T.C.
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 21.04.2020
Sayı : 24010506-010.06.01-E.5570009
Konu :
Asgari Ücret
Desteği
GENELGE
2020/10
7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 29.
maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 80. madde eklenmiştir.
Anılan madde ile;
“4. maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları
hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2019 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve
hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas
günlük kazancı 128 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim
ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2020 yılında cari aya ilişkin verilen aylık
prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde
bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2020 yılı içinde ilk defa
bu Kanun kapsamına alınan iş yerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin
toplam prim ödeme gün sayısının,
2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için günlük 2,50 Türk
lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri
sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı 6356
sayılı Kanun hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör
işverenlerine ait iş yerleri için 256 Türk lirası olarak esas alınır.
Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2019 yılı Ocak
ila Kasım ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim
hizmet beyannamesi ile 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun
vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki
sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde bu madde hükümleri
uygulanmaz.
Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da
bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak
şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında
istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin
değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla
muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas
kazançlarını 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için eksik bildirdiği
tespit edilen iş yerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar,
gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır ve bu iş yerleri
hakkında bu madde hükümleri uygulanmaz.
İşverenlerin çalıştırdıkları
sigortalılarla ilgili 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık
prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal
süresi içerisinde vermediğinin, sigorta primlerini yasal süresinde
ödemediğinin, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve
incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediğinin veya
bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi, Kuruma prim,
idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu
bulunması hâllerinde birinci fıkranın (b) bendine ilişkin hükümler uygulanmaz.
Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve
gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre tecil ettiren
ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece
anılan fıkra hükmünden yararlandırılır. Bu maddenin uygulanmasında ek 14. madde
hükümleri uygulanmaz.
Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı
ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesi verilmemiş olması halinde bildirim yapılmış takip eden ilk aya
ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki bildirimler esas alınır. 2019 yılından önce bu Kanun kapsamına
alınmış ancak 2019 yılında sigortalı çalıştırmamış iş yerleri hakkında birinci
fıkranın (b) bendi hükümleri uygulanır.
Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet
tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin
İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması hâlinde sadece
sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılır.
3213 sayılı Kanunun ek 9. maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin
iki katından az olamayacağı hükme bağlanan “Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan iş
yerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın
uygulanmasında (a) bendi uyarınca belirlenecek günlük kazanç 341 Türk lirası olarak
ve 2019 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet
belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen prim
ödeme gün sayısının yüzde 50’sini geçmemek üzere, 2020 yılında cari aya ilişkin
verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı
dikkate alınır.
Bu madde hükümleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde
sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4. maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar için uygulanmaz.
4734 sayılı Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c)
ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan
ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale
dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra
uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce
işverenlerin hak edişinden kesilir.
2020 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal süresi
dışında Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye
Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı
sigortalılar için bu madde hükümleri uygulanmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Aile, Çalışma ve Sosyal
Hizmetler Bakanlığı ve Türkiye İş Kurumunun görüşleri alınmak suretiyle Kurum
tarafından belirlenir.”
Hükümleri getirilmiştir.
Söz
konusu hükümlere istinaden kurumca
yürütülecek olan işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1-KAPSAMA GİREN İŞVERENLER
5510 sayılı Kanunun geçici 80. maddesine göre söz konusu destekten,
anılan Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında
uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel
sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı
cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4. maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları
hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer
kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır.
Bu bakımdan, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen
işyerlerinden 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu
idareleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı
cetvelde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2)
olarak tescil edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten
yararlanamayacaklardır.
Diğer
taraftan, işverenler asgari ücret desteğinden başvuru şartı aranmaksızın
yararlandıklarından, ilgili idarelerin (işverenlerin), 5018 sayılı Kanunun eki
I sayılı cetvelde yer alan bir kuruluş olmasına karşın asgari ücret desteğinden
yararlanmaları halinde;
-5018 sayılı Kanunun (I) sayılı Ek
listede yer aldıklarına dair ilgili kurumdan alınacak belge ile Sosyal Güvenlik
İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne başvurarak asgari ücret
desteğinden yararlandırılmalarının sonlandırılmasını talep etmeleri,
-5018 sayılı Kanunun (Ek:I) sayılı cetvelde belirtilen kuruluşlar
kapsamında olduklarına dair beyan ettikleri yazı ile yapılan başvuru gereğince
asgari ücret desteği uygulamalarının sonlandırılması,
-Anılan
Kanun uygulamasının, işveren talebine hacet bırakılmadan Kurumumuz tarafından
kendiliğinden (otomatik olarak) başlatılmış olması, bu bağlamda, işverene
yüklenecek bir kasıt ve kusurdan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, yersiz
yararlanıldığı kabul edilebilecek destek tutarlarının gecikme cezasız ve
gecikme zamsız tahsil edilmesi, gerekmektedir.
2- 01.01.2020 TARİHİNDEN ÖNCE TESCİL EDİLMİŞ OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ VE
İŞLEMLER
2.1- 01.01.2020 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde kapsama giren
sigortalılar
2.1.1. Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28,
29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 nolu
belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır.
Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar
bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta
kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9. maddesinin birinci fıkrası
kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de anılan destekten
yararlanacaktır.
Öte yandan
uygulama, işsizlik sigortası primleri hariç yapılacağından, işsizlik sigortasına
ait sigortalı ve işveren primleri bu destek kapsamında karşılanmayacaktır.
Örnek 1: 2020 yılı Ocak ayında;
(1) nolu belge türünden
5 sigortalı
(2)
nolu belge türünden 3
sigortalı
(13)
nolu belge türünden 2 sigortalı
(23)
nolu belge türünden 2 sigortalı
bildirildiği varsayıldığında, 2020 yılı Ocak ayında (1) ve (13) nolu
belge türlerinden bildirilen sigortalılardan dolayı destekten
yararlanılacaktır.
2.2-
Destekten Yararlanılacak Prim
Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2019 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya
yasal süresi dışında verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek
belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki
belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı
hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme
kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 2.3.2020
tarihinden sonra işleme alınacak olan 2019 yılının ilgili ayına ilişkin asıl,
ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102.
maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen
belgelerden/beyannamelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı
ile prime esas kazanç tutarı dikkate alınmayacaktır.
Örnek
2:
2019 yılı Ocak ayı için tüm sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan dolayı
1 numaralı belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL nin
altında olan 6 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının 150 gün olduğu,
ancak 5.3.2020 tarihinde 2019 yılı Ocak ayında bildirimi yapılan 2 sigortalının
15 er gün olarak bildirilmiş olan gün sayılarının 30 güne tamamlanması
gerektiğinin tespit edilmiş olması nedeniyle, bu iki sigortalı için yapılacak
olan 15 er günlük gün ve kazanç ilavesi toplam prim ödeme gün sayısını 180 güne
çıkarmakta ise de bu ek bildirim her halükarda 2.3.2020 tarihinden sonra işleme
alınacağından bu işverenin sigorta primi desteğine esas azami gün sayısı yine
150 gün olacaktır.
Örnek
3:
2020/Ocak ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2019/Ocak ayı için uzun
vadeli sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden;
-15 sigortalının yasal süresinde asıl ile 450
gün,
-5 sigortalının yasal süresinde iptal ile 150
gün,
-3 sigortalının yasal süresinde ek ile 60 gün,
-6 sigortalının yasal süresinde günlük prime esas kazancı 140 TL
üzerinden ek ile 180 gün prim ödeme gün sayısı ile bildirildiği
varsayıldığında;
450-150+60= 360 gün prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır. 6
sigortalı için bildirilen 180 günün prime esas kazancı 128 TL’nin üzerinde
olduğu için destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesabında dikkate
alınmayacaktır.
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan
tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları
gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da
bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum
ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden,
çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya
da prime esas kazanç tutarını eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen
sigortalıların fiilen çalışmadığının;
-Yapılan kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi
halinde, tutanak tarihinin,
-Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla
kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde
söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihinin,
- Mahkeme ilamı ile karar verilmesi halinde,
mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin,
yukarıda
belirtilen 2.3.2020 tarihinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme
alınma tarihinin 2.3.2020 tarihinden sonra olması halinde prim belgelerindeki
gün ve kazançlar dikkate alınmayacaktır.
Örnek
4:
2019 yılı Şubat ayı için bütün sigorta kollarına tabi olan sigortalılardan
dolayı 1 numaralı belge ile bildirilen ve günlük prime esas kazanç tutarı 128
TL nin altında olan 5 sigortalının toplam prim ödeme gün sayısının 120 gün
olduğu, ancak 21.1.2020 tarihinde Kurum kayıtlarına giren ve 2.3.2020
tarihinden önce işleme alınan belgede/beyannamede 2019 yılı Şubat ayında
bildirimi yapılan 2 sigortalının 15 er gün olarak bildirilmiş olan gün
sayılarının 30 güne tamamlanması gerektiğinin anlaşılmış olması nedeniyle
yapılacak olan 15 er günlük gün ve kazanç ilavesine ilişkin bilgi/belge
2.3.2020 tarihinden önce işleme alındığından, ek prim hizmet belgesindeki gün
sayısı, her bir sigortalının günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL nin altında
olması koşuluyla, asgari ücret desteğine esas gün sayısı 120+30=150 gün olarak
hesaplanacaktır. Ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesi ile sigortalının sigorta primine esas kazanç tutarı günlük 128
TL’nin üstüne çıkması halinde asgari ücret desteğine esas hesaplamada bu
sigortalıların gün sayısı dikkate alınmayacaktır.
