T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü

 

 

Tarih : 11.05.2020

Sayı : 15591373-030.01-E.5936691

Konu : Sırbistan Sosyal Güvenlik Anlaşması

 

GENELGE

2020/13

 

Türkiye Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti arasındaki sosyal güvenlik anlaşması 26.10.2009 tarihinde imzalanmış ve 1.12.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Anlaşmanın uygulanmasına ilişkin İdari Anlaşma, söz konusu İdari Anlaşmanın 24. maddesi gereğince Anlaşma ile aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.

BİRİNCİ KISIM

GENEL AÇIKLAMALAR

Sosyal Güvenlik Anlaşma; Genel Hükümler, Uygulanacak Mevzuatla İlgili Hükümler, Özel Hükümler, Çeşitli Hükümler ile Geçici ve Son Hükümler olmak üzere 5 (beş) bölümden oluşmaktadır.

Birinci bölümde, Anlaşmanın mevzuatsal ve kişisel kapsamı belirlenmiş olup, akit taraf vatandaşlarının eşit muameleye tabi tutulması, sosyal güvenlik alanındaki hakların diğer akit tarafta da kullanılabileceğine ilişkin hükümler,

İkinci bölümde, çalışanlar, geçici görevliler, uluslararası taşımacılık işletmelerinin personeli ve gemi adamları ile diplomatik temsilcilik görevlilerinin hangi akit tarafın sosyal güvenlik mevzuatına tabi tutulacağına ve geçici görev süresinin azami sınırlarına ilişkin hükümler,

Üçüncü bölümde, genel sağlık sigortası, hastalık ve analık sigortası, ölüm yardımı, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, iş kazası ve meslek hastalığı ile işsizlik ve çocuk yardımlarına ilişkin hükümler,

Dördüncü bölümde, Anlaşmanın uygulanmasına ilişkin çeşitli hükümler,

Beşinci bölümde ise Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ve yürürlükte kalma süresi ile Anlaşma öncesi ve sonrası haklara ilişkin hükümler yer almaktadır.

1.Kavramlar

Bu Genelgede geçen:

1.     Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,

2.     Kanun: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununu,

3.     Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti Arasında Sosyal Güvenlik Hakkında Anlaşmayı,

4.     İdari Anlaşma: Türkiye Cumhuriyeti ile Sırbistan Cumhuriyeti Arasındaki Sosyal Güvenlik Anlaşmasının Uygulanmasına Yönelik İdari Anlaşmayı,

5.     Ülke: Türkiye bakımından Türkiye Cumhuriyeti'ni, Sırbistan bakımından ise Sırbistan Cumhuriyeti'ni

6.     Mevzuat: Anlaşmanın 2. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen sosyal güvenlik alanıyla ile ilgili kanun, tüzük ve yönetmelikler,

7.     Yetkili Kurum: Bu Anlaşmanın 2. maddesinde belirtilen mevzuatların uygulanmasından ve yardımları sağlamaktan sorumlu olan sigorta kurumu,

8.     Yetkili Makam: Anlaşma kapsamında yer alan mevzuatın uygulanması ile görevli olan Bakanlıkları,

9.     Sigortalı: Anlaşmanın 2. maddesi kapsamında, haklarında bir veya her iki akit taraf mevzuatının geçerli olduğu veya geçerli olmuş bulunduğu kişileri,

10.   Yararlanıcı: Her iki akit taraf mevzuatına göre hak sahibi olarak tanımlanan veya öyle kabul edilen kimseleri,

11.   Hak Sahibi: Sigortalı dolayısıyla hak sahibi olan kişileri,

12.   Sigortalılık Süresi: Her iki akit taraf mevzuatına göre prim ödeme süreleri ile prim ödenmiş sayılan süreleri,

13.   Aile Bireyi: Yetkili kurumca uygulanan mevzuata göre aile bireyi olarak tanımlanan veya kabul edilen kimseleri,

14.   Yardım: Anlaşmada aksine bir hüküm bulunmadıkça, kamu fonlarından sağlanan bütün ek ödemeler ile her türlü zamları, yeniden değerlendirme ve ek ödenekleri de içine alan bütün yardımlar ve aylıkları,

15. İkamet: Sürekli olarak ikamet edilmekte olan yeri,

16. Bulunma: Geçici olarak oturulan yeri,

ifade eder.

2. Anlaşmanın Uygulama Alanı

Anlaşma; Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında olanlar için malullük, yaşlılık, ölüm sigortası ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, hastalık ve analık sigortası, genel sağlık sigortası, işsizlik sigortasını,

Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında olanlar için malullük, yaşlılık, ölüm sigortasını,

Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında olanlar için malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasını,

5510 sayılı Kanunun Geçici 20. maddesi kapsamında çalışanlar için malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, işsizlik sigortasını

kapsamaktadır.

5510 sayılı Kanununun Geçici 20. maddesi kapsamında çalışanlar ve aylık sahipleri hakkında Sırbistan İrtibat Kurumları ile yapılacak işlemlere Kurum aracılık yapacaktır. Ancak talep formülerlerinin düzenlenerek Kuruma intikal ettirilmesi ile ilgili işlemler ilgili sandık tarafından gerçekleştirilecektir.

3. Yetkili Kurumlar

Malullük, yaşlılık, ölüm, iş kazaları ve meslek hastalıkları ile genel sağlık sigortası bakımından yetkili kurum Sosyal Güvenlik Kurumu'dur. İşsizlik sigortası bakımından ise yetkili kurum Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü'dür.

İKİNCİ KISIM

ANLAŞMANIN UYGULANMASI ve FORMÜLERLER

Anlaşmanın uygulanmasında kullanılmak üzere, İdari Anlaşmanın 15. maddesinin birinci fıkrasına istinaden Türkçe ve Sırpça olmak üzere 25 adet formüler ihdas edilmiştir. Kurumca düzenlenecek formülerlerin rumuzunda "TR/SRB", Sırbistan yetkili kurumlarınca düzenlenecek olan formülerlerin rumuzunda ise "SRB/TR" ibaresi yer alacaktır.

Anılan formülerler, Kurum intranet sayfasında “Kurumsal/ Dokümanlar/ Yurtdışı/ Formülerler” bölümünde yayınlanmıştır. Formüler, bu Genelgede yer alan açıklamalar doğrultusunda, bilgilerin doğruluğu kontrol edildikten sonra bilgisayar ortamında doldurulacak ve onaylanacaktır.

BİRİNCİ BÖLÜM

UYGULANACAK MEVZUATIN BELİRLENMESİ

İkili anlaşmaların temel ilkelerinden birisi çalışılan ülke mevzuatına tabi olunmasıdır. Anlaşmanın 6/2, 7, 8, 9 ve 10. maddelerinde bu kurala istisna olarak geçici görevle diğer akit tarafa gönderilenlerin, uluslararası taşımacılık işletmeleri personelinin, gemi mürettebatı ve gemide çalışanların, diplomatik misyonlarda veya konsolosluklarda çalışan diplomatlar ile diplomatların özel hizmetlerinde çalışmak üzere bu misyonların bağlı olduğu akit tarafça görevlendirilenlerin hangi akit tarafın mevzuatına tabi kalacaklarına ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Anlaşmanın 11. maddesi ise bu maddelerdeki hükümlere istisna getirilebileceğini düzenlemektedir.

1. Bir İşin İcrası İçin Diğer Akit Tarafa Gönderilen Sigortalının Tabi Olacağı Mevzuat

Bir işin icrası için Türkiye'den Sırbistan'a veya Sırbistan'dan Türkiye'ye gönderilen sigortalılar hakkında uygulanacak mevzuata ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

1.1. Bir İşin İcrası İçin Türkiye'den Sırbistan'a Gönderilen Çalışanlar

1.1.1 24 Aylık Süre İçin

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 6/2, 7, 8, 9/1,3 ve 10/1. maddeleri, İdari Anlaşmanın 3 ve 4. maddeleri

TR/SRB 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

Genelgenin "2. Diplomatik Misyonlar ve Konsolosluk Görevlileri" başlığı haricinde diğer ülkede görev yapacak memur ve benzeri personel Anlaşmanın 6. maddesinin 2. fıkrası gereği gönderen ülkenin mevzuatına tabi olacaktır.

Anlaşmanın 7. maddesi gereği, Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan işvereni tarafından bir işin icrası için Sırbistan’a 24 ayı aşmamak üzere gönderilenler aynı işverenin ücretli çalışanı sıfatını koruduğu takdirde Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir. Yine Kanunun 4/1-(b) kapsamında kendi nam ve hesabına çalışanlar da faaliyetlerini geçici olarak gerçekleştirmek üzere Sırbistan'a gittikleri taktirde, 24 ayı aşmamak üzere Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.

Geçici görevlendirme talebi yapılırken çalışan veya işveren tarafından doldurulacak olan Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi (Ek-1) ile ekinde yer alan görev yazısının, Sırbistan’daki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesinin, Sırbistan’da çalışacağı iş yeri ve adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekmektedir.

Başvuruya istinaden TR/SRB 101 formüleri, sigortalının işyerinin kayıtlı olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezi (SGİM/SGM) tarafından üç nüsha halinde düzenlenerek iki nüshası Sırbistan yetkili kurumuna verilmek üzere sigortalı veya işverene verilecek, bir nüshası ise dosyasında saklanacaktır.

Geçici görevlendirme süresi azami 24 ayı aşmamak kaydıyla, sigortalının geçici görevlendirildiği süre kadar formülerin (3.1) numaralı bölümüne başlangıç ve bitiş tarihleri belirtilerek kaydedilecektir.

1.1.2. 24 Aylık Sürenin Dolmasından Sonra

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 7. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi

TR/SRB 102

Görev Süresinin Uzatılması

 

Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bendleri kapsamındaki sigortalıların Sırbistan'daki görev süreleri formülerde kayıtlı süreyi ya da toplamda 24 ayı aşması durumunda, Anlaşmanın 7. maddesine göre yetkili kurumların karşılıklı mutabakatı ile 60 ayı geçmemek kaydıyla Türk mevzuatına tabi kalmaya devam edecektirler.

Ayrıca Anlaşmanın 11. maddesi gereğince yukarıda belirtilen duruma istisna teşkil eden hallerde de, Sırbistan tarafıyla mutabık kalınması durumunda, mevzuata tabi kalma süresi uzatılabilecektir.

SGİM/SGM’lerin yurtdışı servislerine geçici görev süresinin uzatılmasına dair talep geldiğinde SGİM/SGM, TR/SRB 102 formülerinin (A) bölümü dolduracaktır. (3.1) numaralı bölümdeki süre toplamda 60 ayı geçmeyecek şekilde görev süresi kadar olacaktır. İki nüsha olarak düzenlenecek TR/SRB 102 formüleri geciktirilmeden Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (EHGM) Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığına (YSEDB) iletilecektir.

Sırbistan yetkili kurumu ile geçici görev süresinin uzatılmasına ilişkin yazışmalar EHGM tarafından gerçekleştirilecektir.

Sırbistan yetkili kurumundan alınan onay YSEDB tarafından geciktirilmeden ilgili SGİM/SGM’ye gönderilecektir. Onayı alan SGİM/SGM tarafından formülerin bir nüshası sigortalıya veya işverene verilecek/gönderilecek, bir nüshası ise dosyasında muhafaza edilecektir.

Görev süresinin uzaması halinde çalışan veya işveren tarafından doldurulacak olan Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi ile ekinde yer alan görev yazısının, Sırbistan’daki işveren ile yapılmış olan iş sözleşmesinin, Sırbistan’da çalışacağı işyeri ve işyeri adres bilgilerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekmektedir.

Sırbistan yetkili kurumunun onayının (bir nüsha) YSDEB’ye intikal etmesinin ardından bu nüsha işlemi yapan SGİM/SGM’ye iletilecektir.

1.2. Bir İşin İcrası İçin Sırbistan'dan Türkiye'ye Gönderilen Çalışan

1.2.1. 24 Aylık Süre İçin

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 6/2, 7, 8, 9/1, 3 ve 10/1. maddeleri, İdari Anlaşmanın 3 ve 4. maddeleri

SRB/TR 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

Genelgenin "2. Diplomatik Misyonlar ve Konsolosluk Görevlileri" başlığı haricinde diğer ülkede görev yapacak memur ve benzeri personel Anlaşmanın 6. maddesinin 2. fıkrası gereği gönderen ülkenin mevzuatına tabi olacaktır.

Sırbistan mevzuatına tabi işveren tarafından ülkemize geçici görevle gönderilen sigortalı, ülkemizde çalışmaya başladığı tarihten itibaren azami 24 aya kadar Sırbistan mevzuatına tabi kalacaktır.

Bu şekilde ülkemize gönderilen çalışanın Sırbistan mevzuatına tabi kalmaya devam edebilmesi için Sırbistan yetkili kurumu tarafından azami 24 ayı aşmayacak şekilde düzenlenmiş olan SRB/TR 101 formülerinin Kuruma ibraz edilmesi gerekir.

Kuruma intikal eden SRB/TR 101 formüleri üzerinde herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır. Formülerin ilgili SGİM/SGM'ye intikal etmesi durumunda, formülerin bir örneği yurtdışı işlemleri servisi tarafından görevli olarak geldiği işyeri dosyasının bulunduğu servise iletilerek çalışanın ayrıca Kurum tarafından yersiz tescilinin yapılması önlenecektir.

1.2.2. 24 Aylık Sürenin Dolmasından Sonra

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 7. maddesi, İdari Anlaşmanın 4. maddesi

SRB/TR 102

Görev Süresinin Uzatılması

 

Sırbistan mevzuatına tabi çalışmakta iken geçici görevle Türkiye’ye gönderilen Sırbistan sigortalısının bu görev süresinin formülerde kayıtlı süreyi ya da toplamda 24 ayı aşması halinde Anlaşmanın 7. maddesine göre Kurumun onayının alınması kaydıyla, Sırbistan mevzuatına tabi kalmaya devam edecektir.

