T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih :
01.09.2016
Sayı : 84228040/642
Konu : 2013/11 sayılı Genelgede
Değişiklik
GENELGE
2016 / 20
Bilindiği üzere, 10.2.2016 tarihli ve 29620 Sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan 6663 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile
26.2.2016 tarihli ve 29636 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan 6676 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 5510 sayılı Kanunun bazı maddeleri
değiştirilmiş, bazı maddelerine ilaveler yapılmıştır.
Bu Genelge ile yeni mevzuata ve güncellenen mevzuata ilişkin olarak
22.2.2013 tarihli ve 2013.11 sayılı Genelgede yapılan
değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.
A- GENELGENİN BİRİNCİ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Kanunun 4. Maddesinin
Birinci Fıkrasının (a) Bendine Tabi Çalışan Sigortalılar” başlıklı birinci
bölümün üçüncü paragrafında yer alan “ile” ibaresinden önce
gelmek üzere, “, kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen
projelerde görevli bursiyerler ” ibaresi
eklenmiştir.
2- “Kanunun 4. Maddesinin Birinci
Fıkrasının (a) Bendine Tabi Çalışan Sigortalılar” başlıklı birinci bölümde
yer alan “1.19” başlıklı bölümden sonra gelmek üzere “1.20-
Derneklerde çalışanların sigortalılığı”,“1.21- Belediye başkan yardımcılarının
sigortalılığı” ve “1.22- Doğum ve evlat edinme sonrası yarım
çalışma ödeneği alanlar” alt başlıkları açıklamaları ile birlikte
eklenmiştir.
“1.20- Derneklerde
çalışanların sigortalılığı
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 56. maddesinde dernekler, gerçek veya
tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı
gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek
suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip topluluklar olarak
tanımlanmıştır.
5253 sayılı Dernekler Kanunun 13. maddesi ile dernek
hizmetleri gönüllüler veya yönetim kurulu kararı ile göreve başlatılan
ücretliler aracılığıyla yürütülmekte dernek yönetim ve denetim
kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine ücret verilebilmekte
ancak verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar genel kurul
tarafından tespit olunmakta, yönetim ve denetim kurulu üyeleri dışındaki
üyelere ücret, huzur hakkı veya başka bir ad altında herhangi bir karşılık
ödenmemektedir. 26. madde ile de dernekler, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek
üzere, eğitim ve öğretim faaliyetleri için yurt, pansiyon; üyeleri için lokal açabilmekte ve bu tesisleri işletebilmektedirler.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda derneklerin kurduğu iktisadi
işletmeler derneğe ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye
şirketi ve kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmeler ile
benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek iktisadi işletmeleri olarak
tanımlanmıştır.
Buna göre, dernekler ya da derneklerin kurduğu iktisadi işletmelerde çalışma gönüllülük
esasına dayandığından dernek yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile dernek üyeleri
dernekte yaptıkları işler nedeniyle ücret alsalar dahi sigortalı sayılmayacaktır.
Dernek yönetim kurulu tarafından işe alınan ücretliler hakkında ise Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi hükümleri uygulanacaktır.
1.21- Belediye başkan yardımcılarının sigortalılığı
5393 sayılı Belediye Kanunun 49. maddesinin yedinci
fıkrası ile norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde
norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanının, zorunlu görmesi
halinde, nüfusu 50.000’e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000
arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan
belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye
meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilmektedir. Belediye meclis üyeleri arasından
belediye meclisindeki görev süresini geçmeyecek şekilde görevlendirilen
belediye başkan yardımcıları taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile
ilişkilendirilmektedir.
Bu Genelgenin dördüncü kısım, birinci bölüm “2.6-
Belediye Başkan Yardımcıları” alt başlığında herhangi bir sigortalılığı
olmayan belediye başkan yardımcılarının talepte bulunmaları halinde
görevlendirildikleri tarihten itibaren, (a) ve (b) bentlerine tabi
sigortalılığı bulunanların ise bu sigortalılıklarını sona erdirip (c)
bendine tabi olmak için talepte bulunmaları halinde (c) bendine göre sigortalı
sayılacağı açıklanmıştır.
Belediye başkan yardımcılarının sigortalı sayılması taleplerine bağlı olduğundan,
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında talepte
bulunmayıp, (a) bendine tabi olmak için talepte bulunan belediye başkan
yardımcılarının talepleri kabul edilerek (a) bendi kapsamında sigortalı
sayılacaklardır. Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
talepte bulunmamakla birlikte herhangi bir sigortalılığı olmayanlardan
belediyelerce prim ödenen belediye başkan yardımcılarının 2008 yılı Ekim
ayından sonraki süreleri de (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılacaktır.
Emekli aylığı almakta iken belediye başkan yardımcısı olarak
görevlendirilenler 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinde sayılan istisnalar içinde
yer aldıklarından emekli aylıkları kesilmediğinden bu görevde bulundukları
sürece ve (4/a) sigortalısı olmak için talepte bulunmaları halinde sosyal
güvenlik destek primine tabi tutulacaklardır.
1.22- Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği alanlar
6663 sayılı Kanunla 4447 sayılı Kanuna 10.2.2016
tarihinden itibaren eklenen ek 5. madde ile 4857 sayılı Kanunun 74. maddesi
kapsamında doğum sonrası analık hali sona eren ve işe başlayan kadın
sigortalıya ya da 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek
sigortalılara istekleri halinde haftalık çalışma süresinin yarısı kadar,
birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gün
ücretsiz izin alan işçiye doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son 3 yılda
en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması, 4857 sayılı Kanunun
63. maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen
çalışılması ve doğum ve evlat edinme sonrası analık hali izninin bittiği
tarihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a doğum ve evlat edinme sonrası yarım
çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması halinde yarım çalışma ödeneği
verilmesi uygulaması getirilmiştir.
Yarım çalışma ödeneği İŞKUR’ca verilecek olup yarım çalışma ödeneği alan
sigortalılar için İŞKUR % 32,5 oranında uzun vade ve genel sağlık sigortası
primini aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirilecek, yarım çalışma
ödeneği ödenen süreler 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
sigortalılık süresi sayılacaktır.”
3- “Bazı Sigorta Kollarına Tabi Olan
Sigortalılar” başlıklı ikinci bölümde yer alan “2- Aday çırak,
çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile staja tabi tutulan ve
2547 sayılı Kanuna tabi çalışan öğrenciler” bölüm başlığı “2-
Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, meslek
lisesi veya yükseköğrenimleri sırasında staj yapanlar, 2547 sayılı Kanuna tabi
çalışan öğrenciler ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen
projelerde görevli bursiyerler” olarak
değiştirilmiş, beşinci paragraftan sonra gelmek üzere altıncı paragraf
eklenmiş, mevcut altıncı, yedinci ve sekizinci paragraflar aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, “2.1- 2547 sayılı Kanunun 46.
maddesine göre kısmi çalışanların 2008 yılı Ekim ayı başından önceki
sigortalılığı” alt başlığı ilave edilmiştir.
“6676 sayılı Kanunla Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde
yapılan düzenleme uyarınca 1.3.2016 tarihinden itibaren kamu kurum ve
kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler
iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yönünden, bunlardan bakmakla yükümlü
olunan kişi durumunda olmayanlar ise ayrıca genel sağlık sigortası yönünden
sigortalı sayılacaktır.”
“Kanunun 5. maddenin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalıların 4. maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yapılacak tescillerinde;
- 3308 sayılı Kanuna tabi aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim
gören öğrenciler için “7-Çırak” ,
- Meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek
öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler için “19-
Stajyer”,
- 2547 sayılı Kanunun 46. maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden
aylık prime esas kazanç tutarı günlük prime esas kazanç alt sınırının
otuz katından fazla olmayanlar için “18-YÖK kısmi istihdam”,
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerler “32-bursiyer”
sigortalılık kodları kullanılacaktır. Bakmakla yükümlü olmayan
çırak ve stajer sigortalılar için 1.3.2011 tarihinden
itibaren işverenlerden ayrıca sigortalı işe giriş bildirgesi düzenlemeleri
istenmeyecek, bakmakla yükümlü olunanların tespiti işverenlerce yapılacaktır.
Çırak ve stajerler sigortalıların 1.3.2011
tarihinden sonra aylık prim ve hizmet belgesiyle yapılacak
bildirimlerinde; 3308 sayılı Kanuna tabi aday çırak, çırak ve
işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilerden bakmakla yükümlü kişi
olunan sigortalılar için işverenlerce “7” numaralı, bakmakla yükümlü kişi
olmayanlar için “42” numaralı, meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan
öğrencilerden bakmakla yükümlü kişi olunan sigortalılar için işverenlerce “22”
numaralı, bakmakla yükümlü kişi olmayanlar için “43” numaralı, bursiyer sigortalılar için 1.3.2016 tarihinden itibaren
“22” numaralı, bakmakla yükümlü kişi olmayanlar için “43” numaralı belge
türleri kullanılacaktır.
Çırak ve stajyer olanların genel sağlık sigortası prim oranı, Kanunun 81.
maddesi gereğince, 1.3.2011 tarihinden itibaren prime esas kazancın % 6’sıdır.
Bu oranın % 1’i kısa vadeli sigorta kolları, % 5’i genel sağlık sigortası
primidir. Bunların prim ödeme yükümlüsü önceden olduğu gibi Milli Eğitim
Bakanlığı veya bu öğrencilerin eğitim gördükleri okullar ile öğrenim
gördükleri yükseköğretim kurumlarıdır. Bursiyer
sigortalıların prim ödeme yükümlüsü ise projenin yürütüldüğü kamu kurum ve
kuruluşları, özel sektör kuruluşları ve üniversitelerdir.
2.1- 2547 sayılı Kanunun 46. maddesine göre kısmi çalışanların 2008 yılı
Ekim ayı başından önceki sigortalılığı
2547 sayılı Kanunun 46. maddesinde 5234 sayılı Kanunla yapılan düzenleme
ile üniversitelerde kısmi zamanlı olarak çalıştırılacak öğrenciler hakkında
1.1.2005 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanunun iş kazası ve meslek
hastalıkları sigortası ile ilgili hükümleri uygulanmakta olup bu tarihten önce
üniversitelerde kısmi zamanlı çalışan öğrenciler sigortalı sayılmayacaktır.”
4- “Bazı Sigorta Kollarına Tabi Olan Sigortalılar” başlıklı ikinci
bölümde yer alan “5- İntörn öğrenciler”
başlıklı bölüme birinci ve beşinci paragraflardan sonra gelmek üzere aşağıdaki
paragraflar eklenmiş, üçüncü paragrafta yer alan “Türk vatandaşı
olan” ibaresi metinden çıkarılmıştır.
“2547 sayılı Kanunun ek 29. maddesinde yer alan “Türk vatandaşı olup”
ibaresi 18.1.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6514
sayılı Kanunla kaldırılmış olup bu tarihten itibaren tıp fakültelerinde okuyan
yabancı uyruklu öğrenciler de iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık
yönünden sigortalı sayılacaktır.”
“İntörn öğrencilerin statüsü
2547 sayılı Kanunun ek 29. maddesine göre belirlendiğinden intörn
oldukları sürece sadece iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigortasına
tabi tutulacaklar, bunlar hakkında okulları tarafından “22- Meslek Liselerinde
Okumakta İken Veya Yüksek Öğrenimleri Sırasında Zorunlu Staja Tabi Tutulan Öğrenciler”
numaralı belge türü ile bildirim yapılacak, intörn
öğrenciler hakkında öğrenim gördükleri okullarca ayrıca genel sağlık
sigortası primi ödenmeyecektir. 2547 sayılı Kanunun ek 29. maddesinde genel
sağlık sigortası primi alınması yönünde düzenleme olmadığından
bakmakla yükümlü durumda olmayan Türk vatandaşı intörn
öğrenciler Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (c.1) ya da (g) bendi
kapsamında, yabancı uyruklu öğrenciler ise 60. maddenin birinci fıkrasının (d)
bendi ya da yedinci fıkrası kapsamında genel sağlık sigortalısı olacaktır.”
5- “Sigortalılığın Başlangıcı, Kuruma Bildirilmesi ve Sigortalılık
Tespiti” başlıklı dördüncü bölümde yer alan “1- Sigortalılığın
başlangıcı” başlıklı bölümde “staja” ibaresinden sonra
gelen “veya” ibaresi kaldırılmış, “kursa” ibaresinden
sonra gelmek üzere “veya bursiyer olarak
göreve” ibaresi eklenmiştir.
6- “Sigortalılığın
Başlangıcı, Kuruma Bildirilmesi ve Sigortalılık Tespiti” başlıklı
dördüncü bölümde yer alan “2.9- Aday çırak,
çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler” alt
başlığı “2.9- Aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören
öğrenciler ile bursiyerler” şeklinde
değiştirilmiş, maddeye aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Kamu kurum ve kuruluşları tarafından desteklenen projelerde görevli bursiyerlerin işe giriş bildirgesinin bursa başlamadan önce
verilmesi gerekmektedir. Bursiyerler 1.3.2016
tarihinden itibaren sigortalı sayıldıklarından bu tarihten önce bursiyer çalıştıran kamu kurum ve kuruluşları, özel
sektör kuruluşları ve üniversitelerin sigortalı işe giriş bildirgesini
1.3.2016 tarihinden önce vermeleri mümkün olmadığından, işe giriş
bildirgesinin 15.4.2016 tarihi saat 23:59’a kadar
verilmesi halinde bildirge yasal süresinde verilmiş sayılacaktır.”
7- “Sigortalılığın
Başlangıcı, Kuruma Bildirilmesi ve Sigortalılık Tespiti” başlıklı dördüncü bölümün “2.19” alt
başlığından sonra gelmek üzere “2.20- Doğum nedeniyle
yarım çalışma ödeneği alanların bildirimi” alt başlığı
eklenmiştir.
“2.20- Doğum nedeniyle
yarım çalışma ödeneği alanların bildirimi
4447 sayılı kanunun ek 5. maddesi kapsamında yarım çalışma ödeneği alan
sigortalıların bildirimleri aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılacak,
İŞKUR’ca bu sigortalılar için sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgesi
düzenlenmesi istenmeyecektir.”
8- “İşe Giriş Bildirgesinin Düzenlenmesi, Kuruma Verilmesi ve
Sigortalıların Tescili” başlıklı beşinci bölümün “1.3-
Yasal süresinde verilmeyen sigortalı işe giriş bildirgeleri” alt başlığının
onuncu paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, onuncu paragraftan sonra
gelmek üzere aşağıdaki paragraf ve örnekler eklenmiştir.
“5604 sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun gereğince her yıl temmuz ayının
birinden yirmisine kadar (yirmisi dahil) olan süre
mali tatil uygulanmakta olup, haziran ayının son gününün tatil günü olması
halinde, mali tatil, temmuz ayının ilk iş gününü takip eden günden başlamakta,
son günü mali tatile rastlayan süreler için mali tatilin son gününü izleyen
tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılmaktadır. Sigortalı işe giriş
bildirgesinin mali tatil ve izleyen tarihten itibaren yedi gün içinde verilmesi
halinde bildirge yasal süresinde verilmiş sayılmaktadır. 6661 sayılı Kanunla
5604 sayılı Kanunda yapılan değişiklik ile 2016 yılı Temmuz ayı itibariyle mali
tatilin sona erdiği günü izleyen beş gün içinde biten süreler hakkında mali
tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren beşinci günün mesai saati
bitiminde sona ermiş sayılması hükmü getirilmiştir.
Söz konusu değişikliğe istinaden 2016 yılı Temmuz ayından itibaren 1.7-20.7 tarihleri arasında verilmesi gereken işe giriş
bildirgesinin mali tatili izleyen yedinci gün sonuna kadar yerine getirilmesi
halinde önceden olduğu gibi yasal süresi içinde yerine getirilmiş olduğu kabul
edilecektir. İşe giriş bildirgesinin verilmesi gereken sürenin 21.7-25.7
tarihleri arasında olması halinde de 25.7 tarihine kadar (dahil)
verilmesi halinde de bildirge yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır.
15.7.2016 tarihinde FETÖ.PDY terör örgütü
tarafından yaşanan terör olayları nedeniyle işverenlerin işe giriş
bildirgelerini verme yükümlülüklerini 5604 sayılı Kanunda belirtilen sürelerde
yerine getirmedikleri tespit edildiğinden Yönetim Kurulunun
28.7.2016 tarihli ve 10288832 sayılı kararı ile bildirge verilme süresi
29.7.2016 tarihi saat 23:59’a kadar uzatılmıştır.
Örnek 1- 5.7.2016 tarihinde çalışmaya başlayacak sigortalının işe giriş bildirgesinin
4.7.2016 tarihinde e-sigorta yoluyla verilmesi gerekmekte olup bu sürenin mali
tatil olması nedeniyle 27.7.2016 tarihi saat 23:59’a
kadar verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır. 2016 yılı
Temmuz ayı için bildirimin 29.7.2016 tarihi saat 23:59’a
kadar yapılması halinde de Yönetim Kurulu Kararı gereği bildirge yasal sürede
verilmiş sayılacaktır.
Örnek 2-22.7.2016 tarihinde işe başlayacak sigortalının işe giriş bildirgesinin
21.7.2016 tarihinde e-sigorta yoluyla verilmesi gerektiğinden, mali tatilin son
gününü izleyen sürede verilen belgeler için beş gün uzatıldığından bildirgenin
25.7.2016 tarihi saat 23:59’a kadar verilmesi halinde
yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır. 2016 yılı Temmuz ayı
için bildirimin 29.7.2016 tarihi saat 23:59’a kadar
yapılması halinde Yönetim Kurulu Kararı gereği bildirge yasal sürede
verilmiş sayılacaktır.”
9- “İşe Giriş Bildirgesinin Düzenlenmesi, Kuruma Verilmesi ve
Sigortalıların Tescili” başlıklı beşinci bölümün “2- Sigortalı
işe giriş bildirgesinin düzenlenmesi” alt başlığında yer alan
tabloya “31- Milletvekili borçlanması”, “32-Bursiyer” sigortalılık
kodları ilave edilmiştir.
10- “İşe Giriş
Bildirgesinin Düzenlenmesi, Kuruma Verilmesi ve Sigortalıların Tescili”
başlıklı beşinci bölümün “3.1.2- İdari para cezası uygulanmasını
gerektirmeyen re’sen tescil işlemleri” başlıklı
bölümün üçüncü paragrafından “Makedonya ve Slovakya’da” ibaresi
çıkarılmış, “Lüksemburg” ibaresinden sonra gelmek üzere, “Makedonya,
Slovakya ve Kore’de” ibaresi eklenmiştir.
11- “İşe Giriş
Bildirgesinin Düzenlenmesi, Kuruma Verilmesi ve Sigortalıların Tescili” başlıklı
beşinci bölümün “5- Yaş Düzeltmeleri” alt başlığında yer alan
örneklerden sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf ve örnek ilave edilmiştir.
“6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 367. maddesinin ikinci
fıkrasında, kişiler hukuku, aile hukuku ve taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara
ilişkin kararlar kesinleşmedikçe yerine getirilemeyeceği hükmü bulunduğundan
yaş düzeltmelerinde mahkeme karar tarihi değil kesinleşme tarihi dikkate
alınacaktır.
Örnek 5- 1.3.1986 tarihinde 506 sayılı Kanuna tabi çalışmaya başlayan sigortalının
17.5.1970 olan doğum tarihi 11.2.1986 tarihli mahkeme kararı ile 17.5.1966 olarak
değiştirilmiştir. Mahkeme kararının kesinleşme tarihi 5.3.1986 tarihi
olduğundan, tescil kayıtlarında gerekli düzeltme yapılacak ancak uzun vade
sigorta kollarından sağlanan yardımlarda 17.5.1970 doğum tarihi esas
alınacaktır.”
12- “Sigortalılığın Sona Ermesi ve Kuruma Bildirilmesi” başlıklı altıncı bölümün “1- Sigortalılığın
sona ermesi” alt başlığının dördüncü paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İşten ayrılış bildirgesinin yasal süre içerisinde verilmesinde 5604 sayılı
Kanunun mali tatile ilişkin hükümleri bu Genelgenin beşinci bölüm “1.3- Yasal süresinde verilmeyen sigortalı işe giriş
bildirgeleri” alt başlığında belirtilen süreler esas alınarak uygulanacaktır.”
13- “Sigortalılığın Sona Ermesi ve Kuruma Bildirilmesi” başlıklı altıncı bölümün “2.1- İşten
ayrılış nedeni” alt başlığında yer alan tabloya “35- 6495 SK
nedeniyle devlet memurluğuna geçenler”, “36- OHAL.KHK” işten
ayrılış nedenleri ilave edilmiştir.
B- GENELGENİN İKİNCİ KISMINDA YAPILAN
DÜZENLEMELER
1- “Kanunun Ek 5. Maddesine Göre Tarım
veya Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Olarak Çalışanlar” başlıklı
ikinci bölümün “2- Sigortalılığın başlangıcı” alt başlığının birinci
paragrafındaki “tarım müdürlüklerine” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve
ziraat odalarına” ibaresi ile birinci paragraftan sonra gelmek üzere aşağıdaki
paragraf ilave edilmiş, “Örnek 1, 2 ve 3” aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”
ile yapılacak müracaatlarda tarım müdürlükleri yanında ziraat odası onayı
aranacak olup bu onaylardan birisinin olmaması halinde sigortalının ek 5. madde
kapsamındaki talebi reddedilecektir. İkamet ettiği ve çalıştığı yer farklı olan
sigortalıların her iki ilde bulunan ziraat odası onayı aranacaktır.”
“Örnek 1- Sigortalı (A) Şanlıurfa ilinde ikamet etmekte iken süreksiz tarım işinde
çalışmak üzere gittiği Rize’de 6.6.2016 tarihinde muhtarlık, tarım il müdürlüğü
ve çalıştığı yerin ziraat odasınca onaylı Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle
Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi ile sosyal güvenlik il müdürlüğüne
müracaat etmiştir. Yapılan incelemede ikamet ettiği yerin ziraat odası onayının
bulunmadığı anlaşılmış olup, sigortalının talebi reddedilecektir. Yeniden
yapacağı müracaatında onayların tamamının olması gerektiği hususunda
sigortalıya bilgi verilecektir.
Örnek 2- Sigortalı (B) Ankara ilinde ikamet etmekte iken süreksiz tarım işinde çalışmak
üzere gittiği Ordu’da 2.5.2012 tarihinde Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz
Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi ile sosyal güvenlik il müdürlüğüne müracaat
etmiştir. Yapılan incelemede bildirgenin ikamet ettiği yerin muhtarı, tarım il
müdürlüğü ile çalıştığı ve ikamet ettiği yerin ziraat odasınca onaylandığı
anlaşılmış olup, sigortalının başvurusu kabul edilecek tescil işlemi Ordu’da
yapıldıktan sonra, sigortalıya sicil dosyası açılmak üzere belgeler Ankara
Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne gönderilecektir.