2.2.1. 2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren
belge türlerinden bildirilen ve günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 128
TL nin altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas
alınacaktır. 2019 yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2019 yılında
sigortalı çalıştırmamış veya 2019 yılının en son bildirim yapılan ayını takip
eden aydan 2019 yılı sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri hakkında
Kanunun birinci fıkrasının (b) bendi hükümleri uygulanacağından, bu gibi işyerleri
bakımından uygulama bu genelgenin “3-
2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler”
bölümündeki usullere göre yürütülecektir.
Öte yandan, 2019 yılının aynı
ve müteakip aylarında bildirimde bulunulmamış veya bildirimde bulunulmuş
olmasına rağmen;
-(0) gün (0) kazanç bildirilmiş olması halinde,
-Yapılan
bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında
yapılmış olması halinde,
bu ayı
takip eden ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar
ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimleri esas alınacaktır. Takip eden
ay/aylarda da bildirim yapılmamış olması halinde bildirim yapılmayan dönemler hakkında
ilk defa 2020 yılında tescil edilmiş işyeri gibi işlem yapılacaktır.
Örnek
5:
2020 yılı için yararlanılacak olan gün sayısının tespitinde 2019 yılının aynı
ayında uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalılar için Kuruma verilmiş
olan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin
esas alınması gerektiğinden, o işyerinden 2019/ Ocak ve Şubat aylarında
sigortalı çalıştırılmamış ve 2019/Mart ayında bir sigortalı ve 30 gün olarak
bildirim yapılmış olduğu varsayıldığında, değerlendirmeye esas olmak üzere
2019/Mart ayındaki aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki gün sayısı olan 30 gün 2020/Ocak ve Şubat ayları
hesaplamasında dikkate alınacaktır.
Örnek
6:
İşyerinde 2019/Ocak, Şubat ve Mart aylarında sigortalı çalıştırıldığı ve 31
Mart 2019 tarihinden sonra sigortalı çalıştırılmadığı varsayıldığında,
uygulanacak olan asgari ücret desteği için 2020 yılının Ocak, Şubat ve Mart
aylarında 2019 yılının aynı ayları baz alınacak, 2020 yılının Nisan ve müteakip
aylarında ise 2019 yılında baz alınacak ay/aylar olmadığından, söz konusu
aylarda işveren 2020 yılında tescil edilmiş işyerleri yönünden belirtilen usul
ve esaslar çerçevesinde yararlanacaktır.
Örnek 7: 2019 yılında yapılan bildirimler 2020 yılında yapılan
bildirimler
Ocak Ocak
Şubat Şubat
Eylül Mart
Kasım Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Bu durumda 2020 yılı Ocak ve Şubat ayları için 2019 yılı Ocak ve Şubat
ayları, 2020 yılı Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları
için 2019 yılı Eylül ayı, 2020 Ekim ve Kasım ayları için 2019 yılı Kasım ayında
bildirilen günlük sigorta primine esas kazanç tutarı 128 TL nin altında olan
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır. 2020/Aralık ayı
için 2019 Aralık ayında Kuruma bildirim yapılmadığından 2020/Aralık ayı için “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek
Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve
esaslar dikkate alınarak destekten yararlanılacaktır.
Örnek
8:
Örnek 7’de 2019 yılı Ocak ve Şubat aylarında, işyerinde sadece bir sigortalının
çalıştığı ve çalışan bu sigortalının da raporlu olması nedeniyle (0) gün (0)
kazanç bildirilmiş olduğu varsayıldığında, 2020 yılı Ocak ve Şubat ayları için
verilecek destek hesabında 2019 yılının ilk bildirim yapılan ayı olan
2019/Eylül ayı aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki gün sayısı esas alınacaktır.
Örnek
9:
Örnek 7’de yalnızca 2019/Ocak ayında bildirim yapılmış olması halinde, 2020/Ocak ayı için 209 yılı Ocak ayı baz
alınacak olup, diğer aylar bakımından 2020 yılının aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinde bildirilen gün sayıları
üzerinden destekten yararlanılacaktır. Ayrıca bu dönemler için “3- 2020 Yılında
Tescil Edilmiş/ Edilecek
Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten
yararlanılacaktır.
2.2.2. 2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren
belge türlerinden ve günlük prime esas kazancı 128 TL ve altında bildirilen
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek üzere cari ayda uzun
vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden bildirilen sigortalıların
toplam prim ödeme gün sayıları esas alınacaktır.
Örnek
10:
2019 yılı Mart ayında 1 numaralı belge türü ile 4 sigortalı ve 120 gün, 2
numaralı belge türü ile 2 sigortalı ve 60 gün, 24 nolu belge türü ile 1
sigortalı ve 30 gün bildirim yapılan bir işyerinde;
2020/Mart ayında destekten yararlanabilecek sigortalıların toplam prim
ödeme gün sayısı 150 olmasına karşın; 2019/Mart ayında uzun vadeli sigorta
kollarına tabi sigortalılardan 1 numaralı belge türü ile bildirilen a, b, c,
sigortalıları ile 24 nolu belge türü ile bildirilen g sigortalısına ilişkin
yapılan bildirimler 120 gün olduğundan (sigortalı (d)’nin 2019/Mart ayındaki
günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL’nin üstünde olduğundan, (e) ve (f)
sigortalıları ise 2 numaralı belge türüne tabi olduğundan hesaplamaya dâhil
edilmemiştir.) işverenin yararlanabileceği toplam gün sayısı 120 gün olacaktır.
Örnek 11: 2019 ve
2020 yılı Ocak aylarında bildirimi yapılan sigortalıların prim ödeme gün
sayıları ve prime esas kazanç tutarları aşağıdaki şekilde olduğu
varsayıldığında;
2019 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup, prime esas
günlük kazanç alt sınırı 128 TL altında olan sigortalılar için bildirilen
toplam prim ödeme gün sayısı 460 gün, 2020 yılında uzun vadeli sigorta
kollarına tabi olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının 510 gün
olması dolayısıyla Cari ay=510>İlgili ay=460 olduğundan destekten
yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı 460 gün olacaktır.
Örnek
12:
11 no’lu örnekteki 2020 yılında uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının 400 gün olması halinde,
destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı 2019/Ocak ayında bildirilen prim
ödeme gün sayısından az olması nedeniyle, Cari ay=400<İlgili ay=460,
destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı 400 gün olacaktır.
2.2.3. 2020 yılının destekten yararlanılacak ilgili ayında yasal süresi
içinde daha önce Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve
prim hizmet beyannamesi için iptal nitelikte belge/beyanname verilmesi halinde
destekten yararlanılacak tutar yeniden hesaplanacaktır.
Örnek
13:
Destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısının 400 gün olduğu ve
örnek 11’de belge türü 13 seçilerek verilen aylık prim ve hizmet
belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde prim ödeme gün sayısı 20 gün
olması gerekirken, verilen aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinde 30 gün olarak bildirilen bir sigortalının olduğu ve bunun
için 10 günlük iptal nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesi verildiği varsayıldığında; destekten yararlanılacak gün
sayısının hesabında 400-10=390 gün esas alınacaktır.
2.2.4. 3213 sayılı Maden Kanununun Ek 9. maddesi
uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan
“Linyit” ve “Taşkömürü” çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar
bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2019
yılının aynı ayında 0510, 0520 işkolu kodlarından ve 4, 5, 35, 36 ve 55 nolu
belge türlerinden bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 341 TL ve
altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya
% 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını
geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
Diğer
taraftan, prim ödeme gün sayılarına yapılacak % 50 ilave hesaplamasında prim
ödeme gün sayısının küsuratlı çıkması halinde, küsuratlı kısım dikkate
alınmayacaktır.
Örnek
14:
2019 yılı Mayıs ayında taşkömürü üretimi yapan bir işyerinden çalıştırılan
sigortalılar için 1 numaralı belge türü ile 2 sigortalı ve 60 gün, 35 numaralı
belge türü ile 24 sigortalı ve 719 gün, 2 numaralı belge türü ile 1 sigortalı
30 gün bildirim yapılan bir işyerinde, 35 numaralı belge türü ile bildirilen
sigortalıların günlük prime esas kazanç tutarlarının 341 TL’yi geçmediği diğer
belge türleri ile bildirilen sigortalıların ise günlük kazançlarının 128 TL'nin
altında olduğu varsayıldığında, 2020 Mayıs ayı aylık prim ve hizmet
belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde uzun vadeli sigorta kollarına
tabi olan ;
35 nolu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 341 TL ve altında olan
24 sigortalı için 719 gün,
35 nolu belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 341 TL ve altında olan
24 sigortalının prim ödeme gün sayısının %50’sini geçmemek üzere =
719/2=359,50=359 gün,
35 nolu belge türü ile bildirilen sigortalılar bakımından dikkate
alınabilecek azami prim ödeme gün sayısı= 719+359=1.078 gün olacaktır.
1 numaralı belge türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL ve
altında olan 2 sigortalı için(2 x 30 gün )= 60 gün olmak üzere,
2019 yılı Mayıs ayı için baz alınacak toplam 1.138 (1078+60=1.138)
gün, 2020/Mayıs ayında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı
ile karşılaştırılmak suretiyle destekten yararlanılacak azami gün sayısı
bulunacaktır.
Öte yandan, 2 numaralı belge
türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL ve altında olan sosyal güvenlik
destek primine tabi olan sigortalı için söz konusu destekten
yararlanamayacaktır.
2.2.5. 18.10.2012 tarihli ve 6356 sayılı
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesi
uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılar
bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken, 2019
yılının aynı ayında bildirilen sigortalılardan prime esas günlük kazancı 256 TL
ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayılarını geçmemek
üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.
