerin, büyük cihazların ve diğer büyük masraf
gerektiren sağlık yardımlarının acil haller dışında yapılabilmesi için Kurumca
TR/SRB 114 formüleri ile Sırbistan yetkili kurumundan onay alınması
gerekmektedir.
Kurumca TR/SRB 114 formülerinin (A) Bölümü doldurulup onaylanarak Sırbistan yetkili
kurumuna gönderilecek, Sırbistan yetkili kurumundan (B) bölümü doldurulmuş
olarak gelen TR/SRB 114 formülerindeki söz konusu yardımın Sırbistan mevzuatına
göre yapılabileceği belirtilmiş ise SGİM/SGM tarafından söz konusu yardımın
verilmesi sağlanacaktır.
Söz
konusu yardım acil durum nedeniyle verilmiş ise formülerin (4.2) nolu kısmında
yer alan "Acil Sağlık Yardımları" kutucuğu işaretlenecek ve (A)
bölümü doldurulmuş olarak Sırbistan yetkili kurumuna bilgi amaçlı olarak
gönderilecektir.
Hesaplaşma
esnasında TR/SRB 114 formüleri gönderilmediği gerekçesiyle Sırbistan yetkili
kurumunca itiraz edilmesi durumunda söz konusu formülerin bir örneği Sırbistan
yetkili kurumuna gönderilecektir.
5. Sağlık Yardımı
Formülerini Almadan Diğer Akit Tarafta Bulunduğu Sırada Sağlık Yardımı Gören
Kişilerin Masraflarının İadesine İlişkin Talepleri
İdari
Anlaşmanın 11. maddesine göre bir akit taraf mevzuatına göre sağlık
yardımlarından yararlanma hakkı olan ve diğer akit tarafta ilgili sağlık yardım
formülerini almadan sağlık yardımı alan kişinin, ödediği sağlık yardımı
masraflarının iadesini mevzuatına tabi olduğu akit taraf kurumundan talep
etmesi halinde, bu akit tarafça ilgiliye ödeme yapılabilmesi için diğer akit
taraf yetkili kurumundan yardımların ücret tarifesi talep edilecektir.
5.1.
Kurum Sigortalısının Sırbistan'da Yaptığı Sağlık Yardım Masraflarına
İlişkin Geri Ödeme Talepleri
İlgili hükümler |
İdari Anlaşmanın 11. maddesi |
TR/SRB 126 |
Sağlık Yardımları İadesini Tespit
Belgesi |
Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarına müstahak olan sigortalı ya da aile
bireyinin sağlık yardımı formüleri almadan Sırbistan'da görmüş olduğu sağlık
yardımlarına ilişkin masraflarını kendisi karşılaması ve sonrasında yapmış
olduğu masrafların iadesi yönünde Kuruma talepte bulunması halinde söz konusu
masraflar Sırbistan yetkili kurumunca belirlenecek olan ücretler üzerinden
sigortalıya ödenecektir.
Sigortalıya
yapılacak olan ödemenin tutarının belirlenebilmesi için Sırbistan yetkili
kurumundan TR/SRB 126 formüleri ile yapılan tedaviye ilişkin masraf tutarının
bildirilmesi istenilecektir.
TR/SRB 126 formüleri düzenlenirken aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir.
•
Sigortalının Sırbistan'daki sağlık
yardımı aldığı sürelerde Kurumdan sağlık yardım hakkı olup olmadığı SPAS
üzerinden kontrol edilecektir.
•
Sağlık yardım hakkının olduğunun
tespit edilmesi durumunda kişinin acil hal kapsamında sağlık yardımı alıp
almadığının araştırması SGİM/SGM’nin bağlı olduğu sağlık sosyal güvenlik
merkezince yapılacaktır.
Acil hal kapsamında sağlık yardımı yapıldığının tespit edilmesi durumunda TR/SRB
126 formüleri düzenlenecektir. Yardımların acil hal kapsamı dışında
yapıldığının tespiti halinde ise sigortalının talebi reddedilecektir.
Sigortalı
ya da aile bireyinin iade talebi üzerine (A) bölümü doldurularak onaylanan ve
üç nüsha olarak düzenlenen TR/SRB 126 formülerinin ekine sağlık yardımına
ilişkin raporlar ve masraf faturaları da eklenerek, iki nüshası sigortalının
tedavi olduğu bölgedeki Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.
Sırbistan
yetkili kurumundan (B) bölümü doldurulmuş olarak gelen formülerde yer alan
tutarlar üzerinden sigortalıya ödemenin yapılacağı tarihteki T.C. Merkez
Bankası döviz satış kuru esas alınarak Türk Lirası üzerinden ödeme
yapılacaktır.
5.2. Sırbistan
Sigortalısının Türkiye'de Yaptığı Sağlık Yardım Masraflarına İlişkin Geri Ödeme
Talepleri
İlgili hükümler |
İdari Anlaşmanın 11. maddesi |
SRB/TR
126 |
Sağlık Yardımları İadesini Tespit
Belgesi |
Sırbistan’dan
sağlık yardımlarından yararlanma hakkı olan ve sağlık yardımı formüleri olmadan
ülkemizdeki geçici ikameti sırasındaki sağlık yardımı masraflarını kendisi
karşılayan Sırbistan sigortalısı ya da aile bireyinin ödediği sağlık yardımı
masraflarının tazminini Sırbistan yetkili kurumundan talep etmesi halinde,
Sırbistan yetkili kurumu SRB/TR 126 formüleri ile yapılan tedaviye ilişkin
masraf tutarının bildirilmesini Kurumdan isteyecektir.