Örnek 3- Süreksiz tarım işi yapmak üzere geldiği Antalya’da Tarım İşlerinde Hizmet
Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesini muhtar, tarım il müdürlüğü
ve Antalya ve Kırıkkale ziraat odalarına onaylatan sigortalı, 4.4.2016
tarihinde bildirgeyi iadeli taahhütlü olarak ikamet ettiği Kırıkkale Sosyal
Güvenlik İl Müdürlüğüne göndermiştir. Kırıkkale Sosyal Güvenlik İl
Müdürlüğünce bu kişinin sigortalılığı 4.4.2016 tarihi itibariyle
başlatılarak açılacak sicil dosyası arşivde muhafaza edilecektir.”
2- “Kanunun Ek 5. Maddesine Göre Tarım veya Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle
Süreksiz Olarak Çalışanlar” başlıklı ikinci bölümün “4- Sigortalılığın
sona ermesi” alt başlığında yer alan ikinci ve üçüncü paragraflar aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve “Örnek 6” eklenmiştir.
“Ek 5. maddeye göre sigortalılık; askerlik görevini yapanların askere
alındıkları, mahkemelerce hakkında gözaltı, tutukluluk veya mahkumiyet
kararı verilenlerin bu durumlarına karar verildiği, yurtdışında bulunanların
yurtdışına çıkış yaptıkları tarihten itibaren sona erdirilecektir.
Bu şekilde sigortalılıkları sona erenlerin sigortalılıkları; Kanunun
4. maddesine tabi çalışmasının sona erdiği tarihi takip eden günden, askerlik
görevi sona erenlerin sona erme tarihini takip eden günden, gözaltı, tutukluluk
veya mahkumiyet bitiş tarihini takip eden günden,
yurtdışına çıkanların ise Türkiye’ye döndükleri tarihten itibaren
kendiliğinden başlatılacak, bunlardan ayrıca “Tarım İşlerinde Hizmet
Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” veya “Orman İşlerinde
Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” alınmayacaktır.”
Örnek 6- 10.9.2014 tarihinde ek 5. maddeye tabi sigortalılığı başlatılan kişinin
Emniyet Müdürlüğünden yurda giriş çıkış belgesi istenilmiş ve ek 5
sigortalılığının devam ettiği 15.3.2015-20.7.2015 tarihleri arasında
yurtdışında olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda, sigortalının yurtdışına
çıkış tarihi olan 15.3.2015 tarihi itibarıyla ek 5 tarım sigortasından çıkışı
yapılacak, 20.7.2015 tarihi itibarıyla da “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle
Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” alınmaksızın tekrar ek 5 sigortasına
giriş işlemi yapılacaktır.”
3- “Kanunun Ek 5.
Maddesine Göre Tarım veya Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Olarak Çalışanlar”
başlıklı ikinci bölümün “5- Primlerin hesabı ve gün sayısı”
alt başlığı “5- Primlerin hesabı, gün sayısı ve ödenmesi” olarak
değiştirilmiş, üçüncü paragraftan sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf
eklenmiştir.
“Kanunun ek 5. maddesi kapsamındaki sigortalılar, her aya ait primlerini
ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler. Yasal süresi içinde
ödenmeyen primlere Kanunun 89. maddesi gereğince ödenme tarihine kadar gecikme
cezası ve gecikme zammı uygulanır.”
4- “Kanunun Ek 6.
Maddesi Kapsamında Çalışanlar” başlıklı üçüncü bölümün “3.1- Sigortalılığın başlangıcı” alt
başlığından sonra gelmek üzere aşağıdaki alt başlık açıklamaları ile
birlikte eklenmiştir.
“3.2- Ek 6. madde kapsamında sigortalığının başlatıldığı tarihte zorunlu
sigortalı oldukları sonradan tespit edilenler
Kanunun ek 6. maddesi kapsamında sigortalı olmak için
müracaat edenlerin ünitelerce öncelikle Kanunun 4. maddesi kapsamında
sigortalılığının bulunup bulunmadığı araştırılacak, ek 6. maddeye müracaat
ettiği tarihten önceki ay 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
çalışması var ise işten ayrılış bildirgesi verilip verilmediği sorgulanacak,
işten ayrılış bildirgesi verilmemiş olanlar ile 4. maddenin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında sigortalılığı olup çıkış işlemi yapılmamış olanların ek 6.
madde kapsamındaki talepleri reddedilecektir.
Kanunun ek 6. maddesine göre müracaat eden sigortalıların müracaat tarihi
itibariyle önceki sigortalılığının sona erip ermediğine bakılmaksızın ek 6.
madde kapsamındaki sigortalılığının başlatıldığı tespit edilenlerden zorunlu
sigortalılıkları ek 6. maddeye müracaat ettiği gün sona erenlerin ek 6. maddeye
tabi sigortalılıkları takip eden gün başlatılacaktır.
Örnek- Ticari taksi şoförü olan (T) 27.6.2012
tarihinde “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait
Giriş Bildirgesi” ile Kuruma müracaat etmiş ve aynı gün tescili yapılmış, daha
sonra yapılan incelemede sigortalının 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamındaki çalışmasının 6.11.2012 tarihi itibariyle sona erdiği
anlaşıldığından ek 6. maddeye tabi sigortalılığı başlangıç tarihi itibariyle
iptal edilecektir.”
5- Kanunun Ek 6. Maddesi
Kapsamında Çalışanlar” başlıklı üçüncü bölümün “4- Sigortalılığın sona ermesi” alt
başlığının birinci paragrafının son cümlesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Ayrıca, ek 6. madde kapsamında çalışanların sigortalıkları işten
ayrıldıklarının kendileri veya bunları çalıştıran kişilerin/işverenlerin
bildirimi halinde de sona erdirilir.”
6- “Kanunun Ek 6. Maddesi
Kapsamında Çalışanlar” başlıklı üçüncü bölümünün “5- Primlerin
hesabı ve gün sayısı” alt başlığı “5- Primlerin hesabı, gün sayısı ve
ödenmesi” olarak değiştirilmiş, ikinci paragraftan sonra gelmek üzere
aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Kanunun ek 6. maddesi kapsamındaki sigortalılar, her aya ait primlerini
ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler. Yasal süresi içinde
ödenmeyen primlere Kanunun 89. maddesi gereğince ödenme tarihine kadar gecikme
cezası ve gecikme zammı uygulanacaktır.”
7- “Geçici 20. Madde Kapsamındaki Sigortalılar” başlıklı dördüncü bölümün “1- Geçici
20. madde kapsamındaki sigortalıların Kanun kapsamına alınması ”başlığının onuncu
paragrafının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1.10.2008 tarihi itibariyle Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışması bulunanların 1.10.2008 tarihi
itibariyle, bu tarihten sonra aylık bağlananların ise (b) bendi kapsamında
çalışmaya başladıkları tarihten itibaren sandıklarca 1.10.2008-31.12.2008
süresinde % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14, 2011
yılından itibaren % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilerek Kuruma
bildirilecektir. 6663 sayılı Kanunla Kanunun geçici 14. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi yürürlükten kaldırıldığından sandıklardan yaşlılık ve malullük aylığı
alıp 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı
bulunanlardan 29.2.2016 tarihinden itibaren sosyal güvenlik destek primi
kesintisi yapılmayacaktır.”
C- GENELGENİN ÜÇÜNCÜ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Ortak
Hususlar” başlıklı dördüncü bölümde yer alan “4- 1.10.2008 tarihine kadar
kayıt ve tescilini yaptırmayan sigortalılar” başlıklı bölümden sonra gelmek
üzere aşağıdaki alt başlıklar açıklamalarıyla birlikte eklenmiştir.
“4.1- 1.10.2008 tarihine kadar Kurum kayıtlarına intikal ettirilmeyen
giriş bildirgesi üzerinde bulunan Bağ-Kur numarasına
prim ödeyenlerin sigortalılıklarının başlatılması
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmalarından dolayı
mülga 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayıldıkları halde, 1.10.2008
tarihine kadar Kuruma müracaat ederek kayıt ve tescilini yaptırmayan ancak
1.10.2008 tarihinden önce doğru Bağ Kur numarası üzerinden Kurum hesaplarına
intikal etmiş olan prim ödemelerine göre sigortalılığının başlatılmasını talep
edenlerin ticari faaliyetlerinin başladığı tarih itibariyle 1.10.2008 tarih
öncesi sigortalılıkları başlatılacaktır.
Örnek 1- 22.4.1986 ile 15.12.2007 tarihleri arasında ticari faaliyeti bulunan sigortalı
(A) il müdürlüğünden almış olduğu giriş bildirgesini faaliyetine göre kayıtlı
olduğu kurum ve kuruluşlara onaylatarak Kurumumuz kayıtlarına intikal
ettirmediğinden ticari faaliyetinin başladığı tarih itibariyle 1479 sayılı
Kanun kapsamında kayıt ve tescili yapılmamıştır. Ancak, Kurum kayıtlarına
intikal ettirmemiş olduğu giriş bildirgesi üzerinde bulunan Bağ Kur numarasına
1992, 1993, 1994 yıllarında belirli aralıklarla toplam 10 adet prim ödemesinde
bulunmuş ve ödeme yaptığı dönemlere ilişkin ödeme makbuzlarını ibraz ederek
ticari faaliyetinin başladığı tarih itibariyle sigortalılığının başlatılmasını
talep etmiştir. Bu durumda, Kurumumuz hesaplarına geçtiği tespit edilen
primlere ilişkin sigortalının ibraz etmiş olduğu ödeme makbuzlarına istinaden
prim ödemesinde bulunduğu Bağ Kur numarası ile ticari faaliyetinin başladığı
22.4.1986 ile 15.12.2007 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanun kapsamında kayıt
ve tescil işlemleri yapılacaktır.
Prim ödemesi bulunduğu halde giriş bildirgesinin Kurum kayıtlarına
intikal etmemesi nedeniyle kayıt ve tescili yapılmayan ve primleri iade edilen
sigortalıların talepte bulunmaları halinde, Kanunun 89. maddesinin ikinci
fıkrası gereğince işlem yapılacaktır.
Örnek 2- 22.4.1995 ile 15.12.1999 tarihleri arasında vergi mükellefiyeti bulunan
sigortalı (B), giriş bildirgesini ticari faaliyetine göre kayıtlı olduğu kurum
ve kuruluşlara onaylatarak Kurumumuz kayıtlarına intikal ettirmediğinden ticari
faaliyetinin başladığı tarih itibariyle kayıt ve tescili yapılmamıştır. Ancak
giriş bildirgesinde bulunan Bağ Kur numarası üzerinden 1996 yılında 6 adet prim
ödemesi olan ve geriye dönük sigortalılığı başlatılmadığından, prim iade
talebinde bulunan sigortalı (B)’ye bu ödemeleri 26.12.2007 tarihinde yersiz
ödeme olarak iade edilmiştir. Sigortalı 10.11.2015 tarihinde Kuruma müracaat
ederek 1996 yılında yapmış olduğu prim ödemelerine ilişkin makbuzları ibraz
etmiş, sigortalılığının başlatılması için talepte bulunmuştur. Bu durumda
prim ödemesinde bulunduğu Bağ-Kur numarası üzerinden
ticari faaliyetinin başladığı 22.4.1995 ile 15.12.1999 tarihleri arasında 1479
sayılı Kanun kapsamında kayıt ve tescili yapılarak Kanunun 89. maddesinin
ikinci fıkrasına göre prim borcu hesaplanacaktır.
4.2- 1.10.2008 tahinden önce isteğe bağlı sigortalı olan ve prim
ödemesi olmaması nedeniyle tescil tarihi itibariyle sigortalılığı sonlandırılan
ve (4/b) kapsamında çalışması bulunanların sigortalılığının başlatılması
1.10.2008 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı
olarak kayıt ve tescili yapılan ve prim ödemesi bulunmaması nedeniyle tescil
tarihi itibariyle sigortalılıkları durdurulan sigortalılardan 1.10.2008
tarihinden sonra Kurumca (4/b) kapsamında çalışması tespit edilenlerin isteğe
bağlı sigortalılıklarının sona erdiği tarihten sonra çalışmalarının bulunduğu
tarih itibariyle isteğe bağlı Bağ-Kur numarası
üzerinden (4/b) kapsamında zorunlu sigortalılıkları başlatılacaktır.
Örnek 1- 1.6.1989 tarihinde isteğe bağlı sigortalılığı başlatılan sigortalı (A)’nın prim ödemeleri bulunmamaktadır. Prim ödemelerinin
bulunmaması nedeniyle 1.6.1989 tescil tarihi itibariyle isteğe bağlı
sigortalılığı (01) terk kodu ile sonlandırılmıştır. Kurumumuz kayıtlarına
13.6.2016 tarihinde intikal eden bilgi ve belgelerde sigortalı (A)’nın 1.1.1994-30.6.1999 tarihleri arasında gerçek usulde
vergi mükellefiyetinin bulunduğu tespit edilmiştir. Bu durumda 1.10.2008
tarihinden önce kayıt ve tescil işlemleri yapılmış olması nedeniyle sigortalı
(A)’ya 1.6.1989 tescil tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığının sona
erdiği tarihten sonra vergi mükellefiyetinin bulunduğu 1.1.1994-30.6.1999
tarihleri arasında zorunlu sigortalı olarak hizmet verilecektir.
Örnek 2- Örnek 1’deki aynı sigortalının 1.1.1987
– 30.6.1999 tarihleri arasında vergi mükellefiyet sürelerinin bulunması halinde
ise, isteğe bağlı tescil tarihinden önceki sürelerde hizmet verilmeyecek olup,
tescil tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığının sona erdiği
1.6.1989-30.6.1999 tarihleri arasında zorunlu sigortalı olarak hizmet
verilecektir.”
2- “Ortak Hususlar”
başlıklı dördüncü bölümde yer alan “7- (Teselsül, 11.12.2014 tarihli
ve 2014/32 sayılı Genelge) Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve
(b) bendi kapsamında sigortalılığı bulunanların tahsis talebinde bulunmaları”
başlıklı bölümün sonuna aşağıdaki alt başlık açıklamalarıyla birlikte
eklenmiştir.
“7.1- (4/a) kapsamında işten çıkış verildikten sonra tahsis talebinde
bulunan ve aynı zamanda (4/b) kapsamında çalışması bulunanların
sigortalılıkları”
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bendi kapsamında sigortalılığı bulunan, ancak 4. maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılığı devam ederken işinden ayrılarak
aynı ay içinde tahsis talebinde bulunan ve takip eden aybaşından itibaren aylık
bağlanan sigortalının, 53. madde uyarınca, işten ayrıldığı tarih ile aylığın
başladığı tarih arasında 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında
sigortalılığı başlatılmayıp, işten ayrıldığı tarihten itibaren 4. maddenin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında (4 numaralı alt bent hariç) sosyal
güvenlik destek primi tescilleri yapılmakta iken; 6663 sayılı Kanunun 24. maddesiyle
Kanunun 30. maddesinde yapılan düzenleme ile 29.2.2016 tarihinden itibaren 4. maddenin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında emekli aylıklarından yapılan sosyal
güvenlik destek primi kaldırılmıştır.
Bu nedenle 29.2.2016 tarihinden sonraki dönemlerde (4/b) kapsamında sosyal
güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacağından;
- (4/a) bendi kapsamında çalışırken işten ayrılıp aynı ay içerisinde tahsis
talebinde bulunan ve takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanan
sigortalılardan (4/b) kapsamında çalışması bulunanların bu çalışmalarından
dolayı (4/b) kapsamında sigortalılıkları başlatılmayacaktır.
Örnek 1- (4/a) kapsamında çalışması bulunan ve 3.3.2016 tarihinde işten ayrılarak
22.3.2016 tarihinde tahsis talebinde bulunan sigortalıya 1.4.2016 tarihi
itibarıyla yaşlılık aylığı bağlanmıştır. 7.1.2015 tarihinde başlayan ve devam
etmekte olan vergi kaydı bulunan sigortalı (A)’ nın
vergi kaydına istinaden (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılmayacaktır.
- (4/a) bendi kapsamında çalışırken işten ayrılıp,
işinden ayrıldığı aynı ay içerisinde tahsis talebinde bulunmayıp işten
ayrıldığı ayı takip eden aylarda tahsis talebinde bulunan sigortalılardan
(4/b) kapsamında çalışması bulunanların bu çalışmalarından dolayı (4/a) kapsamında
çalıştığı işten çıkış verildiği günü takip eden gün itibariyle (4/b)
kapsamında sigortalılıkları başlatılacaktır.
Örnek 2- Örnek 1’deki sigortalı (4/a)
kapsamında 3.3.2016 tarihinde işten ayrılarak 10.5.2016 tarihinde tahsis
talebinde bulunmuş ve tarafına 1.6.2016 tarihi itibarıyla yaşlılık aylığı
bağlanmıştır.7.1.2015 tarihinde başlayan ve devam etmekte olan vergi kaydı
bulunan sigortalının işten ayrıldığı (3.3.2016) ay içerisinde tahsis talebinde
bulunmadığından, (4/a) kapsamında işten ayrıldığı 3.3.2016 tarihini takip eden
gün itibariyle (4.3.2016 ) (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.”
3- “Ortak Hususlar”
başlıklı dördüncü bölümün “9- Haklarında Kanunun geçici 4, geçici 44,
geçici 51, geçici 56 ve 926 sayılı Kanunun geçici 32. maddesi uygulanan
(4/b) kapsamındaki sigortalılarla ilgili yapılacak işlemler” alt
başlığının sonuna aşağıdaki paragraf ve örnekler eklenmiştir.
“Ayrıca, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiklerinin
kesildiği tarihten 22.3.2011 tarihine kadar geçen süre içerisinde Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı geçen sürelerine ilişkin prim
borcunu Kanunun yürürlüğe girdiği 22.3.2011 tarihi ile uygulamanın değiştiği
11.12.2014 tarihli ve 2014/32 sayılı Genelgenin yürürlüğe girdiği tarih
arasında primini yatırmış olanların bu döneme ait kesenek ve
kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı veya itibari hizmet
sürelerine ait kurum karşılıklarının Türk Silahlı Kuvvetlerinden tahsil
edilmek suretiyle, (4/b) kapsamındaki sigortalılık süreleri için tahsil edilen
tutarlar sigortalıya iade edilecek olup, ilgili kurumca bu döneme ait kesenek
ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı veya itibari hizmet
sürelerine ait kurum karşılıkları tahsil edilmediği sürece (4/b) kapsamında
ödenen tutarların iadesi yapılmayacaktır.
Örnek 1- Kara Kuvvetleri Komutanlığında 1.11.1981
tarihinde göreve başlayan 30.5.1997 tarihinde Yüksek Askeri Şura kararı
gereğince görevine son verilen ve 1.11.1981-14.6.1997 tarihleri arasında 15 yıl
7 ay 14 gün fiili hizmet, 2 yıl 11 ay 11 gün fiili hizmet süresi zammı olmak
üzere toplam 18 yıl 6 ay 25 gün hizmeti üzerinden toptan ödeme yapılmak
suretiyle hizmetleri tasfiye edilen ilgilinin söz konusu hizmetleri ihya
edilerek ilgili üniteye bildirilmiştir. İlgilinin 31.12.2008-3.8.2012 tarihleri arasında geçen
3 yıl 7 ay 4 gün 4/b ye tabi hizmeti, prim borcu nedeniyle Kuvvet komutanlığına
bildirilmemiş, şahıstan bu borcunu ödemesi istenmiş ve ilgilinin de bu tarihler
arasındaki (4/b) prim borcunu ödediği anlaşılmıştır. Bu kez 11.12.2014 tarihli
ve 2014.32 sayılı Genelge ile Kanunun yürürlüğe
girdiği 22.3.2011 tarihi ile 3.8.2012 tarihleri arasında primini yatırmış olan
ilgilinin bu döneme ait kesenek ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi
zammı veya itibari hizmet sürelerine ait kurum karşılıkları Türk Silahlı
Kuvvetlerinden Kurumumuz hesaplarına aktarılmıştır. Bu durumda ilgili kurumdan
kurum karşılıkları tahsil edilmiş olduğundan (4/b) kapsamında ki sigortalılık
süreleri için tahsil edilen tutarlar sigortalıya iade edilecektir.
Örnek 2- Örnek 1’deki aynı sigortalı 11.12.2014
tarihli ve 2014/32 sayılı Genelge ile Kanunun yürürlüğe girdiği 22.3.2011
tarihi ile 3.8.2012 tarihleri arasında primini yatırmış olmakla birlikte
ilgilinin bu döneme ait kesenek ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi
zammı veya itibari hizmet sürelerine ait kurum karşılıkları Türk Silahlı
Kuvvetlerinden Kurumumuz hesaplarına aktarılmamıştır. Bu durumda ilgili kurumca kurum
karşılıkları tahsil edilmediğinden 4/b kapsamında ödenen tutarların iadesi yapılmayacaktır.”
4- “Geçici 17. Madde Uygulaması” başlıklı altıncı bölümden sonra gelmek
üzere “Geçici 63. Madde Uygulaması” başlıklı yedinci bölüm
açıklamalarıyla birlikte eklenmiştir.
“YEDİNCİ BÖLÜM
Geçici 63. Madde Uygulaması
1- Genel Açıklamalar
4.4.2015 tarihli ve 6645 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı
Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
23.4.2015 tarihli ve 29335 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve Kanuna geçici 63. madde eklenmiştir.
Geçici 63. maddede; “Kendi adına ve hesabına
bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan,
Kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı halde, bu maddenin yayımlandığı ayın
sonu itibarıyla 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanların, bu
sürelere ilişkin prim borçlarını, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip
eden aybaşından itibaren üç ay içerisinde ödememeleri veya ilgili kanunları
uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha
önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla,
prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla
sigortalılığı durdurulur. Durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez ve bu sürelere
ilişkin Kurum alacakları takip edilmeyerek, Kurum alacakları arasında yer
verilmez. Sigortalılıkları durdurulanlardan bu Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılıkları bu
maddenin yayım tarihini takip eden aybaşı itibariyle yeniden başlatılır.
Ancak, daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi
halinde durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı, talep tarihinde 80.
maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden
borç tutarı hesaplanarak ihya edilir. Hesaplanan borç tutarının tamamını,
borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu
süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Tebliğ edilen borç tutarının
bu süre içerisinde tamamen ödenmemesi halinde bu süreler sigortalılık süresi
olarak değerlendirilmez ve bu madde kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin
prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir.
İhya edilerek kazanılan hizmet süreleri borcun ödendiği tarihten itibaren
geçerli sayılır.
Birinci fıkraya göre sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla
yükümlü olduğu kişiler hakkında 1.1.2012 tarihinden bu maddenin yürürlük
tarihine kadar durdurulan süreler için genel sağlık sigortası hükümleri
uygulanmaz.
Sigortalılıkları önceki kanunlara göre durdurulanlar için de bu maddenin
ikinci fıkrası hükmü uygulanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından
belirlenir.”
hükmü yer almaktadır.
Söz konusu geçici 63. maddeyle, kendi adına ve
hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız
çalışanlardan, Kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı halde, bu maddenin
yayımlandığı ayın sonu itibarıyla on iki ay ve daha fazla süreye ilişkin prim
borcu bulunanların sigortalılıklarının durdurulması ve daha sonra sigortalı ya
da hak sahipleri tarafından talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık
sürelerinin tamamının ihya edilebilmesi amaçlanmıştır.