Buna göre, 18.10.2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu
İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör
işverenlerine ait işyerlerinden, 1.1.2020 ila 31.12.2020 tarihi arasındaki
dönemlere ilişkin toplu iş sözleşmesi bulunan işyerlerinin 2019 yılı için
sağlanacak olan destek tutarına esas günlük kazanç tutarının 256 TL olarak
dikkate alınabilmesi amacıyla bu durumdaki işyerlerine ilişkin listeler sisteme
tanımlanmıştır.
Diğer
taraftan, 1.1.2020 ila 31.12.2020 tarihi arasındaki dönemlere ilişkin toplu iş
sözleşmesi imzalamasına rağmen söz konusu uygulamadan faydalanmadığını beyan
eden işverenlerimizin Bakanlıktan alınan listelerde gerekli güncelleme/ekleme
işlemlerinin yapılabilmesi amacıyla Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
Çalışma Genel Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekmektedir.
2.2.6. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayda
verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle
hesaplanacak ve takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup
edilecektir.
Örnek
15:
11 nolu örnekteki işverenin yararlanabileceği toplam prim ödeme gün sayısı 460
olduğundan, işverene verilecek asgari ücret destek tutarı 460 x 2,50= 1.150,00
TL olacaktır. Ayrıca ilgili ay için verilecek aylık prim ve hizmet
belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının
2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanan destek tutarı, takip eden
ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
2.3.
Destekten Yararlanmaya İlişkin Usul
ve Esaslar
2.3.1- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin veya Muhtasar ve Prim Hizmet
Beyannamelerinin Yasal Süresinde Verilmesi
Destekten yararlanabilmesi için, işverenler 2020 yılına ait
aylık prim ve hizmet belgesini/muhtasar ve prim hizmet beyannamesini yasal
süresi içinde vereceklerdir. Buna göre yasal süresi içinde verilen asıl ve ek
belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde
verilen iptal belgelerdeki/beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek
yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
Örnek
16:
2020/Ocak ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2020/Ocak ayı için uzun
vadeli sigorta kollarını içeren 1 nolu belge türünden
15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300
gün
5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100
gün
3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün
Prim ödeme
gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında; 300-100+90= 290 gün asgari ücret
desteğinin hesabında dikkate alınacaktır.
2.3.1.1. 2020 yılına ilişkin olmak üzere yasal
süresi dışında verilen ve gün sayısını arttıracak mahiyetteki ek aylık prim ve
hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı
sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak
günün hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır. Buna karşılık yasal süresi
dışında verilen ve gün sayısını azaltacak mahiyetteki (iptal niteliğindeki)
aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki
kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün sayıları destekten
yalanılacak günün hesaplamasında dikkate alınacaktır.
Örnek
17:
16 nolu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet
belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 60 gün prim ödeme gün sayısı
bildirildiği varsayıldığında 300-100+90=290 gün prim ödeme gün sayısının
hesaplanmasında dikkate alınacaktır. Ek belgedeki/beyannamedeki 60 gün,
belgenin/beyannamenin süresi dışında verilmesi nedeniyle dikkate
alınmayacaktır.
Örnek
18:
16 nolu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında 26.6.2020 tarihinde iptal
aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 40 günlük
iptal bildirildiği varsayıldığında; yasal süresi dışında verilen iptal aylık
prim hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sigortalıların prim
ödeme gün sayılarında azalış meydana geldiğinden ve dolayısıyla destekten
yararlanılacak prim ödeme gün sayısı azalacağından 290-40= 250 gün prim ödeme
gün sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.
Bundan dolayı, 2020 yılı Ocak ayı için yararlanılmış olan destek
tutarının 40 x 2,5= 100 TL tutarındaki kısmının 2020/Ocak ayına ilişkin verilen
destek tutarından düşülerek Türkiye İş Kurumuna iade edilmesi gerekecektir.
Ancak, her halükarda 2020 yılına ilişkin yasal süresi dışında verilen
aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal
Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102. maddesinde belirtilen ve yasal süresinde
verildiği kabul edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil)
Kurum tarafından işleme alınma tarihinin 1.3.2021 tarihinden sonra olması
halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar destekten
yararlanılacak tutarın hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.
2.3.1.2. Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde
belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar için destekten
yararlanamayacaktır.
Örnek
19:
2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresinde verilmediği
ancak diğer aylara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verildiği varsayıldığında, yalnızca
yasal süresinde verilmeyen 2020/Ocak ayından dolayı destekten
yararlanamayacaktır.
2.3.2. İşverenin,
Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme
zammı borcunun bulunması hali
2020 yılı öncesi tescil edilmiş olan işyerleri için uygulanacak
olan asgari ücret desteğinde işverenler Kuruma vadesi geçmiş borcu olsa dahi
destekten yararlanılabileceği gibi, aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar
ve prim hizmet beyannamesinden kaynaklanan prim borçlarının ödenmiş olma şartı
da bulunmamaktadır.
Örnek
20:
1.2.2012 tarihinde tescil edilen ve 2020/Ocak ayında destekten yararlanacak
işyerinin, 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren 13 belge
türünden
15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300 gün
5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100
gün
3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün
Prim ödeme
gün sayısı ile bildirildiği ve söz konusu aylık prim ve hizmet
belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden doğan prim borcunun
2.3.2020 (29.2.2020 tarihinin hafta sonuna denk gelmesi nedeniyle) tarihine
kadar ödenmediği varsayıldığında, 2020/Ocak ve takip eden aylarda da destekten
yararlanılabilecektir.
Örnek
21:
Örnek 20’deki işverenin 2020/Nisan aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve
prim hizmet beyannamesinin verildiği tarihte 2020 yılı Ocak ve Şubat
aylarına/dönemlerine ilişkin yasal süresi geçmiş prim borcu bulunsa dahi
destekten yararlanması mümkün olacaktır.
2.3.3. 2020
Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemleri
İçin Sigorta Primine Esas Kazancın Eksik Bildirilmiş veya Hiç Bildirilmemiş
Olması
2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için sigorta primine
esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve
kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme
kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan
anlaşılması halinde, 2020 Ocak ila 2020 Aralık ayları/dönemleri için destekten
yararlanamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar
gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
Örnek
22:
(A) işverenin 2020 yılı Mart ayında (B) sigortalısının prime esas kazanç
tutarını eksik bildirdiğinin 26.8.2020 tarihinde tespit edildiği
varsayıldığında, işveren 2020/Ocak ila 2020/Aralık ayı için aylık prim ve
hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm
sigortalılarından dolayı destekten yararlanamayacak olup; 2020/Ocak ila
2020/Temmuz ayında yararlanılan destek tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı
ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
2.3.4. 2020/Ocak
ila 2020/Aralık
Aylarında/Dönemlerinde Bildirilen Sigortalı Sayısının 2019 yılı Ocak ila Kasım
Ayında/Döneminde En Az Bildirim Yapılan Aydaki/Dönemdeki Sigortalı Sayısından
Az Olmaması
Destekten yararlanılacak ayda/dönemde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve
prim hizmet beyannamesi ile 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların sayısının, 2019 yılı
Ocak ila Kasım ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesi ile 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun
vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki
sigortalı sayısının altında olması halinde, en az sigortalı sayısının altında
bildirim yapılan ayda/aylarda destekten yararlanamayacaktır.
Buna göre; destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki sigortalı
sayısı ile en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı
sayısının tespitinde;
-Gün
bildirimi yapılmayan (0 gün bildirilmiş) sigortalılar (destekten yararlanılacak
ayda/dönemde eksik gün nedeni 18-Kısa Çalışma Ödeneği, 21-Diğer Ücretsiz İzin,
27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler, 28-Pandemi Ücretsiz İzin, 29-
Pandemi Ücretsiz İzin ve Diğer olarak seçilen sigortalılar hariç) ile uzun
vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılmayanlar dikkate alınmayacaktır.
Dolayısıyla, 2, 7, 12, 19, 21, 22, 23, 25, 39, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 48, 49
ve 50 nolu belge türleri ile yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.
- Her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde Kuruma verilmiş
asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık
prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı
sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
- Bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı
işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık
prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde iki ayrı kayıt
yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan
mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
- Aylık prim ve hizmet
belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde, bir sigortalının birden
fazla belge türü/kanun türü ile bildirilmiş olması halinde, bu sigortalı için
ilgili dönemde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının
tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
- Ay içinde işe
giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek
23: (C)
işvereni tarafından 2019 yılı Ocak ila Kasım ayı/döneminde aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi
yapılan
sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.
Buna göre; sosyal güvenlik
destek primine tabi çalışan sigortalılar ile 0 (Sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar en az sigortalı bildirimi
yapılan ayın/dönemin tespitinde dikkate alınmadığından, işyerinin uzun vadeli
sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan 2019/Nisan
ayındaki/dönemindeki sigortalı sayısı (28) baz alınacaktır.
(C) işvereni tarafından 2020
yılı Ocak ila Aralık aylarında/dönemlerinde aylık prim ve hizmet belgeleri veya
muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan sigortalıların
durumu aşağıdaki gibidir.
Bu durumda, sosyal güvenlik
destek primine tabi çalışan
sigortalılar destekten yararlanılacak
aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate
alınmamakla birlikte 0 (sıfır) gün bildirim yapılan sigortalılar için eksik gün
kodu 18-Kısa Çalışma Ödeneği seçildiği için destekten yararlanılacak
aydaki/dönemdeki bildirim yapılan sigortalı sayısının tespitinde dikkate
alındığından en az bildirim yapılan 2019/Nisan ayındaki/dönemindeki sigortalı
sayısının (28) altında bildirim yapılan 2020/Ocak, Mart, Eylül ve Aralık
aylarında destekten yararlanılamayacaktır.
