7000 günü olanın ayrıca 25 yılı olması gerekir mi?

SORU: 8 Temmuz 2004 tarihinde sigortalı olarak 30 gün çalıştım. 2006 yılında şu anki işyerimde çalışmaya başladım. Emeklilik şartlarında 25 yıllık sigorta süresi ve 7000 prim ödeme gün sayısı yazmaktadır. 7000 gün primimi doldurmama 4,5 senem var. 7000 prim gününü doldurup, tazminatımı alarak çıkmak istemekteyim. Buna hakkım var mı? 25 yıllık sigorta süremi 2029’da dolduracağım görünüyor. 25 yılı beklemeden ayrılırsam, yaşım geldiğinde sorunsuz emekli olabiliyor muyum?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 7000 prim günü ve 58 yaş veya 4500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaş şartlarını sağlamanız gerekiyor. 7000 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi şartları birlikte aranmıyor. Diğer bir deyişle, 7000 prim günü olanların ayrıca 25 yıl sigortalılık süresi olması gerekmiyor.

25 yıllık sigortalılık süresi şartı, 4500 prim günüyle emeklilik halinde aranıyor. Bu durumda, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile yaş dışındaki emeklilik şartları sağlanmış oluyor. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşını doldurduklarında da emekli olmaya hak kazanıyorlar.

7000 prim gününü tamamladığınızda, yaş dışındaki emeklilik şartını sağlamış olursunuz ve işten ayrıldığınızda kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Tabi SGK dan alacağınız kıdem tazminatı yazısını işverene ibraz etmek koşuluyla. 58 yaşınızı doldurduğunuzda da emekli olmaya hak kazanır ve sorunsuz olarak emekli olabilirsiniz. Ayrıca 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamanız gerekmez.

Ücretsiz izin çalışma süresinden sayılacak mı?

SORU: Pandemi nedeniyle Nisan 2020'den Temmuz 2021'e kadar 15 ay ücretsiz izin kullandırıldı. 1 Temmuz 2021'de işten çıkarıldım. İşe giriş tarihim 10 Ekim 2017. Ücretsiz izne çıkarıldığım 15 ay, kıdem süresinden sayılacak mı?

YANIT: 4857 sayılı İş Kanunu'nda genel olarak ücretsiz izin, çalışanın talebine bağlı ve sınırlı olarak düzenlenmiş. Örneğin, doğum yapan kadın, analık izninin bitiminden itibaren 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabiliyor. Yıllık iznini çalıştığı yerden başka bir yerde geçirecek olan çalışan 4 güne kadar ücretsiz izin alabiliyor.

İşveren tarafından ücretsiz izin kullandırılmasına ilişkin bir düzenleme İş Kanunu'nda yer almıyor. Ancak, çalışanın rızası ya da talebine bağlı olarak işverenin kabulüyle belli bir süreyle sınırlı olmak üzere ücretsiz izin kullandırılması söz konusu olabiliyor. Bu nedenle de çalışanın ücretsiz izinde bulunduğu süreler ücretli izin uygulamasında dikkate alınmıyor.

Daha önce verdiğim yanıtlarda ve yazılarımda da belirttiğim gibi, geçici bir süre için uygulamaya konulan pandemi ücretsiz izni, koronavirüs salgını döneminde ortaya çıkan yeni bir olgu. İş Kanunu bu sorunun yanıtını vermekte yetersiz kalıyor. Henüz bu konuda ortaya çıkmış uyuşmazlık ve bu uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin oluşmuş içtihat da bulunmuyor. Sorunun yanıtı, bu konuda çalışanla işveren arasında çıkacak uyuşmazlıkların yargıya taşınması sonucu yargının vereceği kararlarla oluşacak içtihatla şekillenecek.

Kişisel görüşüm,  çalışanın kabulüne bağlı olmaksızın işverenin tek taraflı iradesi ile kullandırılan ücretsiz iznin, hem kıdem tazminatı hem de yıllık ücretli izin uygulamasında çalışılmış süre olarak dikkate alınması gerektiği şeklinde.

Yapılandırma kapsamındaki isteğe bağlı prim borçları

SORU: 2006 yılında isteğe bağlı sigortalı (Bağ-Kur) oldum. Bazı yıllarda ara ara prim ödeyemediğimden sigortalığım donduruldu. Dondurulan aylara ait primleri, 7326 sayılı Kanun kapsamında borçlanabilir miyim?

YANIT: 7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun hükümleri uyarınca, 2021 yılı Nisan ayı/dönemi ve önceki aylara/dönemlere ilişkin olup, kanunun yayım tarihi olan 9 Haziran 2021 tarihinden önce tahakkuk ettiği halde bu tarih itibarıyla ödenmemiş olan ve 7326 sayılı Kanun'a göre yapılan/yapılacak olan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenme imkanı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi (5510 sayılı Kanun'un geçici 16. maddesi kapsamında gelir vergisinden muaf olan kadın sigortalıların isteğe bağlı sigorta primi dâhil) ile topluluk sigortası primi ve bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları yapılandırma kapsamında.

5510 sayılı Kanun'un 52. maddesinin üçüncü fıkrasına göre, isteğe bağlı sigorta priminin ait olduğu ay dahil 12 ay içinde ödenmesi gerekmekte olup, bu süre içinde ödenmemesi halinde primi ödenmemiş süreler sigortalılık süresinden sayılmıyor.

Bu bağlamda, geçmiş yıllarda isteğe bağlı sigorta primini ödememiş olduğunuz ayların tamamı için yapılandırma hükümlerinden yararlanmanız mümkün değil. Ancak, 31 Ağustos 2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) başvurmanız halinde 2020 yılı Eylül, Ekim, Kasım, Aralık, 2021 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan ayına ait isteğe bağlı sigorta primlerini 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılandırabilirsiniz.

Yeniden gelir testi yaptırılabilir mi?

SORU: GSS'nin ilk yıllarında gelir testi yaptırmıştım. O yıllarda emekli olmama rağmen serbest çalışmaktaydım. 2 oğlum var. Büyük oğlum 4 sene kadar serbest ticaret yaptı ve 2020 yılı Ekim ayında vergisini kapattı. Küçük oğlum ise halen işsiz. Adına tahakkuk etmiş olan 3.500 TL prim borcu var. Büyük oğlum vergisini kapattığında GSS'den bir miktar prim borcu çıkmış, bu borcu ödeyebilmiştim. Ancak küçük oğlumun prim borcunu ödeyemem. Yeniden gelir testi yaptırabilir miyim? Küçük oğlumun borcunu tamamen sildirebilir miyim?

YANIT: 7326 sayılı borç yapılandırma yasası kapsamında gelir testi, 5510 sayılı SSGSS Kanunu'nun 60/1-g maddesi kapsamında zorunlu genel sağlık sigortası (GSS) tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlara sağlanan bir imkan. 9 Haziran 2021 tarihinden önce (60/1/g) kapsamında zorunlu GSS tescili yapılmış olan kişilerden, ilk defa 30 Kasım 2021 (dahil) tarihine kadar gelir testine müracaat edenlerin gelir testi sonuçları, GSS'li olarak ilk tescil edildikleri tarihten itibaren uygulanacak. Test sonucu gelirlerinin, aynı hanede yaşayan aile içindeki kişi başına düşen aylık tutarının brüt asgari ücretin üçte birinin altında olması halinde, ilk tescil tarihinden itibaren 60/c-1 kapsamında GSS'li sayılacaklar. Mevcut prim borçları silinip, primleri devlet tarafından karşılanacak.

Emekli olduğunuza göre gelir testi kendiniz için değil, oğlunuz için yapılmış olmalı. Oğlunuz daha önce gelir testine başvurduğu için yapılandırma yasası kapsamında gelir testine başvuramaz. Ancak gerekli görülen hallerde ve/veya GSS'lilerin gelir durumlarının değişmesi sonucu gelir tespitinin yenilenmesi taleplerinin uygun bulunması halinde gelir tespitinin yeniden yapılması mümkün. Bu bağlamda, hane içindeki kişi başına düşen gelir durumunda değişiklik oldu ise yeni bir gelir testi için başvuruda bulunabilir.

Talebin uygun bulunması ve aynı hanede yaşayan aile içindeki kişi başına düşen aylık gelir tutarının brüt asgari ücretin üçte birinin altında olduğunun tespit edilmesi halinde, bundan sonraki döneme ilişkin GSS primleri devlet tarafından karşılanır. Ancak önceki dönem borçları silinmez.

7326 sayılı Yasaya göre, 2021 yılı Nisan ayı ve önceki aylara ilişkin GSS prim borçlarından, sadece anaparayı ödeyerek kurtulmak mümkün. Anaparayı 31 Aralık 2021 tarihine kadar ödemeniz halinde, borca ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı silinir.

Eşimin emekli olabilme ihtimali var mı?

SORU: Eşim 29 Temmuz 1968 doğumlu. Lisede çocuk gelişimi bölümünde öğrenci iken 1988 yılında stajyer olarak takribi 1 yıldan fazla bir süre bir anaokulunda görev yapmış. Daha sonra hiç çalışmadı. SGK'ya yaptığımız başvuruda, eşimin o dönemde SSK'ya girişinin mevcut olduğunu ancak hiç prim ödemesi gözükmediğini de söylediler. Eşimin 2 doğumu var. Emekli olabilme ihtimali var mı, var ise şartları nelerdir?

YANIT: Eşinizin SSK girişi, yaptığı staja bağlı olarak staj sigortası ise staj döneminde emeklilik için geçerli olan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmez. Staj döneminde kısa vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası primi ödenir. Bu nedenle de staj sigortası emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak staj sigortası, doğum borçlanmasında sigorta başlangıcı sayılıyor. Buna göre de staj sigortasından sonra doğan çocuklar (en fazla üç çocuk) için doğum borçlanması yapılabiliyor.

Çocuklarınızın doğum tarihleri arasında en az 2 yıl varsa, eşiniz iki çocuk için ikişer yıldan dört yıl (1440 gün) doğum borçlanması yapabilir. Ancak emekli olabilmesi için en az 5400 prim günü olması gerekir. Eşinizin çalışması söz konusu olmayacak ise bana göre, cebinizden 5400 gün karşılığı prim ödeyip eşinizin emekli olması efektif değil.

Ücretsiz izin sonrası işten çıkarılanın hakları

SORU: Nakdi ücret desteği alıyordum, 5 Temmuz 2021 tarihi itibarıyla iş çıkışım verildi. İşe giriş tarihim 11 Şubat 2019, ücretsiz izine ayrılış tarihim 20 Nisan 2020. Aldığım ücret 2.750 TL net. 4 günlük de izin param var. Ne kadar tazminat alırım?

YANIT: İş Kanunu'nun 25/II. maddesinde sayılan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri nedenlerden herhangi birine bağlı olarak işten çıkarılmadıysanız, işten çıkarılacağınız da önceden haber verilmediyse, hem ihbar tazminatına hem de kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Ancak kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık ücretli izin uygulamasında ücretsiz izin sürelerinin çalışma süresi olarak dikkate alınıp alınmayacağı tartışmalı. Kişisel görüşüm, çalışanın rızası alınmaksızın işverenin tek taraflı iradesiyle uygulanan ücretsiz izin süresinin kıdem (çalışma) süresinden sayılması gerektiği şeklinde. Buna göre ücretsiz izin süreleri dahil çalışma süreniz 2 yıl 4 ay 24 gün olur.

İhbar ve kıdem tazminatı ile kullanmadığınız yıllık ücretli izin süresine ilişkin izin ücretinizin hesabında son brüt ücretiniz esas alınır, net ücretiniz değil.

İşten çıkarılacağınız 6 hafta önceden haber verilmediyse, 6 haftalık brüt ücretiniz tutarında ihbar tazminatı hesaplanması gerekir. Hesaplanan tazminat tutarından sadece gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılır.

