Tarih : 22.08.2012
Konu :
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
1- Genel Açıklamalar
5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Ek 2. maddesi, 15.6.2012 tarihli
ve 28324 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 6322 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanunun 32. maddesi ile,
“Yatırımlarda
Devlet yardımları hakkında kararlar çerçevesinde düzenlenen teşvik belgeleri
kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla istihdam edilen sigortalılar için,
81. maddede sayılan ve 82. madde uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt
sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin; işveren hisselerinin tamamına
veya Bakanlar Kurulunca istatistiki bölge birimleri sınıflandırması, kişi
başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri dikkate
alınmak suretiyle belirlenen illerde işveren hisseleri ile birlikte sigortalı
hisselerinin tamamına kadar olan kısmı Ekonomi Bakanlığı bütçesinden
karşılanır. Bakanlar Kurulu ayrıca Ekonomi Bakanlığınca karşılanacak
tutarın uygulama süresini, karşılama oranını ve kapsamını; yatırımın sektörü,
büyüklüğü ve bulunduğu illere göre farklılaştırmaya yetkilidir.
Primlerin Ekonomi
Bakanlığınca karşılanabilmesi için işverenlerce, çalıştırdıkları sigortalılarla
ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi
içerisinde Kuruma verilmesi ve Ekonomi Bakanlığınca karşılanmayan tutarın yasal
süresi içinde ödenmiş olması şarttır.
Bu madde hükümleri,
21.4.2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına
giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine
tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmaz.
Ekonomi Bakanlığınca
karşılanan prim tutarları işverenler bakımından gelir ve kurumlar vergisi
matrahının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. Bu
Kanun gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri
sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen
çalışmadığının tespit edilmesi halinde işverenler bir yıl süreyle bu maddeyle
sağlanan destek unsurlarından yararlanamaz. Bu madde kapsamındaki teşvikten
yersiz olarak faydalanıldığının tespiti halinde işverenden yararlanılan teşvik
tutarı gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte tahsil edilir. Ayrıca,
işyerinde sigortalının fiilen çalışmadığı halde bildirildiğinin tespit edilmesi
halinde işveren hakkında Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Ekonomi Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.”
şeklinde değiştirilmiştir.
Diğer
taraftan, kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler
doğrultusunda tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesi,
üretim ve istihdamın artırılması, uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma-geliştirme
içeriği yüksek bölgesel ve büyük ölçekli yatırımlar ile stratejik yatırımların
özendirilmesi, uluslararası doğrudan yatırımların artırılması, bölgesel gelişmişlik
farklılıklarının azaltılması, kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımlar
ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla 15.6.2012
tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Karar alınmıştır.
Anılan
Bakanlar Kurulu Kararının uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ise 20.6.2012
tarihli ve 28329 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1
sayılı Tebliğde açıklanmış olup, söz konusu Tebliğde yer alan hükümler
çerçevesinde destek kapsamına giren işverenler ile sosyal güvenlik il
müdürlüklerince/sosyal güvenlik merkezlerince dikkat edilecek hususlar aşağıda
açıklanmıştır.
2- Sigorta Prim
Desteği Kapsamına Giren İşletmeler
Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Kararın,
- 12. maddesinin
birinci fıkrasına istinaden büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve
bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenerek desteklenen
işletmeler sigorta primi işveren hissesi desteğinden,
- 13. maddesinin
birinci fıkrasına istinaden 6. bölgede; büyük ölçekli yatırımlar, stratejik
yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi
düzenlenerek desteklenen işletmeler sigorta primi işveren hissesi desteğine
ilave olarak ayrıca sigorta primi (işçi hissesi) desteğinden,
yararlanabileceklerdir.
Bu çerçevede, aynı
veya farklı illerde kurulu birden fazla işyeri bulunan işverenlerce, teşvik
belgesi hangi işyerinden dolayı alınmış ise bahse konu destekten de ilgili işyerinden
dolayı yararlanılabilecek, teşvik belgesi alınmamış işyerlerinden dolayı söz
konusu destekten yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Ancak
bahse konu işletme sahiplerinin söz konusu destekten yararlanabilmeleri için,
Ekonomi Bakanlığınca düzenlenmiş teşvik belgelerinin 1.1.2012 tarihinden sonra
almış olmaları, teşvik belgesi üzerinde ”sigorta primi işveren
hissesi desteği” veya “sigorta primi desteği”nin destek unsurları arasında yer
alması ve aynı zamanda bu belgelerin yine Ekonomi Bakanlığınca tamamlama
vizesinin de yapılmış olması gerekmektedir.
Teşvik belgesinin 1.1.2012
tarihinden önce alınmış olması durumunda ise tamamlama vizesi 1.1.2012
tarihinden sonra yapılmış olsa dahi, sigorta prim desteğinden 2012/1 sayılı
Tebliğ hükümleri doğrultusunda değil, 2009/1 sayılı Tebliğ hükümleri doğrultusunda
yararlanılabilecektir.
Diğer taraftan, genel
teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen gemi inşa yatırımlarından dolayı da
söz konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak gemi
yatırımlarından dolayı bahse konu destekten yararlanılması sırasında, teşvik
belgesinin alınmış olması yeterli olup, tamamlama vizesi yapılıp yapılmadığına
bakılmayacaktır.
3- Sigorta Prim
Desteğinden Yararlanılmaya Başlanılacak Tarih
Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1 sayılı Tebliğin 14.
maddesinin;
- Üçüncü fıkrasında, “Sigorta
primi işveren hissesi desteği uygulamasına, tamamlama vizesi tarihinin Sosyal
Güvenlik Kurumuna bildirilmesini takip eden aydan itibaren başlanır.
Uygulamanın ilk başladığı ay esas alınarak teşvik belgesinde kayıtlı azami
destek oranının aşılmaması kaydıyla belgede belirtilen süre kadar
yararlandırıldıktan sonra uygulamaya son verilir.”
- Dokuzuncu fıkrasında
ise, “Genel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen, tersanelerin gemi
inşa yatırımlarında tamamlama vizesi şartı aranmaksızın belge konusu geminin
yapımında istihdam edilen sigortalılar için ödenmesi gereken sigorta primi
işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlıkça karşılanabilir.
Bu destek, gemi inşası devam etse dahi yatırıma başlama tarihinden itibaren en
fazla on sekiz ay süreyle uygulanır. Yat, yüzer tesis ve deniz araçlarının
inşasına yönelik yatırımlar da bu kapsamda değerlendirilir. Uygulamaya, teşvik
belgesinde kayıtlı istihdam sayısını aşmamak üzere ödemeye esas bilgilerin
Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesini takip eden aydan itibaren başlanır.”
hükümleri yer almaktadır.
Bu bağlamda, bahse
konu destekten,
-Bölgesel teşvik
uygulamaları kapsamında veya büyük ölçekli ya da stratejik yatırımlardan
dolayı, teşvik belgesinin tamamlama vizelerinin yapılmasının ardından, teşvikten
yararlanacak olan işyerlerine ilişkin bilgilerin Ekonomi Bakanlığınca Sosyal
Güvenlik Kurumuna elektronik ortamda bildirildiği tarihi takip eden ay başından,
-Gemi yatırımlarından
dolayı, Ekonomi Bakanlığınca Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmek kaydıyla teşvik
belgesinin düzenlendiği tarihi takip eden ay başından
başlanılarak
yararlanılabilecektir.