2- Kapsamdaki Sigortalılar
30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu
bulunması kaydıyla;
- Mülga 1479 ve mülga 2926 sayılı Kanunlara göre sigortalı olarak tescilleri yapılanlar,
- Tevkifata istinaden geriye dönük olarak mülga
2926 sayılı Kanun kapsamında tescili yapılanlar,
- Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı
sayılanlar,
- Değişik yapılandırma kanunlarına göre prim borçlarını yapılandırdıkları
halde (yapılandırma borcunun tamamını ödeyenler hariç) yapılandırması bozulanlar
veya yapılandırılmasının iptali için yazılı talepte bulunanlar,
- Prim borçlarını
6183 sayılı Kanunun 48. maddesi kapsamında taksitlendirenlerden,
taksitlendirmesi bozulanlar veya taksitlendirilmesinin iptali için talepte
bulunanlar,
geçici 63. madde kapsamından yararlanabileceklerdir.
3- Sigortalılığın Durdurulması
Bu bölümün 2. maddesinde sayılanlardan, 30.4.2015
tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanların,
bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31.7.2015 tarihine kadar ödememeleri veya
ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları yahut 6183 sayılı Kanunun 48.
maddesi kapsamında taksitlendirmemeleri halinde, 1.5.2015-31.7.2015 tarihleri
arasında ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle, prim ödemesi bulunan
sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu
itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi
itibarıyla sigortalılıklarının durdurulması gerekmektedir.
Üç aylık ödeme süresinin sonunda, 30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha
fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanlardan hiç prim ödemesi olmayanların
sigortalılığı, tescil tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır.
Üç aylık ödeme süresinin sonunda, 30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha
fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanlardan prim ödemesi olanların
sigortalılıkları ise 30.4.2015 tarihi itibariyle (64) sanal terk koduyla
durdurulacak ve prim borçları silinecektir.
Hiç prim ödemesi bulunmaması nedeniyle
sigortalılıkları tescil tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulan
sigortalılar ile prim ödemesi olması nedeniyle 30.4.2015 tarihi itibariyle
(64) sanal terk koduyla sigortalıkları durdurulanlardan, durdurma işleminin
yapıldığı tarihte Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında sigortalılıkları aktif olanların yeniden sigortalılıkları, 1.5.2015
itibariyle (06) koduyla yeniden başlatılacaktır.
Sigortalılıkları (64) sanal terk koduyla durdurulanların, daha sonra sosyal
güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine değişik gerekçelerle müracaat
etmeleri halinde, aşağıda yer alan açıklama ve örnekler doğrultusunda (64)
sanal terk kodu (63) gerçek terk koduna dönüştürülecektir.
Örnek 1- Vergi mükellefiyet kaydına istinaden 1.2.2008 tarihinde sigortalılığı başlayan
ve mükellefiyeti kesintisiz devam eden, 31.7.2015 tarihine kadar hiç prim ödemesi
bulunmayan sigortalı (A)’nın, 30.4.2015 tarihi
itibariyle yapılan borç ayı sorgulamasında 87 ay prim borcunun bulunduğu tespit
edilmiştir. Üç aylık ödeme süresinin sonunda (A)’nın sigortalılığı,
tescil tarihi olan 1.2.2008 tarihi itibariyle (63) terk koduyla
durdurulacaktır. Aynı sigortalının, program aracılığıyla durdurma
işleminin yapıldığı tarihte ticari faaliyetinin devam etmesi nedeniyle,
1.5.2015 tarihi itibariyle (06) koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 2- Vergi mükellefiyet kaydına istinaden 12.5.2009 tarihinde tescili yapılan ve
mükellefiyet kaydı kesintisiz devam eden sigortalı (B)’nin,
değişik tarihlerde prim ödemesi olmakla birlikte 30.4.2015 tarihi itibariyle 45
ay prim borcunun olduğu belirlenmiştir. Üç aylık ödeme süresinin sonunda (B)’nın sigortalılığı, 30.4.2015 tarihi itibariyle (64) sanal
terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, program aracılığıyla durdurma
işleminin yapıldığı tarihte ticari faaliyetinin devam etmesi nedeniyle,
1.5.2015 tarihi itibariyle (06) koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
3.1- Üç Aylık Ödeme Süresi Beklenilmeksizin Talebe İstinaden
Sigortalılığın Durdurulması
Bu bölümün 2. maddesinde sayılanlardan, 30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay
ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanların, bu sürelere ilişkin prim
borçlarını, 31.7.2015 tarihine kadar ödememeleri veya ilgili kanunları uyarınca
yapılandırmamaları yahut taksitlendirmemeleri halinde, sigortalılıkları üç
aylık sürenin sonunda durdurulacaktır.
Ancak, geçici 63. maddede öngörülen üç aylık süreyi
beklemeden sigortalılığını durdurmak isteyenlerin, EK-35’de yer alan başvuru
formu ile dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine müracaat etmeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha
önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, hiç prim
ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla (63) terk
koduyla sigortalılıkları durdurulacaktır.
Talebine istinaden sigortalılıkları durdurulanların Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya devam ettiğinin tespit
edilmesi halinde, 1.5.2015 tarihi itibariyle (06) koduyla yeniden sigortalılığı
başlatılacaktır.
Sigortalılığın durdurulmasından önce, ileride yaşanması muhtemel
mağduriyetlerin ve hak kayıplarının önlenmesi bakımından sigortalıların tescil
ve hizmet sürelerinin belirlenmesine yönelik bilgileri güncellenecek, çakışan
hizmet sürelerine ilişkin prim transferiyle ilgili işlemleri ile varsa
diğer işlemleri (tescil, hizmet, beyan, ödeme yükleme, vb) tamamlanacaktır.
Örnek 1- Vergi mükellefiyetine istinaden 20.2.2012 tarihinde sigortalılığı başlayan
ve mükellefiyet kaydı kesintisiz devam eden, 31.7.2015 tarihine kadar hiç
prim ödemesi bulunmayan sigortalı (A)’nın, 30.4.2015
tarihi itibariyle 38 ay prim borcu bulunmaktadır. Geçici 63. maddede öngörülen
üç aylık süreyi beklemeden sigortalılığını durdurmak amacıyla EK-35’de yer alan
başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine 5.5.2015 tarihinde müracaat eden (A)’nın
sigortalılığı tescil tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır. Aynı
sigortalının, ticari faaliyetinin devam etmesi nedeniyle, 1.5.2015 tarihi
itibariyle (06) koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 2- Vergi mükellefiyetine istinaden (4/b) kapsamındaki sigortalılığı 1.7.2010
tarihinde başlayan sigortalı (B)’nin ödemeleri
aşağıdaki gibidir.
|
ÖDEME KODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEME TUTARI |
|
1 |
15.02.2011 |
2.175,00 |
|
1 |
13.10.2011 |
2.307,00 |
30.4.2015 tarihi itibariyle 42 ay prim borcu bulunan
ve üç aylık süreyi beklemeden sigortalılığını durdurmak amacıyla EK-35’de
yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal
güvenlik merkezine 8.5.2015 tarihinde müracaat eden (B)’nin
sigortalılığı, ödemiş olduğu primlerin karşıladığı tam ayın sonu olan 30.9.2011
tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, ticari faaliyetinin
devam ettiğinin tespit edilmesi halinde, 1.5.2015 tarihi itibariyle (06)
koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 3- Şirket ortaklığı kaydına istinaden (4/b) kapsamındaki sigortalılığı
25.7.2011 tarihinde başlayan ve 5.9.2014 tarihinde sona eren sigortalı (C)’nın ödemeleri aşağıdaki gibidir.
|
ÖDEME KODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEME TUTARI |
|
1 |
10.12.2012 |
600,00 |
|
1 |
10.02.2013 |
300,00 |
|
1 |
05.03.013 |
250,00 |
|
1 |
19.04.2013 |
500,00 |
30.4.2015 tarihi itibariyle 35 ay prim borcu bulunan
ve üç aylık süreyi beklemeden sigortalılığını durdurmak amacıyla EK-35’de
yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 6.5.2015 tarihinde müracaat eden (C)’nin sigortalılığı, ödemiş olduğu primlerin karşıladığı tam
ayın sonu olan 30.11.2011 tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır.
Örnek 4- Tarımsal faaliyetine istinaden 2926 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığı
1.1.2000 tarihinde başlayan sigortalı (D)’nin terk
tarihi ve kodları ile ödemeleri aşağıdaki gibidir.
|
TERK TARİHİ |
TERK KODU |
|
30.04.2000 |
19 |
|
01.05.2008 |
06 |
|
ÖDEMEKODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEME TUTARI |
ÖDEMEKODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEMETUTARI |
|
1 |
10.06.2008 |
600,00 |
1 |
29.03.2011 |
656,00 |
|
4 |
01.07.2011 |
1.030,00 |
1 |
07.09.2012 |
7.933,28 |
|
4 |
28.09.2012 |
205,00 |
1 |
03.12.2012 |
205,00 |
|
1 |
31.12.2012 |
205,00 |
1 |
31.01.2013 |
205,00 |
|
26 |
31.10.2013 |
21,73 |
26 |
30.11.2013 |
22,93 |
|
26 |
31.12.2013 |
34,88 |
26 |
31.01.2014 |
59,05 |
|
26 |
28.02.2014 |
53,40 |
26 |
31.03.2014 |
51,09 |
|
26 |
30.04.2014 |
76,61 |
26 |
31.07.2014 |
74,06 |
|
26 |
20.08.2014 |
90,78 |
26 |
31.08.2014 |
86,69 |
|
26 |
30.09.2014 |
74,64 |
26 |
31.10.2014 |
52,49 |
|
26 |
30.11.2014 |
81,88 |
26 |
10.12.2014 |
83,10 |
|
26 |
31.12.2014 |
64,31 |
26 |
22.01.2015 |
69,25 |
|
26 |
23.01.2015 |
92,46 |
26 |
31.01.2015 |
82,64 |
30.4.2015 tarihi itibariyle 29 ay prim borcu bulunan
ve üç aylık süreyi beklemeden sigortalılığını durdurmak amacıyla EK-35’de
yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 12.5.2015 tarihinde müracaat eden (D)’nin sigortalılığı, ödemiş olduğu primlerin yürürlükteki mevzuat
hükümlerine göre mahsup edildikten sonra ödemelerin karşıladığı tam ayın sonu
olan 30.4.2013 tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, tarımsal faaliyetinin
devam etmesi nedeniyle, 1.5.2015 tarihi itibariyle (06) koduyla yeniden
sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 5- Tarımsal faaliyetine istinaden 2926 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığı
1.10.2001 tarihinde başlayan ve hiç prim ödemesi olmaması nedeniyle sigortalılığı
tescil tarihi itibariyle (19) terk koduyla durdurulan (E)’nin
sigortalılığı 1.5.2008 tarihi itibariyle yeniden başlatılmış ve 1.12.2012
tarihinde sona ermiştir. Kanunun geçici 17. madde
uygulamasına istinaden tescil tarihi itibariyle (19) terk kodu ile
sigortalılığı durdurulan, faaliyetinin devam etmesi nedeniyle 1.5.2008 tarihi
itibariyle (06) kodu ile yeniden sigortalılığın başlatıldığı tarihten sonra da
hiç prim ödemesi bulunmayan ve geçici 63. maddede öngörülen üç aylık süreyi
beklemeden EK-35’de yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal
güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 7.5.2015 tarihinde müracaat
eden (E)’nin sigortalılığı, yeniden sigortalılığının
başlatıldığı 1.5.2008 tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır. Sigortalı
(E)’nin, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki çalışmasının 1.12.2012 tarihinde
sona ermesi nedeniyle yeniden sigortalılığı başlatılmayacaktır.
3.2- 6552 sayılı Kanun Kapsamındaki Prim Borçlarını Yapılandıranların Sigortalılıklarının
Durdurulması
Bu bölümün 2. maddesinde sayılanlardan, 6552 sayılı Kanun kapsamında yapılandırmaya
müracaat ederek prim borçlarını yapılandıranların, EK-35’de yer alan
başvuru formu ile dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat ederek yapılandırmalarının iptal
edilmesini talep etmeleri halinde, yapılandırmaları iptal edilerek
sigortalılıkları prim ödemelerine göre durdurulacaktır. 6552 sayılı Kanun
kapsamındaki yapılandırma borcunun tamamını ödeyerek yapılandırmadan
faydalananların talepleri ise dikkate alınmayacaktır.
Bu durumda olan sigortalıların taleplerine istinaden
öncelikle yapılandırma kapsamında varsa (25) ödeme türünde ödedikleri tutarlar
(1) prim ödeme türüne alınacak ve yapılandırmaları iptal edildikten sonra (6552
yapılandırma taleplerini iptal etme yetkisi bütün il/merkez müdürlüklerine
açılmıştır), 30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla prim borcu
bulunması halinde, sigortalılıkları prim ödemelerine göre durdurulacak olup, 12
aydan az prim borcu olması halinde, sigortalının 6552 talebi yeniden
onaylanarak (1) prim ödeme türüne alınan ödemeler tekrar (25) ödeme türüne
aktarılacaktır.
Örnek 1- Ziraat odası kaydına istinaden Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki tarım sigortalılığı 26.9.2009 tarihinde
başlayan ve kesintisiz devam eden (A)’nın ödemeleri
aşağıdaki gibidir.
|
ÖDEMEKODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEME TUTARI |
ÖDEMEKODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEMETUTARI |
|
1 |
23.02.2010 |
1.139,00 |
1 |
02.03.2010 |
145,00 |
|
1 |
25.03.2010 |
145,00 |
1 |
24.05.2010 |
150,00 |
|
1 |
12.07.2010 |
300,00 |
1 |
16.09.2010 |
300,00 |
|
1 |
30.12.2010 |
300,00 |
1 |
01.03.2011 |
450,00 |
|
1 |
29.08.2013 |
1.500,00 |
1 |
30.01.2015 |
2.592,46 |
|
1 |
10.02.2015 |
331,14 |
25 |
10.02.2015 |
469,81 |
|
1 |
23.03.2015 |
470,00 |
Sigortalı (A), 27.1.2015 tarihinde il müdürlüğüne müracaat ederek prim borçlarını 6552
sayılı Kanun kapsamında 18 eşit taksitle yapılandırma talebinde bulunmuş ve taksit tutarları
469,12 TL olarak tespit edilmiştir. Yapılandırma kapsamında sadece bir kez
ödeme yapan sigortalı (A), EK-35’de yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu
sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 12.5.2015 tarihinde
müracaat ederek yapılandırmasının iptal edilmesini ve sigortalılığının
durdurulmasını talep etmiştir. Sigortalı (A)’nın, yapılandırması iptal edilerek (25) ödeme türünde
ödediği tutarı (1) prim ödeme türüne alındıktan sonra 30.4.2015 tarihi
itibariyle 11 ay prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılığı prim ödemelerine
göre durdurulmayacak ve iptal edilen yapılandırması tekrar onaylanarak (1) prim
ödeme türüne alınan ödeme tekrar (25) ödeme türüne aktarılacaktır.
Örnek 2- 16.7.2005 tarihi itibariyle vergi mükellefiyetine istinaden 1479 sayılı Kanun kapsamında
tescili yapılan sigortalı (B)’nin terk tarihleri ile
ödemeleri aşağıdaki gibidir.
|
TERK TARİHİ |
TERK KODU |
|
21.11.2005 |
01 |
|
22.06.2006 |
06 |
|
ÖDEMEKODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEME TUTARI |
ÖDEMEKODU |
ÖDEME TARİHİ |
ÖDEMETUTARI |
|
1 |
31.03.2011 |
1.252,53 |
1 |
08.04.2011 |
315,00 |
|
4 |
30.05.2011 |
942,43 |
1 |
31.05.2011 |
315,00 |
|
1 |
24.06.2011 |
315,00 |
1 |
29.07.2011 |
320,00 |
|
1 |
09.09.2011 |
330,00 |
4 |
09.09.2011 |
942,21 |
|
4 |
31.10.2011 |
943,00 |
1 |
31.10.2011 |
330,00 |
|
1 |
30.11.2011 |
330,00 |
1 |
28.12.2011 |
330,00 |
|
4 |
28.12.2011 |
942,21 |
1 |
31.01.2012 |
350,00 |
|
1 |
29.02.2012 |
350,00 |
4 |
29.02.2012 |
942,21 |
|
1 |
30.03.2012 |
350,00 |
4 |
30.04.2012 |
942,21 |
|
1 |
30.04.2012 |
638,46 |
1 |
30.05.2012 |
345,74 |
|
1 |
28.06.2012 |
345,74 |
4 |
28.06.2012 |
942,21 |
|
1 |
31.07.2012 |
366,80 |
4 |
31.08.2012 |
943,00 |
|
1 |
03.09.2012 |
370,00 |
1 |
28.09.2012 |
363,60 |
|
1 |
01.11.2012 |
400,00 |
4 |
01.11.2012 |
819,32 |
|
4 |
31.12.2012 |
942,21 |
1 |
31.12.2012 |
350,00 |
|
1 |
12.03.2013 |
400,00 |
4 |
12.03.2013 |
130,00 |
|
4 |
12.03.2013 |
942,21 |
4 |
31.05.2013 |
942,21 |
|
1 |
31.07.2013 |
942,50 |
25 |
30.12.2014 |
615,60 |
Sigortalı (B), 17.11.2014 tarihinde il müdürlüğüne müracaat ederek prim
borçlarını 6552 sayılı Kanun kapsamında 18 eşit taksitle yapılandırma talebinde
bulunmuş ve taksit tutarları 615,60 TL olarak tespit edilmiştir. Yapılandırma
kapsamında ilk taksitini 30.12.2014 tarihinde ödeyen sigortalı (B), EK-35’de
yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 18.5.2015 tarihinde müracaat ederek
yapılandırmasının iptal edilmesini ve sigortalılığının durdurulmasını talep
etmiştir.
Sigortalı (B)’nin, yapılandırma taksiti olarak
(25) ödeme türünde ödediği 615,60 TL (1) prim ödeme türüne alınması ve
yapılandırmasının iptal edilmesinden sonra 30.4.2015 tarihi itibariyle 17 ay
prim borcunun bulunduğu tespit edildiğinden, sigortalılığı prim ödemelerine
göre 31.12.2013 tarihi itibariyle (63) terk koduyla durdurulacaktır.
Sigortalının ticari faaliyetinin devam etmesi nedeniyle yeniden sigortalılığı
1.5.2015 tarihi itibariyle (06) koduyla başlatılacaktır.
3.3- Prim borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48. madde kapsamında ödemek için
tecil ve taksitlendirme talebi olanların sigortalılıklarının durdurulması
Bu bölümün 2. maddesinde sayılanlardan, 6183 sayılı
Kanunun 48. maddesi kapsamında prim borçlarını taksitlendiren ve tecil talebi
bozulmamış veya bozulmuş olanların, EK-35’de yer alan başvuru formu ile
dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine
müracaat ederek taksitlendirmelerinin bozulmasını talep etmeleri ve
30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla prim borcu bulunması
şartıyla, sigortalılıkları prim ödemelerine göre durdurulacaktır.
3.3.1- Sigortalılığın durdurulması için müracaat edilen tarihte 48. madde talebi
bozulmamış olanlar
Bu durumda olan sigortalıların 48. madde talebi iptal edilerek, ödenen
peşinat ile taksit tutarları prim koduna aktarılacaktır. 48. madde talebi ihlal
olmadığı için ödenen tutarlardan irat olarak kaydedilmeyecektir. Prim koduna
alınan peşinat ve taksit ödemelerinden yapılan mahsup işleminden sonra
30.4.2015 tarihi itibarıyla 12 ay ve daha fazla aya ait prim borcu olanların
sigortalılıkları prim ödemelerine göre (63) terk kodu ile durdurulacaktır.
30.4.2015 tarihi itibariyle 12 aydan fazla prim borcu bulunmaması halinde prim
koduna alınan 48. madde kapsamında ödenen peşinat ve taksitler (22) ve (2)
koduna alınarak talebi yeniden onaylanacaktır.
Örnek 1- (4/b) kapsamındaki sigortalı (A), prim borçlarını 18.8.2014 tarihinde 6183
sayılı Kanunun 48. maddesi kapsamında 18 ay taksit seçeneğiyle taksitlendirmiş
ve 2015/4. aya kadar olan taksitleri ile cari ay primlerini süresinde
ödemiştir. 48. madde taksitlendirmesi devam eden sigortalı (A), EK-35’de yer
alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 25.5.2015 tarihinde müracaat ederek
taksitlendirmesinin iptal edilmesini ve sigortalılığının durdurulmasını talep
etmiştir. Öncelikle, ihlale girmemiş ve devam eden 48. madde talebinin iptal
edilerek (22) ve (2) kodundaki ödemeler (1) prim ödeme koduna alınacaktır. 48.
madde talebi ihlal olmadığı için ödenen tutarlar irat olarak kaydedilmeyecektir.
Bu işlemden sonra 30.4.2015 tarihi itibariyle 12 aydan fazla prim borcu
bulunması halinde (A)’nın sigortalılığı, prim
ödemelerinin karşıladığı ayın sonu itibariyle (63) terk koduyla
durdurulacaktır. Aynı sigortalının 48. madde taksitlendirme
iptaline ilişkin yapılan işlemler sonucunda 30.4.2015 tarihi itibariyle 12
aydan az prim borcunun olması halinde, 18.8.2014 tarihli 48. madde talebi
yeniden onaylanacak ve (1) prim ödeme koduna alınan ödemeler tekrar (22) ve (2)
ödeme koduna alınarak sigortalının 48. madde talebi tekrar geçerli hale
getirilecektir.
3.3.2- Sigortalılığın durdurulması için müracaat edilen tarihte 48. madde talebi
ihlale girmiş olanlar
48. madde taksitlendirmesi ihlale girenler (gerek taksit yönünden gerekse
cari prim yönünden) hakkında öncelikle 48. madde talebi iptal edilecek ve
aşağıda belirtilen şekilde irat kaydı yapılacaktır.
- “48. Madde” programında yer alan “Talep Görüntüleme” menüsündeki
“İptal Onay” seçeneğinden talep iptal edilecektir.
“48. Madde” programında yer alan “Tecil ve Taksitlendirme”
menüsündeki “Taksit Bozma” seçeneği kullanılmak suretiyle irat kaydı yapılacaktır.
Sigortalının sadece peşinat ödemesi var ise, peşinat tutarında tecil faizinin
olmaması nedeniyle irat kaydı yapılmayacaktır. Program, son ödenen (2)
kodundaki taksit ödemesinden alınması gereken iradı otomatik olarak
hesaplamakta ve hesaplanan tutarı (27) kodunda prim hesabına kaydetmektedir.
(2) kaynak kodunda kalan ödeme tutarı (1) prim ödeme koduna alınacaktır.
- Bu işlemden sonra tecil kapsamında daha önce ödenen (22) ve (2) kodundaki
diğer ödemeler “Güvence Parasal İşlemler” menüsünden manuel olarak (1) prim
ödeme koduna alınacaktır.