Kıdem tazminatı, çalışma süresinin her tam yılı için 30 günlük ücret tutarında, bir tam yıldan artan süreler için oransal olarak hesaplanır ve hesaplanan tutardan sadece binde 7.59 oranında damga vergisi kesintisi yapılır. Buna göre, çalışma sürenizin 2 tam yılı için 60 günlük (2 aylık) brüt ücretiniz tutarında, 4 ay için 30 günlük ücretinizin 4/12'si yani 10 günlük ücretiniz tutarında, 24 gün için de 2 günlük ücretiniz tutarında tazminat hesaplanır. Üçünün toplamı (72 günlük ücretiniz) kıdem tazminatı tutarınız olur. Bundan da binde 7.59 oranında damga vergisi kesilir.

Hak kazanıp da kullanmadığınız 4 günlük yıllık izin süreniz için 4 günlük brüt ücretiniz tutarında izin ücreti hesaplanır. Hesaplanan tutardan sigorta primi ile gelir ve damga vergisi kesintisi yapılır.

Geriye dönük nakdi ücret desteği alınabilir mi?

SORU: Part-time çalışandım. Kasım 2020'de kafeler kapandığında gün ve prim şartlarını sağlayamadığım için KÇÖ'den yararlanamadım. 28/29 eksik gün kodu girildi ama nakdi ücret desteğinden de yararlanamadığım işyeri tarafından belirtildi. Şubat 2021'de 3 kodlu “işçi tarafından fesih” işlemini gerçekleştirdim. Sonradan nakdi ücret desteği için herhangi bir şart aranmadığını öğrendim. Geçmişe dair 3-4 aylık nakdi ücret desteğini alabilme şansım var mı?

YANIT: Paylaştığınız bilgilere göre, nakdi ücret desteğinden yararlanamamanız işverenin hatasından kaynaklanmış. Zira kısa çalışma başvurusunda bulunulan ve başvurunun kabul edilmesine karşın gerekli prim şartlarını sağlayamadığı için kısa çalışma ödeneğine hak kazanamayanlar ve ücretsiz izne çıkarılanlar nakdi ücret desteğinden yararlandırıldı.

Ücretsiz izin bilgilerine ilişkin işverenler tarafından yapılan başvuru ve güncelleme işlemlerinin, ücretsiz iznin uygulandığı ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK'ya bildirilmesi gerekiyordu. Ancak bu şekilde uygulamanın yürürlükte olduğu sürenin tamamlanmasından sonra izleyen ay sonuna kadar yapılan ve hak doğurucu nitelikteki başvurular en fazla bir önceki ay için yapılabiliyor.

Bu bağlamda, çalışmaya devam ediyor olsaydınız en azından haziran ayı için başvuru yapılması söz konusu olabilirdi. Ancak şimdi geriye dönük nakdi ücret desteği ödemesi yapılmayacağını değerlendiriyorum.

Çalışan emeklinin aylığından kesinti yapılır mı?

SORU: SSK emeklisi olup, 15 yıldır aynı şirkette danışman olarak haftada bir gün çalışıp, sigortalı olarak devam emekteyim. Benim emekli aylığımdan çalıştığım için kesinti yapılır mı?

YANIT: Çalıştığınız için emekli aylığınızdan herhangi bir kesinti yapılmaz. Sadece çalışmanız karşılığı aldığınız ücretiniz üzerinden yüzde 7,5 oranında sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılır.

Kısmi süreli çalışanların yıllık izni

SORU: 8 Temmuz tarihli yazınızı okudum. Detaylı ve güzel anlatımınız için teşekkür ederim. Ben bir mağazada çalışıyorum. Tam süreli çalışmadan kısmi süreli çalışmaya geçiş yapmak zorunda kaldım. Tam süreli çalışırken hak kazandığım yıllık iznimi kısmi süreli çalışırken kullanacağım. Ücretimi kısmi süreli mi tam süreli mi çalışma üzerinden alacağım? 6 yıldır kısmi süreli çalışıyorum. 20 gün yıllık izin hakkım geçerli mi? Bayram tatilleri mağaza sektörü için de yazınızda belirttiğiniz gibi mi yoksa o şartlar bayramlarda açık olan işletmeler dışında mı geçerli?

YANIT: Kısmi süreli çalışma kanunda yer almasına karşın, kıdemin nasıl belirleneceği, ihbar ve izin gibi haklardan nasıl yararlanılacağı kanunla düzenlenmemiş. Konu, yargı kararlarıyla çözüme kavuşturulmakta olup, kısmi çalışma ister haftanın bir veya bazı günleri, ister her gün birkaç saat çalışma şeklinde gerçekleşsin, işçinin işyerinde çalışmaya başladığı tarihten itibaren bir yıl geçince izne hak kazanacağı, hesaplamada esas alınacak ücretin ise işçinin kısmi çalışma karşılığı aldığı ücret olduğu kabul ediliyor. Ayrıca, Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği'nin 13. maddesinde, kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanların iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinlerini, bir sonraki yıl izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanacakları belirtilmiş.

Bu bağlamda, çalışma süreniz 5 yıldan fazla olduğundan yıllık izin süreniz 20 gün olur. Kısmi süreli çalıştığınız dönemlere ilişkin olarak hak kazandığınız izinleri, fiilen çalışmanız gereken süreler dikkate alınarak değil, izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanırsınız. Örneğin, haftanın bir veya bazı günleri çalışıyorsanız 20 günlük izninizi, 20 iş günü içinde çalışmanız gereken günlerde çalışmayarak kullanmış olursunuz. Çalışmadan boşta geçirdiğiniz süreler de 20 günlük izin süresine dahil edilir. Kısa çalışmanız her gün birkaç saat çalışma şeklinde ise 20 iş gününde çalışmanız gereken saatlerde çalışmayarak izninizi kullanmış olursunuz. İzin ücretiniz de yıllık ücretli izin süreleri içinde, şayet izinli olmasaydınız çalışabileceğiniz sürelere ilişkin (kısmi çalışma karşılığı) ücretiniz olur.

Tam süreli çalışma döneminde hak kazandığınız yıllık izinleri de izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanırsınız. İzin ücretinizin ise tam süreli (tam gün) çalışma karşılığı ücret tutarında olması gerektiğini değerlendiriyorum.

Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında, izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günlerinin izin süresinden sayılmaması kuralı, hem kısmi süreli çalışanlar hem de mağaza sektöründe çalışanlar için geçerli.

Ulusal bayram veya genel tatil nedeniyle çalışamayan kısmi süreli çalışan, çalışamadığı günün ücretini, çalışma süresiyle orantılı olarak alır. Bu günlerde de çalışması durumunda ise hem çalışma karşılığında hak kazandığı ücreti hem de o güne ilişkin tatil ücretini alır. Ancak haftanın belli günlerinde çalışılacağı öngörülen kısmi süreli çalışan açısından, çalışılmayan bir iş gününe denk gelen ulusal bayram veya genel tatil günü için ücret ödemesi yapılmaz.

Ekim 2008 öncesi Bağ-Kur'lu yetimin aylık oranı

SORU: Bağ-Kur emeklisi babam 2001 yılında vefat etti. Ben 2009'dan 2016'ya kadar sigortalı olarak çalıştım. İşe girer girmez yetim aylığım kesildi. O arada babamın maaşını annem alıyordu. 2016'da işten ayrıldım, 2016 Şubat'ta annem vefat etti. Bana yüzde 25 oranında aylık bağlandı. İtiraz ettim, aylık alan tek kızım, neden yüzde 25 diye. Bu işin doğrusunu anlatır mısınız?

YANIT: Ölüm aylığının hak sahiplerine paylaştırılmasında sigortalının vefat tarihinde geçerli olan yasa hükümleri uygulanıyor. Ayrıca 5510 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesi hükmüne göre, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'na göre bağlanan aylıkların durum değişikliği nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında,  5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümleri uygulanıyor.

Babanızın vefat tarihinde geçerli olan hükümlere göre, Bağ-Kur sigortalısının kızı tek hak sahibi de olsa, hem anasız hem babasız da kalsa, yüzde 25 olan aylık bağlama oranı değişmiyor.

Temmuzda başvuran bayram ikramiyesi alamaz

SORU: Emeklilik dilekçemi 16 Temmuz 2021'de vereceğim. Kurban Bayramı'nda emeklilerin alacağı bayram ikramiyesi bana da verilir mi?

YANIT: Emekli aylığı, başvuru tarihini izleyen aybaşından itibaren bağlanıyor. Bayram ikramiyesi de bayramın içinde bulunduğu ayda aylık alıyor olanlara ödeniyor. Emeklilik için temmuz ayında başvurduğunuzda emekli aylığınız 1 Ağustos'tan itibaren bağlanır. Bu durumda bayramın içinde bulunduğu temmuz ayında aylık alıyor olmayacağınızdan, bayram ikramiyesi alamazsınız.

Kısa çalışma dönemi için prim ödenir mi?

SORU: Şirketim 2 yıldır kısa çalışma ödeneğinde. Fakat bu süre zarfında normal bir şekilde çalıştım. Maaşımın bir kısmını devletten aldım, eksik kalan kısmı şirketim tamamladı. e-devletten baktığımda bu 2 yıllık sürede SGK primlerimin ödenmediğini fark ettim. 2 yıllık dönemde normal bir şekilde çalışmama rağmen SGK'ya prim ödenmemesi yasal mı? Bu 2 yıl emeklilik için beni 2 yıl fazla mı bekletecek? Bu eksik günleri şirkete ödetebilir miyim?

YANIT: Kısa çalışma döneminde yasal olarak sigorta primi ödenmiyor. Diğer yandan kısa çalışma uygulanan günlerde çalışmamak da gerekiyor.  Ancak bazı işverenler bu müesseseyi suistimal ettiler. Fiilen çalışmaya devam edilmesine rağmen kısa çalışma yapıyormuş gibi gösterdiler. Bu, olayın başka bir boyutu. Eksik günleri şirkete ödetmeniz ancak şirketi İŞKUR'a şikayet ederek mümkün olabilir. Bu durumda tüm kısa çalışma ödeneklerinin cezalı olarak şirketten tahsil edilmesi, sigorta primlerinin cezalı olarak ödenmesi söz konusu olabilir.

İhya edilen süreler Bağ-Kur sigortasına sayılır

SORU: 10 Ocak 1972 doğumlu bayanım. 2006 Eylül ayında Bağ-Kur girişim var. Arada primlerimi ödeyemediğim zamanlar durdurdum. Sigortalı çalıştığım süreler durdu. 2011 yılından 2019 yılına aralıksız ödemem var. 2012 doğumlu bir çocuğum var. 2019'da Bağ-Kur'dan çıkış yapıp ek-5'e geçtim. Doğum borçlanması yapabiliyor muyum? Arada boşluk olmadığı için doğum borçlanması yapamayacağımı söylediler. Gazete yazınızda, durdurulan Bağ-Kur günlerinin ödenebileceğini okudum, yanlış anlamadıysam. Durdurduğum süreleri geri alabiliyor muyum? Alırsam Bağ-Kur'a mı sayılır yoksa ek-5'e mi? Ne zaman emekli olurum?

YANUIT: Doğum borçlanması, doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde kalan prim ödenmemiş süreler için yapılabiliyor. Doğum yaptığınız tarihten itibaren geçen iki yıllık sürede Bağ-Kur sigortalısı olarak prim ödediğinizden, diğer bir deyişle prim ödenmemiş süre olmadığından doğum borçlanması yapamazsınız.

Prim borcunuz nedeniyle durdurulan Bağ-Kur sigortalılık sürelerinizi ise ihya edebilirsiniz (canlandırabilirsiniz). İhya ile kazanacağınız süreler durdurulan Bağ-Kur sigortalılık süreleri olduğundan, Bağ-Kur kapsamında sayılır.

SSK statüsünden emeklilik için en az son 1261 günü 4/a (SSK) kapsamında olmak koşuluyla,  7000 prim günü ve 58 yaş ya da 4500 prim günüyle 25 yıllık sigortalılık suresi ve 58 yaş şartlarını sağlamanız gerekiyor.