Sırbistan
yetkili kurumunca (A) bölümü doldurulmuş ve iki nüsha olarak gönderilen SRB/TR
126 formüleri ekindeki belgeler ile faturalar bağlı bulunan sağlık sosyal
güvenlik merkezine gönderilerek acil durum nedeniyle verilen bir tedavi olup
olmadığı ve tedavinin anlaşmalı sağlık hizmet sunucusu tarafından sağlanıp
sağlanmadığının kontrolü yapılmadan, belgelerde belirtilen sağlık yardımları
tutarları Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) fiyat tariflerine göre belirlenecek,
sonrasında belirlenen tutarlar yurtdışı işlemleri servisince formülerin ilgili
alanına yazılarak imzalanıp onaylandıktan sonra bir nüshası Sırbistan sigorta
kurumuna iade edilecektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SAĞLIK YARDIM GİDERLERİNİN HESAPLAŞMASI İŞLEMLERİ
Anlaşma
kapsamında verilen sağlık yardımlarının masraflarının ödenmesine ilişkin
hususların özel bir protokol ile düzenleneceği Anlaşmanın 18. ve İdari Anlaşmanın
13. maddesinde belirtilmiş olup, masraf ödemeleri fiili tutarlar üzerinden
gerçekleştirilecektir.
Fiili tutarlar üzerinden hesaplaşma; bir akit taraf mevzuatına göre
sigortalı olan kişilerin, diğer akit tarafta geçici ikametleri sırasında hastalık,
analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan yardımlar ve tıbbi
kontrollere ait masraflarının, yardımları yapan sigorta kurumunca, diğer akit
taraf kurumundan gerçek bedeller üzerinden talep ve tahsil edilmesidir.
Kurum ile Sırbistan yetkili kurumu arasındaki fiili hesaplaşmalar 6'şar
aylık dönemler halinde yapılmaktadır.
Söz
konusu dönemler ;
•
I. Dönem : 1 Ocak - 30 Haziran
•
II. Dönem : 1
Temmuz- 31 Aralık
Yapılan
sağlık yardımı masrafları, talep tarihindeki Merkez Bankası efektif alış kuru
esas alınarak Avro (€) olarak tespit edilecektir.
İdari
Anlaşmanın 13. maddesine göre sağlık yardımı masraflarına ilişkin TR/SRB 125
formüleri, iki nüsha halinde hazırlanacak liste ekinde, 01 Ocak - 30 Haziran ve
01 Temmuz - 31 Aralık tarihleri arasındaki 6’şar aylık dönemler halinde
Sırbistan yetkili kurumuna talep tarihindeki T.C. Merkez Bankası efektif alış
kurunu gösterir belge ile birlikte gönderilecektir. Sırbistan yetkili kurumu
dokümanları aldığı tarihten itibaren üç ay içerisinde toplam miktarın %
50’sini, kalan kısmı ise incelemelerini tamamladıktan sonra ve en geç 6 ay
içerisinde ödeyecektir.
1.Hesaplaşma İşlemleri
Diğer
akit taraf ülkesinde yapılan sağlık yardım masraflarına ilişkin hesaplaşma
işlemlerinde izlenecek usul ve esaslar aşağıda yer almaktadır.
1.1.
Kurum Sigortalılarının Sağlık Yardımlarına İlişkin Hesaplaşma İşlemleri
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 18. maddesi, İdari
Anlaşmanın 13. maddesi |
TR/SRB 125 |
Sağlık Yardımları Fiili Masraf
Belgesi |
Anlaşmanın
hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına ilişkin
hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak, Kurum adına Sırbistan yetkili
kurumunca sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin masraflar fiili tutarlar
üzerinden Sırbistan yetkili kurumunca SRB/TR 125 formüleri ile Kurumdan talep
edilmektedir.
Hesaplaşma
işlemleri EHGM tarafından takip edilecektir. Bu itibarla, iki ülke arasındaki
hesaplaşma formüleri işlemleri EHGM tarafından sağlanacak olup, hesaplaşma
konusunda SGİM/SGM tarafından Sırbistan yetkili kurumları ile herhangi bir
bilgi ve belge alış verişi yapılmayacaktır.
Kurum sigortalılarının, Sırbistan işlemleri Kurum Sigortalıları Sağlık
Sistemine (KUSAS) entegre edilinceye kadar fiili hesaplaşma işlemleri EHGM
tarafından yapılacaktır. KUSAS'a entegrasyon sağlandıktan sonra bu işlemler
ilgili SGİM/SGM'ce yapılacaktır.
1.2. Sırbistan
Sigortalılarının Sağlık Yardımlarına İlişkin Masraf Belgesi
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 18. maddesi, İdari
Anlaşmanın 13. maddesi |
SRB/TR125 |
Sağlık Yardımları Fiili Masraf
Belgesi |
Anlaşmanın
hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları sigortalarına ilişkin
hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak, Sırbistan yetkili kurumu adına
Kurumca sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin masraflar fiili tutarlar üzerinden
Sırbistan yetkili kurumundan talep edilecektir.
Sırbistan'ın
YUPASS'a entegrasyonu tamamlanıncaya kadar Sırbistan sigortalılarının ülkemizde
görmüş oldukları sağlık yardım masrafları tedavi gördüğü yıldaki döneme göre
TR/SRB 125 formülerine aktarılarak, söz konusu formüler yurt dışı işlemleri
servisi bulunan SGİM/SGM'ce oluşturulacaktır.
Sırbistan
sigortalıları adına oluşturulan TR/SRB 125 formüleri dönem sonunu takip eden 15
gün içerisinde toplu olarak EHGM'ye gönderilecektir.
