T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Tarih : 25.09.2014
Konu :
Kurum alacaklarının Geçici 60. madde uyarınca yapılandırılmasına ilişkin usul
ve esaslar
GENELGE
2014/26
1-
Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 10.9.2014
tarihli ve 6552 sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun 11.9.2014 tarihli ve
29116 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir.
Anılan Kanunun 81. maddesi ile 5510
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa geçici 60. madde
eklenmiş olup, 11.9.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren söz konusu geçici
maddenin;
- Birinci ve ikinci fıkraları
ile Kurumumuzun bazı alacaklarının yeniden yapılandırılarak peşin veya
taksitler halinde ödenmesine imkan sağlanmış,
- Beşinci fıkrası
ile kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve
hesabına bağımsız çalışanlardan sigortalılık süreleri diğer kanunlara göre
durdurulmuş olanların durdurulan sigortalılık sürelerine ilişkin primlerini
ödeme hakkı verilmiştir.
Bu bağlamda, geçici
60. madde uyarınca gerek kapsama giren alacakların yeniden yapılandırılması,
gerekse durdurulan sigortalılık sürelerine ilişkin primlerin ödenmesi sırasında
borçlularca ve sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce/sosyal güvenlik
merkezlerimizce yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
2-
Yapılandırma Kapsamına Giren Alacaklar
2.1- Kapsama
giren alacakların türü ve dönemi
Kapsama
giren Kurumumuz alacaklarının türü ve dönemi anılan maddenin
birinci ve ikinci fıkralarında düzenlenmiştir. Anılan fıkralar uyarınca;
2.1.1- 2014 yılı Nisan ve önceki aylara ilişkin olup, 10.9.2014 ve
öncesinde tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan;
- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan, sigorta primi,
işsizlik sigortası primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, ek karşılık
primi ve sosyal güvenlik destek primi alacakları,
- Yapılandırma
başvurusunda bulunulan tarih itibariyle ödenmesi imkanı
kalkmamış olan isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi
alacakları,
-
Damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı
payı alacakları,
-Özel nitelikteki inşaatlar ile ihale
konusu işlere ilişkin eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi
alacakları,
- 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi
kapsamında genel sağlık sigortalısı olanlardan kaynaklanan genel sağlık
sigortası primi alacakları,
2.1.2- Sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı
almakta iken 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin
ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde
çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilmesi gerekenlere, 11.9.2014 tarihi takip eden
ödeme dönemine kadar yersiz olarak ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin
alacaklar,
2.1.3- 5510
sayılı Kanunda
öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle 30.4.2014 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para
cezası alacakları ile
bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı ve
kanuni faiz alacakları, anılan Kanun kapsamında yeniden yapılandırma kapsamına
giren Kurumumuz alacaklarını oluşturmaktadır.
2.2 -
Başvuru süresi, yeri ve şekli
(2015/1
sayılı Genelgenin 1. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen fıkra) Geçici 60. maddenin
üçüncü fıkrasında; “Bu madde
hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların;
a) Bu maddenin yayımlandığı tarihi izleyen ay başından itibaren; birinci fıkranın (d) bendinde
belirtilen borçlular (2015/11 sayılı
Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) on üç ay([1])
içerisinde, diğer bentlerde belirtilen borçlular ise üç ay içerisinde Kuruma
başvuruda bulunmaları,
…
Gerekir.”
2014/7016
sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1. maddesinin birinci fıkrasında ise ”10.9.2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun
81. maddesiyle 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici 60. maddede yer alan başvuru süresi
ile ilk taksit ödeme süresi, anılan maddenin birinci fıkrasının (d) bendi
hükümlerine ilişkin süreler hariç olmak üzere, aynı maddede belirtilen
sürelerin bitiminden itibaren bir ay uzatılmıştır.
hükmü yer almaktadır.([2])
(2015/1
sayılı Genelgenin 1. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen fıkra) Bu bağlamda geçici
60. maddede öngörülen yapılandırma hükümlerinden yararlanabilmek için;
-
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri
kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan alacaklar ile sosyal
güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken 5335
sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve
kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilerek yersiz
olarak ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin alacaklar için 31 Ocak 2015
tarihinin Cumartesine rastlaması nedeniyle en
geç 2.2.2015 tarihine kadar,
- 5510
sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki
sigortalılık statüsünden kaynaklanan genel sağlık primi alacakları yönünden en geç (2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 2.11.2015([3])
tarihine kadar,
başvuruda bulunulması
gerekmektedir.([4])
Geçici 60. madde uyarınca yeniden
yapılandırma başvurularının 1.10.2014 tarihinden
itibaren yapılması gerekmekle birlikte Kanunun yayımlandığı 11.9.2014
tarihinden 30.9.2014 tarihine kadar yapılan başvurular da kabul
edilecektir.
Başvurular;
2.2.1- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında çalıştırılan sigortalılardan kaynaklanan sigorta primi, işsizlik
sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezası, damga
vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve eksik işçilikten kaynaklanan prim borçları için örneği Ek:
1’de yer alan başvuru formu doldurulmak suretiyle e-Sigorta
kanalıyla veya elden ya da posta yoluyla işyerinin bağlı bulunduğu sosyal
güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine,
2.2.2- 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık
statüsünden kaynaklanan prim borçları ve ilgili kanunları gereği durdurulan
sigortalılık sürelerinin ihyasına ilişkin prim borçları için örneği Ek: 2’de
yer alan başvuru formu doldurulmak suretiyle elden ya da posta yoluyla,
a)
Prim borçları yönünden herhangi bir sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal
güvenlik merkezine,
b)
Durdurulan
sigortalılık sürelerinin ihyasına ilişkin
prim borçları yönünden ise sigortalı
dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine,
2.2.3- 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalıştırılan
sigortalılardan kaynaklanan,
a) Emekli keseneği
ve kurum karşılığı ile sigorta primi için örneği Ek: 3’de yer
alan başvuru formu doldurulmak suretiyle, e-Sigorta kanalıyla veya elden ya da
posta yoluyla Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil Prim ve
Hizmet Daire Başkanlığına,
b) Fiili hizmet süresi
zammı ve itibari hizmet süresi zammına ilişkin prim borçları için örneği Ek:
4’de yer alan başvuru formu doldurulmak suretiyle e-Sigorta kanalıyla
veya elden
ya da posta yoluyla Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Kamu Görevlileri Tescil Prim ve Hizmet Daire Başkanlığına,
c) İdari para
cezası borçları için örneği Ek: 5’de yer alan başvuru formu
doldurulmak suretiyle e-Sigorta kanalıyla veya elden ya da posta yoluyla
işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine,
d) Ek karşılık prim borçları için örneği Ek: 6’da
yer alan başvuru formu doldurulmak suretiyle e-Sigorta kanalıyla veya elden yada posta yoluyla Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
Muhasebe Daire Başkanlığına,
2.2.4- Sosyal
güvenlik destek primi borçlarına
ilişkin yapılacak başvurular için bu maddenin aşağıda yer alan (a), (b) ve (c)
bentlerinde belirtilen borçlar dolayısıyla Ek: 7’de, (d) bendinde
belirtilen borçlar dolayısıyla Ek:8’de yer alan başvuru formu
doldurulacaktır. Bu nitelikteki borçlar için yapılacak başvuruların yeri,
borçluların yaşlılık veya malullük aylığı bağlandığı sigortalılık statüsüne ve
borcun 1.10.2008 tarihinden önce veya sonra olmasına göre farklılık arz
etmektedir.
Buna göre;
a) Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı bağlandıktan sonra
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında
çalışmaya başlayanların, 1.10.2008 tarihinden önceki sürelere ilişkin sosyal
güvenlik destek prim borçları için elden ya da posta kanalıyla, herhangi bir
sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine,
b) 5510 sayılı Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında yaşlılık aylığı
bağlandıktan sonra aynı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında çalışmaya başlayan veya çalışması devam edenlerin 1.10.2008
tarihinden önceki veya sonraki sürelere ilişkin sosyal güvenlik destek primi
borçları için elden ya da posta kanalıyla borç dosyalarının oluşturulduğu
sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi takip birimine,
c) 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendi kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı bağlandıktan sonra aynı Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayan veya
çalışması devam edenlerin 1.10.2008 tarihinden sonraki sürelere ilişkin sosyal
güvenlik destek primi borçları için elden ya da posta kanalıyla borç
dosyalarının oluşturulduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi
takip birimine,
d) 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendi kapsamında emeklilik veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya
başlayanların 1.10.2008 tarihinden sonraki sürelere ilişkin sosyal güvenlik
destek primi borçları için elden ya da posta kanalıyla “Mithatpaşa
Caddesi No:7 Sıhhiye/Ankara” adresinde bulunan Emeklilik Hizmetleri Genel
Müdürlüğü, Kamu Görevlileri Ödemeler Daire Başkanlığına,
başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Diğer taraftan, 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamında olanlar
yönünden bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere yapılandırma talebinde
bulunanlar için birleştirilmiş talep formu oluşturulduğundan, yukarıda
belirtilen nitelikteki her bir sosyal güvenlik destek primi borcu yönünden ayrı
ayrı başvuru formu düzenlenecektir.
Ayrıca, yaşlılık veya malullük aylığı
alanların borç dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal
güvenlik merkezi takip birimince yapılandırma işlemleri sonuçlandırıldıktan
sonra, başvuru formları ve ödeme planlarının bir örneği tahsis dosyalarında
muhafaza edilmek üzere ilgili ünitelere gönderilecektir.
2.2.5- 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılar, 5510 sayılı Kanunun Ek-5. ve
Ek-6. maddeleri kapsamındaki sigortalılar, isteğe bağlı sigortalılar ile (506
SK mülga 85. md, 5510 SK md. 5/g, 5510 SK md. 51/3) topluluk sigortasına tabi sigortalılardan (506 SK
mülga 86. md) kaynaklanan prim alacakları için örneği Ek: 9’da
yer alan başvuru formu doldurulmak suretiyle elden veya posta yoluyla sigortalı dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine,
2.2.6-
5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası
prim alacakları için örneği Ek:10 'da yer alan başvuru formu
doldurulmak suretiyle elden veya posta yoluyla ikametgahının
bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine,
2.2.7- Emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin
ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde
çalışmaları nedeniyle aylıkları yersiz olarak ödendiği tespit edilenlerden;
a) 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının;
-
(a) bendi kapsamındaki sigortalıların, ikametgahının bulunduğu,
- (b) bendi kapsamındaki sigortalıların, sigortalı dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine,
- (c) bendi kapsamındaki sigortalıların ise “Mithatpaşa
Caddesi No:7 Sıhhiye/Ankara” adresinde
bulunan Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Ödemeler Daire Başkanlığına,
Örneği Ek:
11’de yer alan başvuru formu doldurulmak suretiyle elden ya da posta
yoluyla başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı
çalıştıran işverenlerce aynı veya farklı illerde birden fazla işyerinin
bulunması halinde her bir işyeri için ayrı ayrı başvuruda bulunulması
gerekmekle birlikte, başvuru süresi içinde bazı işyerleri için yapılandırma
başvurusunda bulunulduğu halde bazı işyerleri için yapılandırma başvurusunda
bulunulmadığı durumlarda, süresi içinde yapılan başvuru formu ibraz edilmek ve
yazılı olarak başvuruda bulunmak kaydıyla, bu işyerleri için de süresi içinde
başvuruda bulunulmuş kabul edilerek işlemler sonuçlandırılacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) veya (3) nolu
alt bentleri ile (4) nolu alt bendinden kaynaklanan
prim borçları için ayrı ayrı başvuruda bulunmaları gerekirken yalnızca biri
için başvuruda bulunan sigortalılar, her iki borç türü için de başvuruda
bulunmuş kabul edilecektir.
Bu başvurular
sırasında başvuru formunda beyan edilen taksit süresi esas alınacak olmakla
birlikte borçlularca talep edilmesi halinde, başvuru formunda beyan edilen
taksit sürelerine bağlı kalınmaksızın, diğer işyeri için peşin veya farklı
süreli taksit de tercih edilebilecektir.
Hal böyle
olmakla birlikte, bu nitelikteki başvurular sırasında ilk taksit ödeme süresi
geçirildikten sonra (2015/1 sayılı Genelgenin 1. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) (3.3.2015
veya sonrasında)([5])
peşin ödeme seçeneği tercih edilemeyeceği gibi başvuruların bir takvim yılı
içinde ikiden fazla taksit ihlalinin meydana geldiği tarihten sonra (2.6.2015
veya sonrasında) yapılması halinde başvurular işleme alınsa dahi bu defa 2015
yılı içinde ikiden fazla taksit ihlalinin meydana gelmiş olması nedeniyle,
borçların geçici 60. madde kapsamında ödeme hakkı yitirilmiş olacaktır. Dolayısıyla bu nitelikteki başvuruların 2.6.2015 veya
sonrasında yapılmış olması halinde bu başvurular işleme konulmayacaktır.
e-Sigorta kanalıyla yapılacak olan yeniden yapılandırma başvuruları www.sgk.gov.tr
adresinden e-Sigorta kullanıcı kodu
ve şifresi / kesenek bilgi sistemi kullanıcı adı ve şifresi girilmek suretiyle
yapılacaktır.
Ancak, 5510 sayılı Kanun kapsamından çıkartılmış ya da 5510 sayılı Kanun
kapsamından çıkartılmamış olmasına rağmen daha önce alınmış e-Sigorta kullanıcı
kodu ve şifresi şifrelerini unutmuş olan işverenlerce e-Sigorta kanalıyla
başvuru yapılamayacağından, bu nitelikteki işyeri işverenlerince yeniden
yapılandırma başvurularının elden ya da posta kanalıyla işyerinin bağlı bulunduğu
sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine yapılması
gerekmektedir.
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı
çalıştıran kamu idarelerinden, kapatılması veya faaliyetine son verilmesi
nedeniyle kesenek bilgi sistemi kullanıcı adı ve şifreleri iptal edilenlerin
emekli keseneği-kurum karşılığı ve prim borçları ile fiili hizmet süresi zammı
ve itibari hizmet süresine ilişkin kesenek ve kurum karşılığı ile prim borçları
yönünden Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil Prim ve
Hizmet Daire Başkanlığına, idari para cezası borçları yönünden ise işyerinin
bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine elden
veya posta yoluyla yapılması gerekmektedir.
e-Sigorta kanalıyla yapılacak başvurularda, başvuru girişinin yapılmasının
ardından, başvuru formunun barkotlu çıktısı mutlaka alınacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalıştırılan
sigortalılardan kaynaklanan alacaklar için e-Sigorta kanalıyla yapılacak
başvurular, on-lıne olarak işyerinin bağlı
bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine aktarılacak,
ilgili personel tarafından başvuru formlarının bir örneği sistemden alınarak
işyeri dosyasına konulacaktır.
Başvuruların
posta yolu ile yapılması halinde, taahhütlü, iadeli taahhütlü, PTT Kargo
(kapıdan kapıya teslim) ya da APS yolunun tercih edilmesi halinde başvuru
formunun postaya verildiği tarih Kuruma verildiği tarih olarak kabul edilecek,
buna karşın adi posta yolunun tercih edilmiş olması halinde, başvuru formunun
Kurum evrak kayıtlarına giriş tarihi Kuruma verildiği tarih olarak kabul
edilecektir.
2.3-
Uzlaşma kapsamına giren alacaklar
10.7.2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3. maddesi, mülga 7.12.2004 tarihli ve 5272 sayılı
Belediye Kanununun geçici 7. maddesi ve 3.7.2005 tarihli ve 5393 sayılı
Belediye Kanununun geçici 5. maddeleri uyarınca büyükşehir belediyeleri,
belediyeler ve bağlı kuruluşlar ile sermayesinin yüzde ellisinden fazlası
belediyelere ait olan şirketlerin, 31.12.2004 tarihi itibariyle Kurumumuza olan
ve Uzlaşma Komisyonunca karara bağlanarak Resmi Gazete’de
yayımlanan borçları, ilgisine göre İller Bankasından veya Maliye Bakanlığından
ayrılan paylarından tahsil edilmektedir.
Bu
bağlamda, uzlaşma kapsamına giren
borçları Uzlaşma Komisyonunca karara bağlanarak Resmi Gazete’de
yayımlanmış olan belediyeler, bağlı kuruluşlar ve bunlara ait şirketlerin
geçici 60. maddeye istinaden başvuruda bulunmaları halinde, uzlaşmaya varılmış
olan borçlar dışındaki kapsama giren diğer borçları yapılandırılacaktır.
Ayrıca, 1.7.2005 tarihli ve 16-346 Ek
sayılı Genelgede uzlaşma kapsamına, vade tarihi 31.12.2004 ve öncesine ait
borçların girdiği, bu nedenle sigorta primi, işsizlik sigortası primi gibi
bildirge muhteviyatı borçlarda en son 15.10.2004-14.11.2004 dönemine ait aylık
prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan borçların, prim belgelerinin özel sektör
işverenleri gibi takvim ayına göre düzenlenip veriliyor olması halinde ise en
son 2004/Kasım ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinden
kaynaklanan borçların dahil edilebileceği ve uzlaşma
kapsamına alınan borçların, her bir işyeri ve her bir borç türü için SSK Tablo
2a’ya ayrı ayrı kaydedileceği açıklanmıştır.
Bu
bağlamda, uzlaşma kapsamına giren
borçları Uzlaşma Komisyonunca karara bağlanarak Resmi Gazete’de
yayımlanmış olan belediyelerin, bağlı kuruluşların ve bunlara ait şirketlerin
yeniden yapılandırma başvurusunda bulunmaları halinde, sosyal güvenlik il müdürlüklerince/sosyal
güvenlik merkezlerince SSK Tablo 2a’nın kontrol edilerek gerek uzlaşma kapsamındaki dönemlere ilişkin olduğu
halde 31.12.2004 tarihinden sonra tahakkuk etmiş olması nedeniyle
uzlaşma kapsamına alınmamış olan borçlar, gerekse uzlaşma kapsamı dışındaki
geçici 60. madde kapsamına giren borçlar, yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
2.4- 6552 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinin birinci fıkrası
kapsamındaki borçlar
6360
sayılı Kanun gereğince tüzel kişiliği
sona eren belediyelere ait işyerlerinin borçlarının bir kısmı hem geçici 60. madde
kapsamına hem de 6552 sayılı Kanunun geçici 2. maddenin birinci fıkrası
kapsamına girmektedir. Ancak, 6552 sayılı Kanunun geçici 2. maddenin birinci
fıkrası kapsamındaki borçlar, borcu devir alan belediyeye/il özel idareye genel bütçe paylarından aktarılacak olan
tutardan kesinti yapılmak suretiyle ödenecek, ayrıca bu kapsamdaki
borçlar için vade farkı alınmayacaktır. Dolayısıyla bu kapsamdaki borçlar
geçici 60. madde kapsamında yapılandırılmayacaktır
3- Kapsama
Giren Alacakların Yeniden Yapılandırılması
3.1-
Yeniden yapılandırma kapsamında ödenecek
tutarın hesaplanması
Geçici 60. madde uyarınca yapılandırma başvurusunda bulunan
borçluların, ödeyecekleri tutarlar, idari para cezası alacakları için farklı, diğer
alacaklar için farklı şekilde hesaplanacaktır.
a) Sigorta primi, genel
sağlık sigortası
primi, işsizlik sigortası primi, damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı alacaklarının
hesaplanması
Geçici 60. maddenin;
- Birinci fıkrasında, kapsama giren alacak asılları ile bu alacaklara
ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar
geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak
tutarın, bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara
uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların
tamamının tahsilinden vazgeçileceği,
- Onyedinci
fıkrasında, bu madde kapsamına giren
alacakların; asıllarının bu maddenin yayımlandığı
tarihten önce ödenmiş olması şartıyla, bu maddenin yayımlandığı tarih
itibarıyla aslı ödenmiş fer’i alacağın %
40’ının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde kalan % 60’ının
tahsilinden vazgeçileceği, aslı ödenmiş fer’i
alacağın % 40’ının taksitle ödenmek istenmesi halinde bu maddenin dördüncü
fıkrasının (c) bendine göre taksitlendirileceği,
- Onsekizinci
fıkrasında ise bu maddede geçen
Yİ-ÜFE aylık değişim oranları tabirinin, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay
belirlediği 31.12.2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık
değişim oranlarını, 1.1.2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi
(ÜFE) aylık değişim oranlarını, 1.1.2014 tarihinden itibaren yurtiçi üretici
fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını ifade ettiği
öngörülmüştür.
Bu bağlamda, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamındaki
sigortalılık statüsünden kaynaklanan sigorta primi, işsizlik sigortası primi,
genel sağlık sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, damga vergisi, özel
işlem vergisi ve eğitime katkı payı alacaklarının hesaplanması sırasında 6552
sayılı Kanunun yayımlandığı 11.9.2014 tarihine kadar (bu tarih hariç) geçen
süre için gecikme cezası ve gecikme zammı yerine,
anılan Kanunda öngörüldüğü şekilde hesaplanacak tutar ilave edilmek suretiyle,
geçici 60. maddeye göre yeniden yapılandırılacak tutar hesaplanacaktır.
Buna göre kapsama giren alacak asıllarına;
- 1965/Ocak ila 2004/Aralık
ayları arasında toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranları,
- 2005/Ocak ila
2013/Aralık ayları
arasında üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranları,
- 2014/Ocak
ila 2014/Ağustos ayları arasında Yİ-ÜFE aylık
değişim oranları
basit usulde uygulanmak suretiyle gecikme
cezası ve gecikme zammı yerine tahsil edilecek tutar
hesaplanacaktır.
Diğer taraftan, geçici 60. maddenin onsekizinci
fıkrasında, bu madde hükümlerine göre
ödenecek alacaklara bu maddenin yayımlandığı ay için uygulanması gereken Yİ-ÜFE aylık değişim oranı olarak, bu maddenin yayımlandığı tarihten
bir önceki ay için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranının esas alınacağı
öngörülmüştür.
Dolayısıyla yeniden yapılandırma kapsamında
ödenecek tutarın hesaplanması sırasında, kapsama
giren alacak asıllarına ödeme vadesinin sona erdiği tarihten, 2014/Ağustos ve
öncesi aylar için ilgili aya ilişkin belirlenmiş TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE aylık değişim
oranları aylık olarak, Kanunun yürürlüğe girdiği 2014/Eylül ayı için ise
2014/Ağustos ayına ilişkin Yİ-ÜFE aylık değişim oranı günlük (10 gün) olarak
uygulanacaktır.
Alacak
asıllarına TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE aylık
değişim oranlarının aylık olarak tatbik edilmesi sırasında, aylık değişim
oranlarının eksi (-) değer aldığı aylar için; eksi değer almış olan oranlar da
dikkate alınacak, ancak peşin veya taksitler halinde ödenecek tutar, hiçbir
şekilde alacağın asıl tutarından aşağı olamayacaktır.
Sonuç olarak, gecikme cezası ve gecikme zammının yerine dikkate
alınacak tutarın hesaplanmasının ardından bulunan bu tutar ile alacak aslı
toplanarak yeniden yapılandırılacak tutar hesaplanmış olacaktır.
Örnek
1- (D) Anonim Şirketinin 2013/Kasım
ayına ilişkin düzenlemiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan
sigorta primi alacak aslının 1.800,00 TL olduğu varsayıldığında, söz konusu
alacağın ödeme vadesi 31.12.2013 tarihinde sona erdiğinden, bahse konu alacağa
1.1.2014 tarihinden 10.9.2014 tarihine kadar (10.9.2014 tarihi dahil) TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE aylık değişim oranları basit usulde
uygulanarak, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine dikkate alınacak tutar
hesaplanacaktır.
Bu
durumda,
2014/Ocak
için : 3,32
2014/Şubat
için :1,38
2014/Mart
için : 0,74
2014/Nisan
için : 0,09
2014/Mayıs
için : -0,52
2014/Haziran
için : 0,06
2014/Temmuz
için : 0,73
2014/Ağustos
için : 0,42
2014/Eylül
ayı için ise 2014/Ağustos ayı için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranının 10
günlüğü esas alınacağından,
0,42/
30 X 10 = 0,14 olmak üzere,
1.800,00
TL tutarındaki asıl alacağa uygulanacak Yİ-ÜFE oranı;
3,32
+ 1,38 + 0,74 + 0,09+ (-0,52) + 0,06 + 0,73 + 0,42 + 0,14 = 6,36 olacaktır.
Bu
durumda, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine dikkate alınacak tutar;
1.800.00
TL X 6,36 / 100 = 114,48 TL,
Yeniden
yapılandırılacak toplam alacak tutarı
ise 1.800,00 + 114,48 = 1.914,48 TL olacaktır.
Örnek 2- (A) Kamu idaresinin 15.11.2013 ila 14.12.2013 dönemine
ilişkin düzenlemiş olduğu aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan sigorta primi borç aslının 1.800,00
TL olduğu varsayıldığında, söz konusu
borcun ödeme vadesi 14.1.2014 tarihinde sona erdiğinden, bahse konu borca 15.1.2014
ila 10.9.2014 tarihleri arasında TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE aylık değişim oranları basit
usulde uygulanarak, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine dikkate alınacak
tutar hesaplanacaktır. Bu durumda,
15.1.2014
ila 14.2.2014 dönemi için; 2014/Ocak ayının Yİ-ÜFE’si
3,32
15.2.2014 ila 14.3.2014 dönemi için;
2014/Şubat ayının Yİ-ÜFE’si 1,38
15.3.2014 ila 14.4.2014 dönemi için;
2014/Mart ayının Yİ-ÜFE’si 0,74
15.4.2014 ila 14.5.2014 dönemi için;
2014/Nisan ayının Yİ-ÜFE’si 0,09,
15.5.2014 ila
15.6.2014 dönemi için; 2014/Mayıs ayının Yİ-ÜFE’si (-0,52),
15.6.2014 ila
14.7.2014 dönemi için; 2014/Haziran ayının Yİ-ÜFE’si 0,06,
15.7.2014
ila 14.8.2014 dönemi için 2014/Temmuz ayının
Yİ-ÜFE’si 0,73,
15.8.2014 ila 10.9.2014 dönemi
için ise 2014/Ağustos ayı için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranının 27
günlüğü esas alınacağından,
0,42 /
30 X 27 = 0,378 olmak üzere,
1.800,00
TL tutarındaki asıl alacağa uygulanacak
Yİ-ÜFE oranı;
3,32 +
1,38 + 0,74 + 0,09+ (-0,52) + 0,06 + 0,73 + 0,378 = 6,178 olacaktır.