Yaştan emekli olursanız ikramiye alabilirsiniz

SORU: 1972 doğumluyum. 5 Ekim 1993 tarihinde devlet memuru oldum. 22 Kasım 2016 tarihinde ihraç edildim. Nasıl ve ne zaman emekli olurum? Devlet memuru emeklisi olur muyum? Emekli ikramiyesi alır mıyım veya nasıl alırım? Prim yatıracaksam yüksek veya düşük yatırmak maaşımı etkiler mi? Toplu ödeme yapılır mı?

YANIT: 4/c (Emekli Sandığı) statüsünden normal emeklilik için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş, yaştan emeklilik için 15 yıl fiili hizmet süresi ve 61 yaş şartlarına tabisiniz.

Toplu prim ödeyemezsiniz. 25 yıldan eksik hizmet süreniz 3,5 yıldan (1260 günden) az olduğundan, 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında prim ödeyerek tamamlayabilir ve 4/c statüsünden emekli olabilirsiniz.

Ödeyeceğiniz primlerin tutarı emekli aylığınızı etkilemez. Ancak birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden emekli olduğunuzda, memuriyetten ihraç edilmiş olduğunuzdan ikramiye alamazsınız.

Diğer seçenekte, hizmet süreniz 15 yıldan fazla olduğundan, bundan sonra prim ödemeksizin 61 yaşınız dolduğunda yaştan emekli olabilirsiniz ve bu durumda hizmetlerinizin tamamı 4/c statüsünde olacağından, memuriyet süreniz için ikramiye alabilirsiniz.

Annenizin ve kardeşinizin aylık oranları değişmez

SORU: 2013 Temmuz ayında babamı kaybettim. 4/a (SSK) emekli maaşı yüzde 50 annem, yüzde 25 kardeşim ve kalan yüzde 25 bana olacak şekilde paylaştırılmıştı. Halen öğrenciyim, ancak önümüzdeki aylarda 25 yaşımı dolduruyorum ve maaşım kesilecek, bunu biliyorum. Fakat bu kesintiden sonra annem yüzde 60, kardeşim yüzde 30 pay mı alacaklar, bunu öğrenmek istiyorum.

YANIT: Siz aylıktan çıktıktan sonra da annenizin ve kardeşinizin aylık oranları değişmez. Babanız Emekli Sandığı emeklisi olsaydı sizin dediğiniz 60'a 30 oranları söz konusu olurdu. Ancak kardeşiniz de aylıktan çıktıktan sonra annenizin aylık oranı, sigortalı çalışmaması ve emekli olmaması halinde yüzde 75'e yükselir.

Turist vizeli yurtdışı süreleri borçlanılamıyor

SORU: 1 Aralık 1989 sigorta başlangıç tarihim. Prim günüm 2100. Sigortalı olarak çalışmaya devam ediyorum. Dokuz yıl yurtdışında, Kazakistan ve Kırgızistan’da turist vizesiyle kaldım. Eksik prim günlerim için borçlanma şansım var mı?

YANIT: 1 Aralık 1989 sigorta başlangıcıyla, 5525 prim günüyle ve 52 yaş ya da 3600 prim günüyle 60 yaş şartlarını sağladığınızda 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz.

Yurtdışında geçen sigortalı çalışma süreleri borçlanılabiliyor. Yurtdışında turist vizesiyle kaldığınız süreleri borçlanamazsınız.

Bağ-Kur’lu çalışmanız ikramiye açısından sorun olmaz

SORU: 25 yıl 6 aylık hizmetlerimin tamamı 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında kamuda geçti. Kendi isteğimle ayrılmış bulunmaktayım. Emeklilik hakkını 25 Aralık 2023'te kazanacağım. Bugünden sonra 4/b (Bağ-Kur’lu) çalışırsam, 4/c kapsamındaki çalışmalarımın karşılığı olan emekli ikramiyesi alımında sorun yaşar mıyım? Emeklilik başvurusunu 25 Aralık 2023 tarihinde yapmamla 1 Ocak 2024 tarihinde yapmam arasında ikramiye ve maaş miktarı açısından fark var mıdır, hangi tarihte yapmamı önerirsiniz?

YANIT: Memuriyetten kendi isteğinizle ayrılmış ve ayrıldığınızda emekliliğiniz için gereken yaş dışındaki hizmet süresini tamamlamış olduğunuzdan, 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışsanız da emekli ikramiyesi açısından sorun yaşamazsınız. Emekli aylığınız bağlandığında memuriyet sürenize ilişkin emekli ikramiyeniz de ödenir.

Emeklilik başvurunuzu 25 Aralık 2023 tarihinde yapmanızla 1 Ocak 2024 tarihinde yapmanız arasında ikramiye ve maaş miktarı açısından fark olmaz. Ancak emekli aylığı, başvuru tarihini izleyen aybaşından itibaren bağlandığından, 25 Aralık 2023 tarihinde başvurduğunuzda emekli aylığınız 1 Ocak 2024 tarihinden, 1 Ocak 2024 tarihinde başvurduğunuzda 1 Şubat 2021 tarihinden itibaren başlar ve bir aylık kaybınız olur.

Yurtdışında yaşayan GSS’li sayılır mı?

SORU: 2003 yılından beri yurtdışında yaşıyorum. Gelir testi yaptırmadığım için adıma genel sağlık sigortası (GSS) prim borcu çıkmış. Ne yapmam lazım?

YANIT: Kişilerin genel sağlık sigortalısı sayılabilmeleri için Türkiye’de ikamet etmeleri veya yabancı bir ülkeden sağlık yardımı hakkı bulunmaması gerekiyor.

Yurtdışında ikamet ettiğinize dair belge ile SGK'ya başvurarak adınıza tahakkuk ettirilen GSS prim borcunu sildirebilirsiniz.

1.500 TL den az emekli aylığı ödemesi yapılmıyor

SORU: 9 Nisan 1976 doğumlu bir bayanım. SSK başlangıç tarihim 15 Haziran 1997 Olup şuan uzun vadeli sigorta kollarına 6798 gün prim ödemem var. Şu anki durumum, yaşı bekleyen EYT grubundanım. Sizden ricam daha önce baktığımızda 52 olan emeklilik yaşımı şu an 54 olarak gösteriliyor. Bu yüzden kafamız karıştı. Acaba ben hangi yaşta, ne kadar ücret alarak ve ne zaman emekli olabilirim?

Elçin ÇINAR

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 9 Nisan 2030’da emekli olabilirisiniz. Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Mayıs 1996’den önceki bir tarih olsaydı 52, 23 Mayıs 1997’den önceki bir tarih olsaydı 53 yaşa tabi olursunuz. Ne kadar emekli aylığı bağlanacağı çalışma hayatınız boyunca üstünden prim hesaplanan kazanç tutarına ve prim ödeme dönemlerinize göre değişir. Çünkü 2000’den önce, 1 Ocak 2000 ile 1 Ekim 2008 arası ve 1 Ekim 2008’den emekli olunan tarihe kadar ödenen primler emekli aylığını faklı ağırlıkta etkiliyor. Ancak bugün için emekli aylığı olarak aylık 1.500 TL den az ödeme yapılmadığını belirtebiliriz.

İstifa eden memur ikramiye alabilir mi?

SORU: 28 Nisan 1968 doğumluyum. 13 Kasım 1993’te pratisyen hekim olarak çalışmaya başladım. 1997-2000 yılları arasında ihtisas yaptım. 2007 yılında devletten istifa edip özel hastaneye geçtim. 28 Nisan 2022’de 54 yaşında emekli olmaya hak kazanıyorum. Emekli olduğumda devlette çalıştığım 13,5 yılın ikramiyesini alabiliyor muyum?

YANIT: Birden fazla sigortalılık kapsamında prim ödemesi olup, birleştirilen hizmet süreleri üzerinden emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı bağlananlara memuriyet süresine ilişkin emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında geçen çalışmalarının, 1475 sayılı (eski) İş Kanununun 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermiş olması gerekiyor.

1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesine göre de sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden önce olup, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü olanlar, emeklilik için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış oluyor ve kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanıyor.

Sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihinden önce ve görevden ayrıldığınız tarihte 3600 gün hizmet süreniz olmakla birlikte, 15 yıl sigortalılık süreniz olmadığından, kıdem tazminatına hak kazanma şartlarını sağlayamıyorsunuz. 4/c kapsamındaki çalışmanız, kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermediğinden, devlette çalıştığınız 13,5 (13) yılın ikramiyesini maalesef alamazsınız.

Almanya sigorta başlangıcı Türkiye’de geçerli mi?

SORU: 31 Temmuz 2019 tarihinde yurtdışı borçlanma talebinde bulundum. Türkiye'de sigorta başlangıcım yok. 7591 gün için 207.155 TL yatırdım. Bağ-Kur'dan emekli olabileceğimi söylediler. Acaba Almanya sigorta girişim burada geçerli sayılıyor mu? Almanya'ya gidiş tarihim 1990, işe giriş tarihim 1999. Sayılıyorsa ne yapmam lazım?

YANIT: Borçlanma başvurusu yaptığınız tarihte geçerli olan yasa hükümlerine göre, Türkiye'de sigortalılığı olanların borçlandıkları süreler borçlanma tarihindeki son sigortalılık haline göre, Türkiye'de sigortalılığı olmayanların borçlandıkları süreler ise 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyordu.

1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren yapılan borçlanmalarda ise Türkiye'de sigortalılığı bulunup bulunmadığına ve bulunması halinde de son sigortalılık haline bakılmaksızın 4/b kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor.

Başvuru tarihinde geçerli olan yasa hükümlerine göre, Türkiye'de sigortalılığınız olmadığından, borçlandığınız süreler 4/b kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilir ve 4/b statüsünden emekli olursunuz.

Sigortalılık süresi açısından Almanya'da çalışmaya başladığınız tarih, Türkiye'de de sigorta başlangıcınız sayılır. Ancak 4/b statüsünden emeklilik şartlarının tespitinde sigorta başlangıç tarihi değil, fiilen prim ödenen süreler dikkate alınıyor. Türkiye'de sigortalılığınız bulunmadığından, borçlandığınız süreler, borçlanma primini tamamen ödediğiniz tarihten geriye götürülen sürelere ait ilgili ayların primi kabul edilir ve emeklilik yaşınız da buna göre tespit edilir.

Prim eksiğimi borçlanarak tamamlayabilir miyim?

SORU: 1975 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1993’dür. Ancak çok eksik primim var. 1995’de 18 ay askerlik yaptım. Sorum prim eksiğimi borçlanma ile tamamlayabilir miyim? Sizce nasıl bir yol izlemem lazım?

YANIT: Emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödeme gün sayınızı bildirmemişsiniz. 5675 gün prim ve 54 yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

Prim eksiği maalesef borçlanmayla tamamlanamıyor. Sadece askerlik sürenizi borçlanarak priminizi 540 gün artırabilirsiniz. Kalan prim eksiğinizi sigortalı bir işte çalışarak tamamlamanız lazım.

Çalışan eşlerden ikisi de aile yardım ödeneği alabilir mi?

SORU: Bir belediye şirketinde işçi olarak çalışıyorum. Eşim de belediyede işçi olarak çalışıyor. Toplu iş sözleşmeme göre aynı şirkette çalışan eşlerden birine aile yardımı ödenir deniyor. Başka da bir düzenleme yok. Eşim ise belediyede çalıştığı için ben alırken eşim de ayrıca aile yardımı alabilir mi? 

Hasan HÜSEYİN

YANIT: İşçilerin aile yardımı ödenmesine esas ve usul ve esaslar, taraf oldukları toplu iş sözleşmesi veya bireysel iş sözleşmeleri ile belirleniyor. Nitekim çalıştığınız belediye şirketinde de de aile yardım ödeneğinin usul ve esasları toplu iş sözleşmesiyle düzenlenmiş. Ve şirkette çalışan eşlerden sadece birine aile yardım ödeneği verilmesi hüküm altına alınmış. Eşinizde çalıştığınız şirkette çalışmış olsaydı, aile yardım ödeneği ikinizden birine verilecek ve birinize verilmeyecekti.

