T.C.
SOSYAL
GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta
Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih :
05.01.2016
Konu :
4447 Sayılı Kanunun Geçici 15. Maddesinde Öngörülen Sigorta Primi Desteği
GENELGE
2016/1
1- Genel Açıklamalar
23.4.2015 tarihli, 29335 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6645
sayılı Kanunun 28. maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa geçici
15. madde eklenmiş olup, anılan maddede;
“75 yaşından
büyük, 29 yaşından küçük olanlardan Türkiye İş Kurumu tarafından 31.12.2016
tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanların;
a) Programın
bitimini müteakip en geç üç ay içinde programı tamamladıkları meslek alanında
özel sektör işverenleri tarafından 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınması ve
b) İşe
alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden bildirilen aylık prim
ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olması
kaydıyla,
işe alındıkları işyerinin imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermesi hâlinde
42 ay, diğer sektörlerde ise 30 ay süre ile 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin
birinci fıkrasının (ı) bendi uygulandıktan sonra kalan sigorta primlerinin
işveren hisselerine ait oranına göre ve aynı Kanunun 82. maddesi uyarınca
belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan tutar Fondan
karşılanır. 30.06.2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programlarının
katılımcıları için bu fıkradaki süreler 6 ay artırımlı uygulanır.
Birinci fıkra kapsamında destekten
yararlanacak imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren işyerleri, işkollarına
göre Avrupa Topluluğu Ekonomik Faaliyetlerin İstatistik! Sınıflaması dikkate
alınarak Bakanlık tarafından belirlenir.
İşveren
hissesine ait primlerin Fondan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları
sigortalılarla ilgili olarak; 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet
belgelerini yasal süresi içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi,
sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden
tutarı ile Hazine ve Fon tarafından karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı
yasal süresi içinde ödemesi ve kapsama giren sigortalının işe alındığı
işyerinden dolayı Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şarttır.
Sosyal Güvenlik
Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve
gecikme zammı borçlarının 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre tecil ve
taksitlendirilmiş veya ilgili diğer kanunlar uyarınca prim borçlarının yeniden
yapılandırılmış ve taksitlendirilmiş olması, bu tecil, taksitlendirme ve
yeniden yapılandırma devam ettiği sürece işverenlerin bu fıkra hükmünden
yararlanmasına engel teşkil etmez.
Yapılan kontrol ve denetimlerde,
çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler
bir yıl süreyle bu maddeyle sağlanan destek unsurlarından yararlanamaz.
Bu madde hükümleri;
kamu idaresine ait işyerleri, 21.4.2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30.
maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri
ile 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4.1.2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden
yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve
yapım işlerine ilişkin işyerleri, sosyal güvenlik destek primine tabi
çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
Fondan karşılanan prim tutarları, gelir ve
kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate
alınmaz.
Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada
belirtilen tarihi birer yıl süreyle ve en çok 31.12.2018’e kadar ertelemeye
yetkilidir.
Bu maddenin uygulanmasına
ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.”
hükümleri
yer almaktadır.
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteği 23.4.2015 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş
olup, anılan maddede öngörülen prim desteğine ilişkin uygulamanın usul ve
esasları aşağıda açıklanmıştır.
2- 4447 Sayılı Kanunun Geçici 15. Maddesinde
Öngörülen Sigorta Primi Desteğinden Yararlanılmasına İlişkin Usul ve
Esaslar
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanılabilmesi için,
Sigortalı yönünden;
a) 31.12.2016
tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programını tamamlamış olması ve işbaşı
eğitim programının bitimini müteakip en geç üç ay içinde işe alınması,
b) 23.4.2015
tarihi ve sonrasında işe alınmış olması,
c) 18 yaşından
büyük, 29 yaşından küçük olması,
d) Tamamladığı
işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında işe alınması,
İşyeri
yönünden;
e) Özel sektör
işverenine ait olması,
f) Sigortalının
işe alındığı takvim yılından bir önceki takvim yılında işyerinden Kuruma
bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının
ortalamasına ilave olarak çalıştırılması,
g) Aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal
süresi içinde Kuruma verilmesi,
h) Tahakkuk
eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi,
ı) Yasal ödeme
süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile
bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması,
i) Çalıştırdığı kişileri sigortalı
olarak bildirmediği yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması,
şartlarının
birlikte gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
2.1- Destekten Yararlanılabilmesi İçin
Genel Şartlar
a) Sigortalının 31.12.2016 tarihine kadar
başlatılan işbaşı eğitim programını tamamlamış olması ve işbaşı eğitim
programının bitimini müteakip en geç üç ay içinde işe alınması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
yer alan sigorta primi desteğinden yararlanılabilmesi için sigortalının,
Türkiye İş Kurumu’nca 31.12.2016 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim
programlarından birini tamamlamış olması gerekmektedir. Başka bir ifade ile
Türkiye İş Kurumu’nca 1.1.2017 tarihi ve sonrasında başlatılan işbaşı eğitim
programını tamamlayan sigortalılar yönünden bu destekten yararlanılmasına imkan bulunmamaktadır.
Ayrıca, 31.12.2016
tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalının,
işbaşı eğitim programının bitimini müteakip en geç üç ay içinde, eğitim
programını tamamladığı meslek alanında 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınması gerekmekte olup, bahse
konu üç aylık süre geçirildikten sonra işe alınan sigortalılardan dolayı söz
konusu destekten yararlanılamayacaktır.
Örnek
1: Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen ve 27.4.2015 tarihi
itibariyle başlayan “5414.12- Özel Güvenlik ve Koruma Meslek Elemanı” mesleği
ile ilgili işbaşı eğitim programına katılan (A) sigortalısının, bahse konu
eğitim programını 27.8.2015 tarihinde tamamladığı varsayıldığında, bu
sigortalıdan dolayı söz konusu destekten yararlanılabilmesi için
sigortalının en geç 27.11.2015 tarihine kadar (bu tarih dahil)
işe alınması gerekmektedir. Dolayısıyla sigortalının 28.11.2015 tarihi ve
sonrasında işe alınması halinde bu sigortalı için sigorta primi desteğinden
yararlanılamayacaktır.
Diğer taraftan, anılan madde hükmünün
yürürlüğe girdiği 23.4.2015 tarihinden önce başlayan işbaşı eğitim programını
tamamlayan sigortalıların, bahse konu programın bitimini müteakip üç aylık süre
içinde olmak kaydıyla 23.4.2015 tarihi veya sonrasında işe alınması halinde,
kanunda öngörülen diğer şartların da sağlanması koşuluyla bu destekten
yararlanılabilecektir.
Örnek
2: Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen ve 12.1.2015 tarihi
itibariyle başlayan “9321.02- Kumaş Paketleme İşçisi”
mesleği ile ilgili işbaşı eğitim programına katılan (B) sigortalısının, bahse
konu eğitim programını 6.2.2015 tarihinde tamamladığı varsayıldığında, bu
sigortalıdan dolayı söz konusu destekten yararlanılabilmesi için sigortalının
23.4.2015 ila 6.5.2015 tarihleri arasında işe alınması gerekmektedir.