Bu
durumda, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine dikkate
alınacak tutar;
1.800,00
TL X 6,178 / 100 = 111,20 TL,
Yapılandırılacak alacak tutarı ise 1.800,00 + 111,20 = 1.911,20
TL olacaktır.
Geçici 60. maddenin birinci fıkrası uyarınca, yeniden
yapılandırma kapsamına 2014/Nisan ve önceki aylara ilişkin olup 10.9.2014 veya
öncesinde tahakkuk etmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, damga
vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi borçları girmektedir.
Dolayısıyla, 2014/Nisan ve önceki aylara ilişkin olup 11.9.2014
veya sonrasında tahakkuk etmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve damga
vergisi borçları yapılandırma kapsamına alınmayacaktır. Bu bağlamda, 2014/Nisan
ve önceki aylara ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin tahakkuk
işleminin 11.9.2014 veya sonrasında yapılacağı durumlarda bu belgelerden dolayı
tahakkuk eden borçların yapılandırma kapsamına dahil
edilmemesi amacıyla, öncelikle yapılandırma işlemleri tamamlanacaktır. Bu
nedenle bahse konu belgelerin tahakkuk işlemleri, yapılandırma işlemlerinin
tamamlanmasının ardından gerçekleştirilecektir.
Hal böyle olmakla birlikte,
2014/Nisan ve önceki aylara ilişkin olup (2015/1 sayılı Genelgenin 2. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare)
11.9.2014 ila 2.2.2015 tarihleri arasında([6])
işverenlerce Kurumumuza verilen veya Kurumumuzca re’sen
düzenlenen aylık prim ve hizmet belgeleri
- Mahkeme
ilamına istinaden düzenlenmiş ve mahkemenin ilam tarihinin 10.9.2014 veya
öncesi bir tarih olması,
- Kurumun
denetim ve kontrolle görevli memurlarınca düzenlenmiş ve rapor tarihinin 10.9.2014
veya öncesi bir tarih olması,
- Resmi kurum ve kuruluşlardan alınan yazılara istinaden düzenlenmiş ve bahse konu
yazıların 10.9.2014 veya öncesinde Kuruma intikal ettirilmiş olması,
- Ek-10 sigortalıların
eksik gün bildirim formlarının verilmemesi veya verilmesine rağmen Kurumca
geçerli sayılmaması nedeniyle düzenlenmiş ve söz konusu belgelerin
işverenlerden 10.9.2014 veya öncesinde istenilmiş olması halinde, söz konusu prim belgelerinin 10.9.2014 ve öncesinde Kuruma
verildikleri kabul edilerek, tahakkuk eden sigorta primi ve işsizlik sigortası prim
borçları da yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Diğer taraftan, 2014/Nisan ve önceki
aylara ilişkin açılan hizmet tespit davalarına istinaden 10.9.2014 ve öncesinde ilk derece mahkemelerince verilen
kararlar için işverenlerce temyiz yoluna başvurulmuş olmasına rağmen,
Yargıtay tarafından nihai karar verilmeden yapılandırma başvurusunda
bulunulması halinde, ilgililerce ilk derece mahkemesinin kararına istinaden
düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma verilmesi kaydıyla, davadan
feragat edildiğine dair dilekçe alınmaksızın bahse konu prim belgelerinin
tahakkuk işlemleri yapılarak söz konusu borçlar da yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Yargıtay tarafından nihai karar verilmeden önce ilk derece
mahkemelerinin kararlarına istinaden düzenlenerek
Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinin yalnızca tahakkuk işlemleri
yapılacak, söz konusu belgelerin hizmet kısmı (sigortalıların yer aldığı bölüm)
ise Yargıtay’ca onama kararı verilmesi halinde işleme alınacaktır. Yargıtay
tarafından, ilk derece mahkemesince alınan kararının bozulması halinde, yapılan
ödemeler varsa diğer borçlara mahsup edilecek, yoksa 5510 sayılı Kanunun 89. maddesine
göre ilgililere iade edilecektir.
b) Emekli keseneği ve kurum karşılıkları alacaklarının hesaplanması
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılardan
kaynaklanan emekli keseneği ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı
ve itibari hizmet süresi emekli keseneği ve kurum karşılıklarına ilişkin
alacaklar için geçici 60. maddeye göre başvuruda bulunulması halinde; yeniden
yapılandırılacak olan tutar 2008/Eylül ve öncesi dönemlerden kaynaklanan
alacaklar için ayrı, 2008/Ekim ve sonraki
dönemlerden kaynaklanan alacaklar için ayrı hesaplanacaktır. Bu şekilde hesaplanan alacak tutarı toplanarak, yeniden yapılandırmaya esas tutar
belirlenmiş olacaktır.
b.1) 2008/Eylül ve önceki aylara ilişkin alacaklar yönünden hesaplama
Mülga 5434
sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 17. maddesinin;
- Onbirinci fıkrasında, “(ç) fıkrasında yazılı süreler içerisinde
yatırılmayan Sandık gelirleri ise, kurumlarından % 30 faizi ile birlikte 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tahsil olunur.”
- Onikinci fıkrasında, “Kurumların bütçelerindeki ödeneğin yetmemesi
veya ödenek mevcut olduğu halde mahalline ödeme emri gönderilmemesi dolayısıyla
Sandık gelirlerinin zamanında gönderilmemesi halinde bu paralar % 20 gecikme
zammıyla birlikte ilgili kurumdan alınır.”
5510 sayılı Kanunun
geçici 4. maddesinin onikinci fıkrasında ise “Bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ait 5434 sayılı Kanundan
kaynaklanan alacakların takip ve tahsil işlemleri 5434 sayılı Kanunun bu
Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili hükümlerine göre Kurumca sonuçlandırılır.
Ancak bunlardan bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce Maliye Bakanlığının
ilgili birimleri tarafından takip ve tahsil işlemleri başlatılmış olanların
işlemleri bunlar tarafından sonuçlandırılır.”
hükümleri
yer almaktadır.
Buna göre, 2008/Eylül ve önceki aylara
ilişkin emekli keseneği ve kurum karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı ve itibari hizmet süresine ilişkin
emekli keseneği ve kurum karşılıkları yönünden, geçici 60. maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten bir önceki gün olan 10.9.2014 tarihine kadar hesaplanan
TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarı ile mülga 5434 sayılı Kanunun 17. maddesine göre
hesaplanan gecikme zammı karşılaştırılarak, borçlunun lehine olan tutar alacak
aslına ilave edilerek yeniden yapılandırmaya esas alacak tutarı
belirlenecektir.
Örnek
3 - (A) Belediyesinde çalışan
sigortalıların her ayın 15’i ila takip eden ayın 14’üne ilişkin maaşlarını
peşin aldığı, 2005/Mart ayına ilişkin emekli keseneği ve kurum karşılığı borç
aslının 25.000,00 TL olduğu ve bu borcun geçici 60. maddeye göre ödenmek
istenildiği varsayıldığında, söz konusu alacak için mülga 5434 sayılı Kanunun
17. maddesine göre hesaplanan gecikme zammı (% 20) ile geçici 60. maddeye göre
hesaplanan Yİ-ÜFE oranı (% 46,60) karşılaştırıldığında, mülga 5434 sayılı
Kanunun 17. maddesine göre hesaplanan gecikme zammı daha düşük olduğundan,
yapılandırma kapsamında ödenecek tutarı; 25.000,00 X 20 / 100 = 5.000,00 TL
gecikme zammı olmak üzere, 25.000,00 + 5.000,00 = 30.000,00 TL olacaktır.
b.2) 2008/Ekim
ve sonraki aylara ilişkin alacaklar
yönünden hesaplama
2008/Ekim
ve sonraki aylara ilişkin emekli keseneği ve kurum
karşılıkları ile fiili hizmet süresi zammı ve itibari hizmet süresi kesenek ve
kurum karşılık borçları yönünden yapılandırma kapsamında ödenecek borç tutarı “a) Sigorta primi, genel sağlık sigortası primi, işsizlik
sigortası primi, damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı
alacaklarının hesaplanması” başlıklı bölümde açıklanan şekilde
hesaplanacaktır.
c) İdari
para cezası alacaklarının hesaplanması
Geçici
60. maddenin ikinci fıkrasında, “30.4.2014 tarihine kadar (bu tarih dâhil)
işlenen fiillere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla
ödenmemiş olan idari para cezası asıllarının % 50’si ile bu tutara ödeme
sürelerinin bittiği tarihlerden bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar geçen
süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu maddede belirtilen süre ve
şekilde ödenmesi halinde idari para cezası asıllarının kalan % 50’si ile idari
para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilir.” hükmü yer almaktadır.
Bu bağlamda, geçici
60. madde uyarınca yeniden yapılandırma başvurusunda bulunan borçluların, 30.4.2014
ve önceki sürelerde işlemiş oldukları fiiller dolayısıyla uygulanan idari para
cezalarından, (2015/1 sayılı Genelgenin 3. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) başvuru
tarihinin sonuna kadar (02.02.2015 tarihine kadar)([7])
tebliğ edildiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş olanları yeniden
yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Dolayısıyla, idari
para cezalarının geçici 60. madde uyarınca yeniden yapılandırılmasında, cezaya
konu fiilin 30.4.2014 veya öncesinde işlenmiş olması ve (2015/1 sayılı
Genelgenin 3. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 02.02.2015 veya öncesinde tebliğ edilmiş olması esas
olduğundan([8]),
30.4.2014 tarihinden önce işlenmiş ancak başvuru tarihi itibariyle tebliğ
edilmemiş idari para cezaları (2015/1 sayılı Genelgenin 3. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 02.02.2015
tarihinden önce tebliğ edilmesi kaydıyla([9])
yeniden yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Örnek
4- (A) Limited Şirketince ilk defa 28.4.2014
tarihinde sigortalı çalıştırmaya başlanıldığı halde işyeri bildirgesinin
Kurumumuza 29.4.2014 tarihinde verildiği varsayıldığında, cezaya konu fiil
bildirgenin yasal verilme süresinin son günü olan 28.4.2014 tarihinde işlenmiş
olduğundan bahse konu ceza (2015/1 sayılı Genelgenin 3. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 02.02.2015
tarihinden önce([10])
işverene tebliğ edildiği takdirde yapılandırma kapsamına dahil
edilecektir.
Buna karşın, 1.5.2014
ve sonrasında işlenen fiiller dolayısıyla uygulanan cezalar (2015/1 sayılı
Genelgenin 3. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 02.02.2015 tarihinden önce tebliğ edilmiş([11])
olsa da yapılandırma kapsamına dahil edilmeyecektir.
Örnek
5- 26.4.2014 tarihinde işten ayrılmış
(A) sigortalısına ilişkin sigortalı işten ayrılış bildirgesinin 18.6.2014
tarihinde Kurumumuza verildiği varsayıldığında, cezaya konu fiil bildirgenin
yasal verilme süresinin son günü olan 6.5.2014 tarihinde işlenmiş olduğundan
bahse konu ceza (2015/1 sayılı Genelgenin 3. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 02.02.2015
tarihinden önce([12])
işverene tebliğ edilmiş olsa dahi yapılandırma kapsamına dahil
edilmeyecektir.
Yeniden yapılandırma
başvurularının sisteme girilmesi sırasında, 30.4.2014 ve önceki tarihlerde
işlenmiş olan fiiller dolayısıyla uygulanmış, ancak tebliğ edilememiş veya
tebliğe çıkartılmamış idari para cezalarının bulunduğunun anlaşılması halinde,
öncelikle söz konusu cezalar ilgililere tebliğ edilecek, ardından yeniden
yapılandırma başvuruları sonuçlandırılacaktır.
Yine, 30.4.2014 tarihi ve önceki
sürelerde işlenmiş olan fiiller dolayısıyla uygulanmış olan idari para
cezalarının tebliğ tarihlerinin sisteme girilmemesi durumunda bu cezalar
yeniden yapılandırma kapsamı dışında kalacağından, başvuru giriş işlemleri
sırasında tebliğ edildiği halde tebliğ tarihi girilmemiş idari para cezasının
olup olmadığı araştırılacaktır.
İdari para
cezası borçlarının yapılandırılması sırasında, idari para cezası alacak
asıllarının % 50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 10.9.2014
tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları uygulanmak
suretiyle, geçici 60. maddeye göre yeniden yapılandırılacak tutar
hesaplanacaktır.
Örnek 6- 17.1.2014
tarihinde işe başlayan bir sigortalıya ilişkin işe giriş bildirgesinin Kurumumuza 20.1.2014 tarihinde verildiği ve bahse
konu fiile ilişkin 1.071,00 TL tutarındaki idari para cezasının işverene
6.3.2014 tarihinde tebliğ edildiği halde ödenmediği varsayıldığında, söz konusu
cezanın yasal ödeme süresi 21.3.2014 tarihinde sona erdiği dikkate alınarak;
Yeniden
yapılandırılacak olan alacak aslı
1.071,00 X 50 / 100 = 535,50 TL olacaktır.
Bahse konu alacak için gecikme cezası ve gecikme zammı
yerine hesaplanacak Yİ-ÜFE tutarı ise
aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
22.3.2014
ila 21.4.2014 dönemi için; 2014/Mart ayının
Yİ-ÜFE’si 0,74
22.4.2014
ila 21.5.2014 dönemi için; 2014/Nisan ayının
Yİ-ÜFE’si 0,09,
22.5.2014
ila 21.6.2014 dönemi için; 2014/Mayıs ayının
Yİ-ÜFE’si (-0,52),
22.6.2014
ila 21.7.2014 dönemi için; 2014/Haziran ayının
Yİ-ÜFE’si 0,06,
22.7.2014
ila 21.8.2014 dönemi için 2014/Temmuz ayının
Yİ-ÜFE’si 0,73,
22.8.2014 ila 10.9.2014 dönemi
için ise 2014/Ağustos ayı için belirlenen Yİ-ÜFE aylık değişim oranının 20
günlüğü esas alınacağından,
0,42 /
30 X 20 = 0,28 olmak üzere,
535,50
TL tutarındaki asıl alacağa uygulanacak
Yİ-ÜFE oranı;
0,74 +
0,09+ (-0,52) + 0,06 + 0,73 + 0,28 = 1,38 olacaktır.
Bu
durumda, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine dikkate
alınacak tutar;
535,50
TL X 1,38 / 100 = 7,39 TL,
Yapılandırılacak alacak tutarı ise 535,50 + 7,39 = 542,89 TL
olacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan
idari para cezası borçlarına ait yeniden yapılandırma işlemleri sosyal güvenlik
il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezleri tarafından MOSİP programları
vasıtasıyla yapılacaktır. İdari para cezası borcunun
yapılandırma kapsamına girip girmeyeceği, İdari Para Cezası Programı veri
tabanında mevcut İPC kaydına ait dönem ve idari para cezasının işverene tebliğ
tarihi bilgilerine göre program tarafından otomatik olarak hesaplanacağından, başvuruların
onaylanarak ödeme planı oluşturulmasından önce tebliğ edilememiş idari para
cezalarının ilgili kamu idarelerine tebliğ edilmesi ve tebliğ edildiği halde tebliğ tarihi girilmemiş olanların tebliğ
tarihlerinin sisteme girilmesi sonrasında yeniden yapılandırma
başvuruları sonuçlandırılacaktır.
d) Aslı
ödenmiş fer’i alacakların hesaplanması
Kapsama giren alacak asıllarının
geçici 60. maddenin yayımlandığı tarihten önce ödenmiş olmasına rağmen fer’ilerinin ödenmemiş olduğu durumlarda, fer’i alacaklara 10.9.2014 tarihine kadar sosyal güvenlik
mevzuatının ilgili hükümleri doğrultusunda hesaplanan tutarın % 40’ı yeniden
yapılandırmaya esas alacak tutarı olacaktır.
e) Eksik İşçilikten kaynaklanan prim alacaklarının hesaplanması
(2015/1 sayılı Genelgenin 4. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen bent)
Özel
nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilikten
kaynaklanan prim alacaklarının yeniden yapılandırma kapsamına dahil edilebilmesi için ihale konusu işin veya özel bina
inşaatının 30.4.2014 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş olması ve re’sen tahakkuk ettirilen prim borçlarının en geç 10.9.2014
tarihine kadar işverenlere tebliğ edilmiş olması gerekmektedir.
Diğer
taraftan, 30.4.2014 tarihine kadar bitirilmiş ihale konusu işler ve özel bina
inşaatlarıyla ilgili olarak, 10.9.2014 tarihine kadar işin bitirildiğine dair
dilekçe ile başvurularak teminat iade yazısının/ilişiksizlik belgesinin
verilmesi talep edilmiş olmasına rağmen ilgili sosyal güvenlik merkezince fark
işçilik borcunun işverene tebliğ edilememiş olması halinde, işverenlere
atfedilebilecek bir kusurun bulunmadığı da dikkate alınarak gerekli
araştırma/tespit işlemi derhal sonuçlandırılacak ve varsa bu işlere ilişkin
fark işçilikten kaynaklanan prim alacakları da yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Buna
göre, 30.4.2014 tarihine kadar bitirilmiş özel bina inşaatları ile ihale konusu
işlerle ilgili olarak 10.9.2014 tarihine kadar işin bitirildiğine dair müracaat
edilmiş olması halinde, re’sen tahakkuk ettirilen prim
borçlarının en geç 1.6.2015 tarihine kadar (1.6.2015 tarihi de dahil) tebliğ edilerek, taksitlerden en az birinin yasal
süresi içinde ve 1.6.2015 tarihinden önce ödenmesi kaydıyla yapılandırma
hükümlerinden istifade edilebilecektir.
Dolayısıyla
30.4.2014 tarihine kadar bitirilmiş ihale konusu işler ve özel bina
inşaatlarıyla ilgili olarak, 10.9.2014 tarihine kadar işin bitirildiğine dair
dilekçe ile başvurularak teminat iade yazısının/ilişiksizlik belgesinin
verilmesi talep edilmiş olması halinde, söz konusu borçlar varsa diğer sigorta
prim borçları ile birlikte aynı ödeme planında gösterilecektir.
Örneğin,
özel bina inşaatını 17.3.2013 tarihinde bitirmiş, işin bitirildiğine dair
dilekçesini 10.7.2014 tarihinde Kuruma vermiş ve 21.11.2014 tarihinde yapılandırma
başvurusunda bulunmuş olan bir işverene ilişkin olarak ruhsatı veren Kurumla
yazışma yapılarak özel bina inşaatı ile ilgili asgari işçilik araştırma
işlemlerinin yapılmasına esas bilgiler temin edildikten sonra fark işçilik
borcunun 24.4.2015 tarihinde tebliğ edildiği varsayıldığında, bahse konu
işverenin fark işçilik borçları diğer borçları ile birlikte taksitler
halinde ödenebilecektir.
Diğer
taraftan, 30.4.2014 ve öncesinde bitirildiği halde işin bitirildiğine dair
herhangi bir beyanda bulunulmayan, ancak işin
anılan tarihten önce bitirildiğinin 02.02.2015 tarihine kadar kanıtlanması ve
bildirilmesi halinde ya da işin bitirildiği hususunda işverenlerce
herhangi bir beyanda bulunulmamasına rağmen denetim ve kontrolle görevli
memurlarca 30.4.2014 tarih veya öncesinde işin bitirildiği hususunun tespit
edilmiş olması ve bu konuda düzenlenen rapor
tarihinin 2.2.2015 veya öncesine ilişkin olması halinde bahse konu
borçlar da yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Öte
yandan, ihale konusu işyerlerine ilişkin idare nezdindeki banka teminat
mektuplarının süreli olması halinde, bu teminat mektuplarının süresiz ve kat’i
olacak şekilde değiştirilmesi ya da teminat mektuplarının süresinin peşin veya
taksitle ödeme başvurusuna bakılarak son ödeme tarihini izleyen üçüncü ayın
sonuna kadar uzatılması gerekmektedir.
Teminat
mektuplarının süresiz ve kat’i olması veya süreli olmasına rağmen, süresinin en
az peşin veya taksitle ödeme başvurusuna göre son ödeme tarihini izleyen üçüncü
ayın sonuna kadar devam ediyor olması halinde, teminat mektupları ile ilgili
olarak herhangi bir işlem yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Hal
böyle olmakla birlikte, idare nezdindeki banka teminat mektupları süreli olan,
ancak süresi yapılandırma başvurusunun sona ereceği 2.2.2015 veya öncesinde
sona erecek olan işyeri işverenlerince peşin veya taksitler halinde
yapılandırma başvurusunda bulunulduğu takdirde, teminat mektuplarının süresinin
uzatılmasına veya süresiz ve kat’i olarak değiştirilmesine gerek olmaksızın,
talep edilen taksit süresine göre borçlar peşin veya taksitler halinde
ödenebilecektir.
Ayrıca, peşin ödeme başvurusunda bulunmuş işverenlerce
ilgili idarelere verilmiş banka teminat mektuplarının süresinin 3.2.2015 ila
01.06.2015 tarihleri arasında sona eriyor olması halinde, teminat mektuplarının
süresinin uzatılmasına veya süresiz ve kat’i olarak değiştirilmesine gerek
bulunmamaktadır.([13])
3.2-
Genel sağlık sigortalılarının gelir testi
işlemleri
6552 sayılı Kanunun 57.
maddesi ile 5510 sayılı Kanununa geçici 53. madde eklenmiş olup söz konusu
maddede,
“60. maddenin
birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortası tescili yapılmış
olup da gelir testine hiç başvurmayanlardan bu maddenin yayımını takip eden
aybaşından itibaren altı ay içerisinde gelir testine başvuran kişilerin genel
sağlık sigortası primleri yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç
tarihinden itibaren tahakkuk ettirilir.
60. maddenin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında re’sen genel sağlık sigortası tescili yapılmış olanlardan
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce gelir testi yaptırmış olmakla
birlikte gelir düzeyleri asgari ücretin iki katından daha düşük olarak tespit
edilmiş olanların, bu tespit öncesinde genel sağlık sigortası primi ödenmemiş
olan süreleri hakkında da gelir testi sonucu bulunan tutarlar esas alınarak
birinci fıkra hükümleri uygulanır. Ancak,
bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar
ödemiş oldukları genel sağlık sigortası primi ile gecikme cezası ve
gecikme zammı tutarları geri iade edilmez.
Bu
maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esaslar Kurumca belirlenir.
Birinci fıkrada belirtilen altı aylık süreyi altı ay daha uzatmaya
Bakanlar Kurulu yetkilidir.” hükmü yer
almaktadır.
Bu bağlamda, geçici
53. madde uyarınca gelir testi yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
3.2.1. İlk
defa gelir testine başvuracak olan genel sağlık sigortalıları ile ilgili
yapılacak işlemler
5510 sayılı
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında zorunlu genel
sağlık sigortası tescili yapıldığı halde gelir testine hiç başvurmayan
kişilerin, geçici 53. maddenin Resmi Gazete’de
yayımlandığı (11.9.2014) tarihi takip eden aybaşından itibaren (2015/11 sayılı
Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) on iki ay([14])
içerisinde ((2015/11
sayılı Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 30.9.2015([15])
tarihi mesai bitimine kadar) yerleşim yerindeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakfına gelir testi başvurusunda bulunmaları durumunda genel sağlık sigortası
tescili, gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren
güncellenecek ve belirlenen gelir seviyesine göre primleri tahakkuk
ettirilecektir.
Örnek 7- 10.5.2012
tarihinde Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında
zorunlu genel sağlık sigortalısı olan ve “Gelir Testine Müracaat Bildirim
Tebligatı” formu tebliğ edilmediği anlaşılan kişinin, 10.10.2014
tarihinde ilk defa gelir testi yaptırmak için sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakfına başvuruda bulunduğu, vakıf tarafından yapılan inceleme ve değerlendirme
neticesinde aile içerisinde kişi başına düşen gelirin asgari ücretin üçte biri
ile asgari ücret arasında (60/G-1 gelir seviyesinde) tespit edildiği varsayıldığında, kişiye ait tescil kaydı
tescil başlangıç tarihi olan 10.5.2012 tarihinden itibaren (60/G-1)
gelir seviyesine göre güncellenecek ve genel sağlık sigortası primleri bu gelir
seviyesi üzerinden tahakkuk ettirilecektir. Bu kişinin 10.9.2014 tarihine kadar ödenmiş genel sağlık
sigortası primleri varsa iade edilmeyecektir.
Örnek 8- 21.3.2013
tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak, 12.4.2013
tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen
kişinin gelir testine hiç başvurmaması nedeniyle aile içindeki kişi başına
düşen gelir miktarının asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilerek
primleri 21.3.2013 tarihinden itibaren (60/G-3) gelir seviyesi esas alınarak
tahakkuk ettirilmiştir. Yapılan inceleme neticesinde daha önce hiç ödeme
yapmadığı tespit edilen bu kişinin geçici 53. maddeye istinaden 18.10.2014
tarihinde gelir testi yaptırmak için müracaat ettiği ve yapılan gelir testi
sonucunda aile içindeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin
üçte biri ile asgari ücret arasında tespit edildiği varsayıldığında, bu kişinin
primleri tescil başlangıç tarihi olan 21.3.2013 tarihinden itibaren (60/G-1)
gelir seviyesi üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
(2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015
tarihinde eklenen paragraf) 30.9.2015
tarihinden önce Kuruma müracaat ederek gelir testi yaptırmak istemediğini
yazılı olarak beyan etmesi nedeniyle aile içindeki gelirin kişi başına düşen
aylık tutarı, Kanunun 82. maddesine göre belirlenen aylık prime esas kazanç alt
sınırının (asgari ücretin) iki katından fazla olduğu kabul edilenler hakkında
da Kanunun geçici 53. maddesinin birinci fıkrasına göre işlem yapılır.