Diğer
taraftan, 2012/1 sayılı Tebliğin geçici 1. maddesinde yer alan, “Bu Tebliğin
hükümleri, Kararın lehe gelen hükümleri açısından 1.1.2012 tarihinden sonra
yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen teşvik belgelerine de uygulanır.” hükmüne
istinaden, gemi inşa yatırımları dolayısıyla düzenlenen teşvik belgelerinin 1.1.2012
tarihinden sonra düzenlenmiş olması halinde, teşvik belgesi üzerinde söz
konusu desteğin yer alması kaydıyla bahse konu destekten geriye yönelik
olarak da yararlanılması mümkün olacaktır.
4- Sigorta Primi
Desteğinden Yararlanılacak Sigortalılar
Anılan Tebliğin 14. maddesinin
birinci fıkrasında, Sigorta primi işveren hissesi desteği, komple yeni
yatırımlarda belge kapsamında gerçekleştirilen yatırımla sağlanan istihdam,
diğer yatırım cinslerinde ise mevcuda ilave edilen istihdam için uygulanır.
Komple yeni yatırım dışındaki yatırım cinslerinde, aylık prim ve hizmet
belgesinde kayıtlı işçi sayısının mevcut istihdamın altında olması halinde
ilgili ay için prim desteği uygulanmaz.” denilmektedir.
Buna göre anılan
Tebliğde öngörülen sigorta prim desteğinden;
a) Komple yeni
yatırımlar teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla sağlanan,
b) Diğer yatırım
cinslerinde ise mevcut sigortalılara ilave olarak işe alınan
sigortalılardan dolayı
yararlanılabilecektir.
Dolayısıyla,
komple yeni yatırımlarda bahse konu destekten, Ekonomi Bakanlığınca tespit
edilen ve teşvik belgesinde gösterilen ilave sigortalı sayısı kadar
sigortalıdan dolayı; diğer yatırım cinslerinde (modernizasyon, tevsi, ürün çeşitlendirmesi
yatırımlarında) ise Ekonomi Bakanlığınca tespit edilen mevcut sigortalı
sayısının üzerinde sigortalı çalıştırmak kaydıyla yine Ekonomi Bakanlığınca
tespit edilecek sayıdaki ilave sigortalıdan dolayı yararlanılabilecektir.
Örnek 1- Teşvik belgesinin
tamamlama vizesi yapılmış (B) Anonim şirketine ilişkin teşvik belgesinde yer
alan bilgilerin;
|
Yatırımın Cinsi |
|
Mevcut İstihdam
(Kişi) |
|
İlave İstihdam
(Kişi) |
|
Komple yeni yatırım |
|
0 |
|
22 |
şeklinde olduğu
varsayıldığında, komple yeni yatırımlar dolayısıyla bahse konu destekten
yararlanılması sırasında mevcut sigortalı şartı aranılmadığından, anılan işveren,
sigorta prim desteğinden çalıştıracağı 22 sigortalıdan dolayı
yararlanabilecektir.
Örnek 2- 1 nolu
örnekteki işveren tarafından teşvikten yararlanma süresi içindeki
- 2012/Temmuz ayında
16 sigortalı,
- 2012/Ağustos ayında
27 sigortalı
istihdam edildiği
varsayıldığında 2012/1 sayılı Tebliğde öngörülen sigorta prim desteğinden,
- 2012 Temmuz ayında
çalıştırdığı 16 sigortalının tamamından dolayı
- 2012/Ağustos ayında
ise 22 sigortalıdan dolayı
yararlanılabilecektir.
Örnek 3- Teşvik belgesinin tamamlama vizesi
yapılmış (D) Limited Şirketine ilişkin teşvik belgesinde yer alan bilgilerin;
|
Yatırımın Cinsi |
|
Mevcut İstihdam
(Kişi) |
|
İlave İstihdam
(Kişi) |
|
Tevsi |
|
27 |
|
40 |
şeklinde olduğu
varsayıldığında, sigorta prim desteğinden 27 sigortalıya ilave olarak işe
alınacak azami 40 sigortalıdan dolayı yararlanabilecektir.
Örnek 4- 3 nolu
örnekteki işveren tarafından teşvikten yararlanma süresi içindeki
- 2012/Temmuz ayında
25 sigortalı
- 2012/Ağustos ayında
63 sigortalı
- 2012/Eylül ayında
80 sigortalı
istihdam edildiği
varsayıldığında, 2012/1 sayılı Tebliğde öngörülen sigorta prim desteğinden,
- 2012/ Temmuz ayında
yararlanılması mümkün olamayacaktır.
- 2012/Ağustos ayında
mevcut 27 sigortalıya ilave olarak istihdam edilen (63 – 27 =) 36 sigortalıdan
dolayı,
- 2012/Eylül ayında
istihdam edilen sigortalı sayısının mevcut + ilave sigortalı sayısının üzerinde
olması nedeniyle ilave sigortalı sayısı olan 40 sigortalıdan dolayı
yararlanılabilecektir.
Bu bağlamda, bahse
konu destekten yararlanabilecek işyerleri ile ilgili olarak;
- Firma Adı,
- Teşvik Belgesinin
Tarih Sayısı,
- Teşvik Belgesi
Müracaat Tarihi,
- Yatırım Yeri ve
Adresi,
- SGK İşyeri Sicil
Numarası,
- Yatırımın Cinsi,
- Mevcut İstihdam (Kişi),
- İlave İstihdam (Kişi),
- Yatırımcının Vergi
Dairesi ve No’su,
- Destek Süresi,
- Azami Prim Tutarı,
- İlgili Kararname
Tarih/No
bilgileri Ekonomi
Bakanlığınca, elektronik ortamda ve ayrıca yazı ile İşverenler Prim Daire Başkanlığımıza
bildirilecektir.
Diğer taraftan,
anılan Tebliğin 14. maddesinin dokuzuncu fıkrasına istinaden, teşvik belgeli
gemi, yat, yüzer tesis ve deniz araçlarında çalıştırılan sigortalılardan dolayı
bahse konu tebliğde öngörülen destekten, komple yeni yatırımlarda olduğu gibi
Ekonomi Bakanlığınca bildirilen sayı kadar sigortalıdan dolayı yararlanılması
mümkün olup, aşan kısmından dolayı yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
5- Sigorta Primi
Desteğinden Yararlanılacak Azami Süre ve Prim Tutarı
2012/1
sayılı Tebliğde öngörülen destekten yararlanılacak olan süre, gemi yatırımları
hariç olmak üzere yatırıma başlama tarihine ve yatırımın yapıldığı bölgeye göre
farklılık göstermekte olup, bölgelerin illere göre dağılımı aşağıdaki tabloda
gösterildiği şekildedir.
|
1.
Bölge |
2.
