T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 16.03.2018
Sayı : 24010506-010.06-E.
1654785
Konu : Otomatik işyeri
Tescili
GENELGE
2018-11
1- GENEL AÇIKLAMALAR
Bilindiği üzere, 10.3.2018 tarihli ve 30356
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7099 sayılı Yatırım
Ortamının iyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 18. ve 19. maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunun 11. maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi;
"Şirket kuruluşunun ticaret sicil
müdürlüklerine bildirilmesi halinde yapılan bu bildirim Kuruma yapılmış sayılır
ve ilgililerce ayrıca işyeri bildirgesi düzenlenmez." şeklinde değiştirilmiş,
Aynı maddenin altıncı fıkrasına
"Bu bildirimlerden hangisinin işyerinin bildirilmesi yerine geçeceği
Kurumca belirlenir, belirlenenlerle ilgili ayrıca işyeri bildirgesi
düzenlenmez" hükmü eklenmiş,
Anılan Kanunun 100. maddesinin üçüncü
fıkrası "Kurum, bu Kanun gereği verilecek her türlü belge veya bilginin
internet, elektronik ve benzeri ortamda gönderilmesi hususunda, gerçek veya
tüzel kişiler ile yazılı sözleşme ile yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişilere
izin vermeye, bu kişileri aracı kılmaya veya zorunlu tutmaya, Kuruma verilmesi
gereken her türlü belge, bildirge ve taahhütnamenin gerçek ve tüzel kişiler ile
tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara verilmesini mecbur kılmaya, söz
konusu belgeleri diğer kamu idarelerine ait formlarla birleştirmeye ve bu
belgeleri kamu idarelerinin elektronik bilgi işlem ortamından almaya, bu kişilere yapılacak bildirimleri Kuruma verilmiş
saymaya, bu Kanunun uygulaması ile ilgili işveren, sigortalı ve diğer
kurum, kuruluş ve kişilerin talepleri üzerine veya re'sen
düzenleyeceği her türlü bilgi ve belgeyi bilgi işlem ortamında oluşturmaya, bu
şekilde hazırlanacak olan bilgi ve belgelerin sadece internet ve benzeri
iletişim ortamından ilgili kişilere verilmesini kararlaştırmaya
yetkilidir." şeklinde değiştirilmiştir.
Buna
göre, 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılmasa
dahi ticaret sicil müdürlüklerince tescil edilen şirket kuruluşları ile Kuruma
verilen yetki doğrultusunda yalnızca yapı ruhsatına istinaden Kurumca otomatik
işyeri tescili yapılacağı, bu durumda ilgililerce ayrıca işyeri bildirgesi
düzenlenmeyeceği ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği 29. maddesinde
belirtilen belgeler ile genelge ekinde yer alan formlardan Ek-1, Ek-2'nin valilikler,
belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel
kişilerine, Ek-2'nin ticaret sicil müdürlüklerine verilerek Kurumca ayrıca söz
konusu belgelerin istenmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Bu doğrultuda, işyerinin otomatik tescil
işlemi sırasında yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
2- TİCARET SİCİLİ MÜDÜRLÜKLERİNCE TESCİL EDİLEN ŞİRKET KURULUŞLARINA İSTİNADEN OTOMATİK
İŞYERİ TESCİLİ
2-1- Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanunun 11.
maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik ile sigortalı çalıştırılmasa
dahi ticaret sicil müdürlüklerince tescil edilen şirket kuruluşlarına istinaden
işyeri tescilinin otomatik yapılmasına karar verilmiştir. Ticaret sicil müdürlüklerince
tescil edilen şirketlerin otomatik olarak işyeri tescilinin yapılabilmesi için
ticaret sicil müdürlüklerine yapılan şirket kuruluşu başvurularında şirket
kuruluş dilekçesi ve bildirim formu ile birlikte;
- Sosyal Sigorta işlemleri Yönetmeliği 29. maddesine
göre işyeri bildirgesi eki belgelerin,
- Islak imzalı e-Sigorta
sözleşmesinin,
- İşveren
haricindeki kişilerce e-Sigorta hizmetleri internet kullanıcı kodu ve kullanıcı
şifresi başvurusunun yapılması durumunda,
işveren vekili veya işvereni temsil ve ilzama yetkili olunması ya da işveren
adına; Sosyal Güvenlik Kurumuna her türlü başvuruyu yapmaya, Kurumla her türlü sözleşmeyi imzalamaya, Kurumdan her türlü belgeyi
teslim almaya ve Kuruma her türlü belgeyi vermeye yetkili olunduğuna veya
e-Sigorta hizmetleri internet kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi başvurusu
yapmaya, e-Sigorta sözleşmesi imzalamaya, kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi
teslim almaya,
Kuruma e-Sigorta kanalıyla aylık prim ve hizmet belgesi göndermeye yetkili
olunduğuna dair özel vekaletnamenin aslının veya noter onaylı suretinin ya da
ilgili idarelerce onaylı suretinin,
verilmesi
gerekmektedir.