2. Tıbbi Kontrole
İlişkin Masraflar
Bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişinin, diğer akit tarafta geçici
ya da daimi ikameti sırasında maluliyet durumunun tespit edilebilmesi için
gerekli olan tıbbi kontroller, kişinin sigortalı olduğu akit tarafın talebi üzerine
ilgilinin geçici ya da daimi ikamet yeri kurumu tarafından yapılır. Bu
kontrollere ilişkin masrafların hesaplaşmasında yapılacak işlemler aşağıda yer
almaktadır.
2.1. Kurum Sigortalılarının Tıbbi Kontrolüne İlişkin
Masraf Bildirimi
Sırbistan’da
geçici ya da daimi ikamet eden Kurum sigortalılarının maluliyet veya iş
göremezlik durumlarının tespit edilebilmesi için öngörülen tıbbi kontroller,
Kurumun talebi üzerine Sırbistan yetkili kurumu tarafından yapılacaktır.
Yapılan
tıbbi kontroller neticesinde ortaya çıkan masrafların Kuruma bildirimi SRB/TR
125 formüleri ile yapılacaktır.
Şayet
tıbbi kontroller her iki akit tarafın mevzuatlarının uygulanması için
yapılıyorsa, masraflar Sırbistan yetkili kurumunca karşılanır.
2.2. Türkiye'den Yapılan Malullük Aylığı Talebi Sonucu Rapor Sevk
Masraflarının Bildirimi
Ülkemizde
sürekli ikamet eden ve malullük aylığı talebinde bulunan Sırbistan
sigortalıları, aylık taleplerine esas olan raporların düzenlenebilmesi için
masrafları Kurumca karşılanmak üzere sağlık hizmeti sunucularına sevk
edilecektir.
İlgili
SGİM/SGM tarafından sevk sonucunda ortaya çıkan masrafların Sırbistan yetkili
kurumuna bildirilmesi için Sırbistan'a yapılan aylık talebi ve masraf
faturalarının bir örneği üst yazı ekinde YSEDB'ye gönderilecektir.
Söz
konusu raporun her iki akit tarafça incelenmesi durumunda ise sevk sonucu
oluşan masraf için Sırbistan yetkili kurumuna herhangi bir bildirimde
bulunulmayacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
CENAZE YARDIMLARI (ÖDENEKLERİ)
1. Ölüm Yardım
Talebi ve Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi
Anlaşmanın
23. maddesi gereğince, akit taraflardan birinin ya da ikisinin mevzuatına göre
ölüm yardımlarından yararlanılabilmesi ile ilgili işlemler aşağıda yer
almaktadır.
1.1.
Kurum Mevzuatına Tabi Sigortalılarının Ölüm Yardım Talebi ve Sigortalılık
Sürelerinin Birleştirilmesi
1.1.1. Ölüm Yardımı
Talebi
Kurum sigortalısı ya da aylık/gelir sahiplerinin, Sırbistan'da vefat
etmesi durumunda, ölen kişinin hak sahipleri Kurum mevzuatında öngörülen ölüm
(cenaze) yardımına hak kazanırlar.
Bu durumdaki hak sahipleri, doğrudan Kuruma başvurabilecekleri gibi Sırbistan sigorta
kurumu aracılığı ile de başvurabilmektedir.
Sırbistan
sigorta kurumuna hak sahipleri tarafından bu yönde bir talep gelmesi durumunda,
Sırbistan sigorta kurumunca yazı ile birlikte giderlere ilişkin kanıtlayıcı
belgeler Kuruma gönderilecektir.
SGİM/SGM’lere
intikal eden yazı ve ekindeki belgeler incelenerek uygun görülmesi halinde
talep sahibi ile iletişime geçilecek, ölüm yardımı tutarı Kurum mevzuatına göre
doğrudan ödenecektir.
1.1.2.Sigortalılık
Sürelerinin Birleştirilmesi
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 23. maddesi, İdari
Anlaşmanın 19. maddesi |
TR/SRB 201 SRB/TR 205 |
Bildirim Sigortalılık Süreleri |
Anlaşmanın
23. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, Türk ya da Sırbistan mevzuatına göre
ölüm yardımlarından yararlanmak için belirli sigortalılık sürelerinin
tamamlanmış olması gerekiyor ise yardımları ödemekle yetkili kurum, diğer akit
tarafta geçen süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilir.
Ölen
kişinin Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin yetmemesi durumunda,
SGİM/SGM’lerce ilgilinin Sırbistan'daki sigortalılık sürelerini gösteren SRB/TR
205 formüleri TR/SRB 201 formüleri ile Sırbistan sigorta kurumundan
istenilecektir. TR/SRB 201 formüleri iki nüsha olarak düzenlenecek ve (3) nolu
kısmı doldurulacaktır.
Sırbistan
sigorta kurumundan gelecek cevaba istinaden talep sahibi hakkında işlem
yapılacaktır.
1.2. Sırbistan
Mevzuatına Tabi Sigortalılarının Ölüm Yardım Talebi ve Sigortalılık Sürelerinin
Birleştirilmesi
1.2.1.Ölüm Yardımı
Sırbistan
mevzuatına tabi sigortalı ya da aylık/gelir sahiplerinin, Türkiye’de ölmesi
durumunda, ölen kişinin hak sahipleri Sırbistan mevzuatında öngörülen ölüm
yardımına hak kazanırlar.
Bu durumdaki hak sahipleri, doğrudan Sırbistan sigorta kurumuna başvurabilecekleri gibi
Kurum aracılığı ile de ölüm yardımını ödemeden sorumlu Sırbistan sigorta
kurumuna başvurabilmektedir.
Kuruma hak sahipleri tarafından bu yönde bir talep gelmesi durumunda Kurumca yazı ile
birlikte giderlere ilişkin kanıtlayıcı belgeler Sırbistan yetkili kurumuna
gönderilecektir.
Kurum ile Sırbistan irtibat kurumları arasındaki belge alışverişi
işlemleri yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılıncaya kadar EHGM
tarafından yürütülecektir.