Bölge |
3.
Bölge |
4.
Bölge |
5.
Bölge |
6.
Bölge |
|
Ankara |
Adana |
Balıkesir |
Afyonkarahisar |
Adıyaman |
Ağrı |
|
Antalya |
Aydın |
Bilecik |
Amasya |
Aksaray |
Ardahan |
|
Bursa |
Bolu |
Burdur |
Artvin |
Bayburt |
Batman |
|
Eskişehir |
Çanakkale (Bozcaada
ve Gökçeada İlçeleri Hariç |
Gaziantep |
Bartın |
Çankırı |
Bingöl |
|
İstanbul |
Denizli |
Karabük |
Çorum |
Erzurum |
Bitlis |
|
Kocaeli |
Isparta |
Manisa |
Elazığ |
Gümüşhane |
Hakkari |
|
Muğla |
Kayseri |
Mersin |
Erzincan |
Kahramanmaraş |
Iğdır |
|
|
Kırklareli |
Samsun |
Hatay |
Kilis |
Kars |
|
|
Konya |
Trabzon |
Kastamonu |
Niğde |
Mardin |
|
|
Sakarya |
Uşak |
Kırıkkale |
Ordu |
Muş |
|
|
Tekirdağ |
Zonguldak |
Kırşehir |
Osmaniye |
Siirt |
|
|
Yalova |
|
Kütahya |
Sinop |
Şanlıurfa |
|
|
|
|
Malatya |
Tokat |
Şırnak |
|
|
|
|
Nevşehir |
Tunceli |
Van |
|
|
|
|
Rize |
Yozgat |
Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri |
|
|
|
|
Sivas |
|
|
Söz konusu destekten
yararlanılabilecek süreler,
- Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel
teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlarda,
|
Bölgeler |
31.12.2013 tarihine kadar (bu tarih dahil) başlanılan yatırımlar |
1.1.2014 tarihinden itibaren
başlanılan yatırımlar |
|
1 |
2 yıl |
- |
|
2 |
3 yıl |
- |
|
3 |
5 yıl |
3 yıl |
|
4 |
6 yıl |
5 yıl |
|
5 |
7 yıl |
6 yıl |
|
6 |
10 yıl |
7 yıl |
- Stratejik
yatırımlarda ise 6. bölgede 10 yıl, diğer bölgelerde 7 yıl
olarak uygulanmaktadır.
Yatırıma başlama tarihi, belge tarihi olmayıp Ekonomi Bakanlığı tarafından
ayrıca tespit edilmektedir.
Örnek 5- Balıkesir ilinde
kurulu bulunan (A) Limited Şirketine ait fabrikada modernizasyon yatırımına,
- 17.10.2012
tarihinde başlanıldığı varsayıldığında, Balıkesir ilimizin 3. bölgede yer
alması ve yatırıma 31.12.2013 tarihinden önce başlanılmış olması nedeniyle söz
konusu destekten en fazla 5 yıl süreyle,
- 23.5.2014 tarihinde
başlanıldığı varsayıldığında, Balıkesir ilimizin 3. bölgede yer alması ve
yatırıma 1.1.2014 tarihinden sonra başlanılmış olması nedeniyle söz konusu
destekten en fazla 3 yıl süreyle
yararlanılabilecektir.
Buna karşın 1. ve 2. bölgelerde
kurulu bulunan işyerleri için söz konusu destekten yararlanılabilmesi için
yatırıma her halükarda 31.12.2013 tarihinden önceki bir tarihte başlanılmış
olması gerekmektedir. Aksi halde 1.1.2014 tarihinden sonra bu bölgelerde başlanılan
yatırımlardan dolayı anılan tebliğde öngörülen destekten yararlanılması mümkün
olamayacaktır.
Örnek 6- Eskişehir ilinde
kurulu bulunan (D) Anonim Şirketine ait fabrikada tevsi yatırımına
- 14.9.2013 tarihinde
başlanıldığı varsayıldığında, Eskişehir ilimizin 1. bölgede yer alması ve
yatırıma 31.12.2013 tarihinden önce başlanılmış olması nedeniyle söz konusu
destekten en fazla 2 yıl süreyle yararlanılabilecektir.
- 23.5.2014 tarihinde
başlanıldığı varsayıldığında, 1. ve 2. bölgede yer alan illerde 1.1.2004
tarihinden sonra başlanılan yatırımlar dolayısıyla destekten yararlanılması
mümkün bulunmadığından, anılan işverenin sigorta prim desteğinden yararlanması
mümkün olamayacaktır.
Örnek 7- Amasya ilinde kurulu
bulunan (B) Limited Şirketine ait işyerindeki stratejik yatırıma
- 25.10.2013
tarihinde başlanıldığı varsayıldığında, Amasya ilimizin 4. bölgede yer alması
ve yatırıma 31.12.2013 tarihinden önce başlanılmış olması dikkate alınmaksızın
yatırımın stratejik yatırım olması nedeniyle söz konusu destekten en fazla 7
yıl süreyle,
- 16.8.2015 tarihinde
başlanıldığı varsayıldığında, aynı şekilde yatırımın stratejik yatırım olması
nedeniyle söz konusu destekten en fazla 7 yıl süreyle
yararlanılabilecektir.
Hal
böyle olmakla birlikte, yararlanılacak olan sigorta primi işveren hissesi
desteğinin tutarı, bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen
yatırımlar ile büyük ölçekli yatırımlarda sabit yatırım tutarının aşağıda
belirtilen oranlarını geçemeyecektir.
(2012/37
sayılı Genelge ile değiştirilen tablo; Y: 26.11.2012)([1])
|
|
Bölgesel Teşvik Uygulamaları |
Büyük Ölçekli Yatırımlar |
|
Bölgeler |
Sigorta Prim Desteğinin Sabit
Yatırım Tutarına Oranı (%) |
Sigorta Prim Desteğinin Sabit
Yatırım Tutarına Oranı (%) |
|
1 |
10 |
3 |
|
2 |
15 |
5 |
|
3 |
20 |
8 |
|
4 |
25 |
10 |
|
5 |
35 |
11 |
|
6 |
50 |
15 |
(212/37 sayılı
Genelge ile değiştirilen paragraf; Y: 26.11.2012) Stratejik
yatırımlarda ise yararlanılabilecek azami sigorta primi işveren hissesi
desteğinin miktarı, 1, 2, 3, 4 ve 5. bölgelerde sabit yatırım tutarının yüzde on
beşini geçemeyecektir.([2])
Ekonomi Bakanlığınca
düzenlenen teşvik belgelerinde yatırımların bölgesel veya büyük ölçekli olup
olmadığına, ayrıca söz konusu destek kapsamında yararlanılabilecek azami prim
tutarına da yer verileceğinden, kapsama giren işverenlerce söz konusu destekten
yararlanılması sırasında, hem destekten yararlanma süresine, hem de azami prim
tutarının aşılıp aşılmadığına dikkat edilmesi icap etmektedir.