Buna karşın, Türkiye İş Kurumu’nca
düzenlenen ve 22.1.2015 tarihi ve öncesinde tamamlanan herhangi bir işbaşı
eğitim programına katılan sigortalılar yönünden ise Kanunda öngörülen üç aylık
süre, Kanunun yürürlüğe girdiği 23.4.2015 tarihinden önce dolmuş olacağından,
bu sigortalılardan dolayı söz konusu destekten yararlanılmasına imkan bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, bahse konu üç
aylık sürenin bitim tarihinin hafta tatili ya da resmi tatile rastlaması
halinde, hafta tatili ya da resmi tatilin bitimini takip eden ilk iş günü
içerisinde işe alınan sigortalılardan dolayı da bahse konu destekten yararlanılması
mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, sigortalının işbaşı eğitim
programını tamamladığı tarihten itibaren üç aylık süre içerisinde gerek işbaşı
eğitim programına katıldığı işyeri işverenince gerekse diğer bir işyeri
işverenince işbaşı eğitim programını tamamladığı meslek alanında işe alınması
halinde Kanunda öngörülen diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla bahse
konu destekten yararlanılmasına imkan bulunmaktadır.
b) Sigortalının 23.4.2015 tarihi ve sonrasında
işe alınmış olması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesi
23.4.2015 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, anılan maddede öngörülen
sigorta primi desteğinden 23.4.2015 tarihi ve sonrasında işe alınan
sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.
Buna karşın, Türkiye İş Kurumu’nca
düzenlenen işbaşı eğitim programını tamamlayan, ancak 23.4.2015 tarihinden önce
işe alınan ve halen çalışmakta olan sigortalılar için bahse konu destekten
yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
c) Sigortalının işe alındığı tarih itibariyle
18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanılabilmesi için, sigortalının işe
alındığı tarih itibariyle 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olması
gerekmektedir. Dolayısıyla işe alındığı tarih itibariyle yaşı, 18 yıl 00 ay 00
gün (dahil) ila 28 yıl 11 ay 29 gün (dahil) arasında
olan sigortalılardan dolayı anılan maddede aranan diğer şartların da sağlanmış
olması kaydıyla bahse konu destekten yararlanılması mümkün olacaktır.
Örnek
1: Doğum tarihi 13.1.1997 olan sigortalının 27.4.2015 tarihinde
işe alındığı varsayıldığında;
İşe
giriş tarihi : 27.4.2015
Doğum
tarihi : 13.1.1997
İşe giriş
tarihi itibariyle yaşı: 18 yıl 3 ay 14 gün
olduğundan,
bu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen
sigorta primi işveren hissesi desteğinden, maddede öngörülen diğer şartların da
sağlanmış olması kaydıyla yararlanılabilecektir.
Örnek 2: Doğum tarihi 17.6.1984 olan
sigortalının 2.5.2015 tarihinde işe alındığı varsayıldığında;
İşe
giriş tarihi : 2.5.2015
Doğum
tarihi : 17.6.1984
İşe giriş
tarihi itibariyle yaşı: 30 yıl 10 ay 15 gün
olduğundan,
bu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen
destekten yararlanılamayacaktır.
23.4.2015 tarihi ve sonrasında işe alınan
sigortalının işe alındığı tarih itibariyle 18 yaşından küçük olması halinde ise
sigorta primi desteğinden anılan maddede öngörülen diğer şartların da sağlanmış
olması kaydıyla 18 yaşın doldurulduğu tarihten başlanılarak destek kapsamında
kalan süre kadar yararlanılabilecektir.
Örnek
3: 15.5.2015 tarihinde işe haşlayan ve doğum tarihi 1.9.1997
olan sigortalının işe giriş tarihi itibariyle yaşı, 17 yıl 8 ay 14 gün
olduğundan, söz konusu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinde öngörülen destekten maddede öngörülen diğer şartların da sağlanmış
olması kaydıyla 1.9.2015 tarihinden itibaren işe girdiği tarih dikkate alınarak
destek kapsamında kalan süre kadar yararlanılabilecektir.
d) Sigortalının tamamladığı işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında işe alınması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen destekten yararlanılabilmesi için sigortalının, işbaşı eğitim
programını tamamladığı meslek alanında işe alınması ve Türkiye İş Kurumu’nca
belirlenen usul ve esaslar kapsamında istihdam edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan sigortalıların bahse
konu programı tamamladıkları meslek alanında işe alınmaması halinde üç aylık
süre içerisinde işe alınmış olsalar dahi destekten yararlanılmasına imkân
bulunmamaktadır.
Örnek:
Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen “5230.04-Kasiyer”
işbaşı eğitim programını tamamlayan ve işyerinde “Kasiyer” olarak çalışmak
üzere “5230.04-Kasiyer” meslek kodu seçilmek suretiyle işe giriş bildirgesi
düzenlenen sigortalı için bahse konu destekten yararlanılması mümkün olabilecek,
buna karşın “5230.04-Kasiyer” işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalının,
işyerinin “Muhasebe” biriminde çalışmak üzere “4311.07-Muhasebe meslek elemanı”
olarak işe alınması halinde ise sigorta primi desteğinden yararlanılması mümkün
olamayacaktır.
Bu kapsamda, gerek imalat sektörü
gerekse diğer sektörlerde istihdam edilecek sigortalılar için, işverence
e-Bildirge sistemi üzerinden “İşbaşı Eğitim Teşvik Yönetimi” menüsü
işaretlenmek suretiyle erişilen ekran vasıtasıyla kapsama giren sigortalılar
için tanımlama yapılması gerekmekte olup, sigortalı meslek kodu ile işyerinin
işkolu kodu dikkate alınmak suretiyle, sigortalının destek kapsamında olup
olmadığı ve sigortalı için yararlanılacak destek süresi Türkiye İş Kurumu
tarafından sağlanan web servis aracılığıyla belirlenerek, kapsama giren ve
e-Bildirge sistemine tanımlanan sigortalılar için 06645 kanun numaralı aylık
prim ve hizmet belgesi seçilebilecektir.
e) İşyerinin özel sektör işverenine ait
olması
4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta primi desteğinden ihale konusu iş
üstlenen işyerleri hariç olmak üzere özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde
çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecek olup, bahse konu prim desteği
kamu idarelerine ait işyerleri ile 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci
fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışan
sigortalılar hakkında uygulanmayacaktır.