Eşinizin çalıştığı belediye ile sizin çalıştığınız belediye şirketi iki ayrı tüzel kişilik olduğundan ikisi aynı işyeri sayılmaz. Dolaysısıyla eşinizin aile yardım ödeneği alıp alamayacağını tespit etmek için, eşinizin taraf olduğu toplu iş sözleşmesine bakmak lazım. Eşinizin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinde veya bireysel iş sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa yani; belediyede veya başka bir işyerinde çalışmasından dolayı aile yardım ödeneği alan eşi olana, aile yardım ödeneği ödenmeyeceğine dair bir hüküm yoksa eşiniz de aile yardımı ödeneği alabilir.

Eşlerin hizmetleri birleştirilebilir mi?

1994 yılından sigorta başlangıcım ve 9,8 yıl Bağ-Kur prim ödemem var. Eşimin de şu an kapanmış olan işyerimiz zamanından 10 yıl civarı Bağ-Kur prim ödemesi var. Benim primlerimi eşimin primlerine ekleyip, kalanı borçlanıp emekli olabilir mi? Veya tam tersi, onun prim günleri benim prim günlerime eklenebilir mi?

Hizmet birleştirmesi, farklı sigortalılık statülerinde çalışmaları olan sigortalıların, aynı tarihlere rastlamayan hizmet sürelerinin birleştirilmesi suretiyle sosyal güvenliklerinin sağlanmasını amaçlayan bir işlemdir.

Bu bağlamda, ne sizin prim günleriniz/hizmet süreleriniz eşinizin hizmetleriyle, ne de eşinizin prim günleri/hizmet süreleri sizin hizmetlerinizle birleştirilemez.

Hizmet süresini ihya ederek babanızdan aylık bağlatabilirsiniz

Soru: Babam memurken 1976 yılında askerlik borçlanması dâhil 7 yıl 3 ay hizmeti varken vefat etmişti. Emekli Sandığı bize aylık bağlamayınca toplu para ödediler. Şimdi eşim SSK emeklisiyken vefat etti ve eşimden dolayı bana dul aylığı bağlandı. Babamdan dolayı  Emekli Sandığından yetim aylığı alabilir miyim? Kendimin herhangi bir emekliliği de yok. Eşimden SSK'dan dul aylığı aldığım için babamdan da Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı bağlanır mı?

AYSUN

Cevap: Babanız öldüğü zaman size yetim aylığı bağlanamadığı için babanızın emeklilik kesenekleri sizlere ödenerek hizmeti tasfiyen edilmiş. Babanızdan dolayı yapılan toplu ödemeyi faizi ile birlikte SGK’ya geri yatırarak(bu işleme İHYA denmekte) babanızın hizmet süresini ihya ederek, babanızdan dolayı yetim aylığı bağlatabilirsiniz. Eşinizden dolayı SSK'dan dul aylığı almanız Emekli Sandığından yetim aylığı almanıza engel değil. İhya için Sosyal Güvenlik Kurumu Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığına başvurmanız gerekmektedir.

Emekli Sadığında yüksek aylık bağlanır

Soru: Sigortam 1997 yılında lise döneminde bir firmada staj yaparken başladı. Sonrasında 2004 yılında TSK da astsubay olarak göreve başladım 2013 yilinda görevden ayrıldım. Yıpranma dahi 4901 gün memuriyet sürem var. Daha sonra normal olarak SSK’lı çalışmaya başladım ve sigortam yattı. SSK’ya 640 gün prim ödemem var. 4a ve 4b ye göre çalışmışlığım var. Bu verilere göre sorularım şunlar; 

1) Okul ve askerlik borçlanması yapabilir miyim?

2)Bu şartlara göre emekli olmak için; kaç gün daha prim ödemem lazım?  

3) Fazla prim dediğimde emekli olduğum zaman maaşım düşer mi?

4)Emekli olduğumda yüksek maaş almam için ne önerirsiniz?

5) Askeriyede geçen yıllarımdaki yıpranma emekliliğime ne kadar etki eder? 

6) Buna göre hangi emekliliği şartlarını doldurup hangi yıl emekli olabilirim, 

İlkay GÖK

YANIT: 1) Sorunuz ve eklerinde yer alan hizmet belgesine göre yüksek öğrenim okul sürenizi borçlanmışsınız. Sorundaki “okul süresini borçlanabilir miyim” ifadenizle lisedeki staj sürenizi kastetmişseniz, staj süreleri borçlanılamıyor. Askerlik  sürenizi borçlanabilirsiniz.

2) Emekli Sandığına tabi yıpranma  dâhil hizmetleriniz ile SSK’ ya ödediğiniz prim günleri toplamı 5400 günü geçtiğinden ve memuriyet sonrası SSK’ya 1259 günden az prim ödediğinizden, bundan sonra herhangi bir sigortalılık statüsünde prim ödemeseniz dahi, 61 yaşınızı dolduracağınız 10 Ocak 2041 tarihinde  Emekli  Sandığından  emekli olabilirsiniz. Bağ-Kura tesciliniz gözüküyor  ama hizmet süresi görünmüyor. Memuriyetten sonra SSK’ya 1259 günden fazla prim ödemeniz halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 1260 günden sonra prim ödemeseniz bile. 60 yaşınızı doldurunca 10 Ocak 2040 tarihinde SSK’dan emekli olabilirsiniz. 

3) Fazla prim ödemeniz halinde, emekli aylığınızın düşüp düşmeyeceği, üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınıza göre değişir. Şayet prime esas kazanç tutarınızı düşürmeden prim öderseniz, aylığında düşme de olmaz. Hatta prime esas kazancın üst sınırından veya üst sınıra yakın bir kazanç tutarı üzerinde prim öderseniz, SSK’dan bağlanacak emekli aylığınız artar.

4) Yüksek emekli aylığı almak için; memuriyet sonra SSK’ya 1259 günden fazla prim ödemeyerek 15 tam yıl hizmet süresi ve 61 yaş şartları ile Emekli Sandığından emekli olmalısınız. Veya SSK’ya emekli olacağınız tarihe kadar yüksek kazanç üstünden prim ödemeniz gerek.

5) Yıpranma süreniz hizmet sürenizi 810 gün artırmakta.

6) Bu sorunuzun cevabı 2 nci sorunuza verdiğimiz cevapta ayrıntılı olarak yer almaktadır.

Çırak sigortasında emeklilik primi ödenmiyor

Soru: 13 Eylül 1972 doğumluyum. 1989 tarihinde çıraklık sigortam başladı. 1996 yılından itibaren sigorta primim yatmaya başladı. 4655 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

A. TEKDAL

YANIT: Çırak sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına(malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) prim ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Bu açıdan emeklilik şartlarınız 1996 başlangıcınıza göre belirlenecek. Bu başlangıcınıza göre emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 1170 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 13 Eylül 2028’de emekli olabilirsiniz.

Kısa çalışma ödeneğiniz temmuz ayında da devam eder

SORU: Çalıştığım özel okul beni 3. ay itibarı ile kısa çalışma ödeneğinden faydalandırdı. 1 -31 Temmuz 2020 aralığında da ücretsiz izine çıkarttı. Konu hakkında detaylı bilgi almak için kurum insan kaynaklarından kimseye ulaşamadım. Temmuz ayında da kısa çalışma ödeneğim devam eder mi? Kurum maaş vermeyecek ama devlet kısa çalışma ödeneği ödemeye devam edecek mi?

YANIT: 30 Haziran 2020 öncesinde başvuruda bulunmuş olup, kısa çalışma uygulaması sona eren ya da devam etmekte olan işyerleri için kısa çalışma ödeneği süresi; yeni bir başvuru ve uygunluk testi yapılmasına gerek bulunmaksızın, daha önce kısa çalışmadan yararlanan aynı işçiler için ve aynı şartları aşmamak kaydıyla, 30 Haziran 2020 tarihinden önce kısa çalışma uygulaması biten işyerleri bakımından 1 Temmuz 2020 tarihinden itibaren, 30 Haziran 2020 tarihinde kısa çalışma uygulaması devam eden işyerleri bakımından ise kısa çalışma bitiş tarihinden başlamak üzere bir ay uzatıldı.

Süre uzatımı, kısa çalışma uygulaması 30 Haziran 2020 tarihinde ya da öncesinde sona eren işyerinizi de kapsamakta olup, daha önce kısa çalışmadan yararlanmış olduğunuzdan, kısa çalışma ödeneğiniz temmuz ayı için de aynı şartlarla devam eder.

1800 gün daha prim ödeyip 58 yaşı doldurmalısınız

SORU: 1969 doğumluyum. SSK giriş tarihim Ocak 1985 fakat 1800 gün prim ödemem var. Sigorta başlangıcından sonra doğun iki çocuğum var. Çocukları borçlanıp ne zaman emekli olabilirim?

AYSEL

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 1800 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şatıyla, 2027’de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğumlarınız arasında iki yıllık süre varsa ve doğum sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödemeniz yoksa iki doğumunuzu borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 360 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayabilirsiniz.

7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeyip 58 yaşı dolduracaksınız

SORU: Haziran 1989 doğumluyum. İlk SSK’lı(4/A) işe başlama tarihim 18 Eylül 2006 olup 3776 gün prim ödemem var. Bu şartlar altında ne zaman emekli olabilirim?

GÜLCAN

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3224 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 724 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, yine aynı tarihte yani 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Memurun ikramiyesi de kaldırılabilir mi?

SORU: Ekim 1988 itibariyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak işe başladım. Hizmet yılı ve yaş olarak emeklilik hakkını elde ettim. Hükümet tarafından getirilmek istenen kıdem tazminatı fonu, benim durumumda olanları etkileyebilecek benzeri bir düzenleme yapılma ihtimalini de beraberinde getirir mi? 4/c’liler için emekli ikramiyesine yönelik yeni bir düzenleme olabilir mi? Olursa, ben ve benim durumumda olanları da geçmişe dönük olarak kapsar mı?

YANIT: Endişenize ilişkin bir sendika başkanı tarafından da açıklamalar yapıldı. Bugün işçinin kıdem tazminatına el atanların, yarın kamu emekçilerinin emekli ikramiyelerine de göz dikebileceği ifade edildi. Ancak emekli ikramiyeleri için kıdem tazminatına benzer bir düzenleme bugüne kadar telaffuz edilmedi. Böyle bir düşünce varsa bile öncelikle kıdem tazminatının halledilmesi gerekir.

Kıdem Tazminatı Fonu yaklaşık 20 yıldır bu ülkenin gündeminde. Her defasında işçi ve işveren kesimine “Aranızda anlaşıp gelin” deniyor. Bugüne kadar önerilen düzenlemelerin hiçbir şeklini ne işçi ne de işveren kesimi kabul etmedi, aralarında da uzlaşamadılar.

Cumhurbaşkanı’nın konuya ilişkin yaptığı son açıklamadan çıkan sonuca göre, iktidar da her şeye rağmen racon kesip, riski üzerine alamıyor. Zira bunun siyasi bir bedeli mutlaka olacaktır. İşçi ve işveren temsilcilerine, kendi istediği şekliyle hallettirmek istiyor.

Sonuç itibarıyla, Kıdem Tazminatı Fonunun bile, yürürlüğe gireceği tarihten sonraki çalışma süreleri için geçerli olması öngörülüyor. Geçmişe dönük ikramiye haklarınızın kaybı söz konusu olmaz.

