T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 19.07.2018
Sayı : 40071718-206-E.8301953
Konu : Genç girişimci teşvik uygulaması
GENELGE
2018 / 28
1. Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 18.5.2018 tarihli ve 30425
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların
Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 22. maddesi ile; 31.5.2006 tarihli ve 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81. maddesinin
birinci fıkrasına eklenen (k) bendinde;
"31.12.1960
tarihli ve 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi kapsamında genç girişimcilerde
kazanç istisnasından faydalanan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18
yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olanlardan, bu Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında 1.6.2018
tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, 1 yıl
süreyle 82. madde uyarınca belirlenen prime
esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanır. Adi
ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklıklarında
sadece bir ortak bu fıkra hükmünden yararlandırılır. "
hükmü yer
almaktadır.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 81.
maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi, 18.5.2018 tarihinde yürürlüğe girmiş
olup, uygulamaya ise 1.6.2018 tarihinden itibaren başlanacaktır. Söz konusu
hükmün uygulanmasına ilişkin belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda sosyal
güvenlik il müdürlüklerince/sosyal güvenlik
merkezlerince yürütülecek işlemler aşağıda sırasıyla açıklanmıştır.
2. Kapsama Giren Sigortalılar
31.12.1960
tarihli ve 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi kapsamında genç girişimcilerde
kazanç istisnasından faydalanan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18
yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olanlardan, 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında 1.6.2018
tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişiler ile adi
ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklıklarında sadece bir ortak söz konusu
teşvikten yararlandırılır.
3. Sigortalıların Faydalanma Şartları
3.1- İşe başlamanın 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi gereği olarak kanuni süresi içinde
bildirilmiş olması gerekmektedir. Sigortalının işe başlamasını kanuni süresinde
bildirmiş olmasına rağmen Kurumumuzca sonradan geriye dönük tescil işlemi
yapılması halinde vergi kaydının başladığı tarih itibariyle sigortalı prim
teşvikinden faydalandırılacaktır.
Örnek
1: 1.7.2018 tarihinde kırtasiye
işletmeciliği faaliyetine başlayan ve prim teşvikinden yararlanma şartlarının
tamamını taşıyan sigortalı (A)'nın, Kurumumuza bildirimi vergi dairesince beş
ay sonra yapılmıştır. Buna göre, sigortalı (A), 1.7.2018 tarihinden itibaren
prim teşvikinden yararlanacaktır.
3.2- Kendi
işinde bilfiil çalışılması veya işin
kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gerekmektedir. (Çırak, kalfa veya
yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve
hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil
çalışmamak bu şartı bozmaz.)
3.3- Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde
yapılması hâlinde, sadece bir ortak, bu ortaklar arasından da en genç olanı
faydalanacaktır. Sigortalıların, prim teşvikinden faydalanabilmeleri için tüm
ortakların ayrı ayrı teşvik şartlarını taşımaları gerekmektedir. Ortaklardan
herhangi birinin teşvik şartlarını taşımaması halinde, diğer ortaklar da
sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaktır.
Örnek 2: Sigortalı
(A), sigortalı (B) ve sigortalı (C), 1.7.2018 tarihinde adi ortaklık şeklinde lokanta işletmeciliği faaliyetine
başlamış olup faaliyete başlanıldığı tarihte sigortalı (A) 27, sigortalı (B)
29, sigortalı (C) ise 32 yaşındadır. Buna göre; sigortalı (C), 29 yaş şartını
ihlal ettiğinden ortakların hiçbiri prim teşvikinden yararlanamayacaktır.
3.4- Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve
çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan
veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya
üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından
devralınmamış olması gerekmektedir.
Örnek
3: Sigortalı (D), 1.7.2018 tarihinde
babasına ait oto yıkama işletmesini devralmak suretiyle ticari faaliyete
başlamıştır. Sigortalı (D)'nin, işi devraldığı babasının 1. derece kan hısımı
olması nedeniyle, prim teşvikinden faydalanması mümkün olmayacaktır.
Örnek
4: 1.6.2018 tarihinde kırtasiye
işletmeciliği faaliyetine başlayan ve teşvikten yararlanma şartlarının tamamını
taşıyan sigortalı (C), söz konusu teşvikten üç ay yararlandıktan sonra 1.9.2018
tarihinde vefat etmiştir. İşletmeyi devralan eş teşvike ilişkin diğer şartları
taşımaktadır. Buna göre, sigortalı (C)'nin eşi faaliyetinin başladığı tarihten
itibaren bir yıl boyunca prim teşvikinden yararlanacaktır.