Buna göre,
1) 5018 sayılı
Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 3. maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde belirtilen kamu idareleri ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların
bağlı idare, ortaklık, müessese ve işletmeleri ve yukarıda belirtilenlerin
ödenmiş sermayesinin %
50’sinden fazlasına sahip oldukları ortaklık ve
işletmelerden Türk Ticaret Kanununa tabi olmayanlarla özel kanunlarına göre
personel çalıştıran diğer kamu kurumlarında çalıştırılan sigortalılardan
dolayı,
2) Genel
bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner
sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel
idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumlan,
bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum,
kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı
ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50’sinden fazlası
kamuya ait olan diğer ortaklıklara ait işyerlerinde çalıştırılan
sigortalılardan dolayı,
3) 2886 sayılı
Devlet İhale Kanunu ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alım ve yapım
işleri, 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işleri ile uluslararası
anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işlerinde/işyerlerinde
çalıştırılan sigortalılardan dolayı,
yararlanılması
mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, ihale
konusu iş üstlenen işyeri işverenleri, mahiyet kodu (1) veya (3) olarak tescil
edilmiş işyerleri ya da resmi nitelikte olduğu halde mahiyet kodu (2) veya (4)
olarak tescil edilmiş işyeri işverenleri ile 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin
ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri bahse konu
destekten yararlanamayacaktır.
f) Sigortalının işe alındığı takvim yılından
bir önceki takvim yılında işyerinden Kuruma bildirilen aylık prim ve hizmet
belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak
çalıştırılması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen destekten, maddede aranılan diğer şartların yanı sıra, sigortalının
işe alındığı yıldan bir önceki takvim yılında (Ocak - Aralık ay/dönemi) işe
alındığı işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı
sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması kaydıyla
yararlanılabilecektir.
Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe giriş
tarihinden önceki takvim yılında işe alındığı işyerinden Kurumumuza bildirilmiş
olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kurumumuza bildirim
yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır. Sigortalıların, ortalama
sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespiti
sırasında, ortalama sigortalı sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar
kesirler dikkate alınmayacak, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ
edilecektir. Buna göre, ortalama sigortalı sayısının küsurat kısmı 0,01 ila
0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise
tama iblağ edilecektir.
Örnek
1: 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen şartlara
sahip olan (B) sigortalısının, (K) Limited Şirketine ait işyerinde 5.5.2015
tarihinde işe alındığı ve bahse konu sigortalının işe alındığı yıldan bir
önceki takvim yılında işyerinden Kuruma yapılan bildirimlerin,
2014/Ocak ayında : 3
2014/Şubat
ayında : 3
2014/Mart
ayında : 2
2014/Nisan
ayında : 2
2014/Mayıs
ayında : 3
2014/Haziran
ayında : 3
2014/Temmuz
ayında : 3
2014/Ağustos
ayında : 4
2014/Eylül
ayında : 4
2014/Ekim
ayında : 4
2014/Kasım
ayında : 4
2014/Aralık
ayında : 4
olduğu
varsayıldığında,
Baz alınan takvim yılındaki toplam
sigortalı sayısı:
3+3+2+2+3+3+3+4+4+4+4+4= 39
Ortalama sigortalı sayısı: 39 / 12
= 3,2 = 3 olacaktır.
Bu durumda, bahse konu sigortalıdan
dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten (4) ve
üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylarda yararlanılabilecektir.
Dolayısıyla, anılan maddede aranılan
diğer şartlara sahip olan sigortalı, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak
işe alınmasa dahi, sonraki aylarda işyerinde çalışan sigortalı sayısı ortalama
sigortalı sayısının üzerine çıktığı takdirde, bahse konu sigortalıdan dolayı
ilgili aylarda 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten
yararlanılabilecektir.
Örnek
2: 1 no.lu örnekteki işyerinde işe alınan (B) sigortalısı ile
birlikte çalışan toplam sigortalı sayısının;
2015/Mayıs ayında : 3 sigortalı,
2015/Haziran ayında : 4 sigortalı,
2015/Temmuz ayında : 4 sigortalı,
olduğu
varsayıldığında, bu sigortalı ile birlikte ortalama sigortalı sayısının
üzerinde bildirim yapılan 2015/Haziran ve Temmuz aylarında 4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde öngörülen destekten yararlanılabilecektir.
Diğer taraftan, aynı takvim yılı
içerisinde işe alınan sigortalılar yönünden ortalama sigortalı sayısı aynı
olmakla birlikte, aynı takvim yılında işe alınan sigortalılardan dolayı sigorta
primi desteğinden yararlanılabilmesi için bu sigortalıların tamamının ortalama
sigortalı sayısının üzerinde bildirilip bildirilmediğine bakılacaktır.
Örnek
3:
1 no.lu örnekteki işyerinde 14.7.2015 tarihinde 4447 sayılı
Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen şartlara sahip (C) sigortalısının da
işe alındığı varsayıldığında,
Baz alınan takvim yılındaki ortalama
sigortalı sayısı (B) sigortalısı ile aynı (3) olmakla birlikte, (B) ve (C)
sigortalılarının her ikisinden dolayı sigorta primi desteğinden yararlanılması
için işyerinde en az (5) sigortalının çalıştırılmış olması gerekmektedir.
Dolayısıyla, 2 no.lu örnekte belirtildiği
gibi 2015/Temmuz ayında (4) sigortalı bildirilmiş olması nedeniyle, bu ayda (B)
ve (C) sigortalılarının yalnızca birinden dolayı yararlanılabilecektir.
Örnek
4: 1 no.lu örnekteki işyerinde bu defa 4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde öngörülen şartlara sahip olan (D) sigortalısının
14.3.2016 tarihinde işe alındığı ve bahse konu sigortalının işe alındığı yıldan
bir önceki takvim yılında işyerinden Kuruma yapılan bildirimlerin,
2015/Ocak ayında : 4
2015/Şubat ayında : 3
2015/Mart ayında : 3
2015/Nisan ayında : 3
2015/Mayıs ayında : 3
2015/Haziran ayında : 4
2015/Temmuz ayında : 4
2015/Ağustos ayında : 4
2015/Eylül ayında : 3
2015’/Ekim ayında : 3
2015/Kasım ayında : 3
2015/Ar alık ayında : 3
olduğu
varsayıldığında,
Baz alınan takvim yılındaki toplam
sigortalı sayısı:
4+3+3+3+3+4+4+4+3+3+3+3= 40
Ortalama sigortalı sayısı: 40 / 12
= 3,3 = 3 olacaktır.
Bu durumda, bahse konu sigortalıdan
dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten (4) ve
üzerinde sigortalının çalıştırıldığı aylarda yararlanılabilecektir.
Örnek
5: 1 no.lu örnekteki işyerinde 5.5.2015 tarihinde işe alınan
(B) sigortalısı, 14.7.2015 tarihinde işe alınan (C) sigortalısı ve 14.3.2016
tarihinde işe alınan (D) sigortalısı ile birlikte çalışan toplam sigortalı
sayısının;
2016/Mart ayında : 3 sigortalı,
2016/Nisan ayında : 4 sigortalı,
2016/Mayıs ayında : 5 sigortalı,
olduğu
varsayıldığında,
2015 yılında işe alınan sigortalılar
yönünden ortalama sigortalı sayısının (3), 2016 yılında işe alınan sigortalı
yönünden ortalama sigortalı sayısının da (3) olması nedeniyle,
2016/Mart ayında (B), (C) ve (D)
sigortalılarından dolayı yararlanılamayacak,
2016/Nisan ayında (B) ve (C) sigortalılarından
yalnızca biri ile (D) sigortalısından,
2016/Mayıs ayında ise (B), (C) ve (D)
sigortalılarının tamamından dolayı yararlanılabilecektir.