Ancak, 6. bölgede;
büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları
kapsamında teşvik belgesine istinaden gerçekleştirilecek yatırımla sağlanan
ilave istihdam için, tamamlama vizesi yapılan teşvik belgesinde kayıtlı
istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, Ekonomi bakanlığınca Sosyal Güvenlik
Kurumuna bildirildiği tarihi takip eden ay başından
itibaren, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken sigorta
primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı, tamamlama vizesinin
yapılmasını müteakip, yukarıdaki oranlara tabi olmaksızın on yıl süreyle işveren
adına Bakanlık bütçesinden karşılanabilecektir.
Genel teşvik
uygulamaları kapsamında desteklenen tersanelerin gemi inşa yatırımlarında ise
söz konusu destekten yararlanma süresi, inşa edilen her bir gemi için ayrı ayrı
olmak üzere teşvik belgesinin düzenlendiği tarihi takip eden ay
başından itibaren, 18 ayı aşamayacaktır. Ancak, geminin inşasının 18
aydan önce tamamlanması halinde tamamlama tarihinde, Ekonomi Bakanlığının
yazısına istinaden destekten yararlandırılmaya son verilecektir.
Örnek 8- Gemi yatırımı
dolayısıyla (A) Limited Şirketi adına düzenlenen teşvik belgesinin 27.7.2012
tarihinde düzenlendiği ve aynı tarihte bildirildiği varsayıldığında, söz konusu
geminin inşasında çalıştırılacak sigortalılardan dolayı, bahse konu destekten
en fazla 1.8.2012 ile 31.1.2014 tarihleri arasında yararlanılabilecektir.
Gemi yatırımları
dolayısıyla, bahse konu destekten yararlanılıp yararlanılamayacağının
belirlenmesi sırasında, gemi yatırımının hangi bölgede yapıldığına
bakılmadığından, 1.1.2014 tarihinden sonra başlanılan ve 1. ve 2. bölgelerde
yapılan gemi yatırımlarından dolayı da söz konusu destekten yararlanılması
mümkün olacaktır. Yine gemi yatırımlarından dolayı yararlanılabilecek destek
tutarının, azami prim tutarını aşamayacağı gibi bir düzenleme yapılmadığından,
kapsama giren işverenlerce destekten yararlanılabilecek azami prim tutarının
hesaplanmasına da gerek bulunmamaktadır.
Bu
bağlamda, her bir gemi için bahse konu destekten 18 aydan fazla
yararlanılmasının önüne geçilmesi amacıyla, teşvikten yararlanılacak her bir
gemi için, teşvik belgesinde kayıtlı işveren adına, teşvik belgesinde yer alan
işyeri sicil numarasında Kurumumuz tescil kayıtlarındaki bilgiler esas alınarak
geçici mahiyette ve ihale kodu 0: (Diğer) olarak ayrıca bir işyeri dosyası
tescil edilecektir.
Yapılacak
olan bu tescil işlemi, Ekonomi Bakanlığınca karşılanacak olan desteğin süresini
kontrol etmek amacıyla yapılacağından, teşvik kapsamına giren gemi yatırımları
dolayısıyla işverenlerce düzenlenecek olan işyeri bildirgelerinin yasal süresi
dışında Kuruma verilmesi halinde, tescil edilecek olan geminin 5510 sayılı
Kanunun 11. maddesinde tarifi yapılan bir işyeri olmaması nedeniyle, işveren
aleyhine idari para cezası uygulanmayacaktır.
6- Sigorta Prim
Desteğinden Yararlanabilmesi İçin Gerekli Diğer Şartlar
6.1- Aylık prim ve
hizmet belgelerinin Kurumumuza 16322/26322 sayılı kanun numarası seçilerek
yasal süresi içinde gönderilmesi
Bahse konu destekten
yararlanılabilmesi için,
- Tamamlama vizesi
yapılmış olan işyerlerinden 1, 2, 3, 4 ve 5. bölgelerde kurulu bulunan işyerleri
ile hangi bölgede kurulu olduğu üzerinde durulmaksızın gemi inşa yatırımlarına
ilişkin işyerlerinde çalışan ve destek kapsamına giren sigortalılara ilişkin aylık
prim ve hizmet belgelerinin 16322 sayılı,
- Tamamlama vizesi
yapılmış olan işyerlerinden 6. bölgede kurulu bulunan işyerlerinde çalışan ve
destek kapsamına giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet
belgelerinin 26322 sayılı
kanun numarası seçilmek
suretiyle yasal süresi içinde Kurumumuza gönderilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla,
aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi geçirildikten sonra Kurumumuza
gönderilmesi halinde söz konusu destekten yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Kapsama
giren işverenlerce, söz konusu destekten yanlış veya yersiz yararlanılmasının
önüne geçilmesi amacıyla, bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında veya büyük
ölçekli ya da stratejik yatırım yapmış olan işyerlerine ilişkin Ekonomi
Bakanlığınca İşverenler Prim Daire Başkanlığımıza intikal ettirilen bilgiler,
anılan Başkanlığımızca Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğüne intikal ettirilecek ve
anılan Genel Müdürlüğümüzce de söz konusu bilgiler Kurumumuz veri tabanına
kaydedilecektir.
Bu bağlamda, söz
konusu bilgilerin sisteme kaydedilmesi halinde, kapsama giren işverenlerce
aylık prim ve hizmet belgelerinin 16322/26322 sayılı kanun numarası seçilerek
gönderilmesi mümkün olacaktır. Dolayısıyla kapsama giren işverenlerce, bahse
konu destekten yararlanmak amacıyla sosyal güvenlik il müdürlüklerimize/sosyal
güvenlik merkezlerimize müracaat edilmesine gerek bulunmamaktadır.
Buna karşın, gemi
yatırımları için ayrıca işyeri dosyasının tescili gerektiğinden, bu bilgilerin İşverenler
Prim Daire Başkanlığımızca ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne intikal
ettirilmesinin ardından, ilgili il müdürlüğü personeli tarafından sisteme
kaydedilmesi icap etmektedir.
Diğer taraftan,
Ekonomi Bakanlığınca İşverenler Prim Daire Başkanlığımıza intikal ettirilen
bilgiler, ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine
intikal ettirilecek ve ilgili il müdürlüğümüzce/merkezimizce de söz konusu
destekten yararlanılabilecek sigortalılara ilişkin yukarıda yer alan bilgiler işverenlere
resmi bir yazı ile bildirilecektir.
6.2- Yasal ödeme
süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması/ yeniden
yapılandırılmış veya tecil ve taksitlendirilmiş olması
İşverenlere
Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal Güvenlik Kurumundan
Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair
Tebliğin 6. maddesinde, 22.5.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu gereğince 16
yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücretin brüt tutarına kadar
olan borçların destek ve teşviklerin verilmesi sırasında dikkate alınmayacağı
açıklanmıştır.
Buna
göre, 2012/1 sayılı Tebliğ kapsamına giren işyerlerinden dolayı, anılan
Tebliğde öngörülen destekten yararlanılabilmesi için, işverenin Türkiye
genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi,
idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı
borçlarının toplamının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari
ücretten fazla olmaması veya fazla olmakla birlikte söz konusu borçların 6183
sayılı Kanunun 48. maddesine istinaden tecil ve taksitlendirilmiş ya da çeşitli
Kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış olması, ayrıca yapılandırma veya
taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor (bozulma şartlarının oluşmamış) olması
gerekmektedir.
