T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 01.09.2015
Konu : 6645 Sayılı Kanunda yer alan Kısa Vadeli
Sigorta Uygulamaları
GENELGE
2015/22
23.4.2015 tarihli ve
29335 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6645 sayılı İş Sağlığı
ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanunla, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun idari
para cezaları ve uygulanması başlıklı 26. maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 5.
maddesinde değişiklik yapılmış, Kanuna Geçici 63. madde eklenmiştir.
6645 sayılı Kanunla
6331 ve 5510 sayılı Kanunda yapılan düzenleme sonucunda kısa vadeli sigorta
kolları uygulamalarında meydana gelen değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.
1. Genel Açıklamalar
6331 sayılı Kanunun 14.
maddesinde;
- İşveren, iş kazalarını kazadan
sonraki üç iş günü, sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından
kendisine bildirilen meslek hastalıklarını ise öğrendiği tarihten itibaren üç
iş günü,
- Sağlık hizmet sunucuları
kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucuları ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün,
içinde Kurumumuza
bildirmekle yükümlü kılınmış, anılan Kanunun 26. maddesinde söz konusu
yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere idari para cezası uygulanacağı
öngörülmüş, uygulanacak idari para cezası miktarı da işyerinde çalışan
sigortalı sayısına ve işyerinin tehlike sınıfına göre farklılaştırılmıştır.
6331 sayılı Kanunun 26.
maddesinde yapılan ve 23.4.2015 tarihi itibariyle yürürlüğe giren değişiklikle,
yukarıda belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere uygulanacak
idari para cezalarının doğrudan Kurumumuzca verileceği, idari para cezalarının
tebliğ, itiraz ve tahsilinde 5510 sayılı Kanunun 102. maddesi hükümlerinin
uygulanacağı öngörülmüştür.
Buna göre, 23.4.2015 (dahil) tarihinden sonra meydana gelen iş kazası veya sağlık
hizmet sunucuları tarafından konulan meslek hastalığı tanısı nedeniyle 6331
sayılı Kanunun 14. maddesinde belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine
getirmeyenlere uygulanacak idari para cezalarına ilişkin iş ve işlemler
Kurumumuz tarafından, bu tarihten önceki durumlara ilişkin iş ve işlemler ise
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerince sonuçlandırılacaktır.
2. 6331
sayılı Kanunun Kapsam ve İstisnaları
6331 sayılı Kanun
hükümlerinin hangi işlere ve işyerlerine uygulanacağı Kanunun 2. maddesinde
düzenlenmiştir.
Buna göre, 6331
sayılı Kanun hükümleri; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine,
bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de
dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına, faaliyet konularına bakılmaksızın
uygulanmaktadır.
Ancak;
- Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri
işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve
Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri,
- Afet ve acil durum
birimlerinin müdahale faaliyetleri,
- Ev hizmetleri,
- Çalışan istihdam
etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar,
- Hükümlü ve
tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri,
6331 Kanun kapsamı
dışında yer almaktadır.
Buna göre, AFAD
birimlerinin, Kızılay’ın, Belediyelerin itfaiye teşkilatlarının, derneklerin
vb. birimlerin afet ve acil durumlara yönelik müdahalelerde görev yapan
personeli ile kendi nam ve hesabına hizmet üretimi yapan Ek-6 ve çalışan
istihdam etmeksizin faaliyette bulunan Ek-10 sigortalıları istisna kapsamında
değerlendirilecektir.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının
(a), (b) ve (c) bendi, 5. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (e) ve
(g) bendi, ek 5. maddesi kapsamındaki sigortalılar ile ek 6. maddesi
kapsamındaki sigortalılardan 4/a hükümlerine tabi olanlar ve 2547 sayılı Kanuna
6353 sayılı Kanunla eklenen 29. madde kapsamındaki intörn
öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalığı bildirimlerinin süresi içerisinde
yapılmaması halinde idari para cezası uygulanacaktır.