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan
takvim yılının bazı aylarında sigortalı çalıştırılmamış olması halinde,
ortalama sigortalı sayısı, bildirim yapılmış aylardaki toplam sigortalı
sayısının bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
Örnek
6: (A) Anonim Şirketince, (D) sigortalısının 2015/Nisan ayında,
(E) sigortalısının ise 2015/Ağustos ayında işe alındığı ve söz konusu
işyerinden bir önceki takvim yılında Kuruma yapılan bildirimlerin;
2014/Ocak ayında : 1
2014/Şubat ayında : 1
2014/Mart ayında : Bildirim yapılmamış
2014/Nisan ayında : Bildirim yapılmamış
2014/Mayıs ayında : 2
2014/Haziran ayında : 2
2014/Temmuz ayında : Bildirim yapılmamış
2014/Ağustos ayında : Bildirim yapılmamış
2014/Eylül ayında : 3
2014/Ekim ayında : 3
2014/Kasım ayında : 3
2014/Ar alık ayında : 3
olduğu
varsayıldığında,
gerek 2015/Nisan ayında
işe alınan (D) sigortalısı, gerekse 2015/Ağustos ayında işe alınan
(E) sigortalısı için ortalama sigortalı sayısı;
1+1+2+2+3+3+3+3 =
18
18 / 8 = 2,2 = 2 olacaktır.
Dolayısıyla, aynı takvim yılında işe alınan
(D) ve (E) sigortalılarının yalnızca birinden dolayı yararlanılabilmesi için
işyerinde en az (3) sigortalı, her ikisinden dolayı yararlanılabilmesi için
işyerinde en az (4) sigortalı çalıştırılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, ilk defa tescil edilen
işyerlerinde bir önceki takvim yılında Kuruma bildirim yapılmış
olamayacağından, işyerinin tescil edildiği takvim yılında işe alınan ve destek
kapsamına giren sigortalıların tamamından dolayı kanunda öngörülen diğer
şartların da sağlanmış olması kaydıyla sigorta primi desteğinden
yararlanılabilecektir.
Örnek
7:
22.4.2015 tarihinde 5510 sayılı Kanun kapsamına alınmış bir işyerinde, 4447
sayılı Kanunun geçici 15. maddesi kapsamına giren (F) sigortalısının 24.4.2015
tarihinde işe alınmış olduğu varsayıldığında, 2014 yılında sigortalı
çalıştırılmamış olması nedeniyle ortalama sigortalı sayısından söz
edilemeyeceğinden, (F) sigortalısı ile birlikle bu işyerinde 23.4.2015 tarihi
ve sonrasında 2015 yılı içerisinde işe alınan sigortalıların tamamından
dolayı kanunda öngörülen diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla desteklen
yararlanılabilecektir.
Gerek ortalama sigortalı sayısının gerekse
destekten yararlanılacak olan aylarda çalışan sigortalı sayısının tespitinde,
sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalılar ile çeşitli
nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen (istirahat veya
ücretsiz izin gibi nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde (0) gün ve (0)
kazançlı olarak kayıtlı) sigortalılar da hesaplamaya dahil
edilecek, buna karşın aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören
öğrenciler, staja tabi tutulan öğrenciler ile üniversitelerde kısmi zamanlı
çalıştırılan öğrenciler ve Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen eğitimlere katılan
kursiyerler ortalama sigortalı sayısı hesabı ile destekten yararlanılacak
aylarda çalışan toplam sigortalı sayısı hesabında dikkate alınmayacaktır.
Dolayısıyla, gerek ortalama sigortalı
sayısının gerekse destekten yararlanılacak olan aylarda çalışan sigortalı
sayısının tespitinde 7, 22, 25, 42, 43, 44 ve 46 no.lu belge türleri ile
yapılan bildirimler dikkate alınmayacaktır.
Yine, Kuruma bildirilmiş toplam
sigortalı sayısının tespiti sırasında, her bir ayda çalışan sigortalı sayısı,
ilgili dönemlerde Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve
hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit
edilecektir.
Örnek
8: (F) Limited Şirketinin ortalama sigortalı sayısının
tespitine esas 2015/Mayıs ayında;
(1) no.lu belge
türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan “asıl” nitelikteki aylık prim ve
hizmet belgesi ile (8) sigortalı,
(1) no.lu belge
türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan “ek” nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgesi ile (3) sigortalı,
(1) no.lu belge
türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan “iptal” nitelikteki aylık prim ve
hizmet belgesi ile (2) sigortalı,
(2) no.lu belge
türü seçilmek suretiyle düzenlenen “asıl” nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgesi ile (3) sigortalı,
bildiriminde
bulunulmuş olduğu varsayıldığında, bu işyerinde 2015/Mayıs ayında çalıştırılmış
olan toplam sigortalı sayısı 8 + 3 – 2 + 3 = 12 olarak kabul edilecektir.
Ortalama sigortalı
sayısının tespitine esas olan takvim yılına ilişkin düzenlenen aylık prim ve
hizmet belgelerinde, bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde
ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için
ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte,
sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar
dikkate alınmayacaktır.
Ay içinde Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının
tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek
9: 2015/Haziran ayında işe giren (H) sigortalısı için bir
önceki takvim yılı olan 2014/Nisan ayında Kuruma verilmiş olan aylık prim ve
hizmet belgesinin;
|
Sigortalı |
Prim Gün
Sayısı |
İşe Giriş Tarihi |
İşten
Ayrılış Tarihi |
|
(A) Sigortalısı |
21 |
10.4.2014 |
|
|
(B) Sigortalısı |
7 |
24.4.2014 |
|
|
(C) Sigortalısı |
5 |
|
5.4.2014 |
şeklinde
olduğu varsayıldığında, 2014/Nisan ayında çalışan sigortalı sayısı (3) olarak
kabul edilecektir.
4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde yer alan sigorta primi desteğinden yararlanılması
sırasında, ortalama sigortalı sayısı hesaplamasına esas aylara ilişkin geriye
yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da kamu kurum ve
kuruluşlarınca düzenlenen belgelere istinaden veya Kurumun denetim ve kontrolle
görevli memurlarınca yapılan tespitlere istinaden düzenlenen asıl/ek/iptal
nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı, sigortalı
için e-Bildirge sistemi üzerinden tanımlama tarihi itibariyle hesaplanan
ortalama sigortalı sayısını değiştirmeyecektir.
g) Aylık
prim ve hizmet belgesinin Kuruma yasal süresi içinde gönderilmesi
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanılabilmesi için 06645 kanun
numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinin
yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olması gerekmektedir.