Örneğin;
5.4.2013 tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak,
22.04.2013 tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen
kişinin gelir testi yaptırmak istemediğini yazılı olarak beyan etmesi sebebiyle
aile içindeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin iki katından
fazla (60/G-3) olduğu kabul edilerek primleri tescil başlangıç tarihi
itibariyle tahakkuk ettirilmiştir. Yapılan inceleme neticesinde daha önce hiç
ödeme yapmadığı tespit edilen bu kişinin geçici 53. maddeye istinaden
07.01.2015 tarihinde gelir testi yaptırmak için müracaat ettiği ve yapılan
gelir testi sonucunda aile içindeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari
ücretin üçte biri ile asgari ücret arasında (60/G-1) olduğu tespit edilmiştir. Bu kişinin primleri tescil başlangıç tarihi olan
05.04.2013 tarihinden itibaren asgari ücretin üçte biri ile asgari
ücret arasında gelir seviyesi (60/G-1) üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
3.2.2. 10.09.2014 ve öncesinde gelir seviyesi tespit edilmiş
genel sağlık sigortalıları ile
ilgili yapılacak işlemler
5510 sayılı
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında zorunlu genel
sağlık sigortası tescili yapıldığı halde, gelir testi yaptırmak için 28.12.2011
tarihli ve 28156 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Genel Sağlık Sigortası Kapsamında
Gelir Tespiti, Tescil ve İzleme Sürecine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmelikte öngörülen sürenin (60/C-1 için 6 ay, 60/G için 1 ay)
dışında sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvuruda bulunan
kişilerin, tescil başlangıç tarihinden gelir testinin sonuçlandığı tarihe kadar aile içerisindeki kişi başına düşen
gelirleri asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilmekte ve
primleri (60/G-3) seviyesi esas alınarak tahakkuk ettirilmektedir. Gelir testinin sonuçlandığı tarihten sonra ise tespit edilen
gelir testi sonucuna göre (C-1), (G-1) (G-2) veya (G-3) gelir seviyesi
üzerinden prim tahakkuku yapılmaktadır.
5510 sayılı Kanunun
geçici 53. maddesinde, gelir testi sonucuna göre belirlenen gelir seviyesinin
tescil başlangıç tarihinden itibaren esas alınacağı öngörüldüğünden, bu
nitelikteki kişilerin genel sağlık sigortası primleri, tespit edilen gelir
seviyesi esas alınarak tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk
ettirilecektir.
Ayrıca yine anılan geçici 53. madde
uyarınca gelir testi sonucunun primi ödenmemiş süreler için uygulanacağı
öngörüldüğünden, bu kişilerin tescil işlemleri gelir testi sonucuna göre
güncellenecek ancak, 10.9.2014 tarihinden önce ödenen genel sağlık sigortası
primlerin iadesi yapılmayacaktır.
Örnek 9- 1.5.2012
tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak, 11.5.2012
tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen kişinin, 18.2.2013
tarihinde gelir testine başvuruda bulunduğu, gelir testinin 21.2.2013 tarihinde
sonuçlandığı ve aile içinde kişi başına
düşen gelir miktarının aylık asgari ücretin üçte birinden az olduğunun
tespit edildiği varsayıldığında, bu kişinin genel sağlık sigortası primleri;
- Gelir testine
6 aylık süreden sonra başvurması nedeniyle aile içindeki kişi başına düşen
gelir miktarı asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilerek 1.5.2012
tarihinden gelir testinin sonuçlandığı 20.2.2013 tarihine kadar (60/G-3) gelir
seviyesi esas alınarak,
- 21.2.2013 tarihinden
itibaren ise gelir testi sonucuna göre belirlenen (60/C-1) gelir seviyesi esas
alınarak
tahakkuk ettirilmiştir.
Ancak; sigortalının tescil işlemleri Geçici 53. madde hükümlerine istinaden
yeniden değerlendirildiğinde, 1.5.2012 tarihinden 20.2.2013 tarihine kadar bu
kişi adına tahakkuk eden genel sağlık sigortası primleri için herhangi bir
ödemenin olmadığı da dikkate alındığında, gelir testi sonucunda tespit edilen
(60/C-1) gelir düzeyi; 21.2.2013 tarihinden itibaren değil, tescil başlangıç
tarihi olan 1.5.2012 tarihinden itibaren dikkate alınacaktır. Dolayısıyla bu kişinin genel sağlık sigortalılığından
kaynaklanan primlerinin tamamı ilgili kurumlarca ödeneceğinden, bu kişinin
yapılandırmaya esas herhangi bir borcu olmayacaktır.
Örnek 10- 11.3.2013
tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak, 17.4.2013
tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen kişinin, 21.11.2013
tarihinde gelir testine başvuruda bulunduğu, gelir testinin 29.11.2013
tarihinde (60/G-1) gelir seviyesinde sonuçlandığı varsayıldığında, kişinin
genel sağlık sigortasına ilişkin tescil kayıtlarının incelenmesi sonucunda;
- Mevzuatımızda
öngörülen sürenin dışında gelir testine başvuruda bulunması nedeniyle, aile
içindeki kişi başına düşen gelir miktarı asgari ücretin iki katından fazla
olduğu kabul edilerek 11.3.2013 – 28.11.2013 tarihleri arasında (60/G-3) gelir
seviyesinin esas alındığı,
- Yapılan gelir
testi sonucunda aile içindeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin
üçte biri ile asgari ücret arasında olmasından dolayı 29.11.2013 tarihinden
itibaren ise (60/G-1) gelir seviyesi üzerinden devam ettiği,
anlaşılmıştır.
Ayrıca, genel sağlık sigortası
primlerine ilişkin kayıtlarının kontrol edilmesi neticesinde;
- 2013/Mart, Nisan, Haziran
aylarına ilişkin (60/G-3) gelir seviyesi üzerinden tahakkuk eden primlerin
süresi içerisinde ödendiği,
- 2013/Mayıs
ayına ilişkin (60/G-3) gelir seviyesi üzerinden tahakkuk eden primlerin süresi
dışında gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödendiği,
- 2013/Temmuz
ayına ilişkin (60/G-3) gelir seviyesi üzerinden tahakkuk eden primin ise 10
günlük süreye isabet eden kısmının ödendiği,
tespit edilmiştir.
Bu durumda, geçici
53. madde uyarınca sigortalının tescil kaydı, tescil başlangıç tarihinden itibaren
(11.3.2013) tespit edilen gelir seviyesi (60/G-1) üzerinden güncellenecektir. Güncelleme sonucunda daha
önceden ödenen dönemler için prim tahakkuku yapılmayacak olup ödenmeyen
dönemler için tespit edilen gelir seviyesine göre prim tahakkuku yapılacaktır.
Ayrıca daha önceden ödenen primlerden artan tutarın bulunması halinde ise bu
primler iade edilmeyecektir. Dolayısıyla; gelir testi sonuçları primi ödenmemiş
sürelere uygulanacaktır.
3.2.3- (2015/1 sayılı Genelgenin 5. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde eklenen alt bent) Diğer istisnalar
6552
sayılı Kanun kapsamında genel sağlık sigortası prim borçlarının
yapılandırılması talebinde bulunanlardan daha önce gelir testine müracaat
etmeyenlerin mutlaka gelir testine başvuruda bulunması ve tespit edilecek gelir
seviyesine göre tahakkuk ettirilecek genel sağlık sigortası prim borcunun
yapılandırılması, gelir testi yaptırmak istemeyenlerin ise gelir testine
başvurmak istemediğine dair yazılı beyanda bulunmaları gerekmektedir.
Gelir
testi yaptırmak istemeyenlerin yapılandırmaya esas genel sağlık sigortası prim
borç tutarları, tescil başlangıç tarihi itibarıyla Kanunun 82. maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki
katı (60/G-3) üzerinden tahakkuk ettirilen prim tutarları olacaktır. Tescil
başlangıç tarihinden itibaren (60/G-3) statüsünden tahakkuk ettirilen genel
sağlık sigortası primleri bu statü üzerinden yapılandırılacaktır.
Örnek: 1.4.2013 tarihi ile
1.3.2014 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendi kapsamında (60/g-2) statüsünde tescili bulunan ve 6552
sayılı Kanun kapsamında genel sağlık sigortası prim borçlarının
yapılandırılması talebinde bulunan A kişisinin herhangi bir gelir testi sonucu
bulunmamaktadır. 60/g bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası prim borçlarını
yapılandırmak üzere Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine
müracaat eden A kişisi gelir testi yaptırmak istemediğini bildirmiştir.
1.4.2013
tarihi ile 1.3.2014 tarihleri arasında Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (60/g-2) bendi kapsamında tescili bulunan ve gelir testi yaptırmak
istemediğini beyan eden A kişisinin (60/g-2) üzerinden tahakkuk eden primleri
tescil başlangıç tarihinden itibaren prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının iki katı (60/g-3) üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
Diğer
taraftan, Kanunun 92. maddesinin üçüncü fıkrasında “sigortalılığın Kanunda
sayılan sigortalı sayılma şartlarının kaybedilmesi veya ölüm halinde sona
ereceği”, 80. maddesinin dördüncü fıkrasında ise “60. maddenin birinci
fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar için gelir
testleri Kurumca sonuçlandırılıncaya kadar 82. maddeye göre belirlenen prime
esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının prime esas asgari kazanç
tutarı olarak esas alınacağı” düzenlenmiştir. Anılan düzenlemeler gereği,
gelir testi başvurusu bulunmayanlardan, genel sağlık sigortası prim borçlarının
yapılandırılması için son başvuru tarihi olan 30.4.2015 tarihine kadar vefat
edenlerin yapılandırmaya esas prim borç tutarları, Kanunun 82. maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı (60/G-2)
üzerinden tahakkuk ettirilecek prim tutarıdır.
Örnek: 6.8.2013 tarihinde (60/G-2) kapsamında
genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen ve gelir testi başvurusu
bulunmayan B kişisinin, genel sağlık sigortası prim borçlarının
yapılandırmasından yararlanmak için gelir testine başvuruda bulunmadan 4.3.2015
tarihinde vefat etmesi halinde sigortalının yapılandırmaya esas prim borç
tutarı, Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt
sınırının otuz günlük tutarı (60/G-2) üzerinden tahakkuk ettirilecek prim
tutarıdır. Bu prim tutarı
üzerinden kişinin borçları yapılandırma kapsamında değerlendirilecektir.
3.3- 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında
çalışmaya başlayanlara yapılan yersiz ödemelerin yapılandırılması
Sosyal güvenlik
kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken 5335 sayılı
Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait
işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilenlere bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihi takip eden ödeme dönemine kadar yersiz ödendiği tespit edilen
aylıklara ilişkin borçlar yapılandırma kapsamına alınmıştır.
Bu bağlamda,
sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken
5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve
kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilenlere bu
maddenin yürürlüğe girdiği 11.9.2014 tarihini takip eden ödeme dönemine kadar
yersiz ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin borç asıllarına, Yİ-ÜFE aylık
değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ilave edilmek suretiyle
yapılandırılarak, Kanunun geçici 60. maddesinde belirtilen süre ve şekilde
ödenecektir
4-
Yeniden Yapılandırılan Alacakların Peşin veya
Taksitler Halinde Ödenmesi
Geçici 60. maddenin;
Üçüncü fıkrasında, “Bu madde
hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların;
a)….
b) İlk
taksiti bu maddenin yayımlandığı tarihi izleyen ay başından
itibaren; birinci fıkranın (d) bendinde belirtilen borçlular (2015/11 sayılı
Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) on dört ay([16])
içerisinde, diğer bentlerde belirtilenler ise dört ay içerisinde, diğer
taksitlerini ise ikişer aylık dönemler halinde azami onsekiz
eşit taksitte ödemeleri gerekir.
Dördüncü fıkrasında, a) Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi
kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borcu hariç diğer borçların
bu madde hükümlerine göre hesaplanan tutarının ilk taksit ödeme süresi
içerisinde tamamen ödenmesi halinde, bu tutara bu maddenin yayımlandığı
tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz.
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık
statüsünden kaynaklanan prim borcu aslının ilk taksit ödeme süresi içerisinde
tamamen ödenmesi halinde ödeme tarihine kadar sosyal güvenlik mevzuatına göre
hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmez.”
b) Bu madde hükümlerine göre hesaplanan tutarın
taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili
maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla, borçluların başvuru
sırasında altı, dokuz, oniki veya onsekiz
eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih
edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.
c) Taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar;
1) Altı
eşit taksit için (1,05),
2) Dokuz
eşit taksit için (1,07),
3) Oniki eşit taksit için (1,10),
4) Onsekiz eşit taksit için (1,15),
katsayısı
ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık
dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu madde hükümlerinden
yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine
uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme
yapılması halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.”
On altıncı
fıkrasında ise, “Bu madde kapsamında ödenmesi gereken tutarlar, il özel
idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel
kişiliğini haiz kuruluşlarca ikişer aylık dönemler halinde azami otuzaltı eşit taksitte, bu madde ile bu maddeyi ihdas eden
Kanunun 75. maddesi kapsamında ödenmesi gereken tutarlar, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol
Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve
Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince ikişer aylık
dönemler halinde azami kırkiki eşit taksitte
ödenebilir. Bu takdirde bu
bent hükmüne göre hesaplanacak katsayı yirmidört eşit
taksit için (1,20), otuz eşit taksit için (1,25), otuzaltı
eşit taksit için (1,30) ve kırkiki eşit taksit için
(1,35) olarak uygulanır.”
hükümleri
yer almaktadır.
Bu bağlamda, kapsama
giren borçlarını geçici 60. maddeye göre yeniden yapılandırmak amacıyla
başvuruda bulunan borçluların, borçlarını ne şekilde (peşin veya taksitle)
ödeyeceklerini, taksitle ödeme yolunun tercih etmeleri halinde her bir borç
türü için talep ettikleri taksit sayısını başvuru formlarında belirtmeleri
gerekmektedir.
Başvuru formunda borcun ne şekilde
ödeneceği belirtilmemiş ise azami taksit süresi seçilmiş olduğu kabul
edilecektir.
4.1- Yeniden yapılandırılan alacaklar için peşin ödeme yolunun tercih
edilmesi halinde ödenecek tutar ve ödeme süresi
Geçici 60. madde uyarınca kapsama
giren borçlar için peşin ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ödenecek tutar
ve ödeme süresi;
-5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan alacaklar ile
sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken
5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve
kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilerek yersiz
olarak ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin alacaklar yönünden farklı,
- 5510 sayılı
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık
statüsünden kaynaklanan alacaklar yönünden farklı
şekilde belirlenmektedir.
4.1.1- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentleri kapsamındaki sigortalılık
statülerinden kaynaklanan alacaklar yönünden peşin ödenecek tutar ve
ödeme süresi
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki
sigortalılık statülerinden kaynaklanan alacak aslı (idari para cezası
alacakları için alacak aslının % 50’si) ile bu alacaklara ödeme süresinin
bittiği tarihten 10.9.2014 tarihine kadar TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE aylık değişim oranları
esas alınmak suretiyle hesaplanan tutarın tamamının (2015/1 sayılı Genelgenin 6. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 28.2.2015 tarihinin Cumartesi gününe rastlaması nedeniyle en
geç 02.03.2015
tarihine kadar([17]) ödenmesi halinde anılan Kanunun yayımlandığı 11.9.2014
tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için herhangi bir faiz
alınmayacaktır.
Örnek
11 - (B) Anonim Şirketinin 16.10.2014
tarihinde kapsama giren borçları için geçici 60. madde uyarınca peşin ödeme
başvurusunda bulunduğu ve peşin ödemeye esas tutarın;
Alacak
aslının 14.354,00 TL
Gecikme cezası
ve gecikme zammı yerine hesaplanan TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarının 6.748,55 TL olduğu
varsayıldığında,
14.354,00 + 6.748,55 = 21.102,55 TL tutarındaki alacağın tamamının (2015/1 sayılı Genelgenin 6. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) en geç 02.03.2015
tarihine kadar ödenmesi halinde([18]),
11.9.2014 tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için
herhangi bir faiz alınmayacaktır.
Diğer
taraftan, geçici 60. madde uyarınca yapılan başvuru sırasında, borcun taksitler
halinde ödeneceğinin beyan edilmesine rağmen borcun tamamının (2015/1 sayılı
Genelgenin 6. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) ilk taksit
ödeme süresi içinde (02.03.2015 tarihine kadar)([19])
ödenmesi halinde, peşin ödeme talebinde bulunulmuş gibi kabul edilerek
borçlulardan taksitlendirme farkı alınmayacaktır.
4.1.2- 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan
alacaklar yönünden peşin ödenecek tutar ve ödeme süresi
5510 sayılı Kanunun 60.
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden
kaynaklanan alacak aslının tamamının (2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 30.11.2015
tarihine kadar([20])
ödenmesi halinde bu alacaklar için herhangi bir faiz alınmayacaktır.
Dolayısıyla,
5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalıların kapsama giren alacak (2015/11 sayılı
Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) asıllarının tamamını 30.11.2015
tarihine kadar([21])
ödemeleri halinde, hem 5510 sayılı
Kanun uyarınca hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının tahsilinden, hem
de geçici 60. maddeye göre TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarları esas alınarak hesaplanan
tutarının tahsilinden vazgeçilecektir.
Örnek 12- 5510
sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki
sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borcu bulunan (C) sigortalısının
geçici 60. madde uyarınca peşin ödeme başvurusunda bulunduğu ve 30.4.2014
tarihine kadar birikmiş prim borcu aslının 4.758,00 TL tutarında olduğu
varsayıldığında, bu alacağın tamamının en
geç (2015/11
sayılı Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 30.11.2015([22])
tarihine kadar ödenmesi halinde, hem 5510 sayılı Kanun uyarınca hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının, hem de geçici
60. maddeye göre TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE oranları esas alınarak hesaplanan tutarın
tahsilinden vazgeçilecektir.
4.1.3- 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında çalışanlara
yapılan yersiz ödemeler yönünden peşin ödenecek tutar ve ödeme süresi
Sosyal güvenlik
kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken, 5335 sayılı
Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait
işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilerek yersiz olarak ödendiği
tespit edilen alacaklara ilişkin borç asılları ile bu alacaklara ödeme
sürelerinin bittiği tarihlerden bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar geçen
süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın
tamamının (2015/1
sayılı Genelgenin 7. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) en geç 02.03.2015 tarihine kadar([23])
ödenmesi halinde, anılan Kanunun
yayımlandığı 11.9.2014 tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen
süre için hesaplanan faiz alacaklarının tahsilinden vazgeçilecektir.
4.2-Yeniden yapılandırılan alacaklar için taksitle ödeme yolunun tercih
edilmesi halinde ödenecek tutar ve ödeme süresi
4.2.1-
Taksitler halinde ödenecek tutarın hesaplanması
a) Genel olarak taksitler halinde ödenecek tutarın hesaplanması ve taksitlerin ödenme süresi
Kapsama giren borçlar
için taksitle ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde geçici 60. madde
kapsamına giren borçların, ikişer aylık süreler itibariyle altı, dokuz, oniki veya onsekiz
eşit taksitte
ödenmesi mümkün bulunduğundan, başvuru formunda bahse konu taksit sürelerinden birinin tercih edilmesi gerekmektedir.
Başvuru formunda borcun ne şekilde
ödeneceğinin veya taksitle ödeme yolunun seçilmesine rağmen borcun kaç taksitte
ödeneceğinin beyan edilmemesi halinde, borcun azami taksit süresi içinde
ödeneceğinin kabul edildiği varsayılarak onsekiz eşit
taksit üzerinden ödeme planı hazırlanacaktır.
Yine, borçlarını taksitler halinde ödeme yolunu tercih eden
borçluların, başvuru formunda seçebilecekleri altı, dokuz, oniki
veya onsekiz taksitten biri yerine farklı bir taksit sayısı seçmeleri halinde, taksit sayısına en
yakın üst dilimdeki taksit sayısını, onsekiz
taksitten daha fazla süreli bir taksit süresini tercih etmiş olmaları
halinde ise onsekiz taksit süresini tercih ettikleri
kabul edilecektir.
Kapsama giren tüm
borç türleri için aynı ödeme şekli (peşin veya taksitle) tercih edilebileceği
gibi, bir borç türü için peşin, diğer borç türleri için taksitle ödeme yolu
veya bir borç türü için farklı sayıda taksit, diğer borç türü için farklı
sayıda taksit de seçilebilecektir.
Taksitler halinde ödenecek
olan tutarın tespiti sırasında, öncelikle kapsama giren alacaklara ilişkin
alacak aslı ile TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE oranları esas alınarak gecikme cezası ve
gecikme zammı yerine dikkate alınacak tutar hesaplanacak, ardından bulunan bu
tutar, borçlularca talep edilen taksit sayısına göre;
- Altı eşit taksit için (1,05),
- Dokuz
eşit taksit için (1,07),
- Oniki eşit taksit için
(1,10),
- Onsekiz eşit taksit için
(1,15),
katsayısı ile
çarpılacaktır.
Daha sonra, yeniden yapılandırmaya
esas toplam alacak tutarı (alacak aslı + TEFE/ ÜFE/Yİ-ÜFE tutan ) ile ilgili
katsayısının çarpılması sonucunda bulunan tutar toplanarak talep edilen taksit
sayısına bölünecek ve ikişer aylık dönemler itibariyle ödenecek taksit tutarı
belirlenecektir.
Örnek 13- (B) Gerçek Kişisinin geçici 60. madde kapsamına giren
*Sigorta primi alacak aslı : 17.516,45
TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarı : 6.874,16
Toplam : 24.390,61 TL
*İşsizlik sigortası primi alacak
aslı :
2.925,84
TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarı : 197,56
Toplam : 3.123,40 TL
olduğu,
başvuru formunda sigorta primi borçları için on sekiz eşit taksit,
işsizlik sigortası primi borçları için ise on iki eşit taksit talebinde
bulunduğu varsayıldığında,
- Sigorta primi
yönünden on sekiz eşit taksitte ödenecek toplam tutar;
24.390,61 X
1,15 = 28.049,20 TL,
- İşsizlik
sigortası primi yönünden on iki eşit
taksitte ödenecek toplam tutar ise;
3.123,40 X 1,10 = 3.435,74 TL
olacaktır.
İkişer aylık
taksitler halinde ödenecek tutar ise yukarıda açıklandığı şekilde hesaplanan
borcun talep edilen taksit sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
Örnek 14- 13 nolu örnekteki işyerinin aylık
taksit tutarları;
Sigorta primi yönünden,
28.049,20 / 18 = 1.558,29 TL,
İşsizlik sigortası primi yönünden
ise,
3.435,74 / 12 = 286,31TL
olacaktır.
b) İl
özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel
kişiliğini haiz kuruluşlarca talep edilebilecek taksit sayısı
Geçici 60. maddenin on altıncı
fıkrasına istinaden, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil
bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşların kapsama giren borçları otuzaltı eşit taksitte ödenebilecektir.
Bu durumda, aylık
taksit tutarları, yeniden yapılandırılan toplam alacak tutarının talep edilen
taksit sayısına göre,
- Altı eşit taksit için (1,05),
- Dokuz
eşit taksit için (1,07),
- Oniki eşit taksit için
(1,10),
- Onsekiz eşit taksit için
(1,15),
- Yirmidört eşit taksit için (1,20),
- Otuz eşit taksit için (1,25),
- Otuzaltı eşit taksit için (1,30),
katsayısı ile çarpılmak suretiyle hesaplanan toplam tutarın talep
edilen taksit sayısına bölünmesi suretiyle belirlenecektir.
Öte yandan, il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil
bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşların
borçlarının, otuz ila otuz altı ay arasında tercih edilecek taksit sayısına
bölünebilmesi için, ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce/Sosyal Güvenlik
Merkezince işyeri tescil kütüklerinde yer alan “Faaliyette Bulunulan Sektör”
alanının “ÖZEL İDARELER”, “BELEDİYE”, “BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ”, “BELEDİYE
BAĞLI-İLGİLİ KURULUŞ” veya “BELED.AİTİŞLET./ŞİRK.(KAMU)”
olarak seçilmiş olması gerekmektedir.
c) Türkiye’de
sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerince talep edilebilecek taksit
sayısı
(2015/1 sayılı Genelgenin 8. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen fıkra) Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu veya özerk spor
federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de sportif alanda faaliyette
bulunan spor kulüplerinin iştigal konularına bakılmaksızın kapsama giren
borçları kırkiki eşit taksitte ödenebilecektir.([24])
Hal böyle olmakla
birlikte, kapsama giren borçlar için otuz ila kırkiki
taksit arasında bir tercih yapılabilmesi için, talepte bulunan spor
kulüplerinden, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu veya özerk
spor federasyonlarına tescil edilmiş olduklarını, ilgili kuruluşlardan
alacakları belge ile kanıtlamaları istenilecektir.
Dolayısıyla, Gençlik
ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu veya özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olduklarını
belgeleyen spor kulüpleri, amatör veya profesyonel oldukları üzerinde
durulmaksızın kapsama giren borçlarının yeniden yapılandırılması amacıyla kırkiki taksite kadar tercihte bulunabileceklerdir.