2019/Ocak ila 2019/Kasım aylarına/dönemlerine ve 2020 yılı Ocak ila Aralık
aylarına/dönemlerine ilişkin sigortalı sayısında değişikliğe neden olacak
şekilde gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve
kuruluşlarınca düzenlenen belgelere veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli
memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri
Yönetmeliğinin 102. maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul
edilen belgelerden kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından
işleme alınma tarihinin 2019/Ocak ila 2019/Kasım ayları/dönemleri için
2.3.2020, 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için 1.3.2021 tarihinden
sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en
az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının
hesaplanmasında/en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı
sayısı ile karşılaştırmada dikkate alınmayacaktır.
Örnek
24:
(A) işverenine ait 2019/Ocak ila 2019/Kasım aylarına/dönemleri için en az
bildirim yapılan aya ilişkin sigortalı sayısı ile 2020/Ocak ayında/döneminde
uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının aşağıdaki gibi
olduğu durumda;
En Az Sigortalı Bildirimi Yapılan Ay |
Sigortalı Sayısı |
2020/Ocak
Sigortalı Sayısı |
2019/Ağustos |
10 |
10 |
2020/Ocak ayı için asgari ücret desteğinden yararlanılmakta iken
2019/Ağustos ayına ilişkin 1 sigortalı için yasal süresi dışında verilen ve
2.3.2020 tarihinden önce işleme alınan ek aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar
ve prim hizmet beyannamesinde kayıtlı sigortalının en az sigortalı sayısının
hesaplanmasında dikkate alınması sonucu 2019/Ağustos ayındaki sigortalı
sayısının 11'e yükseldiği varsayıldığında; 2020/Ocak ayı sigortalı sayısı en az
bildirim yapılan 2019/Ağustos ayındaki sigortalı sayısının altında kalacağından
2020/Ocak ayı için destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek
25:
24 nolu örnekte 2020/Ocak ayına ilişkin 1 sigortalı için 27.2.2020 tarihinde
iptal aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi
verildiği varsayıldığında; sigortalı sayısını azaltacak mahiyette olan ve yasal
süresi dışında verilen söz konusu belgedeki/beyannamedeki 1 sigortalının
dikkate alınması nedeniyle 2020/Ocak ayı için destekten yararlanamayacaktır.
Örnek
26:
(B) işverenine ait 2019/Ocak ila 2019/Kasım aylarına/dönemleri için en az
bildirim yapılan aya ilişkin sigortalı sayısı ile 2020/Ocak ayında/döneminde
uzun vadeli sigorta kollarından
bildirilen sigortalı sayısının aşağıdaki gibi olduğu durumda;
En Az Sigortalı Bildirimi Yapılan Ay |
Sigortalı Sayısı |
2020/Ocak
Sigortalı Sayısı |
2019/Temmuz |
10 |
10 |
2019/Temmuz ayına ili kin 1 sigortalı için yasal süresi dışında verilen ve
2.3.2020 tarihinden önce işleme
alınan iptal aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinde kayıtlı sigortalının en az sigortalı sayısının hesaplanmasında
dikkate alınması sonucu 2019/Temmuz ayındaki sigortalı sayısının 9'a düştüğü
varsayıldığında; 2020/Ocak ayı sigortalı sayısı en az bildirim yapılan
2019/Temmuz ayındaki sigortalı sayısıyla aynı olacağından 2020/Ocak ayı için
destekten yararlanılacaktır.
Örnek
27: 26
nolu örnekte 2020/Ocak ayına ilişkin 1 sigortalı için 27.2.2020 tarihinde ek
aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verildiği
varsayıldığında; sigortalı sayısını arttıracak mahiyette olan ve yasal süresi
dışında verilen söz konusu belgedeki/beyannamedeki 1 sigortalının dikkate
alınmaması nedeniyle 2020/Ocak ayı için destekten yararlanamayacaktır.
Örnek
28:
26 nolu örnekteki 2020/Ocak ayına ilişkin iptal aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme
alınma tarihinin 1.3.2021 tarihinden sonra olması halinde söz konusu
belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan
aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile karşılaştırma yapılmasında dikkate
alınmayacaktır.
Örnek
29:
26 nolu örnekteki 2019/Temmuz ayına ilişkin iptal aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin Kurum tarafından işleme
alınma tarihinin 2.3.2020 tarihinden sonra olması halinde söz konusu
belgelerdeki/beyannamelerdeki sigortalılar en az sigortalı bildirimi yapılan
aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.
3- 2020 YILINDA TESCİL EDİLMİŞ/ EDİLECEK OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER
3.1. Kapsama
Giren Sigortalılar
Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28,
29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 nolu
belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır.
Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar
bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Örnek 30: 2020 yılı Ocak ayında;
(1) nolu belge türünden 5 sigortalı
(2) nolu belge türünden 3 sigortalı
(13) nolu belge türünden 2 sigortalı
(23) nolu belge türünden 2 sigortalı
bildirildiği varsayıldığında, 2020 yılı Ocak ayında (1) ve (13) nolu
belge türlerinden bildirilen sigortalılardan dolayı destekten
yararlanılacaktır.
3.2.
Destekten Yararlanılacak Prim
Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması
2020 yılının esas alınacak ilgili ayında, yasal süresinde verilen
veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal
nitelikteki belgelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı
hesaplanacaktır. Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme
kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.
Her durumda özel veya kamu sektörü ayrımı yapılmaksızın 1.3.2021
tarihinden sonra işleme alınacak olan 2020 yılının ilgili ayına ilişkin asıl,
ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerindeki (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102.
maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden
kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) gün sayısı ile prime esas kazanç
tutarı dikkate alınmayacaktır.
2020 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri
bakımından bir önceki yılın baz alınacak aynı ayında işyeri kanun kapsamında
olmadığından veya 2019 yılı öncesi tescil edilmiş olup 2019 yılında hiç
bildirim yapılmayan işyerleri için uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge
türlerinden bildirilen tüm sigortalıların prim ödeme gün sayıları esas
alınacaktır. Dolayısıyla, 2020 yılında tescil edilen işyerlerinde 128 TL (0510
ve 0520 işkolu kodlu ve 4, 5, 35, 36 ve 55 nolu belge türleri işyerlerinde yer
altında çalıştırılan sigortalılar için 341 TL), 18.10.2012 tarihli ve 6356
sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş
sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 256 TL ve
altında günlük sigorta primine esas kazanç bildirilmiş olunması şartı aranmadan
prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm
sigortalıların prim ödeme gün sayıları hesaplamada esas alınacaktır.
Örnek 31: 2020/Ocak ayında bildirilen
sigortalılar:
2020/Ocak ayı için baz alınacak günlük prime esas kazanç tutarı olmadığından, uzun vadeli
sigorta kollarına tabi sigortalılardan 1 numaralı belge türü ile bildirilen a,
b, c, d sigortalıları ile 24 ve 35 nolu belge türü ile bildirilen g ve h
sigortalılarına ilişkin yapılan bildirimlerden dolayı işverenin
yararlanabileceği toplam gün sayısı 180 gün olarak tespit edilecektir.
3.2.1. Destekle sağlanacak indirim tutarı ise ilgili ayda verilecek aylık prim
ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki prim ödeme
gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanacaktır.
3.2.2. İlgili ay
için verilecek aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet
beyannamesindeki prim ödeme gün sayısının 2,50 TL rakamı ile çarpımı suretiyle hesaplanan
destek tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup
edilecektir.
3.3.
Destekten Yararlanmaya İlişkin Usul
ve Esaslar
3.3.1. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin veya Muhtasar ve Prim Hizmet
Beyannamelerinin Yasal Süresinde Verilmesi
Destekten yararlanabilmesi için 2020 yılına ait aylık prim ve
hizmet belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde
verilmesi gerekmektedir. Buna göre yasal süresi içinde verilen asıl ve ek
belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde
verilen iptal belgelerindeki/beyannamelerindeki gün sayısı düşülerek
yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
Örnek
32: 2020/Ocak
ayında destekten yararlanacak işyerinin, 2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta
kollarını içeren 1 nolu belge türünden
15 sigortalı için yasal süresinde asıl ile 300
gün
5 sigortalı için yasal süresinde iptal ile 100
gün
3 sigortalı için yasal süresinde ek ile 90 gün
Prim ödeme
gün sayısı ile bildirildiği varsayıldığında; 300-100+90= 290 gün prim ödeme gün
sayısının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.
3.3.1.1. Yasal süresi dışında verilen ve gün
sayısını arttıracak mahiyetteki ek aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar
ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim
ödeme gün sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplanmasında dikkate
alınmayacaktır. Buna karşılık yasal süresi dışında verilen ve gün sayısını
azaltacak mahiyetteki aylık prim ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim
hizmet beyannamelerindeki kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim ödeme gün
sayıları destekten yararlanılacak günün hesaplamasında dikkate alınacaktır.
Örnek
33:
32 nolu örnekte 2 sigortalı için yasal süresi dışında ek aylık prim ve hizmet
belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 60 gün prim ödeme gün sayısı
bildirildiği varsayıldığında; yasal süresi dışında verilen aylık prim ve hizmet
belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki sigortalılardan dolayı
destekten yararlanamayacağından,
300-100+90=290 gün prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında dikkate
alınacaktır. (Yasal süresi dışında verilen 60 günlük ek aylık prim ve hizmet
belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün sayısı hesaplamada
dikkate alınmayacaktır.)
Örnek 34: 2020 yılı Şubat ayında 4 sigortalı
için 120 gün bildirim yapılmıştır.
27.4.2020 tarihinde ilave 2 sigortalı için 60
gün ek prim hizmet belgesi verilmiştir.