Türkiye
genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunup
bulunmadığının tespiti sırasında, işverenlerin kendi adına tescil edilmiş işyerleri
ile ortak, üst düzey yönetici, işveren vekili ve aracı olarak işlem gördüğü işyerlerinden
kaynaklanan prim ve idari para cezası borçlarına; işverenin gerçek kişi olması
halinde, ayrıca kendi sigortalılığından kaynaklanan (5510/4-1b kapsamındaki)
yasal ödeme süresi geçmiş prim borçlarına bakılmaktadır.
Hal böyle olmakla
birlikte, aylık prim ve hizmet belgelerinin 16322/26322 sayılı kanun numarası
seçilmek suretiyle Kurumumuza gönderilmesi sırasında, sistem tarafından
yalnızca teşvik belgesinin alındığı, başka bir ifade ile aylık prim ve hizmet
belgesinin düzenlendiği işyerlerinden kaynaklanan borçların olup olmadığı (bir
önceki aya ilişkin borçlar hariç) sorgulanabilmektedir.
Bu
nedenle, teşvik belgesinin düzenlendiği işyerinden dolayı Kurumumuza yasal
ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası borcu bulunmadığı halde, kendi
adına tescil edilmiş diğer işyerleri ile ortak, üst düzey yönetici, işveren
vekili ve aracı olarak işlem gördüğü işyerlerinden kaynaklanan yasal ödeme
süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile
işverenin gerçek kişi olması halinde ayrıca kendi sigortalılığından kaynaklanan
(5510/4-1-b kapsamında) yasal ödeme süresi geçmiş prim borçlarının toplamı
(gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte) 16 yaşından büyükler için
belirlenmiş aylık asgari ücretin brüt tutarını aşan işverenlerce, bahse konu
destekten yararlanılamayacağından, aylık prim ve hizmet belgelerinin Kurumumuza
gönderilmesi sırasında 16322/26322 sayılı kanun numarasının seçilmemesi
gerekmektedir.
Bu bağlamda, aylık
prim ve hizmet belgelerini 16322/26322 sayılı kanun numarasını seçmek suretiyle
Kurumumuza gönderen işverenlerin, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş
borçlarının olup olmadığının her ay düzenli bir şekilde kontrol edilmesi icap
etmektedir. Bu nedenle, bahse konu işverenlerin Türkiye genelinde yasal ödeme
süresi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının olup olmadığının kontrol
edilebilmesi için e-Borcu Yoktur aktivasyon işleminin yapılmış olması icap
etmektedir.
Dolayısıyla,
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1
sayılı Tebliğde öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanan işverenlerin,
e-Borcu Yoktur aktivasyon işlemlerinin yapılmasının ardından, 16322/26322 nolu kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık
prim ve hizmet belgesinden kaynaklanan primlerin ödenmesi gereken süresinin son
gününde, Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası
borcunun olup olmadığı, ilgili dosya memuru tarafından, her ay düzenli olarak
sorgulanacaktır.
Söz konusu sorgulama
işlemi, İşyeri Tescil Servislerince 16.4.2009 tarihli ve 2009/62 sayılı
Genelgede belirtilen çerçevede ilgili dosya memuruna gerekli yetki
tanımlamasının yapılmasının ardından, www.sgk.gov.tr adresinden ”İşveren”,
“Kamu Kurumlarınca Türkiye Geneli İşveren Borç Sorgulama Uygulaması”
seçenekleri girilmek suretiyle ulaşılan ekran vasıtasıyla yapılacaktır.
Bu bağlamda, anılan
destek kapsamına giren işyeri işverenlerinin daha önce e-Borcu Yoktur
aktivasyon başvurusunda bulunulmamış olması halinde, söz konusu işverenler
tarafından aktivasyon başvurusunda bulunulması gerekecektir. Bu durumda olan işverenlere,
ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince, söz konusu
destekten ne şekilde yararlanılabileceğine ilişkin bilgilerin gönderilmesi
sırasında, e-Borcu Yoktur aktivasyon başvurusunda bulunulması gerektiği hususu
da bildirilecektir.
6.3- 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi uyarınca Maliye
Bakanlığı tahsilat dairelerine müracaat tarihinden önceki 15 gün içinde vadesi
geçmiş borcunun bulunmaması
2012/1
sayılı tebliğde öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanılabilmesi için, işverenlerin
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi
uyarınca Maliye Bakanlığı tahsilat dairelerine vadesi geçmiş borcunun olmaması
veya söz konusu borçların 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine istinaden tecil ve
taksitlendirilmiş ya da çeşitli Kanunlar gereğince yeniden yapılandırılmış
olması, ayrıca yapılandırma veya taksitlendirme işlemlerinin devam ediyor
(bozulma şartlarının oluşmamış) olması gerekmektedir.
İşverenlerin
yasal ödeme süresi geçmiş vergi borçlarının olup olmadığı hususunun elektronik
ortamda sorgulanması amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığı ile müştereken yapılan
çalışmalar devam etmekte olup, söz konusu çalışmalar sonuçlanıncaya kadar bahse
konu destekten yararlanan işverenlerin 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi
uyarınca vadesi geçmiş borcunun olup olmadığı hususu Sigorta Primleri
Servisince her ay ilgili vergi dairesinden resmi bir yazı ile sorulmak
suretiyle tespit edilecektir.
6.4- Sigorta
primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi
Anılan
tebliğde öngörülen destekten yararlanılabilmesi için gerek 16322/26322 sayılı
kanun numarası, gerek diğer teşvik kanunları, gerekse kanun numarası
seçilmeksizin Kuruma yasal süresi içinde verilmiş aylık prim ve hizmet
belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin, Devlet tarafından
(Hazinece/ Türkiye İş Kurumunca/ Maliye Bakanlığınca/ Kültür ve Turizm
Bakanlığınca) karşılanmayan kısmının tamamının yasal süresi içinde ödenmesi şarttır.
Diğer taraftan, 5510
sayılı Kanunun Ek-2. maddesinde 6322 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle
birlikte, işveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde,
Ekonomi Bakanlığından Kurumumuza yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan
gecikme zammının işverenden tahsil edilmesine ilişkin uygulama da 15.6.2012
tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır.
Dolayısıyla, işveren
tarafından ödenmesi gereken sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmemesi
veya eksik ödenmesi halinde, gerek 2009/1 sayılı Tebliğde öngörülen destekten,
gerekse 2012/1 sayılı Tebliğde öngörülen destekten, yararlanılması mümkün
olamayacaktır.
Bu durumda, destek
kapsamına giren sigortalılar için 16322/26322 sayılı kanun numarası seçilmek
suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgeleri yasal süresi içinde kuruma
verilmiş olsa dahi, tahakkuk eden primlerin tamamı gecikme cezası ve gecikme
zammı ile birlikten işverenden tahsil edilecektir.