Kanunun 5. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında bulunan çırak ve stajyer öğrenciler ve aynı
maddenin (e) bendi kapsamındaki İş-Kur kursiyerlerinin staj gördükleri sırada
iş kazası geçirmeleri veya meslek hastalığına tutulmaları halinde bildirimleri,
söz konusu kişilerin işverenleri tarafından yapılacak ve yükümlülüğün süresinde
yerine getirilmemesi durumunda idari para cezaları işverenlerine
uygulanacaktır.
3. İş
Kazası ve Meslek Hastalığının Bildirimi
6331 sayılı Kanunun 14.
maddesinde belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverenlere
anılan Kanunun 26. maddesine göre idari para cezaları uygulanacağından, 5510
sayılı Kanunun 13. ve 14. Maddelerinde işveren için öngörülen bildirim
yükümlülüklerinin süresinde yerine getirilmemesi nedeniyle ayrıca idari para
cezası uygulanmayacaktır.
1.1.
İş Kazasının Bildirim Süresi
6331 sayılı Kanunun 14. maddesinde
iş kazalarının hem işverenlerce, hem de sağlık hizmeti sunucularınca
bildirilmesi öngörülmüştür. Buna göre, iş kazası bildiriminin işveren tarafından
kazadan sonraki üç iş günü içinde, sağlık hizmet sunucuları tarafından da iş
kazasının sağlık hizmet sunucusuna intikal tarihinden itibaren en geç on gün
içinde Kurumumuza yapılması gerekmektedir.
İdari para cezasına esas olan
bildirim sürelerinin tespitinde; işveren için öngörülen 3 günlük sürenin
başlangıcında iş kazasının meydana geldiği tarih, sağlık hizmeti sunucuları
için öngörülen 10 günlük sürenin başlangıcında ise iş kazası vakasının intikal
ettiği sağlık hizmet sunucusuna yapılan başvuru poliklinik tarihi dikkate
alınacaktır.
1.2.
Meslek Hastalığının Bildirim Süresi
6331 sayılı Kanunun 14. maddesine
göre işveren, sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine
bildirilen meslek hastalıklarını, öğrendiği günden itibaren üç iş günü içinde,
meslek hastalığı tanısı koymakla yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları ise
tanı koydukları vakaları en geç on içinde Kurumumuza bildirecektir.
İşveren tarafından yapılacak
meslek hastalığı bildirimlerinde; sigortalının öncelikle Kurum Sağlık Kurulu
tarafından sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğu
tespit edilecektir. Daha sonra dosyanın gönderildiği sosyal güvenlik il
müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından işverene tebligat gönderilerek,
işverenden tespit edilen meslek hastalığının Kurumumuza bildirilmesi
istenilecektir. Bu bildirimin, tebligatın tebellüğ edildiği tarihten itibaren
üç iş günü içerisinde Kuruma yapılıp yapılmadığı hususu tespit edilecektir.
Yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucuları tarafından yapılacak meslek hastalığı bildirimlerinde ise;
sigortalının başvurduğu yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları tarafından
meslek hastalığı tanısının konulduğu tarih dikkate alınmak koşuluyla bildirimin
on gün içerisinde yapılıp yapılmadığı tespit edilecektir.
1.3.
İş Kazası ve Meslek Hastalığının Bildirim Şekli
İş kazası ve meslek hastalığı bildirimi, genelge ekinde
yer alan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu ile yapılacaktır.
Bildirim Formu (e-Bildirim) elektronik ortamda
gönderilebileceği gibi, kâğıt ortamında da doğrudan ya da posta yoluyla da
Kurumun ilgili ünitesine gönderilebilecektir. Adi posta ile yapılan
bildirimlerde Kurum kayıtlarına intikal tarihi, taahhütlü, iadeli taahhütlü
veya acele posta ile yapılan bildirimlerde postaya veriliş tarihi esas
alınacaktır.
Yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularınca meslek
hastalığına ilişkin yapılacak bildirimlerde, söz konusu formun üzerinde yer
alan “Meslek Hastalığı Tanı Tarihi” hekimler tarafından mutlaka yazılacaktır.