Örnek 2- (4/b) kapsamındaki sigortalı (B), prim borçlarını 17.2.2014 tarihinde 6183
sayılı Kanunun 48. maddesi kapsamında 18 ay taksit seçeneğiyle taksitlendirmiş
ve 2014.3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10. ayda ödenmesi gereken
taksitler ile cari ay primlerini zamanında ödemiş ancak, 2014.11 ve 12. ayda
ödemesi gereken taksitlerini cari ay primleriyle birlikte ödemediği için 48.
madde talebi ihlale girmiştir. Sigortalı (B), Ek-35’de yer alan başvuru
formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine 13.5.2015 tarihinde müracaat ederek taksitlendirmesinin iptal
edilmesini ve sigortalılığının durdurulmasını talep etmiştir. Sigortalılığın durdurulması
için müracaat edilen tarihten önce 48. madde talebinin ihlale girmiş olması
nedeniyle, öncelikle 48. madde talebi iptal edilecek, programdaki taksit bozma
menüsünden irat kaydı yapıldıktan sonra (22) ve (2) kodundaki ödemeler (1) prim
ödeme koduna alınacaktır. Bu işlemden sonra 30.4.2015 tarihi itibariyle 12
aydan fazla prim borcu bulunması halinde (B)’nin
sigortalılığı, prim ödemelerinin karşıladığı tam ayın sonu itibariyle (63)
terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, 48. madde talebinin
iptaline ilişkin yapılan işlemler sonucunda 30.4.2015 tarihi itibariyle 12
aydan az prim borcu olması halinde, sigortalılığını durdurma talebi
reddedilerek prim borcu tahsil edilecektir.
4- (64) sanal terk kodunun (63) gerçek terk koduna dönüştürülmesi
Program tarafından (64) sanal terk koduyla sigortalılığı durdurulanların,
bu bölümün 3.1, 3.2 ve 3.3. başlıklarında yer alan
açıklama ve örnekler doğrultusunda gerçek terk tarihi belirlenecek ve (64)
sanal terk kodu kaldırılarak (63) gerçek terk kodu işlenecektir.
5- Durdurulan Sigortalılığın Yeniden Başlatılması
Kanunun geçici 63. maddesinin birinci fıkrasının son cümlesinde;
“Sigortalılıkları durdurulanlardan bu Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya devam edenlerin sigortalılıkları bu
maddenin yayım tarihini takip eden aybaşı itibariyle yeniden başlatılır.” hükmü
yer almaktadır. Sigortalılıkları geçici 63. madde gereğince durdurulanlardan,
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya devam
edenlerin sigortalılıkları, 1.5.2015 itibariyle (06) koduyla yeniden
başlatılacaktır.
6- (4/b) Kapsamındaki Sigortalılık Süreleri Durdurulanların Diğer
Statülerdeki Sigortalılıklarının Geçerliliği
Kanunun geçici 63. maddesiyle 30.4.2015 tarihi itibarıyla 12 ay ve üzerinde
prim borcu olanların sigortalılıkları, en son primi ödenmiş ay itibarıyla, prim
ödenmemiş ise tescil tarihi itibarıyla durdurulmuş olup, bu sürelerin
sigortalıların veya hak sahiplerinin talebi halinde sonradan ihya edilmesi
mümkün bulunmaktadır.
1.3.2011 tarihi öncesinde çakışan hizmet süresi içinde (4/a)
kapsamında hizmet sürelerinin geçersiz, (4/b) kapsamındaki hizmet sürelerinin
geçerli olması halinde, öncelikle çakışan hizmet süresi içinde (4/a) kapsamında
ödenen tutarlar sigortalı veya hak sahiplerinin talepleri alınmak suretiyle
20.10.2014 tarihli ve 2014.28 sayılı Genelge
doğrultusunda (4/b) kapsamındaki prim borçlarına aktarılacak, ardından
30.4.2015 tarihi itibarıyla (4/b) kapsamındaki prim borçlarının 12 ay veya
üzerinde olması halinde geçici 63. maddeye istinaden durdurma işlemi yapılacaktır.
(4/b) kapsamında sigortalı olması gerektiği halde kendilerine ait veya
ortak oldukları işyerlerinden yersiz olarak (4/a) kapsamında sigortalı
gösterildiği için bu sigortalılıkları iptal edilenlerin de (4/a) kapsamındaki
süreler için yapılan ödemeleri geçerli olan (4/b) kapsamındaki sigortalılığına
aktarıldıktan sonra geçici 63. maddeye göre sigortalılık süreleri
değerlendirilecektir.
Örnek 1- 17.5.2005 tarihinde başlayan vergi
mükellefiyet kaydına istinaden 1479 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığı
17.5.2005 tarihinde başlatılan ve sigortalılığı kesintisiz devam eden (A)
sigortalısının 20.3.2007 ila 15.4.2010 tarihleri arasında (4/a) kapsamında
sigortalı olduğu, bu sürelerde (4/a) kapsamındaki primlerin ödenmiş olmasına
rağmen (4/b) kapsamındaki primlerin ödenmemiş olduğu varsayıldığında, (4/b)
kapsamındaki sigortalılık statüsünün geçerli olması nedeniyle çakışan süre
içinde (4/a) kapsamında ödenen primleri (4/b) kapsamındaki prim borçlarına
aktarılacak, ardından 30.4.2015 tarihi itibarıyla 12 ay ve üzerinde prim
borcunun bulunması halinde geçici 63. maddeye istinaden durdurma işlemi
yapılacaktır.
Çakışan hizmet süresi içinde, (4/a) kapsamındaki
sigortalılığın geçersiz, (4/b) kapsamındaki sigortalılığın geçerli olduğu ve
(4/a) kapsamında bildirilen hizmet sürelerine ilişkin primlerin ödenmemiş
olması durumunda da yine (4/b) kapsamındaki sigortalılık statüsünün geçerli
olması ve sonradan ihya edilmesi mümkün olduğu nazara alınarak, (4/a)
kapsamındaki geçersiz olan sigortalılık statüsü iptal edilecek, primlerin
ödenmemiş olması nedeniyle herhangi bir aktarım yapılmayacak ve sonradan talep
edilmesi halinde (4/b) kapsamındaki sigortalılık statüsü ihya edilecektir.
Örnek 2- Örnek 1’deki sigortalının (4/a)
kapsamındaki hizmetlerine ilişkin primlerinin ödenmemiş olduğu varsayıldığında,
(4/a) kapsamındaki sigortalı hizmetlerinin iptali yapılarak, (4/b) kapsamındaki
sigortalılık statüsü geçici 63. maddeye istinaden durdurulacak, ancak sigortalı
veya hak sahiplerinin talebi halinde (4/b) kapsamında durdurulmuş sürelere
ilişkin hizmet sürelerinin sonradan ihya edilmesi mümkün olabilecektir.
Örnek 3- Vergi mükellefiyet kaydına istinaden
(4/b) kapsamında sigortalı olan (C)’nin (4/b)
kapsamındaki 1.5.2007 ila 30.4.2015 tarihleri arasındaki primlerinin
ödenmemiş olması nedeniyle sigortalılığının 1.5.2007 tarihi itibarıyla
geçici 63. maddeye istinaden durdurulduğu ve vergi mükellefiyet kaydının devam
etmesi nedeniyle 1.5.2015 tarihi itibarıyla sigortalılığının yeniden
başlatıldığı, ancak 20.12.2015 tarihinde sigortalının müracaatı üzerine yapılan
incelemede 15.3.2010 ila 30.4.2012 tarihleri arasında 4/a kapsamında sigortalı
olduğu ve primlerinin ödendiğinin anlaşıldığı varsayıldığında,
- 15.3.2010 ila 28.2.2011 tarihleri arasında (4/b) kapsamındaki hizmetler
geçerli olduğundan bu süreler zarfında 4/a kapsamındaki hizmetlerin iptali
yapılarak, ödenen primler 4/b kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan
prim borçlarına aktarılacak,
-1.3.2011 ila 30.4.2012 tarihleri arasında (4/a) kapsamındaki sigortalılık
geçerli olduğundan, prim transferi yapılmayarak, (4/b) kapsamındaki
sigortalılık 28.2.2011 tarihi itibarıyla sonlandırılıp 1.5.2015 tarihi
itibarıyla yeniden başlatılacaktır. Ardından 30.4.2015 tarihi itibarıyla
12 ay ve üzerinde prim borcunun bulunması nedeniyle (4/b)
kapsamındaki sigortalılık en son prim ödenmiş ayın sonu itibarıyla
durdurulacaktır.
Örnek 4- 8.4.2013 tarihinde Kanunun ek 5. maddesi kapsamında tarım sigortalılığına
müracaat eden sigortalı (N) hakkında yapılan inceleme sonucunda 4/a, 4/b, 4/c kapsamında
kaydının olmadığı tespit edilmiş ve ek 5. madde kapsamında tescil işlemi
yapılmıştır. Sigortalı prim borçlarını düzenli olarak ödemiş ancak 11.8.2015
tarihinde yapılan kontrol sonucunda 9.4.2013 tarihinde vergi mükellefiyet
kaydına istinaden 4/b kapsamında sigortalı olmasını gerektiren tescil kayıt
işleminden dolayı ek 5 tarım tescil sigortalılığı 8.4.2013 tarihi itibarıyla
sonlandırılmıştır. (4/b) kapsamındaki sigortalılık statüsünün geçerli olması
nedeniyle çakışan süre içinde ek 5 kapsamında ödenen tutarlar 4/b kapsamındaki
prim borçlarına aktarılacak, ardından 30.4.2015 tarihi itibarıyla 12 ay ve
üzerinde prim borcunun bulunması halinde geçici 63. maddeye istinaden durdurma
işlemi yapılacaktır.
Örnek 5- 1.5.2009-5.9.2013 tarihleri arasında (4/a) kapsamında, 6.9.2013 tarihinden
itibaren (4/b) kapsamında sigortalı olan (H)’nin, en
son prim ödediği tarih esas alınarak 31.12.2013 tarihinde (4/b)
sigortalılığı durdurulmuş, 1.5.2015 tarihinde yeniden
başlatılmıştır. Yapılan incelemede 1.5.2009-5.9.2013 tarihleri arasında
kendi işyerinden (4/a) kapsamında bildirim yapıldığı anlaşılmıştır. Bu durum
hizmet çakışması olmadığından sigortalının 1.5.2009 tarihi itibarıyla (4/b)
tescili yapılacak, (4/a) kapsamında ödenen primler (4/b)’ye aktarılacaktır.
Aynı sürelerde hem 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve
(3) numaralı alt bentleri kapsamında, hem de (4) numaralı alt bendi kapsamında
sigortalılıkları bulunan kişilerin;
- 28.2.2011
ve öncesi tarihlerde önce başlayan sigortalılıkları
- 1.3.2011 ve sonrasında (1), (2) ve (3) numaralı alt bentler kapsamındaki sigortalılıkları, geçerli
sayılacaktır.
Bu bakımdan aynı süreler içinde hem (1) (2) ve (3)
numaralı alt bentler kapsamında, hem de (4) numaralı alt bent kapsamında
sigortalılık süreleri bulunan kişilerce geçersiz olan sigortalılık
statüsünden ödenen primler geçerli olan sigortalılık statüsüne aktarılacak,
ardından 30.4.2015 tarihi itibarıyla (4/b) kapsamındaki prim borçlarının
12 ay veya üzerinde olması halinde geçici 63. maddeye istinaden durdurma işlemi
yapılacaktır.
Bu maddede açıklanan hususların yayımlandığı tarihten önceki genelge, genel
yazı ve talimatlar doğrultusunda prim aktarma ve Kanunun 53. maddesine göre
tespit edilen sigortalılık süreleri ile ilgili yapılan işlemler geçerli kabul
edilecek geriye dönük yeni bir işlem yapılmayacaktır.
7- Durdurulan Sigortalılık Sürelerinin İhya Edilmesi
30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye
ilişkin prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılıkları durdurulanların, daha
sonra kendileri ya da hak sahipleri tarafından, EK-36’da yer alan başvuru
formuyla dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine müracaat ederek ihya talebinde bulunmaları halinde, durdurulan
sigortalılık sürelerinin tamamı için talep tarihinde 80. maddenin ikinci
fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden ihya borcu
hesaplanacaktır. İhya edilecek süreler belirlenirken, geçici 63. madde kapsamında durdurulan
sürelerle birlikte önceki kanunlara göre durdurulan sürelerin tamamı dikkate
alınacaktır. Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve
(3) numaralı alt bentleri ile (4) numaralı alt bendi kapsamında durdurulan
sigortalılık sürelerin bulunması halinde, sigortalı ya da hak sahiplerinin talep
ettiği kapsamdaki sigortalılık sürelerinin tamamı ihya edilecektir.
Hesaplanan ihya borç tutarının tamamı borcun tebliğ tarihinden itibaren üç
ay içinde ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak
değerlendirilecektir.
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendi kapsamında olanlar hariç olmak üzere diğer alt bentlerine göre sigortalı
sayılanlar için;
İhya tutarı = Durdurulan Gün x Beyan Edilen Prime Esas Günlük Kazanç x %
34,5 formülüyle,
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendi kapsamındaki sigortalılar ile köy muhtarları için ise;
İhya tutarı = Durdurulan Gün x Beyan Edilen Prime Esas Günlük Kazanç x
%34,5 x 23.30 formülüyle,
hesaplanacaktır.
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendi kapsamındaki sigortalıların 2016 yılındaki ihya tutarı 23 gün üzerinden
hesaplanacak olup, “23” ibaresi prime esas günlük kazancın otuz katını geçmemek
üzere takip eden her yıl için bir puan artırılacaktır.
Tebliğ edilen borç tutarının üç ay içerisinde tamamen ödenmemesi halinde bu
süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek, bu madde kapsamında
eksik ödenmiş olan tutarlar ilgilinin prim ve prime ilişkin borcunun
bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecektir.
Eksik ya da süresi dışında yapılan ödeme nedeniyle ihya talebi geçersiz
hale gelen sigortalı ya da hak sahipleri yeniden ihya talebinde
bulunabileceklerdir.
Örnek 1- Vergi mükellefiyet kaydına istinaden
1.5.2008 tarihinde sigortalılığı başlayan ve 31.7.2015 tarihine kadar hiç prim
ödemesi bulunmayan sigortalı (A)’nın, 30.4.2015
tarihi itibariyle yapılan borç ayı sorgulamasında 84 ay prim borcunun bulunduğu
tespit edilmiş ve sigortalılığı tescil tarihi olan 1.5.2008 tarihi itibariyle
(63) terk koduyla durdurulmuştur. Daha sonra sigortalı (A), EK-36’da yer alan başvuru formuyla dosyasının
bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine 17.9.2015
tarihinde müracaat ederek durdurulan sürelerinin ihya edilmesini talep etmiştir.
Sigortalının ihya talebinde bulunduğu 17.9.2015 tarihinde geçerli olan asgari
ücret üzerinden prime esas günlük kazanç tutarı olarak 42,45 TL beyan
edilmiştir. 30.4.2015 tarihi itibariyle durdurulan sigortalılık süresinin 2520
gün olduğu anlaşılmıştır.
İhya tutarı = Durdurulan
Gün x Beyan Edilen Prime Esas Günlük Kazanç x %34,5
İhya tutarı = 2520 x
42,45 x %34,5
İhya Tutarı= 36.906,03
TL
Hesaplanan 36.906,03 TL tutarındaki ihya borcu 17.9.2015 tarihinde
sigortalıya tebliğ edilmiş ve sigortalı kendisine tebliğ edilen ihya borçlanma
tutarının tamamını 15.12.2015 tarihinde ödemiş olduğundan, durdurulan süreler
hizmet olarak değerlendirilecektir.
Örnek 2- 1.3.2000 tarihinde başlayan ve
kesintisiz devam eden vergi mükellefiyet kaydı nedeniyle 1479 sayılı Kanun
kapsamındaki sigortalılığı 1.3.2000 tarihinde başlatılan (B)’nin, 30.4.2008 tarihi itibariyle yapılan borç ayı
sorgulamasında 60 aydan fazla prim borcunun bulunduğu tespit edilmiş ve hiç
prim ödemesi bulunmayan sigortalının tescil tarihi olan 1.3.2000 itibariyle
(19) terk koduyla sigortalılığı durdurulmuştur. Vergi kaydının devam etmesi
nedeniyle 1479 sayılı Kanun kapsamındaki yeniden sigortalılığı 1.5.2008 tarihi
itibariyle başlatılmıştır. 1.5.2008 tarihinden sonraki sigortalılık sürelerinde
değişik tarihlerde prim ödemesi bulunan sigortalının 30.4.2015 tarihi
itibariyle yapılan borç ayı sorgulamasında 49 ay prim borcunun bulunduğu
tespit edilmiştir. Sigortalının prim ödemelerinin karşıladığı tam ayın sonu
olan 31.3.2011 tarihi itibariyle (63) terk koduyla ikinci kez
durdurulmuştur. Vergi kaydının devam etmesi nedeniyle, yeniden
sigortalılığı 1.5.2015 tarihi itibariyle (06) koduyla başlatılmıştır. Daha sonra sigortalı (B), EK-36’da yer alan başvuru
formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine 21.10.2015 tarihinde müracaat ederek durdurulan sürelerinin ihya
edilmesini talep etmiştir Sigortalı (B)’nin (19)
terk koduyla 2940 gün, (63) terk koduyla 1470 gün olmak üzere toplam 4410
gün durdurulan sigortalılık süresinin olduğu anlaşılmıştır.
İhya tutarı = Durdurulan
Gün x Beyan Edilen Prime Esas Günlük Kazanç x %34,5
İhya tutarı = 4410 x
42,45 x % 34,5
İhya Tutarı= 64.585,55
TL
Hesaplanan 64.585,55 TL ihya borç tutarı 21.10.2015 tarihinde sigortalıya
tebliğ edilmiş ve sigortalı kendisine tebliğ edilen borçlanma tutarının
tamamını 11.1.2016 tarihinde ödemiş olduğundan, durdurulan süreler hizmet
olarak değerlendirilecektir.
Örnek 3- Ziraat odası kaydına istinaden, Kanunun
4 maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında
1.3.2009 tarihinde sigortalılığı başlayan ve 31.7.2015 tarihine kadar hiç prim
ödemesi bulunmayan sigortalı (C)’nin, 30.4.2015
tarihi itibariyle yapılan borç ayı sorgulamasında 74 ay prim borcunun bulunduğu
tespit edilmiş ve sigortalılığı 1.3.2009 tescil tarihi itibariyle (63)
terk koduyla durdurulmuştur. Daha sonra sigortalı (C), EK-36’da yer alan başvuru formuyla dosyasının
bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine
24.9.2015 tarihinde müracaat ederek durdurulan sürelerinin ihya edilmesini
talep etmiştir. Sigortalının ihya talebinde bulunduğu 24.9.2015 tarihinde
geçerli olan asgari ücret üzerinden prime esas günlük kazanç tutarı olarak
42,45 TL beyan edilmiştir. 30.4.2015 tarihi itibariyle durdurulan sigortalılık
süresinin 2.220 gün olduğu anlaşılmıştır.
İhya Tutarı=Durdurulan Gün x Beyan Edilen Prime Esas Günlük Kazanç x % 34,5
x 22.30
İhya tutarı = 2.220 x 42,45 x %34,5 x 22.30
İhya Tutarı= 23.842,46
TL
Hesaplanan 23.842,46 TL tutarındaki ihya borcunun 24.9.2015 tarihinde
tebliğ edilmiş ve sigortalı kendisine tebliğ edilen borçlanma tutarının
tamamını 21.11..2015 tarihinde ödemiş olduğundan,
durdurulan süreler hizmet olarak değerlendirilecektir.
8- Sigortalılığın Durdurulması ve Yeniden Başlatılmasında Devredilen Bağ-Kur Genel Müdürlüğü Tarafından Yayımlanan 3.8.1995
tarihli ve 1995.11 sayılı Genelge Hükümlerinin
Uygulanıp Uygulanmayacağı
Bu bölümün 2. maddesinde sayılanlardan, 30.4.2015
tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanların,
bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31.7.2015 tarihine
kadar ödememeleri veya ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları ya da
6183 sayılı Kanunun 48. maddesi kapsamında taksitlendirmemeleri halinde,
1.5.2015-31.7.2015 tarihleri arasında ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle,
prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak
karşıladığı ayın sonu itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların
ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılıklarının durdurulması gerekmektedir.
Mülga 1479 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılık süresinin tespitinde
3.8.1995 tarihli ve 1995.11 sayılı Genelgeden
yararlanma talebi olmayanların sigortalılıkları 30.4.2015 tarihi itibariyle 12
ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunması halinde geçici 63. madde
uyarınca durdurulacaktır. Durdurulan sürelerin ihya edilerek
değerlendirilmesinin usul ve esasları geçici 63. maddede yer aldığından,
sigortalılık süresinin durdurulmasından sonra sigortalı ya da hak sahiplerinin 1995.11 sayılı Genelge hükümlerinden yararlanma talepleri
dikkate alınmayacak ve ihya süresinin tespitinde 1995.11 sayılı Genelge
hükümleri uygulanmayacaktır.
Örnek 1- 1.5.1994-25.5.2004 tarihleri arasında meslek kuruluşu kaydı,
20.5.1998-24.2.2002 tarihleri arasındaki vergi mükellefiyet kaydı bulunan (A)’nın, mülga 1479 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığı
1.5.1994-25.5.2004 olarak tespit edilmiştir. Değişik tarihlerde prim ödemesi
bulunan (A)’nın 30.4.2015 tarihi itibariyle 12 aydan
fazla prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılığı 31.3.2000 tarihi
itibariyle (63) terk koduyla durdurulmuştur. Sigortalılığı durdurulduktan
sonra 17.11.2015 tarihinde 1995.11 numaralı Genelge
hükümlerinden yararlanma talebinde bulunan (A)’nın bu
talebi işleme alınmayacaktır.
Örnek 2- Yukarıdaki örnekte yer alan sigortalının sigortalılık süresinin durdurulmasından
önce 1995.11 numaralı Genelge hükümlerinden yararlanma
talebinde bulunduğu varsayıldığında, mülga 1479 sayılı Kanun kapsamındaki
sigortalılığı vergi mükellefiyet kaydına istinaden 20.5.1998-24.2.2002 olarak
tespit edilecektir. Prim ödemesi bulunmadığı varsayıldığında (A)’nın sigortalılığı tescil tarihi olan 20.5.1998 itibariyle
(63) terk koduyla durdurulacaktır. Daha sonra sigortalı (A),
EK-36’da yer alan başvuru formuyla dosyasının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat ederek durdurulan sürelerinin
ihya edilmesini talep ettiğinde, oda ve sicil kayıtları dikkate alınmadan
sadece vergi kayıtlarına istinaden belirlenen ve geçici 63. madde kapsamında
durdurulan süreler dikkate alınarak ihya işlemi sonuçlandırılacaktır.
9- Tebliğ Edilen İhya Borcu Ödendikten Sonra Sigortalı Bilgilerinde Yapılan
Değişiklikler Nedeniyle İhya Talebi Geçersiz Olanlar
30.4.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye
ilişkin prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılıkları durdurulanların, daha
sonra kendileri ya da hak sahipleri tarafından, EK-36’da yer alan başvuru
formuyla dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine müracaat ederek ihya talebinde bulunulması halinde, durdurulan
sigortalılık sürelerinin tamamı için talep tarihinde 80. maddenin ikinci
fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden borç tutarı
hesaplanacaktır. Hesaplanan borç tutarının tamamı, borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay
içinde ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
Ancak, tebliğ edilen ihya borcu ödendikten sonra sigortalılık bilgilerinde
sonradan bir değişiklik olması halinde, ihya edilmesi gereken sigortalılık
süresi ve buna bağlı olarak ihya borç tutarı farklılık gösterebilecektir.