7- 2012/1 Sayılı
Tebliğ Kapsamında Ekonomi Bakanlığınca Karşılanacak Sigorta Prim Desteğinin
Hesaplanması
Kapsama giren
sigortalıların prime tabi tutulacak kazançlarının, 5510 sayılı Kanunun 82. maddesi
uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kısmına isabet
eden sigorta priminin işyerinin;
- 1, 2, 3, 4, veya 5. bölgede kurulu olması halinde, işveren hissesi
prim tutarının,
- 6. bölgede
kurulu olması halinde, sigortalı ve işveren hissesi prim tutarının,
- Gemi yatırımı
olması halinde ise işyerinin hangi bölgede kurulu olduğu üzerinde durulmaksızın
işveren hissesi prim tutarının,
tamamı Ekonomi Bakanlığınca
karşılanacaktır.
Öte
yandan, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer
alan, “Bu fıkra ve diğer ilgili mevzuatla sağlanan sigorta prim
desteklerinin aynı dönem için birlikte uygulanması halinde, bu destek öncelikle
uygulanır.” hükmüne istinaden, bahse konu Tebliğ kapsamına giren bir
sigortalı için öncelikle 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin birinci fıkrasının
(ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim indiriminden, ardından 2012/1 sayılı
Tebliğde öngörülen destekten yararlanılacaktır.
Bu durumda, bahse
konu Tebliğde öngörülen destekten yararlanılması sırasında, 5510 sayılı Kanunun
81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında indirimden yararlanılmış
olan 5 puanlık kısım düşülecektir.
Örnek 9- Modernizasyon
yatırımına ilişkin teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmış olan (D) Limited
Şirketinin 1. bölgede yer alan İstanbul ilinde faaliyet gösterdiği, kısa vadeli
sigortalı kolları prim oranının % 2 olduğu ve bahse konu işveren tarafından
mevcut sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan (A) sigortalısının
2012/Temmuz ayındaki;
Prim ödeme gün
sayısının : 30 gün
Prime esas kazanç
tutarının ise : 2.000,00 TL
olduğu varsayıldığında,
bahse konu sigortalı için öncelikle beş puanlık prim indiriminden
yararlanılacak tutar hesaplanacaktır. Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin
birinci fıkrasının (ı) bendi uyarınca beş puanlık prim indiriminden
yararlanılacak tutar;
2.000,00 * 5 / 100 =
100,00 TL olacaktır.
Ardından, 2012/1
sayılı Tebliğde öngörülen destekten yararlanılacak olan tutar hesaplanacaktır. Ancak bu durumda, desteğin prime esas kazanç alt sınırı üzerinden
ve yalnızca işveren hissesi prim tutarı üzerinden hesaplanacağı dikkate
alınarak, beş puanlık prim indirimi için yararlanılmış olan 5 puan % 20,5 olan
işveren hissesinden düşülecek ve işyerinin 1. bölgede kurulu olması nedeniyle %
15,5 oranı üzerinden tahakkuk eden sigorta primi işveren hissesi Ekonomi
Bakanlığınca karşılanacaktır.
Buna göre, 2012/1
sayılı Tebliğ kapsamında yararlanılacak destek tutarı;
940,50 * 15,5 / 100 =
145,78 TL olacaktır.
Sonuçta, söz konusu
sigortalı için 2.000,00 * 34,5 / 100 = 690,00 TL tutarındaki sigorta priminin;
100,00 TL tutarındaki
kısmı Hazine Müsteşarlığınca, 145,78 TL tutarındaki kısmı Ekonomi Bakanlığınca
karşılanacak,
690,00 - 100,00 –
145,78 = 444,22 TL tutarındaki kısmı işveren tarafından ödenecektir.
İşsizlik sigortası
primi yönünden herhangi bir destek olmadığından, anılan işveren tarafından ayrıca
2.000,00 * 3 / 100 = 60,00 TL tutarında da işsizlik sigortası primi
ödenecektir.
Örnek 10- Komple yeni yatırıma
ilişkin teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmış olan (A) Anonim Şirketinin
6. bölgede yer alan Diyarbakır ilinde faaliyet gösterdiği, kısa vadeli
sigortalı kolları prim oranının % 2 olduğu ve bahse konu işveren tarafından
mevcut sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan (A) sigortalısının
2012/Temmuz ayındaki;
Prim ödeme gün
sayısının : 30 gün
Prime esas kazanç
tutarının ise : 2.000,00 TL
olduğu varsayıldığında,
bahse konu sigortalı için öncelikle beş puanlık prim indiriminden
yararlanılacak tutar hesaplanacaktır. Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin
birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında beş puanlık prim indiriminden yararlanılacak
tutar;
2.000,00 * 5 / 100 =
100,00 TL olacaktır.
Ardından, 2012/1
sayılı Tebliğde öngörülen destekten yararlanılacak olan tutar hesaplanacaktır. Ancak bu durumda, desteğin prime esas kazanç alt sınırı üzerinden
ve hem işveren hissesi hem de sigortalı hissesi prim tutarı üzerinden
hesaplanacağı dikkate alınarak beş puanlık prim indirimi için yararlanılmış
olan 5 puan söz konusu işyeri yönünden % 34,5 olan sigortalı ve işveren
hissesinden düşülecek ve işyerinin 6. bölgede kurulu olması nedeniyle % 29,5
oranı üzerinden tahakkuk eden sigorta primi Ekonomi Bakanlığınca karşılanacaktır.
Buna göre, 2012/1 sayılı Tebliğ kapsamında yararlanılacak destek tutarı;
940,50 * 29,5 / 100 =
277,45 TL olacaktır.
Sonuçta, söz konusu
sigortalı için 2.000,00 * 34,5 / 100 = 690,00 TL tutarındaki sigorta priminin;
100,00 TL tutarındaki
kısmı Hazine Müsteşarlığınca, 277,45 TL tutarındaki kısmı Ekonomi Bakanlığınca
karşılanacak,
690,00 - 100,00 –
277,45 = 312,55 TL tutarındaki kısmı işveren tarafından ödenecektir.
İşsizlik sigortası
primi yönünden herhangi bir destek olmadığından, anılan işveren tarafından
ayrıca 2.000,00 * 3 / 100 = 60,00 TL tutarında da işsizlik sigortası primi
ödenecektir.
Örnek 11- Komple yeni yatırıma
ilişkin teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmış olan (A) Anonim Şirketinin
6. bölgede yer alan Diyarbakır ilinde faaliyet gösterdiği, kısa vadeli
sigortalı kolları prim oranının % 2 olduğu ve bahse konu işveren tarafından
mevcut sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan (A) sigortalısının 2012/Temmuz
ayındaki;
Prim ödeme gün
sayısının : 30 gün
Prime esas kazanç
tutarının ise : 940,50 TL
(Asgari ücret)
olduğu varsayıldığında,
bahse konu sigortalı için öncelikle beş puanlık prim indiriminden
yararlanılacak tutar hesaplanacaktır. Buna göre, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin
birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında beş puanlık prim indiriminden
yararlanılacak tutar;
940,50 * 5 / 100 =
47,03 TL olacaktır.