Bu durumda, anılan
borçluların aylık taksit tutarları, yeniden yapılandırılan toplam alacak
tutarının talep edilen taksit sayısına göre,
1)
Altı eşit taksit için (1,05),
2)
Dokuz eşit taksit için (1,07),
3)
Oniki eşit
taksit için (1,10),
4)
Onsekiz eşit
taksit için (1,15),
5)
Yirmidört eşit taksit için (1,20),
6)
Otuz eşit taksit için (1,25),
7)
Otuzaltı eşit taksit için (1,30),
8)
Kırkiki eşit taksit için (1,35),
katsayısı ile çarpılmak suretiyle hesaplanan toplam tutarın talep
edilen taksit sayısına bölünmesi suretiyle belirlenecektir.
Diğer taraftan spor kulüplerinin
borçlarının, otuz ila kırkiki ay arasında tercih
edilecek taksit sayısına bölünebilmesi için, ilgili sosyal güvenlik il
müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işyeri tescil kütüklerinde yer alan
“Faaliyette Bulunulan Sektör” alanının “SPOR KL.” olarak seçilmiş olması
gerekmektedir.
d) İl
özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel
kişiliğini haiz kuruluşlar ile Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan
spor kulüplerinin kapsama giren borçlarının yapılandırılması ile ilgili ortak
hükümler
Bilindiği üzere, 6111
sayılı Kanun ile 2010/Kasım ayına kadar olan birikmiş prim ve diğer borçlar
için il özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu
tüzel kişiliğini haiz kuruluşlara otuzaltı aya kadar, Türkiye’de sportif alanda faaliyette
bulunan spor kulüplerine ise kırk iki aya kadar taksitle ödeme imkanı sağlanmıştır.
6111 sayılı Kanun ile
getirilen ödeme kolaylığı çerçevesinde bahse konu kurum, kuruluş ve kulüplerce
taksitle ödeme başvurusunda bulunulmuş olmakla birlikte otuzaltı
veya kırkiki ay taksit talebinde bulunanlar yönünden, geçici
60. madde kapsamına giren borçlar için de yapılandırma başvurusunda bulunulması
halinde, bu borçluların 6111 sayılı Kanun kapsamındaki ödeme yükümlülüklerini
yerine getiriyor olmaları halinde, bu borçluların 6111 sayılı kanun kapsamına
giren borçları dışında kalan ve geçici 60 kapsamına giren borçları yapılandırma
kapsamına dahil edilecektir.
4.2.2-
Taksitlerin ödeme süresi
Geçici 60. madde doğrultusunda
hesaplanan aylık taksitler için ilk taksit ödeme yükümlülüğü;
- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan alacaklar ile
sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken,
5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve
kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilerek yersiz
olarak ödendiği tespit edilen alacaklar yönünden (2015/1 sayılı Genelgenin 9. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 02.03.2015 tarihinde([25]),
- 5510 sayılı
Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık
statüsünden kaynaklanan alacaklar yönünden 31.5.2015 tarihinin Pazar gününe
rastlaması nedeniyle (2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015 tarihinde
değiştirilen ibare) 30.11.2015([26])
tarihinde
sona ermektedir.
Dolayısıyla, ikişer
aylık dönemler itibariyle ödenecek olan taksitlerin ödeme vadesi ikinci ayın
son günü itibariyle sona erecek olmakla birlikte, taksitlerin ödeme vadesinin
son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre, resmi tatili izleyen ilk iş
günü sona erecektir.
Diğer
taraftan geçici 60. madde uyarınca yapılan başvuru sırasında, hesaplanan borcun
taksitler halinde ödeneceğinin beyan edilmesine rağmen, borcun tamamının tercih
edilen taksit sayısından daha kısa süre içinde ödenecek olması halinde,
öncelikle taksitlendirme farkı ilgili taksit sayısına ilişkin katsayıya göre
yeniden hesap edilecek, ardından kalan taksit tutarları ilgili katsayıya göre
hesaplanan bakiye taksitlendirme farkı üzerinden tahsil edilecektir.
Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı bağlandıktan
sonra 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların, 1.10.2008
tarihinden önceki sürelere ilişkin sosyal güvenlik destek prim borçları için
peşin veya taksitle ödeme yolunu tercih etmeleri halinde, yeniden
yapılandırılan borçların anlaşmalı bankalara ödenmesi gerekmektedir.
Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı
bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların, 1.10.2008
tarihinden sonraki sürelere ilişkin sosyal güvenlik destek prim borçları için
taksitle ödeme yolunu tercih etmeleri halinde, yeniden yapılandırılan borç
tutarları 4/1(a) kapsamındakiler için banka ya da aylıktan kesme, 4/1(c)
kapsamındakiler için sadece aylıktan kesme yoluyla tahsil edilecektir.
Ayrıca,
sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken, 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası
kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları
nedeniyle aylıklarının yersiz ödendiği tespit edilenlerin, yapılandırma taleplerinde taksitli ödeme seçeneğini tercih
etmeleri halinde, yeniden yapılandırılan borç tutarları banka ya da aylıktan
kesme yoluyla tahsil edilecektir.
Örnek
15- 13 nolu
örnekteki borçlunun 18 taksit talebinde bulunduğu sigorta prim borçları için
onuncu taksit ödeme süresi geçtikten sonra on iki taksit süresi içinde, kalan
taksitlerinin tamamını ödemek istediği varsayıldığında, daha önce on sekiz
taksite göre hesaplanan taksitlendirme farkı, bu defa on iki taksit süresi
üzerinden yeniden hesaplanacaktır.
Bu durumda, 24.390,61 TL sigorta
prim borcuna isabet eden taksitlendirme farkı, 1,10 katsayı
üzerinden yeniden hesaplanacak ve ödenecek toplam tutar,
24.390,61
X 1,10 = 26.829,67 TL olacak olup, söz
konusu tutarın;
26.829,67
– 24.390,61 = 2.439,06 TL
tutarındaki kısmı taksitlendirme farkı olacaktır.
Ancak bu durumda yeni oran üzerinden
hesaplanan bakiye taksitlendirme farkı negatife düşmüş ise kalan taksitler için taksitlendirme farkı alınmayacak, ancak
taksitlendirme farkının iadesi de yapılmayacaktır.
Öte
yandan, kapsama giren borçları için, peşin ödeme yolunu tercih etmiş olan
borçluların, yeniden yapılandırılmış borcun tamamını ilk taksit ödeme süresi
içinde ödeyememeleri halinde, bir
takvim yılı içinde ikiden fazla taksit ihlali meydana gelmeden önce
talepte bulunmaları ve cari ay primleri yönünden çok zor durum hali olmaksızın
ikiden fazla ödeme yükümlülüğünün ihlal edilmemiş olması kaydıyla,
peşin ödeme başvuruları talep edecekleri taksit sayısına göre altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksite;
il özel idareleri, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler için altı, dokuz, oniki, onsekiz veya otuzaltı eşit taksite; Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye
Futbol Federasyonu veya özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve
Türkiye’de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüpleri için altı, dokuz, oniki, onsekiz, otuzaltı veya kırkiki taksite
çevrilecektir.
Dolayısıyla geçici
60. madde kapsamına giren borçlar için peşin ödeme başvurusunda bulunan
borçlulardan;
-
5510/60-g kapsamındaki borçluların en geç (2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015 tarihinde
değiştirilen ibare) 31.3.2016([27])
tarihine kadar,
- Diğer borçluların
ise (durdurulan sigortalılık süreleri için ihya talebinde bulunan borçlular
hariç) 31.5.2015 tarihinin Pazar gününe rastlaması nedeniyle en geç 01.06.2015
tarihine kadar
başvuruda bulundukları birime müracaat etmeleri halinde peşin ödeme
başvuruları taksitle ödeme başvurusuna çevrilecektir.
Örnek
16- 5510/60-g kapsamındaki (A)
sigortalısının ve (D) Anonim Şirketinin geçici 60. madde kapsamına giren
borçları için yapmış oldukları başvuru sırasında peşin ödeme seçeneğini tercih
ettikleri varsayıldıklarında;
(A)
sigortalısının (2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 31.3.2016([28]) tarihine kadar
(D)
Anonim Şirketinin ise 01.06.2015 tarihine
kadar
peşin ödeme talebinin, taksit süresi de belirtilerek taksitle
ödemeye çevrilmesi hususunda dilekçe ile ilgili sosyal güvenlik merkezine
başvuruda bulunmaları halinde, peşin ödeme şeklinde hazırlanan ödeme planları
tercih edilen taksit süresine göre hazırlanan ödeme planına dönüştürülecektir.
4.3- İsteğe bağlı sigorta, topluluk
sigortası, 5510 sayılı Kanunun ek 5. ve ek 6. maddeleri kapsamındaki
sigortalılar ile 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılık statüsünden kaynaklanan alacakların yeniden yapılandırılması sırasında
dikkat edilecek hususlar
4.3.1-
Yapılandırma kapsamına giren sigortalılık süreleri
a)
506 sayılı Kanunun mülga 85. maddesine tabi sigortalılar yönünden
506 sayılı
Kanunun mülga 85. maddesi 1.10.2008 tarihinde yürürlükten kaldırıldığından 1.5.2003
ile 30.9.2008 tarihleri arasında isteğe bağlı sigortalılığı devam edenlerden,
sigortalılığı 1.5.2003 tarihinden sonra sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi
olarak çalışmaya başlama, istekle sona erdirme ya da cari ay primlerinin ard arda üç ay ödenmemesi nedeniyle sona erenlerin 30.9.2008
tarihine kadar ödenebilir nitelikte olan hizmet
sürelerine ilişkin prim borçları geçici 60. maddeye göre yapılandırılacaktır.
b) 5510 sayılı Kanunun 5. maddesinin (g) bendi kapsamına tabi
sigortalılar yönünden
5510 sayılı Kanunun 52.
maddesinin üçüncü fıkrası gereğince isteğe bağlı sigorta priminin ait olduğu ay
dahil 12 ay içinde ödenmesi gerekmekte olup, bu süre
içinde ödenmemesi halinde primi ödenmemiş süreler sigortalılık süresinden
sayılmadığından 5. maddenin (g) bendi
kapsamında ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen
işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk
işçilerinden isteğe bağlı sigortaya prim ödeyenlerin,
- 2014 yılı Eylül
ayında başvurmaları halinde 2013 yılı Ekim, Kasım, Aralık, 2014 yılı Ocak,
Şubat, Mart ve Nisan ayı,
- 2014 yılı Ekim ayında
başvurmaları halinde 2013 yılı Kasım, Aralık, 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve
Nisan ayı,
- 2014 yılı Kasım
ayında başvurmaları halinde 2013 yılı Aralık, 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve
Nisan ayı,
- 2014 yılı Aralık
ayında başvurmaları halinde ise 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan ayı,
isteğe bağlı sigorta
primlerini geçici 60. madde kapsamında yapılandırabilecekledir.
c) Kısmi süreli çalışanlardan ay içerisinde eksik kalan
günlerini isteğe bağlı olarak ödeyen
sigortalılar yönünden
5510 sayılı Kanunun 51.
maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ay içerisinde 30 günden az çalışan veya 80.
madde uyarınca prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saatinin 4857
sayılı Kanuna göre belirlenen günlük normal çalışma saatine bölünmesi suretiyle
hesaplanan sigortalıların kalan süreleri için aynı ay içerisinde isteğe bağlı
sigortaya prim ödemeleri halinde, bu
süreler 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık
süresi olarak kabul edildiğinden, bu durumdaki sigortalıların ait olduğu aydan
itibaren 12 aylık süre içinde ödenme imkanı ortadan
kalkmış süreler hariç isteğe bağlı sigortalılık süreleri geçici 60. maddeye
göre yapılandırılacaktır. Yapılandırmaya giren isteğe bağlı sigortalılık
süreleri bu Genelgenin “b)5510 sayılı Kanunun 5. maddesinin
(g) bendi kapsamına tabi sigortalılar yönünden ” başlıklı bölümünde
belirtildiği şekilde oluşturulacaktır.
Diğer taraftan, bu sigortalılardan 4447 sayılı Kanuna tabi
olanlar % 3 oranındaki işsizlik sigortası
primlerini kendileri ödeyebilmekte, ancak işsizlik sigortası priminin ait
olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar
ödenmemesi halinde o aya ait işsizlik sigortası priminin ödenme imkanı
ortadan kalktığından ödenmemiş işsizlik sigortası primleri yapılandırmaya dahil edilmeyecektir.
d) 506 sayılı Kanunun mülga 86. maddesine tabi olan avukat ve noterler
yönünden
506 sayılı
Kanunun mülga 86. maddesine göre topluluk sigortası uygulaması 1.10.2008
tarihinde yürürlükten kalktığından bu tarihten önce sigortalı olan avukat ve
noterlerin 1.10.2008 tarihinden önceki sürelere ait malullük, yaşlılık ve ölüm,
hastalık ve analık ile iş kazası ve meslek hastalığı topluluk sigortası sözleşmelerinden
kaynaklanan prim borçları ile baro ya da noter odasından alacakları belgeler
ile 1.10.2008 tarihinden önce sigortalı olduklarını belgeleyenlerin yapılacak
tescil işleminden sonra oluşan prim borçları 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında geçici 60. maddeye göre
yapılandırılacaktır.
Bu sigortalıların,
1.10.2008 tarihinden sonraki prim borçlarının tamamı, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamda geçici 60. maddeye göre yapılandırılacaktır.
e) 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılar yönünden
2925 sayılı Kanunun 6. maddesinin (a) bendi
gereğince primlerini gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikte ait olduğu yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar
ödemeyenlerin sigortalılıkları o yılın 1 Ocak gününden itibaren sona
ermektedir. Diğer taraftan, 22.2.2013 tarihli ve 2013/11 sayılı Genelge
gereğince prim borcu olup 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı devam
ettirilenlerin;
1984 tarihinden 30.9.2008 tarihine kadar prim borcu olması ve yıl içinde bazı aylara ait prim borcunun bulunması ile
birlikte diğer yılların priminin ödenmiş olması halinde bu süreler yapılandırma
kapsamına alınacaktır. Prim borcunun birbirini izleyen (ard
arda) yıllarda olması halinde ilk yılın prim borcu yapılandırmaya dahil edilecektir.
1.10.2008-2014
yılı Nisan ayı arasında prim borcu olması ve;
2008 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 75,18 TL’nin,
2009 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 26,34 TL’nin
2010 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 30,72 TL’nin
2011 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 39,48 TL’nin
2012 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 52,62 TL’nin
2013 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 41,82 TL’nin
altında olması halinde bu sürelere ait borçlar ile 2014 yılı Ocak,
Şubat, Mart ve Nisan ayları yapılandırmaya dahil edilecektir.
2008 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 75,18 TL’nin üstünde olması
2009, 2010,
2011, 2012 ve 2013 yıllarına ait primlerini ödemiş olması halinde 2008 yılı
prim borcu ile 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan ayları,
2009 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 26,34 TL’nin üstünde olması
2010, 2011,
2012 ve 2013 yıllarına ait primlerini ödemiş olması halinde 2009 yılı prim
borcu ile 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan ayları,
2010 yılı ilk ve ikinci altı aylık
süredeki prim borcunun 30,72 TL’nin üstünde olması
2011, 2012
ve 2013 yıllarına ait primlerini ödemiş olması halinde 2010 yılı prim borcu ile
2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan ayları,
2011 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 39,48 TL’nin üstünde olması
2012 ve 2013
yıllarına ait primlerini ödemiş olması halinde 2011 yılı prim borcu ile 2014
yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan ayları,
2012 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 52,62 TL’nin üstünde olması
2013 ve 2014
yılına ait primlerini ödemiş olması halinde 2012 yılı prim borcu ile 2014 yılı Ocak,
Şubat, Mart ve Nisan ayları,
2013 yılı ilk
ve ikinci altı aylık süredeki prim borcunun 41,82 TL’nin üstünde olması halinde
2013 yılı prim borcu ile 2014 yılı Ocak, Şubat, Mart ve Nisan ayları,
2014 yılı Ocak,
Şubat, Mart ve Nisan ayları
Geçici 60. madde
kapsamında yapılandırılacaktır.
f) 5510 sayılı
Kanunun ek 5. maddesine tabi sigortalılar yönünden
5510 sayılı Kanunun ek
5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz
çalışanlardan sigortalılığı devam edenler ile sigortalılığı sona erenlerin 1.3.2011
tarihinden 2014 yılı Nisan ve önceki aylara ilişkin tahakkuk ettiği halde
ödenmemiş sigorta primleri geçici 60. madde göre yapılandırılacaktır.
Ayrıca,
5510 sayılı Kanunun geçici 29. maddesi gereğince 1.5.2008 ila 30.9.2008
tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanlar hakkında 1.3.2011
tarihinden itibaren 5510 sayılı Kanunun ek 5. maddesi hükümleri
uygulandığından, bu sigortalıların ek 5. madde kapsamına aktarma işlemlerinin
tamamlanmasının ardından yapılandırma işlemleri yapılacaktır.
g) 5510 sayılı Kanunun ek 6. maddesine tabi sigortalılar yönünden
5510 sayılı
Kanunun ek 6. maddesi ile 1.3.2011 tarihinden itibaren ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu
taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle
bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlardan ay içerisinde çalışma
saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı on günden az olanların
sigortalıkları sağlanmış olup bu kapsamda çalışanlardan sigortalılığı devam
edenler ile sigortalılığı sona erenlerin 1.3.2011 tarihinden 2014 yılı Nisan ve
önceki aylara ilişkin tahakkuk ettiği halde ödenmemiş sigorta primleri geçici
60. maddeye göre yapılandırılacaktır.
Diğer taraftan, bu sigortalılardan 4447 sayılı Kanuna tabi
olanlar % 3 oranındaki işsizlik sigortası
primlerini kendileri ödeyebilmekte, ancak işsizlik sigortası priminin ait
olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar
ödenmemesi halinde o aya ait işsizlik sigortası priminin ödenme kabiliyeti ortadan kalktığından
ödenmemiş işsizlik sigortası primleri yapılandırmaya dahil
edilmeyecektir.
4.3.2-
Yapılandırma kapsamında borcun
hesaplanması
İsteğe bağlı
sigorta, topluluk sigortası, 5510 sayılı Kanunun ek 5. ve ek 6. maddeleri
kapsamındaki sigortalılar ile 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılık statüsünden
kaynaklanan alacaklar için yapılandırma kapsamında borçların hesaplanmasına
ilişkin hususlar bu Genelgenin “3.1” numaralı bölümünde, yeniden yapılandırılan alacakların
peşin veya taksitler halinde ödenmesine ilişkin hususlar ise bu
Genelgenin “4” numaralı bölümünde belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.
Örnek
17- 1.5.2013 tarihinde 5510 sayılı
Kanunun 5. maddesinin (g) bendi kapsamında isteğe bağlı sigortalılığı bulunan
(A) Sigortalısı 17.10.2014 tarihinde geçici 60. madde kapsamında borçlarını
peşin ödemek için yapılandırma talebinde bulunmuştur. Başvurusuna istinaden sigortalının 2013 yılı Ekim ayından itibaren olan
borçları yapılandırma kapsamına dahil edilecek
olup, borcu aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Dönem/Ay |
Borç Aslı |
Gecikme Zammı + Gecikme Cezası |
Toplam |
Yİ-ÜFE |
Toplam |
2013/Ekim |
204,30 TL |
28,40 TL |
232,70 TL |
15,26 TL |
219,56 TL |
2013/Kasım |
204,30 TL |
26,76 TL |
231,06 TL |
12,99 TL |
217,29 TL |
2013/Aralık |
204,30 TL |
25,13 TL |
229,43 TL |
6,21 TL |
210,51 TL |
2014/Ocak |
214,20 TL |
24,42 TL |
238,62 TL |
3,56 TL |
217,76 TL |
2014/Şubat |
214,20 TL |
22,31 TL |
236,51 TL |
1,97 TL |
216,17 TL |
2014/Mart |
214,20 TL |
20,20 TL |
234,40 TL |
1,78 TL |
215,98 TL |
2014/Nisan |
214,20 TL |
18,37 TL |
232,57 TL |
2,89 TL |
217,09 TL |
TOPLAM |
1.469,70
TL |
165,59 TL |
1.635,29
TL |
44,66
TL |
1.514,36
TL |
Alacak aslı : 1.469,70 TL
Gecikme
cezası ve gecikme zammı yerine hesaplanan
TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarı = 44,66 TL olduğu varsayıldığında,
1.469,70
+ 44,66 = 1.514,36 TL tutarındaki alacağın
tamamının en geç (2015/1 sayılı Genelgenin 10. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 02.03.2015
tarihine kadar([29])
ödenmesi halinde, 11.09.2014 tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre
için herhangi bir faiz yada taksitlendirme farkı
alınmayacaktır.
Örnek 18- 1.5.2013 tarihinde 5510 sayılı ek 5. maddesi kapsamında
tarım sigortalığı bulunan (B) Sigortalısı 15.9.2014 tarihinde geçici 60. madde
kapsamında borçlarını 6 taksit olacak şekilde ödemek için yapılandırma
talebinde bulunmuştur.
Başvurusuna istinaden sigortalının 2013 yılı Mayıs ayından
itibaren olan borçları yapılandırma kapsamına dahil
edilecek olup, borcu aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Dönem/Ay |
Borç Aslı |
Gecikme Zammı + Gecikme Cezası |
Toplam |
Yİ-ÜFE |
Toplam |
2013/Mayıs |
225,08 TL |
40,26 TL |
265,34
TL |
24,06 TL |
249,14 TL |
2013/Haziran |
225,08 TL |
38,81 TL |
263,89
TL |
21,83 TL |
246,91 TL |
2013/Temmuz |
234,95 TL |
38,65 TL |
273,60
TL |
22,70 TL |
257,65 TL |
2013/Ağustos |
234,95 TL |
36,48 TL |
271,43
TL |
20,63 TL |
255,58 TL |
2013/Eylül |
234,95 TL |
34,32 TL |
269,27
TL |
19,01 TL |
253,96 TL |
2013/Ekim |
234,95 TL |
32,66 TL |
267,61
TL |
17,55 TL |
252,50 TL |
2013/Kasım |
234,95 TL |
30,78 TL |
265,73
TL |
14,94 TL |
249,89 TL |
2013/Aralık |
234,95 TL |
28,90 TL |
263,85
TL |
7,14 TL |
242,09 TL |
2014/Ocak |
258,65 TL |
29,49 TL |
288,14
TL |
4,29 TL |
262,94 TL |
2014/Şubat |
258,65 TL |
26,94 TL |
285,59
TL |
2,38 TL |
261,03 TL |
2014/Mart |
258,65 TL |
24,40 TL |
283,05
TL |
2,15 TL |
260,80 TL |
2014/Nisan |
258,65 TL |
22,18 TL |
280,83
TL |
3,49 TL |
262,14 TL |
TOPLAM |
2.894,46
TL |
383,87 TL |
3.278,33
TL |
160,17
TL |
3.054,63
TL |
Alacak aslı :
2.894,46 TL
TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarı :
160,17 TL
Toplam : 3.054,63 TL
6 taksit
için taksit farkı :
152,73 TL (3.054,63 TL x % 1,05)
Ödeme planına esas borç toplamı : 3.054,63 TL+152,73 TL=3.207,36 TL
Taksit
tutarı : 3.207,36 TL / 6 =534,56 TL olarak
ödenecektir.
Diğer taraftan, geçici 60. madde
uyarınca yapılan başvuru sırasında, borcun taksitler halinde ödeneceğinin beyan edilmesine rağmen, borcun
tamamının (2015/1
sayılı Genelgenin 10. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) ilk taksit ödeme süresi içinde
(02.03.2015 tarihine kadar)([30])
ödenmesi halinde, yine peşin ödeme talebinde bulunulmuş gibi kabul
edilecektir. Dolayısıyla bu durumda da
borçlulardan taksitlendirme farkı alınmayacaktır.
4.4-
6183 sayılı Kanunun 48. maddesi gereği tecil
ve taksitlendirilmiş olan borçların yeniden yapılandırma kapsamına alınması
Anılan
geçici maddenin onbirinci fıkrasında, “13.2.2011
tarihli ve 6111 sayılı Bazı Alacakların
Yeniden Yapılandırılması İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun hükümlerine göre bu maddenin yayımlandığı tarih
itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar hariç olmak üzere, bu madde
kapsamına giren alacakların, bu maddenin yayımlandığı tarihten önce bu madde
kapsamına giren borçları 6183 sayılı Kanunun 48. maddesi gereğince tecil ve
taksitlendirilmiş olup, tecil ve taksitlendirme işlemi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle devam eden
borçlularca, tecil ve taksitlendirme süresi içinde ödenmiş tutarların
Kurumun ilgili mevzuatı uyarınca mahsup edilmesinin yazılı olarak talep
edilmesi halinde, daha önce ödemiş oldukları tutarlar, sosyal güvenlik
mevzuatının ilgili hükümlerine göre mahsup edildikten sonra birinci fıkra
kapsamına giren kalan borçları bu maddeye göre peşin veya taksitler halinde
ödenir.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre,
yapılandırma başvurusunda bulunanların bu madde kapsama giren borçlarının
önceden 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş
olması, ayrıca tecil ve taksitlendirme işleminin geçici 60. maddenin yürürlüğe
girdiği tarih itibariyle devam ediyor (bozma koşuluna girmemiş) olması halinde,
ödenmiş taksitler cari usullere göre mahsup edildikten sonra kapsama giren
kalan borçlar geçici 60. madde hükümlerine göre yapılandırılabilecektir.