4. İdari
Para Cezasının Uygulanması
İş kazası ve meslek hastalığı bildiriminin süresi içinde
yapılıp yapılmadığının tespitinde 6331 sayılı Kanunun 14. maddesi esas
alındığından, bu Genelgenin 3.1. ve 3.2. numaralı
başlıklarında belirtilen süreler içinde söz konusu bildirim yapılmaması
durumunda anılan Kanunun 26. maddesinde öngörülen tutarlar üzerinden idari para
cezası uygulanacaktır.
Bildirim yükümlülüğünün yerine
getirilmemesi nedeniyle idari para cezası uygulanması gereken işverenler ile
sağlık hizmeti sunucuları veya yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları, kısa
vadeli sigorta servislerince tespit edilerek, işveren servislerine
bildirilecektir.
Bu Genelgenin 4.1.
numaralı bölümünde belirtilen idari para cezasına ilişkin tebligatlar;
işverenlere, sağlık hizmeti sunucuları veya yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucularına, işveren servislerince gönderilecektir.
4.1. İş Kazası ve Meslek Hastalığının İşveren
Tarafından Bildirilmemesi Halinde İdari Para Cezası Uygulanması
İş kazaları, 5510 sayılı Kanun
hükmü doğrultusunda mevcut uygulamaya göre, işveren tarafından her bir
sigortalı için ayrı ayrı bildirim formu düzenlenerek Kuruma ve aynı anda
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine bildirilmektedir. Ancak anılan
bildirimlere idari para cezası uygulanması aşamasında aynı vakadan dolayı iş
kazasına uğrayan birden fazla sigortalı olması durumunda, her bir sigortalı
için yapılması gereken bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene,
sigortalı başına idari para cezası uygulanmayacak, iş kazası vaka bazında
değerlendirilerek tek ceza uygulanacaktır.
Örnek: Beş sigortalının iş kazası
geçirdiği olayda işveren üç sigortalı için süresi içinde Kuruma iş kazası
bildiriminde bulunmuş diğer iki sigortalının bildirimini yapmamıştır. Bu
durumda aynı vaka sonucu iş kazası geçiren ve bildirimi yapılmayan diğer iki
sigortalının her biri için ayrı ayrı idari para cezası verilmeyecek ve tek bir
ceza uygulanacaktır. Aynı olayda sigortalıların hiçbiri için işveren tarafından
bildirim yapılmasa dahi, uygulanacak idari para cezası değişmeyecektir.
Ancak aynı işyerinde aynı günde
birden fazla iş kazası olması halinde her bir vaka için bu Genelgenin "4.3. İdari Para Cezası Tutarları" başlıklı bölümünde
belirtilen hükümler uygulanacaktır.
Örnek: Bir işverenin iş yerinde
saat 10:00 da bir kaza, saat 14:00 de başka bir iş
kazası meydana gelmesi ve işverenin bu kazalardan birisini bildirmemesi durumunda,
bildirim yapılmayan iş kazası için idari para cezası uygulanacaktır. İkisini de
bildirmemesi durumunda ikisi için de ayrı ayrı Kanunda öngörülen idari para
cezası uygulanacaktır.
Meslek hastalıkları da 5510
sayılı Kanun hükümlerine göre işverence iş kazası ve meslek hastalığı bildirim
formu (Ek-7) ile sigortalı bazında
Kuruma ve aynı anda Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine bildirilmektedir.
Ancak iş kazalarından farklı olarak, meslek hastalığının o işyerinde çalışan
sigortalılarda aynı tarihlerde ortaya çıkması pek mümkün olmadığından işverenin
yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları tarafından kendisine bildirilen
meslek hastalığını öğrendiği tarihten itibaren süresinde bildirim yapmadığı her
bir sigortalı için ayrı ayrı idari para cezası uygulanacaktır.
4.2.
İş Kazası ve Meslek Hastalığının Sağlık Hizmet Sunucuları/Yetkilendirilen
Sağlık Hizmet Sunucuları Tarafından Bildirilmemesi Halinde İdari Para Cezası
Uygulanması
Sağlık hizmet sunucuları
kendilerine intikal eden iş kazalarını poliklinik tarihi itibariyle sigortalı
bazında 10 gün içinde Kuruma bildirmeleri gerekmektedir. Söz konusu bildirimin
süresi içerisinde yapılmaması halinde idari para cezası uygulanırken vaka
sayısı esas alınacaktır. Ancak bir işyerinde meydana gelen iş kazasından birden
fazla kişinin etkilenmesi ve farklı sağlık hizmet sunucularına müracaat
etmeleri halinde kendilerine intikal eden iş kazası hakkında süresinde
bildirimde bulunmayan her bir sağlık hizmet sunucusuna idari para cezası
uygulanacaktır.