1.9.2012 tarihli ve 28398 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan İşveren Uygulama Tebliğinin “2.2-
Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Kuruma Verilmesi” başlıklı bölümünde, 5510
sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı
sayılanları çalıştıran özel nitelikteki işyeri işverenlerinin cari aya ilişkin
olarak düzenleyecekleri asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet
belgelerini, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde e-Sigorta
kanalıyla Kuruma göndermek zorunda olduğu, belgenin gönderilmesi gereken
sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, aylık prim ve hizmet
belgesinin, son günü izleyen ilk iş günü Kuruma, e-Sigorta kanalıyla
gönderileceği öngörülmüş bulunmaktadır.
Buna göre, özel nitelikteki işyeri
işverenlerince cari aya ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgelerinin
en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’üne kadar (dahil) Kuruma verilmesi gerekmektedir.
Yine, bazı
özel nitelikteki işyerlerinde, resmi nitelikteki işyerlerinde olduğu gibi ayın
15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında ücret alan sigortalılar
çalıştırıldığından, bu nitelikteki özel sektör işyeri işverenlerinin aylık prim
ve hizmet belgelerini en geç belgenin ilişkin olduğu dönemi izleyen takvim
ayının 7’sinde Kuruma vermeleri gerekmekte, işyerlerinin yukarıda belirtilen
süre içerisinde aylık prim ve hizmet belgesini Kuruma vermemesi halinde, söz
konusu sigorta primi desteğinden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
Öte
yandan, bahse konu destek hükümleri, sosyal güvenlik destek primine tabi
çalışanlar, aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler,
staja tabi tutulan öğrenciler ile üniversitelerde kısmi zamanlı çalıştırılan
öğrenciler, Türkiye İş Kurumunca düzenlenen eğitimlere katılan kursiyerler,
harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı
alanlardan yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlar, yalnızca
işsizlik sigortasına tabi olanlar, yurt dışında çalışanlar, ceza infaz
kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri
ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular ve iş kaybı tazminatı alanlar
hakkında uygulanmayacağından, 2-7-12-14-19-20-21
-22-23-25-28-39-41-42-43-44-45-46-90-91-92 no.lu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenecek
olan aylık prim ve hizmet belgeleri için 06645 kanun numarası seçilemeyecektir.
Diğer taraftan,
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta primi desteğine
ilişkin uygulama 23.4.2015 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, işverenlerce
bu Genelgenin yayımlandığı tarihe kadar e-Bildirge üzerinden tanımlama
yapılamaması nedeniyle, kapsama giren sigortalılar için 2015/Nisan, Mayıs,
Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ilişkin olarak
kanun numarası seçilmeksizin aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmesi ya da
05510 kanun numarası seçilmek suretiyle malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası
primlerinde beş puanlık indirimden yararlanılmış olması ve işverenlerce geriye
yönelik olarak bu destekten yararlanma talebinde bulunulması durumunda; bahse
konu aylara ilişkin kanun numarası seçilmeksizin veya 05510 kanun numarası
seçilerek düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar
ile 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten yararlanılmak
istenilen sigortalılar, bu sigortalıların prim ödeme gün sayıları ve prime esas
kazanç tutarlarının aynı olması ve kanunda öngörülen diğer şartların da
sağlanması kaydıyla bu aylara ilişkin olarak söz konusu destekten geriye
yönelik yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
h) Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi
içinde ödenmesi
06645 kanun numarası
seçilmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olan aylık prim ve
hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin işveren hissesinin
Hazine ve İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için, aynı aya ilişkin
düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş olup
işveren tarafından ödenmesi gereken sigorta primlerinin tamamının yasal süresi
içinde ödenmesi gerekmektedir.
İşveren
tarafından ödenmesi gereken tutarın yasal süresi içinde ödenmemesi veya eksik
ödenmesi halinde sigorta primi desteğinden yararlanılamayacağından, gerek
işveren tarafından ödenmesi gereken, gerekse Hazine ve İşsizlik Sigortası Fonu tarafından
karşılanmak üzere tahakkuk eden tutar, gecikme cezası ve gecikme zammı ile
birlikte işverenden tahsil edilecektir.
Örnek
1: 2015/Eylül ayına ilişkin 06645 kanun numarası seçilmek
suretiyle düzenlenmiş ve yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olan aylık prim ve
hizmet belgesinden dolayı tahakkuk eden tutarın;
Hazine hissesi: 390,49 TL,
İşsizlik
Sigortası Fonu hissesi: 186,23 TL,
İşveren
tarafından ödenmesi gereken tutar: 2.117,70 TL,
şeklinde
olduğu varsayıldığında, işveren tarafından ödenmesi gereken 2.117,70 TL
tutarındaki sigorta primi 2.11.2015 tarihine kadar ödendiği takdirde, 390,49 TL
tutarındaki sigorta primi Hazine tarafından, 186,23 TL tutarındaki sigorta
primi ise İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Örnek
2: 1 no.lu örnekteki işveren tarafından ödenmesi gereken
2.117,70 TL tutarındaki sigorta priminin yasal süresi içinde ödenmediği
varsayıldığında,
390,49 + 186,23 + 2.117,70 TL = 2.694,42 TL tutarındaki
sigorta primi, tahsil tarihine kadar hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı
ile birlikte işveren tarafından ödenecektir.
ı) İşyerinin sigorta primi, işsizlik
sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme
zammı borcunun bulunmaması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanılabilmesi için, sigortalının işe
alındığı işyerinden dolayı Kuruma yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi,
işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası
ve gecikme zammı borcunun bulunmaması gerekmektedir.
Dolayısıyla, aynı
veya farklı sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezinde işlem gören
birden fazla işyeri bulunan işverenlerce, söz konusu destekten, yasal ödeme
süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile
bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işyerlerinden
dolayı yararlanılabilecek, ancak borcu olan işyerlerince bu borçlar ödenmediği
sürece destekten yararlanılamayacaktır.
Aylık prim ve
hizmet belgelerinin 06645 kanun numarası seçilmek suretiyle gönderilmesi
sırasında, Kurum veri tabanından ilgili işyerinin yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunup bulunmadığı sorgulanacak ve
yalnızca yasal ödeme süresi geçmiş borcu bulunmayan işyerleri için 06645 kanun
numarasının seçilmesine izin verilecektir.
Bununla birlikte, gerek on-line
tahsilata geçilmeden önce meydana gelen hatalı kayıtlar dolayısıyla,
gerekse TL’den YTL’ye geçiş sürecinde yapılan yuvarlamalar dolayısıyla her bir
alacak türü yönünden ayrı ayrı olmak üzere 15,00 TL’ye kadar olan alacak
asılları sorgulama sırasında dikkate alınmamaktadır.