4.5- 6385 sayılı Kanuna göre yapılandırması devam eden sosyal güvenlik
prim borçları
Anılan
geçici maddenin onikinci fıkrasında, “6385 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna göre sosyal güvenlik destek primi borçlarını
yapılandıran ve yapılandırma işlemi bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih
itibariyle devam eden borçlularca, yapılandırma süresi içinde ödenmiş
tutarların Kurumun ilgili mevzuatı uyarınca mahsup edilmesinin yazılı olarak talep
edilmesi halinde, daha önce ödenen tutarlar, sosyal güvenlik mevzuatının ilgili
hükümlerine göre mahsup edildikten sonra kalan borçları bu maddeye göre peşin
veya taksitler halinde ödenir.” hükmü bulunmaktadır.
Buna göre,
6385 sayılı Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlik destek prim borçları
yapılandırılarak taksit ödemeleri devam edenlerden, bu Kanuna göre yeniden
yazılı yapılandırma talebinde bulunanların bu talepleri kabul edilerek, ödenen
taksit tutarları kadar 6385 sayılı kanun hükümlerinden yararlandırıldıktan
sonra sonra geriye kalan borç tutarları bu Kanun
hükümlerine göre yeniden yapılandırılacaktır.
5- Ödeme Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi veya Eksik
Yerine Getirilmesi
Geçici 60. maddenin;
- Altıncı
fıkrasında, “Bu maddeye göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim
yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi
halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen
ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine
göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile
birlikte ödenmesi şartıyla bu madde hükümlerinden yararlanılır. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen
şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde
ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakkı
kaybedilir. Bu hüküm alacakları tahsil daireleri açısından taksitlendirilen
alacaklar için ayrı ayrı uygulanır..”
- Yedinci fıkrasında,
“Taksit tutarının % 10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar
dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler için bu madde hükümleri ihlal edilmiş
sayılmaz.”
- Sekizinci fıkrasında, “Ödeme hakkının kaybedilmiş olması halinde,
borçlular ödedikleri tutar kadar bu madde hükmünden yararlandırılırlar.”
hükümlerine
yer verilmiştir.
Kanunda yer alan
bu hükümlere
istinaden ödeme yükümlülüklerinin süresi içinde yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi halinde, geç
ödeme zammının ne şekilde hesaplanacağına, yeniden yapılandırma hakkının hangi
durumlarda kaybedileceğine, taksit tutarının % 10’u aşılmamak kaydıyla 5 liraya
kadar eksik ödemelerle ilgili ne yönde işlem yapılacağı, yapılandırma
hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedilmesi halinde bakiye alacaklarla
ilgili yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır
5.1- Ödeme yükümlülüklerinin yasal süresi
dışında yerine getirilmesi halinde geç ödeme
zammının hesaplanması
Kapsama giren borçları için taksitle ödeme yolunu tercih etmiş olan
borçluların aylık taksitlerini süresi geçtikten sonra ödeyecek olmaları
halinde, bu taksitleri ödeme vadesinin sona erdiği tarihi takip eden aydan
ödemenin yapılacağı tarihe kadar 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı üzerinden
hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödeyeceklerdir.
Ancak geç ödeme zammı, her ay ve
kesri için aylık olarak hesap edilecektir.
Örnek 19- (2015/1 sayılı Genelgenin 11. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen örnek) Geçici 60 ncı madde kapsamına giren borçları için 6 taksit talebinde
bulunan (C) Limited Şirketine çıkartılan
ödeme planının,
Taksit No |
|
Taksit Tutarı (TL) |
|
Son Ödeme tarihi |
1 |
|
6.450,00 |
|
02.03.2015 |
2 |
|
6.450,00 |
|
31.03.2015 |
3 |
|
6.450,00 |
|
01.06.2015 |
4 |
|
6.450,00 |
|
31.07.2015 |
5 |
|
6.450,00 |
|
30.09.2015 |
6 |
|
6.450,00 |
|
30.11.2015 |
şeklinde olduğu ve bahse konu
işverenin birinci ve ikinci taksitleri 17.06.2015 tarihinde ödeyeceği
varsayıldığında, 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine istinaden yürürlükte bulunan
gecikme zammı oranının % 1,40 olduğu hususu da dikkate alınarak;
Birinci
taksit için, ödeme vadesinin sona erdiği tarihten itibaren 4 ay geçtiği için
dikkate alınacak faiz oranı: 1,40 X 4 ay = 5,6 olacağından
Geç
ödeme zammı: 6.450,00 X 5,6 / 100 = 361,20 TL,
Ödenecek
toplam tutar ise: 6.450,00 + 361,20 = 6.811,20 TL olacaktır.
İkinci
taksit için, ödeme vadesinin sona erdiği tarihten itibaren 3 ay geçtiği için
dikkate alınacak faiz oranı: 1,40 X 3 ay = 4,20 olacağından
Geç
ödeme zammı: 6.450,00 X 4,20 / 100 = 270,90 TL,
Ödenecek toplam tutar ise: 6.450,00 + 270,90 = 6.720,90
TL olacaktır.([31])
5.2-
Yeniden Yapılandırma Hakkının Kaybedilmesi
5.2.1- Peşin
ödeme yolunu tercih eden borçlular yönünden
Geçici 60. madde kapsamında
yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan borçluların peşin ödeme yolunu tercih
etmiş olmaları halinde, yeniden yapılandırılmış borçların tamamını en geç, “4.1-
Yeniden yapılandırılan alacaklar için peşin ödeme yolunun tercih
edilmesi halinde ödenecek tutar ve ödeme süresi ” başlıklı bölümde
açıklanan sürede ödememeleri ve bir takvim yılı içinde iki taksit ihlali
meydana gelmeden peşin ödeme taleplerini taksitle ödeme talebine de
dönüştürmemeleri halinde kapsama giren borçlarını geçici 60. madde
doğrultusunda ödeme hakkını kaybedeceklerdir.
5.2.2- Taksitle ödeme yolunu tercih eden borçlular yönünden
Geçici 60. maddede kapsamına giren
borçlarını taksitler halinde ödemek amacıyla başvuruda bulunan borçluların hem
yapılandırılmış taksitlere ilişkin, hem de işyeri faal ise cari aylara ilişkin
anılan maddede öngörülen ödeme yükümlülükleri yerine getirmeleri gerekmekte olup, bahse konu yükümlülüklerinin
yerine getirilmemesi halinde, yapılandırma hükümlerinden yararlanma
hakkı kaybedilmiş olacaktır.
a) Taksit ödeme yükümlülükleri açısından ödeme hakkının kaybedilmesi
ve taksitlerin mahsup şekli
Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş olmasına rağmen, bir takvim yılı
içinde yasal süresi içinde ödenmemiş veya eksik ödenmiş ikiden fazla taksitin
bulunması ya da bir takvim yılında ikiden fazla olmamakla birlikte ödenmemiş
veya eksik ödenmiş taksitlerin en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar
ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitler yönünden geçici 60. maddede öngörülen
hükümlerden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
Dolayısıyla
ödenmeyen veya eksik ödenen ya da yasal süresi dışında ödenen her bir taksit
için, bir taksit ihlali gerçekleşmiş olacağından, taksitle ödeme yolunu tercih
etmiş borçluların aylık taksit tutarlarını süresi içinde ve eksiksiz olarak
ödemeye dikkat etmeleri gerekmektedir.
Bu bağlamda, geçici
60. maddede kapsamına giren borçlarını taksitler halinde ödemek amacıyla
başvuruda bulunan borçlularca yapılacak ödemeler sırasıyla;
- Ödemenin yapıldığı dönemde ödeme vadesi sona erecek olan
taksite,
- Ödemenin yapıldığı dönemde ödeme vadesi sona erecek
taksitin bulunmaması halinde ödeme vadesi
geçmiş en eski taksite
mahsup edilecektir.
Örnek 20- 60. madde kapsamına giren borçları için 9 taksit talebinde
bulunan (C) Limited Şirketinin 17.07.2015 tarihinde ödeme yapmak
istediği ve ödemenin yapıldığı tarih itibariyle taksitlerinin,
Taksit No |
|
Taksit Tutarı (TL) |
|
Son Ödeme tarihi |
1 |
|
1.325,35 |
|
02.03.2015([32]) |
2 |
|
1.325,35 |
|
Süresi içinde
ödendi |
3 |
|
1.325,35 |
|
01.06.2015 |
4 |
|
1.325,35 |
|
31.07.2015 |
5 |
|
1.325,35 |
|
30.09.2015 |
6 |
|
1.325,35 |
|
30.11.2015 |
7 |
|
1.325,35 |
|
01.02.2016 |
8 |
|
1.325,35 |
|
31.03.2016 |
9 |
|
1.325,35 |
|
31.05.2016 |
şeklinde olduğu varsayıldığında, yapılacak
ödeme;
- Öncelikle 4. taksitin ödeme
vadesinin 02.06.2015 tarihinde başlayıp 31.07.2015 tarihinde sona erdiği
dikkate alınarak cari ay taksiti olması nedeniyle 4. taksite
- 4. taksitin
tahsil edilmesinin ardından yapılacak ödeme, en eski taksit olan 1. taksite
- 1. taksitin
tahsil edilmesinin ardından yapılacak ödeme 3. taksite,
- 3. taksitin
tahsil edilmesinin ardından yapılacak ödeme 5. taksite,
- 5. taksitin
tahsil edilmesinin ardından yapılacak ödeme 6. taksite
mahsup edilecektir.
b)
Cari aylara ilişkin primlerin ödeme yükümlülükleri
açısından
(2015/1 sayılı Genelgenin 13. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen bent)
Geçici
60. maddenin ondördüncü fıkrasında, “Bu madde hükümlerinden yararlanmak üzere
başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta
primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde
ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde, belirtilen madde hükümlerine göre
yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını
kaybederler.” hükmü yer almaktadır.
Buna
göre, borçlarını geçici 60. maddeye göre taksitle ödemek amacıyla başvuruda
bulunan borçlularca, ilk taksit ödeme süresinin sona erdiği ayda ödenmesi
gereken primlerden başlanılarak, bir takvim yılı içinde ikiden fazla cari aya
ilişkin sigorta primlerinin, genel sağlık sigortası primlerinin ve/veya işsizlik
sigortası primlerinin, çok zor durum hali olmaksızın ödenmemesi veya yasal
süresi dışında ödenmesi ya da eksik ödenmesi halinde, kalan taksitler için
bahse konu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır
Örnek 21- Kapsama giren
borçlarını geçici 60. madde doğrultusunda ödemek amacıyla başvuruda bulunmuş
olan;
- (A) Limited
Şirketinin ilk taksit ödeme yükümlülüğü 02.03.2015 tarihinde sona erdiğinden,
cari aylara ilişkin sigorta primlerini ödeme yükümlülüğü 2015/Ocak ayına
ilişkin,
- 5510/60-g
kapsamındaki (A) sigortalısının ilk taksit ödeme yükümlülüğü (2015/11 sayılı
Genelge ile 6.4.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 30.11.2015([33])
tarihinde sona erdiğinden cari aylara ilişkin genel sağlık sigortası primlerini
ödeme yükümlülüğü (2015/11 sayılı Genelge ile 6.4.2015 tarihinde
değiştirilen ibare) 2015/Ekim([34])
ayına ilişkin
prim borçlarından itibaren başlatılacaktır.
5510 sayılı Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden
emekli keseneği ve kurum karşılıkları ile prim borçları olanlardan;
- Aylıkları ayın
15’inde peşin ödenenlerin, 2015/Şubat
ayına ait prim borçlarının ödeme süresi 2015/Şubat ayı içinde sona erdiğinden,
bu kapsamda cari ay prim ödeme yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği
2015/Şubat ayına ilişkin prim borçlarından,
- Aylıkları
çalıştıktan sonra ödenenlerin, 2015/Ocak ayına ait prim borçlarının ödeme
süresi 2015/Şubat ayı içinde sona erdiğinden, bu kapsamda cari ay prim ödeme
yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği 2015/Ocak ayına ilişkin prim
borçlarından
başlanılarak kontrol
edilecektir.
Diğer taraftan, 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların
ücretlerini her ayın 15’i ila 14’ü arasında hak ediyor olmaları halinde,
primlerin ödeme süresi takip eden ayın 14’ünde sona erdiğinden, her ayın 15’i
ila 14’ü arasında ücret alan sigortalılardan kaynaklanan prim borçları için
geçici 60. madde uyarınca taksitle ödeme başvurusunda bulunulması halinde bu
nitelikteki işyerleri için cari ay primleri ile ilgili yükümlülükler
15.12.2014-14.01.2015 dönem aralığından itibaren başlatılacaktır.
Yeniden
yapılandırılmış taksitlerle ilgili ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesine
rağmen, bir takvim yılı içinde ikiden fazla cari aya ilişkin primlerin çok zor
durum hali olmaksızın süresi içinde ödenmediğinin veya eksik ödendiğinin tespit
edilmesi halinde, geçici 60. madde hükümlerinden yararlanma hakkı, üçüncü cari
aya ilişkin primlerin yasal ödeme süresinin sona erdiği ayı takip eden aydan
başlanılarak kaybedilmiş sayılacaktır.
Diğer taraftan,
özel sektör işverenlerince Aralık ayına ilişkin primlerin ödeme vadesinin takip
eden yılın Ocak ayı sonunda sona ermesi nedeniyle Aralık ayına ait cari aya
ilişkin sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerinin ödenmemiş veya süresi
dışında ödenmiş olması halinde, ihlal takip eden yılda işlenmiş sayılacaktır. Yine resmi sektör işverenlerince 15/11 – 14/12 ve 15/12/-14/01
dönemlerine ait cari aya ilişkin primlerin ödeme vadesi takip eden takvim
yılında sona erdiğinden 15/11 – 14/12 ve 15/12 -14/01 dönemlerine ait cari aya
ilişkin sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerinin ödenmemiş veya süresi
dışında ödenmiş olması halinde, ihlal takip eden yılda işlenmiş sayılacaktır.
Dolayısıyla,
- Özel sektör
işverenlerince 2015/Aralık ilişkin cari aya ait primlerin süresi içinde
ödenmemesi halinde ihlal 2016 yılında; 2016/Aralık ilişkin cari aya ait
primlerin süresi içinde ödenmemesi halinde ihlal 2017 yılında,
- Resmi sektör
işverenlerince 15.12.2014-14.01.2015 dönemlerine ilişkin cari aya ait primlerin
süresi içinde ödenmemesi halinde ihlal 2015 yılında, 15.11.2015-14.12.2015 ve
15.12.2015-14.01.2016 dönemlerine ilişkin cari aya ait primlerin süresi içinde
ödenmemesi halinde ihlal 2016 yılında
gerçekleşmiş sayılacaktır.
Örnek 22- (A) Limited Şirketince, çok zor durum hali
olmaksızın; 2015/Ocak ve Nisan aylarına ait sigorta primlerinin yasal süresi
dışında ödendiği, 2015/Temmuz ayına ilişkin sigorta priminin ise ödenmediğinin
tespit edildiği varsayıldığında, taksit ödeme yükümlükleri açısından ödeme
hakkı kaybedilmemiş olsa da 2015 takvim yılı içinde ikiden fazla cari aya
ilişkin sigorta primlerinin ödeme yükümlülüğünün çok zor durum hali olmaksızın
yerine getirilmemiş olması nedeniyle, ödeme vadesi 1.9.2015 tarihinden sonra
(üçüncü ihlalin meydana geldiği 2015/Temmuz ayına ait primlerin ödeme vadesinin
sona erdiği tarihten sonraki) taksitler yönünden (5.taksitten itibaren), geçici
60. madde hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
Öte yandan özel
sektör işverenlerince Kasım ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet
belgesinden kaynaklanan primlerin ödeme vadesinin Aralık ayının son gününün
resmi tatile rastlaması halinde, süre her ne kadar resmi tatili izleyen ilk iş
günü içerisinde sona erecek olsa da ihlal Aralık ayının son günü işlenmiş
sayılacaktır.
Buna karşın, ayın
15’i ila takip eden ayın 14’ü arasında ücret alan sigortalılar yönünden
15/11-14/12 dönemi ile 15/12-14/1 dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet
belgelerinden kaynaklanan primlerin ödeme süresi takip eden yılda sona
erdiğinden, bahse konu primlerin ödenmemesi halinde ihlal, ödeme vadesinin sona
erdiği takvim yılında gerçekleşmiş sayılacaktır.
Bu bağlamda, taksit
ödeme yükümlülüklerini yerine getirmelerine rağmen, cari aylara ilişkin prim
ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyen borçluların, öncelikle çok zor durum
halinde olup olmadıkları incelenecek, çok zor durumda bulunmadıklarının
anlaşılması halinde, yapılandırma işlemleri bir takvim yılında üçüncü ihlalin
gerçekleştiği tarih itibariyle bozulacaktır.
Cari ay primlerini
yasal süresinde ödemeyen borçluların çok zor durumda olup olmadıkları 2011/53
sayılı Genelge doğrultusunda incelenecektir. Anılan Genelgede belirtildiği
şekilde, Mali Durum Bildirim Formunda beyan edilen bilgilere göre, borçlunun
çok zor durumda olup olmadığına ilişkin rasyosunun 2
veya altında olması halinde, borçlunun çok zor durumda olduğu kabul
edilecektir.
Hal böyle olmakla
birlikte, primini kendisi ödeyen sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının
çok zor durum bildirimi için yazılı beyanda bulunmaları yeterli olacaktır.
Dolayısıyla, cari
ay primlerini çok zor durumda bulunmaları nedeniyle ödeyemediği anlaşılan
borçlular, kalan taksitlerini geçici 60. madde hükümlerine göre ödemeye devam
edebileceklerdir.
Buna karşın, Mali
Durum Bildirim Formunda beyan edilen bilgiler doğrultusunda rasyonun
2,01 veya üzerinde olduğunun anlaşılması halinde, taksit ödeme yükümlülükleri
düzenli olarak yerine getiriliyor olsa dahi, kalan taksitler için geçici 60.
madde hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
Borçluların çok zor
durumda olup olmadıklarının tespiti sırasında, 2011/53 sayılı Genelgede
belirtilen 100.000,00 TL’nin belirlenmesinde, bir takvim yılı içinde süresi
içinde ödenmeyen cari aylara ilişkin alacak toplamının 100.000,00 TL’yi aşıp
aşmadığına bakılarak yapılacaktır.
Diğer taraftan, çok
zor durum halinin tespitine ilişkin Mali Durum Bildirim Formu, ikiden fazla
cari ay priminin süresi içinde ödenmediği her bir takvim yılı için ayrı ayrı
düzenlenecek olup, bir takvim yılına ilişkin rasyosu
2’nin altında olmasına rağmen, diğer takvim yılına ilişkin rasyosu
2’nin üzerinde olan borçluların, rasyo oranının 2’nin
üzerinde olduğu yıllara ilişkin kalan taksitlerini geçici 60. madde hükümlerine
göre ödemeleri mümkün bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, taksit
ödeme yükümlülüklerini yerine getirmelerine rağmen, cari aylara ilişkin primler
yönünden ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılında ikiden fazla yerine
getirmeyen borçluların çok zor durumda olmadıkları belirlenmeden yeniden
yapılandırma anlaşmaları bozulmayacaktır.
Öte
yandan, 4/I-(b) kapsamındaki prim borcunu yapılandıran sigortalıların cari ay
prim borcunu aksatmaları halinde mali durum bildirim belgesi istenmeyecek beyan
ve taahhüt belgesi vermesi istenecektir.([35])
5.2.3- Taksit tutarının % 10’u aşılmamak şartıyla 5 Liraya kadar yapılmış eksik
ödemeler
Geçici 60. maddenin yedinci fıkrasına
istinaden, taksit tutarının % 10’u aşılmamak kaydıyla 5 liraya (bu tutar dahil) kadar yapılmış eksik ödemeler ihlal sayılmayacaktır.
Ancak, bahse konu tutarlar her ne kadar ihlal olarak
kabul edilmese de 6183 sayılı Kanunun 51.
maddesine göre belirlenen gecikme zammı üzerinden hesaplanacak geç ödeme zammı
ile birlikte tahsil edilmesi gerekmektedir.
Bu tutarlar son taksiti takip eden ay sonuna kadar ödenmediği taktirde, borçlular
yapılandırma hükümlerinden ödedikleri tutar kadar yararlandırılacak ve kalan
borç cari usul ve esaslar çerçevesinde tahsil edilecektir.
5.3-Yeniden yapılandırma hakkının kaybedilmesi halinde bakiye alacakların
tahsili
Kapsama giren borçları
geçici 60. madde uyarınca yeniden yapılandırılmış olan borçluların, ödeme
yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle anılan madde hükümlerinden yararlanma hakkını kaybetmeleri
halinde, ödedikleri tutar kadar yapılandırma hükümlerinden yararlanmış
sayılacaklar, bakiye alacaklar ise cari usul ve esaslar çerçevesinde tahsil
edilecektir.
Örnek 23- Geçici
60. madde uyarınca 18 eşit taksit talebinde bulunmuş olan (A) sigortalısının 17
taksitini ödediği 1 taksitini ise son taksiti izleyen ayın sonuna kadar
ödemediği varsayıldığında, ödenen 17 taksit, geçici 60. maddeye göre borç aslı
ve TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE değişim oranları esas alınarak hesaplanan gecikme faizine
mahsup edildikten sonra kalan borç aslı cari usul ve esaslara göre hesaplanacak
gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
6-Sigortalılık Süresi Durdurulanlara İlişkin Yapılacak İşlemler
Geçici 60. maddenin beşinci
fıkrasında, “Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi
adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf
ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal
Sigortalar Kurumu Kanunu mülga hükümlerine ve mülga 17.10.1983 tarihli ve 2926
sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa
göre tescilleri yapıldığı halde prim borçları nedeniyle daha önceki ilgili
kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlardan bu maddenin yayımlandığı tarih itibarıyla ihya edilmemiş
olanların kendileri veya hak sahipleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği
tarihi takip eden ay başından itibaren üç ay içerisinde Kuruma müracaat ederek,
durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık
süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek bu madde kapsamında hükümlerine
göre hesaplanmasını talep edebilirler. Hesaplanan borcun tamamının ilk taksit
ödeme süresi içinde ödenmesi halinde durdurulan süreler sigortalılık süresi
olarak değerlendirilir. Hesaplanan borcun tamamının ilk taksit ödeme süresi
içinde ödenmemesi halinde ihya işlemi geçerli sayılmaz ve bu madde kapsamında
ödenmiş olan tutarlar ilgilinin bu madde kapsamı haricinde başkaca prim
borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir.” hükmü yer
almaktadır.
Bu bağlamda
sigortalılık süresi durdurulanlarla ilgili olarak başvuru, prim borçlarının
hesaplanması ve ödemeye ilişkin hususlar aşağıda açıklanmıştır.
Bilindiği
üzere, 5510 sayılı Kanunun geçici 17. maddesine istinaden hazırlanan ve 14.1.2009
tarihli ve 27110 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
5510 sayılı Kanun Gereğince Kendi Adına ve
Bağımsız Çalışanlardan 5 yılı Aşan Süreye İlişkin Prim Borcu Bulunanlar İçin Yapılacak
İşlemler Hakkında Tebliğ uyarınca, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre
tescilleri yapıldığı halde 30.4.2008 tarihi itibarıyla beş yılı aşan süreye
ilişkin prim borcu bulunan sigortalılarla
bunların hak sahiplerinin, bu sürelere ilişkin prim borçlarını en geç 3.8.2009
tarihine kadar ödememeleri halinde,
bu sürelerin sigortalılık süresinden sayılmayacağı öngörülmüştür. Sigortalılık süresi durdurulmuş olanların bu
sürelere ilişkin prim borçları için 2.2.2 başlıklı bölümde belirtilen
açıklamalar çerçevesinde başvuruda bulunmaları ve durdurulmuş sürelere ilişkin
geçici 60. maddeye göre hesaplanan tutarları (2015/1 sayılı Genelgenin 14. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) en geç 02.03.2015
tarihine kadar([36])
ödemeleri halinde, bu süreler sigortalılık
süresi olarak değerlendirilecektir.
Örnek 24- 15.3.2000 tarihinde tescilini
yaptırdığı halde hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalı
(A) nın, 15.3.2000 ila 30.4.2008 tarihleri arasında
5510 sayılı Kanunun geçici 17. maddesi hükmü gereğince durdurulmuş sigortalılık
sürelerini ihya etmek ve 2008/Mayıs ila 2014/Nisan aylarına ilişkin prim
borçlarını da dokuz eşit taksitte yapılandırmak için sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunduğu varsayıldığında, sözkonusu sigortalının;
- 15.3.2000 ila 30.4.2008 tarihleri
arasında 5510
sayılı Kanunun geçici 17. maddesi hükmü
gereğince durdurulmuş sigortalılık sürelerine ilişkin geçici 60. maddeye göre
hesaplanan tutarın tamamını en geç (2015/1 sayılı Genelgenin 14. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen ibare) 02.03.2015 tarihine kadar([37]),
- 2008/Mayıs ila 2014/Nisan aylarına ilişkin prim borçlarını ise, (2015/1 sayılı
Genelgenin 14. maddesiyle 5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) ilk taksit ödemesi 02.03.2015 tarihinde
başlayacak([38])
şekilde ikişer aylık dönemler halinde ve dokuz eşit taksitte ödemesi
gerekmektedir.
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmakla
birlikte, prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş, ancak geçici 60. maddeye istinaden yapılan başvuru
nedeniyle durdurulan sigortalılık süresi ihya edilmiş borçluların durdurulan sigortalılık süresine ilişkin
geçici 60. maddeye göre ödenmesi gereken tutarın tamamını anılan Kanunda
öngörülen süre içinde ödememeleri halinde, ihya işlemi geçerli sayılmayacaktır.
Bu durumda, durdurulan sigortalılık süreleri için yapılmış olan ödemeler, varsa bu süreler dışındaki
prim borçlarına mahsup edilecek, yoksa ayrıca bir faiz hesaplanmaksızın
ilgililere iade edilecektir.