Ticaret sicil müdürlükleri tarafından bu bilgiler
Kuruma on-line olarak aktarılacaktır. Bu aktarma
sonucunda ticaret sicil müdürlüklerince tescil edilen şirket bakımından
işyerinin otomatik tescil işlemi ve e-Sigorta aktivasyon işlemi yapılacak ve
işveren Kuruma müracaat etmeden e-Sigorta işlemlerini yapabilecektir.
Ancak, belgelerin ticaret
sicil müdürlüklerine verilmemesi halinde
ticaret sicil müdürlüklerince yapılan tescile istinaden işyerinin otomatik
tescil işlemi yine yapılacak olup e-Sigorta aktivasyon işlemi
gerçekleştirilmeyecektir. Bu durumda, işverenin e-Sigorta işlemlerini
yapabilmesi için belirtilen belgelerle bizzat Kuruma başvurması gerekmektedir.
Ayrıca, ticaret
sicil müdürlükleri şirket kuruluş dilekçesi ve bildirim formu ekinde kendisine verilen belgeleri Kurumca
istenilmesi durumunda ibraz etmek üzere muhafaza edecektir.
Yukarıda anlatılan süreç ticaret sicil müdürlüklerince tescil
edilen şirketlerin otomatik işyeri tescili
ile alakalı olup; otomatik tescil işlemi yapıldıktan sonra işverenin işyerini
devretmesi, kapatması, yeni bir e-Sigorta
kullanıcısı belirlenmesi gibi diğer bütün işlemlerde Kuruma verilmesi gereken
belgelerin (örneğin imza sirküsü vb.) ilgili Sosyal
Güvenlik îl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezine
verilmesi gerekmektedir.
Ticaret sicil müdürlükleri şirket kuruluş dilekçesi
ve bildirim formu ile birlikte sunulması gerekli olan belgelerin verilmesi
konusunda şirket kuruluşu başvurusunda bulunanları uyaracaktır.
2-2- Ticaret Sicili Müdürlüklerince Tescil Edilen Şirket
Kuruluşlarına İstinaden Otomatik İşyeri Tescili
Ticaret sicili müdürlüklerince tescil edilen şirket
kuruluşuna istinaden Kurum tarafından işyeri tescilinin otomatik olarak
oluşturulması aşağıda belirtilen aşamalar göz önünde bulundurularak
yapılacaktır.
-Ticaret sicili müdürlüklerince tescil edilen şirket
kuruluşuna istinaden yapılacak otomatik tescillerde sigortalı çalıştırılıp
çalıştırılmadığı önem arz etmediğinden, sigortalı çalıştırılmaya ilişkin şirket
kuruluş dilekçesi ve bildirim formunda bir bilgi bulunmasa dahi işyeri dosyası
otomatik olarak tescil edilecektir. Bu durumda ayrıca işyeri bildirgesi
verilmeyecektir.
-Şirket kuruluş dilekçesi ve bildirim
formunda sigortalının çalıştırılmaya başlanacağına dair tarih bulunması halinde
dosyanın kapsama alınma tarihi olarak bu tarih, müracaat tarihi olarak şirketin
kuruluş tarihi; sigortalı çalıştırılmaya başlanacağına dair tarihin bulunmaması
halinde ise dosyanın
kapsama alınma tarihi ve müracaat tarihi olarak şirketin kuruluş tarihi esas
alınacaktır.
-Ticaret sicili müdürlüklerince tescil edilen şirket
kuruluşuna istinaden işyeri dosyası otomatik oluşturulacak ve işyeri tescil
ekranında listeleme menüsünde yer alan işyerine ilişkin bilgileri içeren Ek-3
formunun dökümü alınarak işverene tebliğ edilecektir.