Bu durumda sigortalı hakkında görev süresi bitmeden önce, Sırbistan yetkili kurumunca (A) bölümü doldurulan SRB/TR 102 formüleri Kurumun onayının alınması için EHGM'ye gönderilecektir. EHGM tarafından formülerlerin (B) bölümünde yer alan görev uzatma süresi kaydedilip onaylandıktan sonra 1 nüshası Sırbistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Formülerin bir örneği EHGM tarafından görevlinin işyeri dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderilecektir. SGİM/SGM tarafından onaylı SRB/TR 102 formülerinin bir örneği görevli olarak geldiği işyeri dosyasının bulunduğu servise iletilerek, çalışanın ayrıca Kurum tarafından yersiz tescilinin yapılması önlenecektir.

Sırbistan yetkili kurumundan alınan geçici görev süresinin uzatılmasına dair taleplerin SGİM/SGM'ye gelmesi durumunda söz konusu talepler geciktirilmeden EHGM'ye intikal ettirilecektir.

2. Diplomatik Misyonlar ve Konsolosluk Görevlileri

Anlaşmanın 10. maddesinde akit taraflardan birinin diplomatik misyonlarında veya konsolosluklarında çalışan diplomatlar, diğer kişiler, mahallinden istihdam edilen personel ve bu kişiler dışında kalanlar hakkında uygulanacak mevzuat aşağıda yer almaktadır.

2.1. Akit Taraflardan Birinin Diplomatik Misyonlarında veya Konsolosluklarında Çalışan Diplomatlar ve Diğer Kişiler

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 10/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 3 ve 4. maddeleri

TR/SRB 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

Anlaşmanın 10. maddesinin birinci fıkrasına göre diplomatik misyonlarında veya konsolosluklarında çalışan diplomatlar ve diğer kişiler gönderen tarafın mevzuatına tabi olacaklardır. Bu itibarla, Sırbistan tarafından Türkiye'de görevlendirilen bu kişiler Sırbistan mevzuatına tabi olacaklardır. Aynı şekilde Sırbistan'da bulunan ve  ülkemiz tarafından görevlendirilen söz konusu diplomatik ve konsolosluk temsilcileri ülkemiz mevzuatına tabi olacaklardır.

İdari Anlaşmanın 3. maddesi gereği Sırbistan'da ülkemiz mevzuatına tabi olmak suretiyle görev yapacak bu kişilere TR/SRB 101 formüleri üç nüsha olarak düzenlenecek, iki nüshası Sırbistan yetkili kurumuna verilmek üzere sigortalıya veya Kuruma verilecek, bir nüshası ise dosyasında saklanacaktır.

Formülerin (3.) bölümünde görevlendirme süresi bu kişiler için görev yapacakları tarih belli ise o tarih, değil ise başlangıç tarihi yazılarak bitiş tarihi kısmı boş bırakılacaktır.

2.2. Sırbistan'da Bulunan Ülkemiz Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarınca Mahallinden İstihdam Edilen Kişiler

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 10/2 maddesi, İdari Anlaşmanın 5. maddesi

TR/SRB 101A

Tercih Hakkı

 

Diplomatik temsilciliklerimizde çalışmak üzere Sırbistan’dan istihdam edilenler, genel kural olarak Sırbistan mevzuatına tabi olacaklardır. Ancak Sırbistan’dan istihdam edilen kişiler Türk vatandaşı iseler, işe alındıkları tarihi takip eden 3 ay içerisinde Kurum mevzuatına tabi olmayı tercih edebilecektirler.

Tercih hakkı Kuruma TR/SRB 101A formüleri ile yazılı olarak yapılacaktır. Bu kişilerin veya Dışişleri Bakanlığının talebi üzerine üç nüsha TR/SRB 101A formüleri düzenlenerek iki nüshası ilgiliye veya Dışişleri Bakanlığına iletilecektir. Ayrıca tercih hakkını kullanan çalışanın Türk mevzuatına göre sigortalı tescil işlemleri yapılmak üzere ilgili servise bilgi verilecektir.

2.3. Türkiye'de Bulunan Sırbistan Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarınca Mahallinden İstihdam Edilen Kişiler

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 10/2 maddesi, İdari Anlaşmanın 5. maddesi

SRB/TR 101A

Tercih Hakkı

 

Sırbistan'ın Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerinde çalışmak üzere ülkemizden istihdam edilenler, genel kural olarak ülkemiz mevzuatına tabi olacaklardır. Ancak Türkiye'den istihdam edilen kişiler Sırbistan vatandaşı iseler, işe alındıkları tarihi takip eden 3 ay içerisinde Sırbistan mevzuatına tabi olmayı tercih edebilecektirler.

Tercih hakkını kullanan sigortalılar adlarına iki nüsha olarak düzenlenen SRB/TR 101A formülerini ülkemizde bağlı bulundukları SGİM/SGM'ye ibraz edeceklerdir.

2.4. Anlaşmanın 10. Maddesinin 3. Fıkrası Kapsamındakiler

Genelgenin bu bölümünün 2.1., 2.2., 2.3., maddelerinde bahsedilen kişiler dışında kalan görevliler Anlaşmanın 10. maddesinin üçüncü fıkrası gereği diplomatik temsilciliğin bulunduğu ülkenin mevzuatına tabi olacaklardır.

3. Uluslararası Taşımacılık İşletmeleri Personeli

İşyeri merkezi akit taraflardan birinde bulunan nakliyat firması personelinin tabi olacağı mevzuata ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

3.1. Merkezi Türkiye’de Bulunan Uluslararası Taşımacılık İşletmelerinde Çalışanlar

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 8. maddesi, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

TR/SRB 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

Bir işyerinin, başkası hesabına veya kendi adına karayolu, demiryolu, havayolu ya da denizyolu ile uluslararası yolcu veya mal taşımacılığı yapan ve işyeri merkezi diğer akit tarafın bulunan, dolaşan veya sefer yapan personelinden olan bir kimse, işyeri merkezinin olduğu ülkenin mevzuatına tabi olacaktır.

Anlaşmanın 8. maddesine göre, işyeri merkezi ülkemizde bulunan bir işyerinin sigortalısı olarak karayolu, havayolu, demiryolu veya denizyolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan personelin Sırbistan’a gitmesi durumunda, ülkemiz sosyal güvenlik mevzuatına tabi kalabilmesi için işvereninin Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi ile başvurusu üzerine, sigortalı için TR/SRB 101 formüleri düzenlenerek iki nüshası sigortalıya veya işverene verilecektir. Söz konusu belge, sigortalının çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu SGİM/SGM tarafından düzenlenecektir.

Bu kişiler için Sırbistan'da bulunacakları süre belli ise bitiş tarihi kısmına ilgili tarih, değil ise formülerin ilgili kısmına başlangıç tarihi yazılarak bitiş tarihi kısmı boş bırakılacaktır.

3.2. Merkezi Sırbistan'da Bulunan Uluslararası Taşımacılık İşletmelerinde Çalışanlar

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 8. maddesi, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

SRB/TR 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

İşyeri merkezi Sırbistan’da bulunan bir işyerinin sigortalısı olarak karayolu, havayolu, demiryolu veya denizyolu ile yolcu veya mal taşımacılığı yapan personelin ülkemize gelmesi durumunda, kişi hakkında Sırbistan sosyal güvenlik mevzuatının uygulanmasına devam edilmektedir.

Ancak, bu durumda Sırbistan’da sosyal güvenliğinin sağlandığını gösterir ve Sırbistan yetkili kurumunca düzenlenmiş SRB/TR 101 formülerinin ibraz edilmesi gerekmektedir.

Kuruma intikal eden SRB/TR 101 formüleri üzerinde herhangi bir onay işlemi yapılmayacaktır.

4. Gemi Mürettebatı ve Gemide Çalışanlar

4.1. Ülkemiz Bayrağını Taşıyan Gemide Çalışanlar (Gemi Adamları)

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 9/1,3. maddesi, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

TR/SRB 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

Bayrağımızı taşıyan bir gemide çalışanlar ülkemiz mevzuatına tabi olurlar. Bu çalışanın gemiyle Sırbistan limanına ya da karasularına gitmesi durumunda, işvereninin Yurt Dışı Geçici Görev Dilekçesi ile başvurusu üzerine, sigortalı için TR/SRB 101 formüleri düzenlenerek birer nüshası sigortalıya veya işverene verilecektir.

4.2. Sırbistan Bayrağını Taşıyan Gemide Çalışanlar (Gemi Adamları)

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 9/1,3. maddesi, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

SRB/TR 101

Uygulanacak Mevzuat Belgesi

 

Sırbistan bayrağını taşıyan bir gemide çalışanlar Sırbistan mevzuatına tabi olurlar. Bu çalışanın gemiyle ülkemiz limanında ya da karasularında bulunması durumunda, Sırbistan’da sosyal güvenliğinin sağlandığını gösteren SRB/TR 101 formülerini Kuruma ibraz etmesi gerekmektedir.

4.3. Diğer Akit Tarafın Bayrağını Taşıyan Geminin Yükleme, Boşaltma, Tamir İşlerinde Çalışanlar

Anlaşmanın 9. maddesinin ikinci fıkrası gereği akit taraflardan birinin limanında veya karasularında istihdam edilen ve gemi mürettebatından olmayan kişilerden, diğer akit tarafın bayrağını taşıyan bir geminin yükleme, boşaltma veya tamir işlerinde çalışanlar hakkında limanın veya karasularının bulunduğu akit tarafın mevzuatı uygulanacaktır.

4.4. Akit Taraflardan Birinin Bayrağını Taşıyan Bir Gemide Faaliyet İcra Eden Müessese ve Kişiler

Akit taraflardan birinin bayrağını taşıyan bir gemide herhangi bir işin icrası için bulunan kişiler ve müesseseler Anlaşmanın 9. maddesinin üçüncü fıkrası gereği işveren sayılacaktır. Söz konusu kişi ve müesseseler tarafından ücret ödenerek söz konusu gemide çalıştırılan kişiler limanın bulunduğu tarafın ülkesinde ikamet ediyorsa bu tarafın mevzuatına tabi olacaktır.

İKİNCİ BÖLÜM

HASTALIK VE ANALIK SİGORTASI UYGULAMALARI

Anlaşma kapsamında hastalık veya analık halinde sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

1. Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

Anlaşmanın 12. maddesi uyarınca bir akit taraf mevzuatına göre, hastalık ve analık yardımlarına hak kazanmak için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyorsa, diğer akit tarafta geçen sigortalılık sürelerinin aynı zamana rastlamamak şartıyla birleştirileceği hükme bağlamıştır.

1.1. Kurum Sigortalılarının Sırbistan'daki Sigortalılık Süreleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 12. maddesi, İdari Anlaşmanın 6. maddesi

TR/SRB 104

Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

 

Türkiye’de 5510 sayılı Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı ya da hak sahiplerinin hastalık ve analık yardımlarına hak kazanabilmesi için sigortalının ülkemizde geçen sigortalılık sürelerinin yetersiz olması durumunda, Sırbistan’da bu kapsamda geçen sigortalılık süreleri dikkate alınacaktır.

Sigortalının veya ölümü halinde hak sahiplerinin SGİM/SGM’ye yapacakları talebe istinaden TR/SRB 104 formüleri doldurularak üç nüsha düzenlenecek ve iki nüshası Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir. Sırbistan yetkili kurumu, formülerin B bölümünü dolduracak ve bir nüshasını ilgili SGİM/SGM'ye iade edecektir.

Sigortalının, formülerin kendisine verilmesini talep etmesi durumunda bağlı bulunduğu SGİM/SGM tarafından formüler doldurulup onaylanarak iki nüsha halinde sigortalıya verilecek, bir nüshası ise dosyasında muhafaza edilecektir.

Aynı şekilde sigortalının elden getireceği formüler ilgili SGİM/SGM tarafından işleme alınacaktır.

1.2. Sırbistan Sigortalılarının Türkiye’deki Sigortalılık Süreleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 12. maddesi, İdari Anlaşmanın 6. maddesi

SRB/TR 104

Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

Sırbistan mevzuatına göre sigortalı ya da hak sahiplerinin hastalık ve analık yardımlarına hak kazanabilmesi için sigortalının Sırbistan'da geçen sigortalılık sürelerinin yetersiz olması durumunda, Türkiye'de bu kapsamda geçen sigortalılık süreleri dikkate alınacaktır.

Sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi için kullanılan SRB/TR 104 formüleri Sırbistan sigorta kurumlarınca iki nüsha olarak doldurulup onaylandıktan sonra Kuruma gönderilen bu formülerin B bölümü SGİM/SGM’lerin yurtdışı servislerince ülkemizde geçen sigortalılık süreleri işlenerek bir nüshası Sırbistan sigorta kurumuna iade edilecektir. Diğer nüsha ise dosyasında muhafaza edilecektir.

2. Diğer Akit Tarafta Bulunanlara (Geçici İkamet Edenlere) Sağlık Yardımlarının Sağlanması

Türkiye’de sigortalı olarak çalışmakta iken Sırbistan’daki geçici ikameti sırasında sağlık yardımlarından faydalanacak olan sigortalı ve aile bireylerinin, bu yardımlardan faydalanabilmeleri için Kurumca hazırlanmış durumlarına uygun olan formüleri Sırbistan yetkili kurumuna ibraz etmeleri gerekmektedir.

2.1. Bir İşin İcrası İçin İşvereni Tarafından Türkiye'den Sırbistan'a 6 Aydan Az Geçici Görevli Olarak Gönderilen Sigortalı

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 13/1,2,3 ve 15/3,4 maddeleri, İdari Anlaşmanın 7 ve 9/3. maddeleri

TR/SRB 111B

Sırbistan'da Bulunma Esnasında Sağlık Yardımı Belgesi

 

Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısının 6 aydan az geçici görevli olarak Sırbistan’da bulunduğu sırada, sigortalının durumu derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği hallerde Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden Kurum adına yararlanma hakkı vardır.