Ardından, 2012/1
sayılı Tebliğde öngörülen destekten yararlanılacak olan tutar hesaplanacaktır. Ancak bu durumda, desteğin prime esas kazanç alt sınırı üzerinden
ve hem işveren hissesi hem de sigortalı hissesi prim tutarı üzerinden
hesaplanacağı dikkate alınarak beş puanlık prim indirimi için yararlanılmış
olan 5 puan söz konusu işyeri yönünden % 34,5 olan sigortalı ve işveren
hissesinden düşülecek ve işyerinin 6. bölgede kurulu olması nedeniyle % 29,5
oranı üzerinden tahakkuk eden sigorta primi Ekonomi Bakanlığınca karşılanacaktır.
Buna göre, 2012/1 sayılı Tebliğ kapsamında yararlanılacak destek tutarı;
940,50 * 29,5 / 100 =
277,44 TL olacaktır.
Sonuçta, söz konusu
sigortalı için 940,50 * 34,5 / 100 = 324,47 TL tutarındaki sigorta priminin;
47,03 TL tutarındaki
kısmı Hazine Müsteşarlığınca, 277,44 TL tutarındaki kısmı Ekonomi Bakanlığınca
karşılanacağından işveren tarafından ödenecek herhangi bir sigorta primi
olmayacaktır.
Bu
durumda anılan işveren tarafından bahse konu sigortalı için yalnızca 940,50 * 3
/ 100 = 28,22 TL tutarında işsizlik sigortası primi ödenecektir.
8- Alt İşvereni
Bulunan Asıl İşverenlerin ve Alt İşverenlerin Sigorta Prim Desteğinden
Yararlanmaları
2012/1 sayılı
Tebliğin 14. maddesinin sekizinci fıkrasında, “Sigorta primi işveren hissesi
desteğinin uygulanacağı teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma ait tesiste,
işverenin sosyal güvenlik işyeri numarası altında ilgili mevzuatta belirtilen
aracılarca istihdam edilen sigortalı sayısı da dikkate alınabilir.” şeklinde
açıklama yapılmıştır.
Bu bağlamda, anılan
Tebliğde öngörülen destekten, alt işverenlerce çalıştırılan sigortalılardan
dolayı da yararlanılabilecektir.
Ancak bu durumda,
gerek asıl işverenin, gerekse alt işverenlerin söz konusu destekten
yararlanabilmeleri için, işyerinin yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para
cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması
gerekmektedir. Dolayısıyla alt işverenlerden her hangi birinin veya asıl işverenin
yasal ödeme süresi geçmiş prim ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme
cezası ve gecikme zammı borcunun bulunması halinde, yasal ödeme süresi geçmiş
borcu bulunmayan alt işverenler de söz konusu destekten yararlanamayacaklardır.
Diğer taraftan, gerek
mevcut sigortalı sayısının tespiti sırasında, gerekse ilave sigortalı sayısının
tespiti sırasında, alt işverenler tarafından çalıştırılan sigortalılar da
toplam sigortalı sayısına dahil edilecektir.
Örnek
12- Modernizasyon
yatırımı yapan ve teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmış olan (B) Limited Şirketine
ilişkin Ekonomi Bakanlığınca belirlenmiş mevcut sigortalı ve ilave sigortalı
sayısının
|
Mevcut İstihdam (Kişi) |
|
İlave İstihdam (Kişi) |
|
28 |
|
20 |
şeklinde olduğu, destekten
yararlanma süresi içindeki 2012/Ağustos ayı içinde;
- Asıl işveren
tarafından 15 sigortalı,
- I nolu alt işveren tarafından 9 sigortalı,
- II nolu alt işveren tarafından 12 sigortalı,
çalıştırıldığı varsayıldığında, söz
konusu destekten mevcut 28 sigortalıya ilave olarak işe alınacak azami 20
sigortalıdan dolayı yararlanılabilecektir. Buna göre, söz konusu işyerinde 15 +
9 + 12 = 36 sigortalı çalıştırıldığından, istihdam edilen 36 sigortalıdan 28’i
mevcut istihdam kapsamında değerlendirilecek, haliyle söz konusu destekten 36 –
28 = 8 sigortalıdan dolayı yararlanılabilecektir.
9- Sigorta Primi
Desteğinden Yersiz Yararlanan İşverenlerle İlgili Yapılacak İşlemler
Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2012/1 sayılı Tebliğde
öngörülen sigorta prim desteğinden yararlanmış olan işverenlerle ilgili olarak,
ilgili dosya memuru tarafından söz konusu destekten usulüne uygun olarak
yararlanılıp yararlanılmadığı her ay düzenli olarak kontrol edilecektir.
Yapılacak
kontroller sonucunda, Ekonomi Bakanlığınca belirlenmiş mevcut sigortalı
sayısına dikkat edilmeden veya ilave sigortalı sayısından daha fazla sayıdaki
sigortalıdan dolayı ya da azami destek tutarından daha fazla tutarda destekten
yararlanıldığının anlaşılması halinde, ilgili aylar için 16322/26322 sayılı
kanun numaraları seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri
için iptal nitelikte, kanun numarası seçilmeksizin asıl nitelikte aylık prim ve
hizmet belgelerinin verilmesi ve daha önce Hazinece ve Ekonomi Bakanlığınca karşılanmış
olan primlerin gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tebliğ tarihinden
itibaren bir ay içinde ödenmesi hususu 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre
tebliğ edilecek bir yazı ile işverenlere bildirilecektir.
Söz konusu prim
belgelerinin tebliğ tarihinden bir aylık süre içinde verilmemesi halinde
belgeler, ilgili Ünitece re’sen düzenlenerek tahakkuk
eden borçlar, bir aylık süre içinde ödenmesi amacıyla işverenlere tebliğ
edilecektir. Fark primlerin bir aylık süre içinde de ödenmemesi halinde, 6183
sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanun hükümleri doğrultusunda tahsil
edilmesi amacıyla icra sevisine intikal ettirilecektir.
Diğer taraftan, İşverenlere
Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal Güvenlik Kurumundan
Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair
Tebliğin 6. maddesinde,
İşverenlerin, Devlet
yardımları ile teşvik ve desteklerden yararlanabilmeleri için, Türkiye
genelinde anılan Tebliğin 5. maddesinde belirtilen ve yazının verildiği veya
borcun sorgulandığı tarih itibarıyla muaccel borçlarının bulunmaması veya
borçlarının tecil ve taksitlendirilmiş ya da yapılandırılmış olmasının
gerektiği,
Tecil
ve takside bağlanmış ya da yapılandırılmış olan borçlara ilişkin ödeme
yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden dolayı anlaşması bozulanlardan veya bu
sebepler dışında söz konusu yardım, teşvik ve desteklerden yararlanmaması
gerektiği sonradan anlaşılanlardan, yapılan devlet yardımı, teşvik ve destek
ödemelerinin ilgili mevzuat çerçevesinde müeyyideleri ile birlikte geri
alınacağı, ancak, yapılacak bir ay süreli tebligat üzerine kapsama giren
borçlarını tam olarak ödemeleri halinde, sözü edilen Tebliğ kapsamında Devlet
yardımları ile teşvik ve desteklerden usulüne uygun yararlanılmış sayılacağı,
açıklanmıştır.