Bu belgelere istinaden, ölüm yardımları Sırbistan sigorta kurumu tarafından talep
sahiplerine doğrudan ödenmekte olup, Kurumca bu ödemelere aracılık
edilmeyecektir.
Hem Sırbistan
hem de Kurum mevzuatına göre ölüm yardımından yararlanma imkanı bulunan
kişilerde ise ölüm yardımı ölen kişinin daimi ikamet ettiği akit tarafın
sigorta kurumu tarafından karşılanacaktır.
1.2.2.Sigortalılık
Sürelerinin Birleştirilmesi
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 23. maddesi, İdari
Anlaşmanın 19. maddesi |
SRB/TR 201 TR/SRB 205 |
Bildirim Sigortalılık Süreleri |
Türk
ya da Sırbistan mevzuatına göre ölüm yardımlarından yararlanmak için belirli
sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyor ise yardımları ödemekle
yetkili kurum, diğer akit tarafta geçen süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu
ile birleştirebilir.
Bu durumda ölen kişinin Sırbistan'daki sigortalılık sürelerinin
yetmemesi durumunda, Sırbistan sigorta kurumunca Türkiye’deki sigortalılık
sürelerinin talep edilmesi halinde iki nüsha düzenlenen Türkiye'deki
sigortalılık sürelerini gösterir TR/SRB 205 formülerinin bir nüshası Sırbistan
yetkili kurumuna gönderilecektir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
İŞSİZLİK YARDIMLARI
Anlaşmanın
27. maddesi gereğince; akit taraflardan birinin yardımlardan yararlanma hakkı
sigortalılık sürelerinin tamamlanması koşuluna bağlı ise bu tarafın yetkili
kurumu, diğer tarafın mevzuatına tabi olarak geçen sigortalılık sürelerini aynı
zamana rastlamamak şartıyla birleştirebilir.
İdari
Anlaşmanın 2. maddesinde ise işsizlik sigortasını kapsayan mevzuatla ilgili
olarak Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü yetkili kurum olarak belirlenmiştir.
Bu durumda, sigortalılardan işsizlik sigortası kapsamında bir başvuru
yapıldığında, başvuru yapılan SGİM/SGM başvuruyu Türkiye İş Kurumu Genel
Müdürlüğüne gönderecektir.
ALTINCI BÖLÜM
AYLIK VE GELİR İŞLEMLERİ
Aylık/gelir
işlerine ilişkin olarak Kurum ile Sırbistan yetkili kurumları arasındaki belge
alışverişi işlemleri EHGM tarafından yürütülecektir. Ancak yetki devri ile
ilgili mevzuat düzenlemesi yapıldıktan sonra söz konusu işlemler ilgili
SGİM/SGM tarafından yapılacaktır.
1.
Malullük,
Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler
Anlaşmaya
göre her iki akit tarafta birden çalışması bulunan bir sigortalının akit
taraflardan birindeki prim ödeme gün sayısı, aylığa hak kazanmaya yetiyorsa bu
akit taraf sadece kendi mevzuatına göre geçen sigortalılık sürelerini dikkate
alır. Söz konusu sürelerin bu akit taraf mevzuatına göre aylığa hak kazanmaya
yetmemesi durumunda ise Anlaşmanın 19. maddesine göre diğer akit taraftaki
sigortalılık süreleri, aynı zamana rastlamamak kaydıyla birleştirilecektir.
Anlaşmanın
32. maddesi gereği, akit taraflardan birine yapılması gereken bir başvurunun
diğer akit taraftaki yetkili kuruma yapılmış olması durumunda da başvuru ilgili
akit tarafın yetkili kurumuna yapılmış sayılır.
Aylıklara
ilişkin Kurum ile Sırbistan irtibat kurumu arasında yürütülmesi gereken
işlemlerin tamamı sigortalının son çalışmasının geçtiği SGİM/SGM tarafından
yürütülecektir.
Ancak Kurumdan aylık alan sigortalıların Anlaşma kapsamında Sırbistan'dan
aylık talebinde bulunmaları durumunda, sigortalının aylık talebine ilişkin
işlemler kişinin aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecektir.
Türkiye
ve Sırbistan Sosyal Güvenlik Anlaşması kapsamında malullük, yaşlılık veya ölüm
aylıklarına hak kazanılması için; ülkemizdeki 5510 sayılı Kanunun 4/1-(a),
4/1-(b) ve 4/1-(c) bendi ve 506 sayılı Kanunun Geçici 20. maddesi kapsamındaki
çalışmalar Sırbistan’daki sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu
ile birleştirilebilmektedir.
Anlaşma,
sigortalıların anlaşmanın yürürlük tarihinden önceki hizmetlerini de kapsamakta
olup herhangi bir yardıma hak kazanılmasında bu süreler de dikkate alınacaktır.
Her iki akit taraftaki sürelerin birleştirilmesi sonucu sigortalının aylığa hak
kazanamaması durumunda, taraflar sosyal güvenlik anlaşması imzalamış
bulundukları üçüncü bir ülkedeki sigortalılık sürelerini de aynı zamana
rastlamamak koşulu ile birleştirebilirler.
1.1. Türkiye'den
Yapılan Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Başvurularına İlişkin İşlemler
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 19,20,21 ve 22. maddeleri,
İdari Anlaşmanın 15 ve 16. maddeleri |
TR/SRB 201 |
Bildirim |
TR/SRB 201A |
Geçici Bildirim |
SRB/TR 205A |
Bildirim |
TR/SRB 202 |
Aylık Talebi |
TR/SRB 203 |
Dul ve Yetim Aylığı Talebi |
TR/SRB 204 |
Çalışma Beyan Belgesi |
TR/SRB 205 |
Sigortalılık Süreleri |
TR/SRB 206 |
Karar Bildirme |
TR/SRB 207 |
Tıbbi Rapor |
TR/SRB 201 formüleri iki ülke yetkili kurumları arasındaki iletişimi
sağlayan formüler olup üst yazı niteliğinde kullanılacaktır. TR/SRB 201
formüleri sayesinde iki kurum arasındaki yazışmalar tercüme işlemi yapılmasına
gerek kalmadan gerçekleşebilecektir.