Başlangıcınıza göre 53 veya 54 yaşa tabisiniz

SORU: 1975 doğumluyum. Sigorta girişim 1992’de olup 6200 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

HASAN

YANIT: Prim ödemeniz yeterli. Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Kasım 1992’den önceki bir tarih ise 53, sonraki bir tarih ise 54 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

İşverenin yeniden başvurması gerekir

SORU: Son 3 yılda 438 gün prim ödemem bulunduğundan kısa çalışma ödeneğinden faydalanamıyorum. Bunun yerine yazılarınızdan anladığım kadarı ile ücretsiz izin desteğinden faydalanacağım. Prim günüm 450 gün olduğunda kısa çalışma ödeneğinden faydalanmam mümkün olacak mı?

YANIT: Kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmeniz için gereken son üç yılda 450 gün prim ödemiş olma koşulunu sağladığınızda, kısa çalışma ödeneğinden yararlanmanız mümkün olabilir. Ancak bunun için işvereninizin yeniden kısa çalışma başvurusunda bulunması gerekiyor.

Prim tamam ancak 57 yaşta dolacak

SORU: 1980 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 21 Temmuz 1997 olup toplam 7021 gün pirim ödemem var. Kaç yaş sınırına tabiyim? Ne zaman emekli olurum?

İSMAİL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz bile, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Cenaze ödeneği ne kadar?

SORU: 31 Mayıs 2020 tarihinde eşim vefat etti. Emekli maaşını SSK’dan alıyordu. Ben banka emeklisiyim, maaşımı bankanın özel emekli sandığından alıyorum. Eşimin maaşını alabilir miyim? Bir de ölüm yardımı varmış, ne kadar olduğunu ve nereye başvurmam gerektiğini bildirir misiniz?

YANIT: Öncelikle başınız sağ olsun. Kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı aldığınızdan, eşinizin emekli aylığının yüzde 50'si ölüm (dul) ayılığı olarak, 1 Haziran’dan geçerli olmak üzere bağlanır. Ölüm yardımı (cenaze ödeneği) 2020 yılı için 801 TL olup, hem aylık bağlanması hem de ölüm yardımı için SGK il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile başvurmalısınız.

58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 19 Mayıs 1983 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Aralık 1998 olup şuanda 6000 bin gün primim var. Neye göre hangi tarihte emekli olabilirim? Yaş ve prim gün sayısı hakkında bilgi alabilir miyim?

SADIK

YANIT: Girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Eksik prim yatırılması fesih sebebi sayılır mı?

SORU: Özel sektörde çalışmaktayım. Bayramda ve pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği almamıza rağmen şirket avans ödemesi şeklinde maaş tutarında hesabımıza para yatırdı. Bunu bordroya yansıtmıyor, ancak kesim yapılırken, kestiği miktar kadar SGK eksik yatırılıyor. Bu yasal mı, iş akdinin haklı nedenle feshine giderek tazminat alınabilir mi? Şirketler her yıl çalışana ne kadar ve kaç defa zam yapabilirler? Her yıl yapılan zammın yapılmamasının kanuni bir yaptırımı var mıdır?

YANIT: Kısa çalışma ödeneği, kısa çalışma döneminde işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için işçiye yapılan ödemeyi ifade ediyor. Kısa çalışma uygulandığı dönemde, İŞKUR tarafından çalışılmayan süreye ilişkin kısa çalışma ödeneği ödenirken, çalışılan sürenin ücreti işveren tarafından ödeniyor.

Kısa çalışma ödeneği ödenen günler için, uzun vadeli sigorta kolları (emeklilik sigortası) primi yatırılmıyor. Sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı günler için Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde “18 Kısa Çalışma Ödeneği” koduyla eksik gün bildirimi yapılıyor.

Örneğin, işyerindeki çalışma süresi 1/2 oranında azaltılmış ise İŞKUR tarafından çalışanlara 15 gün için kısa çalışma ödeneği verilir, 15 günün ücretini işveren öder. Çalışanlar da kısa çalışma uygulama şekline göre ay içinde 15 güne karşılık gelen süre kadar çalışır, prim günü olarak da SGK’ya 15 günlük bildirim yapılır.

Bu bağlamda, işveren tarafından ödenen avansın, çalıştığınız süreye karşılık gelen kısmının avans ödemesinden mahsup edilmesinde (kesilmesinde) ve çalıştığınız gün kadar SGK’ya prim günü bildirilmesinde yasaya aykırı bir durum yok. Bu nedenle de iş akdi haklı nedenle feshedilerek kıdem tazminatına hak kazanılamaz.

İş Kanununda işverenin zam yapmasını zorunlu kılan, zammın zamanını ve oranını düzenleyen bir yasal hüküm bulunmuyor. İş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde zam konusunda bir düzenleme yoksa işveren işçinin ücretine zam yapmak zorunda değil. Bu bağlamda, işverenin çalışanların ücretlerine zam yapmaması, işçiye iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı vermez.

58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 19 Mayıs 1983 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Aralık 1998 olup şuanda 6000 bin gün primim var. Neye göre hangi tarihte emekli olabilirim? Yaş ve prim gün sayısı hakkında bilgi alabilir miyim?

SADIK

YANIT: Girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

İşten çıkabilir ancak tazminat alamazsınız

SORU: Gıda sektöründe plasiyer olarak çalışmaktayım. 4 Mayıs 2020 gününde işyerimin kapanacağını ve yeni yasa gereği 3 ay boyunca işten çıkarılamayacağımı öğrendim. Bu 3 aylık zaman zarfında başka bir işe başlayabilir miyim? Şayet başlayabilirsem bir önceki işyerimden hakkım olan ihbar tazminatı, kıdem tazminatı vb. alacaklarımı alabiliyor muyum?

YANIT: Çalışmakta olduğunuz işyerinden çıkıp, başka bir işyerinde işe başlayabilirsiniz. Ancak işten kendiniz ayrılmış olacağınızdan ihbar tazminatına, işten ayrılmanız haklı nedene dayanmadığından kıdem tazminatına hak kazanamazsınız. Varsa hak kazanıp da kullanmadığınız yıllık ücretli izin sürelerine ilişkin izin ücretlerinizi alabilirsiniz.

Başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceyse 54, sonraysa 55 yaşa tabiniz

SORU: 1974 doğumluyum. 1998 sigortalı oldum ve 12 sene prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

AYŞE

YANIT: 1655 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, sigorta başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceki bir tarih ise 54 yaşınızı, sonraki bir tarih ise 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Pandemi döneminde ücretsiz izin uygulaması

SORU: Çalıştığı işyeri tarafından ücretsiz izne çıkarılan ve bu arada işveren tarafından ücret desteği talep edilen çalışanların, işletmenin gıda işletmesi olması nedeniyle paket servisini açması ve dolayısıyla bazılarının fiilen çalışması durumunda ne yapılmalıdır? Nisan ayında çalışılmayan günlerin gün bazında, çalışılan günlerin ise aylık ücret / 30 x fiilen çalışılan gün sayısı ile halletmek olası mıdır? SGK yönünden nasıl bir işlem yapılabilir?

YANIT: 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10. maddesi uyarınca işveren, 17 Nisan – 17 Temmuz 2020 tarihleri arasında işçisini tamamen veya kısmen ücretsiz izne çıkarabiliyor. Ücretsiz izin kullanımına bağlı nakdi ücret desteği, ay içinde kullandırılan ücretsiz izin günleri için ödeniyor. Ay içinde kısmen ücretsiz izin kullandırılması ve ayın bazı günlerinde çalışılması halinde, ayın çalışılan günlerine ilişkin ücret, işçinin normal ücreti esas alınarak işveren tarafından ödenir.

Ücretsiz izne ayrılan işçilere ilişkin aylık bildirimler, “https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi” internet adresinden ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın 3’üne kadar işverenlerce yapılır. Bu bağlamda, ilgili ayda işçinin ücretsiz izne ayrıldığı gün sayısı, işçinin TC Kimlik Numarası ve IBAN numarası ile cep telefonu bilgileri SGK başvuru ekranı üzerinden bildiriliyor.

Bu şekilde bildirimi yapılan işçiler için ilgili aya ait Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde eksik gün nedeni, “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak seçilir. Ayın çalışılan günleri için prim günü ve prime esas kazanç bildirimi yapılır.

Primi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 7 Temmuz 1967 doğumluyum. Askerlik hizmetimi yaptıktan sonra 25 Aralık 1989’da sigortalı oldum. Normal şartlarda nasıl emekli olurum? Birde 3600 günle emekli olabilir miyim?

ZİYA

YANIT: Askerlik sürenizin 40 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz. 51 yaşı doldurduğunuzdan, 5450 gün prim ödemeniz varsa hemen, yoksa primi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 3600 gün primle 60 yaşınızı dolduracağınız 7 Temmuz 2027’de emekli olabilirsiniz.

Ana ve babası boşanmış kız çocuğunun yetim aylığı

SORU: Eşim vefat etti, 11 aylık kızım var. Eşimin diğer iki evliliğinden iki çocuğu var. O çocukları benimle aynı maaşı alırken benim kızım yarısını alıyor. Sebebini sorduğumda o çocukların maaşının hem annesiz hem babasız olarak hesaplandığını, benim ise annesi olarak hesaplandığını söylediler. İkisinin de annesi sağ, bu nasıl bir haksızlık?

YANIT: Ölen sigortalının hak sahibi durumundaki çocuklarına bağlanan ölüm aylığının oranı, her çocuk için yüzde 25’tir. Ancak çocuklardan, sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan çocukların her biri için aylık bağlama oranı yüzde 50’dir.

Eşinizin önceki evliliklerinden olan çocukları eşinizin ölümü ile anasız ve babasız kalmamakla birlikte, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmadığından, aylık bağlama oranları yüzde 50, yani sizin aylık bağlama oranınızla aynı olur. Kızınızın aylık bağlama oranı ise yüzde 25. Bu nedenle de aldıkları aylık, kızınıza bağlanan aylığın iki katı, sizinki ile aynı oluyor.

57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 4 Şubat 1979 doğumluyum. İlk işe başlangıç tarihim 20 Mart 1998 olup 5487 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

MUSTAFA

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 413 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

7000 günle kıdem tazminatını alan yeniden çalışabilir mi?

SORU: Sigorta girişim 24 Nisan 2000. 6314 gün SGK, 768 gün özel banka sandığı olmak üzere toplam 7082 gün prim ödemem var. 15 Ocak 2018 tarihinden bu yana özel bir şirkette çalışmaktayım. 7000 gün sigorta primim dolduğu için yaşı beklemek şartıyla SGK’dan alacağım emekli olabilir yazısı ile çalıştığım şirketten ayrılıp tazminat alabilir miyim? Tazminat alıp ayrıldığımda başka bir yerde işe başlamamda hukuken bir kısıtlama var mıdır?

YANIT: Emekliliğiniz için gereken yaş dışındaki 7000 prim günü şartını sağlamış olduğunuzdan, SGK’dan alacağınız yazı ile çalıştığınız şirketten ayrıldığınızda kıdem tazminatına hak kazanırsınız.

Emekliliği için gereken yaş dışındaki şartları sağlayıp, kıdem tazminatı alarak işten ayrıldıktan sonra, yeniden çalışmayı engelleyen bir yasal düzenleme yok. Emeklilik için yaşının dolmasını beklemek üzere kıdem tazminatını alarak işten ayrılan kişinin daha sonra yaşam şartlarının değişmesi veya ekonomik şartlar ya da kendisi için daha uygun bir iş bulması nedeniyle, yeniden çalışmaya başlaması söz konusu olabilir. Sadece işten ayrılmanız ile yeni işe başlamanız arasında illiyet bağı oluşmamasında yarar var.

5975 gün prim ödeyip 54 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1975 doğumluyum. İşe giriş tarihim 14 Nisan 1998’dir. Ne zaman emekli olabilirim?

AYTEN

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5975 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 2029’da 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Devre mülk de konut sayılıyor

SORU: 22 Mayıs 2020 tarihli SÖZCÜ'deki yazınızı okudum. Brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konut ve senede 10 gün kullanım hakkı olan 1/35 hisseli kira geliri olmayan bir devre mülk için (0) oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanılabiliyor mu? 2015 yılında (0) oranlı vergi uygulanmasından yararlanmak için belediyeye müracaat etmiştim. 2019 yılında geriye dönük 4 yıllık faiz ve ceza tahakkuk ettirdiler. Belediyenin yaptığı bu uygulama doğru mudur? Yıllık 10 gün kullanım hakkı olan ve kira getirisi olmayan bir devre mülk de konuttan mı sayılıyor?