7- Diğer Hususlar
7.1- Ödeme
planlarının ilgililere tebliği
Geçici 60. madde uyarınca yapılacak
başvurulara istinaden hazırlanan ödeme planları,
başvuru formunda beyan edilen adrese gönderilmek suretiyle imza
karşılığı elden verilecek ya da 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre
ilgililere tebliğ edilecektir.
Hal böyle olmakla
birlikte ödeme planları oluşturulduktan sonra ödenecek tutarlar banka ekranlarına
yansıtılacağından, ödeme planları tebliğ edilememiş borçluların her ne kadar
ödeme planları taraflarına ulaşmamış olsa bile banka kanalıyla ödeme yapmaları
mümkün olacaktır.
Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun 4.
maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamındaki sigortalılardan
kaynaklanan borçlara ilişkin başvuruların e-Sigorta kanalıyla yapılması
halinde, ödeme planları da e-Sigorta kanalıyla ilgililere gönderilecek olup, bu
şekilde bildirilecek olan ödeme planları ayrıca 7201 sayılı Kanuna göre tebliğ
edilmeyecektir.
7.2- Yapılandırma
işlemleri sırasında dikkat edilecek hususlar
7.2.1- Yersiz yararlanılmış prim teşvikleri düzeltildikten sonra yapılandırma
işlemlerine başlanılması
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalıştırılan
sigortalılardan kaynaklanan alacakların yapılandırılmasından önce, başvuruda
bulunan işverenlerin çeşitli kanunlarda öngörülen teşviklerden yersiz
yararlanmış olmaları nedeniyle hata listelerinde yer almaları halinde,
öncelikle hatalı kanun numarası seçilerek Kuruma verilmiş olan aylık prim ve
hizmet belgeleri için iptal nitelikte, kanun numarası seçilmeksizin asıl/ek
nitelikte aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi işverenlerden istenilecek,
yapılandırma işlemleri bahse konu işlemler tamamlandıktan sonra yerine
getirilecektir.
(2015/1 sayılı Genelgenin 15. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen paragraf) Dolayısıyla, 2014/Nisan ve önceki aylara ilişkin olmak üzere, çeşitli
kanunlarda öngörülen sigorta prim teşviklerinden yersiz yararlanmış olduğu
tespit edilen işverenlerce, başvuru süresinin sonuna kadar (02.02.2015 tarihine
kadar) kanun numarası seçilmek suretiyle iptal nitelikte, kanun numarası
seçilmeksizin asıl veya ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek Kuruma
verilmesi halinde, tahakkuk işlemleri yapılarak ortaya çıkacak fark primler de
yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.([39])
Bahse konu işlemlerin
aylık taksitlerin/peşin ödemeye esas tutarın ödeme süresi geçirilmeksizin
yapılması amacıyla gerekirse işverenlerle e-mail ve telefon gibi iletişim
araçları ile de temasa geçilecektir.
Diğer
taraftan, hata listesinde yer alan kayıtların, gerçekte 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olması gerektiği halde 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bildirilen
sigortalıktan kaynaklanması halinde, bu nitelikteki kayıtlar için hata
listelerinde yer alıyor olsa dahi her hangi bir işlem yapılmayacaktır.
Örnek 25- Diyarbakır
ilinde faaliyet gösteren (C) Limited Şirketinin 10 sigortalı çalıştırması
nedeniyle 5084 sayılı Kanunun 5615 sayılı Kanunla değişik dördüncü maddesinde
öngörülen teşvikten yararlandığı, ancak bahse konu işverenin bir sigortalısının
gerçekte 5510/4.1-b sigortalısı olması nedeniyle, çakışan hizmet süresi içinde
5510/4.1-a kapsamındaki sigortalılığının iptal edildiği varsayıldığında, bahse
konu işverenin 5510/4.1-a kapsamında bildirdiği
sigortalı sayısı her ne kadar 9’a düşse de toplam çalışan sayısının 10 olması
nedeniyle bahse konu teşvikten usulüne uygun yararlanılmış kabul edilecektir.
7.2.2-
Daha önceki kanunlar uyarınca
yapılandırıldığı halde ödenmemiş borçlara ilişkin ödeme planları bozulduktan
sonra yapılandırma işlemlerine başlanılması
Yeniden yapılandırma başvurusunda bulunan borçluların geçici 60. madde
kapsamında ödeme planlarının oluşturulmasından önce, 16/244 veya 16/259 Ek
sayılı Genelgeler uyarınca veya 4958, 5458 ya da 5510 sayılı Kanunun geçici 24.
veya geçici 25. maddelerine istinaden ya da
6111 sayılı Kanun uyarınca yeniden yapılandırılmış ancak ödeme
yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle bozulması gereken bir ödeme
planının bulunduğunun anlaşılması halinde, geçici 60. maddeye göre ödenecek
tutar, daha önce oluşturulmuş ödeme planlarının bozulmasının ardından
hesaplanacaktır.
Evvelce oluşturulmuş
ödeme planlarının/yapılandırma işlemlerinin bozulması sırasında, ödeme planına
işlenmesi gerektiği halde emanet hesaplara veya müfredat kartlarında başka
dönemlere giden paraların olup olmadığı araştırılarak varsa bu paralar ödeme
planlarına aktarıldıktan sonra bozma işlemleri gerçekleştirilecektir.
7.3- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi, Ek-5
ve Ek-6. maddeleri ile 60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki
sigortalılar ile bakmakla yükümlü olduğu kişilerin genel sağlık sigortasından
yararlanma şartları
5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar,
60. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalıları,
Ek-5 ve Ek-6. maddeler kapsamında sigortalı olanlar, geçici 60. madde kapsamındaki borçlarını yapılandırmaları halinde,
yapılandırılan borç haricinde altmış günden fazla prim ve prime ilişkin
borçlarının bulunmaması veya altmış günden fazla prim ve prime ilişkin borçları
bulunmakla birlikte bu borçlarını ilgili kanunlara göre taksitlendirmiş veya
yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini de yerine getiriyor olmaları ve bu
maddeye göre yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödemeleri halinde, genel
sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacaklardır.
Borçlarını
yapılandırmak için başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince
tahakkuk eden cari aya ilişkin sigorta primlerini çok zor durum hali olmaksızın
bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri
halinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin
kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedeceklerinden sağlık hizmetlerinden
yararlanma haklarını da kaybedeceklerdir.
Yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan
taksitlerini ödeme haklarını kaybedenlere taksitlendirme süresi içerisinde
Kurumca karşılanan sağlık giderleri yersiz ödeme olarak
değerlendirilmeyecektir.
7.4-Ödeme Süresi Tabii Afetler Nedeniyle Ertelenmiş Olan Borçlar
5510 sayılı
Kanunun 91. maddesinin birinci fıkrasına istinaden, işyerleri yangın, su
baskını, yer kayması, deprem gibi afete uğrayan, tabii afet nedeniyle tarımsal
faaliyetinden dolayı zarar gören işverenler ile 4. maddenin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamındaki sigortalılar, bu durumu belgelemeleri ve olayın meydana
geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları halinde, prim ödeme
aczine düştüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması kaydıyla, afet
tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana
geldiği tarihten itibaren tahakkuk edecek üç aylık prim borçları, olayın
meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar Kurumca ertelenebilmektedir.
Bu bağlamda, yeniden
yapılandırma başvurusunda bulunan borçluların, geçici 60. madde kapsamına giren
ve ödeme süresi tabii afet nedeniyle ertelenmiş olan borçlarının da bulunması
halinde, erteleme süresine ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı
alınmayacaktır.
Diğer taraftan, prim borçları
ertelenmiş işveren ve sigortalılarımızın, erteleme süresinin bitiş tarihinin
ilk taksit ödeme süresinden sonraki bir tarihe isabet ediyor olması halinde,
erteleme süresinin sona erdiği tarihten önceki ödemelerinin son ödeme süresi
ertelemenin bitiş tarihine çekilecektir.
Örnek
26- 18.05.2014 tarihinde meydana gelen
sel felaketi nedeniyle mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten
itibaren üç ay içinde tahakkuk eden prim borçları 18.05.2015 tarihine kadar
ertelenmiş olan (A) Gerçek Kişisinin geçici 60. madde kapsamında yeniden
yapılandırma başvurusunda bulunduğu varsayıldığında,
- Başvuru sırasında
peşin ödeme seçeneğini tercih etmiş olması halinde, peşin ödemeye esas tutarı
en geç 18.05.2015,
- Başvuru sırasında taksitle ödeme seçeneğini tercih etmiş
olması halinde, ödeme vadesi 18.05.2015
tarihinden önce sona eren 1. ve 2. taksitleri en geç 18.05.2015
tarihine kadar ödemesi gerekecektir.
Tabii afet nedeniyle prim borçları ertelenen borçluların, erteleme süresi içindeki aylık taksitlerini erteleme süresinin sonuna kadar
ödememeleri halinde, bir takvim yılı içinde ikiden fazla taksit ihlali
meydana gelmesi durumunda, erteleme süresi sonrasında kalan taksitlerini geçici
60. maddeye göre ödeme hakkını kaybedeceklerdir.
7.5-
Adi Ortaklık İşyerlerine İlişkin Borçların
Yeniden Yapılandırılması
6098 sayılı Borçlar Kanununun 625. maddesinde
“Yönetim, sözleşme veya kararla yalnızca bir veya birden çok
ortağa ya da üçüncü bir kişiye bırakılmış olmadıkça, bütün ortaklar ortaklığı
yönetme hakkına sahiptir.
Ortaklık,
ortakların tümü veya birkaçı tarafından yönetilmekte ise, bunlardan her biri,
diğerleri katılmaksızın işlem yapabilir; ancak ortaklığı yönetmeye yetkili olan
her ortak, tamamlanmasından önce işleme itiraz etmek suretiyle, bu işlemin
yapılmasını engelleyebilir.
Ortaklığa
genel yetkili bir temsilci atanması ve ortaklığın olağan dışı işlerinin
yürütülmesi için, bütün ortakların oybirliği gereklidir. Ancak, gecikmesinde
sakınca olan hâllerde, bu konuda yönetici ortaklardan her biri yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre,
adi ortaklıklarda, ortaklardan her biri, ortaklığa ait borcun tamamından
sorumlu olduğundan, adi ortaklardan bir veya birkaçının ortaklığın Kuruma olan
borçlarından kendi hisselerine karşılık
gelen kısmını ödemek amacıyla yeniden yapılandırma başvurusunda bulunmaları
halinde, Borçlar Kanununun yukarıda belirtilen hükmü uyarınca, adi ortaklığı
oluşturan ortakların kendi hisselerine düşen kısmı değil, adi ortaklığın
kapsama giren borcunun tamamı geçici 60. maddeye göre yeniden
yapılandırılacaktır.
7.6-İşyerinin
devri veya intikali halinde yapılacak işlemler ile üst düzey yöneticilerin ve limited
şirket ortaklarının sorumlu oldukları borçlar ve kat maliklerince ayrı
ayrı başvuruda bulunulması halinde dikkat edilecek hususlar
7.6.1-İşyerinin devri veya intikali halinde dikkat edilecek
hususlar
5510 sayılı
Kanunun 89. maddesinin birinci fıkrasına istinaden, sigortalının çalıştırıldığı
işyeri aktif veya pasifi ile birlikte devralınır veya intikal eder ya da başka
bir işyerine katılır veya birleşirse, eski işverenin Kuruma olan prim, gecikme
cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden
oluşan borçlarından, aynı zamanda yeni işveren de müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmaktadır.
Buna göre, işyerinin
devri veya intikali halinde, yeni işveren, eski işverenin borçlarından dolayı
müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmakta;
işyerini devreden işverenin ise devir tarihine kadar olan borçlardan dolayı
sorumluluğu devam etmektedir.
Bu bağlamda,
- İşyerini devir alan ya da kendisine
intikal eden işverenlerin, geçici 60. maddeye göre başvuruda bulunmaları
halinde, hem devir veya intikal tarihinden sonraki borçlar, hem de devir veya
intikal tarihinden önceki borçlar,
- İşyerini devreden işverenlerin,
geçici 60. maddeye göre başvuruda bulunmaları halinde ise yalnızca devir
tarihinden önceki borçlar,
Yapılandırma kapsamına dahil
edilecektir.
7.6.2-
Üst düzey yöneticiler ve şirket
ortakları tarafından yapılacak başvurular sırasında dikkat edilecek hususlar
Üst düzey
yöneticiler ile şirket ortakları;
- 5510 sayılı
Kanunun 88. maddesinin yirminci fıkrasına göre, Kurumun sigorta primleri ve
diğer alacakları, haklı bir sebep olmaksızın anılan Kanunda belirtilen
sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu
görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu
üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici
veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte
müştereken ve müteselsilen,
- 6183 sayılı
Kanunun 35. maddesine göre ise, limited şirket
ortakları, şirketten tahsil imkanı bulunmayan Kurum
alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya,
sorumlu tutulmuşlardır.
Bu nedenle,
kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlilerinin, tüzel
kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri
ile kanuni temsilcilerinin veya limited şirket
ortaklarının görev yaptıkları veya ortaklık sıfatlarının devam ettiği
sürelerden kaynaklanan borçları için geçici 60. maddeye istinaden başvuruda
bulunmaları halinde, ödeme planı yalnızca kapsama giren ve sorumlu oldukları
borçlar için çıkartılacaktır.
7.6.3- Kat maliklerince ayrı ayrı başvuruda bulunulması halinde yapılacak işlemler
Apartman, site ve iş
hanı yöneticiliklerinden kaynaklanan borçlar için kat malikleri kurulunca
yapılandırma başvurusunda bulunulması halinde, ödeme planı kat malikleri kurulu
adına çıkartılacaktır.
Dolayısıyla, kat
maliklerinin bir veya birkaçının yalnızca kendi hisselerine isabet eden
borçlarını geçici 60. maddeye yeniden yapılandırmak amacıyla başvuruda
bulunmaları halinde, ayrı ayrı ödeme planı verilmeyip, kat malikleri kuruluna
adına bir tane ödeme planı verilecektir.
7.6.4- Ortak hususlar
Gerek işyerini devir
eden işverenlerin, gerekse kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli
kamu görevlilerinin, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim
kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki
yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcilerinin veya limited
şirket ortaklarının sorumlu oldukları dönemlere ilişkin borçları için geçici 60.
maddeye istinaden başvuruda bulunmaları halinde, söz konusu işlemler manuel
ortamda yapılacaktır.
7.7- Alt
işverenlerin borçları
5510 sayılı Kanunun 12.
maddesine göre, alt işverenlerin Kurumumuza olan borçlarından, alt işveren ile
birlikte asıl işveren de sorumlu tutulmuştur.
Dolayısıyla, alt
işvereni bulunan işverenlerin, geçici 60. madde kapsamına giren borçları için
başvuruda bulunmaları halinde, asıl işverenin borçlarının yanı sıra alt
işverenlerin borçları da yeniden yapılandırma kapsamına dahil
edilecektir.
Diğer taraftan, asıl işveren
tarafından geçici 60. maddeye istinaden yapılacak başvuru sırasında, varsa alt
işverenin borçları da yeniden yapılandırma kapsamına dahil
edileceğinden, asıl işverenden, daha sonraki bir tarihte anılan Kanuna
istinaden başvuruda bulunulmayacağına dair alt işverenlerinden alınmış bir
örneği Ek:12’de yer alan taahhütnamenin getirilmesi
istenilecektir.
Buna karşın,
asıl işverenin başvurusundan önce alt işverenin kendi borcu için geçici 60. maddeye
istinaden başvuruda bulunması halinde, başvuruda bulunan alt işverenin kapsama giren borcu geçici 60. maddeye istinaden
peşin veya taksitle ödenebilecek, ancak Kurumla ihtilaf yaratmayacağına
ilişkin asıl işverenden alınmış bir örneği Ek:13’de yer alan
taahhütnamenin getirilmesi alt işverenden istenilecektir.
Hal böyle olmakla birlikte, gerek asıl işverenlerin, gerekse
alt işverenlerin geçici 60. maddeye istinaden başvuruda bulunmaları ve asıl
işverenlerin, alt işverenlerden Ek:12’ de yer alan taahhütnameyi; alt işverenlerin ise asıl işverenlerden Ek:13’de
yer alan taahhütnameyi alamamaları halinde,
- Asıl
işverenlerin borçları, alt işverenlerin borçları da dahil
edilerek elektronik ortamda,
- Alt
işverenlerin borçları ise, yalnızca kendi borçlarını kapsayacak şekilde manuel
ortamda yapılandırılacaktır.
Ancak bu durumda, gerek asıl işverenin, gerekse alt işverenin kapsama giren borçlarını
ödemesi halinde, alt işverenin borçları mükerrer tahsil edilmiş olacağından,
mükerrer tahsil edilmiş olan tutarlar alt işverenin kapsama girmeyen borcunun
bulunması halinde alt işverenin borcuna, alt işverenin kapsama girmeyen
borcunun bulunmaması halinde asıl işverenin veya diğer alt işverenlerin kapsama
girmeyen borçlarına, asıl işverenin ve diğer alt işverenlerin kapsama girmeyen
başkaca borcunun olmaması halinde ise alt işverene 5510 sayılı Kanunun 89. maddesine
göre iade edilecektir.
(2015/1 sayılı Genelgenin 16. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde eklenen fıkra) Öte yandan, asıl işverenlerin yapılandırma başvuruları sırasında
yalnızca kendi asıl işverenliklerinden kaynaklanan borçlarının
yapılandırılmasının talep edilmesi halinde,
talep edilen taksit süresi dikkate alınarak, öncelikle alt işverenlerin
ardından asıl işverenin ödeme planı çıkartılarak, gerek alt işverenlere ilişkin
gerekse asıl işverene ilişkin ödeme planları asıl işverene tebliğ edilecektir. Bu durumda asıl işveren ödediği tutar kadar
yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecek, ancak alt işverenlerin Kuruma olan
borçlarından dolayı alt işverenlerle birlikte sorumlu tutulacaktır.
7.8- Yasal süresi dışında verilmiş olması nedeniyle incelemeye sevk
edilmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk eden alacaklar
Bilindiği gibi,
İşveren Uygulama Tebliğinin 2.2 Aylık Prim ve Hizmet
Belgelerinin Kuruma Verilmesi başlıklı
bölümünün üçüncü fıkrasında, “Yasal süresi dışında verilen aylık prim
ve hizmet belgelerinin Yönetmeliğin 103. maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen açıklamalar uyarınca incelemeye sevk edilmesi ve işverenlerce
inceleme sonucu beklenilmeksizin tahakkuk eden primlerin gecikme cezası ve
gecikme zammı ile birlikte ödenmek istenilmesi halinde, incelemeye sevk edilen
aylık prim ve hizmet belgelerinin tahakkuk kısmı, inceleme sonucu
beklenilmeksizin işleme alınacak, hizmet kısmı (sigortalıların yer aldığı
bölüm) ise yapılacak incelemenin ardından uygun görülmesi halinde işleme
alınacaktır.” şeklinde açıklama yapılmıştır.
Bu bağlamda,
2014/Nisan ve önceki aylara ilişkin olup yasal süresi geçirildikten sonra Kurumumuza verilen ve doğruluğunun tespiti
amacıyla incelemeye sevk edilen aylık prim ve hizmet belgelerinin 10.9.2014
veya önceki bir tarihte Kuruma verilmiş olması ve bahse konu işverenlerin yeniden yapılandırma başvurusunda
bulunmuş olmaları halinde, söz konusu prim belgelerinin tahakkuk işlemleri
yapılarak, oluşan idari para cezaları (2015/1 sayılı Genelgenin 17. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen ibare) 02.02.2015
tarihinden önce([40])
tebliğ edilmek kaydıyla, prim ve idari para cezası borçları yeniden
yapılandırma kapsamına dahil edilecektir. Söz konusu
prim belgelerinin hizmet kısmı ise yapılacak incelemenin ardından uygun
görülmesi halinde işleme alınacaktır.
Buna karşın, defter
tutmakla yükümlü bulunmayan işverenlerce, söz konusu üç aylık süre
geçirildikten sonra Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinin doğruluğu
fiilen yapılan denetimler sonucunda tespit edilmediği sürece, söz konusu prim
belgeleri işleme alınmayarak işyeri dosyasında muhafaza edilecek ve durum bir
yazı ile ilgililere bildirilecektir.
7.9- Prim indirim ve teşvikleri ile devlet yardımı, teşvik ve desteklerden
yararlanılması
Bilindiği
üzere, halen uygulamada olan prim teşviklerinden (4857 sayılı Kanunun 30. maddesinde
öngörülen teşvik ve 4447 sayılı Kanunun 50. maddesi ile geçici 7. maddesinde
öngörülen teşvik hariç) yararlanılabilmesi için yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası borcunun
bulunmaması veya bulunmakla birlikte bu borçların 6183 sayılı Kanun uyarınca
veya çeşitli kanunlar uyarınca taksitlendirilmiş veya yapılandırılmış olması,
ayrıca taksitlendirme ve yapılandırma işleminin de bozma koşuluna uğramamış
olması gerekmektedir.
Bu bağlamda, geçici
60. madde uyarınca yeniden yapılandırma başvurusunda bulunulması halinde,
başvuruda bulunulan tarihten itibaren, kapsama girmeyen yasal ödeme süresi
geçmiş başkaca borçların bulunmaması ve ilgili Kanunlarda öngörülen diğer
şartların da
sağlanmış olması kaydıyla, beş puanlık
prim indirimi ile diğer teşvik ve desteklerden yararlanılması mümkün olacaktır.
Örnek 27– (B)
Anonim Şirketinin geçici 60. madde uyarınca 13.10.2014 tarihinde yeniden yapılandırma başvurusunda bulunduğu ve
2014/Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarına ilişkin prim ve idari
para cezası borcunun da bulunmadığı varsayıldığında, anılan işveren 2014/Eylül
ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesini, 05510 sayılı Kanun numarasını
seçmek suretiyle gönderebilecektir.
Diğer taraftan, bahse konu işveren,
takip eden aylarda, kapsama girmeyen yasal ödeme süresi
geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunmadığı, geçici 60. madde
hükümlerinden yararlanma hakkını kaybetmediği ve çalıştırdığı kişileri
sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığına
yönelik tespitin bulunmadığı sürece aylık prim ve hizmet belgelerini 05510 sayılı
Kanun numarasını seçmek suretiyle düzenleyebilecektir.
7.10- Devlet yardımı, teşvik ve destekler kapsamındaki işveren hissesi
sigorta prim teşvikinden yararlanmaması gerektiği halde yararlanan işverenlerle
ilgili yapılacak işlemler
İşverenlere
Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal Güvenlik Kurumundan
Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair
Tebliğ uyarınca, işverenlerin, Devlet yardımları ile teşvik ve desteklerden
yararlanabilmeleri için 2008/Ekim ayına ilişkin aylık prim ve hizmet
belgelerinden başlanılarak, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilmesi
gereken yasal sürenin son günü itibariyle, Türkiye genelinde kendi adına tescil
edilmiş işyerleri ile ortak, üst düzey yönetici, işveren vekili ve alt işveren
olarak işlem gördüğü işyerlerinden kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş
sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı ile gerçek kişi olması halinde ayrıca kendi
sigortalılığından kaynaklanan yasal ödeme süresi geçmiş prim ve buna ilişkin
gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının toplamı, 16 yaşından büyükler için
belirlenmiş aylık asgari ücretin brüt tutarından fazla olan işverenler, aylık
prim ve hizmet belgelerini, 05084, 85084, 05615, 85615, 55225, 25225,
05746,15746, 25510, 16322, 26322, 46486, 56486 veya 66486 sayılı kanun
numaralarını seçmek suretiyle düzenleyerek Kuruma göndermişler ise, bu
işverenlerden, yapılacak bir ay süreli tebligat ile muaccel olan borçlarının
tamamının, yazının tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde ödenmesinin
istenilmesi gerekmektedir.
Dolayısıyla,
05084, 85084, 05615, 85615, 55225, 25225, 05746,15746, 25510, 16322, 26322,
46486, 56486 veya 66486 sayılı kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen
aylık prim ve hizmet belgelerinin Kuruma gönderilmesi gereken yasal sürenin son
günü itibariyle yasal ödeme süresi geçmiş borçlarının toplamı 16 yaşından
büyükler için belirlenmiş brüt asgari ücretin üzerinde olan borçlulara, bahse
konu borçların bir aylık süre içinde ödenmesi hususunda bir tebligat yapılmış
olmasına rağmen, söz konusu borçların tamamı tebliğ tarihinden itibaren bir
aylık süre içinde ödenmemiş ise, daha önce 05084, 85084, 05615, 85615, 55225,
25225, 05746,15746, 25510, 16322, 26322, 46486, 56486 veya 66486 sayılı Kanun
numarası seçilmek suretiyle Kuruma gönderilmiş olan aylık prim ve hizmet
belgelerinin iptal edilerek, iptal edilen belgeler yerine Kanun numarası
seçilmeksizin asıl/ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmesi
işverenlerden istenilecek, sözkonusu belgelerin
işverenlerce bir aylık süre içinde verilmemesi halinde bahse konu belgeler re’sen düzenlenmek suretiyle işleme alınacaktır.
Bu bağlamda,
yeniden yapılandırma başvurusunda bulunan işverenlere, daha önce yukarıda
belirtilen nitelikte bir tebligat yapılmış olmasına rağmen, söz konusu
işverenlerce muaccel borçlar bir aylık süre içinde ödenmemiş ise, yeniden
yapılandırma işlemlerinden önce 05084,
85084, 05615, 85615, 55225, 25225, 05746,15746, 25510, 16322, 26322, 46486, 56486 veya 66486 sayılı kanun numaraları seçilmek
suretiyle Kuruma gönderilmiş olan aylık prim ve hizmet belgeleri iptal
edilerek, kanun numarası seçilmeksizin düzenlenecek asıl veya ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgeleri yeniden girilecek ve oluşan yeni
durum üzerinden kapsama giren borçlar yeniden yapılandırılacaktır.