Öte
yandan, yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi,
idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları
bulunmakla birlikte, söz konusu borçları çeşitli kanunlar gereğince yeniden
yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanunun 48.
maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş olan
işverenler, yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor olması
ve yapılandırma veya taksitlendirme kapsamına girmeyen başka borçlarının
bulunmaması kaydıyla söz konusu destekten yararlanabileceklerdir.
Diğer taraftan, ödeme yükümlülüklerinin
yerine getirilmemesi nedeniyle yeniden yapılandırma veya tecil ve
taksitlendirme anlaşmaları bozma koşuluna giren işverenlerin, bozma koşulunun
oluştuğu tarihten itibaren 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen
sigorta primi desteğinden yararlanmalarına imkan
bulunmamaktadır.
i) Çalıştırdığı kişileri sigortalı
olarak bildirmediği yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinin
beşinci fıkrasında, yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı
olarak bildirmediği tespit edilen işverenlerin bahse konu sigorta prim
desteğinden bir yıl süreyle yararlanamayacağı hükme bağlanmıştır.
Buna göre, çalıştırdığı kişileri sigortalı
olarak bildirmediği hususu;
- Yapılan kontrol ve denetimler sonucu
anlaşılan işyerleri, tutanak tarihini,
- Mahkeme ilamından anlaşılan işyerleri,
mahkemenin kesinleşmiş karar tarihini,
- Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu
idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan
anlaşılan işyerleri, söz konusu yazıların Kuruma intikal tarihini,
izleyen ay başından
itibaren, 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta primi
desteğinden bir yıl süreyle yararlanamayacaktır.
Örnek:
Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca 19.8.2015
tarihinde işyerinde yapılan denetim sonucunda, 8.6.2015 tarihinde işyerinde
çalışmaya başlayan (B) sigortalısının Kuruma bildirilmediğinin tespit edildiği
varsayıldığında, söz konusu işyerinden dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinde öngörülen sigorta primi desteğinden 1.9.2015 tarihinden itibaren bir
yıl süreyle yararlanılamayacaktır. Bu durumda,
bahse konu işyerinde çalışan sigortalılardan dolayı 2015/Eylül ila 2016/Ağustos
aylarına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri için 06645
kanun numarası seçilemeyecektir.
Buna karşın, Kuruma bildirilmiş olan
sigortalıların, bildirim tarihlerinden sonraki prim ödeme gün sayısını veya
prime esas kazanç tutarını eksik bildirdiği tespit edilen işverenler, 4447
sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten diğer şartları
sağlamaları kaydıyla yararlanabileceklerdir.
Aynı işverenin aynı veya farklı ünite
sınırları içinde birden fazla işyeri dosyasının mevcut olması halinde,
çalıştıkları halde Kuruma bildirilmemiş sigortalılar hangi işyerinde çalışmış
ise, 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten yalnızca bu
işyerinde çalışan sigortalılardan dolayı bir yıl süreyle yararlanılamayacaktır.
Öte
yandan, 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta primi desteğinden
bir yıl süreyle yararlanmayacak olan işverenlerin, söz konusu destekten
yararlanmak amacıyla destek kapsamına giren sigortalıları kendisine ait başka
bir işyerinden Kuruma bildirdiklerinin tespit edilmesi halinde, bu
sigortalılardan dolayı bahse konu prim desteğinden yararlanılmaması
gerektiğinden yararlanılan destek tutarları geri alınacaktır.
Çalıştırdığı
sigortalıları Kuruma bildirmediği tespit edilen işyeri işverenlerinin, tespite
ilişkin tutanağın/bilgi veya belgenin/mahkeme ilamının ilgili üniteye geç
intikal etmesi nedeniyle destekten yersiz yararlanmış olduklarının anlaşılması
halinde, bu aylara ilişkin daha önce Hazine ve İşsizlik Sigortası Fonu
tarafından karşılanmış olan tutarlar da gecikme cezası ve gecikme zammı ile
birlikte ilgililerden tahsil edilecektir.
Bununla birlikte, yasal ödeme
süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile
bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmayan işverenlerce,
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen destekten yararlanıldıktan
sonra, geriye yönelik olarak gerek kendiliğinden, gerekse mahkeme ilamına ya da denetim ve kontrolle görevli
memurlarca yapılan denetimler sonucunda düzenlenen raporlara veya kamu kurum ve
kuruluşlarınca düzenlenen yazılara istinaden aylık prim ve hizmet belgesi
verildiği veya söz konusu belgelerin Kurumca re’sen
düzenlendiği durumlarda, daha önce Hazine ve İşsizlik Sigortası Fonu tarafından
karşılanmış olan tutarlar iptal edilmeksizin, yalnızca tespit tarihinden sonra
verilen prim belgelerinden dolayı tahakkuk eden prim, idari para cezası ile bu
borçlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının tahsili cihetine
gidilecektir.
Ancak bu durumda, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş
memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanları
tarafından kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve
incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu
idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve
belgelerden veya mahkeme ilamına istinaden çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma
bildirmedikleri tespit edilen işverenler, bahse konu sürelere ilişkin aylık
prim ve hizmet belgelerinin kendilerince veya Kurumca re’sen
düzenlenmesi üzerinde durulmaksızın tespitin yapıldığı tarihi, bilgi ve
belgenin Kuruma intikal tarihi veya mahkeme karar tarihini takip eden ay başından itibaren bir yıl süreyle söz konusu destekten
yararlanamayacaklardır.
Diğer taraftan, yapılan kontrol ve
denetimler ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile
kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden veya mahkeme
ilamına istinaden;
-
Alt
işverenin çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediğinin
tespit edilmesi halinde, hem kayıt dışı sigortalı çalıştıran alt işveren hem de
asıl işveren,
-
Asıl
işverenin çalıştırdığı sigortalıları Kuruma bildirmediğinin tespit edilmesi
halinde ise yalnızca asıl işveren,
destekten bir yıl süreyle
yararlanamayacaktır.
3- Sigorta Primi Desteğinden
Yararlanma Süresi
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanma süresi, kapsama giren
sigortalının çalıştığı işyerinin faaliyette bulunduğu sektöre ve işbaşı eğitim
programının başladığı tarihe göre değişmektedir.
Bu kapsamda;
Sigortalının çalıştığı işyerinin imalat
sanayi sektöründe faaliyet göstermesi halinde;
- 30.6.2015 tarihine kadar başlayan
işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 48 ay süreyle,
- 1.7.2015 ila 31.12.2016 tarihleri arasında
başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 42 ay
süreyle,
Sigortalının çalıştığı işyerinin imalat
sanayi sektörü dışındaki diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde;
- 30.6.2015 tarihine kadar başlayan
işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 36 ay süreyle,
- 1.7.2015 ila 31.12.2016 tarihleri arasında
başlayan işbaşı eğitim programını tamamlayan sigortalılar açısından 30 ay
süreyle,
söz
konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Örnek
1: Türkiye İş Kurumu’nca 7.5.2015 tarihinde başlatılan işbaşı
eğitim programına katılan (A) sigortalısının, işbaşı eğitim programını 8.6.2015
tarihinde tamamladığı ve sigortalının 19.6.2015 tarihinde, programı tamamladığı
meslek alanında imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren (B) Anonim
Şirketinde işe başladığı varsayıldığında, bu sigortalı için 4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta prim desteğinden 48 ay süreyle
yararlanılabilecektir.
