VIII- ÖZEL TÜKENMEYE TABİ DURAN VARLIKLAR
Duran varlık
niteliğinde olmakla birlikte maddi ve maddi olmayan duran varlık kalemleri
içinde değerlendirilmeyen kıymetler de bilanço aktifine özel tükenmeye tabi
varlıklar olarak kaydolunur.
Bu aktifler;
tüketime sunulması zaman ve miktarı ile sınırlı olan belli bir maddi varlıkla
ilgili olarak önceden yapılan harcamaları ifade eder. Bu kapsama giren aktifler
de yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyet bedelleri gibi gerçek bir aktif
kıymeti ifade etmeyebilir.
Bilanço
aktifinin bu grubunda genel olarak madenciliğe ilişkin;
ü Arama giderleri,
ü Hazırlık ve
geliştirme giderleri ile mahiyet itibariyle bunlara benzeyen aktif değerler yer
alır.
Arama giderleri;
maden arama amacı ile yapılan işlemlere ilişkin giderleri, hazırlık ve
geliştirme gideri ise; bulunan madeni işlenebilir hale getirmek için yapılan
giderleri ifade eder. Bu kıymetler maliyet bedeli ile değerlenir ve bu tutarla
bilançoda gösterilir.
Aktifleştirilen
bu tutarlar madenin çıkarılma ömrü ile mütenakıs olmak üzere amortismana
tabi tutulur. Ayrılan amortisman tutarları bilanço aktifinde
negatif değer olarak gösterilir.
Maden bulunamayan
durumda arama giderinin aktifleştirilmesi zorunlu değildir.
Belli bir bedel
karşılığı edinilen madenler Maliye Bakanlığı tarafından mükellefin müracaatı üzerine
belirlenecek oranlar çerçevesinde amortismana tabi
tutulacaktır. Madenler de bilançoda maliyet bedelleri ile özel tükenmeye tabi
varlıklar içinde gösterilir.