Bu durumdaki sigortalıların öncelikle sigortalılık süreleri yeniden
belirlenerek, ilk ihya talebi iptal edilmeden ek ihya talebi alınacak ve
ek ihya talep tarihindeki beyan tutarı üzerinden hesaplanan ihya fark
tutarının, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödenmesi halinde ihya
talebi geçerli sayılacaktır.
Diğer taraftan tebliğ edilen ihya borcunu ödedikten sonra sigortalılık
bilgilerinde yapılan değişiklik sonucunda durdurulan sigortalılık sürelerinde
azalma olması halinde, ihya talebi iptal edilerek, değişen ihya süreleri ve ilk
beyanındaki prime esas kazanç tutarı dikkate alınmak suretiyle yeniden
ihya borcu hesaplanacaktır. Yeniden yapılan hesaplama neticesinde tespit
edilen ihya borç tutarı daha önce tebliğ edilen borç tutarından daha az
olacağından, fazla olan kısım ihya kodundan prim koduna alınacaktır.
10- İhya Talebinden Vazgeçilmesi
Kanunun geçici 63. maddesi uygulamasına göre sigortalılığı durdurulanların
durdurulan sigortalılık sürelerine ilişkin ihya talebinde bulunup Kanunda
belirtilen süreiçerisinde ihya tutarının tamamını
ödeyerek ihyası geçerli olan sigortalıların daha sonradan bu taleplerinden
vazgeçmek istemeleri halinde taleplerinin mümkün olmadığı kendilerine
bildirilecektir.
11- Hizmetlerin Bildirilmesi
Bu bölümün 2. maddesinde sayılanlardan, 30.4.2015
tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanların,
bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31.7.2015 tarihine kadar ödememeleri veya
ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları ya da 6183 sayılı Kanunun 48.
maddesi kapsamında taksitlendirmemeleri halinde, 1.5.2015-31.7.2015 tarihleri
arasında ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle, prim ödemesi bulunan
sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu
itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi
itibarıyla sigortalılıklarının durdurulması gerekmektedir.
Primi ödenmeyen süreler sigortalılık süresi olarak
değerlendirilmediğinden durdurulan sigortalılık süreleri hizmet
birleştirilmesinde dikkate alınmayacaktır.
Kanunun geçici 63. maddesi kapsamında sigortalılık süreleri tescil tarihi
itibariyle durdurulanların hizmet sürelerinin istenmesi halinde,
sigortalılık başlangıç tarihi itibariyle sigortalılığın durdurulduğu ve bu
nedenle de birleştirilecek hizmet sürelerinin bulunmadığı bildirilecektir.
Kanunun geçici 63. maddesi kapsamında sigortalılık süreleri
durdurulanların, durdurulan süreler haricindeki primi ödenmiş hizmet süreleri
bildirilecek hizmetlerkapsamında değerlendirilecek ve
mülga 1479 ile 2926 sayılı Kanunlara göre aylık bağlama ve toptan ödeme
işlemlerinde de dikkate alınacaktır.
12- Diğer Hususlar
12.1- Ödeme planlarının ilgililere tebliği
Durdurulan sigortalılık sürelerinin ihya edilmesine ilişkin başvurulara
istinaden hazırlanan ödeme planı, sigortalı ya da hak sahibine imza karşılığı
elden verilecek ya da başvuru formunda beyan edilen adres dikkate alınmak
suretiyle 7201 sayılı Kanuna göre ilgiliye tebliğ edilecektir.
Ödeme planları oluşturulduktan sonra ödenecek tutarlar banka ekranlarına
yansıtılacağından, ödeme planları tebliğ edilememiş borçluların her ne kadar
ödeme planları taraflarına ulaşmamış olsa bile banka kanalıyla ödeme yapmaları
mümkün olacaktır.
12.2- Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla
yükümlü olduğu kişilerin genel sağlık sigortalılığı
Kanunun geçici 63. maddesi kapsamında sigortalılıkları durdurulanlar ile
bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, 1.1.2012 tarihinden 30.4.2015
tarihine kadar durdurulan süreler için Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescilleri
yapılmayacaktır.
12.3- İhya edilen hizmet sürelerinin geçerlilik tarihi
Kanunun geçici 63. maddesi kapsamında ihya edilen hizmet süreleri borcun
ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacaktır.
12.4- Sigortalılardan alınacak belgeler
Kanunun geçici 63. maddesinde öngörülen üç aylık süreyi beklemeden
sigortalılığını durdurmak isteyenlerin, Ek-35’de yer alan başvuru formu ile
dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine
müracaat etmeleri, bu sürelerin yeniden değerlendirilmesi için ihya talebinde
bulunanların ise EK-36’da yer alan başvuru formu ile dosyalarının bulunduğu
sosyal güvenlik il müdürlüğü.sosyal
güvenlik merkezine müracaat etmeleri sağlanacaktır. Ayrıca, Kurumca elektronik
ortamda temin edilemeyen sigortalılığa esas güncel belgeler sigortalı ya da hak
sahiplerinden gerekli görülmesi halinde istenecektir.”
Ç- GENELGENİN DÖRDÜNCÜ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Kanunun 4. Maddesinin Birinci Fıkrasının (c) Bendine Tabi Çalışan
Sigortalılar” başlıklı birinci bölümünün “2- Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca sigortalı sayılanlar” başlığı altında
yer alan “2.9- Polis Akademisi öğrencileri
ile Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan öğrenciler” alt başlığının
sonuna aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“4652 sayılı Polis Yükseköğretim Kanununda 4.4.2015
tarih ve 29316 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
“6638 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev ve
Yetkileri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile
yapılan değişiklikle Polis Akademisi Başkanlığı Güvenlik Bilimleri Fakültesi, Polis
Amirleri Eğitimi Merkezi Müdürlüğüne dönüştürüldüğünden, Polis Akademisi
Başkanlığına bağlı Polis Amirleri Eğitim Merkezi Müdürlüğünde öğrenim gören öğrenciler
öğrenime başladıkları tarihten itibaren Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklardır. Bunlardan okullarını bitirdikten sonra
görevlerine başlamadan ayrılanların bu okullarda geçen öğrencilik süreleri sigortalılık
süresinden sayılmayacaktır.”
D- GENELGENİN BEŞİNCİ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Kanunun 4. Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi Kapsamında Çalışan Yabancı
Uyrukluların Sigortalılığı” başlıklı birinci bölümün “2.1-
Yabancı uyruklu çalışanların işe başlama tarihinin tespiti” alt başlıklı
bölümü “2.2” olarak değiştirilmiş, “2- Çalışma izin belgeleri”
başlıklı bölümden sonra gelmek üzere “2.1- Geçici koruma sağlanan
yabancıların çalışma izinleri” alt başlığı ilave edilmiştir.
“2.1- Geçici koruma sağlanan yabancıların çalışma izinleri
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma
Kanununun 91. maddesi gereğince Ülkesinden ayrılmaya zorlanmış, ayrıldığı
ülkeye geri dönemeyen, acil ve geçici koruma bulmak amacıyla kitlesel olarak
sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen yabancılara geçici koruma
sağlanabilmekte olup bu kişilerin Ülkemize kabulü, Ülkemizde kalışı, hak ve
yükümlülükleri ile çıkışları vb gibi durumlar
Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenmektedir.
Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik
15.1.2016 tarihli ve 29594 Sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin; 4. maddesi
ile geçici koruma sağlanan yabancılar çalışma izni olmaksızın
ülkemizde çalışamayacağı ve çalıştırılamayacağı, çalışma izni olmayan yabancılar
ve bunları çalıştıranlar hakkında 4817 sayılı Kanun hükümlerinin
uygulanacağı, 5. maddesinde geçici koruma sağlanan yabancıların geçici koruma
kayıt tarihinden altı ay sonra çalışma izni almak için Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığına başvurabileceği, mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde
çalışacak yabancıların çalışma izni muafiyeti kapsamında olduğu, muafiyet
başvurularının geçici koruma sağlanan il valiliğine yapılacağı hüküm altına
alınmıştır.
Kanunun 4. maddesine göre hizmet akdine tabi bir veya birden fazla işveren
tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılmakta olup yabancılardan ülkemizde
bir işveren yanında çalışanlar hakkında da aynı hükümler uygulandığından geçici
koruma kimlik belgesi bulunanlar hakkında da diğer yabancı uyruklularda olduğu
gibi çalışma izni alınması gerekmektedir.
Örnek- Kurumun kontrol ve denetimle görevli memurlarınca yapılan incelemelerde
6458 sayılı Kanun kapsamında geçici koruma kimlik belgesi olup çalışma izin
belgesi olmadığı tespit edilen Suriye uyruklu kişinin 17.6.2014 tarihinden
itibaren Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
çalıştırıldığı anlaşılmıştır. Yabancı uyruklu kişinin söz konusu tarih
itibariyle sigortalılığı sağlanacak, çalışma izni bulunmaması nedeniyle Çalışma
Genel Müdürlüğüne bilgi verilecektir.
Geçici koruma kimlik belgesi olan yabancıların mevsimlik tarım veya
hayvancılık işlerinde çalışmak üzere valiliklere başvurarak çalışma izin
muafiyeti almaları halinde Kanunun ek 5. maddesi kapsamında süreksiz tarım ve
orman işlerinde çalışabileceklerdir.”
2- “Kanunun 4. Maddesinin Birinci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamında Çalışan Yabancı
Uyrukluların Sigortalılığı” başlıklı ikinci bölümde yer alan “3-
Sosyal güvenlik destek primine tabi olma” alt başlığından sonra gelmek
üzere aşağıdaki alt başlık açıklamalarıyla birlikte eklenmiştir.
“4- Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmamış ülke vatandaşlarından ülkemizde
çalışma izni alarak çalışanların (4/b) kapsamındaki sigortalılıkları
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma
Kanununun 27. maddesinin birinci fıkrasına göre, geçerli çalışma izni ile
27.2.2013 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanunun
10. maddesine istinaden verilen Çalışma İzni Muafiyet Teyit Belgesi ikamet
izni sayıldığından, 11.4.2014 tarihi itibarıyla çalışma izni alarak kendi nam
ve hesabına ülkemizde bağımsız çalışanlar (4/b) kapsamında sigortalı
sayılacaklardır.
Örnek- Ülkemiz ile arasında sosyal güvenlik
sözleşmesi bulunmayan Uruguay’da şirket ortaklığından dolayı sigortalılığı
bulunan kişinin 1.2.2014 tarihli Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
tarafından düzenlenmiş çalışma iznine sahip ve aynı tarihte Türkiye’de
de şirket ortağı olması durumunda, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında 11.4.2014 tarihi itibarıyla sigortalılığı
başlatılacaktır.”
E- GENELGENİN ALTINCI KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “GELİR VEYA AYLIK ALMAKTA İKEN ÇALIŞMAYA BAŞLAYANLAR” başlıklı altıncı kısım açıklamaları ile
birlikte değiştirilmiştir.
“1- Kanuna tabi ilk defa çalışmaya başlayıp bu Kanuna göre gelir/aylık bağlandıktan
sonra yeniden çalışmaya başlayan sigortalılar
1.1- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun
30. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince 2008 yılı Ekim ayı başından sonra
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine tabi olarak
ilk defa çalışmaya başlayıp daha sonra yaşlılık aylığı bağlananlardan;
(a) ve (c) bentlerine göre veya yabancı bir ülke
mevzuatına tabi çalışanların yaşlılık aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi
takip eden ödeme dönemi başında kesildiğinden çalıştıkları süre zarfında 80.
maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81. madde gereğince
kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim
alınacaktır.
(b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların aylıklarının kesilmesi için
yazılı istekte bulunmaları gerekmekte olup aylığın kesilmesi için yazılı
istekte bulunmayanlar (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır.
Yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle
yaşlılık aylığı kesilenlerin ülkemizde sigortalılıklarının bulunmaması
sebebiyle herhangi bir prim alınmayacaktır.
1.2- Malullük aylığı bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun 27. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince
malullük aylığı almakta iken Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında çalışmaya başlayanların malullük aylıkları, çalışmaya başladıkları
tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesildiğinden çalıştıkları süre zarfında
80. maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81. madde gereğince
kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim
alınacaktır.
Yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle
malullük aylığı kesilenlerin ülkemizde sigortalılıklarının bulunmaması
sebebiyle herhangi bir prim alınmayacaktır.
Malullük aylığı almakla birlikte Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının
(a), (b), (e) ve (g) bentleri kapsamında çalışan sigortalılar hakkında
kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin hükümler uygulanacaktır.
2- Kanunun geçici 2. maddesine göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında aylık bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayanlar
2.1- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
506 sayılı Kanun ile Kanunun geçici 2. maddesine göre
4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yaşlılık aylığı
bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlayanlar hakkında geçici 14. madde
hükümleri uygulanmakta olup bu durumdakilerden aylıkları kesilenler tüm sigorta
kollarına tabi olacaklar, aylıklarının kesilmemesi yönünde talepte bulunan ya
da sigortalı işe giriş bildirgesinde sosyal güvenlik destek primine tabi olmayı
tercih eden sigortalılar % 30 oranına kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin
prim oranı ilave edilerek sosyal güvenlik destek primi ödeyeceklerdir.
Ancak, yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine tabi olarak kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar
hakkında bu kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı gelir.aylık bağlandıktan sonra kamu idarelerinde çalışmaya
başlayanlar” başlıklı alt bölümünde belirtilen esaslar doğrultusunda işlem
yapılacak ve bunlar tüm sigorta kollarına tabi çalışacaklardır.
Yaşlılık aylığı almakta iken Ülkemiz ile sosyal
güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt
dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerden almakta
oldukları aylıkları kesilmeksizin çalışanlar hakkında, Kanunun 5. maddenin
birinci fıkrasının (g) bendi gereğince 1.10.2008 tarihinden itibaren yurt
dışında çalıştıkları sürede işverenleri tarafından Kurumumuza kısa vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi ödenecektir.
Ayrıca, 2008 yılı Ekim ayı başından önce 506 sayılı Kanunun 86. maddesi gereğince
topluluk sigortasına prim ödemeleri nedeniyle yaşlılık aylığı bağlanan avukat
ve noterlerden mesleklerini yapmaya devam edenlerin almakta oldukları
aylıklarının % 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmekte iken 2008
yılı Ekim ayı başından itibaren avukat ve noterler Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayıldıklarından, bu
sigortalılar hakkında bu kısmın “2.2- Yaşlılık aylığı
bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi
olarak yeniden çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt bölümü doğrultusunda işlem
yapılacaktır.
2008 yılı Ekim ayından önce 506 sayılı Kanuna göre
yaşlılık aylığı almakta iken serbest avukat olarak çalışmalarını sürdürenlerin
aynı zamanda hizmet akdine tabi olarak bir işverenin yanında çalışmaları
halinde sosyal güvenlik destek primi bu çalışmalarından dolayı aldıkları
ücretten kesilecek bunların almakta oldukları yaşlılık aylığından ayrıca sosyal
güvenlik destek primi kesilmeyecektir. 2008 yılı Ekim ayından itibaren avukatlık mesleği
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamına alındığından
1.10.2008 tarihinden itibaren önce başlayan sigortalılık, 1.3.2011 tarihinden
itibaren ise (a) bendi kapsamındaki sigortalılık esas alınarak işlem yapılacaktır.
3201 sayılı Kanuna göre yurtdışında geçen sigortalılık
sürelerini borçlanmak suretiyle yaşlılık aylığı bağlananların çalışmaya
başlamaları halinde aylıkları kesilmekte iken 3201 sayılı Kanunun 6. maddesinde
5997 sayılı Kanunla 19.6.2010 tarihinden geçerli olmak üzere yapılan
değişiklikle yurtdışında geçen sigortalılık sürelerini borçlanmak suretiyle
aylık bağlananların ülkemizde çalışmaya başlamaları halinde Kanunun sosyal
güvenlik destek primine ilişkin hükümleri uygulanacaktır.
2.2- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
506 sayılı Kanun ile Kanunun geçici 2. maddesine göre
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yaşlılık aylığı
bağlandıktan sonra (b) bendine tabi çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığından
1.10.2008-31.12.2008 süresinde % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14,
2011 ve takip eden yıllarda % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi
kesilecektir.
6663 sayılı Kanunla Kanunun geçici 14. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi yürürlükten kaldırıldığından 29.2.2016 tarihinden itibaren 4. maddenin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların yaşlılık
aylığından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacaktır.
Yaşlılık aylığı almakta iken 1.3.2016 tarihi ya da daha sonraki bir tarihte
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı
bulunanlar sigortalı sayılmayacak, yaşlılık aylığının durdurulmasını talep
etmeleri halinde (b) bendi kapsamında zorunlu sigortalı olacaklardır.
Geçici 2. maddeye göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında yaşlılık aylığı bağlananların 4. madde birinci fıkrasının (b)
bendinin (4) numaralı alt bendine tabi sigortalı olmaları halinde 1.10.2008
tarihinden itibaren sigortalı sayılmazlar, bu kişilerin yaşlılık aylığı
kesilmeyecektir.
2108 sayılı Kanunun 4. maddesi gereğince Kanun kapsamında gelir ve aylık
alanlar sigortalı sayılmadıklarından bu durumdaki sigortalıların yaşlılık aylığından
2008 yılı Ekim ayından önce ya da sonraki sürelerde sosyal güvenlik destek
primi kesilmeyecektir.
2.3- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar hakkında, bu kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandıktan sonra
kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt bölümünde yapılan
açıklamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
2.4- Malullük aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a), (b) ve (c) bentlerine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
506 sayılı Kanuna göre malullük aylığı almakta olanlar
ile Kanunun geçici 2. maddesine göre Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında malullük aylığı bağlandıktan sonra yeniden
(a) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların aylıkları kesileceğinden
çalıştıkları süre zarfında Kanunun 80. maddesine göre belirlenen prime esas
kazançları üzerinden anılan Kanunun 81. maddesi gereğince kısa ve uzun vadeli
sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait primleri alınacaktır.
Malullük aylığı alanlardan, Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların malullük
aylıkları kesilmez ancak, bunlardan Kanunun geçici 14. maddesine göre
1.10.2008-31.12.2008 süresinde % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14,
2011 ve takip eden yıllarda % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir.
6663 sayılı Kanunla
Kanunun geçici 14. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten
kaldırıldığından 29.2.2016 tarihinden itibaren 4. maddenin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır.
Geçici 2. maddeye göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
malullük aylığı bağlananların 4 . madde birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendine tabi sigortalı olmaları halinde 1.10.2008 tarihinden itibaren sigortalı
sayılmayacak ve bu kişilerin malullük aylığı kesilmeyecektir.
2008 yılı Ekim ayından önce 506 sayılı Kanuna göre malullük aylığı
bağlananların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi
çalışmaları halinde malullük aylığı kesilmemekte olup bunlar hakkında 506
sayılı Kanunun mülga 3. maddesinin (II.C) bendi ve
Kanunun geçici 14. maddesi hükümleri uygulanır. 2008 yılı Ekim ayı başından
sonra geçici 2. madde kapsamında Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendine tabi olanların malullük aylığı kesilecektir. Aylığı kesilenler hakkında
80. maddesine göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden anılan Kanunun
81. maddesi gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık
sigortasına ait primleri alınacaktır.
3- Kanunun geçici 2. maddesine göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya
başlayanlar
3.1- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 2. maddesine göre Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra
4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlayanlar
hakkında geçici 14. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince % 30
oranına kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim oranı ilave
edilerek sosyal güvenlik destek primi alınacaktır.
Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendine tabi olarak kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar hakkında ise bu
kısmın “7.2-Kendi çalışmasından dolayı aylık
bağlandıktan sonra kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt
bölümünde belirtilen esaslar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
3.2- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 2.
maddesine göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında
yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra yeniden 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendine
tabi çalışmaya başlayanlardan aylığının kesilmesi talebinde bulunanların
yaşlılık aylığı kesilecek, bunlar (b) bendi kapsamında prim ödemeye devam edeceklerdir.
Yaşlılık aylığını kestirmek istemeyenlerin yaşlılık aylığından
1.10.2008-31.12.2008 süresinde % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14,
2011 yılından 29.2.2016 tarihine kadar % 15 oranında sosyal güvenlik
destek primi kesilecektir.
6663 sayılı Kanunla Kanunun geçici 14. maddesinde yapılan düzenleme ile
1.3.2016 tarihinden itibaren sigortalıların tercihleri halinde yaşlılık aylığı
kesilerek (b) bendi kapsamında prim ödeyecekler, yaşlılık aylığının kesilmesini
istemeyenler (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır.
2108 sayılı Kanunun 4. maddesi gereğince Kanun kapsamında gelir ve aylık
alanlar sigortalı sayılmadıklarından bu durumdaki sigortalıların yaşlılık
aylığından 2008 yılı Ekim ayından önce ya da sonraki sürelerde sosyal güvenlik
destek primi kesilmeyecektir.
3.3- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendinin (4) numaralı alt bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 2. maddesine göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında yaşlılık aylığı bağlandıktan
sonra yeniden 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendine tabi çalışmaya başlayanlar 2008 yılı Ekim ayı ile 29.2.2016 tarihleri
arasında sigortalı sayılmazlar. 1.3.2016 tarihinden itibaren tercihleri halinde
yaşlılık aylığı kesilerek (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında prim
ödeyeceklerdir. Yaşlılık aylığının kesilmesini istemeyenler 1.3.2016 tarihinden
itibaren de sigortalı sayılmayacaklardır.
3.4- Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar hakkında, bu kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandıktan sonra
kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt bölümünde yapılan
açıklamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
3.5- Malullük aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a), (b) ve (c) bentlerine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 2. maddesine göre Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamında malullük aylığı bağlananlardan;
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışmaya
başlayanların malullük aylığı kesilmeyecek, çalıştıkları süre zarfında
geçici 14. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince % 30 oranına kısa
vadeli sigorta kollarına ilişkin prim oranı ilave edilerek sosyal güvenlik
destek primi alınacaktır.
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi çalışmaya
başlayanların malullük aylığı kesilecek, uzun vade, kısa vade ve genel
sağlık sigortası kapsamında sigortalı olacaklar, (b) bendinin (4) numaralı alt
bendine tabi olanlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılacaktır.
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi çalışmaya
başlayanların malullük aylığı kesilecek, uzun vade, kısa vade ve genel
sağlık sigortası kapsamında sigortalı olacaklardır.
4- Kanunun geçici 4. madde hükümlerine göre emekli aylığı alanlardan Kanunun
4. maddesi kapsamında yeniden çalışmaya başlayanlar
4.1- Geçici 4. madde hükümlerine göre emekli aylığı bağlandıktan sonra Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 4. maddesi gereğince 2008 yılı Ekim ayından önce iştirakçi
olanlar için 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanmakta olup bu şekilde aylık
bağlananların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi
çalışmaları halinde 506 sayılı Kanunun mülga 3. maddesinin (II.C)
bendi ve Kanunun geçici 14. maddesi hükümlerine göre % 30 oranına kısa vadeli
sigorta kollarına ilişkin prim oranı ilave edilerek sosyal güvenlik destek
primi alınacaktır.