7.11- İhalelere
katılabilmek, devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanabilmek, hak ediş
ödemesi veya yapı kullanma izin belgesi/teminat iadesi alabilmek amacıyla yapılan
başvurulara istinaden düzenlenecek yazılar
7.11.1- İhalelere katılabilmek amacıyla düzenlenecek yazılar
(2015/1 sayılı Genelgenin 18. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen bölüm)
Geçici
60. madde uyarınca yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin
ihalelere katılmak amacıyla kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup
olmadığının sorgulanması sırasında ihale tarihi 11.9.2014 veya sonrasında olmak
ve yapılandırma işlemi bozma koşuluna girmemiş olmak kaydıyla;
- Peşin ödeme yolu tercih edilmiş ise geçici 60.
madde kapsamına girmeyen borçlarının ihale tarihi itibariyle toplamının Kamu
İhale Genel Tebliğinde belirtilen limitlerin altında olması halinde,
- Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise geçici
60. madde kapsamına girmeyen muaccel borçları ile yapılandırma kapsamına giren
borçlarından ihale tarihi itibariyle vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik
ödenmiş taksitlerinin geç ödeme zammı ile birlikte toplamının Kamu İhale Genel
Tebliğinde belirtilen limitlerin altında olması ve yapılandırma hükümlerinden
yararlanma hakkının devam ediyor olması halinde,
kesinleşmiş sosyal güvenlik prim
borcunun bulunmadığı kabul edilecektir. Dolayısıyla, kesinleşmiş sosyal
güvenlik prim borcu olup olmadığının tespiti sırasında ihale tarihinin
11.9.2014 veya sonrasında olması ve yapılandırma işleminin bozma koşuluna
uğramamış olması kaydıyla, yapılandırmaya ihale tarihinden önce veya sonra
başvurulduğu üzerinde durulmayacaktır.
Buna karşın ihale tarihinin 10.9.2014 veya önceki bir
tarih olması halinde, düzenlenecek olan yazılarda yapılandırma öncesi cari usul
ve esaslar çerçevesinde hesaplanan borcun Kamu İhale Genel Tebliğinde
belirtilen sınırların altında olup olmadığına bakılacaktır.([41])
7.11.2- Hak ediş
ödemelerine ilişkin düzenlenecek yazılar
(2015/1 sayılı Genelgenin 19. maddesiyle 5.1.2015
tarihinde değiştirilen bölüm)
Bilindiği
üzere, 5510 sayılı Kanunun 90. maddesinin ikinci fıkrasına göre işverenlerin hakedişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime
ilişkin borçlarının bulunmaması kaydıyla ödenmektedir.
Bu
bağlamda, geçici 60. madde uyarınca yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan
işverenlerin hakediş ödemesine esas borçlarının olup
olmadığının sorgulanması sırasında borcu yoktur yazısının düzenlenme tarihinin
11.9.2014 veya sonrasında olması ve yapılandırma işleminin bozma koşuluna
girmemiş olması kaydıyla;
- Peşin ödeme yolu tercih edilmiş ise geçici 60.
madde kapsamına girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası
borçlarının bulunmaması halinde,
- Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise vadesi
geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit ile kapsama girmeyen yasal
ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmaması halinde,
hakediş ödemesine esas
borcunun bulunmadığı kabul edilecektir.
Diğer taraftan, 11.9.2014 ve
sonrasında Kurum hesaplarına intikal eden paraların yapılandırma başvurusunda
bulunulmamış olması nedeniyle cari usul ve esaslara göre aktarılmasından sonra
işverenlerce yapılandırma başvurusunda bulunulması ve 11.9.2014 tarihinden
sonra tahsil edilen paraların yapılandırılan borçlara mahsup edilmesinin talep
edilmesi halinde bahse konu paralar da yapılandırma kapsamına giren borçlara
mahsup edilecektir. Ancak işverenlerce 11.9.2014 ve sonrasında yatırılan
paraların yapılandırma kapsamına girmeyen borçlara mahsup edilmesinin talep
edilmesi halinde, sözkonusu paralar bu defa
yapılandırma kapsamına girmeyen borçlara mahsup edilecektir.([42])
7.11.3-
Devlet
yardımı, teşvik ve desteklerden
yararlanabilmek amacıyla düzenlenecek yazılar
5510 sayılı Kanunun 90.
maddesinin altıncı fıkrasına göre, devlet yardımı, teşvik ve desteklerden
yararlanabilmek için, devlet yardımı, teşvik ve desteklerin verilmesinden önce,
işverenlerden yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının
bulunmadığına veya tecil ve taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına dair
belge ve bilgilerin istenilmesi zorunludur.
Anılan
Kanun hükmüne göre, devlet yardımı, teşvik ve desteklerin verilmesinden önce,
işverenin Türkiye genelinde kendi adına tescil edilmiş işyerleri ile ortak, üst
düzey yönetici, işveren vekili ve alt işveren olarak işlem gördüğü
işyerlerinden, işverenin gerçek kişi olması halinde, ayrıca kendi
sigortalılığından kaynaklanan (5510/4-1/b kapsamındaki) yasal ödeme süresi
geçmiş prim borçlarının olup olmadığı sorgulanmaktadır.
İşverenlerin,
Devlet yardımları ile teşvik ve desteklerden yararlanabilmeleri için; Türkiye
genelinde yazının verildiği tarih itibarıyla muaccel borçlarının bulunmaması
veya borçlarının tecil ve taksitlendirilmiş ya da yapılandırılmış olması gerekmektedir.
Diğer
taraftan, İşverenlere Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal
Güvenlik Kurumundan Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin
Usul ve Esaslara Dair Tebliğde, işverenlere verilecek devlet yardımı, teşvik ve
desteklerde, Türkiye genelinde, yazının verildiği tarih itibarıyla toplamı 16
yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık
asgari ücretin brüt tutarından fazla olan muaccel sigorta primi, işsizlik
sigortası primi, idari para cezası ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme
zammı borçlarının dikkate alınacağı öngörülmüştür.
(2015/1 sayılı Genelgenin 20. maddesiyle
5.1.2015 tarihinde değiştirilen fıkra) Buna göre, geçici 60. madde uyarınca
yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin devlet yardımı, teşvik ve
desteklerden yararlanabilmek amacıyla yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari
para cezası borçlarının olup olmadığının sorgulanması sırasında borcu yoktur
yazısının düzenlenme tarihinin 11.9.2014 veya sonrasında olması ve yapılandırma
işleminin bozma koşuluna girmemiş olması kaydıyla;
- Peşin
ödeme yolu tercih edilmiş ise geçici 60. madde kapsamına girmeyen yasal ödeme
süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının toplamının aylık asgari
ücretin brüt tutarının altında olması kaydıyla,
- Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise geçici
60. madde kapsamına girmeyen muaccel borçlar ile geçici 60. madde kapsamındaki
borçlardan vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitleri (geç
ödeme zammı dahil) toplamının 16 yaşından büyük
işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarının altında olması
kaydıyla,
yasal ödeme süresi geçmiş
prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığı kabul edilecektir.([43])
Diğer
taraftan, kapsama giren borçlarının geçici 60. maddeye göre yeniden yapılandırılmış
olması nedeniyle, devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanan
işverenlerin, ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle bu madde
hükümlerinden yararlanma hakkını kaybetmeleri halinde, bakiye alacakların 5510
sayılı Kanunun 89. maddesinin ikinci fıkrasına göre hesaplanan gecikme cezası
ve gecikme zammı ile birlikte bir aylık süre içinde ödenmesi hususu ilgililere
7201 sayılı Kanuna göre tebliğ edilecektir.
Borçların bir aylık süre içinde
ödenmesi halinde devlet yardımı, teşvik ve desteklerden usulüne uygun olarak
yararlanıldığı kabul edilerek herhangi bir işlem yapılmayacaktır.
7.11.4- Yapı kullanma izin belgesi/teminat iadesi alabilmek amacıyla
yapılan başvurulara ilişkin düzenlenecek yazılar
Geçici 60. madde kapsamına giren
borçlarını peşin veya taksitler halinde ödemek üzere başvuruda bulunmuş olan
ihale konusu işyeri ve özel nitelikteki inşaat işyeri işverenlerine, kapsama
giren borçları ile birlikte kapsama girmeyen diğer borçlarının tamamını
ödemeleri kaydıyla ilişiksizlik belgesi/teminat iadesi yazısı verilecektir.
Hal böyle
olmakla birlikte, geçici kabulü noksansız olarak yapılmış ihale konusu işler veya bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar
için, gerek geçici 60. madde kapsamına giren, gerekse girmeyen
borçlarını karşılayacak miktarda, bankalar ve özel finans kurumlarından alınmış
teminat mektuplarının ya da Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç
borçlanma senetlerinin veya bu senetler yerine düzenlenen belgelerin teminat
olarak verilmesi halinde, yeniden yapılandırılmış olan borçların ödenmesi
beklenilmeden ilişiksizlik belgesi/teminat iade yazısı verilebilecektir.
Geçici 60. madde kapsamında
yapılandırma başvurusunda bulunan ve borçlarına karşılık olarak yukarıda
belirtilen belgeleri teminat olarak vererek ilişiksizlik belgesi/teminat iade yazısı talep eden işverenlerden, ödeme
yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle geçici 60. madde
hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedilebileceği göz önüne alınarak, talep
edilen taksit süresine göre ilave teminat alınacaktır. Bu durumda, teminat
mektuplarının süresiz ve kesin olması gerekmektedir.
Bu şekilde yapılacak olan başvurular
sırasında alınacak olan teminat tutarı ise; kapsama giren ve girmeyen borç
asıllarına ilişiksizlik belgesinin verileceği tarihe kadar 5510 sayılı Kanunun
89. maddesine göre hesaplanacak toplam borç üzerinden;
(Taksit
süresi) X (Taksitlendirme
başvurusunda bulunulan tarihten önceki ay için gerçekleşmiş
DİBS oranı) = (İlave teminat oranı)
(İlave teminat tutarı) = (Toplam borç tutarı) X (İlave teminat
oranı) / (100)
(Alınacak toplam teminat) = (Toplam borç tutarı) + (İlave teminat tutarı)
formülü vasıtasıyla hesaplanacaktır.
7.12- Kapsama giren borçlar nedeniyle taşınır ve taşınmaz mallara konulan hacizler
ile alınan teminatlar
Geçici 60. maddenin onuncu fıkrasında “Bu
maddeye göre ödenecek alacaklarla ilgili olarak tatbik edilen hacizler yapılan
ödemeler nispetinde kaldırılır ve buna isabet eden teminatlar iade edilir.” hükmü
yer almaktadır.
Buna göre, geçici 60.
madde kapsamına giren alacaklarla ilgili yapılandırma başvurusunda bulunulması
halinde, kapsama giren alacaklarla ilgili tatbik edilen hacizler, yapılan
ödemeler nispetinde kaldırılacak, söz konusu ödemelere isabet eden tutardaki
teminatlar ise iade edilecektir.
Bu bağlamda, kapsama
giren borçlarını peşin veya taksitler halinde ödemek amacıyla başvuruda bulunan borçlular hakkında tatbik
edilmiş olan hak ve alacak hacizleri ile taşınır ve taşınmaz mal
hacizleri hakkında aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.
7.13-Hak
ve alacak hacizlerinin kaldırılması
Kurumumuza olan borçlarından
dolayı üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına (maaş, aylık veya gelir, kira,
mevduat, istihkak, hakediş vb.) 6183 sayılı Kanunun
79. maddesine göre haciz konulmuş olan borçluların, söz konusu borçları için yapılandırma
başvurusunda bulunmaları halinde, üçüncü kişiler nezdindeki hak ve alacaklar
üzerine konulan hacizler;
- Peşin ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, borcun tamamının
ödenmesinin,
- Taksitle
ödeme yolunun tercih edilmesi
halinde ise, ilk taksitin ödenmesinin,
ardından
kaldırılacaktır.
Hal böyle olmakla
birlikte, hak ve alacaklar üzerine konulmuş olan hacizlerin kaldırılmasından
önce üçüncü kişiler tarafından Kurum hesaplarına yatırılan paralar,
- 10.9.2014 tarihine kadar yatırılmış ise, yapılandırma işlemlerinden önce cari usul ve
esaslara göre,
- 11.9.2014 tarihi ve sonrasında yatırılmış ise, yapılandırma işlemlerinin
tamamlanmasının ardından peşin veya taksitler halinde ödenecek tutarlara
mahsup edilecektir.
Kanunun yürürlük
tarihinden önce haczedilip, bu tarihten sonra Kurum hesaplarına aktarılan
tutarın, yapılandırılan alacak tutarından fazla olması halinde ise, söz konusu
paralar varsa kapsama girmeyen diğer alacaklara mahsup edilecek, yoksa
ilgililere iade edilecektir
7.14-
Taşınır ve taşınmaz mallar üzerindeki
hacizlerin kaldırılması
Geçici
60. madde kapsamına giren alacaklardan dolayı daha önce taşınır ve taşınmaz
mallar üzerine haciz tatbik edilmiş ise, hacze konu malın birden fazla olması
ve her birinin değerinin ayrı ayrı belirlenebilir nitelikte ya da ayrı ayrı
tescile konu olması şartıyla, haczin devam edeceği malın değerinin en az
yapılandırma öncesindeki toplam borç tutarını karşılaması ve borçlu tarafından
yazılı talep edilmesi kaydıyla, daha önce konulmuş hacizler yapılan ödemeler nispetinde
kaldırılacak, alınmış teminatlar ise yine yapılan ödemeler nispetinde iade
edilecektir.
Buna göre, taşınır ve taşınmaz mallar üzerindeki hacizler;
- Yapılandırma
başvuru sırasında peşin ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, yapılandırılan
borcun tamamının ödenmesi ve hacze konu olup yapılandırma kapsamına girmeyen
başka bir borcun bulunmaması kaydıyla, tümüyle,
- Başvuru
sırasında taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, ilk taksit tutarının ödenmesi, hacze konu olup yapılandırma kapsamına
girmeyen başka bir borcun bulunmaması ve borçlu tarafından talep
edilmesi kaydıyla, yapılandırma öncesi toplam borç miktarı kadar (kalan asıl
alacak + gecikme cezası + gecikme zammı) hacizler baki kalmak kaydıyla, diğer
taşınır ve taşınmaz mallar üzerindeki hacizler kısım kısım,
kaldırılacaktır.
Bu durumdaki hacizlerin kaldırılabilmesi için Kurum haczinin devam edeceği taşınır ve
taşınmaz malın satış kabiliyetinin bulunması ve Kurum alacağının tahsilini
güçleştirecek ipotek, haciz vb. gibi takyidatların bulunmamasına
dikkat edilecektir.
Ayrıca, yapılandırılan alacaklara
ilişkin taksit ödemelerinin devamı sırasında, taşınır ve taşınmaz mallar
üzerindeki hacizlerin ödemeler nispetinde kaldırılmasının talep edilmesi
halinde, kalan borç miktarı tespit edilirken, kalan alacak aslı ile 5510 sayılı
Kanunun 89. maddesine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının
toplamı dikkate alınacaktır.
Diğer
taraftan, gerek yapılandırma kapsamına giren alacaklar için gerekse kapsama
girmeyen alacaklar için aynı mallar üzerine haciz tatbik edilmiş veya aynı
teminatlar alınmış ise, yapılandırma kapsamına giren alacaklar için uygulanmış
hacizlerin, yapılan ödemeler nispetinde kısım kısım
kaldırılabilmesi için, yapılandırma kapsamına girmeyen borçların ödenmesi veya
6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre tecil ve taksitlendirilmesi
gerekmektedir.
Yapılandırma talebinde bulunan
borçluların, kapsamına giren borçları yapılandırıldığında, yapılandırılan bu
borçlar için haciz ve satış işlemleri durdurulacaktır.
Yapılandırma talebine istinaden haciz ve satış işlemleri
durdurulduğundan;
- Yapılandırma
öncesi trafik tescil kayıtları üzerine yakalama şerhi konulmuş olan ancak henüz
trafikten men edilmemiş araçlar üzerindeki Kurum haczinin baki kalması
kaydıyla, yakalama şerhlerinin kaldırılması için yapılandırma başvurusunda
bulunulmuş olunması,
- Yapılandırma
öncesi haczedilmiş ve trafikten men edilerek otoparkta çekilmiş araçlar
üzerindeki yakalamaların kaldırılması için yapılandırma başvurusunda bulunulmuş
ve yediemin ücretinin ödenmiş olunması
gerekmektedir.
Öte yandan,
yapılandırma talebinde bulunmayan borçlular ile yapılandırma talebinde
bulunulmuş olmakla beraber yapılandırma kapsamı dışındaki borçlu bulunanlar
hakkında 6183 sayılı Kanunun sağladığı tüm cebri icra işlemleri uygulanacaktır.
Daha önce
borçlunun malları üzerine haciz uygulanmış ve söz konusu borç yapılandırılmış
ise hacizli mallar teminat yerine geçeceğinden, borçlunun talebi halinde,
değişiklik tarihine kadar olan yapılandırma taksitleri ile cari ay primlerinin
ödenmiş ve yapılandırılmış borç haricinde başkaca borcun bulunmaması şartıyla,
üzerinde haczin kaldırılması istenilen taşınır ve/veya taşınmazın niteliğinde
ve kalan borç miktarını karşılayacak tutarda (asıl alacak + gecikme cezası +
gecikme zammı) veya paraya çevrilmesi daha kolay başka bir teminat ile
değiştirilmesi mümkün bulunmaktadır. Teminat
değişikliğinde, cari ay veya başkaca bir borcunun bulunması halinde bu borcun
6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre tecil ve taksitlendirilmesi
gerekmektedir.
Borçlunun teminat değişikliğine ilişkin
taleplerinin, alacaklı ünitece değerlendirilmesi gerekmektedir.
7.15- 6183 sayılı Kanun gereğince takip edilen alacaklara ilişkin takip
masrafları
Yapılandırma kapsamına giren dönemler
için ilgililer aleyhine 6183 sayılı Kanun uyarınca takibe geçilmiş olması
halinde, bu alacaklar için 6183 sayılı Kanun gereğince yapılan takip masrafları
peşin ödeme sırasında, taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ise
yapılacak ilk ödeme sırasında tahsil edilecektir.
Ödeme planı oluşturulduktan
sonra masraf girişi yapılamayacağından yapılandırma işlemleri yapılmadan önce
tüm takip masrafları sisteme girilecektir.
7.16- İl özel idareleri ve belediyeler ile bu idarelere bağlı
kuruluşların ve bunlara ait tüzel kişilerin genel bütçe vergi gelirlerinden
yapılacak kesintiler
Bilindiği
üzere, 5779 sayılı İl Özel İdareleri ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanunun 7. maddesinin
ikinci fıkrasına göre, il özel idareleri ve belediyeler ile bu idarelere
bağlı kuruluşların ve bunlara ait tüzel kişilerin Kurumumuza olan borçları,
ilgisine göre Maliye Bakanlığı veya İller Bankasına bildirilmek suretiyle, anılan Bakanlık veya İller bankası tarafından her ay genel
bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden ayrılan tutardan kesilmek suretiyle Kurumumuza
gönderilmektedir.
Bu bağlamda, il özel
idareleri ve belediyeler ile bu idarelere bağlı kuruluşların ve bunlara ait
tüzel kişilerin borçlarının yapılandırılması amacıyla başvuruda bulunmaları
halinde,
- 5216 sayılı
Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 3., 5393 sayılı
Belediye Kanununun geçici 5. maddeleri kapsamında uzlaşma sağlanmış alacaklar
ile geçici 60. madde kapsamına girmeyen alacaklar, genel bütçe vergi
gelirlerinden ayrılan tutardan kesilmek suretiyle,
- Yapılandırılan
alacaklara ilişkin peşin veya taksitler halinde ödenecek tutarlar ise kendileri
tarafından,
ödenecektir.
İl özel
idareleri ve belediyeler ile bu idarelere bağlı kuruluşların ve bunlara ait
tüzel kişilerin, kapsama giren borçlarını yapılandırılması amacıyla başvuruda
bulunmaları halinde;
1) Yalnızca
yeniden yapılandırma kapsamına giren borçlarının bulunması halinde, ilk
taksitin ödenmiş olması kaydıyla, ilgisine göre Maliye Bakanlığı Muhasebat
Genel Müdürlüğünden veya İller Bankası Genel Müdürlüğünden her hangi bir
kesinti yapılmaması,
2) Yapılandırma
kapsamına girmeyen borçlarının da bulunması halinde, ilk taksitin ödenmiş
olması kaydıyla, yapılandırma kapsamına giren alacaklardan dolayı kesinti
yapılmaması, ancak yapılandırma kapsamına girmeyen alacaklara ilişkin
kesintilerin yapılması amacıyla borçlarının ilgili Kurumlara bildirilmesi,
3) Kapsama
giren borçların yapılandırılmasının ardından, cari aylara ilişkin primlerin
ödenmemesi halinde, bu dönemlere ilişkin alacakların genel bütçe vergi
gelirlerinden kesilmesi amacıyla iki ayda bir ilgili Kurumlara bildirilmesi,
4) Yapılandırma
kapsamına girmeyen borçlar dolayısıyla yapılan kesintilerin, yapılandırma
kapsamına girmeyen aylara ilişkin borçlarına mahsup edilmesi,
gerekmektedir.
7.17- Kapsama giren alacaklar dolayısıyla dava açılmaması, açılmış ise feragat edilmesi
Geçici 60. maddenin dokuzuncu fıkrasında, “Bu madde
hükümlerinden yararlanmak isteyen
borçluların, bu maddelerde belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları,
açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun
yollarına başvurmamaları şarttır.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre kapsama giren borçları ile ilgili
dava açmış borçluların yeniden yapılandırma başvurusunda
bulunmaları halinde, borçlarını peşin veya taksitler halinde ödeyebilmeleri
için davalardan feragat ettiklerine dair mahkemeye hitaben yazılarak ilgili
mahkemeye verilen havaleli dilekçeyi bir örneği Ek: 14’de yer
alan matbu form ile başvuruda bulundukları birime vermeleri gerekmektedir.
Yeniden yapılandırma
başvurusunda bulunan borçlularca davadan vazgeçilmemesi halinde, dava konusu
hangi alacak türü ile ilgili ise, o alacak türü ile ilgili borçlar yeniden
yapılandırma kapsamına dahil edilmeyecektir. Bu
durumda, yalnızca dava konusu olmayan diğer alacak türleri yeniden yapılandırma
kapsamına dahil edilecektir.
Ancak, yapılandırma
başvurusunda bulunmuş olan borçluların, aynı alacak türünden dava konusu edilmiş borçlarının yanı sıra dava
konusu edilmemiş borçlarının da bulunması ve ilgililerce davadan feragat
edilmemesi halinde, yapılandırma kapsamına, aynı alacak türündeki dava konusu
olan borçlar dışındaki kapsama giren ve dava konusu edilmemiş olan diğer
borçlar dahil edilecektir.
Yine, yeniden yapılandırma
başvurularını gerek e-Sigorta kanalıyla gerekse kağıt
ortamında yapan borçluların davadan vazgeçtiklerine dair taahhütnameleri Kuruma
kağıt ortamında vermeleri gerektiğinden, söz konusu taahhütnamelerin Kuruma
verilmemesi halinde, davadan vazgeçilmediği kabul edilecektir.
Diğer taraftan, mahkeme kararlarında,
yargılama giderleri ile vekalet ücretine de
hükmedilmekte ve bu alacaklarımız da mahkemenin karar tarihinden itibaren yasal
faizi ile birlikte tahsil edilmektedir. Ancak mahkeme masrafları ile vekalet
ücretleri Kanunun geçici 60. maddesi kapsamında yer almadığından, bahse konu
masraf ve vekalet ücreti yeniden yapılandırma kapsamına dahil
edilmeyecektir. Bu nedenle mahkeme kararının Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce veya sonra verilmiş olmasına
bakılmaksızın kararlara istinaden mahkemelerce hükmedilen yargılama giderleri
ile vekalet ücretleri genel usul ve esaslara göre ayrıca
tahsil edilecektir.
Öte yandan,
kapsama giren borçlarla ilgili olarak yeniden yapılandırma başvurusunda
bulunulan tarihten önce açılmış herhangi bir dava bulunmamasına rağmen, gerek
yeniden yapılandırma sürecinin devam ettiği sürelerde, gerekse yeniden
yapılandırma sürecinin sona ermesinin ardından kapsama giren borçlar
dolayısıyla dava açılması halinde, yeniden yapılandırma hükümlerinden
yararlanılması mümkün olamayacaktır. Bu bakımdan, yeniden yapılandırma
başvurusunda bulunulan tarihten sonra kapsama giren borçlar dolayısıyla dava
açılması halinde, bu Kanun hükümlerine göre yapılan ödemeler 6183 sayılı
Kanunun 47. maddesi gereğince mahsup
edilerek daha önce hazırlanmış olan ödeme planı iptal edilecektir.
Yeniden yapılandırma
başvurusunda bulunmuş olan borçlular tarafından, Kurum aleyhine açılmış olan
davalarla ilgili olarak Kurum tarafından temyize başvurulmuş olması halinde, yine davadan vazgeçildiğine dair
taahhütnamenin Kuruma verilmesi gerekmektedir. Aksi halde dava konusu
alacak türü ile ilgili borçlar yeniden yapılandırma kapsamına dahil edilmeyecektir.
Kapsama giren borçların
yapılandırılması amacıyla başvuruda bulunmuş olan borçlularca, Kuruma yapılmış
olan bir itirazın bulunması halinde ise, yeniden yapılandırma işlemleri,
itirazların Komisyonca değerlendirilmesinin ardından yapılacaktır.