-Sigortalı çalıştırılmasa dahi otomatik
tescil yapılan işyerinde daha sonra işveren tarafından sigortalı çalıştırılmaya
başlanılması halinde, işyerinin kanun kapsamına alınış tarihi sigortalı
çalıştırılmaya başlanılan tarih esas alınarak güncellenecektir. Ancak bu
durumda işyeri bildirgesi istenilmeyecek ve işyeri bildirgesinin
verilmemesinden dolayı 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi uyarınca idari para cezası uygulanmayacaktır.
-Ticaret sicili müdürlüklerince tescil edilen şirket
kuruluşuna istinaden otomatik işyeri tescili
yapıldıktan sonra otomatik tescil edilen şirket adına aynı adres için işyeri
bildirgesi verilmesi halinde işyeri tescil edilmeyecek ve işlemler
otomatik tescil edilen dosya üzerinden yürütülecektir.
-Otomatik işyeri tescili şirketlerin ilk
kuruluşu için söz konusu olduğundan, işyeri bildirgesi verilmesini gerektiren
işlemler (şube açılışı, devir, nev'i değişikliği, işyerinin nakli gibi) için
işyeri bildirgesi verme yükümlülüğü bulunmaktadır.
-Otomatik
tescil edilen şirketin ihale konusu iş alması, bina inşaatı, şirket kuruluş
adresinden faklı bir
adreste yeni bir işyeri açması gibi nedenlerle sigortalı çalıştırmaya
başlanması halinde işyeri bildirgesi verilecek, verilmemesi halinde 5510 sayılı
Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca idari para cezası
uygulanacaktır.
-Sigortalı çalıştırılmasa dahi otomatik
tescil yapılan işyerinde tescil tarihinden itibaren 2 yıl içinde sigortalı
çalıştırılmaması halinde oluşturulan dosya sistem tarafından kapsamdan
çıkarılacaktır. Ancak 2 yıllık süreden sonra sigortalı çalıştırılması halinde
dosya yeniden aktif hale getirilebilecek ve işlemler bu dosya üzerinden
yürütülecektir.
-Ticaret
sicili müdürlüklerince
tescil edilen şirket kuruluşuna istinaden otomatik tescil edilen işyerlerinden,
e-sigorta başvuru sözleşmesi ticaret sicil müdürlüklerine verildiğinden, ayrıca
Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuruya gerek
kalmadan e-Sigorta kullanıcı adı ve şifresi üretilerek e-Devlet üzerinden
ilgiliye gönderilecektir.
3- VALİLİKLER, BELEDİYELER VE RUHSAT
VERMEYE YETKİLİ DİĞER KAMU VE ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLERİNCE VERİLEN YAPI
RUHSATLARINA İSTİNADEN OTOMATİK İŞYERİ TESCİLİ
3-1-
Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 5510
sayılı Kanunun 11. maddesinin altıncı fıkrasında yapılan değişiklik ile Kuruma verilen yetki
doğrultusunda Kurum; valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişilerince
verilen yapı ruhsatlarına istinaden otomatik işyeri tescili yapılmasına
karar vermiştir. Yapı ruhsatlarına istinaden otomatik işyeri tescili
yapılabilmesi için yapı ruhsatına başvuranlar tarafından ruhsat vermeye yetkili
mercilere yapılan yapı ruhsatı başvurularında;
- Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği 29. maddesine
göre işyeri bildirgesi eki belgelerin,
- Yapı ruhsatına ilişkin
bildirim formunun
- Islak imzalı e-Sigorta sözleşmesinin,
- İşveren
haricindeki kişilerce e-Sigorta hizmetleri internet kullanıcı kodu ve kullanıcı
şifresi başvurusunun yapılması durumunda,
işveren vekili veya işvereni temsil ve ilzama yetkili olunması ya da işveren
adına; Sosyal Güvenlik Kurumuna her türlü başvuruyu yapmaya, Kurumla her türlü sözleşmeyi imzalamaya, Kurumdan her türlü belgeyi
teslim almaya ve Kuruma her türlü belgeyi vermeye yetkili olunduğuna
veya e-Sigorta hizmetleri internet kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi
başvurusu
yapmaya, e-Sigorta sözleşmesi imzalamaya, kullanıcı kodu ve kullanıcı şifresi
teslim almaya, Kuruma e-Sigorta kanalıyla aylık prim ve hizmet belgesi
göndermeye yetkili olunduğuna dair özel vekaletnamenin aslının veya noter
onaylı suretinin ya da ilgili idarelerce onaylı suretinin,
verilmesi
gerekmektedir.