Sigortalı,
aylık/gelir sahibi hakkındaki bilgi ve belgeler gönderilirken TR/SRB 201
formülerindeki ilgili kutucuklar işaretlenecek ve TR/SRB 202, TR/SRB 203,
TR/SRB 204, TR/SRB 205, TR/SRB 206, TR/SRB 207 formülerlerinin Sırbistan
sigorta kurumlarına gönderilmesinde üst yazı yerine kullanılacaktır.
Türkiye'deki
çalışmalarından dolayı müstakil aylık hakkı bulunmayıp, Anlaşma hükümlerine
göre aylık talebinde bulunanlar için Sırbistan'da geçen sigortalılık sürelerini
gösterir SRB/TR 205A formülerinin mevcut olması gerekmektedir.
SRB/TR 205A formülerinin mevcut olmaması halinde TR/SRB 201A formüleri ile
birlikte TR/SRB 202 veya TR/SRB 203 formülerleri düzenlenerek Sırbistan'da
geçen sigortalılık sürelerini gösterir SRB/TR 205A formüleri talep edilecektir.
Sırbistan
tarafından TR/SRB 201A formülerinin arka yüzünde yer alan SRB/TR 205A formüleri
doldurularak gönderilmesine müteakip aylık durumu incelenecek ve TR/SRB 205
formüleri ile ilgilinin ülkemizdeki sigortalılık süreleri ve TR/SRB 206
formüleri ile de aylık kararı Sırbistan tarafına TR/SRB 201 formüleri ile
bildirilecektir.
Sigortalının
talebinin Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bentleri kapsamında değerlendirilmesi
gerekiyorsa aylık taleplerine ilişkin formülerlerin düzenlenmesi ve Sırbistan
yetkili kurumuna gönderilmesi işlemleri, sigortalının son çalışmasının geçtiği
ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM
tarafından yürütülecektir. Bu kapsamdaki sigortalıların Sırbistan kurumlarından
hizmet isteme ve hizmet gönderme işlemleri de sigortalının son çalışmasının
geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu
SGİM/SGM tarafından yapılacaktır.
Sigortalıların
aylık taleplerine ilişkin işlemler aşağıdaki şekilde yürütülecektir:
1.1.1.
Sigortalının Son Çalışmasının Geçtiği ya da Kurumdan Aylık Alıyor
Olması Halinde Dosyasının Bulunduğu SGİM/SGM'ye Başvurması
Anlaşmaya
göre aylık bağlanması için SGİM/SGM’lere başvuran aylık talep sahipleri,
öncelikle yurt dışı işlemleri servislerine yönlendirilecektir.
Bu servislerce yaşlılık, erken yaşlılık ve malullük aylığı talebi için TR/SRB
202, dul ve yetim aylığı talebi için TR/SRB 203 formüleri bilgisayar ortamında
düzenlenecektir. Ayrıca sigortalıdan Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit
Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi ile birlikte varsa Sırbistan’da geçen
sigortalılık sürelerine ait belge örnekleri alınacaktır. Bu belge örneklerinin
ibraz edilememesi durumunda TR/SRB 204 formüleri bilgisayar ortamında düzenlenecektir.
Sigortalının
ülkemizdeki hizmetlerinin toplanması, birleştirilmesi ve tespitine yönelik
işlemler, yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde yürütülecek olup, talep
sahibinin ülkemizde geçen çalışmalarına ait TR/SRB 205 ve TR/SRB 205A formüleri
sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması
halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından düzenlenecek ve
onaylanacaktır.
Malullük
aylığı talebi söz konusu ise, sigortalı başvurduğu SGİM/SGM tarafından sağlık
hizmeti sunucusuna sevk edilerek TR/SRB 207 formülerinin düzenlenmesi
sağlanacaktır. Sevk işleminde TR/SRB 207 formülerinin ilgili kısımları SGİM/SGM
tarafından doldurulacaktır.
Yaşlılık
aylığı talebi halinde TR/SRB 202, TR/SRB 205 ve gerekmesi durumunda TR/SRB 204
formülerleri, malullük aylığı talebi durumunda ise TR/SRB 207 formüleri ikişer
nüsha olarak düzenlenecek olup formülerlerin bir nüshası dosyasında muhafaza
edilecek, diğer nüshası TR/SRB 201 ekinde Sırbistan yetkili kurumuna
gönderilecektir. Bu gönderme işlemi yapılırken ilgilinin Sırbistan'daki
çalışmalarını gösterir SRB/TR 205 ve aylık bağlama kararına ilişkin SRB/TR 206
formüleri talep edilecektir.
Türkiye
tarafından ekleri ile birlikte gönderilen formülerleri alan Sırbistan yetkili kurumu,
sigortalının talebini kendi mevzuatı kapsamında değerlendirecektir. Sırbistan
yetkili kurumundan gönderilen SRB/TR 205 ve SRB/TR 206 formülerleri ilgili
SGİM/SGM'ye veya Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına (KGEDB)
ulaştığında gerekli işlem ve kontroller yapılarak ilgili formülerler dosyasında
muhafaza edilecektir.
Sigortalının
ülkemizdeki aylık talebine ilişkin işlemlerde yürürlükteki usul ve esaslar
dahilinde, sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor
olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecek ve
aylık kararı sigortalıya ve Sırbistan yetkili kurumuna bildirilecektir.