Sigortalıların, sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için Kurum tarafından düzenlenmiş ve geçici ikameti boyunca Kurum adına acil hallerde sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir TR/SRB 111B formülerine sahip olması gerekmektedir.

Sigortalı, Anlaşmanın 13. maddesi uyarınca gönderilmesi durumunda ve TR/SRB 111B formülerini ibraz etmesi halinde ertelenmesi mümkün olmayan (acil haller) sağlık yardımlarından yararlanabilmektedir.

TR/SRB 111B formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti ve yardımların süresi Kurum mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Sırbistan mevzuatına göre tayin edilecektir.

Sigortalılar adına TR/SRB 111B formüleri düzenlenirken aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir.

        Sigortalıdan,  Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi (Ek-2) alınacaktır.

        İşveren tarafından geçici görevle görevlendirilen sigortalıdan görev süresi ile görevlendirme nedenini belirten yazı temin edilecektir.

        Sigortalının sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı SPAS (Sağlık Provizyon Aktivasyon Sistemi) üzerinden kontrol edilecektir.

Formülerin (4) nolu kısmı sigortalının işverenince ibraz edilen geçici görev süresini gösterir belgedeki süreye göre doldurulacaktır.

2.2. Bir İşin İcrası İçin İşvereni Tarafından Türkiye'den Sırbistan'a 6 Aydan Fazla Geçici Görevli Gönderilen Sigortalı ile Beraberindeki Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

TR/SRB 111A

Türkiye'den Sırbistan'a Çalışmak İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısının 6 aydan fazla geçici görevli olarak Sırbistan’da bulunduğu sırada kendisi ve yanında ikamet eden aile bireyleri, Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinin tamamından yararlanabilmektedir.

Sigortalıların, sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için Kurum tarafından düzenlenmiş ve Sırbistan'da bulunduğu sürece kendisinin ve aile bireylerinin Kurum adına sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir TR/SRB 111A formülerine sahip olmaları gerekmektedir.

TR/SRB 111A formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti ve yardımların süresi Kurum mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Sırbistan mevzuatına göre tayin edilmektedir.

Sigortalılar ve aile bireyleri adına TR/SRB 111A formülerinin düzenlenmesinde aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir.

        Sigortalıdan, Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi alınacaktır.

        İşveren tarafından geçici görevle görevlendirilen sigortalıdan görev süresi ile görevlendirme nedenini belirten yazı temin edilecektir.

        Sigortalının sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir.

        Formülerin (4) nolu kısmı sigortalının işverenince ibraz edilen geçici görev süresini gösterir belgedeki süreye göre; özel iş yerlerinde çalışanlar için en fazla birer yıl olmak üzere görev süresi kadar, kamu iş yerlerinde çalışanlar için ise görev süresi kadar olacak şekilde doldurulacaktır.

2.3. Sırbistan’daki Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarda İstihdam Edilen Ücretli Çalışanlardan Türk Mevzuatını Tercih Edenlerin ve Beraberindeki Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

TR/SRB 111A

Türkiye'den Sırbistan'a Çalışmak İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Anlaşmanın 10. maddesi gereği, Sırbistan’da bulunan Türk Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarında görev yapan ve mahallinden istihdam edilen Türk vatandaşlarından, Türk mevzuatına tabi kalmayı tercih edenler ile beraberindeki bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, söz konusu çalışanın Sırbistan’da istihdam edildiği süre boyunca sağlık yardımlarından Kurum adına ve hesabına yararlanacaktır.

Söz konusu yardımların sağlanmasına esas olan TR/SRB 111A formüleri Genelgenin 2. bölümünde yer alan 2.2. numaralı başlığında belirtilen şekilde düzenlenecektir.

2.4. Bir İşin İcrası İçin İşvereni Tarafından Sırbistan'dan Türkiye'ye Geçici Görevli Olarak Gönderilen Sigortalı ile Beraberindeki Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

SRB/TR 111A

Sırbistan'dan Türkiye'ye Çalışmak İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Sırbistan sigortalılarının geçici görevli olarak Türkiye'de bulunduğu sırada kendisi ve beraberindeki aile bireyleri, Sırbistan sigorta kurumları adına ülkemiz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinin tamamından yararlanabilmektedir.

Sırbistan sigortalılarının, ülkemizde Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabilmeleri için Sırbistan yetkili kurumunca düzenlenmiş SRB/TR111A formüleri ile ilk müracaatlarını en yakın SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.

İlgililerin, bu konuda Sırbistan sigorta kurumları tarafından düzenlenmiş ve geçici görev süresi boyunca kendisi ve aile bireylerinin Sırbistan sigorta kurumu hesabına, sağlık yardımlarından yararlanabileceğini gösterir ve (4) nolu kısmına sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 111A formülerine sahip olmaları gerekmektedir.

İlgililerin, SRB/TR 111A formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca düzenlenecek TR/SRB 111B formüleri (Türkiye'de Bulunanların Sağlık Yardım Belgesi Talebi) ile SRB/TR 111A formüleri Sırbistan sigorta kurumundan talep edilecektir.

Sadece SRB/TR 111A formülerinde kayıtlı olan sigortalı ve aile bireylerinin sağlık yardımından yararlanma hakları vardır.

SRB/TR 111A formülerinde, Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş ise ıslak mühür aranmayacaktır.

Sırbistan sigortalıları, Yurtdışı Provizyon Aktivasyon ve Sağlık Sistemi (YUPASS) kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 111A formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi (Ek-3) verilecektir.

Sadece SRB/TR 111A formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

SRB/TR 111A formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

SRB/TR 111A formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilecektir.

2.4.1. Türkiye’de Bulunan Sırbistan Elçilik ve Konsolosluklarında İstihdam Edilen Ücretli Çalışanlardan Sırbistan Mevzuatını Tercih Edenlerin ve Beraberindeki Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 7 ve 10. maddeleri, İdari Anlaşmanın 3. maddesi

SRB/TR 111A

Sırbistan'dan Türkiye'ye Çalışmak İçin Gönderilen Kişilerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Anlaşmanın 10. maddesi gereği, Türkiye'de bulunan Sırbistan diplomatik misyon veya konsolosluklarında ülkemizden istihdam edilen Sırbistan vatandaşlarından, Sırbistan mevzuatına tabi kalmayı tercih eden ücretli çalışan ve beraberindeki bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, söz konusu çalışanın Türkiye'de istihdam edildiği süre boyunca sağlık yardımlarından Sırbistan adına ve hesabına yararlanacaktır.

Söz konusu yardımların sağlanmasına esas olan SRB/TR 111A formüleri Genelgenin 2. bölümünde yer alan 2.4. numaralı başlığında belirtilen şekilde işlem yapılacaktır.

2.5. Diğer Akit Taraf Ülkesinde Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Aylık/Gelir Sahipleri ile Bu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Oldukları Aile Bireyleri

Diğer akit tarafta turistik amaçlı bulunan sigortalı ve beraberindeki aile bireylerinin sağlık yardımlarından nasıl yararlanacaklarına ilişkin açıklamalar aşağıda yer almaktadır.

2.5.1. Sırbistan’da Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Aylık/Gelir Sahipleri ile Bu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Oldukları Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 13/1,2,3 ve 15/3,4 maddeleri, İdari Anlaşmanın 7 ve 9/3. maddeleri

TR/SRB 111

Sırbistan'da Bulunma Esnasında Sağlık Yardımı Belgesi

 

Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısı, bu kapsamda aylık/gelir sahipleri ve bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinin, Sırbistan’da geçici ikametleri sırasında Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman yararlanma hakları vardır.

Bu yardımlardan yararlanmak için ilgililerin, adlarına düzenlenmiş TR/SRB 111 formülerine sahip olmaları gerekir. Sağlık yardımının acil durumda yapılması durumunun tespiti yardımı yapan ülke olan Sırbistan mevzuatına göre yapılacaktır.

TR/SRB 111 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Kurum mevzuatına göre yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Sırbistan mevzuatına göre belirlenmektedir.

Sigortalının ve aile bireylerinin TR/SRB 111 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

        Sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinden formüler talebine ait Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi alınacaktır.

        Sigortalı ve aylık/gelir sahibi sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS üzerinden kontrol edilecektir.

        TR/SRB 111 formüleri, sigortalı için düzenlenirken sigortalının ücretli izinde olduğuna dair işverence düzenlenmiş yazı veya belge istenerek, bu belgedeki süre kadar düzenlenecektir.

        TR/SRB 111 formüleri yalnızca sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireyi, aylık/gelir sahibi ve bunların bakmakla yükümlü aile bireyleri için düzenlenecek ise talep süresine bağlı kalmak kaydıyla her defasında en fazla üçer aylık süre için düzenlenecektir.

        Formülerin Sırbistan yetkili kurumu tarafından SRB/TR 111B formüleri ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

2.5.2. Türkiye'de Turistik Amaçlı Bulunan Sigortalılar, Aylık/Gelir Sahipleri ile Bu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Oldukları Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 13/1,2,3 ve 15/3,4 maddeleri, İdari Anlaşmanın 7 ve 9/3. maddeleri

SRB/TR 111

Türkiye'de Bulunma Esnasında Sağlık Yardımı Belgesi

 

Sırbistan sigortalıları, aylık/gelir sahipleri ile bakmakla yükümlü bulunduğu aile bireylerinin, ülkemizdeki geçici ikametleri sırasında Sırbistan yetkili kurumu adına ülkemiz mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği zaman yararlanma hakları vardır.

Sırbistan sigortalılarının, Kurum mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabilmeleri için Sırbistan yetkili kurumunca düzenlenmiş ve (4) nolu kısmına sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 111 formüleri ile ilk müracaatlarını en yakın SGİM/SGM’lere yapmaları gerekmektedir.

İlgililerin, SRB/TR 111 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca düzenlenecek TR/SRB 111B (Türkiye'de Bulunanların Sağlık Yardım Belgesi Talebi) ile SRB/TR 111 formüleri Sırbistan yetkili kurumundan talep edilecektir.

Sadece SRB/TR 111 formülerinde kayıtlı olan sigortalı ve aile bireylerinin sağlık yardımlarından yararlanma hakları vardır.

SRB/TR 111 formülerinde, düzenleyen Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş ise ıslak mühür aranmayacaktır.

Sırbistan sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 111 formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Acil Haller Kapsamında Sağlık Yardım Belgesi (Ek-4) verilecektir.

Sadece SRB/TR 111 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

SRB/TR 111 formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

SRB/TR 111 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilmektedir.

2.5.3. Sırbistan’a Öğrenim Amaçlı Giden, Kurum Sigortalısı ya da Aylık/Gelir Sahibinin Bakmakla Yükümlü Aile Bireyleri

Öğrenim amaçlı olarak Sırbistan'a giden Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında Kurum sigortalısının bakmakla yükümlü aile bireyleri ya da aylık/gelir sahibi ile aylık/gelir sahiplerinin bakmakla yükümlü aile bireylerinin Sırbistan'da geçici ikamet ettikleri sırada Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerinden durumları derhal (acil) tedaviyi gerektirdiği hallerde yararlanma hakları vardır.

Aktif kurum sigortalısına öğrenim amaçlı olarak TR/SRB 111 formüleri verilmeyecektir.

Öğrenim amaçlı olarak Sırbistan’a giden aile bireyinin TR/SRB 111 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

        Sigortalı, aylık/gelir sahibi ya da aile bireyinin formüler talebine ait "Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi" alınacaktır.

        Eğitim gördüğü okulun Türkiye’de lise seviyesinde olduğunu gösteren, Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Ataşeliği veya ülkemizin dış temsilciliklerinden alınacak belgenin ibrazı istenecektir.

        Sırbistan'da bir üniversiteden kabul alarak bu ülkeye ön lisans, lisans veya yüksek lisans eğitimi için gidecek olanlardan ise;

        Yurt dışında kabul edildiği üniversiteden kabul edildiğine dair belge,

        Ön lisans, lisans veya yüksek lisans seviyesinde olduğunu gösteren YÖK, Eğitim Ataşeliği veya Ülkemizin Dış temsilciliklerinden alınacak belge,

        Türkçe tercümesi ile birlikte okulun sömestir tarihlerini gösterir belge,

istenecektir.

Erasmus kapsamında gidecek olanların; Türkiye'de okuduğu üniversiteden Erasmus kapsamında gittiğine dair yazı ve okulun sömestir tarihlerini gösterir belge Türkçe tercümesi ile birlikte istenecektir.

Aile bireylerine TR/SRB 111 formüleri düzenlenebilmesi için, aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programı üzerinden kontrol edilecektir. Öğrenim amaçlı Sırbistan’a giden aile bireyleri için TR/SRB 111 formüleri her bir sömestir (dönem) için ayrı ayrı düzenlenecektir.

3. Diğer Akit Tarafta Daimi İkamet Esnasında Sağlık Yardımları

Akit taraf sigortalısının, diğer akit tarafta ikamet eden aile bireyleri veya akit taraftan aylık/gelir almakta iken diğer akit tarafta ikamet eden aylık/gelir sahibi ve beraberindeki aile bireylerinin ikamet ettikleri ülkede kendi adlarına sağlık yardım hakları olmaması kaydıyla, sigortalının bağlı bulunduğu yetkili kurum adına sağlık yardımlarından yararlanma imkanları bulunmaktadır.

3.1. Türkiye’de Çalışan Sigortalının Sırbistan’da İkamet Eden Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 14/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/1. maddesi

TR/SRB 109

Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Kanunun 4/1-(a) statüsüne tabi olarak çalışan sigortalının Sırbistan’da daimi ikamet eden bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri, Sırbistan mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşuluyla, Kurum adına Sırbistan’da sağlık yardımlarından yararlanabilmektedir.

Bu kişiler, TR/SRB 109 formüleri ile Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir.

Söz konusu kişiler, ülkemize geçici olarak geldiklerinde sağlık yardımlarından Kurum mevzuatındaki hükümlere göre yararlanırlar.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi ve yardımlardan faydalanacak olan aile bireylerinin kimler olduğu Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Sırbistan yetkili kurumunun mevzuatına göre belirlenmektedir.