İş kazasına uğrayan sigortalının,
ilk müracaat edilen sağlık hizmet sunucusu tarafından başka bir sağlık hizmet
sunucusuna sevk edilmesi halinde, iş kazası bildirimini müracaat edilen ilk
sağlık hizmet sunucusu yapacaktır. Sevk edilen hastane tarafından iş kazası
bildirimi yapılmasına gerek bulunmamakta olup anılan bildirimin yapılmaması
halinde idari para cezası ilk müracaat edilen sağlık hizmet sunucusuna
uygulanacaktır.
Örnek: Meydana gelen iş kazası
neticesinde 7 sigortalı etkilenmiş olup, sağlık hizmet sunucusuna başvuran 7
sigortalının her biri için hastane tarafından Kuruma iş kazası bildiriminin
yapılması gerekmektedir. Sağlık hizmet sunucusu tarafından söz konusu iş kazası
nedeniyle hastaneye başvuran 4 sigortalı için bildirim yapıldığı halde 3
sigortalıların iş kazası bildiriminin yapılmaması halinde, eksik bildirim
yapılan sigortalı sayısı dikkate alınmaksızın sağlık hizmet sunucusuna tek bir
idari para cezası uygulanacaktır.
İşyeri hekimi veya sağlık hizmeti
sunucuları; meslek hastalığı ön tanısı koydukları vakaları, Kurum tarafından
yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularına sevk eder. Yetkilendirilen sağlık
hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on
gün içinde Kuruma bildirir. Söz konusu sağlık hizmet sunucularınca süresinde bildirim
yapılmayan her meslek hastalığı için sigortalılar bazında ayrı ayrı idari para
cezası uygulanacaktır.
4.3. İdari Para Cezası Tutarları
6331 sayılı Kanunun 26. maddesinin birinci fıkrasının (e)
bendinde, 14. maddenin ikinci fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmeyen işverene ikibin Türk Lirası, dördüncü
fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen sağlık hizmet sunucuları
veya yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularına ikibin
Türk Lirası tutarında idari para cezası uygulanacağı öngörülmüştür. Anılan
maddenin üçüncü fıkrasında ise söz konusu idari para cezaları, işyerinde
çalışan sigortalı sayısı ve işyerinin az tehlikeli, tehlikeli, çok tehlikeli
sınıfta yer alması durumuna göre farklılaştırılmıştır.
Diğer taraftan, 5326 sayılı Kabahatler
Kanununun 17. maddesinin yedinci fıkrasında, idarî para cezalarının her takvim
yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân
edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı, bu suretle idarî
para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsurunun dikkate alınmayacağı
öngörülmüştür.
Buna göre, 6331 sayılı
Kanunun 14. maddesinde öngörülen iş kazası ve meslek hastalığı bildirimlerinin
süresi içinde yapılmaması durumunda 26. maddenin ikinci fıkrasının (e) bendinde
öngörülen ikibin Türk Lirası tutarındaki idari para
cezası her yıl Kabahatler Kanununda öngörülen yeniden değerleme oranı kadar
artırılarak uygulanmaktadır.
2015 yılı için 2.466 TL olarak hesaplanan idari para
cezası tutarı;
a)
Ondan az çalışanı bulunan işyerlerinden;
1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için aynı miktarda,
2) Tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde yirmi beş
oranında artırılarak,
3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde elli
oranında artırılarak,
b) On
ila kırk dokuz çalışanı bulunan işyerlerinden;
1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için aynı miktarda,
2) Tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde elli oranında
artırılarak,
3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde yüz
oranında artırılarak,
c)
Elli ve daha fazla çalışanı bulunan işyerlerinden;
1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde elli
oranında artırılarak,
2) Tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde yüz oranında
artırılarak,
3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde iki yüz
oranında artırılarak,
uygulanacaktır.