YANIT: Devre mülk sahipleri, malik sıfatını kazandıkları tarihte emlak vergisi mükellefi sayılıyor. Devre mülke konu binanın toplam vergi değerinden, payına düşen kısımla ilgili bildirimde bulunup, emlak vergisi ödemeleri gerekiyor. Ancak indirimli orandan yararlanma şartlarını sağlayanlar, 200 metrekareyi geçmeyen devre mülkten paylarına düşen kısım için sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanırlar.

Bu bağlamda devre mülk konut sayılır. 1/35 hissesine sahip olduğunuz 200 metrekareyi aşmayan devre mülkten başka eviniz yoksa devre mülkünüz için sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanmanız gerekir. Ancak başka bir konutunuz daha varsa, devre mülk ikinci konut sayılır ve her ikisi için de emlak vergisi ödersiniz.

56 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 27 Mart 1977 doğumluyum. 1 Nisan 1996’de sigortalı oldum ve askere giden kadar 270 gün prim ödedim. Askerden geldikten sonra 8 Kasım 2003’den itibaren tekrar sigortalı çalışmaya başladım. Toplam 5703 sigorta gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olurum?

KASIM

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 122 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Organizasyon değişikliği işten çıkarma gerekçesi olur mu?

SORU: Eski eşim 11 ay önce çalışmaya başladığı firmadan “farklı organizasyon yapısına geçiyoruz” bahanesi ile işten çıkartılıyor. Bu dönemde işyeri iş akdini feshedebilir mi, bunun için ne yapılması gerekiyor?

YANIT: İşverenlere, 17 Nisan 2020 ila 17 Temmuz 2020 tarihleri arasında ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında fesih yasağı getirilmiş, yasağa rağmen iş sözleşmesini fesheden işveren veya vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verileceği öngörülmüştür.

Buna göre, firmanın organizasyon yapısının değiştirileceği gerekçesiyle söz konusu tarihler arasında iş sözleşmesi feshedilemez. Yasağa rağmen fesih halinde işverene brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir. Sözleşmesi feshedilen kişinin çalışma süresi bir yıldan az olduğundan kıdem tazminatına hak kazanamaz, ancak ihbar öneli verilmemesi durumunda ihbar tazminatı talebi söz konusu olabilir.

5375 gün prim ödeyip 50 yaşı dolduracaksınız

SORU: 10 Şubat 1972 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Nisan 1988’dir. Acaba ne zaman emekli olurum?

AHMET

YANIT: Sigorta giriş tarihinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2022’de emekli olabilirsiniz.

Geçici iş göremezlik ödeneği alabilir miyim?

SORU: Koronavirüs hastası oldum. Hastaneden 10+10+7 gün ayrı ayrı iş göremezlik raporu aldım. İlk 10 günün parası yattı. Geri kalan 10+7 gün için de ücret alabilir miyim?

YANIT: Geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası), istirahat süresinin bitiminden sonra raporun işveren tarafından onaylaması (sigortalının istirahatli olduğu sürede işyerinde çalışmadığına dair bildirim) üzerine ödeniyor.

İlk on günlük istirahat sürenize ilişkin raporun işveren tarafından onaylanması üzerine ilk on günlük rapor paranız ödenmiş. İkinci on günlük ve son yedi günlük istirahat sürelerinize ilişkin raporların da işveren tarafından onaylanmasından sonra rapor paralarınız ödenir.

5375 gün prim ödeyip 50 yaşı dolduracaksınız

SORU: 10 Şubat 1972 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Nisan 1988’dir. Acaba ne zaman emekli olurum?

AHMET

YANIT: Sigorta giriş tarihinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2022’de emekli olabilirsiniz.

İşten ayrılma halinde ücret desteği alınabilir mi?

SORU: Şu an ücretsiz izin ödeneği alıyorum. Ancak hazirandan sonra eşimin doğu görevi sebebiyle istifa etmem gerekiyor. Temmuz ayındaki ücretsiz izin desteğini alabilir miyim?

YANIT: 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10. maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılanlara, ücretsiz izinde bulundukları süre için nakdi ücret desteği ödeniyor.

İşten ayrıldığınız tarihte ücretsiz izniniz de sona erer. İşten ayrılacağınız tarihe kadar olan ücretsiz izin süresi için ücret desteği alır, işten ayrılacağınız tarih sonrası için ücret desteği alamazsınız.

Askerliğinizin 4 ayını borçlanıp 55 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1974 doğumluyum. 18 Mart 1996 sigortalı oldum. Hiç  boşluk  yok. Ne zaman  emekli  olabilirim? Askerden  önce  sigortam yok.

CENGİZ

YANIT: Askerliğinizin 4 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Çalışması sona eren doktor ilave ödeme için ne yapmalı?

SORU: Emekli tıp doktoruyum. Emekli Sandığı statüsünden 2014 Ağustos ayında emekli oldum. Memuriyetimde hiç yöneticilik yapmadım, sonra değişik zamanlarda işyeri hekimliği yaptım. 31 Mart 2020 tarihinde işyeri hekimliğimi sona erdirdim ve bu tarihte işyeri hekimliği ile alakam kalmadı. Bunu SGK Ankara'ya bir dilekçe ile bildirdim. Emekli maaşıma ilaveten ek ödeme şu ana kadar (08.06.2020) yapılmadı. Üç aydan beri (nisan-mayıs-haziran) ek ödemeden faydalanamadım. Ek ödeme 1 Nisan 2020'den itibaren geçerli midir? Geçerli ise 1 Nisan 2020'den itibaren toplu ödeme alabilir miyim? Nereye ve nasıl müracaat edip nasıl bir yol izlemeliyim?

YANIT: Yasa hükmüne göre, ilave ödemeden yararlanma hakkı olanlardan, sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışanlar dâhil herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışanların ilave ödemeleri, çalışmalarının sona erdiği tarihi takip eden ay başından itibaren ödenmeye başlanır.

31 Mart 2020 tarihi itibarıyla çalışmanızı sona erdirdiyseniz, ilave ödemeye 1 Nisan'dan itibaren hak kazanısınız ve birikmiş olarak ödenmesi gerekir. Ancak salgın nedeniyle kamu kurumları eksik personel ile işlerini yürüttüler/yürütüyorlar. İşleminiz bu nedenle gecikmiş olabilir. Ayrıca işleminiz SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığınca yapılacak. Dilekçenizi farklı bir birime gönderdiyseniz, yerine ulaşması için de gecikmiş olabilir.

725 gün daha prim ödeyip 52 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1973 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Nisan 1990 olup 4800 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

SAMİ

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 725 gün daha prim ödeyerek priminizi 5525 güne tamamlamanız şartıyla, 2025’de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Kısa çalışma döneminde işçi çıkarılabilir mi?

SORU: İşyerimi 27 Mart 2020 tarihinde geçici olarak kapatmak zorunda kaldım. Çalışanlarım için kısa çalışma ödeneğine başvurduk, ödenek almaya başladılar. Maalesef bu süreçte kiraları ödeyemediğim için tamamen işletmemizin faaliyetini durdurma kararı aldım. İşçilerimizin bu nedenle iş akdini sonlandırmak istiyorum. Bunun bir cezası olur mu?

YANIT: Koronavirüs kaynaklı kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II. maddesinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekiyor.

İşyerinizde başlatılan kısa çalışma uygulamasının ne zaman sona ereceğini belirtmemişsiniz. Kısa çalışma uygulaması haziran ayını da kapsıyorsa, haziran ayı sonuna kadar çalışanlarınızın iş akitlerini sonlandırmamalısınız. Aksi halde çalışanlarınıza ödenen kısa çalışma ödeneklerinin tarafınızdan yasal faizi ile birlikte tahsili söz konusu olabilir.

Ayrıca 17 Nisan 2020 ila 17 Temmuz 2020 tarihleri arasında 4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/II. maddesinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işçi çıkarmak yasaklanmış olup, yasağa uymayan işverene işten çıkarılan her işçi için aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilmesi öngörülmüştür.

İşyerinizi kısa çalışma uygulama dönemi bittikten sonra kapatıp, çalışanlarınızı da bu sebeple işten çıkarabilirsiniz. Böylece ay sonuna kısa bir süre kala riske girmemiş olursunuz.

Ölüm aylığı için en az 900 gün prim aranmakta

SORU: Vefat eden babamın 500 gün sigortası var. Askerlik yapmamış. Acaba anneme aylık bağlatma ihtimalimiz var mı?

ERCAN

YANIT: Vefat eden sigortalının eş ve hak sahibi çocuklarına ölüm(dul-yetim) aylığı bağlanması için sigortalıdan 5 yıl sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödeme şartları aranmaktadır. Babanız bu şartları sağlayamadığından maalesef annenize babanızdan dolayı aylık bağlatamazsınız.

Nisan ayı kısa çalışma ödeneğiniz fazla hesaplanmış olmalı

SORU: Çalıştığım işyeri 19.03.2020 – 31.03.2020 tarihleri arasında evden çalışmaya geçti. Bu süre zarfında sadece 7 gün evden çalıştım, kalan 4 gün için izin kağıdı doldurdum ama 11 günlük yıllık izin düşümü oldu. Konu ile ilgili fikirleriniz benim için önemli. İkinci olarak, kısa çalışma ödeneği olarak İŞKUR hesabıma nisan ayı için 2.619 TL, mayıs ayı için 1.222 TL yatırdı. Tutarlar arasında neden bu kadar fark var? Net maaşım 2.856  TL, brüt maaşım 3.994 TL. İşe gidiş günlerim, çarşamba, perşembe ve cuma.

YANIT: Evden çalıştığınız sürenin normal çalışma süresi olarak değerlendirilmesi ve ücretli izin sürenizden düşülmemesi gerekir. Buna göre de sadece çalışmadığınız 4 gün için yıllık ücretli izin kullandığınız kabul edilebilir. Günlük kısa çalışma ödeneği; son 12 aylık prime esas kazanca göre hesaplanan günlük ortalama brüt kazancın yüzde 60'ı olup, asgari ücretin brüt tutarının 1.5 katını geçemiyor. Kısa çalışma ödeneğinden binde 7.59 damga vergisi kesintisi yapılıyor.

Hesabınıza nisan ve mayıs ayları için yatan tutarların kaçar günlük kısa çalışma ödeneği karşılığı olduğunu belirtmemişsiniz. Bunu İŞKUR'un sitesinden ya da e-devlet üzerinden öğrenmeniz mümkün. 12 aylık prime esas kazanç ortalamanız 3.994 TL olsa bile nisan ayı için yatırılan tutar fazla. Nitekim nisan ayına ilişkin fazla yatırılan tutarlar söz konusu oldu ve fazla yatırılan tutarlar mayıs ayına ilişkin kısa çalışma ödeneği tutarlarından mahsup edildi. Sizde de benzer durum yaşanmış gibi gözüküyor.

1300 gün daha prim ödeyip 25 yılı dolduracaksınız

SORU: 5 Haziran 1971 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 14 Temmuz 2006 olup 3200 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

Şenol

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3800 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1300 gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 14 Temmuz 2031’de emekli olmanızda mümkün. (25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Banka çalışanı kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir mi?

SORU: Eşim 7 Şubat 1978 doğumlu. 25 Kasım 1999 tarihli sigorta girişi var. Son 14 yıldır özel bir bankada çalışmakta. 5 Haziran 2020 itibariyle 6975 gün sigortası var. 58 yaş ve 7000 gün şartı ile emekli olabileceği söylenmekte. 7000 günü dolduğunda yaşı beklemeden maaşsız olarak emekliye ayrılabilir mi? 7000 günü dolduğunda SGK'dan alacağı “emekli olabilir” yazısı ile çalıştığı bankaya başvurduğu zaman tazminatını alabilir mi? Herhangi bir zorluk çıkartabilirler mi?