Sırbistan yetkili kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri, Kurumca karşılanacaktır.

İlgililerin, TR/SRB 109 formülerini temin etmeden Sırbistan'a gitmiş olmaları halinde, Sırbistan yetkili kurumu, çalışanın bağlı bulunduğu SGİM/SGM’den söz konusu kişiler için SRB/TR 109A formüleri (Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi Talebi) ile TR/SRB 109 formülerini talep eder. Ayrıca sigortalının ya da aile bireyinin talebi üzerine ilgili SGİM/SGM tarafından TR/SRB 109 formüleri düzenlenebilecektir.

Sigortalının Sırbistan'da ikamet eden bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin TR/SRB 109 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

Söz konusu kişiler için sigortalının bağlı bulunduğu SGİM/SGM’ce formüler talebine ait Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve Sırbistan'da daimi ikamet ettiğine dair ikamet belgesi ve/veya oturum izin belgesi alınacaktır.

        Sigortalının sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı ve aile bireyinin sigortalının bakmakla yükümlüsü olup olmadığı SPAS programından kontrol edilecektir.

        SPAS'ta kaydı olmayan ancak sağlık yardım belgesi talep eden aile bireylerinin müstahak olup olmadığı manuel kontrol edilecektir. SPAS kaydının açılması için bu kişilerden gerekli belgeleri getirmesi ve hak sahibi iseler SPAS kayıtlarını açtırmaları talep edilecektir.

        TR/SRB 109 formüleri sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireyi için her defasında en fazla birer yıllık süre için düzenlenecektir.

        Formülerin Sırbistan yetkili kurumu tarafından "SRB/TR 109A formüleri ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

SGİM/SGM’lerin yurt dışı işlemleri servisleri, TR/SRB 109 formüleri düzenlenmesi talebini aldıktan sonra (A) bölümünü doldurup onayladığı iki nüsha TR/SRB 109 formülerini Sırbistan yetkili kurumuna gönderecektir.

Sırbistan yetkili kurumu, TR/SRB 109 formülerinin (B) bölümünü doldurup onaylandıktan sonra bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.

TR/SRB 109 formüleri ilgili SGİM/SGM'nin yurt dışı işlemleri servisince hesaplaşma işlemlerine esas olmak üzere dosyasında muhafaza edilecek ve ilgililerin (sigortalı ve aile bireyleri) sağlık yardım hakkının devam edip etmediği takip edilecektir.

Sırbistan’da sürekli ikamet eden ve Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip kişilerin sağlık yardımları ile ilgili Kurum mevzuatına göre durdurulması ya da sona ermesine ilişkin bir durum meydana gelmesi durumunda derhal TR/SRB 108 formüleri düzenlenerek Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

3.1.2. Sırbistan’da Çalışan Sigortalının Türkiye'de İkamet Eden Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 14/1. maddesi, İdari Anlaşmanın 8/1. maddesi

SRB/TR 109

Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık Yardım Belgesi

 

Sırbistan sigortalısının ülkemizde ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri, ülkemiz mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşulu ile Sırbistan yetkili kurumu adına Türkiye’de Kurum mevzuatı kapsamında tüm sağlık yardımlarından yararlanabileceklerdir.

Bu kişilerin, (4) nolu kısmına sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 109 formülerini en yakın SGİM/SGM'ye ibraz etmeleri gerekmektedir.

İlgililerin, SRB/TR 109 formülerini temin etmeden ülkemize gelmiş olmaları halinde, Kurumca düzenlenecek TR/SRB 109A formüleri (Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi Talebi) ile SRB/TR 109 formüleri Sırbistan yetkili kurumundan talep edilecektir.

SRB/TR 109 formülerinde, Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş ise ıslak mühür aranmayacaktır.

SGİM/SGM’lerce, formülerde bildirilen sigortalının bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin mevcut olup olmadığı Kimlik Paylaşım Sisteminden kontrol edilecek, ayrıca aile bireylerinin kendi sigortalarından veya bir başkasının sigortasından Kurumdan sağlık yardımı talep etme haklarının bulunup bulunmadığı araştırılacaktır.

Sırbistan yetkili kurumu tarafından (A) bölümü doldurularak gönderilen SRB/TR 109 formülerinin (B) bölümü doldurularak onaylandıktan sonra bir nüshası Sırbistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Sırbistan sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 109 formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi verilecektir.

Sadece SRB/TR 109 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

SRB/TR 109 formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

SRB/TR 109 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilmektedir.

3.2. Akit Taraflardan Birinden Aylık veya Gelir Almakta İken Diğer Akit Tarafta İkamet Edenler ve Aile Bireylerinin Sağlık Yardımları

Anlaşmanın 15. maddesi gereği, akit taraflardan yalnızca birinin mevzuatına göre aylık veya gelir almakta iken diğer akit tarafta daimi ikamet edenlerin ve bunların aile bireylerinin sağlık yardımları, aylık veya geliri ödeyen kurum tarafından karşılanacaktır.

3.2.1. Türkiye’den Aylık/Gelir Almakta Olup Sırbistan'da İkamet Edenler ve Beraberindeki Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 15/1,2. maddesi, İdari Anlaşmanın 9/1. maddesi

TR/SRB 109

Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Sırbistan’da daimi ikamet eden Kanunun 4/1-(a) statüsü kapsamında aylık/gelir alanlar ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri Sırbistan mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşuluyla, Kurum adına Sırbistan’da sağlık yardımlarından yararlanabilmektedir.

Bu kişiler, TR/SRB 109 formüleri ile Kurum adına Sırbistan mevzuatının öngördüğü sağlık hizmetlerini alabileceklerdir.

Söz konusu kişiler, ülkemize geçici olarak geldiklerinde sağlık yardımlarından Kurum mevzuatındaki hükümlere göre yararlanacaktır.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi ve yardımlardan faydalanacak olan aile bireylerinin kimler olduğu Kurum mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Sırbistan yetkili kurumunun mevzuatına göre belirlenecektir.

Sırbistan yetkili kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri, Kurumca karşılanacaktır.

İlgililerin, TR/SRB 109 formülerini temin etmeden Sırbistan'a gitmiş olmaları halinde, Sırbistan yetkili kurumu, aylık/gelir sahibinin belirtmiş olduğu SGİM/SGM’den söz konusu kişiler için SRB/TR 109A formüleri (Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi Talebi) ile TR/SRB 109 formülerini talep eder. Ayrıca aylık/gelir sahibi ya da aile bireyinin talebi üzerine ilgili SGİM/SGM tarafından TR/SRB 109 formüleri düzenlenebilecektir.

Sırbistan’da daimi ikamet eden aylık/gelir sahibi ile bunların yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü oldukları aile bireylerinin TR/SRB 109 formülerine kaydı yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır:

        Söz konusu kişiler için formüler talebine istinaden Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve Sırbistan'da daimi ikamet ettiğine dair ikamet belgesi ve/veya oturum izin belgesi alınacaktır.

        Türkiye'den aylık/gelir alan kişilere formüler düzenlenebilmesi için bu kişilerin aylık/gelirini Sırbistan'a transfer etmeleri gerekmektedir.

        Aylık/gelir sahibi ve bakmakla yükümlü aile bireylerinin sağlık yardımlarına müstahak olup olmadığı SPAS programından kontrol edilecektir. SPAS'ta kaydı olmayan ancak sağlık yardım belgesi talep eden aylık/gelir sahibi ve bakmakla yükümlü aile bireylerinin müstahak olup olmadığı manuel kontrol edilecektir. SPAS kaydının açılması için bu kişilerden gerekli belgeleri getirmesi ve hak sahibi iseler SPAS kayıtlarını açtırmaları talep edilecektir.

        Sırbistan formüleri, aylık/gelir sahibi ve aile bireyleri için her defasında en fazla birer yıllık süre için düzenlenecektir.

        Formülerin Sırbistan yetkili kurumu tarafından SRB/TR 109A formüleri (Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi Talebi) ile talep edilmesi durumunda, ilgiliye verilmesi gereken nüsha, talebi yapan Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

        Aylık/gelir sahibinin adresini Sırbistan'a taşıması gerektiğinden, Kimlik Paylaşım Sisteminden ilgilinin adresinin yurt dışı olup olmadığı kontrol edilecektir.

SGİM/SGM’lerin yurt dışı işlemleri servisleri, TR/SRB 109 formüleri düzenlenmesi talebini aldıktan sonra (A) bölümünü doldurup onayladığı iki nüsha TR/SRB 109 formülerini Sırbistan yetkili kurumuna gönderecektir.

Sırbistan yetkili kurumu, TR/SRB 109 formülerinin (B) bölümünü doldurup onaylandıktan sonra bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.

TR/SRB 109 formüleri ilgili SGİM/SGM'nin yurt dışı işlemleri servisince hesaplaşma işlemlerine esas olmak üzere dosyasında muhafaza edilecek ve ilgililerin sağlık yardım hakkının devam edip etmediği takip edilecektir.

Sırbistan’da sürekli ikamet eden ve Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip kişilerin Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarının durdurulması ya da sona ermesine ilişkin bir durum meydana gelmesi durumunda derhal TR/SRB 108 formüleri düzenlenerek Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

3.2.2. Sırbistan'dan Aylık/Gelir Almakta Olup Türkiye’de İkamet Edenler ve Beraberindeki Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 15/1,2. maddesi, İdari Anlaşmanın 9/1. maddesi

SRB/TR 109

Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık Hizmet Belgesi

 

Sırbistan'dan emekli olan ve Türkiye'de ikamet eden aylık/gelir sahipleri ile bunların yanlarında ikamet eden bakmakla yükümlü aile bireyleri, Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarına hak kazanmamış olmaları koşulu ile Sırbistan yetkili kurumu adına Türkiye’de tüm sağlık yardımlarından yararlanabileceklerdir.

Bu kişilerin, (4) nolu kısmına sağlık yardım hakkı süresi kaydedilmiş olan SRB/TR 109 formülerini en yakın SGİM/SGM'ye ibraz etmeleri gerekmektedir.

SRB/TR 109 formülerinde, Sırbistan yetkili kurumunun adı ve adresinin yazılmış olduğu kontrol edilecektir. Formülerler elektronik ortamda düzenlenmiş ise ıslak mühür aranmayacaktır.

SGİM/SGM’lerce, formülerde bildirilen aylık/gelir sahibi ve bunların bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin mevcut olup olmadığı Kimlik Paylaşım Sisteminden kontrol edilerek, aylık/gelir sahibinin Kurumdan aylık/gelir alıp almadığı ile aile bireylerinin kendi sigortalarından veya bir başkasının sigortasından sağlık yardımı talep etme haklarının bulunup bulunmadığı araştırılacaktır.

Sırbistan yetkili kurumu tarafından (A) bölümü doldurularak gönderilen SRB/TR 109 formülerinin (B) bölümü doldurularak onaylandıktan sonra bir nüshası Sırbistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Sırbistan sigortalıları, YUPASS kapsamına alınıncaya kadar SRB/TR 109 formülerinde kayıtlı kişilere ilgili SGİM/SGM'ce sağlık yardımlarına müstahak olduklarına dair Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi verilecektir.

Sadece SRB/TR 109 formüleri üzerinde adı geçen sigortalı ve aile bireyleri için sağlık yardım belgesi düzenlenecek olup, formüler üzerinde herhangi bir düzeltme ya da ekleme yapılmayacaktır.

SRB/TR 109 formülerinin (4) nolu kısmında belirtilen tarih aralığındaki süreye göre sağlık yardım belgesi düzenlenecektir.

SRB/TR 109 formülerine kaydedilecek ve sağlık yardımına hak sahibi olacak kişilerin tespiti Sırbistan mevzuatına göre, yardımlardan yararlanma şekli ile yardımların kapsamı ise Kurum mevzuatına göre tayin edilecektir.

3.3. Her İki Akit Taraftan Aylık veya Gelir Alanların Sağlık Yardımları

Anlaşmanın 15. maddesinin birinci fıkrası gereği, her iki akit taraf mevzuatına göre aylık veya gelir almakta olanlar ve bunların aile bireylerinin sağlık giderleri daimi ikamet ettikleri ülkenin yetkili kurumunca karşılanacaktır.

Bunların diğer akit tarafta geçici olarak bulunduğu sırada sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için daimi ikamet ettiği akit taraf yetkili kurumundan alınmış SRB/TR 111 veya TR/SRB 111 formülerini ibraz etmeleri gerekmektedir.

İkametin belirlenmesinde 2017/26 sayılı Genelgenin 6.1.1. maddesi, 27.3.2012 tarihli ve 5937370 sayılı EHGM Genel Yazısı ve 24.12.2018 tarihli ve 17585756 sayılı EHGM Genel Yazısı hükümlerine göre işlem yapılacaktır.

3.4. İş Kazasına Uğrayan ya da Meslek Hastalığına Tutulan Sigortalının Diğer Akit Tarafta Geçici ya da Sürekli İkameti Sırasında İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları

Bir iş kazası veya meslek hastalığı dolayısıyla akit taraflardan birinin mevzuatına göre, sağlık yardımlarını talep etme hakkına sahip olan ve diğer akit taraf ülkesinde geçici veya daimi ikamet etmekte olan bir kişi, yetkili kurum nam ve hesabına, geçici veya daimi ikamet etmekte olduğu akit tarafta, bu kurum mevzuatına göre sağlık yardımı talep etme hakkına sahiptir.

3.4.1. Sırbistan’da Geçici ya da Sürekli Görev Sırasında İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 24. maddesi, İdari Anlaşmanın 20. maddesi

SRB/TR 113

Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı Tedavi Bildirimi

 

İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle Kurum mevzuatına göre sağlık yardım hakkına sahip olan ve Sırbistan’da geçici veya sürekli görevi sırasında iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan bir kişi, Kurum adına sağlık yardımlarından yararlanma hakkına sahiptir.