Sigortalının işbaşı
eğitim programını tamamladığı tarihi müteakip üç aylık süre içerisinde bahse
konu destek kapsamında yararlanılan işyerinden ayrılarak, aynı işyerinde veya
aynı işverene ait farklı bir işyerinde veyahut farklı bir işverene ait
işyerinde söz konusu üç aylık süre içerisinde yeniden işe başlaması durumunda,
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen diğer şartların da
sağlanması kaydıyla, sonradan işe girdiği işyeri işverenlerince bu sigortalıdan
dolayı kalan teşvik süresi kadar destekten yararlanılabilmesi mümkün
bulunmaktadır.
Örnek 2:
10.6.2015 tarihinde başlayan işbaşı eğitim programına
katılarak programı 1.7.2015 tarihinde tamamlayan ve işbaşı eğitim programını
tamamladığı meslek alanında anılan Kanunda öngörülen üç aylık süre içerisinde
(M) Limited Şirketi ile (Y) A.Ş. işyerlerinde çalışmaya başlayan (A)
sigortalısının işyerlerine giriş ve çıkış tarihleri ile işyerlerinin faaliyet
gösterdiği sektörlerin aşağıdaki gibi olduğu;
|
(A)
Sigortalısı |
İşe Giriş Tarihi |
İşten Ayrılış Tarihi |
İşyerinin
Faaliyet Gösterdiği Sektör |
|
(M) Ltd Şti. |
2.7.2015 |
21.8.2015 |
İmalat Sanayi |
|
(Y) A.Ş. |
25.8.2015 |
|
Diğer |
- (M) Limited Şirketince söz
konusu sigortalıdan dolayı 4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen
sigorta prim desteğinden yararlanılmış olduğu varsayıldığında; (Y) A.Ş.
işyerinin diğer sektörde faaliyet göstermesi nedeniyle 36 aylık süreden (M)
Limited Şirketince yararlanılan süre düşülmek suretiyle kalan süre kadar
destekten yararlanılabilecektir.
Kapsama giren sigortalılardan dolayı
destekten yararlanma süresi içinde;
- İşyerinin yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borcunun bulunduğu
veya aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi dışında verildiği aylardan
dolayı,
- Sigortalının ortalama sigortalı sayısına
ilave olarak çalıştırılmadığı aylardan dolayı,
sigorta
primi desteğinden yararlanılması mümkün bulunmadığı gibi, kanunda öngörülen
şartların yerine getirilmemesi sebebiyle destekten yararlanılamamış olan bu
süreler için yararlanma süresinin uzatılması gibi bir durum da söz konusu
olmayacaktır.
Diğer taraftan,
sigorta primi desteğinden yararlanılacak süre, sigortalı için e-Bildirge
sistemi üzerinden yapılan tanımlama tarihi itibariyle Kurum sisteminde kayıtlı
işkolu kodu dikkate alınarak belirlenecek olup, bahse konu tanımlamanın
yapıldığı tarihten sonra yapılacak işkolu kodu değişikliklerinde destek süresi,
işkolu kodu değişikliğinden önce işe alınan ve e-Bildirge sistemine tanımlanan
sigortalılar yönünden değişmeyecek, işkolu kodu değişikliğinden sonra işe
alınan sigortalılar yönünden ise yeni işkolu koduna göre belirlenecektir.
4- Sigorta Primlerinin Hazine ve İşsizlik
Sigortası Fonu Tarafından Karşılanacak Kısmının Hesaplanması
4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde yer alan sigorta primi desteğinden, öncelikle 5510 sayılı
Kanunun 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen prime esas
kazanç üst sınıra kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanacak malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortası primlerinde beş (5) puanlık prim indirimi, ardından
prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kazançlar üzerinden kalan işveren
hissesine karşılık gelen tutarın toplamı kadar yararlanılacaktır.
Örnek
1: (A) Anonim Şirketinde 2.10.2015 tarihinde işe alınan ve 4447
sayılı Kanunun geçici 15. maddesi kapsamına giren bir sigortalının ilgili
aydaki;
Prim ödeme gün sayısının: 30
Prime esas kazanç tutarının
ise: 2.500,00 TL olduğu varsayıldığında,
bahse konu sigortalı
için;
2.500,00 *
5/100 = 125,00 TL Hazine,
1.273,50 *
15,5/100 = 197,39 TL İşsizlik
Sigortası Fonu,
tarafından
karşılanacaktır.
Dolayısıyla, işveren tarafından ödenmesi
gereken sigorta primi;
2.500,00 * 34,5/100 = 862,50 TL,
862,50 – (125,00 + 197,39) = 540,11 TL olacaktır.
5- Alt İşvereni Bulunan İşyerleri ve Alt
İşverenlerle İlgili İşlemler
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde
öngörülen sigorta primi desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan ve kapsama
giren sigortalılardan dolayı da yararlanılabilecektir.
Ancak, kapsama giren sigortalılardan
dolayı söz konusu destekten yararlanılabilmesi için,
- Asıl işverenin, hem kendi çalıştırmış
olduğu sigortalılardan hem de alt işverenlerin çalıştırmış olduğu
sigortalılardan kaynaklanan; her bir alt işverenin ise yalnızca kendi
çalıştırmış olduğu sigortalılardan kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması,
- Gerek asıl işverence, gerekse alt
işverenlerce çalıştırılan ve kapsama giren sigortalının ortalama sigortalı
sayısının üzerinde olması,
gerekmektedir.
Ortalama sigortalı sayısının tespitinde, sigortalının
işe alındığı tarihten önceki takvim yılında gerek asıl işveren gerekse alt
işverenler tarafından çalıştırılan sigortalıların tamamı dikkate alınacak olup,
ortalama sigortalı sayısı;
Sigortalının işe alındığı tarihten önceki
takvim yılında asıl işveren ve alt işverenleri tarafından Kuruma bildirilmiş
toplam sigortalı sayısının, aynı dönemde Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi
verilmiş ay sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
Örnek:
(A) Limited Şirketi işyerinde (K) sigortalısının 7.10.2015
tarihinde işe alındığı ve söz konusu işyeri ile (L) ve (Y) alt işverenlerince
2014 yılında Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının ve aynı dönemlere ilişkin
aylık prim ve hizmet belgesi verilmiş ay sayısının aşağıda belirtildiği şekilde
olduğu varsayıldığında,
|
Kuruma
bildirilen sigortalı sayısı |
Aylık
prim ve hizmet belgesi verilmiş ay sayısı |
|
|
Asıl
İşveren |
:
75 |
12 |
|
(L)
Alt işvereni |
:
30 |
9 |
|
(Y)
Alt işvereni |
:
15 |
1 |
|
Toplam |
:
120 |
|
2014 yılında Kuruma bildirim yapılan ay
sayısının (12), bu dönemde gerek asıl gerekse alı işverenlerce çalıştırılan
toplam sigortalı sayısının ise (120) olması nedeniyle (K) sigortalısı için
hesaplanan ortalama sigortalı sayısı (120/12=10) olacağından, (11) ve üzerinde
sigortalı bildirimi yapılan aylarda (K) sigortalısı için destek süresi kadar
yararlanılabilecektir.