Ruhsat vermeye yetkili merci
tarafından bu bilgiler Kuruma on-line olarak aktarılacak tır. Bu aktarma sonucunda yapı
ruhsatına istinaden işyerinin otomatik tescil işlemi ve e-Sigorta aktivasyon
işlemi yapılacak ve işveren Kuruma müracaat etmeden e-Sigorta işlemlerini
yapabilecektir.
Ancak, bu belgelerden yapı ruhsatına ilişkin bildirim formu
hariç diğer belgelerin yapı ruhsatı vermeye yetkili mercilere verilmemesi halinde
yapı ruhsatına istinaden işyerinin otomatik tescil işlemi yine yapılacak olup,
e-Sigorta aktivasyon işlemi gerçekleştirilmeyecektir. Bu durumda, işverenin
e-Sigorta işlemlerini yapabilmesi için belirtilen belgelerle bizzat Kuruma
başvurması gerekmektedir.
Ayrıca, ruhsat vermeye yetkili merci
yapı ruhsatı ekinde kendisine verilen belgeleri Kurumca istenilmesi durumunda
ibraz etmek üzere muhafaza edecektir.
Yukarıda anlatılan süreç yapı
ruhsatlarının verilmesinde otomatik işyeri tescili ile alakalı olup tescil
işlemi yapıldıktan sonra işverenin işyerini devretmesi, kapatması, yeni bir
e-Sigorta kullanıcısı belirlenmesi gibi diğer bütün işlemlerde Kuruma verilmesi
gereken belgelerin (örneğin imza sirküsü vb.) ilgili
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezine verilmesi gerekmektedir.
Ruhsat vermeye yetkili
merciler yukarıda belirtilen
belgelerin verilmesi konusunda yapı ruhsatı başvurusunda bulunanları
uyaracaktır. Buna rağmen, özellikle yapı ruhsatına ilişkin bildirim formunun
ruhsat vermeye yetkili mercie verilmemesi otomatik işyeri tescili için zorunlu
olan verilerin Kuruma aktarılmaması sonucunu doğuracaktır. Bu durumda, yapı
ruhsatının verilme aşamasında otomatik
işyeri tescili yapılamayacak olup; işverenin sigortalı çalıştırmaya
başladığının kendisi tarafından işyeri bildirgesi verilerek bildirilmesi
veya Kurumca tespit edilmesi halinde işyeri tescil edilecek, işyeri
bildirgesinin yasal süresinde verilmemesi halinde 5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
uyarınca idari para cezası uygulanacaktır.
3-2-
Yapı Ruhsatına
İstinaden İşyeri Tescili
İşyeri
tescilinin otomatik olarak oluşturulması aşağıda belirtilen aşamalar göz önünde
bulundurularak yapılacaktır.
-Yapı ruhsatına istinaden yapılacak
otomatik tescillerde sigortalı çalıştırılıp çalıştırılmadığı önem arz
etmediğinden sigortalı çalıştırılmaya ilişkin yapı ruhsatında bir bilgi
bulunmasa dahi işyeri dosyası tescil edilecektir. Bu durumda ayrıca işyeri
bildirgesi verilmeyecektir.
-Yapı ruhsatında sigortalının
çalıştırılmaya başlanacağına dair tarih bulunması halinde dosyanın kapsama alınma tarihi olarak bu tarih,
müracaat tarihi olarak ruhsatın onay tarihi, sigortalı çalıştırılmaya
başlanacağına dair tarihin bulunmaması halinde ise dosyanın kapsama alınma
tarihi ve müracaat tarihi olarak ruhsatın onay tarihi esas alınacaktır.
-Yapı ruhsatında
yapı sahibi ve yapı müteahhidi bölümlerinde belirtilen kişilerin aynı olması
halinde yapı sahibi adına, farklı olması halinde ise yapı müteahhidi adına
dosya tescili yapılacaktır.