Bu bağlamda, sigorta
primleri servislerince yapılacak olan kontroller sonucunda söz konusu destekten
yararlanmış olan işverenlerin,
- Türkiye genelinde
yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme
cezası ve gecikme zammı borçlarının toplamının 16 yaşından büyükler için
belirlenmiş aylık asgari ücretin brüt tutarından fazla olduğunun,
-Yasal ödeme süresi
geçmiş vergi borçlarının bulunduğunun,
-Yapılandırılmış veya
taksitlendirilmiş borçları ile ilgili ödeme yükümlülüklerinin yerine
getirilmemesi nedeniyle yapılandırma veya taksitlendirme anlaşmalarının
bozulması gerektiğinin
anlaşıldığı durumlarda, söz
konusu borçların bir aylık süre içinde ödenmesi hususu 7201 sayılı Kanuna göre
tebliğ edilecek bir yazı ile işverenlere bildirilecektir. Bahse konu borçların
konuyla ilgili yazının tebliğinden itibaren bir aylık süre içinde;
- Ödenmesi halinde,
sigorta primi desteğinden usulüne uygun olarak yararlanıldığı kabul
edilecektir.
- Ödenmemesi halinde
ise 16322/26322 sayılı kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim
ve hizmet belgeleri için iptal nitelikte, kanun numarası seçilmeksizin asıl
veya ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenmesi bir ay süreli
tebligat ile işverenlerden istenilerek yukarıda açıklandığı şekilde işlem
yapılacaktır.
10- Kayıt Dışı
Sigortalı Çalıştırdığı veya Sahte Sigortalı Bildiriminde Bulunduğu Tespit
Edilen İşverenlerle İlgili Yapılacak İşlemler
5510 sayılı Kanunun
Ek-2. maddesinde 6322 sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonucunda, çalıştırdığı
kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıları fiilen
çalıştırmadığı tespit edilen işverenler, anılan maddede öngörülen destekten bir
yıl süre yasaklı hale getirilmiştir.
Yapılan
bu değişiklik uyarınca, çalıştırdığı sigortalıların hizmetlerini ve
kazançlarını hiç bildirmediği veya sahte sigortalı bildiriminde bulunduğu,
- Denetim ve
kontrolle görevli memurlarca yapılan denetimler sonucu anlaşılan işyerlerinden
dolayı, tutanak tarihini izleyen
- Mahkeme ilamından
anlaşılan işyerlerinden dolayı, mahkemenin kesinleşme tarihini izleyen
- Resmi kurum ve
kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılan işyerlerinden dolayı, söz konusu
yazıların Kuruma intikal tarihini izleyen
ay başından itibaren,
gerek 2009/1 sayılı Tebliğde, gerekse 2012/1 sayılı Tebliğde öngörülen
destekten, bir yıl süreyle yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Dolayısıyla bu
nitelikteki işyerleri ile ilgili olarak, ilgili sosyal güvenlik il
müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince işveren sistemi ana menüden 9-1-3-10 nolu seçenek işaretlenmek suretiyle erişilen (PRİM İNDİRİMİNDEN BİR YIL SÜREYLE YARARLANAMAYACAK İŞY. GİRİŞ)
ekranı vasıtasıyla gerekli tanımlama yapılarak, aylık prim ve hizmet
belgelerinin bir yıl süreyle 25510/16322/26322 sayılı
kanun numarasını seçmek suretiyle gönderilmesi engellenecektir.
Diğer
taraftan, bahse konu düzenlemenin 15.6.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş
olması nedeniyle, söz konusu işlem 15.6.2012 ve sonraki sürelere ilişkin
tespitler dolayısıyla yapılabileceğinden, gerek sigortalıların hizmetlerinin
veya kazançlarının bildirilmediği, gerekse sahte sigortalı bildiriminde
bulunulduğu tespit edilen sürelerin 14.6.2012 ve önceki sürelere ilişkin olması
halinde, herhangi bir yasaklama işlemi yapılmayacaktır.
11- Diğer Kanunlarda
Öngörülen Teşvik ve Desteklerden Yararlanan İşverenlerin 2012/1 Sayılı Tebliğde
Öngörülen Sigorta Prim Desteğinden Yararlanmaları
2012/1 sayılı Tebliğ
kapsamına giren işverenler, destekten yararlanılacak sigortalılar haricindeki
sigortalılarından dolayı, gerekli şartları taşımaları kaydıyla, 5084 sayılı
Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanunda dahil olmak üzere diğer kanunlarda
öngörülen teşvik ve desteklerden de yararlanabileceklerdir.
Örnek 13- Ankara ilinde
faaliyet gösteren, teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapılmış (D) Limited Şirketine
ilişkin teşvik belgesinde yer alan bilgilerin;
|
Yatırımın Cinsi |
|
Mevcut İstihdam
(Kişi) |
|
İlave İstihdam
(Kişi) |
|
Tevsi |
|
27 |
|
40 |
şeklinde olduğu ve destekten
yararlanma süresi olan 2012/Aralık ayında 50 sigortalı çalıştırıldığı
varsayıldığında, anılan işveren tarafından söz konusu destekten 50 – 27 = 23
sigortalıdan dolayı yararlanabilecektir. Bu durumda,
- Destek kapsamına
girmeyen 27 sigortalıya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin 05510 sayılı
kanun numarası seçilmek suretiyle Kuruma gönderilerek beş puanlık prim
indirimden,
- Destek kapsamına
giren 23 sigortalıya ilişkin ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin 16322
sayılı kanun numarası seçilmek suretiyle Kuruma gönderilerek 2012/1 sayılı
Tebliğde öngörülen destekten
yararlanılması mümkün olacaktır.
12- Ekonomi
Bakanlığınca Karşılanan Prim Tutarlarının Kurumumuza Aktarılması
2012/1 sayılı
Tebliğin 14. maddesinin yedinci fıkrasında, “Sosyal Güvenlik Kurumu
tarafından sigorta primi işveren hissesi desteğinin uygulanmasını müteakip
EK-8’de yer alan formatta Bakanlıktan toplu aktarım talebinde bulunulur. Ödemeye
esas istihdam sayısının ve Bakanlıktan aktarımı talep edilen tutarın
doğruluğundan Sosyal Güvenlik Kurumu sorumludur.” şeklinde açıklama yapılmıştır.
Buna göre, anılan
Tebliğ kapsamında yararlanılan destek tutarları için Muhasebe Daire Başkanlığımızca,
Ekonomi Bakanlığından anılan Tebliğin 8 nolu ekinde
yer alan “Sosyal Güvenlik Kurumunca Bakanlığa Gönderilecek Talep Formu ile
aktarım talebinde bulunulacaktır.
Bilgi
edinilmesini ve gereğini rica ederim.