IV- BE­YAN­NA­MENİN VE­RİL­ME VE VERGİNİN ÖDENME ZA­MA­NI

A- KU­RUM­LAR VER­Gİ­Sİ BE­YAN­NA­ME­Sİ­

Ku­rum­lar ver­gi­si be­yan­na­me­si, he­sap dö­ne­mi­nin (normal veya özel hesap dönemi) ka­pan­dı­ğı ayı iz­le­yen dör­dün­cü ayın birinci gününden yirmibeşinci günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine ve­ri­lir (KVK md. 15/3). Dar mükelleflerin yıllık kurumlar vergisi beyannamesi, Türkiyede işyeri veya daimi temsilcisinin bulunduğu yerin, Tür­ki­ye’de iş­ye­ri ve­ya da­i­mi tem­sil­ci­sinin bulunmaması halinde, ya­ban­cı ku­ru­ma ka­zanç sağ­la­yan­la­rın bağ­lı ol­du­ğu ver­gi da­i­re­si­ne verilir.(KVK md. 25/4)

Dar mü­kel­le­fi­yet­te, ver­gi mu­ha­ta­bı­nın Tür­ki­ye’yi ter­k et­me­si ha­lin­de, beyanname mem­le­ke­ti terk ta­ri­hin­den ön­ce­ki son on­beş gün için­de ve­ri­lir. Ver­ginin mu­ha­ta­bı, ya­ban­cı ku­ru­mun Tür­ki­ye’de­ki mü­dür ve­ya tem­sil­ci­le­ri, bun­lar yok­sa ka­zanç ve irat­la­rı ya­ban­cı ku­ru­ma sağ­la­yan­lar­dır.(KVK md. 25/5, 28/1)

Kurumlar vergisi, beyannamenin verileceği ayın sonuna kadar ödenir. (KVK md. 21/1, 29/1))

Tasfiye, devir ve birleşme halinde; tasfiye olan veya birleşen kurum adına tasfiye ve birleşme kârı üzerinden salınan vergiler beyanname verme süresi içinde ödenir. Tasfiye beyannamesi Kanunun 14. maddesinde belirlenen sürelerde, tasfiyenin tamamlanması halinde tasfiyenin kapandığı tarihten itibaren 30 gün içinde verilir.(KVK md. 17/2) Kurumlar vergisi de beyanname verme süresi içinde ödenir. Tasfiye ve devir olan kurumun (vergisiz devirler hariç) tahakkuk etmiş ancak henüz ödeme vadesi gelmemiş vergileri de aynı süre içinde ödenir. (KVK md. 21/1-2)

B- ÖZEL BE­YAN­NA­ME­

Dar mü­kel­le­fi­ye­t esasında vergilendirilen ya­ban­cı ku­rum­la­rca elde edilen, GVK’da yazılı diğer kazanç ve iratlar ile ulaş­tır­ma işi kazancı özel be­yan­na­me ile beyan edilir. Söz ­ko­nu­su be­yan­na­me, ku­ru­mun ken­di­si ve­ya Tür­ki­ye’de adına ha­re­ket eden ki­şi ta­ra­fın­dan, ka­zanç­la­rın ik­ti­sap ta­ri­hin­den iti­ba­ren 15 gün için­de, KVK’nın 27. mad­de­sin­de be­lir­ti­len ilgili ver­gi da­i­re­le­ri­ne ve­ri­lir. Beyan edilen kazançların vergisi aynı süre içinde ilgili vergi dairesine ödenir. (KVK md. 29/1-c)

C- MUH­TA­SAR BE­YAN­NA­ME­

Dar mü­kel­lef ku­rum­la­ra KVK’nın 30. mad­de­sinde be­lir­ti­len ka­zanç ve irat­la­rı sağ­la­yan ger­çek ve­ya tü­zel ki­şi­ler, bu ku­rum­la­ra nak­den ve­ya he­sa­ben öde­dik­le­ri ve­ya ta­hak­kuk et­tir­dik­le­ri ka­zanç ve irat­la­rı ile bu kazançlar üzerinden kesilen ku­rum­lar ver­gi­si­ni, muh­ta­sar kurumlar vergisi be­yan­na­mesi ile söz ­ko­nu­su öde­me ve­ya ta­hak­ku­kun ya­pıl­dı­ğı ayı ta­kip eden ayın 20. gü­nü[1] ak­şa­mı­na ka­dar, kurumlar vergisi açısından bağ­lı bu­lun­duk­la­rı ver­gi da­i­re­si­ne bil­di­rmek zorundadır. Bu vergiler beyannamenin verildiği ayın 26. günü akşamına kadar ödenir. (KVK md. 21/4, 29/1-b, 31)

Hü­kü­me­tin mü­sa­a­de­siy­le açı­lan ser­gi ve pa­na­yır­lar­da dar mükelleflerin yap­tık­la­rı ti­ca­ri fa­a­li­yet­ler­den el­de et­tik­le­ri ka­zanç­lar (Tür­ki­ye’de baş­ka­ca bir iş­ye­ri ve­ya da­i­mi tem­sil­ci­le­ri bu­lun­ma­mak şar­tıy­la) üze­rin­den ya­pı­la­cak kurumlar vergisi tev­ki­fatı ora­nı halen % 0’dır. Bu nedenle bu ka­zanç­lar için beyanname verilmeyebilecektir (5520 s. KVK, 31 seri nolu Genel Tebliği).

Tam mükellef kurumlarda KVK’nın 15. maddesi uyarınca yapılacak vergi kesintileri, kesintiyi yapmak zorunda olanlarca, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yer itibariyle bağlı bulundukları vergi dairesine muhtasar beyanname ile beyan edilir. Muhtasar beyanname, vergilendirme dönemini izleyen ayın 20. günü akşamına kadar verilir ve 26. günü akşamına kadar ödenir.(KVK md. 15/5, 21/4)

D- “E- BEYANNAME”

Vuk’un 5228 sayılı Kanununla değişik mükerrer 257. maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan düzenleme ile Maliye Bakanlığı, vergi beyannameleri ve bildirimlerinin internet ve diğer elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında doğrudan mükellefler tarafından gönderilmesine izin verebileceği veya zorunluluk getirebileceği gibi, bunların yetki verilmiş gerçek ve tüzel kişiler aracılığıyla gönderilmesine izin vermeye veya zorunluluk getirmeye yetkili kılınmıştır.

Anılan yetkiye istinaden yayımlanan 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile;

-     3568 sayılı Kanunu uyarınca çıkarılan tebliğlere göre, aktif büyüklükleri ve net satış hasılatları belli bir tutarın üzerinde olması nedeniyle beyannamelerini meslek mensubuna imzalatmak zorunluluğunda bulunmayan mükelleflerin, tam otomasyona geçmiş vergi dairelerine verilecek beyannamelerini elektronik ortamda kendileri veya yetki verdikleri meslek mensupları aracılığı ile gönderebilecekleri,

-     Aktif büyüklükleri veya net satış hasılatları nedeniyle, beyannamelerini meslek mensuplarına imzalatmak zorunluluğu bulunan mükelleflerin de tam otomasyona geçmiş vergi dairelerine verilecek beyannamelerini yetki verecekleri meslek mensupları vasıtasıyla gönderebilecekleri yönünde düzenleme yapılmıştır.

Konuya ilişkin olarak 340, 346, 357, 367, 373, 376 seri nolu VUK Genel Tebliğleri ile e-Beyanname 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 nolu sirkülerlerde yapılan açıklamalara bakılmalıdır.


 


[1]           GVK’nın 94. maddesi uyarınca yapılan tevkifatlarda 23. günü (GVK md. 98)