YANIT: Eşinizin iş sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa 7000 prim gününü tamamladığında yaşını beklemek üzere işten ayrılabilir. SGK'ya tabi ise SGK'dan alacağı yazıyı işverenine ibraz ederek kıdem tazminatını da alabilir. Ancak bankanın kendi emekli sandığı varsa kıdem tazminatı ile ilgili yazıyı kendi emekli sandığından alması gerekir. Özel emekli sandığı olan işyerlerinde çalışanlara SGK bu belgeyi veremiyor.

Son durumu bilemiyorum, ancak bazı özel emekli sandıkları bu yazıyı vermiyordu. Bu durumda kıdem tazminatını yargı yoluyla almak mümkün olabiliyordu. Bunun için eşinizin işten ayrılmadan önce çalıştığı bankanın emekli sandığından, emeklilik için gereken yaş dışındaki şartları sağladığına ilişkin yazı talep etmesi gerekiyor.  Yazıyı verirlerse, sorun yok. Bu yazıyı çalıştığı bankaya ibraz ederek işten ayrılması halinde, kıdem tazminatının ödenmesi gerekir. Yazının verilmemesi halinde banka emekli sandığı aleyhine dava açması ve yargı kararının lehine sonuçlanmasına bağlı olarak alacağı yazı ile çalıştığı bankaya başvurması gerekir.

Emekli olmak için 28 Haziran 2021’i bekleyeceksiniz

SORU: 28 Haziran 1972 doğumluyum. SSK giriş tarihim  1 Ağustos 1985 olup 8650 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MEHMET

YANIT: İlk girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, 49 yaşınızı dolduracağınız 28 Haziran 2021’de emekli olabilirsiniz.

Kısa çalışma döneminde çalışma usulü

SORU: Kısa çalışma ödeneği alıyorum, kalan ücretimi de işveren ödüyor, ama bizi gün olarak borçlandırıyor. Senelik iznimizi kullandık. Ayda 22 gün çalışıyoruz. Kısa çalışma ödeneği almamıza rağmen bizi 22 gün borçlandırabilir mi yoksa sadece ödediği ücret kadar mı borçlandırır?

YANIT: “İşvereninin gün olarak borçlandırması” ifadesi ile neyi kastettiğiniz yeterince açık değil. Kaç günlük kısa çalışma ödeneği aldığınızı belirtmemişsiniz. Verdiğiniz bilgilerden İŞKUR’a bildirilen kısa çalışma süresi ile işyerinizde fiilen uygulanan durum hakkında fikir edinmek de mümkün değil. Durumunuzu aşağıdaki bilgilere göre değerlendirebilirsiniz.

Kısa çalışma ödeneği, kısa çalışma döneminde işyerinde çalışılmayan süre için yapılan ödeme olup, işçi bu sürelerde çalıştırılamaz.

Örneğin, işyerindeki çalışma süresi 1/3 oranında azaltılmış ise İŞKUR tarafından çalışanlara 10 gün için kısa çalışma ödeneği verilir, 20 günün ücretini işveren öder. Çalışanlar da kısa çalışma uygulama şekline göre ay için 20 güne karşılık gelen süre kadar çalışır, 10 güne karşılık gelen süre için çalışmaz, çalışmaya da zorlanamaz. Aksi halde işçi iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir, yersiz ödenen kısa çalışma ödenekleri işverenden yasal faizi ile birlikte tahsil edilir.

1200 gün daha prim ödeyip 57 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 9 Temmuz 1980 doğumluyum. SSK girişim 1998 olup 4700 gün primim var. Ne zaman emekli olurum?

RAMAZAN

YANIT: Girişiniz 23 Kasım’dan önceyse 1200 gün daha prim ödeyerek priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla 57 yaşınızı, sonraysa 1275 gün daha prim ödeyerek priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

17 Temmuz’da işten çıkarma yapılabilir mi?

SORU: 17 Nisan 2020 tarihinde yapılan yasal düzenleme ile 3 ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından işten çıkarma yapılamayacağı hükmü getirilmişti. İşyerimizin Ekim ayına kadar açılmayacağı söylendi. İşveren tarafından daha önceki bir tarihte yasal ihbar süresi kullandırılarak 17 Temmuz 2020 tarihinde ihbar ve kıdem tazminatı ödemeden işten çıkarma yapılabilir mi?

YANIT: 17 Nisan 2020 tarihinde yapılan yasal düzenleme ile getirilen fesih yasağı, Cumhurbaşkanı tarafından uzatılmaz ise 17 Temmuz 2020 tarihinde sona eriyor.

Süre uzatımı olmayacağı varsayımıyla, 17 Temmuz 2020 tarihinden önce verilecek ihbar öneli ile ihbar süresi kullandırılarak 17 Temmuz 2020 tarihinde işten çıkarma yapılabilir. Bu durumda, ihbar öneli verilmiş olduğundan ihbar tazminatı ödenmez. Ancak fesih haklı nedenle olmayacağından, çalışma süresi bir yıl ve üzerinde olan çalışana kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Askerliği saydırırsam ne zaman emekli olurum?

SORU: 27 Ocak 1975 doğumluyum. İlk SSK’lı işe giriş tarihim 6 Mayıs 1997 olup 4550 gün prim ödemem var. 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimi saydırırsam ne zaman emekli olabilirim? Askerliği dâhil ettirdiğimde sigorta başlangıç tarihi 430 gün geriden mi sayılıyor?

ERDAL

YANIT: Sorunuzu askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 660 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 27 Ocak 2030’da emekli olabilirsiniz.

İş sözleşmemi haklı nedenle feshedebilir miyim?

SORU: Gıda sektöründe çalışıyordum. İşveren elden para veriyordu. Ben de “elden para istemiyorum hepsini bankaya yatırın” dedim, beni ücretsiz izine çıkardı. Ben istemedim, beni cezalandırdı aklınca. İşyerinde başkasını izne çıkarmadı. SGK'ya şikayet etsem ya da dava açsam yaptırım olur mu?

YANIT: Gerçek ücretinizin bordroya yansıtılmayıp, bir kısmının elden ödenmesi, buna göre de prime esas kazançlarınızın SGK'ya eksik bildirilmesi iş sözleşmenizi haklı nedenle fesih hakkı verir.

Bu gerekçe ile iş sözleşmenizi haklı nedenle feshedebilir ve işyerindeki çalışma süreniz 1 yıldan fazla ise kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Ancak kıdem tazminatınızın ödenmemesi halinde önce arabulucuya başvurmanız, arabuluculuk görüşmelerinden sonuç alamamanız durumunda iş mahkemesinde dava açmanız gerekir.

Kıdem tazminatı alarak ayrılmak için 7000 gün prim lazım

SORU: 33 yaşındayım. Sigorta girişim 2004’de olup 4160 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? 8 seneden beri aynı işyerinde çalışıyorum. Kendi isteğimle işten çıksam tazminat alabilir miyim?

MUSTAFA

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2840 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 340 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. İşinizden kdıem tazminatı alarak ayrılamazsınız. Çünkü işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılmam için primi 7000 güne tamamlamanız gerek.

İşveren ilk yedi gün için ücret ödemek zorunda mı?

SORU: İşverenim 20 Mart 2020 de virüsten dolayı çalışmamı durdurdu. Kısa çalışma ödeneğine 1 Nisan 2020 tarihinde başvurmuş. Bana Nisan için 23 günlük ödeme çıktı. 7 günlüğünü işverenim bana vermek zorunda mı? Bir de Mart ayından 11 gün eksiğim var. Toplam 18 günlük eksik. Bunları işveren ödemek zorunda mı?

YANIT: İşyerinizde kısa çalışma uygulamasının başlatıldığı Nisan ayına ilişkin ilk 7 gün için İŞKUR tarafından kısa çalışma ödeneği ödenmiyor. Bu 7 günlük süre için işverenin size yarım ücret ödemesi, SGK’ya da 7 günlük prim günü ve prime esas kazanç bildirimi yapması gerekiyor. Günlük yarım ücretinizin 98,10 TL olan günlük prime esas kazanç alt sınırının altında olması halinde, bildirimin prime esas kazanç alt sınır üzerinden yapılıp, yarım ücretle arasındaki farkın primleri de işveren tarafından ödenecektir.

Mart ayına ilişkin SGK prim günü ve eksik gün nedenini bilmeden Mart ayı için bir şey söylemek mümkün değil. Mart ayına ilişkin olarak SGK’ya 11 gün eksik bildirim yapılmış ise eksik gün nedenini hizmet dökümünüzden öğrenebilirsiniz. Ancak ondan sonra ne yapıp yapamayacağınız konusunda bir değerlendirme yapılabilir.

60 yaş dolacak

SORU: 20 Nisan 1982 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ekim 2001 olup 4.757 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

KENAN

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2243 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, yine aynı tarihte yani 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Ücretsiz izin döneminde ilave ödeme alabilir miyim?

SORU: Özel hastanede uzman doktor olarak çalışıyorum. Pandemi döneminde iki ay ücretsiz izne ayrıldım. Çalıştığım sürece 7146 sayılı Kanun hükmü gereğince ek ödeme alamadım. Ücretsiz izin kullandığım iki aylık süre için Emekli Sandığından ek ödeme talep edebilir miyim?

YANIT: Ücretsiz izin kullandığınız dönemde iş sözleşmeniz askıda kalıyor. Ücretsiz izin döneminde sigorta primi ödenmese de sigortalılığınız sona ermiyor. Diğer bir deyişle çalışmanız sona ermemiş oluyor. Bu nedenle de ücretsiz izin dönemi için 7146 sayılı Kanun gereği hekimlere yapılan ilave ödemeye hak kazanamıyorsunuz. Talep etseniz de ödeme yapılmaz.

Başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceyse 56 sonraysa 57 yaş dolacak

SORU: 1980 doğumluyum. SSK başlangıcım 1997 olup 4700 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

TALAT

YANIT: Başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceyse 1125 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla 56 yaşınızı, sonraysa 1200 gün daha prim ödeyerek priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir miyim?

SORU: 2018 Temmuz ayında işten çıkarıldım, 4 ay işsizlik maaşı aldım. 2018 Kasım ayında başka işe başladım, 2019 Nisan sonunda ayrıldım, kalan işsizlik maaşlarımı aldım. Toplam işsizlik maaşı sürem 8 aydı, hepsini almış oldum. 2019 Ekim ayında şuan ki işime başladım. Kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilir miyim?

YANIT: Daha önce hak kazanmış olduğunuz işsizlik ödeneğinin tamamını almışsınız. Önceki hak sahipliğinizden kalan bir işsizlik ödeneği süreniz olmadığından önceki hak sahipliğinize bağlı olarak kısa çalışma ödeneğinden yararlanamazsınız.

Yeni hak sahipliği için işsizlik ödeneği açısından 600, kısa çalışma ödeneği için 450 prim gününüz olması gerekiyor. 2019 Ekim ayından bu yana 450 prim gününüz olamayacağından sonraki çalışmanıza bağlı olarak da kısa çalışma ödeneğinden yararlanamazsınız.

348 gün daha prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 12 Kasım 1964 doğumluyum. Sigorta girişim 15 Ocak 1987 olup 3252 gün prim günüm var. Ne zaman emekli olurum?

ALİ

YANIT: 2123 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olarak) Ayrıca 348 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 12 Kasım 2024’de emekli olabilirsiniz.( 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Yasağa rağmen işten çıkarılan işsizlik ödeneği alabilir mi?

SORU: Corona tedbirleri kapsamında işten çıkarmalar 3 ay süre ile yasaklandı. Yasanın Resmi Gazete’de yayımlandığı gün, son 3 yıl primim 597 gün idi. İşveren tarafından önümüzdeki günlerde çıkışımız yapılırsa, işsizlik ödeneğine başvurduğumuzda işsizlik ödeneği alabilir miyim? İşsizlik ödeneğine başvurmamda bir sorunla karşılaşır mıyım?