5434 sayılı Kanun hükümlerine göre emekli aylığı bağlananlardan 5335 sayılı Kanunun
30. maddesi kapsamında sayılan işyerlerinde Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışanlar hakkında bu kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandıktan sonra
kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt bölümünde belirtilen
esaslar doğrultusunda işlem yapılacak, 5335 sayılı Kanunun 30. maddesi kapsamı
dışında sayılan işyerlerinde Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında çalışanlardan sosyal güvenlik destek primi alınacaktır.
4.2- Geçici 4. madde hükümlerine göre emekli aylığı bağlandıktan sonra Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya
başlayanlar
Emekli aylığı alanlardan, Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanlar, yasama organı
üyeliğinden dolayı emekli aylığı bağlananlardan yasama organı üyeliği devam
edenler ile yasama organı üyeliği sona erenlerden Kanunun 4 maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç diğer bentleri kapsamında
çalışanlar, emekli aylığı 2008 yılı Ekim ayı başından sonra bağlanan ve bu
tarihten sonra serbest avukatlık ve noterlik yapmaya başlayanların almakta
oldukları aylıklarından 2008 yılı Ekim ayı başından, 2008 yılı Ekim ayı
başından önce emekli olup bu tarihten önce veya sonra serbest avukatlık ve noterlik
yapmaya başlayanların ise 1.2.2012 tarihinden itibaren aylıklarından sosyal
güvenlik destek primi kesilecektir. Sosyal güvenlik destek primi 1.10.2008-31.12.2008
süresinde % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14, 2011 ve takip eden
yıllarda % 15 olarak uygulanacaktır. 6663 sayılı Kanunla Kanunun geçici 14. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırıldığından 29.2.2016 tarihinden
itibaren 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalıların
emekli aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacaktır.
4.3- Geçici 4. madde hükümlerine göre emekli aylığı bağlandıktan sonra Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya
başlayanlar
Emeklilik aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar hakkında, bu
kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık
bağlandıktan sonra kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt
bölümünde yapılan açıklamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
5- Kanunun geçici 2. maddesi kapsamında 2925 sayılı Kanuna göre aylık
bağlananlardan Kanun kapsamında yeniden çalışmaya başlayanlar
5.1- Kanunun geçici 2. maddesine göre yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine göre olarak
yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 2. maddesine göre 2925 sayılı Kanuna göre yaşlılık aylığı
alanların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının;
(a) bendi kapsamında çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmez.
Bunlardan (a) bendi kapsamında çalışanlar hakkında sosyal güvenlik destek
primi hükümleri uygulanır.
(b) bendine tabi çalışmaya başlamaları halinde yaşlılık aylığından
1.10.2008-31.12.2008 süresinde % 12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14,
2011 ve takip eden yıllarda % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi
kesilecektir. 6663 sayılı Kanunla Kanunun geçici 14. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırıldığından 29.2.2016 tarihinden itibaren
4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların
yaşlılık aylığından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacak, bunlar
(b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayacaktır.
(c) bendine tabi çalışmaya başlayanlar hakkında bu kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandıktan sonra
kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt bölümünde yapılan
açıklamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
5.2- Kanunun geçici 2. maddesine göre malullük aylığı bağlandıktan sonra
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine tabi olarak
yeniden çalışmaya başlayanlar
Kanunun geçici 2. maddesine göre 2925 sayılı Kanuna göre malullük aylığı
alanların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının;
(a) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların malullük aylığı kesilir.
Çalıştıkları süre zarfında Kanunun 80. maddesine göre belirlenen prime
esas kazançları üzerinden anılan Kanunun 81. maddesi gereğince kısa ve
uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait primleri
alınacaktır.
(b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların malullük aylıkları kesilmez ancak, bunlardan
Kanunun geçici 14. maddesi gereğince 1.10.2008-31.12.2008 süresinde %
12, 2009 yılı için % 13, 2010 yılı için % 14, 2011 yılından 29.2.2016
tarihine kadar % 15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir. 6663
sayılı Kanunla Kanunun geçici 14. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
yürürlükten kaldırıldığından, 1.3.2016 tarihinden itibaren 4. maddenin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılar için sosyal güvenlik
destek primi uygulaması kaldırıldığından bu tarihten sonra aylıktan sosyal
güvenlik destek primi kesintisi yapılmaz. Bu tarihten sonra (b) bendi
kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır.
(c) bendine tabi çalışmaya başlayanlar hakkında bu kısmın “7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandıktan
sonra kamu idarelerinde çalışmaya başlayanlar” başlıklı alt bölümünde
yapılan açıklamalar doğrultusunda işlem yapılacaktır.
6- Harp malulleri, vazife malulleri ve malullük aylığı alanlar
6.1- Harp malulü ve vazife malulü aylığı alıp Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışanlar
Harp malullüğü ile 3713 ve 2330 sayılı kanunlara göre vazife malullüğü aylığı
alanlardan, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri
kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanların aylıkları kesilmeksizin ve
haklarında hakkında sosyal güvenlik destek primi uygulanmaksızın Kanunun 5.
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında iş kazası ve meslek
hastalığı sigortası hükümleri, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı
istemeleri halinde ise bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi
takip eden ay başından itibaren uzun vadeli
sigorta kolları hükümleri uygulanacak, bunlardan ayrıca genel sağlık
sigortası primi alınmayacaktır.
Örnek 1- Polis memuru iken malul olması nedeniyle
tarafına 3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanan, 12.1.2011 tarihinde basit
usulde vergi mükellefiyeti başlayan ve vergi mükellefiyetine istinaden
15.1.2011 tarihinde Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında tescilinin yapılması için talepte bulunan sigortalının 12.1.2011
tarihinden itibaren tescili yapılacaktır. Sigortalının tescilinin yapıldığı tarihten itibaren
3713 sayılı Kanuna göre almakta olduğu aylıkları kesilmediğinden, sigortalılığının
başladığı tarih itibarıyla hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası
hükümleri uygulanacak, talebi halinde ise uzun vadeli sigorta kollarına
prim ödeyebilecektir.
Örnek 2- 5434 sayılı Kanunun 45. maddesine göre 1.11.2008 tarihinden itibaren vazife
malullüğü aylığı alan sigortalının 15.3.2011 tarihinde gerçek usulde vergi
mükellefiyeti başlamıştır. Sigortalının Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başladığı 15.3.2011
tarihi itibariyle Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi hükmü
gereğince hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, isteği halinde ise
ayrıca uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacaktır.
6.2- Harp malullüğü, 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında vazife malullüğü
aylığı alıp Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmaya
başlayanlar
Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
hükmü gereğince 3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış olan maluller ile bu
Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife malullüğü aylığı alan er ve
erbaşların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında
sigortalı olmaları halinde aylıkları kesilmemekle birlikte haklarında uzun
vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacaktır.
Diğer taraftan, Kanunun 5. maddesinin (c) bendinde
6495 sayılı Kanun ile yapılan değişikliğin yürürlük tarihi olan 1.8.2013
tarihine kadar harp malulleri ile 2330 sayılı Kanuna göre vazife malullüğü
aylığı bağlanmış olanların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
kapsamında sigortalı olmaları halinde aylıkları kesildiğinden haklarında uzun
vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanacak, buna karşılık 1.8.2013 tarihinden
sonra harp malulleri ile 2330 sayılı Kanun hükümlerine göre vazife malullüğü
aylığı bağlanmış malullerin Kanunun 4. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi
kapsamında çalışmaları halinde aylıkları kesilmeksizin haklarında uzun vadeli
sigorta kolları uygulanmaya devam edilecektir.”
6.3- Adi malullük aylığı alıp Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a), (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışanlar
Kanunun geçici 4. maddesi kapsamında 5434 sayılı
Kanunun 44. maddesi gereğince malullük aylığı alıp Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışanlar hakkında Kanunun geçici 14. maddesi
gereğince, Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin
uygulanmasına devam edildiğinden, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında çalışanlar için sosyal güvenlik destek primi ve iş kazası ve meslek
hastalığı primi alınacaktır.
Adi malullük aylığı alıp Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendine tabi çalışanlar hakkında 1479 sayılı Kanunun mülga geçici 20.
maddesi gereğince sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümler
29.2.2016 tarihine kadar uygulanacak ve bu tarihten sonra aylıklardan
yapılan sosyal güvenlik destek primi kesintisi kaldırılacaktır.
Bunların Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi
çalışmaları halinde 5434 sayılı Kanunun mülga 99. maddesi hükümleri
uygulanacaktır.
7. Ortak hükümler
7.1- Sürekli iş göremezlik geliri bağlananlardan
çalışmaya devam edenler
Sürekli iş göremezlik geliri alanlar bu gelirleri kesilmeksizin Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında sigortalı olarak
çalışabilecekleri gibi Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (e)
ve (g) bentleri kapsamına sigortalı olmaları halinde de haklarında kısa vadeli sigorta
kollarına ilişkin hükümler uygulanacaktır.
7.2- Kendi çalışmasından dolayı aylık bağlandıktan sonra kamu
idarelerinde çalışmaya başlayanlar
5335 sayılı Kanunun 30. maddesi ile emeklilik veya yaşlılık aylığı
alanların aylıkları kesilmeksizin, genel bütçeye dahil
daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il
özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve
işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel
kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi
teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve
sermayesinin % 50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi
bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamayacağı ve görev yapamayacağı
hüküm altına alınmış olup, 1.1.2005 tarihinden sonra kamu kuruluşlarında
çalışmaya başlayan sigortalılar aylıklarını kestirmeden çalışmaya devam
edemeyeceklerdir. Bu nedenle, bunlardan uzun ve kısa vadeli sigorta kolları ile
genel sağlık sigortası primi alınacak ve bunlar kamu idarelerinde yapmış
oldukları çalışmalarından ötürü sosyal güvenlik destek primine tabi
tutulmayacaklardır.
Ancak, 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinde yer alan
istisna uyarınca Cumhurbaşkanlığına seçilenler, dışarıdan Bakanlar Kurulu
üyeliğine atananlar, yasama organı üyeliğine seçilenler, mahalli idareler
seçimleri sonucuna göre görev alanlar, sadece toplantı veya huzur ücreti ya da
hakkı ödenen görevleri yürütenler ile yönetim ve denetim kurulu üyeliği ücreti
karşılığında görevlendirilenler, yaş haddini aşmamış olmaları kaydıyla her
derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ders ücreti karşılığı
ders görevi verilenler (üniversitelerde ders ücreti karşılığı ders görevi
verilenler hakkında yaş haddini aşmamış olmaları kaydı aranmaz.), vakıf
üniversitelerinde görev alanlar, özel kanunlarında emeklilik veya yaşlılık
aylığı kesilmeksizin çalıştırılma veya görev yapma hakkı
verilenlerden Cumhurbaşkanı tarafından atananlar, Başbakan tarafından
atananlar, Bakanlar Kurulu Kararı veya müşterek kararname ile atanan veya
görevlendirilenler ve Türkiye Büyük Millet Meclisince yapılan seçimler
sonucunda görev verilenler ile 2547 sayılı Kanunun 60. maddesinin (a) fıkrası
uyarınca yasama organı üyeliğinin bitiminden sonra öğretim üyesi olarak atanmış
olanların aylıkları kesilmeksizin kamu idarelerinde görev alabileceklerdir. Bunlar hakkında ilgili kanunlar ve
sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümlerin uygulanmasına devam
edilecektir.
7.3- Emekli ve yaşlılık aylıklarından yapılan (4/b) sosyal güvenlik destek
primi kesintisinin kaldırılması
Yaşlılık veya emekli aylığı bağlandıktan sonra Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı bendi hariç çalışmaya devam
edenlerin (Ticari veya serbest meslek kazancı sebebiyle gelir vergisi mükellefi
olan veya vergiden muaf olmakla birlikte Esnaf ve Sanatkarlar
Siciline kayıtlı bulunanlar ile anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan
ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları,
diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakları) aylıklarından kesilen
sosyal güvenlik destek primi, 6663 sayılı Kanunun 24. maddesi ile Kanunun
30. maddesinde yapılan düzenleme gereğince maddenin yürürlük tarihini
takip eden ödeme dönemi başından itibaren kaldırılmıştır.
Buna göre, (4/a), (4/b) ve (4/c) kapsamında yaşlılık veya emekli aylığı
alanlardan, (4/b) kapsamında çalışması bulması nedeniyle aylıklarından sosyal
güvenlik destek primi kesintisi yapılanların 29.2.2016 tarihi itibarıyla
(14) terk koduyla sosyal güvenlik destek primi kapsamındaki sigortalılıkları
sonlandırılmıştır. (14) terk kodu yalnızca 29.2.2016 tarihinde sosyal güvenlik
destek primi nedeniyle yapılacak sonlandırma işlemleri için kullanılmıştır.
Örnek 1- (4/a) kapsamında 1.7.2005 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanan sigortalı
(A)’nın 21.8.2007 tarihinde başlayan ve kesintisiz
devam eden vergi mükellefiyetine istinaden (4/b) kapsamında çalışması
bulunmaktadır. Sigortalı (A)’nın (4/b) kapsamındaki
çalışmasından dolayı 21.8.2007 tarihi itibariyle sosyal güvenlik destek primi
kesintisi yapılmak üzere başlatılan sosyal güvenlik destek primi kapsamındaki
sigortalılığı 29.2.2016 tarihi itibariyle (14) terk kodu ile
sonlandırılacaktır.
Örnek 2- Örnek 1’deki aynı sigortalının 21.8.2007 tarihinde başlayıp kesintisiz devam eden
vergi mükellefiyetinin bulunduğu Kurumumuzca 5.4.2016 tarihinde tespit
edilmiştir. Bu durumda sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmak üzere,
(4/b) kapsamında sosyal güvenlik destek primi tescil kaydı bulunmayan sigortalı
(A)’nın 21.8.2007 tarihi itibariyle sigortalılığı
başlatılarak, 29.2.2016 tarihi itibariyle (14) terk kodu ile
sonlandırılacaktır.
Örnek 3- (4/c) kapsamında 1.4.2008 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanan sigortalı
(B)’nin 25.9.2008-31.5.2010 tarihleri arasında vergi
mükellefiyetinin bulunduğu 20.4.2016 tarihinde Kurumumuzca tespit edilmiştir.
Aylıklarından kesinti yapılmak üzere (4/b) kapsamında sosyal güvenlik
destek primi tescil kaydı bulunmayan sigortalı (B)’nin
25.9.2008 tarihi itibariyle başlatılarak, vergi mükellefiyetinin sona
erdiği 31.5.2010 tarihi itibariyle (01) terk kodu ile sigortalılığı
sonlandırılacaktır.”
F- GENELGENİN YEDİNCİ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “İsteğe Bağlı
Sigortalılık Şartları ve Sigortalı Sayılanlar” başlıklı birinci bölümün “1-1-
Türkiye’de ikamet etmek” alt başlığı altında yer alan üçüncü
paragraf aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, bölümün sonuna aşağıdaki örnek
eklenmiştir.
“Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik
sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından, isteğe bağlı
sigortalı olmak için talepte bulunanların yurt dışına çıkmadan önce Türkiye’de
ikamet ettiklerini Kuruma açık olan Kimlik Paylaşım Sisteminden (KPS) tespit
edilmesi, KPS’den tespit edilen ikamet tarihlerinde
tereddüt oluşması halinde ise Türkiye ikamet tarihinin belgelendirilmesi
halinde, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkede bulunsalar bile isteğe
bağlı sigortalı olabileceklerdir.”
“Örnek- 30.12.2012 tarihine kadar Türkiye’de
ikamet eden (A), 1.3.2012 tarihinde sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan
ülkeye gitmiş ve 28.3.2014 tarihinde Kanunun 50. maddesine göre isteğe bağlı
sigortalı olmak için talepte bulunmuştur.(A)’nın
aranılan diğer şartları da taşıması halinde 29.3.2014 tarihi itibariyle isteğe
bağlı sigortalı olabilecektir.”
2- “İsteğe Bağlı
Sigortalılık Şartları ve Sigortalı Sayılanlar” başlıklı birinci bölümde yer alan “1.5- Kuruma yazılı başvurmak” alt başlıklı
bölümünün son paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1.10.2008 tarihinden sonra Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi kapsamında zorunlu sigortalılıkları sona erenlerden isteğe bağlı
sigortalılık talebinde bulunmadan prim ödemeye devam edenlerin daha sonra
isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunmaları halinde, zorunlu
sigortalılıklarının sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren isteğe bağlı
sigortalı sayılacaktır.”
3- “İsteğe Bağlı
Sigortalılığın Başlangıcı ve Sona Ermesi” başlıklı ikinci bölümde yer
alan “2.2.2.2- Aylık talep tarihi itibariyle prim borcu bulunup Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendine göre aylık bağlanacak olan sigortalılar” alt
başlıklı bölümün üçüncü paragrafı kaldırılmıştır.
4- “İsteğe Bağlı Sigortalılık Şartları ve Sigortalı
Sayılanlar” başlıklı birinci bölümde yer alan “4- 1.10.2008
tarihinden sonra zorunlu sigortalı olarak tescili yapılan sigortalıların
primlerinin değerlendirme işlemleri” alt başlıklı bölümünün birinci ve
dördüncü fıkralarında yer alan “(4) numaralı alt bendi hariç” ibaresi
kaldırılmış, aynı bölümün sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin
4 numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılığı sona erenlerden primlerini
ödemeye devam edenlerin, daha sonra bu sürelere ilişkin isteğe bağlı sigortalı
olmak için yazılı talepte bulunmaları halinde, Kanunun 50. maddesine göre
isteğe bağlı sigorta tescilleri yapılarak zorunlu sigortalılık sona erdikten
sonra ödenen primler isteğe bağlı sigortalılık kapsamındaki Bağ-Numarasına
aktarılacaktır.”
5- “1.10.2008 Tarihinden Önce İsteğe Bağlı Sigortalı Olanlar Hakkında Yapılacak İşlemler” başlıklı
dördüncü bölümünün “2.2- 1.10.2008 öncesi
1479 sayılı Kanuna göre ödenen primlerin değerlendirilmesi” bölümünün
sonuna aşağıdaki paragraf ve örnek eklenmiştir.
“İsteğe bağlı sigortalılık ay içerisinde sona ermiş
olsa bile primler 30 gün üzerinden tahsil edildiğinden, ay içerisinde isteğe
bağlı sigortalılığın sonlandırılması için talepte bulunmuş ve primlerini de 30
gün üzerinden ödemiş olanların isteğe bağlı sigortalılıkları, sonradan talepte
bulunmaları ve zorunlu sigortalılıkla çakışmaması halinde, ay içerisinde
yapılan terk işlemi iptal edilerek bulunduğu ayın sonu itibariyle sigortalılık
sonlandırılacaktır.
Örnek 1- Sigortalı (A)’nın, 13.11.1989 tarihinde başlayan
isteğe bağlı sigortalılığı talebine istinaden 17.03.1994 tarihinde
sonlandırılmış ve sigortalılıktan doğan borcunu 18.08.1994 tarihinde ödemiştir.
Daha sonra sigortalı (A), isteğe bağlı sigortalılığının 31.03.1994 tarihi
itibariyle sonlandırılması için talepte bulunmuştur. Sigortalının,
17.03.1994-31.3.1994 tarihleri arasında hizmet çakışması olmaması halinde, terk
tarihi 31.3.1994 olarak işleme alınacaktır.”
6- “Diğer
İsteğe Bağlı Sigortalılar” başlıklı beşinci bölümünün “3- Gelir vergisinden muaf kadın
sigortalılar” alt başlıklı bölümünün sonuna aşağıdaki paragraf ve örnek eklenmiştir.
“Kanunun geçici 16. maddesine göre primlerini ödemek
için gelir vergisinden muaf olduğuna dair alınan “Esnaf Vergi Muafiyet
Belgesinde” geçerlilik tarihinin belirtilmiş olması halinde, bu
sigortalılar belgede kayıtlı geçerlilik tarihinin yazıldığı ayın sonuna kadar
ilgili yıl için belirlenmiş gün sayısı üzerinden primlerini ödeyecek,
geçerlilik süresinin sona erdiği ayı izleyen aybaşından itibaren primlerini 30
gün üzerinden ödemeye devam edeceklerdir.
Örnek 1- 17.10.2014 tarihinde vergi dairesinden almış olduğu esnaf vergi muafiyet
belgesine istinaden 5.11.2014 tarihinde sigortalı işe giriş bildirgesiyle
Kuruma müracaat eden sigortalı (A)’nın, 6.11.2014
tarihi itibariyle isteğe bağlı sigortalılığının başlatıldığı ve esnaf vergi
muafiyet belgesindeki geçerlilik tarihinin 18.10.2017 olduğu varsayıldığında,
bahse konu sigortalı 2014 yılına ilişkin primlerini 21 gün, 2015 yılına ait
primlerini 22 gün, 2016 yılına ilişkin primlerini 23 gün, 2017.1
ila 2017.10. aylara ilişkin primlerini 24 gün üzerinden ödeyecek, 2017.11 ve
sonraki aylara ait primlerini yeni bir muafiyet belgesi almadığı takdirde 30
gün üzerinden ödeyecektir. Yeni bir muafiyet belgesi alması halinde ise
belgenin Kuruma ibraz edildiği ayın başından başlanılarak geçerlilik süresinin
sona erdiği ayın sonuna kadar ilgili yıl için belirlenen gün sayısı üzerinden
primlerini ödeyecektir.”
7- “İsteğe Bağlı Sigorta Primlerinin Hesabı ve Ödenmesi” başlıklı
yedinci bölümün sonuna aşağıdaki alt başlık açıklamalarıyla birlikte
eklenmiştir.
“6- 4.10.2000 ila 30.9.2008 tarihleri arasında yersiz sağlık primi
ödeyip sağlık hizmeti alan sigortalılarla ilgili yapılacak işlemler
1479 ve 2926 sayılı Kanunlar gereğince isteğe bağlı
sigortalı olup haklarında sağlık sigortası hükümleri uygulanmayan ancak sağlık
sigortası primleri alınan kişilerin Kurumca sunulan sağlık hizmetlerinden
yararlanmış olmaları halinde, Kurumca yapılan sağlık harcamalarının, (Harcama
tutarının, ödenen sağlık primini aşıp aşmadığına bakılmaksızın) sigortalıdan
tahsili cihetine gidilmeyeceği gibi ödenen sağlık primlerinin iadesi de
yapılmayacaktır.
Dolayısıyla 4.10.2000 ila 30.9.2008 tarihleri arasında 1479 ve 2926 sayılı
Kanunlar kapsamında zorunlu isteğe bağlı sigortalılıkları kesintiye uğradıktan
sonra primlerini sağlık primleriyle birlikte kesintisiz ödeyen sigortalıların,
sağlık sigortası kapsamında ödemiş oldukları primler sağlık sigortası
primlerine mahsup edilecektir.