Sırbistan
yetkili kurumundan hizmet isteme işlemleri sigortalının son çalışmasının
geçtiği SGİM/SGM tarafından TR/SRB 201 veya TR/SRB 201A formüleri ile
yapılacaktır.
1.1.2.
Sigortalının Son Çalışmasının Geçtiği ya da Kurumdan Aylık Alıyor
Olması Halinde Dosyasının Bulunduğu SGİM/SGM'den Farklı Bir SGİM/SGM'ye
Başvurması Halinde
Anlaşmaya
göre aylık bağlanması için SGİM/SGM’lere başvuran aylık talep sahipleri,
öncelikle yurt dışı işlemleri servisine yönlendirilecektir.
Bu servislerce yapılacak kontrol neticesinde sigortalının başvurusunun son
çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık
dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir SGİM/SGM'de olduğunun tespit
edilmesi halinde, aylık talebini alan SGİM/SGM’lerce TR/SRB 202, TR/SRB 203,
TR/SRB 205 ve gerekmesi durumunda TR/SRB 204 formülerleri ikişer nüsha olarak
düzenlenecek olup bütün bölümleri sigortalı ile birlikte bilgisayar ortamında
doldurulacaktır.
Malullük
aylığı talebi söz konusu ise talep sigortalının başvurduğu SGİM/SGM tarafından
sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da kurumdan aylık alıyor olması
halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye yönlendirilecektir. Bu SGİM/SGM
tarafından sigortalının başvurduğu ildeki sağlık hizmet sunucusuna sevk işlemi
yapılacak ve sonrasında TR/SRB 207 formülerinin düzenlenmesi işlemleri de bu
SGİM/SGM tarafından sağlanacaktır. Sevk işleminde TR/SRB 207 formülerinin
ilgili kısımları SGİM/SGM tarafından diğer kısımları ise ilgili doktor
tarafından doldurulacaktır.
Yaşlılık
veya malullük aylığı talebi durumunda TR/SRB 202, malullük aylığı talebi
durumunda TR/SRB 207, ölüm aylığı talebi durumunda ise TR/SRB 203 formüleri
Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi
ile birlikte varsa Sırbistan’da geçen sigortalılık sürelerine ait diğer belge
örnekleri alınarak sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık
alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderilecektir.
Sigortalının
son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık
dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yapılacak diğer işlemler Genelgenin bu
bölümünde yer alan 1.1.1. numaralı başlığı altındaki açıklamalara göre
sonuçlandırılacaktır.
1.1.3. Türkiye'de Çalışması Bulunmayan Sigortalının Sırbistan'dan
Aylık Talebine İlişkin İşlemler
Ülkemizde
çalışması bulunmayan sigortalıların Sırbistan'dan aylık talebinde bulunmak için
Kuruma yaptığı başvurulara ilişkin tüm işlemler ilgilinin başvurduğu SGİM/SGM
tarafından gerçekleştirilecektir.
1.1.4. Kanunun 4/1-(c) bendi Kapsamındaki
Sigortalıların Aylık Talebine İlişkin İşlemler
Son çalışması
Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında olan veya 2829 sayılı Kanuna ya da Kanunun 53.
maddesine göre Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında aylık bağlanması gereken
sigortalıların aylık taleplerine ilişkin formüler, ikamet edilen veya başvuru
yapılan yerdeki SGİM/SGM tarafından düzenlenerek iki nüsha halinde Sırbistan
yetkili kurumuna gönderilmek üzere EHGM KGEDB'ye iletilecektir. Bu kapsamdaki
sigortalıların Sırbistan kurumlarından hizmet isteme ve hizmet gönderme
işlemleri aylık alanlar için KGEDB tarafından,
aylık almayanlar için ise EHGM Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı (KGTHDB) tarafından yürütülecektir.
1.2. Sırbistan'dan
Yapılan Yaşlılık, Malullük ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler
İlgili hükümler |
Anlaşmanın 19,20,21 ve 22. maddeleri,
İdari Anlaşmanın 15 ve 16. maddesi |
SRB/TR 201 |
Bildirim |
SRB/TR 201A |
Geçici Bildirim |
TR/SRB 205A |
Bildirim |
SRB/TR 202 |
Aylık Talep Formüleri |
SRB/TR 203 |
Dul ve Yetim Aylığı Talebi |
SRB/TR 204 |
Çalışma Beyan Belgesi |
SRB/TR 205 |
Sigortalılık Süreleri Hakkında Belge |
SRB/TR 206 |
Karar Bildirme |
SRB/TR 207 |
Tıbbi Rapor |
Sırbistan’da
ikamet eden sigortalılar, her türlü aylık ve hizmet birleştirme taleplerini Sırbistan
yetkili kurumuna yapacaklardır. Sırbistan yetkili kurumu malullük, yaşlılık ve
ölüm aylığı ile hizmet birleştirilmesine ilişkin her türlü taleplerini SRB/TR
201 ile birlikte SRB/TR 202, SRB/TR 203, SRB/TR 204 ve TR/SRB 205 formülerleri
ile sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması
halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderecektir.
Sırbistan
yetkili kurumlarınca sigortalının Türkiye'deki son sigortalılık süresinin hangi
il dahilinde geçtiği tespit edilmemiş ise buna ilişkin talepler, YSEDB'ye
intikal ettirilecek, adı geçen Daire Başkanlığınca ise ilgili SGİM/SGM'ne
gönderilecektir.
Sırbistan'dan
gelen aylık taleplerinin sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan
aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir
SGİM/SGM'ye gönderilmesi durumunda, talep geciktirilmeksizin sigortalının son
çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık
dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye iletilecektir.