7.18-
Red ve iadesi yapılmayacak alacaklar
Geçici 60. maddenin on beşinci fıkrasında, “ Bu madde
kapsamına giren alacaklara karşılık
bu maddenin yayımlandığı tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarların bu madde
hükümlerine dayanılarak red ve iadesi yapılmaz.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, kapsama
giren alacaklar için, geçici 60. maddenin yayımlandığı tarihten önce tahsil
edilmiş tutarların bu madde hükümlerine göre ilgililere iade edilmesi mümkün
bulunmamaktadır.
7.19-
Terkin edilecek idari para cezaları
6552 sayılı Kanunun 61.
maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 57. madde ilave edilmiş olup, söz konusu
geçici madde uyarınca yasal verilme süresi;
a) 11.12.2014 tarihinden önce sona ermiş/erecek olan;
- 5510 sayılı
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılara
ilişkin sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerinin,
- Ticaret sicil
memurluklarınca verilmesi gereken işyeri bildirgelerinin,
- Kamu ve özel
hukuk tüzel kişilerince verilen yapı ruhsatı ve diğer tüm ruhsat veya ruhsat
niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgelerin
11.12.2014
tarihine kadar,
b) 11.3.2015
tarihinden
önce sona
ermiş/erecek olan Türkiye İş Kurumunca düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan
kursiyerlere ilişkin sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile
aylık prim ve hizmet belgelerinin
11.3.2015 tarihine kadar,
Kuruma
verilmesi halinde bahse konu bildirimler süresi
içinde yapılmış sayılacaktır.
Öte yandan anılan geçici maddede bahse konu yükümlülükler için daha
önce uygulanan idari para cezalarının kesinleşip
kesinleşmediğine bakılmaksızın terkin edileceği, ancak tahsil edilmiş
tutarların red, iade veya mahsubunun da yapılmayacağı
öngörülmüştür.
Dolayısıyla yukarıda
belirtilen fiiller nedeniyle bu kanunun yayımlandığı tarih ve öncesinde
uygulanan cezalardan tahsil edilmiş olanları hariç, kesinleşip kesinleşmediğine
bakılmaksızın, ayrıca komisyon kararı alınmasına da gerek
olmaksızın bu kanunun tarih ve sayısı sisteme girilmek suretiyle söz konusu
cezalar terkin edilecektir.
7.20-
Borçların kredi kartı/banka kartı ile
ödenmesi
Geçici 60. maddeye göre yeniden
yapılandırılan alacakların bankalar kanalıyla ödenmesi mümkün olduğu gibi,
kredi kartı veya banka kartı ile ödenmesi de mümkün bulunmaktadır.
Bu amaçla, sgk.gov tr
adresinden, “E-SGK” “Kart ile ödeme” seçenekleri işaretlenerek erişilen ekran
vasıtasıyla ödeme yapılabilecektir.
Öte yandan,
banka kartı ile yapılan ödemelerde herhangi bir komisyon alınmamasına rağmen,
kredi kartı ile yapılan ödemelerde ilgili banka tarafından komisyon alınması
söz konusu olabilmektedir.
7.21-
Başvuru ve ilk taksit ödeme süresinin
uzatılması
Geçici 60. maddenin on yedinci fıkrası
ile Bakanlar Kuruluna, bu maddede öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme
sürelerini;
- 5510 sayılı
Kanunun 60. maddesinin (g) bendi kapsamındaki borçlular yönünden altı aya
kadar,
- Diğer borçlular yönünden bir aya kadar
uzatma konusunda yetki verilmiştir.
Bu bağlamda,
Bakanlar Kurulunca başvuru süresinin ve ilk taksit ödeme süresinin uzatılması
halinde, borçlular ve sosyal güvenlik il müdürlüklerimizce/sosyal güvenlik
merkezlerimizce dikkat edilecek hususlar ayrıca açıklanacaktır.
Bilgi
edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Ekler:
Ek 1- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerin borçlarının
yapılandırılmasına dair başvuru formu
Ek 2- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların prim borçlarının
yapılandırılması ile 5510 sayılı Kanunun geçici 17. maddesi kapsamında
durdurulan sigortalılık sürelerinin ihyasına dair başvuru formu
Ek 3- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerin emekli
keseneği ve kurum karşılığı ile prim borçlarının yapılandırılmasına dair
başvuru formu
Ek 4- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (c ) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerin fiili hizmet
süresi zammı ve itibari hizmet süresi kesenek-karşılık ve prim borçlarının
yapılandırılmasına dair başvuru formu
Ek 5- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerin idari para
cezası borçlarının yapılandırılmasına dair başvuru formu
Ek 6- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerin ek karşılık
prim borçlarının yapılandırılmasına dair başvuru formu
Ek 7- 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b
kapsamında aylık alanların 5510 sayılı Kanunun geçici 60. maddesine göre sosyal
güvenlik destek primi borçlarının yapılandırılmasına dair başvuru formu
Ek 8- 5510 sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında aylık
alanların 1.10.2008 tarihi sonrası sosyal güvenlik destek primi borçlarının
5510 sayılı Kanunun geçici 60. maddesine göre yapılandırılmasına dair başvuru
formu
Ek 9- 5510 sayılı Kanunun geçici 60. maddesi
kapsamında borçların yapılandırılmasına ilişkin başvuru formu
Ek
10- 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalıların genel sağlık sigortası prim
borçlarının yapılandırılmasına dair başvuru formu
Ek 11- 5335 sayılı Kanun kapsamında aylıkları yersiz ödenenlerin 5510
sayılı Kanunun geçici 60. maddesine göre borçlarının yapılandırılmasına ilişkin
başvuru formu
Ek 12- Asıl
işverence yapılan başvuruya istinaden alt işveren olarak başvuruda
bulunulmayacağına dair alt işverenden alınacak taahhütname
Ek
13-
Alt işverence yapılan başvuruya istinaden
asıl işveren olarak başvuruda bulunulmayacağına dair asıl işverenden alınacak
taahhütname
Ek
14- Davadan
vazgeçildiğine dair dilekçe
([2]) (Birinci
fıkranın değişmeden önceki şekli) Anılan geçici maddenin üçüncü
fıkrasında;
“Bu
madde hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların;
a) Bu maddenin yayımlandığı tarihi izleyen ay başından itibaren; birinci fıkranın (d) bendinde belirtilen borçlular yedi ay içerisinde,
diğer bentlerde belirtilen borçlular ise üç ay içerisinde Kuruma
başvuruda bulunmaları,
…
Gerekir.”
hükmü yer almaktadır.
([4]) (İkinci
fıkranın değişmeden önceki şekli) Bu bağlamda geçici 60. maddede
öngörülen yapılandırma hükümlerinden yararlanabilmek için;
-5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci
fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden
kaynaklanan alacaklar ile sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya
yaşlılık aylığı almakta iken 5335 sayılı Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası
kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle
aylıkları kesilerek yersiz olarak ödendiği tespit edilen aylıklara ilişkin
alacaklar için en geç 31.12.2014 tarihine kadar,
-5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci fıkrasının (g)
bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden
kaynaklanan genel sağlık primi alacakları yönünden en geç 30.4.2015 tarihine
kadar,
başvuruda bulunulması gerekmektedir.
([8]) (İbarenin
değişmeden önceki şekli) 31.12.2014 veya öncesinde tebliğ edilmiş olması
esas olduğundan
([13]) (Bendin değişmeden önceki şekli) Özel
nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilikten
kaynaklanan prim alacaklarının
yeniden yapılandırma kapsamına dahil edilebilmesi için
ihale konusu işin veya özel bina inşaatının 30.4.2014 tarihine kadar (bu tarih
dâhil) bitirilmiş olması ve re’sen tahakkuk ettirilen
prim borçlarının en geç 10.9.2014 tarihine kadar işverenlere tebliğ edilmiş
olması gerekmektedir.
Diğer taraftan, 30.4.2014 tarihine kadar bitirilmiş
ihale konusu işler ve özel bina inşaatlarıyla ilgili olarak, 10.9.2014 tarihine
kadar işin bitirildiğine dair dilekçe ile başvurularak teminat iade
yazısının/ilişiksizlik belgesinin verilmesi talep edilmiş olmasına rağmen
ilgili sosyal güvenlik merkezince fark işçilik borcunun işverene tebliğ
edilememiş olması halinde, işverenlere atfedilebilecek bir kusurun bulunmadığı
da dikkate alınarak gerekli
araştırma/tespit işlemi derhal sonuçlandırılacak ve varsa bu işlere ilişkin
fark işçilikten kaynaklanan prim alacakları da yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
Dolayısıyla 30.4.2014 tarihine kadar
bitirilmiş ihale konusu işler ve özel bina inşaatlarıyla ilgili olarak,
10.9.2014 tarihine kadar işin bitirildiğine dair dilekçe ile başvurularak
teminat iade yazısının/ilişiksizlik belgesinin verilmesi talep edilmiş olması
halinde, söz konusu borçlar varsa diğer sigorta prim borçları ile birlikte aynı
ödeme planında gösterilecektir.
Öte
yandan, ihale konusu işyerlerine ilişkin idare nezdindeki banka teminat
mektuplarının süreli olması halinde, bu teminat mektuplarının süresiz ve kat’i
olacak şekilde değiştirilmesi ya da teminat mektuplarının süresinin peşin veya
taksitle ödeme başvurusuna bakılarak son ödeme tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna
kadar uzatılması gerekmektedir.
Teminat mektuplarının süresiz ve kat’i olması veya süreli olmasına
rağmen, süresinin en az peşin veya taksitle ödeme başvurusuna göre son ödeme
tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar devam ediyor olması halinde, teminat
mektupları ile ilgili olarak herhangi bir işlem yapılmasına gerek
bulunmamaktadır.
Hal böyle
olmakla birlikte, idare nezdindeki banka teminat mektupları süreli olan, ancak süresi başvuru tarihi itibariyle
sona ermiş olan işyeri işverenlerince, geçici 60. maddeye göre hesaplanacak
tutarın tamamının 31.12.2014 tarihine kadar peşin olarak ödenmesi halinde,
teminat mektuplarının süresinin uzatılmasına veya süresiz ve kat’i olarak
değiştirilmesine gerek bulunmamaktadır.
([17]) (İbarenin değişmeden
önceki şekli) 31.1.2015 tarihinin Cumartesi gününe rastlaması nedeniyle en geç 02.02.2015 tarihine kadar
([19]) (İbarenin değişmeden
önceki şekli) ilk taksit ödeme süresi içinde (02.02.2015 tarihine kadar)
([20]) (İbarenin değişmeden
önceki şekli) 31.5.2015 tarihinin Pazar gününe rastlaması nedeniyle en geç 1.6.2015 tarihine kadar
([24]) (Birinci fıkranın
değişmeden önceki şekli) Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol
Federasyonu veya özerk spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de
sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüplerinin kapsama giren borçları kırkiki eşit taksitte ödenebilecektir.
([30]) (İbarenin değişmeden
önceki şekli) ilk taksit ödeme süresi içinde (02.02.2015 tarihine kadar)
([31]) (Değişmeden
önceki şekli)
Örnek 19- Geçici 60. madde kapsamına
giren borçları için 6 taksit talebinde bulunan (C) Limited Şirketine çıkartılan ödeme planının,
Taksit No |
|
Taksit Tutarı (TL) |
|
Son Ödeme tarihi |
1 |
|
6.450,00 |
|
02.02.2015 |
2 |
|
6.450,00 |
|
31.03.2015 |
3 |
|
6.450,00 |
|
01.06.2015 |
4 |
|
6.450,00 |
|
31.07.2015 |
5 |
|
6.450,00 |
|
30.09.2015 |
6 |
|
6.450,00 |
|
30.11.2015 |
şeklinde olduğu ve bahse konu işverenin birinci ve ikinci
taksitleri 17.06.2015 tarihinde ödeyeceği varsayıldığında, 6183 sayılı Kanunun
51. maddesine istinaden yürürlükte bulunan gecikme zammı oranının % 1,40 olduğu
hususu da dikkate alınarak;
Birinci taksit için, ödeme vadesinin sona erdiği tarihten itibaren
5 ay geçtiği için dikkate alınacak faiz oranı: 1,40 X 5 ay = 7 olacağından
Geç ödeme zammı : 6.450,00 X 7 / 100 = 451,50 TL,
Ödenecek
toplam tutar ise : 6.450,00 + 451,50 = 6.901,50 TL
olacaktır.
İkinci
taksit için, ödeme vadesinin sona erdiği tarihten itibaren 3 ay geçtiği için
dikkate alınacak faiz oranı: 1,40 X 3 ay = 4,20 olacağından
Geç ödeme zammı : 6.450,00 X 4,20 / 100 = 270,90 TL,
Ödenecek toplam tutar ise : 6.450,00
+ 270,90 = 6.720,90 TL olacaktır.
([32]) 2015/1
sayılı Genelgenin 12. maddesiyle değiştirilmiş olup, değişmeden önce
“02.02.2015” şeklindedir.
([35]) (Bendin
değişmeden önceki şekli) Geçici 60. maddenin ondördüncü fıkrasında, “Bu madde hükümlerinden
yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince tahakkuk
eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden
fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik
ödemeleri halinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına
ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler.” hükmü yer
almaktadır.
Buna göre, borçlarını geçici 60.
maddeye göre taksitle ödemek amacıyla başvuruda bulunan borçlularca, ilk taksit ödeme süresinin sona erdiği ayda
ödenmesi gereken primlerden başlanılarak, bir takvim yılı içinde ikiden
fazla cari aya ilişkin sigorta primlerinin, genel sağlık sigortası primlerinin
ve/veya işsizlik sigortası primlerinin, çok zor durum hali olmaksızın
ödenmemesi veya yasal süresi dışında ödenmesi ya da eksik ödenmesi halinde, kalan taksitler için bahse konu Kanun
hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
Örnek 21- Kapsama giren borçlarını geçici
60. madde doğrultusunda ödemek amacıyla başvuruda bulunmuş olan;
- (A) Limited Şirketinin ilk taksit ödeme yükümlülüğü
02.02.2015 tarihinde sona erdiğinden, cari aylara ilişkin sigorta primlerini
ödeme yükümlülüğü 2014/Aralık ayına ilişkin,
-
5510/60-g kapsamındaki (A) sigortalısının ilk taksit ödeme yükümlülüğü
01.06.2015 tarihinde sona erdiğinden cari aylara ilişkin genel sağlık sigortası
primlerini ödeme yükümlülüğü 2015/Nisan ayına ilişkin
prim borçlarından
itibaren başlatılacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden emekli keseneği ve kurum karşılıkları
ile prim borçları olanlardan;
- Aylıkları ayın 15’inde peşin ödenenlerin, 2015/Ocak
ayına ait prim borçlarının ödeme süresi 2015/Ocak ayı içinde sona erdiğinden,
bu kapsamda cari ay prim ödeme yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği
2015/Ocak ayına ilişkin prim borçlarından,
- Aylıkları çalıştıktan sonra ödenenlerin, 2014/Aralık
ayına ait prim borçlarının ödeme süresi 2015/Ocak ayı içinde sona erdiğinden,
bu kapsamda cari ay prim ödeme yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği
2014/Aralık ayına ilişkin prim borçlarından
başlanılarak kontrol edilecektir.
Diğer taraftan, 5510 sayılı Kanunun
4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların
ücretlerini her ayın 15’i ila 14’ü arasında hak ediyor olmaları halinde,
primlerin ödeme süresi takip eden ayın 14’ünde sona erdiğinden, her ayın 15’i
ila 14’ü arasında ücret alan sigortalılardan kaynaklanan prim borçları için
geçici 60. madde uyarınca taksitle ödeme başvurusunda bulunulması halinde bu
nitelikteki işyerleri için cari ay primleri ile ilgili yükümlülükler
15.11.2014-14.12.2014 dönem aralığından itibaren başlatılacaktır.
Yeniden yapılandırılmış taksitlerle ilgili
ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesine rağmen, bir takvim yılı içinde
ikiden fazla cari aya ilişkin primlerin çok zor durum hali olmaksızın süresi
içinde ödenmediğinin veya eksik ödendiğinin tespit edilmesi halinde, geçici 60.
madde hükümlerinden yararlanma hakkı, üçüncü cari aya ilişkin primlerin yasal
ödeme süresinin sona erdiği ayı takip eden aydan başlanılarak kaybedilmiş
sayılacaktır.
Diğer
taraftan, özel sektör işverenlerince Aralık ayına ilişkin primlerin ödeme
vadesinin takip
eden yılın Ocak ayı sonunda sona ermesi nedeniyle Aralık ayına ait cari aya ilişkin
sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerinin ödenmemiş veya süresi dışında
ödenmiş olması halinde, ihlal takip eden yılda işlenmiş sayılacaktır. Yine resmi sektör işverenlerince 15/11 – 14/12 ve 15/12/-14/01
dönemlerine ait cari aya ilişkin primlerin ödeme vadesi takip eden takvim
yılında sona erdiğinden 15/11 – 14/12 ve 15/12 -14/01 dönemlerine ait cari aya
ilişkin sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerinin ödenmemiş veya süresi
dışında ödenmiş olması halinde, ihlal takip eden yılda işlenmiş sayılacaktır.
Dolayısıyla,
- Özel sektör işverenlerince 2014/Aralık ilişkin cari
aya ait primlerin süresi içinde ödenmemesi halinde ihlal 2015 yılında;
2015/Aralık ilişkin cari aya ait primlerin süresi içinde ödenmemesi halinde
ihlal 2016 yılında,
- Resmi sektör işverenlerince 15.11.2014 –
14.12.2014 ve 15.12.2014 -14.01.2015 dönemlerine
ilişkin cari aya ait primlerin süresi içinde ödenmemesi halinde ihlal 2015
yılında, 15.11.2015 – 14.12.2015 ve 15.12.2015 -14.01.2016 dönemlerine
ilişkin cari aya ait primlerin süresi içinde ödenmemesi halinde ihlal 2016
yılında
gerçekleşmiş sayılacaktır.
Örnek 22- (A) Limited
Şirketince, çok zor durum hali olmaksızın; 2015/Ocak ve Nisan aylarına ait sigorta primlerinin
yasal süresi dışında ödendiği, 2015/Temmuz ayına ilişkin sigorta priminin ise
ödenmediğinin tespit edildiği varsayıldığında, taksit ödeme yükümlükleri
açısından ödeme hakkı kaybedilmemiş olsa da 2015 takvim yılı içinde ikiden
fazla cari aya ilişkin sigorta primlerinin ödeme yükümlülüğünün çok zor durum
hali olmaksızın yerine getirilmemiş olması nedeniyle, ödeme vadesi 1.9.2015
tarihinden sonra (üçüncü ihlalin meydana geldiği 2015/Temmuz ayına ait
primlerin ödeme vadesinin sona erdiği tarihten sonraki) taksitler yönünden
(5.taksitten itibaren), geçici 60. madde hükümlerinden yararlanma hakkı
kaybedilmiş olacaktır.
Öte
yandan özel sektör işverenlerince Kasım ayına ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan primlerin ödeme
vadesinin Aralık ayının son gününün resmi tatile rastlaması halinde,
süre her ne kadar resmi tatili izleyen ilk iş günü içerisinde sona erecek olsa
da ihlal Aralık ayının son günü işlenmiş sayılacaktır.
Yine ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü
arasında ücret alan sigortalılar yönünden 15/11 -14/12 dönemi ile 15/12-14/1
dönemine ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinden kaynaklanan primlerin ödeme süresi takip eden yılda sona erdiğinden,
bahse konu primlerin ödenmemesi halinde ihlal, ödeme vadesinin sona
erdiği takvim yılında gerçekleşmiş sayılacaktır.
Bu bağlamda, taksit ödeme yükümlülüklerini yerine
getirmelerine rağmen, cari aylara ilişkin
prim ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyen borçluların, öncelikle çok zor
durum halinde olup olmadıkları incelenecek, çok zor durumda
bulunmadıklarının anlaşılması halinde, yapılandırma işlemleri bir takvim
yılında üçüncü ihlalin gerçekleştiği tarih itibariyle bozulacaktır.
Cari ay primlerini yasal süresinde ödemeyen borçluların çok
zor durumda olup olmadıkları 2011/53 sayılı Genelge doğrultusunda
incelenecektir. Anılan Genelgede belirtildiği şekilde, Mali Durum Bildirim
Formunda beyan edilen bilgilere göre, borçlunun çok zor durumda olup olmadığına ilişkin rasyosunun
2 veya altında olması halinde, borçlunun çok zor durumda olduğu kabul
edilecektir.
Hal böyle olmakla birlikte, primini kendisi ödeyen
sigortalılar ve genel sağlık sigortalılarının çok zor durum bildirimi için
yazılı beyanda bulunmaları yeterli olacaktır.
Dolayısıyla, cari ay primlerini çok zor durumda
bulunmaları nedeniyle ödeyemediği anlaşılan borçlular, kalan taksitlerini geçici
60. madde hükümlerine göre ödemeye devam edebileceklerdir.
Buna karşın, Mali Durum Bildirim Formunda beyan edilen
bilgiler doğrultusunda rasyonun 2,01 veya üzerinde
olduğunun anlaşılması halinde, taksit ödeme yükümlülükleri düzenli olarak
yerine getiriliyor olsa dahi, kalan taksitler için geçici 60. madde
hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
Borçluların çok zor durumda olup olmadıklarının
tespiti sırasında, 2011/53 sayılı Genelgede belirtilen 100.000,00 TL’nin
belirlenmesinde, bir takvim yılı içinde süresi içinde ödenmeyen cari aylara
ilişkin alacak toplamının 100.000,00 TL’yi aşıp aşmadığına bakılarak
yapılacaktır.
Diğer taraftan, çok zor durum
halinin tespitine ilişkin Mali Durum Bildirim Formu, ikiden fazla cari ay
priminin süresi içinde ödenmediği her bir takvim yılı için ayrı ayrı
düzenlenecek olup, bir takvim yılına ilişkin rasyosu
2’nin altında olmasına rağmen, diğer takvim yılına ilişkin rasyosu
2’nin üzerinde olan borçluların, rasyo oranının 2’nin
üzerinde olduğu yıllara ilişkin kalan taksitlerini geçici 60. madde hükümlerine
göre ödemeleri mümkün bulunmamaktadır.
Bu bağlamda, taksit ödeme yükümlülüklerini yerine
getirmelerine rağmen, cari aylara ilişkin primler yönünden ödeme
yükümlülüklerini bir takvim yılında ikiden fazla yerine getirmeyen borçluların
çok zor durumda olmadıkları belirlenmeden yeniden yapılandırma anlaşmaları
bozulmayacaktır.
([39]) (Paragrafın
değişmeden önceki şekli) Dolayısıyla, 2014/Nisan ve önceki aylara ilişkin
olmak üzere, çeşitli kanunlarda öngörülen sigorta prim teşviklerinden yersiz yararlanmış
olduğu tespit edilen işverenlerce, 1.12.2014 tarihine kadar, kanun numarası
seçilmek suretiyle iptal nitelikte, kanun numarası seçilmeksizin asıl veya ek
nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek Kuruma verilmesi halinde,
tahakkuk işlemleri yapılarak ortaya çıkacak fark primler de yapılandırma
kapsamına dahil edilecektir.
([41]) (Bölümün
değişmeden önceki şekli) Geçici 60. madde uyarınca
yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin ihalelere katılmak
amacıyla kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olup olmadığının sorgulanması
sırasında;
- Peşin ödeme yolu tercih edilmiş ise ihale tarihi
01.10.2014 ila 02.02.2015 tarihleri arasında olmak kaydıyla, geçici 60. madde
kapsamına girmeyen borçlarının ihale tarihi itibariyle toplamının Kamu İhale
Genel Tebliğinde belirtilen limitlerin altında olması kaydıyla,
- Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise geçici 60.
madde kapsamına girmeyen muaccel borçları ile yapılandırma kapsamına giren
borçlarından ihale tarihi itibariyle vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik
ödenmiş taksitlerinin geç ödeme zammı ile birlikte toplamının Kamu İhale Genel
Tebliğinde belirtilen limitlerin altında olması ve yapılandırma hükümlerinden
yararlanma hakkının devam ediyor olması kaydıyla,
kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun
bulunmadığı kabul edilecektir.
([42]) (Bölümün
değişmeden önceki şekli) Bilindiği üzere, 5510 sayılı Kanunun 90.
maddesinin ikinci fıkrasına göre işverenlerin hakedişleri,
Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması
kaydıyla ödenmektedir.
Bu bağlamda, geçici 60. madde uyarınca yapılandırma
başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin hak ediş ödemesine esas borçlarının
olup olmadığının sorgulanması sırasında;
- Peşin ödeme yolu tercih edilmiş ise 01.10.2014
ila 02.02.2015 tarihleri arasında geçici 60. madde kapsamına girmeyen yasal
ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmaması kaydıyla,
- Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise vadesi geçtiği
halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit ile kapsama girmeyen yasal ödeme
süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmaması kaydıyla,
hakediş ödemesine esas borcunun bulunmadığı kabul edilecektir.
([43]) (Beşinci
fıkranın değişmeden önceki şekli) Buna göre, geçici 60. madde uyarınca
yapılandırma başvurusunda bulunmuş olan işverenlerin devlet yardımı, teşvik ve
desteklerden yararlanabilmek amacıyla yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari
para cezası borçlarının olup olmadığının sorgulanması sırasında;
- Peşin ödeme yolu tercih edilmiş ise 01.10.2014
ila 02.02.2015 tarihleri arasında olmak kaydıyla geçici 60. madde kapsamına
girmeyen yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının
toplamının 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt
tutarının altında olması kaydıyla,
- Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş ise
yapılandırma işleminin bozma koşuluna girmemiş olması ve geçici 60. madde
kapsamına girmeyen muaccel borçlar ile geçici 60. madde kapsamındaki borçlardan
vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitleri (geç ödeme zammı dahil) toplamının 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen
aylık asgari ücretin brüt tutarının altında olması kaydıyla,
yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığı
kabul edilecektir.