Bu kapsamda bulunan
sigortalılara sağlık priminin tahakkuk ettirilebilmesi amacıyla 36 kurum kodu
açılmış olup Güvence Programında yer alan yetkili panelinden sigortalının
bilgileri girildikten sonra (36) kurum kodunun ve değerlendirme tarihinin girilerek,
sistem tarafından ödenen sağlık primlerinin mahsup işlemleri gerçekleştirilecektir.”
G- GENELGENİN SEKİZİNCİ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Fiili
Hizmet Süresi Zammı” başlıklı birinci bölümünün “4- Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine tabi çalışanların prim oranları ve işverenler tarafından
bildirimi” alt başlığının beşinci fıkrasında yer alan “ilk defa
sigortalı olup” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Ğ- GENELGENİN DOKUZUNCU KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “2008 Yılı
Ekim Ayı Başından Önce Geçen Hizmetlerin Çakışması” başlıklı birinci
bölümün “3- 1479 sayılı Kanunun ek geçici 6. maddesi” alt
başlığının dördüncü paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kendilerine diğer sosyal güvenlik kuruluşlarınca malullük ve yaşlılık
aylığı bağlanan sigortalıların 2.8.2003 tarihinden itibaren 1479 sayılı Kanuna
tabi çalışmalarının devam ettiği tespit edilenler hakkında mülga ek 20. madde
gereğince 29.2.2016 tarihine kadar sosyal güvenlik destek primine ilişkin
hükümler uygulanacaktır.”
2- “2008 Yılı Ekim Ayı
Başından Sonraki Hizmetlerin Çakışması” başlıklı ikinci bölümünün “5- Kısmi süreli olarak
30 günden az çalışılan sürelerde hizmetlerin çakışması (Değişik, 28.2.2014
tarihli ve 2014.5 sayılı Genelge)” alt
başlığının “Örnek 1” den sonra gelen paragrafının ikinci
cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalılık hakkında 29.2.2016
tarihine kadar aynı şekilde işlem yapılacak, bu tarihten sonra yaşlılık ve
emeklilik aylığı alıp 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında
çalışması olanlar hakkında sosyal güvenlik destek primi uygulaması
kaldırıldığından hizmet çakışması oluşmayacaktır.”
3- “2008 Yılı Ekim Ayı
Başından Sonraki Hizmetlerin Çakışması” başlıklı ikinci bölümünün “8- Hizmet
çakışmalarında sosyal güvenlik destek primi uygulaması” alt
başlığına “Örnek”ten
sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“6663 sayılı Kanunla Kanunun 30. maddesinin (b) bendi
değiştirilmiş, geçici 14. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten
kaldırılmış olup 29.2.2016 tarihinden itibaren yaşlılık ve emeklilik
aylığı bağlandıktan sonra 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki
çalışması bulunanlar için sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmayacak
bu tarihten itibaren sosyal güvenlik destek primi yönünden hizmet çakışması
durumu oluşmayacaktır.”
H- GENELGENİN ONUNCU KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Kanunun
41. Maddesine Göre Yapılacak Borçlanmalar” başlıklı birinci bölümünün “2-
Borçlanılacak süreler” başlığı altında yer alan “2.1-
Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendine tabi sigortalıların
doğumdan sonra geçen süreleri” alt başlığına 10 numaralı örnekten önce
gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kanunun geçici 4. maddesi uyarınca haklarında 5434 sayılı Kanun hükümleri
uygulanacak olan kadın sigortalılardan Kanunun 41. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi uyarınca doğum borçlanması yapanların borçlandırıldıkları
süreler,
- Borçlanma işlemini görevde iken yaparak borç tutarını görevde iken
ödeyenlerin borç tutarını ödedikleri tarihten,
- Borçlanma işlemini açıkta iken yaparak açıkta iken borç tutarını
ödeyenlerin yeniden göreve başladıkları tarihten itibaren,
emeklilik keseneğine esas aylıklarının tespitinde değerlendirilecektir.”
2- “Kanunun 41.
Maddesine Göre Yapılacak Borçlanmalar” başlıklı birinci bölümünde yer
alan “2.1- Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a), (b) ve (c) bendine tabi sigortalıların doğumdan sonra geçen
süreleri” alt başlığının birinci paragrafına “(a) bendi gereğince” ibaresinden sonra
gelmek üzere “2008 yılı Ekim ayı ile 10.9.2014 tarihleri arasında yapılan
müracaatlarda” ibaresi eklenmiş, “Örnek 13”ten sonra gelen paragrafa
“Doğum borçlanması yapılacak iki yıllık süre içerisinde tekrar doğum yapanların çakışan doğumlardan
birini borçlanmak istemeleri halinde iki yıllık süre borçlandırılabilecektir.” cümlesi
eklenmiş, on dördüncü paragrafı “Örnek 22” ile birlikte aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Doğum borçlanması yapılan süre aynı zamanda sigortalılık süresi olarak da
dikkate alındığından doğum borçlanması yapılacak çocuğun yaş düzeltmesi ile
ilgili olarak bu Genelgenin birinci kısım, beşinci bölüm “5-Yaş Düzeltmeleri”
başlıklı bölümü doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Örnek 22- 15.7.1979-2.3.1981 tarihleri arasında 506 sayılı Kanuna tabi çalışan kadın
sigortalı 15.12.1982 ve 14.11.1985 tarihlerinde doğum yapmıştır. 20.6.2014
tarihli doğum borçlanması müracaatında; doğum tarihi 14.11.1985 olan çocuğunun
mahkeme kararı ile doğum tarihinin 14.11.1983 olarak değiştirildiği anlaşılmış
olup doğum borçlanması işlemlerinde 14.11.1983 tarihi değil, 14.11.1985 tarihi
esas alınarak borçlanma süresi belirlenecektir.”
3- “Kanunun 41. Maddesine Göre
Borçlanılan Sürelerin Statülerinin Belirlenmesi” başlıklı ikinci bölümde
yer alan “2- Yurtdışında çalışması bulunanların Kanunun 41. maddesine göre
yapacakları borçlanma statülerinin belirlenmesi” alt başlığı kaldırılmış,
yerine “2- 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma yapanların Kanunun 41. maddesine
göre yapacakları borçlanma statüleri ve sigortalılık başlangıç tarihlerinin
belirlenmesi” alt başlığı açıklamaları ile birlikte eklenmiştir.
“2- 3201 sayılı Kanuna göre borçlanma yapanların Kanunun 41. maddesine
göre yapacakları borçlanma statüleri ve sigortalılık başlangıç tarihlerinin
belirlenmesi
3201 sayılı Kanunun 5. maddesine göre yapılan yurtdışı
hizmet borçlanmasında borçlanılan süreler, Türkiye’de sigortalılıkları olanlar
için borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık statüsü, sigortalılıkları
bulunmayanların ise, Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilmekte olup sigortalı ya
da hak sahiplerinin Kanunun 41. maddesine göre yapacakları borçlanmalarda
sigortalılık statüsü 3201 sayılı Kanuna göre belirlenen sigortalılık statüsüne
göre değerlendirilecektir.
Örnek- Türkiye’de çalışması olmayıp 17.6.1971-21.11.1993 tarihleri arasında
yurtdışında geçen çalışma süresini borçlanan sigortalının 3201 sayılı Kanuna
göre borçlanma statüsü (4/b) olarak belirlenmiştir. Daha sonra bu sigortalı
askerlikte geçen süresini borçlanmak için 12.1.2016 tarihinde müracaat etmiş
olup müracaat tarihinde başka bir sigortalılığı olmadığından askerlik borçlanma
statüsü (4/b) olarak kabul edilecektir.
2.1- Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ve akit ülkede sigortalılık başlangıç
tarihi kabul edilenlerin borçlanma talepleri
3201 sayılı Kanunun 5. maddesinde sosyal güvenlik
sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, 3201 sayılı Kanuna göre
borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih,
ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmamakta iken 6552 sayılı Kanunla 5.
maddeye 11.9.2014 tarihinde eklenen hüküm ile uluslararası sosyal güvenlik
sözleşmelerinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği
tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm
bulunan ülkelerdeki sigortalılık sürelerini borçlananların akit ülkede ilk defa
çalışmaya başladıkları tarihin Ülkemizde de ilk işe giriş tarihi olarak kabul
edileceği yönünde düzenleme yapılmıştır.
Söz konusu düzenleme gereğince ülkemizle sosyal
güvenlik sözleşmesi bulunan (Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan,
Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan,
Hollanda, İsviçre, İtalya, Kanada, Kebek, KKTC,
Lüksemburg, Makedonya, Slovakya ve Kore’de) akit ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları
tarihin ilk işe giriş tarihi olarak kabul edileceği yönünde düzenleme bulunduğundan
bu ülkelerdeki sigortalılık süresi olarak kabul edilen süreleri, 3201 sayılı Kanuna
göre borçlananların bu ülkelerde çalışmaya başladıkları tarih Kanuna göre sigortalılık
başlangıç tarihi olarak kabul edilecektir. Yurtdışında çalışılan sürenin Ülkemizde
sigortalılık başlangıcı sayılabilmesi için çalışmanın çalışılan ülke mevzuatına
göre sigortalılık süresi olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Ev kadınlığı süreleri hakkında bu Genelgenin “2.2-
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ancak akit ülkede sigortalılık başlangıç
tarihi kabul edilmeyenler, sözleşmeli ya da sözleşmesiz ülkelerde geçen ev
kadınlığı süreleri ve sözleşmesiz ülkelerde geçen süreler” başlıklı bölümü
doğrultusunda işlem yapılacaktır.
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülkelerdeki
süreleri Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrası borçlananların, bu ülkelerde ilk
defa çalışmaya başladıkları tarih Kanunun 41. maddesi kapsamında yapılacak
borçlanmalar açısından Ülkemizde ilk işe giriş tarihi olarak kabul edildiğinden
3201 sayılı Kanuna göre borçlanma yapanların akit ülkedeki başlangıç tarihinden
sonraki sürelerde yaptıkları doğumlar, borçlanılan yurtdışı sigortalılık
süreleri ile çakışmamak şartıyla 41. maddenin birinci fıkrasının (a) bendine
göre borçlandırılabilecektir. Akit ülkedeki işe başlama tarihinin ülkemizde de ilk işe giriş olarak kabul
edilmesinde 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmanın herhangi bir kısmının
ödenmesi yeterli olacaktır.
Örnek 1- 22.9.1999-31.12.1999 tarihleri arasında
506 sayılı Kanuna tabi çalışması olan kadın sigortalı 8.10.1973-4.3.1975
tarihleri arasında Almanya’da çalışmış, 21.11.1980 doğumlu çocuğu için
21.11.1980-21.11.1982 tarihleri arasındaki süreyi borçlanmak için 12.4.2014
tarihinde müracaat etmiştir. Yapılan incelemede Almanya’da geçen sürelerini borçlanmadığı
anlaşıldığından doğum borçlanması talebi reddedilecektir.
Örnek 2- Örnek 1’deki kadın sigortalı 22.1.2015 tarihinde Almanya’da
1.3.1974-30.10.1974 tarihleri arasında geçen süreyi 3201 sayılı Kanuna göre
borçlanmak için müracaat etmiş aynı tarihte ödemiştir. Kadın sigortalı
22.4.2016 tarihinde doğum borçlanması için müracaat etmiş olup ülkemizdeki ilk
işe giriş tarihi 8.10.1973 olarak dikkate alınacağından doğum borçlanma talebi
kabul edilecektir.
Örnek 3- 20.5.1997-8.9.1999 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanuna tabi çalışması
olan kadın sigortalı 4.3.1977-7.7.1980 tarihleri arasında Azerbaycan’da
çalışmış, bu süreleri Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre
borçlanmıştır. 25.4.2016 tarihinde 1.1.1980 tarihinde yaptığı doğum için
borçlanma talebinde bulunmuş olup, Azerbaycan’daki çalışmaya başladığı 4.3.1977
tarihi Ülkemizde ilk işe giriş tarihi sayılacağından yurtdışı borçlanması ile
çakışmayan 8.7.1980-1.1.1982 süresi için (4/b) kapsamına doğum borçlanması
yapabilecektir.
2.2- Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ancak akit ülkede sigortalılık
başlangıç tarihi kabul edilmeyenler, sözleşmeli ya da sözleşmesiz ülkelerde
geçen ev kadınlığı süreleri ve sözleşmesiz ülkelerde geçen sürelerde yapılan
borçlanma talepleri
3201 sayılı Kanunun 5. maddesi kapsamında sosyal
güvenlik sözleşmesi yapılmış ancak, sosyal güvenlik sözleşmesinde Türk
sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına girdiği tarihin Türk
sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin özel hüküm
bulunmayan Danimarka, İngiltere, İsveç, Karadağ, Libya, Norveç, Romanya,
Sırbistan ile Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi kapsamında hizmet birleştirmesi
yapılan İspanya ve Portekiz ile Ülkemizin sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamadığı
ülkelerde geçen sigortalılık sürelerinin borçlanmasında sigortalılık süresinin
başlangıcı; Türkiye’de çalışma yok ise, borçlanmanın ödediği tarihten
borçlanılan gün sayısı kadar geri gidilerek, Türkiye’de çalışma var ise bu
süreden geriye gidilerek, tespit edilmektedir.
Sigortalılık süresi başlangıcı bu şekilde tespit edilenlerin 3201 sayılı
Kanuna göre borçlanma ile tespit edilen sigortalılık süresi başlangıç
tarihinden sonra yapmış oldukları doğumlar, hizmet çakışması bulunmaması
halinde, Kanunun 41. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında
borçlandırılacaktır.
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ya da imzalanmamış ülke ayırımı yapılmadan
yurtdışında geçen ev kadınlığı sürelerini borçlananların ilk işe girişlerinin
tespiti ve doğum borçlanması yapıp yapamayacakları hakkında da aynı şekilde
işlem yapılacaktır.
Örnek 1- 1.1.2007-30.5.2007 tarihleri arasında
506 sayılı Kanuna tabi çalışması olan kadın sigortalı 1.1.1993-31.7.1997
tarihleri arasında Almanya’da ev kadınlığı süresi olarak geçen 1650 günlük
süreyi 3201 sayılı Kanuna göre borçlanmış, 15.12.2014 tarihinde 1.11.1997
tarihindeki doğumunu borçlanmak için müracaat etmiştir. Bu durumda sigortalılık süresi
başlangıcı 1.1.2007 tarihinden 1650 gün geriye gidilerek 1.7.2003 tarihi tespit
edileceğinden 1.11.1997 tarihinde yapmış olduğu doğum borçlanması talebi
reddedilecektir.
Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ancak sosyal
güvenlik sözleşmesinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına
girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin
özel hüküm bulunmayan ya da sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ya da
imzalanmamış ülke ayırımı yapılmadan yurtdışında geçen ev kadınlığı sürelerini
4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre borçlananların prime esas
kazançları Kanunun geçici 7. maddesi gereğince hizmetin geçtiği yıla mal edildiğinden,
3201 sayılı Kanuna göre tespit edilen sigortalılık süresi başlangıcı ile
borçlanmayı ödediği tarih arasında yapılan doğumlar Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında borçlandırılabilecektir.
Örnek 2- 29.11.2014 tarihinde Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılığı bulunan kadın,
20.10.1988-9.11.1998 tarihleri arasında Amerika’da geçen süreyi 3201 sayılı
Kanuna göre borçlanmış, 22.4.2016 tarihinde 17.9.1993 ve 29.5.2008
tarihlerinde yaptığı doğumlarını borçlanmak için müracaat etmiştir. Bu durumda sigortalılık başlangıcı
29.11.2014 tarihinden 10 yıl 1 gün geriye gidilerek 28.11.2004 tarihi olarak
tespit edileceğinden 17.9.1993 tarihindeki doğumu borçlandırılmayacak,
29.5.2008 tarihindeki doğum borçlanmasını yapabilecektir.
Kanunun 41. maddesinin (b) ve (c) bentleri statüsünde
yapılan borçlanmalarda geçici 7. maddeye gereğince borçlanılan hizmet ilgili
yıllara hizmet olarak mal edilmeyip sadece gün sayısı olarak
değerlendirildiğinden sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ancak, sosyal
güvenlik sözleşmesinde Türk sigortasına girişinden önce akit ülke sigortasına
girdiği tarihin Türk sigortasına girdiği tarih olarak kabul edileceğine ilişkin
özel hüküm bulunmayan ya da sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ya da
imzalanmamış ülke ayırımı yapılmadan yurtdışında geçen ev kadınlığı sürelerini
4. maddenin birinci fıkrasının (b) veya (c) bentlerine göre borçlananların 3201
sayılı Kanuna göre tespit edilen sigortalılık süresi başlangıcı ile borçlanmayı
ödediği tarih arasında yaptıkları doğumlar borçlandırılmayacaktır.
Örnek 3- 10.8.2003 ile 30.11.2010 tarihleri
arasında Fransa’da geçen ev kadınlığı süresini 3201 sayılı Kanuna göre
22.4.2015 tarihinde borçlanan kadın sigortalının 3201 sayılı Kanuna göre
sigortalılık süresi başlangıcı olarak değerlendirilmeyip gün sayısı olarak
alındığından, 22.4.2016 tarihinde 4.3.2008 tarihinde yaptığı doğumu borçlanmak
için müracaat eden sigortalının 3201 sayılı Kanun kapsamında Kanunun 4. maddesinin
(b) bendine göre yaptığı borçlanma talebi kabul edilmeyecektir.”
4- “Kanunun 41. maddesine göre borçlanılan sürelerin belirlenmesi
başlıklı” ikinci bölümde yer alan “3.4- 1.10.2008
tarihinden sonra yapılan borçlanmaların iadesi” başlıklı bölümün sonuna
aşağıdaki alt başlıklar açıklamalarıyla birlikte eklenmiştir.
“3.4.1- Kanunun 41. maddesine göre birden fazla yapılan borçlanma taleplerinde
herhangi bir borçlanma talebinden vaz geçilerek, iptali istenen borçlanma
tutarı için ödenen tutarın iadesinin talep edilmesi
Kanunun 41. maddesine göre borçlanma talebinde bulunarak tarafına tebliğ
edilen borçlanma tutarı Kanunda belirtilen süresi içerisinde ödeyerek borçlanma
talebi geçerli olan sigortalılardan;
Borçlanma süresinin tek tebligatla yapılması ve ödenmesi halinde
borçlanmanın tamamı iade edilecek kısmi iade yapılmayacaktır.
Örnek 1- 11.6.2014 tarihinde 20.5.1962 ve
21.11.1969 tarihinde yaptığı doğumlar için doğum borçlanma talebinde bulunarak
tarafına 13.6.2015 tarihinde tebliğ edilen borçlanma tutarını 20.6.2015
tarihinde ödeyen, doğum borçlanması geçerli hale gelen sigortalı (A),
10.8.2016 tarihli talebiyle 21.11.1969-21.11.1971 tarihleri arasındaki
borçlanma tutarının iade edilmesini talep etmiştir. Bu durumda sigortalı (A)’nın 11.6.2014 tarihli borçlanma talebi ile iki çocuğu için
borçlanma tutarı hesaplanarak tek tebligat ile tebliğ edilmiş olduğundan
borçlanma tutarının iadesi yapılmayacaktır.
Örnek 2- 1.9.1986-1.3.1988 tarihleri arasında yaptığı askerlik süresini 22.9.2009
tarihinde tamamını ödeyen borçlanması geçerli hale gelen sigortalı (B),
2.5.2016 tarihinde 100 günlük askerlik süresi borçlanma tutarının iade
edilmesini talep etmiştir. Borçlanma tek tebligatla yapıldığından talebi kabul
edilmeyecek kısmi iade yapılmayacaktır.
Borçlanma süresinin birden fazla yapılan borçlanma talebi ile ödenmesi
halinde her bir tebligat için ayrı ayrı iade işlemi yapılacaktır.
Örnek 3- 15.6.2015 tarihinde bir çocuk için,
9.12.2015 tarihinde ikinci çocuk için doğum borçlanma talebinde bulunarak,
birinci çocuk için 16.6.2015 tarihinde, ikinci çocuk için 10.12.2015 tarihinde
tebliğ edilen borçlanma tutarını Kanunda belirtilen süre
içerisinde ödeyerek doğum borçlanması geçerli hale gelen sigortalı (C), 10.5.2016
tarihli talebiyle 9.12.2015 tarihli doğum borçlanma tutarının iadesi talep
etmiştir. Bu durumda sigortalı (C)’ nin 9.12.2015 tarihli
talebine istinaden ödemiş olduğu borçlanma tutarının iadesi yapılacaktır.
3.4.2- (4/b) kapsamındaki sigortalıların borçlanma ve ihya tutarlarının
şahıs hesabına prim ödemesi olarak aktarılması
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı
sayılanlar ile 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt
bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan; 1479 sayılı Kanunun ek 19., Kanunun geçici 17. ve geçici 63. maddeleri kapsamında
hesaplanan ihya borçlarını süresi içerisinde eksik ödeyenler veya süresi
dışında ödedikleri için ihya talepleri geçersiz sayılanların ihya kapsamında
ödedikleri tutarlar ilgilinin bu madde kapsamı haricinde başkaca prim borcu bulunmaması
ve Kanunun 89. maddesinin üçüncü fıkrasındaki zaman aşımı süresi de dikkate
alınmak suretiyle talebi halinde faizsiz olarak iade edilecektir.
Örnek 1- Sigortalı (B) Kanunun geçici 17. maddesi kapsamında durdurulan sigortalılık
sürelerini ihya etmek için talepte bulunmuş, durdurulan süreler için hesaplanan
ihya tutarını süresi içerisinde tam olarak ödemediğinden dolayı ihya talebi
geçersiz sayıldığından ihya kapsamında ödenen tutarın iadesi için talepte
bulunmuştur. Yapılan inceleme sonucunda Sigortalının Kuruma prim borcu
bulunduğu tespit edildiğinden ihya tutarının prim borcunu karşılayacak kadar
kısmı bölünerek prim koduna alınarak prim borcuna mahsup edildikten sonra kalan
kısmı sigortalıya iade edilecektir.
Kanunun 41. madde kapsamında borçlanma talebinde bulunarak
Kanunda belirtilen süre içerisinde ödeme yaparak borçlanması geçerli olan veya
Kanunda belirtilen süreden sonra ödenmesi sebebiyle borçlanması geçersiz
olanların bu kapsamda yapmış olduğu ödemeler prim ve yapılandırma
borçlarına ya da Kuruma olan diğer borçlarına mahsup edilmeyerek sigortalının
talebi halinde Kanunun 89. maddesinin üçüncü fıkrasındaki zaman aşımı süresi de
dikkate alınmak suretiyle talebi halinde faizsiz olarak iade edilecektir.
Örnek 2- Sigortalı (A) 20.6.2011 tarihinde askerlik borçlanması talebinde bulunarak
tarafına tebliğ edilen borçlanma tutarını 21.6.2011 tarihinde ödeyerek askerlik
borçlanma talebi geçerli hale gelmiştir. Sigortalı (A) daha sonradan talepte
bulunarak askerlik borçlanması için ödemiş olduğu tutarın 6111 sayılı Kanun
kapsamında yapılandırdığı prim borcunun ödenmeyen taksit tutarlarına sayılması
talebinde bulunmuştur. Bu durumda sigortalının talebi reddedilecek askerlik
borçlanma tutarı iade edilecek, prim kodunda değerlendirilmesi
yapılmayacaktır.”