İdari para cezasının miktarının tespitinde; işverenler
için işyerinde çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı esas alınacak, iş
kazası bildirimi yapmakla yükümlü olan sağlık hizmeti sunucuları ile meslek
hastalığı bildirimi yapmakla yükümlü olan yetkilendirilen sağlık hizmet
sunucuları için çalışan sayısı ve işyerinin tehlike sınıfı dikkate
alınmayacaktır.
4.4. Çalışan
Sayısı ve İşyeri Tehlike Sınıfının Tespiti
6331 sayılı Kanunun 26. maddesinin birinci fıkrasının (e)
bendine göre uygulanacak idari para cezası miktarının belirlenmesine esas olan
işyerinde çalışan sayısı ile işyerinin tehlike sınıfının tespiti aşağıdaki
şekilde yapılacaktır.
4.4.1.
İş Kazası Bildirimleri
İş
kazası bildirimini süresi içinde yapmayan işverenlere uygulanacak idari para
cezasına esas olan çalışan sayısı ile işyerinin tehlike sınıfının tespitinde;
a) İş kazasının olduğu tarihi
içine alan döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi Kurumumuza verilmiş ise
ay içinde işe giren ve işten çıkan sigortalılar ile birlikte sıfır gün sıfır
kazanç bildirilen sigortalılar da dahil edilerek
bulunacak sigortalısı sayısı,
b) İş kazasının olduğu tarihi
içine alan döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi Kurumumuza verilmemiş
ise bir önceki aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde bilgileri yer alan
ve takip eden aya devreden sigortalı sayısı,
c) İş kazasının olduğu tarihi
içine alan döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinde iş kazasına uğrayan
sigortalının bilgilerinin yer almaması halinde, aylık prim ve hizmet belgesinde
bilgileri yer alan sigortalı sayısına kaza geçiren sigortalı sayısı kadar ilave
edilerek bulunacak sayı,
ç) İş kazasının olduğu işyerinde
sigortalı kayıt dışı olarak çalışıyor ise, olayın intikal ettirildiği Kurumun
denetimle görevli birimlerince tespiti yapılan ay içindeki çalışan sayısı ve
tehlike sınıfına,
ç) Asıl işverene bağlı çalışan bir sigortalının iş
kazası geçirmesi durumunda, alt işverenlerde çalışan sigortalılar da dâhil
edilerek bulunacak sayı ve asıl işverenin tehlike sınıfına,
d) Alt işverene bağlı çalışan bir sigortalının iş kazası
geçirmesi durumunda, asıl işveren çalışan sayısı toplam çalışan sayısına dâhil
edilmeksizin alt işverenin çalıştırdığı işçi sayısı ve tehlike sınıfına,
göre belirlenen iş kolu kodu
dikkate alınacaktır.
4.4.2.
Meslek Hastalığı Bildirimi
Meslek hastalığına ilişkin
bildirimi süresi içinde yapmayan
işverenlere uygulanacak idari para cezasına esas olan çalışan sayısı ile
işyerinin tehlike sınıfının tespitinde;
a) Sigortalının çalıştığı işyerinin faal olması
durumunda, Kurum Sağlık Kurulunun tespitini yaptığı meslek hastalığının
işverene tebliğ edildiği aydaki çalışan sayısı ve tehlike sınıfı,
b) Sigortalının çalışmış olduğu
işyerinin gayrı faal veya kapanmış olması durumunda, meslek hastalığının Kurum
Sağlık Kurulunca tespitinin yapılarak işverene tebliğ edildiği aydaki çalışan
sigortalı sayısı bir (1) kabul edilerek ve işyerinin faaliyetini durdurduğu
veya kapandığı tarihteki tehlike sınıfına,
göre belirlenen iş kolu
kodu dikkate alınacaktır.
4.5. İdari
Para Cezalarına Yapılan İtirazlar
Verilen idari para cezasına
işverenlerin veya sağlık hizmeti sunucuları/yetkilendirilen sağlık hizmeti
sunucularının itirazları, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 113.
maddesinde belirtilen hükümlere göre sonuçlandırılacaktır.