26.6.2020 tarihinde 2 sigortalı için 40
gün iptal aylık prim hizmet belgesi verilmiştir.
Bu bilgilere göre 27.4.2020 tarihindeki yasal süre dışında verilen ek
aylık prim ve hizmet belgesindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki gün
sayıları destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate
alınmayacaktır. Buna karşılık 26.6.2020 tarihinde yasal süresi dışında verilen
iptal aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile
sigortalıların prim ödeme gün sayılarında azalış meydana geldiğinden ve
dolayısıyla destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı azalacağından, işyerinin
2020 yılı Şubat ayı için fazladan yararlandığı 40x2,5=100 TL tutarındaki asgari
ücret desteği iptalden kaynaklanan ve işverene iade edilecek olan sigorta primi
tutarından az olacağından destekten yararlanmaya devam edilecek olup 100 TL ise
Türkiye İş Kurumuna iade edilecektir.
3.3.1.2. Aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinin yasal süresi içinde verilmemesi halinde
belgelerin/beyannamelerin yasal süresinde verilmediği aylar/dönemler için
destekten yararlanamayacaktır.
Örnek
35:
2020/Ocak ayı için uzun vadeli sigorta kollarını içeren aylık prim ve hizmet
belgesinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin yasal süresi içinde
verilmediği ancak diğer aylara ilişkin aylık prim ve hizmet
belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresinde verildiği
varsayıldığında, yalnızca yasal süresinde verilmeyen 2020/Ocak ayından dolayı
destekten yararlanamayacaktır.
3.4.2. Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinden veya Muhtasar ve Prim Hizmet
Beyannamelerinden Kaynaklanan Sigorta Primlerinin Yasal Süresinde Ödenmesi
2020 yılında tescil edilmiş/edilecek olan işyerleri ile 2019
yılından önce Kanun kapsamına alınmış ancak 2019 yılında sigortalı
çalıştırmamış veya 2019 yılının en son bildirim yapılan ayından 2019 yılı
sonuna kadar hiç bildirim yapılmayan işyerleri (2019 yılının en son bildirim
yapılan ayından sonraki döneme karşılık gelen 2020 yılındaki dönemler) için söz
konusu destekten yararlanılması bakımından aylık prim ve hizmet
belgelerinin/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde
verilmesinin yanı sıra tahakkuk edecek olan sigorta primlerinin de yasal süresi
içinde ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla 2020 yılına ilişkin olduğu
ayı/dönemi takip eden ayda ödenmesi gereken son tarihe kadar sigorta
primlerinin ödenmemiş olması halinde destekten yararlanılması mümkün
olmayacaktır.
Örnek
36:
2020/Ocak ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinden kaynaklanan sigorta priminin süresi içinde ödenmiş
olduğu varsayıldığında destekten yararlanılması mümkün olacaktır.
3.4.3. Destekten
Yararlanılabilmesi
İçin Kuruma Vadesi Geçmiş Borcun Bulunmaması veya Söz Konusu Borcun 6183 Sayılı
Kanunun 48 İnci Maddesine Göre Taksitlendirmiş Olması
Destekten yararlanılabilmesi için 2020 yılında Kuruma vadesi geçmiş borcun
bulunmaması veya söz konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre
taksitlendirilmiş olması gerekmektedir.
Bu bakımdan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenler, borç
ödenmediği sürece veya 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre
taksitlendirilmediği sürece destekten faydalanamayacaktır.
Diğer
taraftan, Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunan işverenin söz konusu borcu ödemesi
veya 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre taksitlendirmesi halinde, borcun ödendiği
veya 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre taksitlendirmenin yapıldığı tarih
itibariyle yasal verilme süresi geçmemiş ilk aylık prim ve hizmet
belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere diğer
koşulların sağlanması kaydıyla destekten yararlanması mümkün olacaktır.
Örnek
37:
2020/Ocak ayına ait sigorta priminin Şubat ayı sonuna kadar ödenmemiş ve
12.5.2020 tarihinde ödenmiş olması halinde vadesi geçmiş prim borcu olması
nedeniyle 2020/Ocak-Şubat-Mart ayları için destekten yararlanılması mümkün
olamayacak; buna karşın 2020/Nisan ayı aylık prim ve hizmet
belgesinden/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen
diğer koşulların da sağlanması kaydıyla destekten yararlanılması mümkün
olabilecektir.
Örnek
38:
İşverenin Kuruma olan vadesi geçmiş borcunu 9.8.2020 tarihinde ödediği
varsayıldığında, 9.8.2020 tarihi itibariyle yasal olarak verilme süresi
dolmamış olan 2020/Temmuz ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşullarında sağlanması
kaydıyla destekten yararlanabilecektir.
Örnek
39:
(A) işverenin (B) sigortalısına ait işe giriş bildirgesini yasal süresinde
vermemesi nedeniyle uygulanan idari para cezasının 5.3.2020 tarihinde kendisine
tebliğ olunduğu varsayıldığında, söz konusu idari para cezası borcunun
20.3.2020 tarihine kadar ödenmemesi halinde, kesinleşmiş olan idari para
cezasının ödeneceği tarihe kadar destekten yararlanılması mümkün değildir.
Örnek
40:
39 nolu örnekteki idari para cezası borcunun 19.8.2020 tarihinde ödendiği
varsayıldığında, 19.8.2020 tarihi itibariyle yasal olarak verilme süresi
dolmamış olan 2020/Temmuz ayı aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinden başlamak üzere öngörülen diğer koşulların da sağlanması
kaydıyla, destekten yararlanılabilecektir.
Destekten yararlanılan ayda Kuruma vadesi geçmiş borcu bulunmayan işyeri
işvereni tarafından destekten yararlanılan ay için yasal süresi dışında ek
aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmesi veya
belge türü/kanun türü değişikliği yapılması gibi nedenlerden dolayı destekten
yararlanılan ay için geriye yönelik olarak 1.3.2021 tarihinden önce borç ortaya
çıkması durumunda, söz konusu borç tahakkuk ettiği tarihi takip eden ayın
sonuna kadar ödenir veya 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre taksitlendirme
yapılırsa bu borçtan dolayı borç tahakkuk edilen ay için asgari ücret desteği
verilmez ancak diğer aylar için işverenin asgari ücret desteğinden
yararlandırılması sağlanır. Borcun belirtilen tarihe kadar ödenmemesi halinde
borcun ödendiği tarihe kadar yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme
zammı ve gecikme faizi ile birlikte geri alınır.
Örnek
41:
A işyeri için 2020/Mart ayında 1 nolu belge türü ile bildirilen 5 sigortalı
için destekten yararlanılmıştır. Ancak 5 sigortalıdan (a) sigortalısının prime
esas kazancının 300 TL eksik bildirilmesi nedeniyle yasal süresi dışında
verilen ek aylık prim ve hizmet belgesinden/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinden dolayı 21.5.2020 tarihi itibariyle borç tahakkuk ettiği
varsayıldığında; 30.6.2020 tarihine kadar borcun ödenmesi veya söz konusu
borcun 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre taksitlendirilmiş olması halinde,
2020/Mart ayı için asgari ücret desteği verilmez ve verilmiş olan asgari ücret desteği
gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır ancak 2020/ Nisan,
Mayıs ayları için işveren destekten yararlandırılır. Ancak borcun 30.09.2020
tarihinde ödenmesi halinde 2020/Ağustos (Ağustos ayı
dahil) ayına kadar yararlanılmış asgari ücret destekleri gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınır.
Örnek
42:
41 nolu örnekteki işyerinin ek aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesinden kaynaklanan borcunu 23.9.2020 tarihinde ödediği
varsayıldığında, 2020/Mart, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz ayları için
destekten yararlanılamayacaktır, yararlanılmış destek tutarı olması halinde
yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri
alınacaktır.
3.4.4. 2020 Yılı Ocak ila Aralık Ayları/Dönemleri İçin Çalıştırdığı
Kişileri Sigortalı Olarak Bildirmemesi veya Bildirdiği Sigortalıları Fiilen
Çalıştırmaması
Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya
mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan
yazılardan 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için çalıştırdığı
kişileri sigortalı olarak bildirmediği ya da prime esas kazancını eksik
bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen
işverenlerin destekten yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla,
denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde
veya mahkeme kararları neticesinde ya da resmi kurum ve kuruluşlardan alınan
yazılardan çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği yada prime esas
kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı
tespit edilen işverenler 2020 Ocak (Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı)
ila 2020 Aralık ayları/dönemleri için destekten yararlanamayacağı gibi 2020
yılı Ocak ila Aralık aylarında/dönemlerinde yararlanılmış destek tutarı olması
halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile
birlikte geri alınacaktır.
Örnek
43:
(A) işverenin 2020 yılı Nisan ayında (B) sigortalısını Kuruma bildirmediğinin
17.9.2020 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2020 Ocak (Daha
sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2020 Aralık ayları/dönemleri için
destekten yararlanamayacağı gibi 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarında/dönemlerinde
yararlanılmış destek tutarı olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme
zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.
Örnek
44:
A işverenine ait işyerinden 2020/Ocak ayında yapılan tüm bildirimlerin sahte
olduğunun 21.8.2020 tarihinde tespit olunduğu varsayıldığında, yararlandırılmış
olan destek tutarı Türkiye İş Kurumuna iade edilecek ve işverenin ödemiş olduğu
sigorta primleri Kuruma irad kaydedilecektir.