Talebi alan SGİM/SGM, Kurum mevzuatı ve Anlaşma hükümleri kapsamında
hizmetleri birleştirecek ve kararı sigortalıya doğrudan, Sırbistan yetkili
kurumuna TR/SRB 206 formüleri ile bildirecektir.
Malullük
aylığı taleplerinde Sırbistan yetkili kurumu tarafından SRB/TR 207 formüleri de
gönderilecektir. Sırbistan'dan gelen malullük aylığı talepleri de Kurum
mevzuatı çerçevesinde değerlendirilerek, aylık talebi sonuçlandırılacaktır.
Sigortalının
aylık talebinin, Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında değerlendirilmesi gerekiyorsa
yukarıda sayılan işlemler KGEDB tarafından yürütülecektir.
2. Aylıkların
Hesaplanması
2.1. Anlaşma Kapsamında Müstakil Aylık Bağlanması
Başvuru
sahibinin aylığa hak kazanmasında sadece Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin
yeterli olması durumunda, Kanunun ilgili hükümlerine göre aylık bağlama
işlemleri gerçekleştirilecek, Sırbistan’da geçen süreler aylığın hesabında
dikkate alınmayacaktır.
Örnek 1: Sırbistan'da 1.1.2007-31.12.2009 tarihleri arasında 1000
gün, Türkiye'de ise Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında 1.1.2010-3.5.2023
tarihleri arasında 4800 gün çalışması olan ve 23.5.2023 tarihinde yaşlılık
aylığı talebinde bulunan 2.2.1960 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk
mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için;
Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre 63 yaş ve 4800 gün prim ödeme
şartlarının oluşması gerekmektedir.
Buna göre,
yaşlılık aylığı talep tarihinde Türkiye'de 4800 günü ve 63 yaşı bulunan
sigortalının Sırbistan’da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmaksızın,
ülkemizde geçen çalışmalarına göre müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
Örnek 2: Sırbistan'da 1.1.2007-31.12.2008 tarihleri arasında 450
gün, Türkiye'de ise Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında 1.1.2009-31.12.2023
tarihleri arasında 5400 gün çalışması olan ve 23.1.2024 tarihinde yaşlılık
aylığı talebinde bulunan 3.1.1961 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk
mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için;
Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre 63 yaş ve 5400 gün prim ödeme
şartlarının oluşması gerekmektedir.
Buna göre,
yaşlılık aylığı talep tarihinde Türkiye'de 5400 günü ve 63 yaşı bulunan
sigortalının Sırbistan’da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmaksızın,
ülkemizde geçen çalışmalarına göre müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
2.2. Anlaşma Kapsamında Kısmi Aylık Bağlanması
Anlaşmanın
19. maddesinin birinci fıkrası gereğince, Türkiye'deki sigortalılık sürelerinin
aylığa hak kazanmaya yetmemesi durumunda aynı zamana rastlamamak kaydıyla
Sırbistan'daki sürelerle birleştirilerek aylığa hak kazanma durumu
değerlendirilecektir. Aylık bağlama işlemi yapılırken sadece Türkiye’de geçen
çalışmalara ait Prime Esas Kazanç (PEK) dikkate alınacaktır.
Kısmi
aylık, (Toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanan teorik aylık
miktarı x (Türk mevzuatına göre geçen prim ödeme gün sayısı / Toplam prim ödeme
gün sayısı)) formülüne göre hesaplanacaktır.
Örnek: Sırbistan'da 1.1.2007-31.12.2017 tarihleri arasında 3960
gün, Türkiye'de ise Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında 1.1.2018-13.6.2026 tarihleri
arasında 3040 gün çalışması olan ve 20.6.2026 tarihinde yaşlılık aylığı
talebinde bulunan 14.4.1966 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına
tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk
işe giriş tarihine göre (1.1.2018) 5510 sayılı Kanunun 28. maddesinin ikinci ve
üçüncü fıkralarında yer alan şartları yerine getirememiş olması nedeniyle müstakil yaşlılık aylığı bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.
Ancak, Sırbistan'da
çalışmaya başlanılan 1.1.2007 tarihi, ilk işe giriş tarihi olarak kabul
edilerek kısmi yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için 7000 gün ve 60 yaş
şartlarının oluşması gerekmektedir. Yaşlılık aylığı talep tarihi itibariyle
aylık bağlama şartları oluştuğundan ilgiliye Sırbistan süreleri de dikkate
alınarak kısmi yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
Aylık
bağlanırken sadece Türkiye’de geçen çalışmalara ait prime esas kazançlar
dikkate alınmak suretiyle Türkiye ve Sırbistan'da geçen toplam 7000 gün
üzerinden teorik aylık hesaplanacak ve bulunan tutarın, Türkiye'de geçen 3040
gün çalışmaya istinaden 0,4342 (3040/7000 = 0,4342) oranı kısmi aylık olarak
ödenecektir.
3.
Ortak Hükümler
3.1 Bir
Yıldan
Az Sigortalılık Süreleri
Anlaşmanın
20. maddesi gereği bir akit tarafın mevzuatına göre geçen sigortalılık
sürelerinin 1 yıldan az olması durumunda, bu süreler ilgili akit tarafça aylık
hesabında dikkate alınmaz. Ancak, bu durum akit taraf mevzuatına göre bir
yardım hakkının sadece söz konusu sigortalılık sürelerine istinaden kazanılmış
olması halinde geçerli değildir.
Örnek: Türkiye'de 4/1-(a) kapsamında 1.6.1992-11.12.2020 tarihleri
arasında fasılalı olarak 5380 gün, Sırbistan'da ise 1.1.2007-1.10.2007
tarihleri arasında 270 gün çalışması olan ve 16.12.2020 tarihinde yaşlılık aylığı
talebinde bulunan 2.5.1963 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına
tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; 25 yıllık
sigortalılık süresi, 5600 prim ödeme gün sayısı ve 53 yaş şartlarının yerine
getirilmiş olması gerekmektedir.