Yapılan itiraza istinaden bildirimin
süresinde yapılıp yapılmadığı hususunun araştırılması kısa vadeli sigorta
servisleri tarafından yapılacaktır. İtirazlar;
ünite amiri veya görevlendireceği yardımcısı, ilgili şef, dosya memuru
ve varsa avukattan oluşan İdari Para Cezası İtiraz Komisyonu tarafından
incelenerek, verilen karar imza altına alınacaktır. Kısa vadeli sigorta
servislerince düzenlenerek işveren servislerine gönderilecek olan komisyon
kararları, işveren servisleri tarafından işverene veya sağlık hizmeti
sunucusu/yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucusuna tebliğ edilecektir.
5. Geçici 63. Madde Uygulaması
6645 sayılı Kanunun 56. maddesi
ile 5510 sayılı Kanuna, geçici 63. madde eklenmiştir. Söz konusu maddenin kısa
vadeli sigortalar ile sağlık hak sahipliği uygulamalarına ilişkin açıklamalara
aşağıda yer verilmiştir.
5.1.
Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uygulaması
Kendi adına ve
hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız
çalışanlardan, Kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı hâlde, bu maddenin
yayımlandığı ayın sonu itibarıyla 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu
bulunanların borçlu olmaları nedeniyle kısa vadeli sigorta kollarından yapılan yardımlardan
faydalanmaları mümkün bulunmadığından, bu süreler içerisinde iş kazası ve
meslek hastalığı ile analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği
ödenmemektedir.
Ancak, 5510 sayılı Kanunun Geçici
63. maddesine göre sigortalılığı durdurulanların, daha sonra durdurulan
sigortalılık sürelerinin tamamını ihya etmeleri halinde prim borçlarının
ödenmiş olması ve zaman aşımı sürelerinin aşılmamış şartıyla, iş göremezlik
ödenekleri ödenecektir.
Diğer taraftan,
yapılan yeni düzenlemeye göre sigortalılığı, prim borcu bulunması
sebebiyle durdurulan sigortalıların, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) veya (b) kapsamında yeniden tescil edilmeleri ve çalışmaya devam
etmeleri durumunda, kısa vadeli sigorta kollarından yapılacak ödemeler
bakımından müstehaklık kontrolleri, yeni çalışmaya
başladıkları kapsam türüne göre başladıkları tarih itibariyle 5510 sayılı
Kanunun 18. maddesinde belirtilen şartlar dâhilinde değerlendirilerek
(sigortalılığın durdurulduğu döneme ait prim borcu dikkate alınmadan) kısa
vadeli sigorta kollarından sağlanan haklardan yararlandırılacaktır.
Örnek: Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı 01.10.2008
tarihinde başlayan ve sigortalılığı 30.04.2009 tarihi itibariyle (63) kodu ile
durdurulan ve 01.05.2015 tarihi ile yeniden sigortalılığı başlatılan bir kişi,
90 günlük prim ödeme gün sayısını dolduracağı 30.07.2015 tarihinden itibaren,
anılan döneme ilişkin prim borcunun ödenmiş olması ve prim ve prime ilişkin
başkaca herhangi bir borcunun bulunmaması şartıyla geçici iş göremezlik
ödeneğinden faydalandırılacaktır.
5.2.
Sağlık Hak Sahipliği
5510 sayılı Kanunun geçici 63.
maddesinin üçüncü fıkrasında, sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların
bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında 1/1/2012
tarihinden bu maddenin yürürlük tarihine kadar durdurulan süreler için, genel
sağlık sigortası (60/g) hükümlerinin
uygulanmayacağı öngörülmüştür.
Ancak, söz konusu sigortalılardan
geçici 63. madde kapsamında sigortalılıkları durdurulan sürelerde, durdurma
işleminden önce Kanunun 67. maddesinin birinci fıkrasında sayılan istisnai
durumlarda belirtilen şartlara göre sağlık hak sahipliği bulunan kişilere
verilen sağlık hizmetlerine ait giderler, yersiz tedavi gideri olarak
değerlendirilmeyecektir.