5- “Kanunun 41. Maddesine Göre
Borçlanılan Sürelerin Hizmet Olarak Değerlendirilmesi” başlıklı üçüncü
bölümüne “5.1.1.1-Mülga 1479 ve 2926 sayılı Kanuna tabi yapılan borçlanmalar
ile Kanunun 41. maddesi kapsamında (4/b) borçlanmalarında, kayıt işlemlerinin
süresi içerisinde yapılmaması, program hatasından kaynaklanan noksan tahsil
edilen borçlanma tutarı, basamak intibakı sonucunda sonradan borçlanma fark
tutarının oluşması işlemlerinde, sigortalılar ile tüzel kişilerin kasıt, kusur,
hata veya yanıltıcı beyanından kaynaklanmayan kurum hatası sayılacak kayıtlar/haller”
ile “5.1.1.2- 88. maddenin 22. fıkrasına göre kurum hatasına
girecek hallerin tespiti usulü” alt başlıkları ilave edilmiş, “5.1.2-
Basamak intibakı nedeniyle eksik tahsil edilen borçlanma tutarları”
başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“5.1.1.1- Mülga 1479 ve 2926 sayılı Kanuna tabi
yapılan borçlanmalar ile Kanunun 41. maddesi kapsamında (4/b) borçlanmalarında,
kayıt işlemlerinin süresi içerisinde yapılmaması, program hatasından
kaynaklanan noksan tahsil edilen borçlanma tutarı, basamak intibakı sonucunda
sonradan borçlanma fark tutarının oluşması işlemlerinde, sigortalılar ile tüzel
kişilerin kasıt, kusur, hata veya yanıltıcı beyanından kaynaklanmayan kurum
hatası sayılacak kayıtlar/haller
- 1479 sayılı Kanun kapsamında kayıt ve tescili yapılan
sigortalılardan Kanunun geçici 27. maddesi gereğince;
a) Diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi hizmetlerinin bulunduğu
1.10.2008 tarihinden önce tespit edilen,
b) 1.10.2008 tarihinden önce diğer sosyal güvenlik kurum ve
kuruluşlarında geçen hizmetlerinin bulunup bulunmadığının tespit işlemlerine
başlanmakla birlikte bu tarihten sonra işlemleri sonuçlandırılan,
c) 1.10.2008 tarihinden önce diğer sosyal güvenlik kanunlarına
tabi olarak geçen hizmet sürelerine göre tespit edilen basamağın bilgisayar
ortamında kayda alınmadan bilgi karar formuna manuel yazılarak aylık bağlanan
sigortalıların, hizmete göre tespit edilen basamak intibakının bilgisayar
ortamında kayda alınması sonucunda, borçlanma farkı oluşan;
- Tebliğ edilen borçlanma tutarını ödeyerek borçlanması geçerli olan ve
yaşlılık aylığı bağlananlardan, borçlanma tutarı sehven şahıs hesabında
prim kodunda bulunması nedeniyle şahıs hesabında fazla ödeme olarak
görülen borçlanma tutarının sehven Kurumca iade edilmesi sonucunda
borçlanması geçersiz olan,
- Tebliğ edilen ve Kanunda belirtilen süre içerisinde borçlanma tutarını
ödeyerek borçlanma talebi geçerli olan ancak kayıtlarda program hatası
nedeniyle sonradan borçlanma farkı oluşan,
Bu ve buna benzer kayıtlar kurum hatası olarak değerlendirilecektir.
Örnek 1- Mülga 1479 sayılı
Kanunun ek 9. maddesine göre, 16.2.2007 tarihinde 9. basamaktan askerlik
borçlanması talebinde bulunan sigortalı 16.2.2007 tarihinde tarafına tebliğ
edilen borçlanma tutarını 1.3.2007 tarihinde ödemiştir. Borçlanma talebi
geçerli sayılan sigortalının 24.3.2007 tarihinde tahsis talebinde bulunmuş,
1.4.2007 tarihi itibari ile yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Ancak,
yapılan incelemede 506 sayılı Kanuna tabi hizmetlerinin bilgisayar ortamında
basamak intibakında yapılmadan bilgi karar formundaki hizmete göre tespit
edilen basamak intibakının manuel yazılarak aylık bağlandığı tespit
edildiğinden basamak intibakından kaynaklanan 120,00 TL askerlik borçlanması
fark tutarı 15.4.2016 tarihinde tebliğ edilmiş ve sigortalı tarafından
15.4.2016 tarihinde ödemiştir. Bu durumda 15.4.2016 tarihinde ödenen
120,00 TL borçlanma fark tutarı, ilk talebine istinaden ödeme yapmış olduğu
1.3.2007 tarihi itibariyle kurum kodu kapsamında değerlendirilerek askerlik
borçlanmasının geçerliliği sağlanacaktır.
Örnek 2- 3.4.1951-3.4.1953 tarihleri arasında askerlikte geçen 720 günlük süreyi
borçlanmak için 29.4.1986 tarihinde talepte bulunarak, 1.5.1986 tarihinde
tarafına tebliğ edilen 96.768 TL borçlanma tutarını 11.8.1986 tarihinde
ödeyen sigortalı; 12.8.1986 tarihinde tahsis talebinde bulunmuş olup
tahsis talebini takip eden ay başı itibariyle tarafına
yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Askerlik borçlanma tutarının şahsın hesabında
prim kodunda yer alması sebebiyle, şahıs hesabında fazla ödeme olarak yer alan
96.768 TL tutar 25.3.1991 tarihinde sigortalıya iade edilmiştir. Daha sonra yapılan
kontrol sonucunda sehven iade edildiği anlaşıldığından prim iade işlemi yapılan
96.768 TL borçlanma tutarı 22.4.216 tarihinde tebliğ edilmiş ve sigortalı
15.4.2016 tarihinde ödemiştir. Bu durumda 22.4.2016 tarihinde ödenen 96.768 TL
borçlanma tutarını ilk talebine istinaden ödeme yapmış olduğu 11.8.2007 tarihi
itibariyle kurum kodu kapsamında değerlendirilerek askerlik borçlanmasının geçerliliği
sağlanacaktır.
Sigortalılık bilgilerinde yapılan güncelleme sonucu oluşan borçlanma fark
tutarının Kurum hatasının olup olmadığının tespiti yapılması gerektiğinden,
bilgisayar kayıtları ve sigortalı dosyası titizlikle incelenerek gerekli
işlemlerin yapılacaktır.”
5.1.1.2- Kanunun 88. maddenin yirmi ikinci fıkrasına göre kurum hatasına girecek
hallerin tespiti usulü
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı
sayılanların tescil bilgilerinde yapılan değişiklikler sonucunda sigortalılar
ile tüzel kişilerin kasıt, kusur, hata veya yanıltıcı beyanından kaynaklanmayan
kurum hatası sayılacak hallerin tespiti İl Müdürlüklerimizde kurulacak komisyon
marifetiyle yapılacaktır. Bu komisyon il müdürü veya il müdür yardımcısı
başkanlığında, şef, Kurum avukatı (varsa), memurun katılımıyla
oluşturulacaktır.”
5.1.2- Basamak intibakı nedeniyle eksik tahsil edilen borçlanma tutarları
Kanuna 6385 sayılı Kanunla ilave edilen ek 8. maddede, “1479 sayılı
Kanun ve mülga 2926 sayılı Kanun kapsamında 1.10.2008 tarihinden önce Kuruma
kayıt ve tescili yapılan sigortalılardan, sigortalılık başlangıç veya bitiş
tarihi değişenlerin daha önceden tespit edilmiş gelir basamakları ve bu
basamakların yükselme tarihleri değiştirilmez. Bu sigortalılardan, tescil
tarihi daha eski bir tarihe alınanların eski tescil tarihi ile yeni tescil
tarihi arasındaki sigortalılık sürelerine ilişkin gelir basamağı, ilk defa
tescil edildiği tarih itibarıyla seçtiği veya intibak ettirildiği basamak
olarak kabul edilir.
Bu sigortalıların diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçen hizmet
süreleri basamak tespitinde dikkate alınmaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu nedenle, 1.10.2008 tarihinden önce Kuruma kayıt ve tescili yapılan
aktif sigortalılardan sigortalılık başlangıç veya bitiş tarihi değişenlerin
daha önceden tespit edilmiş gelir basamakları ve bu basamakların yükselme
tarihleri değiştirilmeyecek olup, basamak sabitleme işlemleri
gerçekleştirilecektir.
Ancak, evvelce basamak intibak işlemleri manuel ortamda yapılarak malullük
veya yaşlılık aylığı bağlanmış olan sigortalıların hak sahiplerine aylık
bağlanacağı durumlarda, evvelce manuel ortamda yapılmış basamak intibak
işlemlerinin Güvence Sistemine girilmesi gerektiğinden, daha önce manuel
ortamda basamak intibak işlemleri yapılmış bu kişilerin basamak intibak ve
basamak güncelleme işlemleri yapılacaktır.”
6- “Kanunun 41. Maddesine Göre Borçlanılan Sürelerin Hizmet Olarak
Değerlendirilmesi” başlıklı üçüncü bölümüne “5- 1479 sayılı Kanuna
göre yapılan borçlanmaların değerlendirilmesi” alt başlığından sonra
gelmek üzere “6- 506 ve 1479 sayılı kanunlara göre borçlanma yapılıp
tebligat tarihi tespit edilemeyen borçlanmalar” alt başlığı eklenmiştir.
“6- 506 ve 1479 sayılı kanunlara göre borçlanma yapılıp tebligat tarihi tespit
edilemeyen borçlanmalar
2008 yılı Ekim ayı başından önce 506 sayılı Kanunun mülga 60. maddesinin
(F) bendi ile 1479 sayılı Kanunun mülga ek 9. maddesi kapsamında borçlanma
yapıp tebligat tarihi bulunmayan sigortalılar hakkında borçlanmanın tebliğ
tarihi PTT ile yazışma yapılarak tespit edilecektir. PTT’ce tebliğ tarihinin
bildirilmemesi halinde borçlanmanın tebliğ tarihi, Kurumca tebliğ yazısına
verilen tarihe 15 gün ilave edilmek suretiyle belirlenecek bu süre içinde
yapılan ödemeler geçerli sayılacaktır.
Örnek- 28.10.1993 tarihinde 506 sayılı Kanunun 60. maddesinin (F) bendi kapsamında
askerlik borçlanması yapmak için müracaat eden sigortalıya Kurumca 3.11.1993
tarihinde tebliğ yazısı gönderilmiş, borçlanma tutarı 16.11.1995 tarihinde
ödenmiş, ancak sigortalının dosyasında tebligat alındı belgesinin bulunmadığı
anlaşılmıştır. Tebliğ yazısının gönderildiği tarihe (3.11.1993) 15 gün ilave
edilerek bulunan tarihe göre (18.11.1993) 16.11.1995 tarihinde yapılan ödeme
son ödeme tarihinden önce olduğundan borçlanma kabul edilecektir.
7- “Kanunun 4. Maddesinin
Birinci Fıkrasının (c) Bendine Tabi Olanların Borçlanmaları” başlıklı
beşinci bölümünün “1- Kanunun 46. maddesine göre yapılacak borçlanmalar”
başlığı altında yer alan açıklamaların sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Kanunun 46. maddesine göre borçlanma yapanlardan borç tutarının tamamını
2 yıllık süre içinde ödemiş olanların talebi halinde aylık bağlanmamış
olması şartıyla borçlanma tutarının tamamı faiz uygulanmaksızın her zaman
iade edilebilecek, ancak kısmi iade yapılmayacaktır. Sigortalı tarafından
ödenmiş olan borçlanma tutarının vefatından sonra hak sahiplerince iadesinin
talep edilmesi halinde ise borçlanma tutarının hak sahiplerine iadesi
yapılmayacaktır.”
8- “Kanunun 4. Maddesinin
Birinci Fıkrasının (c) Bendine Tabi Olanların Borçlanmaları” başlıklı
beşinci bölümünün “2- Kanunun geçici 4. maddesine göre yapılacak
borçlanmalar” başlığının altında yer alan “2.1-
Geçici 4. maddenin onuncu fıkrasına göre yapılacak borçlanmalar” alt
başlığında yer alan “Örnek- 1”den önce gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
“Bunlardan borç tutarının tamamını 2 yıllık süre içinde ödemiş olanların
talebi halinde aylık bağlanmamış olması şartıyla borçlanma tutarının tamamı
faiz uygulanmaksızın her zaman iade edilebilecek, ancak kısmi iade
yapılmayacaktır. Sigortalı tarafından ödenmiş olan borçlanma tutarının
vefatından sonra hak sahiplerince iadesinin talep edilmesi halinde ise
borçlanma tutarının hak sahiplerine iadesi yapılmayacaktır.”
9- “Kanunun 4. Maddesinin
Birinci Fıkrasının (c) Bendine Tabi Olanların Borçlanmaları” başlıklı
beşinci bölümünün “5- Kanunun geçici 44. ve geçici 51. maddelerine göre
yapılan borçlanmalar” alt başlığının sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Ancak, söz konusu sürelerin değerlendirilmesinde;
2015.19 sayılı Genelgenin yayımlandığı 3.7.2015 tarihinden önce ilgili
maddeler uyarınca borçlanma işlemi yapılmış ve bu süreleri 11.12.2014 tarihli
ve 2014.32 sayılı Genelge doğrultusunda Kurumlarınca
görevlerine son verildiği tarih itibariyle kazanılmış hak aylığında
değerlendirilmiş olanların işlemleri geçerli sayılacaktır.
11.9.2014 tarihinde Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine
tabi bir görevde bulunanların borçlandırılan süreleri ile bu süreler kapsamında
uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen sürelerinin tamamı 11.9.2014 tarihi
itibarıyla kazanılmış hak aylıklarının tespitinde değerlendirilecektir.
11.9.2014 tarihinde herhangi bir görev de
bulunmayanların (Kurumlarınca görevlerine son verildiği tarihten sonra
tekrar herhangi bir göreve dönmemiş olanlar, Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) veya (b) bendi kapsamında ya da banka sandıklarına tabi görev
yapanlar, emekli veya yaşlılık aylığı bağlanmış olanlar) borçlandırılan
süreleri ile bu süreler kapsamında uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenen
sürelerinin tamamı Kurumlarınca görevlerine son verildiği tarih itibariyle
kazanılmış hak aylıklarının tespitinde değerlendirilecektir.”
10- “Kanunun 4. Maddesinin Birinci Fıkrasının (c) Bendine Tabi Olanların Borçlanmaları” başlıklı beşinci bölümünün sonuna
açıklamaları ile birlikte aşağıdaki alt başlık eklenmiştir.
“6- Kanunun ek 11. maddesi uyarınca yapılacak borçlanmalar
6663 sayılı Kanunun 10. maddesi ile 657 sayılı Kanuna eklenen “Doğum
Sonrası Yarı Zamanlı Çalışma” başlıklı ek 43. madde uyarınca doğum yapan
memurların doğum sonrası analık izninin veya 657 sayılı Kanunun 104. maddenin
(F) fıkrası uyarınca kullanılan iznin, eşi doğum yapan memurların ise babalık
izninin bitiminden, ilgili mevzuatı uyarınca çocuğun mecburi ilköğretim çağının
başladığı tarihi takip eden ay başına kadar olan
dönemde mali hakları ile sosyal yardımları yarım ödenmek ve bu döneme ilişkin
fiili hizmet süreleri ile prim ödeme gün sayıları yarım olarak hesaplanmak
suretiyle haftalık normal çalışma süresinin yarısı kadar çalışabileceklerdir.
657 sayılı Kanunun ek 43. maddesi uyarınca doğum veya
evlat edinmeye bağlı olarak ilgili mevzuatına göre yarım zamanlı çalışan 4. maddenin
birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalıların, Kanuna 6663 sayılı Kanunun
30. maddesi ile eklenen ek 11. madde uyarınca 10.2.2016 tarihinden itibaren
kendilerinin ya da hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları hâlinde fiili
hizmet süreleri ile prim ödeme gün sayıları yarım olarak hesaplanan süreleri
borçlandırılabilecektir.
Yarım zamanlı olarak geçen süreler 2008 yılı Ekim ayı başından sonra ilk
defa 4. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak
çalışanların 41. maddede belirtilen esaslara göre, haklarında mülga
hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümleri
uygulananların ise müracaat ettikleri tarihteki emekli keseneğine esas aylık
tutarına ilişkin tüm unsurlar üzerinden güncel katsayılar ile kesenek ve
karşılık oranlarına göre hesaplanacak olan borcun kendilerine veya hak
sahiplerine tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde ödenmesi şartıyla
fiili hizmet sürelerine eklenecektir.”
I- GENELGENİN ONBİRİNCİ KISMINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1- “Primini Kendi Ödeyen Sigortalılara İlişkin Eksik alınan Tutarlar”
başlıklı birinci bölüme aşağıdaki alt başlıklar açıklamalarıyla birlikte
eklenmiştir
“1- (4/b) kapsamında eksik tahsil edilen prim tutarları
1.1- (4/b) tescil bilgilerinde yapılan değişiklikler sonucunda sigortalılar
ile tüzel kişilerin kasıt, kusur, hata veya yanıltıcı beyanından kaynaklanmayan
kurum hatası sayılacak kayıtlar/haller
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı
sayılanların sigortalılık başlangıç ve sigortalılığın sonlandırılmasına ilişkin
yapılacak işlemlerde, Kurum kayıtlarına intikal eden bilgi ve belgeye göre
sigortalılık başlangıcına ilişkin işlemlerin Kuruma intikal ettiği tarihte
yapılmaması nedeniyle gecikme zammı ve gecikme cezası olmak üzere prim borcu
oluşan,
- Kayıt ve tescili bulunan sigortalılardan, Kurumca sonradan yapılan inceleme
sonucunda, Kurum kayıtlarına intikal eden hizmet sürelerine göre sigortalılık
sürelerinde gerekli güncellemelerin yapılmaması nedeniyle, gecikme zammı ve
gecikme cezası olmak üzere prim borcu oluşan,
- Kayıt ve tescili bulunan sigortalılardan Kurum kayıtlarına intikal
ettirilen gerek ilk tescil kaydı sırasında seçilen basamak veya diğer
sosyal güvenlik kapsamında geçen hizmet sürelerine göre basamak intibak
işlemlerinin yapılması nedeniyle, gecikme zammı ve gecikme cezası olmak
üzere prim borcu oluşan,
- 53. madde uygulamasına göre, (4/a) kapsamında çalışması sona eren sigortalılardan,
ticari faaliyeti bulunanların (4/b) kapsamında yeniden sigortalılıklarının başlatılmasına
ilişkin Kurum kayıtlarına intikal eden bilgi ve belgelere göre, kurum kayıtlarına
intikal ettiği tarih itibariyle işlemlerin yapılmaması nedeniyle gecikme zammı
ve gecikme cezası olmak üzere prim borcu oluşan,
- Köy muhtarı olarak tescili yapılan ancak daha
sonraki seçimlerde veya 6.12.2012 tarihli ve 28489 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “On Dört
İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”a göre mahalle statüsü kazandırılan köylerdeki
muhtar sigortalılarının, 1.4.2014 tarihinden itibaren köy muhtarı
statüsünün mahalle muhtarı statüsü güncelleme işlemlerinin yapılmaması nedeniyle,
gecikme zammı ve gecikme cezası olmak üzere prim borcu oluşan,
- On-line tescil kayıtlarında sorunlu tabloda
kayıtlı olan tescil, terk, yeniden sigortalılık işlemlerinin kullanıcı
tarafından gerekli kontroller yapıldıktan sonra işlem yapılması gereken
kayıtlara ilişkin sigortalılık işlemlerin yapılmaması nedeniyle, sonradan gecikme
zammı ve gecikme cezası olmak üzere prim borcu oluşan,
Bu ve buna benzer kayıtlar kurum hatası olarak değerlendirilecektir.
Örnek 1- 29.3.2009 tarihinde yapılan mahalli
seçimlerde köy muhtarı seçilen, seçildiği tarih itibariyle kayıt ve tescili
yapılan ve düzenli prim ödemesi bulunan sigortalının köy statüsünün mahalle
statüsüne geçmesi nedeni ile köy muhtarı olarak görev yaptığı sigortalılığı
1.4.2014 tarihinden itibaren mahalle muhtarı statüsü olarak güncelleme
işlemlerinin yapılması sonucunda, prim borcu oluşmuştur.
Bilgisayar kayıtlarının ve sigortalı dosyasının incelenmesi sonucunda,
sigortalıya sonradan oluşturulan prim borcunun Kurum hatası olduğu tespit
edilmiştir. Bu tarihten itibaren süresi içinde ödenen aylara ait prim fark
tutarlarına Kanunun 89. madde hükmü uygulanmaksızın asıl borç tutarı 5.5.2016
tarihinde tebliğ edilmiş ve sigortalı tebliğ edilen fark prim tutarını tebliğ
edildiği 5.5.2016 tarihinde ödemiştir.
Bu durumda sigortalı tebliğ edildikten sonra belirlenen süre içerisinde
ödeme yapmış olduğundan, 89. maddesinin ikinci fıkrası hükmüne istinaden
gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmayacaktır.
Sigortalılık bilgilerinde yapılan güncelleme sonucunda eksik tahsil edilmiş
olması nedeniyle sonradan prim borcunun oluşmasında Kurum hatasının olup olmadığının
tespiti yapılması gerektiğinden, bilgisayar kayıtları ve sigortalı dosyası
titizlikle incelenerek gerekli işlemlerin yapılması gerekmektedir.
1.2- Kanunun 88. maddenin yirmi ikinci fıkrasına göre kurum hatasına girecek
hallerin tespiti usulü
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı
sayılanların tescil bilgilerinde yapılan değişiklikler sonucunda sigortalılar
ile tüzel kişilerin kasıt, kusur, hata veya yanıltıcı beyanından kaynaklanmayan
kurum hatası sayılacak hallerin tespiti İl Müdürlüklerimizde kurulacak komisyon
marifetiyle yapılacaktır.
Bu komisyon il müdürü veya il müdür yardımcısı başkanlığında, şef, Kurum
avukatı (varsa), memurun katılımıyla oluşturulacaktır.”
İ- DİĞER HUSUSLAR
1- 22.2.2013 tarihli ve 2013.11 sayılı Genelgenin
ekinde yer alan “EK-11, EK-13, EK-15, EK-20, EK-21” bu Genelgenin ekinde yer
aldığı şekliyle güncellenmiş, “Kanunun geçici 63. madde uygulamasına ilişkin
talep dilekçesi (EK-35)” ve “Kanunun geçici 63. madde ihya talep dilekçesi
(EK-36)” eklenmiştir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
EKLER *
1- Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi
(EK-11)
2- Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş
Bildirgesi (EK-13)
3- Sanatçı Olarak Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi (EK-15)
4- Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılan ülke tablosu (EK-20)
5- Geldikleri ülkede sosyal sigortaya tabi olduklarını belgeleyenlerin
Ülkemizde ne kadar süre ile sigortalı olmayacaklarını gösterir tablo
(EK-21)
6- Kanunun geçici 63. madde uygulamasına ilişkin talep dilekçesi (EK-35)
7- Kanunun geçici 63. madde ihya talep dilekçesi (EK-36)