Örnek
5: 3.5.2003 tarihinden itibaren büfe
işletmeciliği faaliyetinde bulunan sigortalı (S), 1.7.2018 tarihinde vefat
etmiş olup faaliyeti sigortalı (S)'nin 20 yaşındaki oğlu (R) devralmıştır. Büfe
işletmeciliğini devralan sigortalı (R) teşvike ilişkin diğer şartları da
taşımaktadır. Buna göre, sigortalı (R), faaliyetinin başladığı tarihten itibaren
bir yıl boyunca prim teşvikinden yararlanacaktır.
3.5- Sigortalının vergi mükellefiyet başlangıç tarihi ve sigortalılık
tarihi itibariyle 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olması
gerekmektedir.
Örnek 6: Doğum tarihi 13.8.2001 olan sigortalı
(A)'nın 27.10.2018 tarihinde vergi mükellefiyet kaydı
başladığı varsayıldığında, mükellefiyet kaydının başladığı tarihte yaşı 17 yıl
2 ay 14 gün olduğundan bu sigortalı 18
yaşını doldurduğu 13.8.2019 tarihinde 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında sigortalı
sayılacaktır. Sigortalı
(A) ticari faaliyetinin devam etmesi şartıyla 13.8.2019 tarihinden itibaren 1
yıl boyunca prim teşvikinden yararlanacaktır.
Örnek
7: Doğum tarihi 13.8.1990 olan
sigortalı (B)'nin 27.10.2018 tarihinde vergi
mükellefiyet kaydı başladığı varsayıldığında, mükellefiyet kaydının başladığı
tarihte yaşı 28 yıl 2 ay 14 gündür. Sigortalı (B) tescil tarihinde yaş şartını
yerine getirdiğinden 27.10.2018 tarihinden itibaren 1 yıl boyunca prim
teşviğinden yararlanacaktır.
3.6- Mevcut bir işletmeye veya
mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması gerekmektedir.
4,
Sigortalıların
Tescil İşlemleri
Prim teşvikinden yararlanmak isteyen
sigortalıların, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi
kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalandığına dair sorgulamanın Başkanlığımız ile Gelir idaresi
Başkanlığı arasında karşılıklı veri transferi aracılığı ile internet üzerinden
yapılmasına istinaden tescil işlemleri yapılacaktır. Ancak, Gelir İdaresi
Başkanlığı ile karşılıklı veri transferi yapılıncaya kadar teşvikten
yararlanmak isteyen sigortalının 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20.
maddesi kapsamında kazanç istisnasından faydalandığına dair belgeyi bağlı
bulunduğu vergi dairesinden alarak sosyal güvenlik il müdürlüklerine/sosyal
güvenlik merkezlerine müracaat etmeleri gerekmektedir.
Prim
teşvikinden yararlanmakta iken
sigortalılıkları sona erenlerden bir yıllık süre içinde sigortalılığı tekrar
başlatılanların kalan aylar için prim teşvikinden yararlanması mümkün olmamakla
birlikte; sigortalılığın 5510 sayılı Kanunun 53. maddesi kapsamında başka bir
işverenin yanında hizmet akdiyle çalışılmaya başlanması nedeniyle sona erdiği
durumlarda, bir yıllık süre içinde hizmet akdiyle olan çalışmanın sona ermesi
ve 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi
kapsamındaki sigortalılığın tekrar başlatılması halinde kalan aylar için prim
teşvikinden yararlanılabilecektir.
5. Sigortalıların Beyan İşlemleri ve Teşvikten
Yararlanma Süreleri
Prim
teşvikinden yararlanan sigortalıların
aylık prime esas kazançları, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katı
olarak belirlendiğinden bu kapsamdaki sigortalıların beyanları sosyal güvenlik
il müdürlüklerince/sosyal güvenlik merkezlerince kabul edilmeyecek, 1.6.2018
tarihi ve sonrasına beyan girişi yapılsa dahi aylık prime esas kazançları,
günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katı üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
Sigortalılar söz konusu teşvikten
tescil tarihinden itibaren bir yıl süreyle yararlandırılacaktır.
6. Teşvikten Yanlış veya Yersiz
Yararlandığı Tespit Edilen Sigortalılara İlişkin Yapılacak İşlemler
Daha önce teşvikten yararlandığı halde
sigortalılık bilgilerinde sonradan yapılan değişiklikler nedeniyle teşvikten
yararlandığı dönemlerde teşvik uygulamasından yararlanamayacak duruma düştüğü
anlaşılan sigortalının, yararlanmış olduğu teşvikler iptal edilerek prim ve
prime ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı tahakkuk ettirilecektir.
7. Muhasebe İşlemleri
5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin birinci
fıkrasının (k) bendi kapsamına giren sigortalılara ilişkin sigorta primlerinin
Hazinece karşılanabilmesi amacıyla Muhasebe birimlerince yapılacak olan
işlemler, Strateji Geliştirme Başkanlığınca ayrıca açıklanacaktır.
Bilgi
edinilmesini ve gereğini rica ederim.