Kanunun geçici 63.
maddesine göre; Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki
sigortalılardan, 30.04.2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye
ilişkin prim borcu bulunması nedeniyle, sigortalılıkları durdurulan ve 01.05.2015
tarihi itibariyle yeniden sigortalılığı başlatılan sigortalıların, sağlık
yardımlarından faydalanabilmeleri için; Kanunun 67. maddesinin birinci
fıkrasında sayılan istisnai durumlar hariç olmak üzere, sağlık hizmet
sunucusuna müracaat ettiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde 30 günlük prim
ödeme gün sayısının olması ile 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borcunun
bulunmaması şartı aranacaktır.
Örnek: Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılığı 30.04.2015
tarihi itibariyle durdurulan ve 01.05.2015 tarihi ile yeniden sigortalılığı
başlatılan sigortalı, 30 günlük prim ödeme gün sayısını şartını 01.06.2015
tarihi itibariyle yerine getirecektir. 2015 Mayıs ayına ilişkin ilişkin
priminin ödenmiş olması ve 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borcunun
bulunmaması şartıyla sigortalı Kurum sağlık hizmetlerinden faydalanmaya
başlayacaktır.
6. İŞ-KUR Kursiyerlerine İlişkin
Düzenleme
6645 sayılı Kanunun 44. maddesi
ile 5510 sayılı Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde
yer alan “bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında
ayrıca” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 5.
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılan Türkiye İş Kurumu tarafından
düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan
kursiyerlerin tamamı için, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri
yanında genel sağlık sigortası hükümleri de uygulanacaktır. Bu kapsamdaki
kursiyerler için İş-Kur tarafından genel sağlık sigortası primi bildirilecek ve
bunlar kendi sigortalılığı üzerinden sağlık yardımlarından
faydalandırılacaktır.
7. Emzirme
Ödeneği
07.04.2015 tarihli ve
29319 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 16. maddesi ile 633 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen Ek 4. madde ile 15.05.2015 tarihinden
itibaren Türk vatandaşlarına, canlı doğan birinci çocuğu için 300 TL, ikinci
çocuğu için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 TL doğum yardımı
yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
6637 sayılı Kanuna göre doğum
yardımı yapılması, 5510 sayılı Kanuna göre emzirme ödeneği verilmesine engel
teşkil etmemektedir.
Bu nedenle, 5510 sayılı Kanunun
16 maddesinde öngörülen şartlara haiz olanlara emzirme ödeneği verilmeye devam
edilecektir.
Bilgi edinilmesini ve gereğince
işlem yapılmasını rica ederim.
EK: İş Kazası ve Meslek Hastalığı
Bildirim Formu
|
T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü |
Belgenin Düzenlendiği
Tarih: …./…./.... Belgenin Düzenlendiği
Sayı: ……… |
|
İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI BİLDİRİM
FORMU |
|||
İşyeri Bilgileri: |
|||
İşyeri No: |
|
||
İşyeri Bağlı Bulunduğu
Ünite: |
|
||
İşyeri Bağlı Bulunduğu
İl: |
|
||
İşyeri Adres: |
|
||
İşyeri Unvan: |
|
||
Sigortalı Bilgileri: |
|||
Adı Soyadı: |
|
||
TC Kimlik No: |
|
||
Doğum Tarihi: |
|
||
Uyruğu: |
|
||
Görevi: |
|
||
Tel: |
|
||
Yaranın Türü: |
|
||
Yaranın Vücuttaki
Yeri: |
|
||
Yaralanmaya Neden Olan Araç/Gereç: |
|
||
Bildirim Tarihi: |
|
Bildirim Saati: |
|
İş Kazası Bildirim Bilgileri: |
|||
Bildirimi Hazırlayan: |
|
||
Meslek Hastalığı Halinde
Doldurulacaktır: |
|||
Çalışılan Ortam: |
|
||
Meslek Hastalığı
Saptama Şekli: |
|
||
Meslek Hastalığı
Etkeni: |
|
||
Meslek Hastalığı Etken
Süresi: |
|
||
İş Göremezlik
Seviyesi: |
|
||
Meslek Hastalığı
Tanısı: |
|
||
Meslek Hastalığı Tanı
Tarihi: |
|
||
Bildirim Tarihi: |
|
Bildirim Saati: |
|