Örnek
45:
4.2.2020 tarihinde tescil edilen işyerinde 5 adet sigortalı çalıştıran (A) işverenin
2020 yılı Nisan ayına ilişkin olarak (B) sigortalısını çalıştırmadığı halde
Kuruma bildirdiğinin 16.10.2020 tarihinde tespit edildiği varsayıldığında,
işveren 2020/Şubat ayı ve takip eden aylar için aylık prim ve hizmet
belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde bildirilen tüm
sigortalılardan dolayı destekten yararlanamayacak olup; ilgili ay/aylarda
destekten yararlanılmış olması halinde, yararlanılan destek tutarları gecikme
cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
Örnek
46:
2.3.2020 tarihinde tescil edilen (A) işyeri işverenin 2020 yılı Mart ayında (B)
sigortalısının prime esas kazanç tutarını eksik bildirdiğinin 28.8.2020
tarihinde tespit edildiği varsayıldığında, işveren 2020/Mart ayı ve takip eden
aylar için aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinde bildirilen tüm sigortalılardan dolayı destekten yararlanamayacak
olup; ilgili ay/aylarda destekten yararlanılmış olması halinde, yararlanılan destek tutarları gecikme cezası
ve gecikme zammı ile birlikte işverenden geri alınacaktır.
4- SİGORTA
PRİMLERİNİN İŞVEREN VE SİGORTALI HİSSELERİNİN TAMAMININ DEVLET TARAFINDAN
KARŞILANDIĞI DURUMLARDA VERİLECEK DESTEK TUTARI
Sigorta primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından
karşılandığı teşvikler kapsamında sigortalı istihdam ediliyor olması halinde,
işverenlerin bu kapsamdaki sigortalıları için ödeyeceği sigorta primlerinin
tutarının İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu
durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar kadar asgari ücret desteğinden
yararlanılabilecektir.
4.1. 1.1.2020 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş Olan İşyerlerinde Yapılacak İşlemler
2019 yılının aynı ayında uzun vadeli sigorta kollarını içeren
belge türlerinde kayıtlı sigortalılardan günlük prime esas kazancı 128 TL ve
altında, 0510, 0520 işkolu kodu ve 4, 5, 35, 36 ve 55 nolu belge türleri
verilen işyerleri bakımından günlük prime esas kazancı 341 TL ve altında veya 18.10.2012
tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri
uyarınca toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri
için 256 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün
sayılarını geçmemek üzere, cari ayda gönderilen uzun vadeli sigorta kollarını
içeren aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet
beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için bildirilen toplam prim ödeme gün
sayıları ile karşılaştırılmak suretiyle bulunacak prim ödeme gün sayısının 2,50
rakamı ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.
Örnek
47:
6. bölgede kurulu bulunan işyerinin 2019/Mart ayında bildirilen sigortalıları:
6. bölgede kurulu bulunan işyerinin 2020/Mart ayında
bildirilen sigortalıları:
Bu durumda; 2019/Mart ayında 26322 sayılı kanun türü ile
bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalıların prim gün
sayıları (30 gün) ile 05510 (60 gün) ve 4857 (30 gün) sayılı kanun türü ile
bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalıların gün sayıları
toplamı (120 gün) üzerinden destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün
sayısı hesaplanacaktır.
Dolayısıyla
örneğimizdeki işyeri işverenine 2020 yılı Mart ayında bildirdiği uzun vadeli
sigorta kollarına tabi olan sigortalılarının gün sayısı toplamı 180 gün
olmasına rağmen, azami destek verilecek olan gün sayısı bir önceki yıldaki
günlük prime esas kazanç tutarı 128 TL ve altında olanların toplam gün sayısını
geçemeyeceğinden, 120 gün üzerinden asgari ücret desteği verilecektir.
Örnek
48:
2019/Haziran ayında (A) işyerinde çalıştırılanlara ilişkin belge ve kanun türü
ile gün ve kazanç tutarları aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir.
Bu işyeri
için 2020 yılının aynı ayı olan Haziran ayında çalıştırılan sigortalılara
ilişkin tablonun aşağıdaki gibi gerçekleştiği varsayıldığında;
Bu durumda; 2019/Haziran ayında 15921 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında olan sigortalının prim gün sayısı (30 gün)
ile 05510 sayılı kanun türü ile bildirilen ve günlük kazancı 128 TL altında
olan sigortalıların gün sayıları (90 gün) toplamı (120 gün)
üzerinden destekten yararlanılacak toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.
2019 yılının aynı ayında 15921 Kanun türünden yararlanan
sigortalının bilahare işten çıkmış olmasına rağmen, 2020/Haziran ayında
hesaplanacak prim gün sayısının hesabında çıkan sigortalının gün sayısı da
dikkate alınacaktır. Dolayısıyla 2020 yılının aynı ayında destekten
yararlanılacak azami gün sayısı yine 120 gün olacaktır.
4.2. 1.1.2020 Tarihi ve Sonrasında Tescil Edilmiş Olan İşyerlerinde Yapılacak İşlemler
2020 yılında tescil edilmiş veya edilecek olan işyerleri
bakımından uzun vadeli sigorta kollarını içeren belge türlerinden ve sigorta
primlerinin işveren ve sigortalı hisselerinin tamamının devlet tarafından
karşılandığı teşvikler kapsamındaki kanun türü seçilerek gönderilen aylık prim
ve hizmet belgelerindeki/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlı
sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları birlikte değerlendirilmek
suretiyle destekten yararlanılmaya ilişkin bulunacak gün sayısının 2,50 rakamı
ile çarpılması suretiyle destekten yararlanılacak tutar bulunacaktır.
Örnek
49:
6. bölgede kurulu bulunan işyerinin 2020/Mart ayında bildirilen sigortalıların;
2020/Mart ayında işverene verilecek asgari ücret
destek tutarı 210 x 2,50= 525 TL olacaktır.
Örnek 50: (A) işvereninin 2020/Eylül ayında
destekten yararlandığı tutarın 750 TL ve 2020/Ekim ayı bildirimlerinin
aşağıdaki tablodaki gibi olduğu varsayıldığında;
İşveren 26322 kanun türünden yararlandığı için ve asgari ücretin üstünde ücret ödediği 1
sigortalısı olduğu için ödeyeceği prim tutarı örnekte olduğu gibi 105,32 TL
dir. Bu işveren 2020/Eylül ayı için toplam 750 TL destek alması gerekirken,
işverenin ödeyeceği sigorta primlerinin
tutarının
İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olduğu durumlarda, sadece işverenin ödeyeceği tutar
kadar asgari ücret desteğinden yararlanılabileceğinden,
105,32 TL tutarında destek alacaktır.
5. ALT İŞVERENİ
BULUNAN İŞYERLERİ VE ALT İŞVERENLERLE İLGİLİ İŞLEMLER
5510 sayılı Kanun uyarınca alt işverenler için müstakil işyeri
dosyası tescil edilmediğinden ve alt işverenler sosyal sigorta yükümlülüklerini
asıl işverene ait işyeri dosyası üzerinden yerine getirdiklerinden, alt
işvereni olan işyeri dosyalarında alt işverenlerin kendi çalıştırmış oldukları
sigortalılarının asgari ücret desteğinden yararlanmaları için alt işverenlerin
7226 sayılı Kanunun uygulanacağı 1.1.2020-31.12.2020 döneminde faaliyetine
devam ediyor veya faaliyete yeni başlayacak olması gerekmektedir.
Bu bakımdan, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret
desteğinin, alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 1.1.2020
tarihinden önce yapılmış olması ve 2020 yılında da faaliyetine devam ediyor
olması halinde bu genelgenin 2 numaralı bölümünde açıklanan usul ve esaslar, 1.1.2020
tarihinden sonra yapılmış/yapılacak olması halinde ise yine bu genelgenin “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek
Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve
esaslar dikkate alınarak her bir alt işveren için ayrı ayrı uygulanacaktır.
Bu kapsamda,
- Asgari ücret desteğinin hesaplanmasında, prim ödeme gün sayısının,
toplam sigortalı sayısının, 2019 yılındaki uzun vadeli sigorta kollarından
bildirilen en az bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısının ve prime esas
kazançların hesabı konusundaki bu genelgede belirtilen hususlar, asıl işveren
ve her bir alt işveren yönüyle ayrı ayrı değerlendirilecektir.
Örnek 51: 2019/Mart ayında (A) asıl işvereni
tarafından bildirilen sigortalılar;
Bu durumda;
(A) işverenin yararlanabileceği
toplam gün sayısı 90 gün olacaktır.
(B) alt işverenin yararlanabileceği toplam gün
sayısı 30 gün olacaktır.
Örnek
52 :
02.01.2020 tarihinde tescil edilen (A) asıl işverenince 2020/Mart ayında
bildirilen sigortalılar:
(A) işverenin
yararlanabileceği toplam gün sayısı 120 gün,
(B) ve (C) alt işverenlerinin
yararlanabileceği toplam gün sayısı 60’ar gün, olacaktır.
Örnek
53 :
(A) asıl işvereni ile (B) ve (C) alt işverenlerince 2019 Ocak ila Kasım aylarında/dönemlerinde en az sigortalı bildirimi yapılan
ayların/dönemlerin aşağıdaki gibi olduğu varsayıldığında;
(A) asıl işvereni ile (B) ve
(D) alt işverenlerince 2020 Ocak ayında yapılan bildirimlerin aşağıdaki gibi
olduğu varsayıldığında;
Buna göre;
- (A) asıl işverenince 2020/Ocak ayında
bildirilen sigortalı sayısı en az bildirim yapılan sigortalı sayısının (30)
üstünde olduğundan 2020/Ocak ayında (A) asıl işvereni destekten
yararlanacaktır.
- (B) alt işverenince 2020/Ocak ayında bildirilen sigortalı sayısı en
az bildirim yapılan sigortalı sayısının (22) altında olduğundan 2020/Ocak
ayında (B) alt işvereni destekten yararlanamayacaktır.