Sigorta prim desteğinden alt işverenlerce çalıştırılan
ve maddede öngörülen niteliklere sahip sigortalılardan; hangi alt işverence,
kaç sigortalıdan dolayı yararlanılacağı hususu asıl işveren tarafından
belirlenecektir.
6- Destekten Yararlanmak Amacıyla
Yapılacak Olan Başvurunun Şekli ve Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerince/Sosyal
Güvenlik Merkezlerince Yapılacak İşlemler
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesi
kapsamına giren sigortalılardan dolayı sigorta primi desteğinden
yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-Bildirge kanalıyla başvuruda
bulunulması gerekmektedir.
İşverenlerce
kapsama giren sigortalılara ilişkin e-Bildirge kanalıyla yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden
e-Bildirge sistemi üzerinde “İşbaşı Eğitim Teşvik Yönetimi” menüsü işaretlenmek
suretiyle erişilen ekran vasıtasıyla yapılacaktır. Söz konusu ekran vasıtasıyla
yapılacak olan tanımlama işlemleri sırasında,
Sigortalının;
- İşbaşı eğitim programını bitirdiği
tarih,
- İşe başladığı işyerinin işkolu
koduna göre destek süresi,
- İşe giriş bildirgesindeki meslek
kodu ile işbaşı eğitim programı meslek kodunun uyumlu olup olmadığı,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’nce
belirlenmek suretiyle anılan Genel Müdürlük tarafından sağlanacak web servis
aracılığıyla Kuruma bildirilecek,
Sigortalının;
- İşe başladığı tarih itibariyle 18
yaşından büyük, 29 yaşından küçük olup olmadığı,
- İşbaşı eğitim programının bitimini
müteakip en geç üç ay içinde işe başlayıp başlamadığı,
e-Bildirge sistemince kontrol edilmek suretiyle kapsama
giren sigortalıların sisteme tanımlanması sağlanacaktır.
İşverenlerce
e-Bildirge kanalıyla yapılacak olan tanımlamalar sırasında, kapsama giren
sigortalılara ilişkin yukarıda belirtilen kontroller sistem tarafından
elektronik ortamda yapılacağından, sigortalılara ilişkin tanımlama işleminin
onaylanması halinde, bu nitelikteki sigortalılar için sosyal güvenlik il
müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerine herhangi bir belge ibraz edilmesine
gerek bulunmamaktadır.
Ancak, kapsama giren sigortalıların
ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığı hususu
aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma gönderilmesi sırasında tespit
edilemediği için, bu husus, aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal verilme
süresi sona erdikten sonra, aynı işyerinden aynı aya ilişkin verilen tüm aylık
prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı kontrol edilmek suretiyle
tespit edilecektir. Dolayısıyla, kapsama giren sigortalıların, ortalama
sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığı hususunun
işverenlerce takip edilmesi gerekmekte olup, anılan maddede öngörülen destekten
bu sebeple yersiz yararlanan işverenlerin listesi Kurum sistemlerinden
alınarak, daha önce Hazine ve İşsizlik Sigortası Fonundan yersiz olarak
karşılanmış prim tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte
işverenlerden tahsil edilecektir.
7- Muvazaalı İşlemlerin Önlenmesi
7.1- 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinde öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir
işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak
faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri
sigorta primi desteğinden yararlandırılmayacaktır.
7.2- 23.4.2015 veya sonraki tarihlerde
5510 sayılı Kanunun 89. maddesi hükmüne uygun nitelikte devir edilen veya
mirasçılara intikal eden işyerleri, yeni işe başlayan işyeri olarak kabul
edilmeyecektir.
8- Diğer Hususlar
8.1-
4447 sayılı Kanunun geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta primi desteği
kapsamında olmasına rağmen, aylık prim ve hizmet belgelerini herhangi bir
sigorta primi teşvik ve desteğinden yararlanmadan, kanun numarası seçmeksizin
Kurumumuza gönderen işverenlerce, geriye yönelik olarak 4447 sayılı Kanunun
geçici 15. maddesinde öngörülen sigorta primi desteğinden yararlanmak üzere
talepte bulunulması halinde. Kanunda öngörülen diğer şartların
sağlanmış olması kaydıyla, bu talepler işleme alınacaktır.
8.2- 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinde öngörülen destekten yararlanılıp yararlanılamayacağı hususu, işyeri
bazında ayrı ayrı tespit edilmektedir. Bu nedenle, aynı işverene ait başka bir
işyerinde naklen ve hizmet akdi sona ermeden çalışmaya başlayan bir
sigortalının, yeni işyerindeki çalışmaları dolayısıyla söz konusu destekten
yararlanıp yararlanmayacağı hususu, yeni işyerinde sigortalı ve işyeri
bakımından gerekli şartların sağlanmış olup olmadığına bakılarak yeniden
değerlendirilecektir.
8.3- 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinde öngörülen destekten yararlanmakta olan bir işyerinin farklı bir
sosyal güvenlik merkezine nakli halinde, anılan maddede öngörülen destekten
nakil tarihinden önce yararlanılmış sigortalılardan dolayı, nakil tarihinden
sonra da yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
8.4- 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinde öngörülen destekten yararlanmış olan işverenlerce, gerek Hazine
tarafından, gerekse İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmış olan prim
tutarları, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru
olarak dikkate alınmayacaktır.
8.5- 4447 sayılı Kanunun geçici 15.
maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tarihi birer yıl süreyle ve en çok
31.12.2018 tarihine kadar erteleme yetkisi Bakanlar Kuruluna verildiğinden, bu
sürenin uzatılması halinde ayrıca açıklama yapılacaktır.
8.6-
Aylık prim ve hizmet belgelerini 06645 kanun numarasını seçerek Kuruma gönderen
işverenlerin, anılan maddede öngörülen şartları taşıyıp taşımadıkları,
ünitelerin sigorta primleri servislerince her ay düzenli olarak kontrol edilecek
ve söz konusu destekten yararlanmaması gerektiği halde yararlanmış olan
işverenlerle ilgili olarak yersiz yararlanılan prim tutarları gecikme cezası ve
gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.
9- Yürürlük
Bu Genelge hükümleri 23.4.2015 tarihinden
geçerli olmak üzere yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girer.
Bilgi edinilmesi ve gereğini rica
ederim.