Türkiye'deki
çalışmalar ile 25 yıl sigortalılık süresi ve 53 yaş şartı yerine getirilmiş
olmakla birlikte, ilgilinin 5600 prim ödeme gün sayısı olmadığından müstakil
yaşlılık aylığı bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.
Ancak, Anlaşmanın 20. maddesi gereği Sırbistan'da 1 yıldan az geçen 270
günlük süre Türkiye’de geçmiş kabul edileceğinden, aylık bağlanması talebinde
bulunulan tarih itibariyle 5650 günü (5380+270) olan ve aylık bağlanması için
aranan 5600 gün prim ödeme şartını yerine getiren sigortalıya tahsis talebini
takip eden aybaşından itibaren Anlaşma kapsamında müstakil yaşlılık aylığı
bağlanacaktır.
3.2.
Kanunun Ek 19. Maddesinin Anlaşma Aylıkları için Uygulanmaması
5510 sayılı
Kanunun ek 19. maddesinde, bu Kanun veya bu Kanunla yürürlükten kaldırılan
ilgili kanun hükümlerine göre malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen
aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının
dosya bazında, 8.2.2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1. maddesi uyarınca
yapılacak ek ödeme dâhil 1.500 Türk lirasından az olamayacağı, aynı maddenin
üçüncü fıkrasında ise uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince
bağlanan kısmi aylıklar için bu madde hükümlerinin uygulanmayacağı
öngörülmüştür.
Bu kapsamda, Genelgenin 6. bölümündeki kısmi aylık hesaplamasına ilişkin "2.2.
Anlaşma Kapsamında Kısmi Aylık Bağlanması" başlığı altındaki formülde yer
alan teorik aylık hesaplanırken de Kanunun ek 19. maddesinde yer alan 1.500
Türk Lirasına yükseltme işlemi yapılmadan sabit sayı bulunarak aylık bağlama
işlemi sonuçlandırılacaktır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
ANLAŞMANIN UYGULANMASINA İLİŞKİN ORTAK VE DİĞER HUSUSLAR
1. Başvuruların
Alınması
Anlaşmanın
32. maddesi gereği, akit taraflardan birinin yetkili kurumuna gönderilmesi
gereken dilekçenin, diğer akit taraf yetkili kurumuna verilmiş olması durumunda
dilekçe, ilgili akit taraf kurumuna verilmiş sayılır. Bu şekilde Sırbistan
yetkili kurumuna gönderilmesi gereken ancak Kuruma intikal eden dilekçeler
geciktirilmeksizin Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.
Aynı şekilde,
Anlaşma kapsamında Kuruma verilmesi gerektiği halde Sırbistan yetkili kurumuna
verilmiş olan dilekçeler, Sırbistan yetkili kurumu tarafından Kuruma
gönderilecektir. Sırbistan yetkili kurumuna yapılmış olan başvuru tarihi,
Kuruma yapılmış başvuru tarihi olarak esas alınacaktır.
2. Sağlık Yardımları Hakkındaki Formülerlere İlişkin İşlemler
Sırbistan
yetkili kurumu tarafından usulüne uygun olarak düzenlenerek Kuruma faks,
e-posta ya da diğer elektronik ortamlarda gönderilen sağlık yardımları
hakkındaki formülerler işleme alınarak gereği yapılacaktır.
3. Aylık Taleplerine İlişkin İşlemler
Talep tarihinden önce Sırbistan’da çalışması bulunan Kanunun 4/1-(a), 4/1-(b)
ve 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalıların veya ölümü halinde hak
sahiplerinin Türkiye'deki prim ödeme gün sayısının müstakil aylık bağlanmasına
yeterli olması durumunda bağlanacak aylık Anlaşma kapsamında
değerlendirilecektir.
Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalıların Anlaşma kapsamındaki aylık bağlama işlemleri
KGEDB tarafından yürütülecektir.
Anlaşma
kapsamında aylık talep başvurularına ve aylık bağlama işlemlerine ilişkin bu
Genelgede yer almayan hususlarda Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği hükümleri
ile 6.11.2018 tarihli ve 2018/38 sayılı Genelge hükümleri uygulanacaktır.
4. İrtibat Kurumları İle Yapılacak Yazışmalar
Sağlık
yardım formülerlerinin gönderilmesi, talep edilmesi ve ilk görevlendirmeler ile
aylık veya gelirlere ilişkin tüm yazışmalar, ilgili SGİM/SGM tarafından
Sırbistan'daki yerel sigorta kurumları ile yapılacaktır.
Sırbistan'daki
ilgili yerel sigorta kurumlarının adresleri, Kurum intranet sayfasında
“Kurumsal/ Dokümanlar/ Yurtdışı/ Yabancı Ülke Sigorta Kurumlarının Adresleri”
bölümünde yayınlanmıştır.
Sırbistan'daki
ilgili yerel sigorta kurumunun bilinmemesi durumunda ise Ek-6'daki yetkili
irtibat kurumları ile yazışma yapılacaktır.
Aylık
veya gelirlere ilişkin olarak Kurum ile Sırbistan irtibat kurumları arasındaki
belge alışverişi işlemleri yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılıncaya
kadar EHGM tarafından yürütülecektir.
Anlaşmanın
31. maddesi uyarınca yazışmalarda akit taraflardan birinin resmi dili
kullanılacaktır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Ek-1:
Yurt Dışı Geçici Görev
Talep Dilekçesi
Ek-3:
Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi
Ek-4:
Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Acil Haller Kapsamında Sağlık Yardım Belgesi
Ek-5: Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi