T.C.
SOSYAL
GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Strateji
Geliştirme Başkanlığı
Tarih :
30.01.2015
Konu :
Harcama Yetkisi
GENELGE
2015/7
Bilindiği üzere, 5502
sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun “Başkan” başlıklı 10. maddesinin (f)
bendinde “213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme
oranı kadar her yıl artırılmak üzere bedeli beşyüz
bin Yeni Türk Lirasına kadar olan; kiraya verme, satış, alım, devir, takas,
inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin sözleşmeler hakkında
karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak, beşyüz
bin Yeni Türk Lirasının üzerinde olanlar için Yönetim Kuruluna öneride bulunmak
ve kendi limitleri dâhilinde merkez ve taşra teşkilâtının harcama sınırlarını
belirlemek.” hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun “Yöneticilerin
sorumlulukları ve yetki devri” başlıklı 38. maddesinde de “Kurumun her
kademedeki yöneticileri görevlerini; mevzuata, stratejik plân ve programlara,
performans ölçütlerine, hizmet kalite standartlarına ve Kurumdan hizmet alan
kişilerin memnuniyetini esas alacak şekilde yürütmekten üst kademelere karşı
sorumludur.
Kurumda her kademedeki yöneticiler,
sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak şartıyla yetkilerinden bir kısmını
astlarına devredebilir. Yetki devri, uygun araçlarla ilgililere duyurulur.”
denilmekte olup, söz konusu madde uyarınca yetki devirleri yeniden
belirlenmiştir.
5502 sayılı Kanunun 10. maddesiyle Kurum
Başkanına tanınmış olan alım, kiraya verme ve diğer işlere ilişkin sözleşmeler
hakkında karar verme, ihale komisyonu kararlarını onaylama, kendi limitleri dahilinde (her yıl yeniden değerleme oranında attırılacak
tutara kadar) merkez ve taşra teşkilatının harcama sınırlarını belirlemeye
ilişkin yetkiler, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve 4734
sayılı Kamu İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde aşağıda belirtilen şekilde
kullanılacaktır.
1- Harcama Birimi, Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme
Görevlisi
5018 sayılı Kanuna göre, bütçeyle ödenek
tahsis edilen ve harcama yetkisi bulunan birim harcama birimi, harcama
biriminin en üst yöneticisi de harcama yetkilisidir.
a) Merkez Teşkilatında Harcama Yetkilileri
1- Merkez
teşkilatındaki ana hizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimlerinin en üst
yöneticileri bütçeyle tahsis edilen ödenekler için harcama yetkilisidir.
2- Özel kalem
birimine bütçeyle tahsis edilen ödenekler için harcama yetkilisi Özel Kalem
Büro hizmetlerinden sorumlu şube müdürüdür.
3- İç Denetim
Birimine bütçeyle tahsis edilen ödenekler için harcama yetkilisi İç Denetim
Birim Başkanıdır.
4- Taşra
birimlerinin ihtiyacı için bütçede tertip edilen ödeneklerin taşra harcama
birimlerine gönderilmesinde harcama yetkilisi Strateji Geliştirme Başkanıdır.
5- Taşra
birimlerinin bütçenin yatırım programında yer alan inşaat onarım ve yapım işlerine ait ödeneklerin taşra
harcama birimlerine gönderilmesinde harcama yetkilisi İnşaat ve Emlak Daire
Başkanıdır.
b) Taşra Teşkilatında Harcama Yetkilileri
5018 sayılı Kanunun “Merkez dışı birimlere
ödenek gönderme” başlıklı 22. maddesi gereği, Ödenek Gönderme Belgesi ile
ödeneğin gönderildiği birimin üst yöneticisi harcama yetkilisidir. Ödenek
Gönderme Belgesi ile ödeneğin sosyal güvenlik il müdürlüğü adına gönderilmesi
halinde harcama yetkilisi II Müdürü,
merkez müdürlüğü adına gönderilmesi halinde harcama yetkilisi Merkez Müdürüdür.
c) Harcama Yetkisinin Devri
5018 sayılı Kanunun “Harcama yetkisi ve
yetkilisi” başlıklı 31. maddesinin dördüncü fıkrasında, “Genel yönetim
kapsamındaki kamu idarelerinde; idareler, merkez ve merkez dışı birimler ve
görev unvanları itibarıyla harcama yetkililerinin belirlenmesine, harcama
yetkisinin bir üst yönetim kademesinde birleştirilmesine ve devredilmesine
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir. Harcama yetkisinin
devredilmesi, yetkiyi devredenin idari sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.”
denilmekte olup bu doğrultuda Maliye Bakanlığınca harcama yetkilileri hakkında
1 ve 2 Seri No.lu Tebliğler yayımlanmıştır.
1- 31.12.2005 tarihli ve 26040 (4. Mükerrer)
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Seri No.lu
Harcama Yetkilileri Hakkında Genel Tebliğin “Harcama yetkisinin devri” başlıklı
4. maddesi gereği;
1.1- Merkez
teşkilatı harcama yetkilileri bu yetkilerini yardımcılarına, yardımcısı olmayanlar
ise hiyerarşik olarak bir alt kademedeki yöneticilere,
1.2- İI
müdürleri harcama yetkilerini il müdür yardımcıları ile merkez müdürlerine,
1.3- Harcama
yetkisi verilen sağlık sosyal güvenlik merkez müdürleri harcama yetkilerini
merkez müdür yardımcılarına, merkez müdür yardımcısı yoksa bir alt kademedeki
personele,
1.4- Nüfusu
50.000'i aşan ilçelerde harcama yetkisi verilen merkez müdürleri harcama
yetkilerini merkez müdür yardımcılarına, merkez müdür yardımcısı yoksa bir alt
kademedeki personele,
kısmen veya tamamen devredebilirler.
Her bir harcama işlemi itibarıyla mal ve hizmet alımlarında
ikiyüzellibin (250.000,00) Türk Lirası, yapım
işlerinde ise birmilyon (1.000.000,00) Türk Lirasını
aşan harcamalara ilişkin harcama yetkisi hiçbir şekilde devredilemez.
2- Harcama yetkisi aşağıdaki şartlara uygun olarak
devredilir:
2.1- Yetki devri yazılı olmak zorundadır.
2.2- Devredilen yetkinin sınırları açıkça belirlenmiş
olmalıdır.
2.3- Merkez teşkilatında harcama yetkisinin devri ve bu
yetkinin geri alınması Kurum Başkanına, Strateji Geliştirme Başkanlığına ve
muhasebe yetkilisine; merkez dışı birimlerde ise mali hizmetler birimine ve
muhasebe yetkilisine yazılı olarak bildirilir.
Harcama yetkisinin devredilmesi, yetkiyi devredenin idari
sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
3- Harcama yetkisi devredilen görevli
bu yetkisini devredemez.
4- Harcama yetkilisinin kanuni izin, hastalık,
geçici görev, disiplin cezası uygulaması, görevden uzaklaştırma ve benzeri
nedenlerle görevinin başında bulunmadığı durumlarda yerine veya boşalan
görevlere, bu sürede vekalet görevi verilenler harcama yetkilisi görevini
yürüteceklerdir.
5- Harcama yetkililiği ve muhasebe yetkililiği görevi
aynı kişide birleşemez.
6- Harcama yetkililerince harcama yetki devri, Başkanlığımızca
yayımlanan 08.05.2012 tarihli
ve B.13.SGK.0.65.04.01/61201/318888 sayılı Harcama Yetkisi Devir Belgesi ve
Gerçekleştirme Görevlisi Görevlendirme Belgesi konulu Genel Yazımız eki Harcama
Yetkisi Devir Belgesi düzenlenerek yapılacaktır.
d) Gerçekleştirme Görevi
1- 5018 sayılı
Kanunun “Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33. maddesi gereği gerçekleştirme
görevi, harcama yetkilisince yetki ve kademe zinciri içerisinde en yakın
görevlilerden yazılı olarak görevlendirdiği kişiler tarafından kullanılır.
Harcama yetkisinin gerçekleştirme görevlilerine devredilmesi halinde
gerçekleştirme görevi, kendisine harcama yetkisi devredilen kişinin yetki ve
kademe zinciri içerisindeki en yakın görevli tarafından yerine getirilir.
2- Harcama
yetkililerince gerçekleştirme görevlisi görevlendirilmesi, Başkanlığımızca
yayımlanan 08.05.2012 tarihli ve B.13.SGK.0.65.04.01/61201/318888 sayılı
Harcama Yetkisi Devir Belgesi ve Gerçekleştirme Görevlisi Görevlendirme Belgesi
konulu Genel Yazımız eki Gerçekleştirme Görevlisi Görevlendirme Belgesi
düzenlenerek yapılacaktır.
3-
Gerçekleştirme görevlisi olarak görevlendirilen kişilerin görevlendirilme
belgesi yazı ekinde harcama yetkilisince mali hizmetler birimine ve muhasebe
yetkilisine bildirilir.
2- İhale Yetkilisi
Harcama birimlerine tahsis edilmiş
bütçe ödenekleri kapsamında, 4734 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılacak mal
ve hizmet alımları ile yapım-onarım işlerinde ihale yetkilisi harcama
yetkilisidir.
3- Kiraya Verme Yetkisi
Kurum mülkiyetinde bulunan taşınmazların
kiraya verme işlemlerinde İnşaat ve Emlak Daire Başkanı yetkilidir.
4- Bütçeden Harcama Yapılması
a) Genel
Kurallar
Bütçeden harcama yapılması aşağıdaki
esas ve usullere göre yerine getirilir:
1- Harcama
birimlerinin harcama yapabilmesi, harcama yetkilisinin 5018 sayılı Kanunun
“Harcama Talimatı ve Sorumluluk” başlıklı 32. maddesine göre vereceği harcama
talimatı ile mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin
konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ve
gerçekleştirme ile görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Harcama
yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve
yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik
ve verimli kullanılmasından ve 5018 sayılı Kanun çerçevesinde yapmaları gereken
diğer işlemlerden sorumludur.
2- 5502 sayılı
Kanunun “Başkan” başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile Kurum
Başkanına tanınmış yetkilerden “alım, inşaat, yapım ve bu işlere ilişkin
sözleşmeler hakkında karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak”
yetkileri 5018 sayılı Kanunun “Yüklenmeye Girişilmesi” başlıklı 26. maddesi
hükmüne göre harcama yetkilileri tarafından kullanılacaktır.
Buna göre yüklenme, usulüne uygun olarak
düzenlenmiş sözleşme esaslarına veya kanun hükmüne dayanılarak iş yaptırılması,
mal veya hizmet alınması karşılığında geleceğe yönelik bir ödeme yükümlülüğüne
girilmesidir. Bütçede yeterli ödeneği bulunmayan işler için yüklenmeye
girişilemez. Yüklenme süresi mali yılla sınırlıdır. Harcama yetkilileri, tahsis
edilen ödenekler dahilinde yüklenmeye girebilirler. Yüklenmeye girişilen tutara
ait ödenekler saklı tutulur; başka iş yaptırılması, mal veya hizmet alınması
için kullanılamaz.
3- Harcama yetkilileri, 5502 sayılı
Kanunda belirtilen görev alanlarını dikkate almak kaydıyla, tahsis edilen
ödenekleri bütçeye konulup amacı dışında kullanamazlar.
4- 4734 sayılı Kanuna göre yapılacak ihalelerde
açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usuldür. Diğer
ihale usulleri Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılacaktır.
4.1-
İhtiyaçların zamanında karşılanabilmesi ve hizmetlerin aksamaması için, harcama
birimlerince eksiksiz ve usulüne uygun olarak hazırlanmış olan ihale
taleplerinin, süreklilik arz eden işlerde mevcut sözleşmenin süre bitim tarihi,
ilk defa alınacak mal ve hizmetlerde ise öngörülen teslim tarihi ve her iki
halde de ihale süreci için gerekli olan süre dikkate alınmak suretiyle, mal
veya hizmetin kullanılmaya başlanacağı tarihten en az 6 (altı) ay öncesinden
merkezde Destek Hizmetleri Daire Başkanlığına, taşrada ise destek hizmetleri
servisine intikal ettirilmesi gerekmektedir.
4.2-
İhtiyaçların uygun şartlarda, zamanında karşılanması ve kaynakların verimli
kullanılması esas olduğundan, ekonomik açıdan daha uygun fiyatlarla mal ve
hizmet alınması avantajından yararlanılması için harcama birimlerinin, ihtiyaç
planlamalarını mümkün olduğu ölçüde yıllık bazda yapmaları ve ihalelerini de
toplu alımlar şeklinde gerçekleştirmeleri gerekmektedir.
4.3- Yaklaşık
maliyetin belirlenmesinde, kamu ihale mevzuatında belirtilen esaslara uyulması,
yaklaşık maliyetin daha gerçekçi belirlenebilmesi için yaklaşık maliyet
belirleme çalışmaları kapsamında; piyasadaki ilgili firmalardan proforma fatura
alınmasının yanında, ihale konusu mal ve hizmetlerle ilgili daha önceki
yıllarda alım yapılmış ise geçmiş yılların fiyatlarının da uygulama
yönetmeliklerinde belirtilen esaslara göre ve Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK)
tarafından yayımlanan fiyat endekslerinden yararlanılmak suretiyle
güncellenerek yaklaşık maliyeti belirleme hesaplarına dahil
edilmesi gerekmektedir.
5- 5018 sayılı Kanunun “Mali Hizmetler Birimi”
başlıklı 60. maddesinin ikinci fıkrasına göre, “Alım, satım, yapım, kiralama,
kiraya verme, bakım-onarım ve benzeri malî işlemlerden; idarenin tamamını
ilgilendirenler destek hizmetlerini yürüten birim, sadece harcama birimlerini
ilgilendirenler ise harcama birimleri tarafından gerçekleştirilir. Ancak, harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla,
harcama birimlerinin talebi ve üst yöneticinin onayıyla bu işlemler destek
hizmetlerini yürüten birim tarafından yapılabilir.” denilmekte olup konuyla
ilgili Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan 2 Seri No.lu Harcama Yetkilileri
Hakkında Genel Tebliğde açıklandığı üzere, harcama birimlerini ilgilendiren
harcamalarda harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak şartıyla, harcama
biriminin talebi ve üst yöneticinin onayıyla bazı mali işlemlerin, idarelerin
destek hizmetlerini yürüten birimleri tarafından yerine getirilmesinin mümkün
olduğu belirtilmektedir.
Yukarıdaki mevzuat hükmü ve düzenlemeler doğrultusunda,
Üst Yönetici (Kurum Başkanı) onayı aranmaksızın aşağıdaki esaslar
uygulanacaktır.
5.1- Merkez teşkilatında görevli personelin aylık
ve diğer ödemelerine (yolluk ödemeleri hariç) ilişkin gerçekleştirme işlemleri
(ödeme emri belgesinin düzenlenmesi dahil) İnsan Kaynaklan Daire Başkanlığı
tarafından yürütülecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Personelinin
Yetiştirilmesi Amacıyla Yurt Dışına Gönderilmesi Hakkında Yönetmelik
çerçevesinde, yurt dışına gönderilen personelin yurt dışı aylıkları ve her
türlü masrafları İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı bütçesinden karşılanacaktır.
5.2- Merkez teşkilatında alım, bakım-onarım ve
benzeri mali işlemler harcama birimlerinin kendileri tarafından
yürütülebileceği gibi, harcama yetkililiği görevi uhdesinde kalmak kaydıyla,
Destek Hizmetleri Daire Başkanlığından da talep edilebilir. Destek Hizmetleri
Daire Başkanlığınca gerçekleştirilen ihale işlemleri sonucunda sözleşme
düzenlenmesi gerekiyorsa, sözleşme harcama biriminin harcama yetkilisi
tarafından imzalanacak ve ödemeye esas ödeme emri belgesi harcama birimi
tarafından düzenlenecektir. Harcama birimi sözleşme kapsamında her türlü iş ve
işlemleri yapmakla yükümlüdür.
5.3- Merkezde projelendirmeyi gerektirmeyen küçük
çaplı tamir, bakım ve onarımlar, malzeme
ve cihazların bakım onarımları ile lojmanların genel onarımı dışındaki
kalan bakım ve onarımları Destek Hizmetleri Daire Başkanlığınca yapılacaktır.
5.4- Taşrada
ödenek gönderme belgesiyle harcama yetkisi verilen harcama yetkilileri alım,
bakım-onarım ve benzeri mali işlemleri yürüteceklerdir.
5.5-
Taşra harcama birimleri tasarruflarında bulunan binaların tamir, bakım, onarım
ve yapım işleriyle ilgili ihtiyaçlarını yazıyla (gerekiyorsa keşif raporuyla
birlikte ) İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığına göndererek ödenek talebinde
bulunacaklardır, İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığınca talebin uygun bulunması
halinde, söz konusu Başkanlıkça bu durumu belirtir bir yazıyla Strateji
Geliştirme Başkanlığından harcama birimine ödenek gönderilmesi talep
edilecektir.
Ancak 4734
sayılı Kanunun 22. maddesinin (d) bendi için her yıl belirlenen limiti aşmayan
tamir, bakım, onarım ve yapım işleri ile ilgili olarak İnşaat ve Emlak Daire
Başkanlığının uygunluk yazısı aranmayacaktır. Harcama birimlerinin bakım ve
onanma yönelik teknik personel ihtiyacı mahallinde temin edilecek olup temin
edilememesi halinde İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığından teknik personel talep
edilecektir.
b) Ertesi Yıla Geçen ve Gelecek Yıllara Yaygın
Yüklenmeler
5018 sayılı Kanunun;
1-
“Ertesi yıla geçen yüklenme” başlıklı 27. maddesi kapsamında, niteliğinden
dolayı mali yılla sınırlı tutulamayan ve sürekliliği bulunan iş ve hizmetler
için; her iş itibarıyla, bütçelerinde öngörülen ödeneklerinin yüzde ellisini,
izleyen yılın Haziran ayını geçmemek ve yüklenme süresi on iki ayı aşmamak üzere,
ertesi yıla geçen yüklenmelere girişilebilmesi için Üst Yöneticiden (Kurum
Başkanı) alınması gereken onaylar, mal ve hizmet alımını talep eden harcama
biriminin bağlı olduğu Başkan Yardımcısı tarafından onaylanacaktır.
2- “Gelecek
yıllara yaygın yüklenme” başlıklı 28. maddesi kapsamında;
2.1- Mal ve
hizmet alımlarında (4734 sayılı Kanunun 62. maddesinin birinci fıkrasının (e)
bendi kapsamında yer alan alımlar hariç) üç yılı, finansal kiralama suretiyle
temin edileceklerde ise dört yılı geçmemek şartıyla,
2.2- 4734
sayılı Kanunun 62. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında yer alan
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında yüklenme süresi üç yıl
olacaktır. Uç yıldan az süreli hizmet alımının zorunlu olması halinde ise
gerekçesi belirtilmek şartıyla,
gelecek yıllara yaygın yüklenmeye
girişilebilmesi için Üst Yöneticiden (Kurum Başkanı) alınması gereken onaylar,
mal ve hizmet alımını talep eden harcama biriminin bağlı olduğu Başkan
Yardımcısı tarafından onaylanacaktır.
5- Kaldırılan Düzenlemeler
2007/27, 2011/26, 2011/34 ve 2012/21 sayılı
Genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.
6- Yürürlük
Bu Genelgeyle yapılan düzenlemeler 01.01.2015
tarihinden itibaren geçerlidir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica
ederim.