Sırbistan sigorta kurumunca bu kişiler adına yapılan sağlık yardımı giderleri Kurumca karşılanacaktır.

3.4.2. Türkiye'de Geçici ya da Sürekli Görevli Olduğu Sırada İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılacak Sağlık Yardımları

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 24. maddesi, İdari Anlaşmanın 20. maddesi

TR/SRB 113

Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı Tedavi Bildirimi

 

İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle Sırbistan mevzuatına göre sağlık yardım talep etme hakkına sahip olan ve Türkiye'de geçici ya da sürekli görevi sırasında iş kazasına uğrayan ya da meslek hastalığına tutulan bir kişi, Sırbistan yetkili kurumu adına sağlık yardımlarından yararlanma hakkına sahiptir.

Sırbistan yetkili kurumu adına ülkemizde sağlık yardımlarından yararlanmak isteyen sigortalı veya gelir sahibi SGİM/SGM'lere bu talebini bildirecektir.

Yardımlara hak kazanılıp kazanılmadığı, yardımların süresi Sırbistan mevzuatına göre, yardımların kapsamı ve ifa şekli ise Kurum mevzuatına göre belirlenir.

3.5. Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da İptal Edilmesi

Akit taraflardan birinde daimi ikamet etmekte iken sağlanan sağlık yardım hakkı sona eren kişiler için sağlık yardım hakkının durdurulduğuna ya da iptal edildiğine ilişkin bildirim yapılacaktır.

3.5.1. Sırbistan’da Daimi İkamet Etmekte İken Sağlık Yardımlarından Kurum Adına Yararlananların Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da Sona Erdirilmesi

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 14/1, 15/1,2. maddeleri, İdari Anlaşmanın 8/2 ve 9/2. maddeleri

TR/SRB 108

Sırbistan'da İkamet Edenlerin Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkının Durması veya Sona Ermesi Hakkında Bildirim

 

Çalışanın Sırbistan’daki aile bireylerinin, sigortalının bakmakla yükümlüsü sıfatlarını kaybetmeleri ve aylık/gelir sahibinin Türkiye'de sağlık yardım hakkının sona ermesi halinde Sırbistan’da TR/SRB 108 belgesine istinaden sağlanan sağlık yardım hakkının iptal edilmesi gerekmektedir.

Bununla birlikte, bakmakla yükümlü olunan aile bireyinin bu özelliğini kaybetmesi, Sırbistan'da sağlık yardımı hakkı elde etmesi ya da bu kişinin ölmesi gibi durumlarda da Sırbistan’da sağlanan sağlık yardım hakkının sadece söz konusu aile bireyi için iptal edilmesi gerekmektedir.

Sırbistan'da daimi ikamet eden ve ülkemiz adına sağlık yardımlarından faydalanan bu kişilerin sağlık yardım haklarının sonlandırılması için TR/SRB 108 formülerinin (A) bölümü, SGİM/SGM’lerce üç nüsha olarak doldurularak onaylanacak ve iki nüshası Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

TR/SRB 108 formülerini alan Sırbistan yetkili kurumu, (B) bölümünü doldurarak onayladığı formülerin bir nüshasını ilgili SGİM/SGM’ye iade edecektir.

Sırbistan yetkili kurumu tarafından onaylanarak iade edilen TR/SRB 108 formüleri SGİM/SGM’lerce hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere dosyasında muhafaza edilecektir.

Sağlık yardım hakkının sonlandırılması TR/SRB 108 formüleri ile yapılmaktadır. Sağlık yardım hakkı, söz konusu belgenin düzenlendiği tarihten 30 gün sonra veya sigortalı, aylık/gelir sahibinin ölüm tarihi itibariyle sona erer.

3.5.2. Türkiye'de İkamet Etmekte İken Sağlık Yardımlarından Sırbistan Adına Yararlananların Sağlık Yardım Hakkının Durdurulması ya da Sona Erdirilmesi

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 14/1, 15/1,2. maddeleri, İdari Anlaşmanın 8/2 ve 9/2. maddeleri

SRB/TR 108

Türkiye'de İkamet Edenlerin Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Hakkının Durması veya Sona Ermesi Hakkında Bildirim

 

Çalışanın Türkiye'deki aile bireylerinin, sigortalının bakmakla yükümlüsü sıfatlarını kaybetmeleri ve aylık/gelir sahibinin Sırbistan'da sağlık yardım hakkının sona ermesi halinde Türkiye'de SRB/TR 108 belgesine istinaden sağlanan sağlık yardım hakkının iptal edilmesi gerekmektedir.

Bu durumun Kurum tarafından tespit edilmesi halinde ilgili SGİM/SGM'ce ilgili kişiler ile irtibata geçilerek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi iptal edilerek sağlık yardım hakkı sonlandırılacaktır. Söz konusu sigortalı için Sırbistan tarafından TR/SRB 111B formüleri ile SRB/TR 108 formülerinin gönderilmesi istenilecektir.

Ayrıca, bakmakla yükümlü olunan aile bireylerinin bu özelliklerini kaybetmeleri, Türkiye'de sağlık yardımı hakkı elde etmeleri ya da bu kişilerin ölmesi gibi durumlarda Türkiye'de Sırbistan adına sağlanan sağlık yardım hakkının iptal edilmesi gerektiğinden, bu durumun tespit edilmesi halinde ilgili SGİM/SGM'ce ilgili kişi ile irtibata geçilerek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi iptal edilerek sadece söz konusu aile bireyinin sağlık yardım hakkı sonlandırılacaktır. Ayrıca aile bireyinin Sırbistan adına sağlanan sağlık yardım hakkının sona erdiği tarih belirtilerek ilgili SRB/TR 108 formülerinin örneğinin eklendiği yazı Sırbistan tarafına gönderilecektir.

Bakmakla yükümlü olunan aile bireylerinin tamamının durum değişikliği nedeniyle Sırbistan adına sağlık yardım haklarının sonlandırılması gerektiğinin tespit edilmesi durumunda ise ilgili SGİM/SGM'ce ilgili kişiler ile irtibata geçilerek Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi iptal edilerek aile bireylerinin tamamının sağlık yardım hakları sonlandırılacaktır. Ayrıca, Sırbistan tarafından TR/SRB 111B ile SRB/TR 108 formülerinin gönderilmesi istenilecektir.

SRB/TR 108 formülerinin (A) bölümü, Sırbistan yetkili kurumunca üç nüsha olarak doldurularak onaylanacak ve iki nüshası aylık/gelir sahibi ya da aile bireylerinin ikamet ettiği yerdeki SGİM/SGM’lere gönderilecektir.

SRB/TR 108 formülerini alan SGİM/SGM, (B) bölümünü doldurarak onayladığı formülerin bir nüshasını ilgili Sırbistan yetkili kurumuna iade edecektir.

Sağlık yardım hakkının sonlandırılması SRB/TR 108 formüleri ile yapılmaktadır. Sağlık yardım hakkı, söz konusu belgenin düzenlendiği tarihten 30 gün sonra veya sigortalı, aylık/gelir sahibinin ölüm tarihi itibariyle sona erer.

SGİM/SGM tarafından onaylanarak Sırbistan yetkili kurumuna iade edilen SRB/TR 108 formüleri hesaplaşma işlemlerinde kullanılmak üzere dosyasında muhafaza edilecektir.

3.6. İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim

Bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişinin diğer akit taraftaki geçici bulunduğu sırada hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde yapılacak işlemler aşağıda yer almaktadır.

3.6.1. Kurum Sigortalısının İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirim

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 13/1,3 ve 24 maddeleri, İdari Anlaşmanın 7/4 maddesi

SRB/TR 113

Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı Tedavi Bildirimi

 

Kurum mevzuatına tabi sigortalının, Sırbistan’da geçici ikamet sırasında hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde, Sırbistan yetkili kurumunca, Kuruma bildirim SRB/TR 113 formüleri ile yapılacaktır.

Ayrıca, Kurum mevzuatına tabi sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların beraberindeki aile bireylerinin de Sırbistan’da geçici ikamet ettikleri sırada yatılı tedavileri de Sırbistan yetkili kurumunca, Kuruma SRB/TR 113 formüleri ile bildirilecektir.

Sırbistan yetkili kurumlarınca gönderilen SRB/TR 113 formülerine istinaden hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamındaki para yardımları sadece Kurum mevzuatına göre tayin edilir ve doğrudan doğruya sigortalıya ödenir. Bu ödemelerde Sırbistan yetkili kurumunun aracılığı söz konusu değildir.

3.6.2. Sırbistan Sigortalısının İş Göremezlik veya Hastane Tedavisi ile İlgili Bildirimi

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 13/1,3 ve 24 maddeleri, İdari Anlaşmanın 7/4 maddesi

TR/SRB 113

Geçici İşgöremezlik Durumu ve Yatılı Tedavi Bildirimi

 

Sırbistan sigortasına tabi sigortalının, Türkiye'de geçici ikamet sırasında hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamında geçici iş göremezliğe uğraması halinde, bununla ilgili Kurumca Sırbistan kurumlarına bildirim TR/SRB 113 formüleri ile yapılacaktır.

Ayrıca, Sırbistan mevzuatına tabi sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların beraberindeki aile bireylerinin de ülkemizde geçici ikamet ettikleri sırada SRB/TR 111 ve SRB/TR 111A formülerlerine istinaden hastanede yapılan tedavileri de Kurumca, Sırbistan yetkili kurumuna TR/SRB 113 formüleri ile bildirilecektir.

Hesaplaşma esnasında yatılı tedavi formüleri gönderilmediği gerekçesiyle Sırbistan yetkili kurumunca itiraz edilmesi durumunda, söz konusu formülerin bir örneği Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Kurumca gönderilen TR/SRB 113 formülerine istinaden hastalık, analık, iş kazası veya meslek hastalığı sigortaları kapsamındaki para yardımları ise sadece Sırbistan mevzuatına göre tayin edilir ve ödenir. Bu ödemelerde Kurumun aracılığı söz konusu değildir.

4. Protezler, Büyük Cihazlar ve Önemli Sağlık Yardımları

Anlaşmanın 16. maddesi gereği; protezlerin, büyük cihazların ve İdari Anlaşmanın 10. maddesinde yer alan 500 Avro'nun üzerindeki önemli sağlık yardımlarının acil haller dışında verilmesi sağlık yardım bedelini ödeyecek olan yetkili kurumun iznine bağlıdır.

4.1. Sırbistan’da Tedavi Gören Kurum Sigortalıları ve Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 16. maddesi, İdari Anlaşmanın 10. maddesi

SRB/TR 114

Protezler, Büyük Cihazlar ve Büyük Masraf Gerektiren Sağlık Yardımları İzni

 

Sırbistan'da geçici ikamet ettiği sırada yada geçici görevi sırasında sağlık yardımlarından Kurum adına yararlanma hakkı bulunan; sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların aile bireylerine protezlerin, büyük cihazların ve diğer büyük masraf gerektiren sağlık yardımlarının acil haller dışında yapılabilmesi için Sırbistan yetkili kurumunca SRB/TR 114 formüleri ile Kurumdan onay alınması gerekmektedir.

Sırbistan yetkili kurumundan (A) Bölümü doldurulup onaylanmış olarak gelen SRB/TR 114 formülerindeki söz konusu yardımın Kurum mevzuatına göre yapılıp yapılamayacağı, SGİM/SGM’lerin bağlı bulunduğu sağlık sosyal güvenlik merkezince incelenecek, verilecek karara göre formülerin (7) nolu kısmındaki ilgili kutucuk işaretlenecek ve formülerin (B) bölümü ilgili SGİM/SGM tarafından doldurulup onaylanarak Sırbistan yetkili kurumuna iade edilecektir.

Söz konusu formüler, (4.2) nolu kısmında yer alan "Acil Sağlık Yardımları" kutucuğu işaretlenerek gönderilmiş ise herhangi bir işlem yapılmayarak hesaplaşma işlemleri için dosyasında muhafaza edilecektir.

4.2. Türkiye'de Tedavi Gören Sırbistan Sigortalıları ve Aile Bireyleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 16. maddesi, İdari Anlaşmanın 10. maddesi

TR/SRB 114

Protezler, Büyük Cihazlar ve Büyük Masraf Gerektiren Sağlık Yardımları İzni

 

Türkiye'de geçici ikamet ettiği sırada yada geçici görevi sırasında sağlık yardımlarından Sırbistan yetkili kurumu adına yararlanma hakkı bulunan; sigortalı, aylık/gelir sahibi ve bunların aile bireylerine protezlerin, büyük cihazların ve diğer büyük masraf gerektiren sağlık yardımlarının acil haller dışında yapılabilmesi için Kurumca TR/SRB 114 formüleri ile Sırbistan yetkili kurumundan onay alınması gerekmektedir.

Kurumca TR/SRB 114 formülerinin (A) Bölümü doldurulup onaylanarak Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecek, Sırbistan yetkili kurumundan (B) bölümü doldurulmuş olarak gelen TR/SRB 114 formülerindeki söz konusu yardımın Sırbistan mevzuatına göre yapılabileceği belirtilmiş ise SGİM/SGM tarafından söz konusu yardımın verilmesi sağlanacaktır.

Söz konusu yardım acil durum nedeniyle verilmiş ise formülerin (4.2) nolu kısmında yer alan "Acil Sağlık Yardımları" kutucuğu işaretlenecek ve (A) bölümü doldurulmuş olarak Sırbistan yetkili kurumuna bilgi amaçlı olarak gönderilecektir.

Hesaplaşma esnasında TR/SRB 114 formüleri gönderilmediği gerekçesiyle Sırbistan yetkili kurumunca itiraz edilmesi durumunda söz konusu formülerin bir örneği Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

5. Sağlık Yardımı Formülerini Almadan Diğer Akit Tarafta Bulunduğu Sırada Sağlık Yardımı Gören Kişilerin Masraflarının İadesine İlişkin Talepleri

İdari Anlaşmanın 11. maddesine göre bir akit taraf mevzuatına göre sağlık yardımlarından yararlanma hakkı olan ve diğer akit tarafta ilgili sağlık yardım formülerini almadan sağlık yardımı alan kişinin, ödediği sağlık yardımı masraflarının iadesini mevzuatına tabi olduğu akit taraf kurumundan talep etmesi halinde, bu akit tarafça ilgiliye ödeme yapılabilmesi için diğer akit taraf yetkili kurumundan yardımların ücret tarifesi talep edilecektir.

5.1. Kurum Sigortalısının Sırbistan'da Yaptığı Sağlık Yardım Masraflarına İlişkin Geri Ödeme Talepleri

 

İlgili hükümler

İdari Anlaşmanın 11. maddesi

TR/SRB 126

Sağlık Yardımları İadesini Tespit Belgesi

 

Kurum mevzuatına göre sağlık yardımlarına müstahak olan sigortalı ya da aile bireyinin sağlık yardımı formüleri almadan Sırbistan'da görmüş olduğu sağlık yardımlarına ilişkin masraflarını kendisi karşılaması ve sonrasında yapmış olduğu masrafların iadesi yönünde Kuruma talepte bulunması halinde söz konusu masraflar Sırbistan yetkili kurumunca belirlenecek olan ücretler üzerinden sigortalıya ödenecektir.

Sigortalıya yapılacak olan ödemenin tutarının belirlenebilmesi için Sırbistan yetkili kurumundan TR/SRB 126 formüleri ile yapılan tedaviye ilişkin masraf tutarının bildirilmesi istenilecektir.

TR/SRB 126 formüleri düzenlenirken aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir.

        Sigortalının Sırbistan'daki sağlık yardımı aldığı sürelerde Kurumdan sağlık yardım hakkı olup olmadığı SPAS üzerinden kontrol edilecektir.

        Sağlık yardım hakkının olduğunun tespit edilmesi durumunda kişinin acil hal kapsamında sağlık yardımı alıp almadığının araştırması SGİM/SGM’nin bağlı olduğu sağlık sosyal güvenlik merkezince yapılacaktır.

Acil hal kapsamında sağlık yardımı yapıldığının tespit edilmesi durumunda TR/SRB 126 formüleri düzenlenecektir. Yardımların acil hal kapsamı dışında yapıldığının tespiti halinde ise sigortalının talebi reddedilecektir.

Sigortalı ya da aile bireyinin iade talebi üzerine (A) bölümü doldurularak onaylanan ve üç nüsha olarak düzenlenen TR/SRB 126 formülerinin ekine sağlık yardımına ilişkin raporlar ve masraf faturaları da eklenerek, iki nüshası sigortalının tedavi olduğu bölgedeki Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Sırbistan yetkili kurumundan (B) bölümü doldurulmuş olarak gelen formülerde yer alan tutarlar üzerinden sigortalıya ödemenin yapılacağı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınarak Türk Lirası üzerinden ödeme yapılacaktır.

5.2. Sırbistan Sigortalısının Türkiye'de Yaptığı Sağlık Yardım Masraflarına İlişkin Geri Ödeme Talepleri

 

İlgili hükümler

İdari Anlaşmanın 11. maddesi

SRB/TR 126

Sağlık Yardımları İadesini Tespit Belgesi

 

Sırbistan’dan sağlık yardımlarından yararlanma hakkı olan ve sağlık yardımı formüleri olmadan ülkemizdeki geçici ikameti sırasındaki sağlık yardımı masraflarını kendisi karşılayan Sırbistan sigortalısı ya da aile bireyinin ödediği sağlık yardımı masraflarının tazminini Sırbistan yetkili kurumundan talep etmesi halinde, Sırbistan yetkili kurumu SRB/TR 126 formüleri ile yapılan tedaviye ilişkin masraf tutarının bildirilmesini Kurumdan isteyecektir.

Sırbistan yetkili kurumunca (A) bölümü doldurulmuş ve iki nüsha olarak gönderilen SRB/TR 126 formüleri ekindeki belgeler ile faturalar bağlı bulunan sağlık sosyal güvenlik merkezine gönderilerek acil durum nedeniyle verilen bir tedavi olup olmadığı ve tedavinin anlaşmalı sağlık hizmet sunucusu tarafından sağlanıp sağlanmadığının kontrolü yapılmadan, belgelerde belirtilen sağlık yardımları tutarları Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) fiyat tariflerine göre belirlenecek, sonrasında belirlenen tutarlar yurtdışı işlemleri servisince formülerin ilgili alanına yazılarak imzalanıp onaylandıktan sonra bir nüshası Sırbistan sigorta kurumuna iade edilecektir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SAĞLIK YARDIM GİDERLERİNİN HESAPLAŞMASI İŞLEMLERİ

Anlaşma kapsamında verilen sağlık yardımlarının masraflarının ödenmesine ilişkin hususların özel bir protokol ile düzenleneceği Anlaşmanın 18. ve İdari Anlaşmanın 13. maddesinde belirtilmiş olup, masraf ödemeleri fiili tutarlar üzerinden gerçekleştirilecektir.

Fiili tutarlar üzerinden hesaplaşma; bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişilerin, diğer akit tarafta geçici ikametleri sırasında hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan yardımlar ve tıbbi kontrollere ait masraflarının, yardımları yapan sigorta kurumunca, diğer akit taraf kurumundan gerçek bedeller üzerinden talep ve tahsil edilmesidir.

Kurum ile Sırbistan yetkili kurumu arasındaki fiili hesaplaşmalar 6'şar aylık dönemler halinde yapılmaktadır.

Söz konusu dönemler ;

        I. Dönem : 1 Ocak - 30 Haziran

        II. Dönem : 1 Temmuz- 31 Aralık

Yapılan sağlık yardımı masrafları, talep tarihindeki Merkez Bankası efektif alış kuru esas alınarak Avro (€) olarak tespit edilecektir.

İdari Anlaşmanın 13. maddesine göre sağlık yardımı masraflarına ilişkin TR/SRB 125 formüleri, iki nüsha halinde hazırlanacak liste ekinde, 01 Ocak - 30 Haziran ve 01 Temmuz - 31 Aralık tarihleri arasındaki 6’şar aylık dönemler halinde Sırbistan yetkili kurumuna talep tarihindeki T.C. Merkez Bankası efektif alış kurunu gösterir belge ile birlikte gönderilecektir. Sırbistan yetkili kurumu dokümanları aldığı tarihten itibaren üç ay içerisinde toplam miktarın % 50’sini, kalan kısmı ise incelemelerini tamamladıktan sonra ve en geç 6 ay içerisinde ödeyecektir.

1.Hesaplaşma İşlemleri

Diğer akit taraf ülkesinde yapılan sağlık yardım masraflarına ilişkin hesaplaşma işlemlerinde izlenecek usul ve esaslar aşağıda yer almaktadır.

1.1. Kurum Sigortalılarının Sağlık Yardımlarına İlişkin Hesaplaşma İşlemleri

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 18. maddesi, İdari Anlaşmanın 13. maddesi

TR/SRB 125

Sağlık Yardımları Fiili Masraf Belgesi

 

Anlaşmanın hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak, Kurum adına Sırbistan yetkili kurumunca sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin masraflar fiili tutarlar üzerinden Sırbistan yetkili kurumunca SRB/TR 125 formüleri ile Kurumdan talep edilmektedir.

Hesaplaşma işlemleri EHGM tarafından takip edilecektir. Bu itibarla, iki ülke arasındaki hesaplaşma formüleri işlemleri EHGM tarafından sağlanacak olup, hesaplaşma konusunda SGİM/SGM tarafından Sırbistan yetkili kurumları ile herhangi bir bilgi ve belge alış verişi yapılmayacaktır.

Kurum sigortalılarının, Sırbistan işlemleri Kurum Sigortalıları Sağlık Sistemine (KUSAS) entegre edilinceye kadar fiili hesaplaşma işlemleri EHGM tarafından yapılacaktır. KUSAS'a entegrasyon sağlandıktan sonra bu işlemler ilgili SGİM/SGM'ce yapılacaktır.

1.2. Sırbistan Sigortalılarının Sağlık Yardımlarına İlişkin Masraf Belgesi

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 18. maddesi, İdari Anlaşmanın 13. maddesi

SRB/TR125

Sağlık Yardımları Fiili Masraf Belgesi

Anlaşmanın hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalıkları sigortalarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak, Sırbistan yetkili kurumu adına Kurumca sağlanan sağlık yardımlarına ilişkin masraflar fiili tutarlar üzerinden Sırbistan yetkili kurumundan talep edilecektir.

Sırbistan'ın YUPASS'a entegrasyonu tamamlanıncaya kadar Sırbistan sigortalılarının ülkemizde görmüş oldukları sağlık yardım masrafları tedavi gördüğü yıldaki döneme göre TR/SRB 125 formülerine aktarılarak, söz konusu formüler yurt dışı işlemleri servisi bulunan SGİM/SGM'ce oluşturulacaktır.

Sırbistan sigortalıları adına oluşturulan TR/SRB 125 formüleri dönem sonunu takip eden 15 gün içerisinde toplu olarak EHGM'ye gönderilecektir.

2. Tıbbi Kontrole İlişkin Masraflar

Bir akit taraf mevzuatına göre sigortalı olan kişinin, diğer akit tarafta geçici ya da daimi ikameti sırasında maluliyet durumunun tespit edilebilmesi için gerekli olan tıbbi kontroller, kişinin sigortalı olduğu akit tarafın talebi üzerine ilgilinin geçici ya da daimi ikamet yeri kurumu tarafından yapılır. Bu kontrollere ilişkin masrafların hesaplaşmasında yapılacak işlemler aşağıda yer almaktadır.

2.1. Kurum Sigortalılarının Tıbbi Kontrolüne İlişkin Masraf Bildirimi

Sırbistan’da geçici ya da daimi ikamet eden Kurum sigortalılarının maluliyet veya iş göremezlik durumlarının tespit edilebilmesi için öngörülen tıbbi kontroller, Kurumun talebi üzerine Sırbistan yetkili kurumu tarafından yapılacaktır.

Yapılan tıbbi kontroller neticesinde ortaya çıkan masrafların Kuruma bildirimi SRB/TR 125 formüleri ile yapılacaktır.

Şayet tıbbi kontroller her iki akit tarafın mevzuatlarının uygulanması için yapılıyorsa, masraflar Sırbistan yetkili kurumunca karşılanır.

2.2. Türkiye'den Yapılan Malullük Aylığı Talebi Sonucu Rapor Sevk Masraflarının Bildirimi

Ülkemizde sürekli ikamet eden ve malullük aylığı talebinde bulunan Sırbistan sigortalıları, aylık taleplerine esas olan raporların düzenlenebilmesi için masrafları Kurumca karşılanmak üzere sağlık hizmeti sunucularına sevk edilecektir.

İlgili SGİM/SGM tarafından sevk sonucunda ortaya çıkan masrafların Sırbistan yetkili kurumuna bildirilmesi için Sırbistan'a yapılan aylık talebi ve masraf faturalarının bir örneği üst yazı ekinde YSEDB'ye gönderilecektir.

Söz konusu raporun her iki akit tarafça incelenmesi durumunda ise sevk sonucu oluşan masraf için Sırbistan yetkili kurumuna herhangi bir bildirimde bulunulmayacaktır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

CENAZE YARDIMLARI (ÖDENEKLERİ)

1. Ölüm Yardım Talebi ve Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

Anlaşmanın 23. maddesi gereğince, akit taraflardan birinin ya da ikisinin mevzuatına göre ölüm yardımlarından yararlanılabilmesi ile ilgili işlemler aşağıda yer almaktadır.

1.1. Kurum Mevzuatına Tabi Sigortalılarının Ölüm Yardım Talebi ve Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

1.1.1. Ölüm Yardımı Talebi

Kurum sigortalısı ya da aylık/gelir sahiplerinin, Sırbistan'da vefat etmesi durumunda, ölen kişinin hak sahipleri Kurum mevzuatında öngörülen ölüm (cenaze) yardımına hak kazanırlar.

Bu durumdaki hak sahipleri, doğrudan Kuruma başvurabilecekleri gibi Sırbistan sigorta kurumu aracılığı ile de başvurabilmektedir.

Sırbistan sigorta kurumuna hak sahipleri tarafından bu yönde bir talep gelmesi durumunda, Sırbistan sigorta kurumunca yazı ile birlikte giderlere ilişkin kanıtlayıcı belgeler Kuruma gönderilecektir.

SGİM/SGM’lere intikal eden yazı ve ekindeki belgeler incelenerek uygun görülmesi halinde talep sahibi ile iletişime geçilecek, ölüm yardımı tutarı Kurum mevzuatına göre doğrudan ödenecektir.

1.1.2.Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 23. maddesi, İdari Anlaşmanın 19. maddesi

TR/SRB 201

SRB/TR 205

Bildirim

Sigortalılık Süreleri

 

Anlaşmanın 23. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, Türk ya da Sırbistan mevzuatına göre ölüm yardımlarından yararlanmak için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyor ise yardımları ödemekle yetkili kurum, diğer akit tarafta geçen süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilir.

Ölen kişinin Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin yetmemesi durumunda, SGİM/SGM’lerce ilgilinin Sırbistan'daki sigortalılık sürelerini gösteren SRB/TR 205 formüleri TR/SRB 201 formüleri ile Sırbistan sigorta kurumundan istenilecektir. TR/SRB 201 formüleri iki nüsha olarak düzenlenecek ve (3) nolu kısmı doldurulacaktır.

Sırbistan sigorta kurumundan gelecek cevaba istinaden talep sahibi hakkında işlem yapılacaktır.

1.2. Sırbistan Mevzuatına Tabi Sigortalılarının Ölüm Yardım Talebi ve Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

1.2.1.Ölüm Yardımı

Sırbistan mevzuatına tabi sigortalı ya da aylık/gelir sahiplerinin, Türkiye’de ölmesi durumunda, ölen kişinin hak sahipleri Sırbistan mevzuatında öngörülen ölüm yardımına hak kazanırlar.

Bu durumdaki hak sahipleri, doğrudan Sırbistan sigorta kurumuna başvurabilecekleri gibi Kurum aracılığı ile de ölüm yardımını ödemeden sorumlu Sırbistan sigorta kurumuna başvurabilmektedir.

Kuruma hak sahipleri tarafından bu yönde bir talep gelmesi durumunda Kurumca yazı ile birlikte giderlere ilişkin kanıtlayıcı belgeler Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Kurum ile Sırbistan irtibat kurumları arasındaki belge alışverişi işlemleri yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılıncaya kadar EHGM tarafından yürütülecektir.

Bu belgelere istinaden, ölüm yardımları Sırbistan sigorta kurumu tarafından talep sahiplerine doğrudan ödenmekte olup, Kurumca bu ödemelere aracılık edilmeyecektir.

Hem Sırbistan hem de Kurum mevzuatına göre ölüm yardımından yararlanma imkanı bulunan kişilerde ise ölüm yardımı ölen kişinin daimi ikamet ettiği akit tarafın sigorta kurumu tarafından karşılanacaktır.

1.2.2.Sigortalılık Sürelerinin Birleştirilmesi

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 23. maddesi, İdari Anlaşmanın 19. maddesi

SRB/TR 201

TR/SRB 205

Bildirim

Sigortalılık Süreleri

 

Türk ya da Sırbistan mevzuatına göre ölüm yardımlarından yararlanmak için belirli sigortalılık sürelerinin tamamlanmış olması gerekiyor ise yardımları ödemekle yetkili kurum, diğer akit tarafta geçen süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilir.

Bu durumda ölen kişinin Sırbistan'daki sigortalılık sürelerinin yetmemesi durumunda, Sırbistan sigorta kurumunca Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin talep edilmesi halinde iki nüsha düzenlenen Türkiye'deki sigortalılık sürelerini gösterir TR/SRB 205 formülerinin bir nüshası Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

İŞSİZLİK YARDIMLARI

Anlaşmanın 27. maddesi gereğince; akit taraflardan birinin yardımlardan yararlanma hakkı sigortalılık sürelerinin tamamlanması koşuluna bağlı ise bu tarafın yetkili kurumu, diğer tarafın mevzuatına tabi olarak geçen sigortalılık sürelerini aynı zamana rastlamamak şartıyla birleştirebilir.

İdari Anlaşmanın 2. maddesinde ise işsizlik sigortasını kapsayan mevzuatla ilgili olarak Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü yetkili kurum olarak belirlenmiştir.

Bu durumda, sigortalılardan işsizlik sigortası kapsamında bir başvuru yapıldığında, başvuru yapılan SGİM/SGM başvuruyu Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğüne gönderecektir.

ALTINCI BÖLÜM

AYLIK VE GELİR İŞLEMLERİ

Aylık/gelir işlerine ilişkin olarak Kurum ile Sırbistan yetkili kurumları arasındaki belge alışverişi işlemleri EHGM tarafından yürütülecektir. Ancak yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapıldıktan sonra söz konusu işlemler ilgili SGİM/SGM tarafından yapılacaktır.

1. Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler

Anlaşmaya göre her iki akit tarafta birden çalışması bulunan bir sigortalının akit taraflardan birindeki prim ödeme gün sayısı, aylığa hak kazanmaya yetiyorsa bu akit taraf sadece kendi mevzuatına göre geçen sigortalılık sürelerini dikkate alır. Söz konusu sürelerin bu akit taraf mevzuatına göre aylığa hak kazanmaya yetmemesi durumunda ise Anlaşmanın 19. maddesine göre diğer akit taraftaki sigortalılık süreleri, aynı zamana rastlamamak kaydıyla birleştirilecektir.

Anlaşmanın 32. maddesi gereği, akit taraflardan birine yapılması gereken bir başvurunun diğer akit taraftaki yetkili kuruma yapılmış olması durumunda da başvuru ilgili akit tarafın yetkili kurumuna yapılmış sayılır.

Aylıklara ilişkin Kurum ile Sırbistan irtibat kurumu arasında yürütülmesi gereken işlemlerin tamamı sigortalının son çalışmasının geçtiği SGİM/SGM tarafından yürütülecektir.

Ancak Kurumdan aylık alan sigortalıların Anlaşma kapsamında Sırbistan'dan aylık talebinde bulunmaları durumunda, sigortalının aylık talebine ilişkin işlemler kişinin aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecektir.

Türkiye ve Sırbistan Sosyal Güvenlik Anlaşması kapsamında malullük, yaşlılık veya ölüm aylıklarına hak kazanılması için; ülkemizdeki 5510 sayılı Kanunun 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) bendi ve 506 sayılı Kanunun Geçici 20. maddesi kapsamındaki çalışmalar Sırbistan’daki sigortalılık süreleri aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirilebilmektedir.

Anlaşma, sigortalıların anlaşmanın yürürlük tarihinden önceki hizmetlerini de kapsamakta olup herhangi bir yardıma hak kazanılmasında bu süreler de dikkate alınacaktır.

Her iki akit taraftaki sürelerin birleştirilmesi sonucu sigortalının aylığa hak kazanamaması durumunda, taraflar sosyal güvenlik anlaşması imzalamış bulundukları üçüncü bir ülkedeki sigortalılık sürelerini de aynı zamana rastlamamak koşulu ile birleştirebilirler.

1.1. Türkiye'den Yapılan Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Aylığı Başvurularına İlişkin İşlemler

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 19,20,21 ve 22. maddeleri, İdari Anlaşmanın 15 ve 16. maddeleri

TR/SRB 201

Bildirim

TR/SRB 201A

Geçici Bildirim

SRB/TR 205A

Bildirim

TR/SRB 202

Aylık Talebi

TR/SRB 203

Dul ve Yetim Aylığı Talebi

TR/SRB 204

Çalışma Beyan Belgesi

TR/SRB 205

Sigortalılık Süreleri

TR/SRB 206

Karar Bildirme

TR/SRB 207

Tıbbi Rapor

 

TR/SRB 201 formüleri iki ülke yetkili kurumları arasındaki iletişimi sağlayan formüler olup üst yazı niteliğinde kullanılacaktır. TR/SRB 201 formüleri sayesinde iki kurum arasındaki yazışmalar tercüme işlemi yapılmasına gerek kalmadan gerçekleşebilecektir.

Sigortalı, aylık/gelir sahibi hakkındaki bilgi ve belgeler gönderilirken TR/SRB 201 formülerindeki ilgili kutucuklar işaretlenecek ve TR/SRB 202, TR/SRB 203, TR/SRB 204, TR/SRB 205, TR/SRB 206, TR/SRB 207 formülerlerinin Sırbistan sigorta kurumlarına gönderilmesinde üst yazı yerine kullanılacaktır.

Türkiye'deki çalışmalarından dolayı müstakil aylık hakkı bulunmayıp, Anlaşma hükümlerine göre aylık talebinde bulunanlar için Sırbistan'da geçen sigortalılık sürelerini gösterir SRB/TR 205A formülerinin mevcut olması gerekmektedir.

SRB/TR 205A formülerinin mevcut olmaması halinde TR/SRB 201A formüleri ile birlikte TR/SRB 202 veya TR/SRB 203 formülerleri düzenlenerek Sırbistan'da geçen sigortalılık sürelerini gösterir SRB/TR 205A formüleri talep edilecektir.

Sırbistan tarafından TR/SRB 201A formülerinin arka yüzünde yer alan SRB/TR 205A formüleri doldurularak gönderilmesine müteakip aylık durumu incelenecek ve TR/SRB 205 formüleri ile ilgilinin ülkemizdeki sigortalılık süreleri ve TR/SRB 206 formüleri ile de aylık kararı Sırbistan tarafına TR/SRB 201 formüleri ile bildirilecektir.

Sigortalının talebinin Kanunun 4/1-(a) ve 4/1-(b) bentleri kapsamında değerlendirilmesi gerekiyorsa aylık taleplerine ilişkin formülerlerin düzenlenmesi ve Sırbistan yetkili kurumuna gönderilmesi işlemleri, sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecektir. Bu kapsamdaki sigortalıların Sırbistan kurumlarından hizmet isteme ve hizmet gönderme işlemleri de sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yapılacaktır.

Sigortalıların aylık taleplerine ilişkin işlemler aşağıdaki şekilde yürütülecektir:

1.1.1. Sigortalının Son Çalışmasının Geçtiği ya da Kurumdan Aylık Alıyor Olması Halinde Dosyasının Bulunduğu SGİM/SGM'ye Başvurması

Anlaşmaya göre aylık bağlanması için SGİM/SGM’lere başvuran aylık talep sahipleri, öncelikle yurt dışı işlemleri servislerine yönlendirilecektir.

Bu servislerce yaşlılık, erken yaşlılık ve malullük aylığı talebi için TR/SRB 202, dul ve yetim aylığı talebi için TR/SRB 203 formüleri bilgisayar ortamında düzenlenecektir. Ayrıca sigortalıdan Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi ile birlikte varsa Sırbistan’da geçen sigortalılık sürelerine ait belge örnekleri alınacaktır. Bu belge örneklerinin ibraz edilememesi durumunda TR/SRB 204 formüleri bilgisayar ortamında düzenlenecektir.

Sigortalının ülkemizdeki hizmetlerinin toplanması, birleştirilmesi ve tespitine yönelik işlemler, yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde yürütülecek olup, talep sahibinin ülkemizde geçen çalışmalarına ait TR/SRB 205 ve TR/SRB 205A formüleri sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından düzenlenecek ve onaylanacaktır.

Malullük aylığı talebi söz konusu ise, sigortalı başvurduğu SGİM/SGM tarafından sağlık hizmeti sunucusuna sevk edilerek TR/SRB 207 formülerinin düzenlenmesi sağlanacaktır. Sevk işleminde TR/SRB 207 formülerinin ilgili kısımları SGİM/SGM tarafından doldurulacaktır.

Yaşlılık aylığı talebi halinde TR/SRB 202, TR/SRB 205 ve gerekmesi durumunda TR/SRB 204 formülerleri, malullük aylığı talebi durumunda ise TR/SRB 207 formüleri ikişer nüsha olarak düzenlenecek olup formülerlerin bir nüshası dosyasında muhafaza edilecek, diğer nüshası TR/SRB 201 ekinde Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir. Bu gönderme işlemi yapılırken ilgilinin Sırbistan'daki çalışmalarını gösterir SRB/TR 205 ve aylık bağlama kararına ilişkin SRB/TR 206 formüleri talep edilecektir.

Türkiye tarafından ekleri ile birlikte gönderilen formülerleri alan Sırbistan yetkili kurumu, sigortalının talebini kendi mevzuatı kapsamında değerlendirecektir. Sırbistan yetkili kurumundan gönderilen SRB/TR 205 ve SRB/TR 206 formülerleri ilgili SGİM/SGM'ye veya Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına (KGEDB) ulaştığında gerekli işlem ve kontroller yapılarak ilgili formülerler dosyasında muhafaza edilecektir.

Sigortalının ülkemizdeki aylık talebine ilişkin işlemlerde yürürlükteki usul ve esaslar dahilinde, sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yürütülecek ve aylık kararı sigortalıya ve Sırbistan yetkili kurumuna bildirilecektir.

Sırbistan yetkili kurumundan hizmet isteme işlemleri sigortalının son çalışmasının geçtiği SGİM/SGM tarafından TR/SRB 201 veya TR/SRB 201A formüleri ile yapılacaktır.

1.1.2. Sigortalının Son Çalışmasının Geçtiği ya da Kurumdan Aylık Alıyor Olması Halinde Dosyasının Bulunduğu SGİM/SGM'den Farklı Bir SGİM/SGM'ye Başvurması Halinde

Anlaşmaya göre aylık bağlanması için SGİM/SGM’lere başvuran aylık talep sahipleri, öncelikle yurt dışı işlemleri servisine yönlendirilecektir.

Bu servislerce yapılacak kontrol neticesinde sigortalının başvurusunun son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir SGİM/SGM'de olduğunun tespit edilmesi halinde, aylık talebini alan SGİM/SGM’lerce TR/SRB 202, TR/SRB 203, TR/SRB 205 ve gerekmesi durumunda TR/SRB 204 formülerleri ikişer nüsha olarak düzenlenecek olup bütün bölümleri sigortalı ile birlikte bilgisayar ortamında doldurulacaktır.

Malullük aylığı talebi söz konusu ise talep sigortalının başvurduğu SGİM/SGM tarafından sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye yönlendirilecektir. Bu SGİM/SGM tarafından sigortalının başvurduğu ildeki sağlık hizmet sunucusuna sevk işlemi yapılacak ve sonrasında TR/SRB 207 formülerinin düzenlenmesi işlemleri de bu SGİM/SGM tarafından sağlanacaktır. Sevk işleminde TR/SRB 207 formülerinin ilgili kısımları SGİM/SGM tarafından diğer kısımları ise ilgili doktor tarafından doldurulacaktır.

Yaşlılık veya malullük aylığı talebi durumunda TR/SRB 202, malullük aylığı talebi durumunda TR/SRB 207, ölüm aylığı talebi durumunda ise TR/SRB 203 formüleri Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi ile birlikte varsa Sırbistan’da geçen sigortalılık sürelerine ait diğer belge örnekleri alınarak sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderilecektir.

Sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM tarafından yapılacak diğer işlemler Genelgenin bu bölümünde yer alan 1.1.1. numaralı başlığı altındaki açıklamalara göre sonuçlandırılacaktır.

1.1.3. Türkiye'de Çalışması Bulunmayan Sigortalının Sırbistan'dan Aylık Talebine İlişkin İşlemler

Ülkemizde çalışması bulunmayan sigortalıların Sırbistan'dan aylık talebinde bulunmak için Kuruma yaptığı başvurulara ilişkin tüm işlemler ilgilinin başvurduğu SGİM/SGM tarafından gerçekleştirilecektir.

1.1.4. Kanunun 4/1-(c) bendi Kapsamındaki Sigortalıların Aylık Talebine İlişkin İşlemler

Son çalışması Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında olan veya 2829 sayılı Kanuna ya da Kanunun 53. maddesine göre Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında aylık bağlanması gereken sigortalıların aylık taleplerine ilişkin formüler, ikamet edilen veya başvuru yapılan yerdeki SGİM/SGM tarafından düzenlenerek iki nüsha halinde Sırbistan yetkili kurumuna gönderilmek üzere EHGM KGEDB'ye iletilecektir. Bu kapsamdaki sigortalıların Sırbistan kurumlarından hizmet isteme ve hizmet gönderme işlemleri aylık alanlar için KGEDB tarafından,  aylık almayanlar için ise EHGM Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı (KGTHDB) tarafından yürütülecektir.

1.2. Sırbistan'dan Yapılan Yaşlılık, Malullük ve Ölüm Aylığı Taleplerine İlişkin İşlemler

 

İlgili hükümler

Anlaşmanın 19,20,21 ve 22. maddeleri, İdari Anlaşmanın 15 ve 16. maddesi

SRB/TR 201

Bildirim

SRB/TR 201A

Geçici Bildirim

TR/SRB 205A

Bildirim

SRB/TR 202

Aylık Talep Formüleri

SRB/TR 203

Dul ve Yetim Aylığı Talebi

SRB/TR 204

Çalışma Beyan Belgesi

SRB/TR 205

Sigortalılık Süreleri Hakkında Belge

SRB/TR 206

Karar Bildirme

SRB/TR 207

Tıbbi Rapor

Sırbistan’da ikamet eden sigortalılar, her türlü aylık ve hizmet birleştirme taleplerini Sırbistan yetkili kurumuna yapacaklardır. Sırbistan yetkili kurumu malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı ile hizmet birleştirilmesine ilişkin her türlü taleplerini SRB/TR 201 ile birlikte SRB/TR 202, SRB/TR 203, SRB/TR 204 ve TR/SRB 205 formülerleri ile sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye gönderecektir.

Sırbistan yetkili kurumlarınca sigortalının Türkiye'deki son sigortalılık süresinin hangi il dahilinde geçtiği tespit edilmemiş ise buna ilişkin talepler, YSEDB'ye intikal ettirilecek, adı geçen Daire Başkanlığınca ise ilgili SGİM/SGM'ne gönderilecektir.

Sırbistan'dan gelen aylık taleplerinin sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'den farklı bir SGİM/SGM'ye gönderilmesi durumunda, talep geciktirilmeksizin sigortalının son çalışmasının geçtiği ya da Kurumdan aylık alıyor olması halinde aylık dosyasının bulunduğu SGİM/SGM'ye iletilecektir.

Talebi alan SGİM/SGM, Kurum mevzuatı ve Anlaşma hükümleri kapsamında hizmetleri birleştirecek ve kararı sigortalıya doğrudan, Sırbistan yetkili kurumuna TR/SRB 206 formüleri ile bildirecektir.

Malullük aylığı taleplerinde Sırbistan yetkili kurumu tarafından SRB/TR 207 formüleri de gönderilecektir. Sırbistan'dan gelen malullük aylığı talepleri de Kurum mevzuatı çerçevesinde değerlendirilerek, aylık talebi sonuçlandırılacaktır.

Sigortalının aylık talebinin, Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamında değerlendirilmesi gerekiyorsa yukarıda sayılan işlemler KGEDB tarafından yürütülecektir.

2. Aylıkların Hesaplanması

2.1. Anlaşma Kapsamında Müstakil Aylık Bağlanması

Başvuru sahibinin aylığa hak kazanmasında sadece Türkiye’deki sigortalılık sürelerinin yeterli olması durumunda, Kanunun ilgili hükümlerine göre aylık bağlama işlemleri gerçekleştirilecek, Sırbistan’da geçen süreler aylığın hesabında dikkate alınmayacaktır.

Örnek 1: Sırbistan'da 1.1.2007-31.12.2009 tarihleri arasında 1000 gün, Türkiye'de ise Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında 1.1.2010-3.5.2023 tarihleri arasında 4800 gün çalışması olan ve 23.5.2023 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan 2.2.1960 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre 63 yaş ve 4800 gün prim ödeme şartlarının oluşması gerekmektedir.

Buna göre, yaşlılık aylığı talep tarihinde Türkiye'de 4800 günü ve 63 yaşı bulunan sigortalının Sırbistan’da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmaksızın, ülkemizde geçen çalışmalarına göre müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Örnek 2: Sırbistan'da 1.1.2007-31.12.2008 tarihleri arasında 450 gün, Türkiye'de ise Kanunun 4/1-(b) bendi kapsamında 1.1.2009-31.12.2023 tarihleri arasında 5400 gün çalışması olan ve 23.1.2024 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan 3.1.1961 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre 63 yaş ve 5400 gün prim ödeme şartlarının oluşması gerekmektedir.

Buna göre, yaşlılık aylığı talep tarihinde Türkiye'de 5400 günü ve 63 yaşı bulunan sigortalının Sırbistan’da geçen sigortalılık süreleri dikkate alınmaksızın, ülkemizde geçen çalışmalarına göre müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

2.2. Anlaşma Kapsamında Kısmi Aylık Bağlanması

Anlaşmanın 19. maddesinin birinci fıkrası gereğince, Türkiye'deki sigortalılık sürelerinin aylığa hak kazanmaya yetmemesi durumunda aynı zamana rastlamamak kaydıyla Sırbistan'daki sürelerle birleştirilerek aylığa hak kazanma durumu değerlendirilecektir. Aylık bağlama işlemi yapılırken sadece Türkiye’de geçen çalışmalara ait Prime Esas Kazanç (PEK) dikkate alınacaktır.

Kısmi aylık, (Toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanan teorik aylık miktarı x (Türk mevzuatına göre geçen prim ödeme gün sayısı / Toplam prim ödeme gün sayısı)) formülüne göre hesaplanacaktır.

Örnek: Sırbistan'da 1.1.2007-31.12.2017 tarihleri arasında 3960 gün, Türkiye'de ise Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında 1.1.2018-13.6.2026 tarihleri arasında 3040 gün çalışması olan ve 20.6.2026 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan 14.4.1966 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; Türkiye'deki ilk işe giriş tarihine göre (1.1.2018) 5510 sayılı Kanunun 28. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan şartları yerine getirememiş olması nedeniyle müstakil yaşlılık aylığı bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.

Ancak, Sırbistan'da çalışmaya başlanılan 1.1.2007 tarihi, ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilerek kısmi yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için 7000 gün ve 60 yaş şartlarının oluşması gerekmektedir. Yaşlılık aylığı talep tarihi itibariyle aylık bağlama şartları oluştuğundan ilgiliye Sırbistan süreleri de dikkate alınarak kısmi yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Aylık bağlanırken sadece Türkiye’de geçen çalışmalara ait prime esas kazançlar dikkate alınmak suretiyle Türkiye ve Sırbistan'da geçen toplam 7000 gün üzerinden teorik aylık hesaplanacak ve bulunan tutarın, Türkiye'de geçen 3040 gün çalışmaya istinaden 0,4342 (3040/7000 = 0,4342) oranı kısmi aylık olarak ödenecektir.

3. Ortak Hükümler

3.1 Bir Yıldan Az Sigortalılık Süreleri

Anlaşmanın 20. maddesi gereği bir akit tarafın mevzuatına göre geçen sigortalılık sürelerinin 1 yıldan az olması durumunda, bu süreler ilgili akit tarafça aylık hesabında dikkate alınmaz. Ancak, bu durum akit taraf mevzuatına göre bir yardım hakkının sadece söz konusu sigortalılık sürelerine istinaden kazanılmış olması halinde geçerli değildir.

Örnek: Türkiye'de 4/1-(a) kapsamında 1.6.1992-11.12.2020 tarihleri arasında fasılalı olarak 5380 gün, Sırbistan'da ise 1.1.2007-1.10.2007 tarihleri arasında 270 gün çalışması olan ve 16.12.2020 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan 2.5.1963 doğumlu erkek sigortalıya sadece Türk mevzuatına tabi geçen hizmetleriyle yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için; 25 yıllık sigortalılık süresi, 5600 prim ödeme gün sayısı ve 53 yaş şartlarının yerine getirilmiş olması gerekmektedir.

Türkiye'deki çalışmalar ile 25 yıl sigortalılık süresi ve 53 yaş şartı yerine getirilmiş olmakla birlikte, ilgilinin 5600 prim ödeme gün sayısı olmadığından müstakil yaşlılık aylığı bağlanmasına imkan bulunmamaktadır.

Ancak, Anlaşmanın 20. maddesi gereği Sırbistan'da 1 yıldan az geçen 270 günlük süre Türkiye’de geçmiş kabul edileceğinden, aylık bağlanması talebinde bulunulan tarih itibariyle 5650 günü (5380+270) olan ve aylık bağlanması için aranan 5600 gün prim ödeme şartını yerine getiren sigortalıya tahsis talebini takip eden aybaşından itibaren Anlaşma kapsamında müstakil yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

3.2. Kanunun Ek 19. Maddesinin Anlaşma Aylıkları için Uygulanmaması

5510 sayılı Kanunun ek 19. maddesinde, bu Kanun veya bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamının dosya bazında, 8.2.2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1. maddesi uyarınca yapılacak ek ödeme dâhil 1.500 Türk lirasından az olamayacağı, aynı maddenin üçüncü fıkrasında ise uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince bağlanan kısmi aylıklar için bu madde hükümlerinin uygulanmayacağı öngörülmüştür.

Bu kapsamda, Genelgenin 6. bölümündeki kısmi aylık hesaplamasına ilişkin "2.2. Anlaşma Kapsamında Kısmi Aylık Bağlanması" başlığı altındaki formülde yer alan teorik aylık hesaplanırken de Kanunun ek 19. maddesinde yer alan 1.500 Türk Lirasına yükseltme işlemi yapılmadan sabit sayı bulunarak aylık bağlama işlemi sonuçlandırılacaktır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

ANLAŞMANIN UYGULANMASINA İLİŞKİN ORTAK VE DİĞER HUSUSLAR

1. Başvuruların Alınması

Anlaşmanın 32. maddesi gereği, akit taraflardan birinin yetkili kurumuna gönderilmesi gereken dilekçenin, diğer akit taraf yetkili kurumuna verilmiş olması durumunda dilekçe, ilgili akit taraf kurumuna verilmiş sayılır. Bu şekilde Sırbistan yetkili kurumuna gönderilmesi gereken ancak Kuruma intikal eden dilekçeler geciktirilmeksizin Sırbistan yetkili kurumuna gönderilecektir.

Aynı şekilde, Anlaşma kapsamında Kuruma verilmesi gerektiği halde Sırbistan yetkili kurumuna verilmiş olan dilekçeler, Sırbistan yetkili kurumu tarafından Kuruma gönderilecektir. Sırbistan yetkili kurumuna yapılmış olan başvuru tarihi, Kuruma yapılmış başvuru tarihi olarak esas alınacaktır.

2. Sağlık Yardımları Hakkındaki Formülerlere İlişkin İşlemler

Sırbistan yetkili kurumu tarafından usulüne uygun olarak düzenlenerek Kuruma faks, e-posta ya da diğer elektronik ortamlarda gönderilen sağlık yardımları hakkındaki formülerler işleme alınarak gereği yapılacaktır.

3. Aylık Taleplerine İlişkin İşlemler

Talep tarihinden önce Sırbistan’da çalışması bulunan Kanunun 4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalıların veya ölümü halinde hak sahiplerinin Türkiye'deki prim ödeme gün sayısının müstakil aylık bağlanmasına yeterli olması durumunda bağlanacak aylık Anlaşma kapsamında değerlendirilecektir.

Kanunun 4/1-(c) bendi kapsamındaki sigortalıların Anlaşma kapsamındaki aylık bağlama işlemleri KGEDB tarafından yürütülecektir.

Anlaşma kapsamında aylık talep başvurularına ve aylık bağlama işlemlerine ilişkin bu Genelgede yer almayan hususlarda Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği hükümleri ile 6.11.2018 tarihli ve 2018/38 sayılı Genelge hükümleri uygulanacaktır.

4. İrtibat Kurumları İle Yapılacak Yazışmalar

Sağlık yardım formülerlerinin gönderilmesi, talep edilmesi ve ilk görevlendirmeler ile aylık veya gelirlere ilişkin tüm yazışmalar, ilgili SGİM/SGM tarafından Sırbistan'daki yerel sigorta kurumları ile yapılacaktır.

Sırbistan'daki ilgili yerel sigorta kurumlarının adresleri, Kurum intranet sayfasında “Kurumsal/ Dokümanlar/ Yurtdışı/ Yabancı Ülke Sigorta Kurumlarının Adresleri” bölümünde yayınlanmıştır.

Sırbistan'daki ilgili yerel sigorta kurumunun bilinmemesi durumunda ise Ek-6'daki yetkili irtibat kurumları ile yazışma yapılacaktır.

Aylık veya gelirlere ilişkin olarak Kurum ile Sırbistan irtibat kurumları arasındaki belge alışverişi işlemleri yetki devri ile ilgili mevzuat düzenlemesi yapılıncaya kadar EHGM tarafından yürütülecektir.

Anlaşmanın 31. maddesi uyarınca yazışmalarda akit taraflardan birinin resmi dili kullanılacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.

 

 

 

 

EKLER DİZİNİ:

Ek-1: Yurt Dışı Geçici Görev Talep Dilekçesi

Ek-2: Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmış Ülkelerde Sağlık Yardımları Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi

Ek-3: Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Sağlık Yardım Belgesi

Ek-4: Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Göre Acil Haller Kapsamında Sağlık Yardım Belgesi

Ek-5: Sosyal Güvenlik Sözleşmelerine Göre Akit Ülkelerden Gelir/Aylık Talep Dilekçesi