- (D) alt işvereni 1.1.2020 tarihi itibariyle
(A) asıl işverenine ait işyeri sicil numarasından tescil edildiğinden 3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek
Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve
esaslara göre destekten yararlanacaktır.
- (C) alt işvereninin 1.1.2020 tarihi
itibariyle başka bir asıl işverene ait dosyadan veya kendi adına bir dosyadan
tescil edilmesi halinde; 3- 2020 Yılında
Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler”
başlığında belirtilen usul ve esaslara göre destekten yararlanacaktır.
Diğer
taraftan, "3-2020 Yılında Tescil
Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler" başlığında
belirtilen usul ve esaslara göre destekten yararlanan alt işverenin Kuruma
borcunun bulunması halinde;
- Asıl işveren, "2020
Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler"
başlığında belirtilen usul ve esaslara
göre destekten yararlanıyorsa, ilgili alt işveren ile asıl işveren
destekten yararlandırılmayacaktır.
- Asıl işveren "2-01.01.2020
Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler"
başlığında belirtilen usul ve esaslara göre destekten yararlanıyorsa yalnızca ilgili
alt işveren destekten yararlandırılmayacaktır.
Alt işverenler,
yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin borçlardan sorumlu
tutulabileceğinden, asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma borcu
bulunmasına rağmen kendi alt işverenliğinden kaynaklanan borcu bulunmayan ve "2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek
Olan İşyerlerine İlişkin İş Ve İşlemler" başlığında belirtilen usul ve
esaslara göre destekten yararlanan alt işveren destekten yararlanmaya devam
edecektir.
Asıl
işveren ile alt işverenler bakımından destekten yararlanma usul ve esaslarının
tespitinin ayrı ayrı yapılması nedeniyle, alt işverenlerin çalıştırdığı
sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin,
sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının ya da bildirdiği sigortalının fiilen
çalışmadığının tespit edilmesi halinde yalnızca ilgili alt işverenlerin destek
tutarları geri alınacak, buna karşın asıl işverenin destek tutarı ise geri
alınmayacaktır. Ancak asgari ücret desteğinin iptalinden dolayı alt işverene
çıkacak borçlardan asıl işveren de müteselsilen sorumlu olacaktır.
Asıl
işverenlerin alt işverenleriyle, alt işverenlerin ise birbirleriyle destekten
yararlanmak için istihdamın kaydırılması şeklinde muvazaalı işlem yaptıklarının
anlaşılması halinde bu işveren ve alt işverenler hakkında asgari ücret
desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.
6.
İHALE MAKAMLARINCA DESTEKTEN YARARLANAN
İŞVERENLERİN HAKEDİŞLERİNDEN YAPILACAK KESİNTİLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanunun geçici 80. maddesinde “4734
sayılı Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d)
bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve
sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale
dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra
uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce
işverenlerin hak edişinden kesilir.” hükmü yer almaktadır.
Bu bakımdan, geçici 80. madde kapsamında destekten yararlanan
işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca
hakedişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan
tutar “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görüntülenerek kesinti
yapılacaktır.
7. EV HİZMETLERİNDE
10 GÜN VE DAHA FAZLA ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR İLE KONUT KAPICILIĞI
İŞYERLERİNDE ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR
1.1.2020 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun ek 9. maddesinin birinci fıkrasına
göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran
işverenler geçici 80. maddesi uygulamasından yararlanmasında 2019 yılında beyan
edilen prime esas günlük kazanç tutarının 128,00 TL ve altında olması koşuluyla
destekten yararlandırılacaklardır.
İlk defa 1.1.2020 ve
sonrasında ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştırması
nedeniyle ek 9. madde kapsamında müracaat eden işverenler hakkında vadesi
geçmiş borcun bulunmaması ve cari ay prim borçlarının ödenme zorunluluğu
bulunduğundan, bu genelgenin “3- 2020
Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında
belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten yararlanılacaktır.
Diğer
taraftan, 5510 sayılı Kanunun ek 9. maddesinin birinci fıkrasına göre konut
kapıcılığı işyerlerinde çalıştırılan sigortalılar için kolay işverenlik
uygulamasına 1.3.2019 tarihinden itibaren başlandığından, bu kapsamdaki
sigortalıları çalıştıran işverenlerin geçici 80. maddesi uygulamasından
yararlanmasında;
-1.3.2019 tarihinden itibaren ilk defa ek 9. maddesinin birinci fıkrasına
göre konut kapıcılığı işyerlerinde çalıştırılan sigortalılar için kolay
işverenlik uygulamasına geçen ve 2020 yılında da bu kapsamda sigortalı
çalıştırmaya devam edenler hakkında, 2019 yılında aylık prim ve hizmet
belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi alınmadığından, bir önceki yılın
aynı ayında aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi
verilmiş olup olmadığına bakılmayacak, konut kapıcığında kolay işverenlik 1.3.2019
tarihinde yürürlüğe girdiğinden 2019 yılı Mart ve sonraki aylarda yapılan
müracaatlarda beyan edilen prime esas günlük kazanç tutarının 128,00 TL ve
altında olması koşuluyla destekten yararlandıracaklardır.
-1.3.2019 tarihinden önce konut kapıcılığı işyerinde çalıştırdığı sigortalı için
aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi veren
işverenin, 1.3.2019 tarihinden itibaren kolay işverenlik uygulamasına geçmesi
halinde 2020 yılı Ocak, Şubat aylarında destek unsurlarından
yararlandırılmasında 2019 yılında aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim
hizmet beyannamesi verilen ilgili aylara bakılarak destekten
yararlandırılmasına karar verilecektir.
-İlk
defa 1.1.2020 ve sonrasında konut kapıcığında kolay işverenlik uygulamasına
geçen işverenler hakkında vadesi geçmiş
borcun bulunmaması ve cari ay prim borçlarının ödenme zorunluluğu bulunduğundan
bu genelgenin “3- 2020 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine
İlişkin İş Ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde
destekten yararlanılacaktır.
8.
ORTAK HÜKÜMLER
8.1. Muvazaalı
İşlemlerin Önlenmesi
Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin
kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete
geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari
ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde
yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil
olunacaktır.
Örnek
54 :
1.1.2020 tarihinden önce tescil edilmiş olan bir işyerinin çalışanlarının
tamamının destekten yararlanabilmesi amacıyla tüm sigortalılarını işten
çıkartarak, işyerinin ilk defa faaliyete geçen bir işyeri gibi 2020 yılında
yeniden tescil edilmiş olduğunun tespit edilmesi üzerine işyeri dosyası iptal
edilerek önceki dosya ile birleştirilecek ve bu işyeri söz konusu destekten
yararlandırılmayacaktır. Ayrıca, yeni kurulan bir işyeri gibi 2020 yılındaki
yararlanmış olduğu tüm aylara ilişkin destek tutarlarının da gecikme cezası ve
gecikme zammı ile birlikte tahsili gerekecektir.
8.2. Desteğe
Esas Gün ve Kazançların Kapsamı
2019 ve 2020 yılının esas alınacak ilgili aylarında/dönemlerinde, prime
esas kazanç miktarında ve prim ödeme gün sayısında değişikliğe neden olacak şekilde
Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler
veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince
yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar,
döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve
kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelere veya mahkeme ilamına istinaden,
çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma bildirmediği, prim ödeme gün sayısını ya
da prime esas kazanç tutarını eksik bildirildiğinin veya Kuruma bildirilen
sigortalıların fiilen çalışmadığının;
-Yapılan
kontrol ve denetimler sonucunda tespit edilmesi halinde, tutanak tarihinin,
-Bankalar, döner sermayeli
kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan
bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde, söz konusu yazıların Kuruma intikal
tarihinin,
-Mahkeme ilamı ile karar
verilmesi halinde, mahkemenin kesinleşmiş karar tarihinin,
2019 yılı için özel ve kamu
sektörü işyeri ayrımı yapılmaksızın 2.3.2020 tarihinden, 2020 yılı için
1.3.2021 tarihlerinden önce olmasına rağmen aylık prim ve hizmet belgesinin/muhtasar
ve prim hizmet beyannamesinin (Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 102.
maddesinde belirtilen ve yasal süresinde verildiği kabul edilen belgelerden
kaynaklanan asıl veya ek belgeler dahil) Kurum tarafından işleme alınma
tarihlerinin 2019 yılı için 2.3.2020, 2020 yılı için 1.3.2021 tarihinden sonra
olması halinde prim belgelerindeki/beyannamelerindeki gün ve kazançlar dikkate
alınmayacaktır.
Örnek 55: Toplu iş sözleşmesine tabi
işyerindeki sigortalıların bildirimlerinin aşağıdaki gibi olduğu
varsayıldığında;
21.1.2020 tarihindeki Yüksek Hakem Kuruluna göre, yukarıdaki toplu iş sözleşmesine
tabi işyerindeki işçilerin ücretlerine 2019 yılı için % 20 zam üzerinden toplu
iş sözleşmesinin bağıtlanmasına karar verilmiş olması durumunda; yeni toplu
sözleşmeye göre 2019 yılı Nisan ayı tablosu aşağıdaki gibi olacaktır.
Buna göre, toplu iş sözleşmesi gereği oluşan fark ücretler ilişkin oldukları ayın prime esas kazancına dahil
olduğundan, yeni duruma göre daha önce destekten yararlanılan (a), (b) ve (c)
sigortalılarının, günlük prime esas kazanç tutarı 256 TL’nin üzerine
çıktığından, bu sigortalıların gün sayıları 2020 yılı Nisan ayında destekten
yararlanılacak tutarın hesabında dikkate alınmayacaktır. Görüldüğü üzere toplu
iş sözleşmesi yapılmadan önce 2020 yılı Nisan ayında destekten yararlanılacak
gün sayısının hesabında 2019 yılının aynı ayındaki 150 gün esas alınırken toplu
iş sözleşmesinden sonra bu sayı 60 güne düşmüştür.