-Yapı ruhsatına istinaden işyeri dosyası
otomatik oluşturulacak ve işyeri tescil ekranında listeleme menüsünde yer alan
işyerine ilişkin bilgileri içeren Ek-3 formunun dökümü alınarak işverene tebliğ
edilecektir.
-Sigortalı çalıştırılmasa dahi otomatik
tescil yapılan işyerinde daha sonra işveren tarafından sigortalı çalıştırılmaya
başlanılması halinde işyerinin kanun kapsamına alınış tarihi sigortalı
çalıştırılmaya başlanılan tarih esas alınarak güncellenecektir. Ancak bu durumda
işyeri bildirgesi istenilmeyecek ve işyeri bildirgesinin verilmemesinden dolayı
5510 sayılı Kanunun 102. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca idari
para cezası uygulanmayacaktır.
-Yapı ruhsat onay tarihinden önceki bir
tarihte sigortalı çalıştırıldığının tespit edilmesi durumunda işyeri bildirgesi
verme yükümlülüğünün bulunması nedeniyle, sigortalı çalıştırılmaya başlanılan
tarih esas alınarak işyeri tescili güncellenerek 5510 sayılı Kanunun 102.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca idari para cezası
uygulanacaktır.
-Sigortalı çalıştırılmasa dahi otomatik
tescil yapılan işyerinde tescil tarihinden itibaren 2 yıl içinde sigortalı
çalıştırılmazsa oluşturulan dosya sistem tarafından kapsamdan çıkarılacaktır.
Ancak 2 yıllık sürenin sonunda kapsamdan çıkarılan işyeri dosyasının
oluşturulmasına esas olan yapı ruhsatının geçerli olduğuna dair veya söz konusu yapı ruhsatına
ilişkin yenileme ruhsatı ile başvurulması
halinde dosya yeniden aktif hale getirilebilecek ve asgari işçilik tespitine
ilişkin 5510 sayılı Kanunun 85. maddesi uyarınca ünitece yapılacak
araştırma işlemi bu dosya üzerinden yürütülecektir.
-Yapı ruhsatına istinaden otomatik
işyeri tescili yapıldıktan sonra yapı sahibi/yapı müteahhiti
adına ilçe bazında aynı TC/Vergi Kimlik, ada ve parsel numarasıyla işveren
tarafından işyeri bildirgesi verilmesi
halinde işyeri tescil edilmeyecek ve işlemler otomatik tescil edilen dosya üzerinden
yürütülecektir.
-Yapı ruhsatına istinaden otomatik
tescili yapılan kişi tarafından herhangi bir sigortalı çalıştırılmaksızın
anahtar teslimi suretiyle işin yaptırılması ve işi alan müteahhit
tarafından işyeri dosyası açılmak üzere başvuru yapılması durumunda, otomatik
tescil edilen işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülecektir. Ancak bu
durumda, dosyanın tescil edildiği Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik
Merkez Müdürlüğü tarafından dosyada müteahhit adına
güncelleme işlemleri gerçekleştirilecektir.
-Kurum tarafından otomatik tescil edilen işyeri
dosyasından hiç bildirimde bulunulmamasına karşın asgari işçilik miktarının
tespiti için başvuru yapılması halinde ünitece yapılacak araştırma işlemi,
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 112. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca
otomatik tescil edilen dosyadan yapılacaktır.
-Yapı ruhsatına istinaden
otomatik tescil edilen işyerlerinden, e-sigorta başvuru sözleşmesi ruhsat
vermeye yetkili mercie verildiğinden ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuruya
gerek kalmadan e-Sigorta kullanıcı adı ve şifresi üretilerek e-Devlet üzerinden
ilgiliye gönderilecektir.
-Yapı ruhsatı dışında kalan
diğer tüm ruhsatlar bakımından sigortalı çalıştırılması halinde işyeri dosyası
tescil edilebilmesi için işyeri bildirgesi verme yükümlülüğü bulunmaktadır.
4. DİĞER HUSUSLAR
Bu
genelgede belirtilen hükümler 7099 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi
Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 18. ve 19.
maddesinin yürürlüğe girdiği 10.03.2018
tarihinde uygulanmaya başlanır.
Ekler:
Ek-1: Yapı Ruhsatına
İlişkin Bildirim Formu