55 numaralı örnekteki karara göre verilen belgelerin işleme alınma
tarihinin 2.3.2020 tarihinden sonra olması halinde söz konusu belgelerdeki gün
ve kazanç tutarları asgari ücret destek hesabında dikkate alınmayacaktır.
Örnek
56:
2020 yılında tescil edilmiş bir işyerinde, 31.7.2020 tarihinde işten çıkartılan
(A) sigortalısının Ankara İş Mahkemesinde açtığı dava sonucunda, 4.1.2021
tarihinde işe iadesine karar verilmiştir. Bu karara göre işe başlatılan (A)
sigortalısı için işveren tarafından iş akdinin feshedildiği ayı takip eden 2020
yılı Ağustos, Eylül, Ekim ve Kasım ayları için Sosyal Sigorta İşlemleri
Yönetmeliğinin 102. maddesine göre verilen ek/asıl belge/beyanname nedeniyle
belirtilen aylar için asgari ücret desteğinden yararlanabilmesi için bu karara
ilişkin düzenlenecek belgelerin/beyannamelerin 1.3.2021 tarihine kadar işleme
alınması gerekmektedir.
8.3. Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde Asgari Ücret Desteğinden
Yararlanılması
Bilindiği gibi işyerlerinin devredilmesi veya intikal etmesi
durumunda işyerini devralan veya işyeri intikal eden işverenler adına yeni bir
dosya açılmayıp mevcut işyeri dosyası üzerinden işyeri bildirgesi alınmak
suretiyle işlemler yürütüldüğünden asgari ücret desteği uygulamasında,
devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde
durulmaksızın işyeri bazında işlemlerin yapılması gerekmektedir.
Öte yandan adres değişikliği
nedeniyle gerek aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine ve gerekse
bir ilden başka bir ile nakledilen işyerleri bakımından yeni işyeri dosyası
tescil edildiğinden, adres değişikliği nedeniyle yeni tescil edilen işyerleri
için işyerinin asgari ücret desteğinden nakledilen eski işyeri koşullarına göre
yararlanması gerektiğinden, işyeri tescili aşamasında sigorta primleri teşvik
uygulamasında olduğu gibi “adres değişikliği” seçeneği işaretlenmek suretiyle
destekten yararlanılacaktır.
8.4. Asgari Ücret
Desteğinin Sigorta Prim Borçlarına Mahsup Edilmesi
Bu genelgede belirlenen usul ve esaslara göre bulunacak
asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayı takip eden
ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. İşverenin
1.3.2021 tarihine kadar destekten yararlandığı işyerinden kaynaklı mahsup
edilecek prim borcunun olmaması dolayısıyla alacaklı olması durumunda alacaklı
olduğu tutar, işverenin Kuruma olan diğer borçlarına (idari para cezası dahil)
mahsup edilecektir. Mahsup edilecek başka borcunun olmaması durumunda, 5510
sayılı Kanunun 88. maddesinin onaltıncı fıkrası hükümleri dikkate alınacaktır.
8.5. Tereddüt
Edilen Hususlarla İlgili Başvuru Yapılması Gereken Kurum
Kurum ve kuruluşların
(işyerlerinin) 5018 sayılı Kanunun eki I
sayılı cetvele (genel bütçe
kapsamındaki kuruluşlar içine) girip girmediği Hazine ve Maliye Bakanlığı
Muhasebat ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne, ihale makamlarının destek tutarına
ilişkin hakedişlerden yaptıkları kesintilerin İşsizlik Sigortası Fonuna
aktarılıp aktarılmayacağı, aktarılacaksa her ay mı yoksa yıl sonunda mı
İşsizlik Sigortası Fonuna aktarılacağı gibi hususlardaki sorularına ilişkin
başvuru mercii Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü; ihaleyi yapan kuruluşların 4734 sayılı Kanunun 2. maddesinin birinci
fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler kapsamına girip
girmedikleri, yapmış oldukları ihalelerin 6661 sayılı Kanunda belirtilen
“sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale
dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü hizmet alımı” kapsamına girip
girmedikleri gibi hususlardaki sorularına ilişkin başvuru mercii ise Kamu İhale
Kurumu olduğundan belirtilen hususlarda ilgili kuruma müracaat edilmesi
gerekmektedir.
8.6. 4447
sayılı Kanunun geçici 17, 19 ve
20. Maddesinde Öngörülen Teşviklerden Yararlanılması Durumunda Asgari Ücret
Desteğinin Hesaplanması
Bilindiği üzere, 9.2.2017 tarihli, 29974 sayılı Resmi Gazete de
yayımlanan 687 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 3. Maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik
Sigortası Kanununa geçici 17. madde eklenerek işverenlere destek sağlanmış
bulunmaktadır.
Söz
konusu geçici maddede, “Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan yararlanmakta
olan işverenler; aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik,
destek ve indirimlerden yararlanamaz.”
hükmü yer almaktadır.
Yine, 4447 sayılı Kanuna 7103 sayılı Kanunla
eklenen geçici 19. Maddede,
“Bu maddeyle düzenlenen
destek unsurundan yararlanmakta olan işverenler; aynı sigortalı için aynı
dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamaz.”
20. Maddede ise; “Bu madde kapsamındaki destekten yararlanılan ayda aynı
sigortalı için diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden
yararlanılamaz”
hükümleri yer almaktadır.
Bu bağlamda,
4447 sayılı Kanunun geçici 17, 19 ve 20. Maddesinde öngörülen teşviklerden
yararlanan sigortalılar için söz konusu teşviklerden yararlanılan aylarda
asgari ücret desteğinden faydalanılamayacaktır.
Ancak, 1.1.2020 tarihinden önce tescil edilmiş işyerleri
bakımından 2019 yılının aynı ayında geçici 17, 19 ve 20. Maddesinde öngörülen
teşviklerden bildirilen sigortalılar bulunması halinde
söz konusu sigortalılar asgari ücret desteğine esas gün sayısının hesabında dikkate alınacaktır.
Örnek
57:
(C) işvereni tarafından 2019 yılı Ocak ile 2020/Ocak ayı/döneminde aylık prim
ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile uzun vadeli
sigorta kollarından bildirimi yapılan sigortalıların durumu aşağıdaki gibidir.
Kanun Türü |
2019/Ocak |
2020/Ocak |
||
Kişi |
Gün |
Kişi |
Gün |
|
Kanunsuz |
- |
- |
- |
- |
5510 |
- |
- |
10 |
500 |
6111 |
3 |
90 |
4 |
120 |
17103 |
10 |
260 |
10 |
300 |
İşverenin 2020/Ocak ayında
desteğe esas gün sayısı hesaplanırken 2019/Ocak ayında uzun vadeli sigorta
kollarından bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere
2020/Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların prim
ödeme gün sayıları esas alınacaktır.
Bu durumda her ne kadar 2019/Ocak ayında 17103 kanun numarası ile
bildirilen sigortalılar asgari ücret desteğinde faydalanamasalar da desteğe
esas gün sayısının hesaplanmasında söz konusu sigortalılar da dikkate alınacak
olup; 2020/Ocak ayındaki asgari ücret desteğine esas gün sayısı 260+90=350 günü
geçmeyecektir.
2020/Ocak ayında bildirilen sigortalılardan 17103 kanun numarası ile
bildirilen sigortalılar için asgari ücret desteğinden faydalanılamayacağından,
2020/Ocak ayında 5510 ve 6111 sayılı kanun türü ile bildirilen sigortalıların
prim ödeme gün sayısı 500+120=620 gün 2019/Ocak ayında bildirilen 350 günden
fazla olduğundan, 2020/Ocak ayında destekten yararlanılacak gün sayısı 350
olacaktır.
Bu durumda, işverene verilecek destek tutarı 350 x 2,50 = 875,00 TL dir.
Söz konusu işverenin 2020/Ocak ayında 6111 kanun türlü belge için ödeyeceği
prim tutarının 500,00 TL, 17103 kanun türlü belge için ödeyeceği prim tutarının
ise 1.000,00 TL olduğu varsayıldığında, işverenin 875,00 TL tutarındaki
desteğinin 500,00 TL si işveren borcundan mahsup edilecek, 17103 kanun türlü
belge için ödeyeceği 1.000,00 TL prim tutarı için ise herhangi bir mahsup
işlemi yapılmayacaktır.
8.7. Asgari Ücret Desteğinden Yararlanmak İçin Başvuru Şartı
7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 29
ıncu maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 80. maddesinde öngörülen
asgari ücret desteğinden yararlanmak için işverenlerin başvuru şartı
aranmayacak olup: genelgede belirtilen şartları taşıyan işverenlerimiz Kanun
hükümlerinden yararlanacaktır.
9. YARARLANILAN DESTEK TUTARLARININ TÜRKİYE İŞ KURUMUNDAN TAHSİLİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
İşverenlerin yararlanmış
olduğu destek tutarlarının Türkiye İş Kurumundan tahsiline ilişkin usul ve
esaslar Strateji Geliştirme Başkanlığınca yerine getirilecektir.
Asgari ücret destek tutarının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından
toplanan işsizlik sigortası prim gelirinden fazla olması durumunda, İşsizlik
Sigortası Fonu tarafından karşılanacak olan tutar mahsuplaşma işleminin
yapıldığı tarihten 1 (bir) iş günü sonra Sosyal Güvenlik Kurumu hesaplarına
aktarılır ayrıca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak olan tutar
aktarım yapılacak tarihten en az 5 (beş) iş günü öncesinden Türkiye İş Kurumuna
yazı ile bildirilir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica
ederim.