YANIT: Yasal düzenlemede, her türlü iş veya hizmet sözleşmesinin 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle (17 Temmuz 2020’ye kadar) 4857 sayılı İş Kanununun 25/II. maddesinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyeceği, madde hükmüne aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verileceği öngörülmüş olup, bunun dışında bir yaptırım öngörülmemiş.

Bu bağlamda, yasağa rağmen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında bir nedenle işten çıkarılmanız halinde işverene idari para cezası verilir. Sizin açınızdan işsizlik ödeneğine başvurmanızda sorun olmaz.

Son üç yıl içinde 600 prim günü ile son 120 gün hizmet akdine tabi olma şartlarını sağlamış olup, iş sözleşmeniz de işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanununun 25/II. maddesinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında bir nedenle sona erdirilmiş olacağından işsizlik ödeneğine hak kazanırsınız.

Ya primi 5225 güne tamamlayacak ya da 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: SSK başlangıç tarihim 28 Ağustos 1984 olup 338 gün prim ödemem var. 18 ay askerlik yaptım. Emekli olmam için ne yapmam gerekir?

ERSİN

YANIT: Doğum ve askerlik tarihinizi bildirmemişsiniz. Sorunuzu verdiğiniz bilgiyle sınırlı olarak cevaplandırabiliyoruz. Askerliğinizi borçlanıp, 4347 gün daha prim ödeyerek priminizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(muhtemelen bu tarihte 48 yaşı da doldurmuş olacaksınız)

Ayrıca askerliğinizi borçlanıp, 2722 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Kısa çalışma ve işsizlik ödeneği

SORU: İşyerinin tam kapalı olması ile çok kısa zamanlı çalışılması halinde kısa çalışma ödeneği açısından bir farklılık var mı? Kısa çalışma ödemesi alan bir kişi bu parayı işsiz kalması halinde alabileceği ödemelere mahsuben mi alıyor, işsizlik ödeneği ile arasında ne fark var?

YANIT: Kısa çalışma ödeneği, kısa çalışma döneminde işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için işçiye yapılan ödemeyi ifade ediyor. Bu bağlamda, işyerinde çalışma tamamen durdurulmuş ise aylık olarak 30 günlük (ilk ay hariç), kısmi olarak durdurulmuş ise çalışılmayan süre (gün sayısı) için kısa çalışma ödeneği ödeniyor.

Kısa çalışma ödeneği alan bir kişi bu parayı bir anlamda işsiz kalması halinde alabileceği ödemelere mahsuben alıyor. Zira kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler, işsiz kalınması halinde belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülüyor. Kısa çalışma ödeneği ile işsizlik ödeneği arasında, biri ödenme gerekçeleri, diğeri ödeme tutarları olmak üzere iki konuda farklılık söz konusu.

50 yaşı dolduracaksınız

Soru: 7 Temmuz 1974 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 16 Mart 1988 olup 8644 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

SALİH

Cevap:1988 girişiniz de adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 7 Temmuz 2024’de emekli olabilirsiniz.

Arsa için sıfır oranlı emlak vergisi uygulanmıyor

SORU: Emekliyim ve emekli maaşımdan başka gelirim yok. Oturduğum 96 metrekare apartman dairesinin 1/2’sine ve deniz kıyısında 123 metrekare gelir getirmeyen hisseli bir arsam var. Oturduğum ev için emlak vergisi ödemiyorum, ancak arsadan yıllardır hisseme düşen çok yüksek emlak vergisi ödüyorum. Yazılarınızda arsa için de emlak vergisi ödememem gerektiğini öğrendim. Uyarınız için çok teşekkür ederim. Konunun yasal dayanaklarını ve bu durumda ne yapılması gerektiğini de açıklarsanız, biz emeklilere daha faydalı olacaktır.

YANIT: Sizi hayal kırıklığına uğratmak istemezdim ama sanırım bir yanlış anlaşılma var.

Söz konusu yazılarımda sıfır oranlı emlak vergisinin brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek mesken için uygulandığını, tek meskenin dışında gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olunmasının, tek mesken için indirimli emlak vergisi oranı uygulamasına engel teşkil etmediğini, ancak sahip olunan işyeri, arsa ve arazinin emlak vergisinin ödeneceğini belirtiyorum. Dayanağı 38 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği.

Bu bağlamda, gelir getirmeyen arsanız, oturmakta olduğunuz eve ilişkin sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yaralanmanıza engel olmaz ve hissenize düşen emlak vergisini ödemezsiniz. Ancak gelir getirmese de sahip olduğunuz arsa için sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından yararlanamazsınız ve arsanın emlak vergisini ödemeniz gerekir.

58 yaşı dolduracaksınız

SORU: Bağ-Kur başlangıç tarihim 1 Haziran 1999 olup halen prim ödemeye devam ediyorum. SSK’ya geçip nasıl emekli olurum? Kaç yaşında emekli olurum?

ALİ

YANIT: Doğum ve askerlik tarihiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Ara vermeden prim ödemişseniz, 5400 günden fazla priminiz olduğundan, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz. Sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya 1260 gün prim ödemeniz halinde, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olmanızda mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Kısa çalışma dönemi için prim ödenebilir mi?

SORU: Kısa çalışma ödeneğine hak kazandım. Ancak emekliliğime kısa bir zaman kaldı. İşverenim sigorta primlerimi yatırmak istiyor. Bu mümkün mü?

YANIT: Sigortalıya kısa çalışma ödeneği ödenen günler için, uzun vadeli sigorta kolları (emeklilik sigortası) primi yatırılamaz. Zira işveren sigortalının bu günlerde çalışmadığını beyan etmekte olup, sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı günler için Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde “18 Kısa Çalışma Ödeneği” koduyla eksik gün bildirimi yapılması gerekiyor. Ancak kısa çalışmanız sona erdirilerek (İŞKUR'a da bildirimde bulunmak suretiyle) sigorta primlerinizin yatırılması mümkün olabilir.

Emeklilik için 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1 Aralık 1980 doğumluyum. Esnafım. 2004 yılında Bağ-Kurum başladı. Şuan esnaflığa devam etmekteyim. Emekli olmak için primim kaç gün olması gerekiyor? Kaç yaşında emekli olurum?

HASAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 5400 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 62 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

İşsizlik ödeneği sonrası ücret desteği alınabilir mi?

SORU: 1 Nisan 2020 tarihinde işten çıkarıldım. 2019 yılında işsizlik maaşı almıştım. Yeni işe başladığımdan ödeneğim kesilmiş, içeride 330 TL kalmıştı. Şu an işsizlik maaşına başvurduğumda 330 TL hesabıma yattı ve işsizlik maaşımdan alacağım ödenek bitti. Şimdi nakdi ücret desteği alabilecek miyim?

YANIT: 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 50. maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesi doğrultusunda daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar işsizlik ödeneği tekrar başlatılanlar, 4857 sayılı Kanun'un geçici 10. maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, ödemenin bittiği tarihten itibaren nakdi ücret desteğine hak kazanıyor.

Buna göre, daha önce hak ettiğiniz işsizlik ödeneği süresinden kalan süre dolduktan sonra, 17 Temmuz 2020 tarihini geçmemek üzere işsiz kaldığınız süre için günlük 39.24 TL olarak belirlenen nakdi ücret desteği alabileceksiniz.

4500 güne mi? Yoksa 5400 güne mi tabiyim?

SORU: SSK’lı işe giriş tarihim 8 Mayıs 2008 olup SSK’ya 844 gün prim ödemem var. 2006 yılında 6 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum? Yaştan emeklilikte 4500 güne mi? Yoksa 5400 güne mi tabiyim?

SERKAN

YANIT: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olursunuz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Toplam 7000 gün prim ödemeniz şatıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 25 yıl sigortalılık süresi,4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Ücretli izin hakkı varken ücretsiz izin kullandırılabilir mi?

SORU: 36 çalışanın bulunduğu orta ölçekli bir firmada çalışıyorum. Firma kısa çalışma uygulamasına (1/2 gün çalışma) geçti. Ben emekli olup çalıştığım için kısa çalışma ödeneği alamıyorum. Firma sahibi ücretsiz izin kullanmamı istedi. 26 gün ücretli izin hakkım var. Firma beni ücretli izin kullanmadan ücretsiz izne çıkarabilir mi?

YANIT: 17 Nisan 2020 tarihinde yapılan yasal düzenleme ile işverene, 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne çıkarma yetkisi verildi. Ancak kullanmadığı ücretli izin hakkı olanlar açısından ücretli-ücretsiz izin kullandırılmasında öncelik sıralaması belirlenmeyince, kullanmadığı ücretli izin hakkı olan çalışan işverenin insafına bırakılmış oldu.

Yıllık ücretli izin dönemine ilişkin ücret peşin olarak ödenip, sigorta primleri tam olarak yatırılıyor. Ücretsiz izin döneminde ise iş sözleşmesi askıya alınmış oluyor. İşveren çalışana ücret ödemiyor, sigorta primi yatırmıyor. İşveren öncelikle ücretli izin kullandırabileceği gibi, hiçbir ücret ve prim ödemesi gerekmeyecek olan ücretsiz izin kullandırmayı tercih edebiliyor. Çalışma barışı ve iş ilişkisinin sürdürülebilirliğini sağlama açısından iki tarafın da konuya iyi niyetle yaklaşması gerektiğini değerlendiriyorum. Bu bağlamda, iki taraf da içinde bulunulan mevcut durumu objektif olarak değerlendirmeli. İmkânlar elverdiği ölçüde öncelikle yıllık ücretli izin kullanımı seçeneği üzerinde durulmalı.

830 gün daha prim ödemelisiniz

SORU: 16 Ekim 1965 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Haziran 1985 olup 4245 gün prim ödemem var. Kaç yaşında emekli olurum?

HÜLYA

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 42 yaş şartlarına tabisiniz. 830 gün daha prim ödeyerek priminizi 5075 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden sonra borçlanmadan yararlanan doğum veya doğumlarınız varsa, prim eksiğinizi doğum borçlanması yaparak hemen emekli olmanızda mümkün. Doğum tarihlerinizi ve doğum sonrasındaki iki yıl içinde prim ödeyip ödemediğinizi bildirmeniz halinde daha net bilgi verebiliriz.

Ücretsiz izin emeklilik tarihini öteler mi?

SORU: Günde kırk liraya eve gönderilen biz sigortalı çalışanların, bu üç aylık süre zarfında sigortası sıfır mı gösterilecek? Örneğin ben, normal şartlarda onuncu ayda emekli olacaktım. Bu durumda emekliliğim üç ay ötelenecek mi? Ya da geriye dönük bir borçlandırma ile aynı şartlarda bir kaybım olmadan emekli olabilecek miyim? Merak ve endişe içindeyim.

YANIT: Ücretsiz izin döneminde, emeklilik için gerekli olan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları da dahil olmak üzere hiç bir sigorta kolu için prim ödenmediği gibi, ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri dışında, ücretsiz izin süreleri borçlanılamıyor. Salgın döneminde 4857 sayılı İş Kanunu'nun geçici 10. maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne çıkarılıp, nakdi ücret desteğinden yararlananlardan genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, 5510 sayılı Kanun'un 60/g maddesi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılıyorlar ve genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanıyor. Ancak kullandırılan ücretsiz izin döneminde uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin primlerin de ödenmesi ya da bu sürelerin borçlandırılmasına ilişkin bir düzenleme yapılmadı. Ücretsiz izin sürelerini borçlanma imkanı veren bir düzenleme ileriki dönemde belki yapılabilir.

Mevcut yasal duruma göre, ücretsiz izinli olduğunuz dönem için uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmez ve prim günü bildirilmez. Emeklilik için prim günü eksiğiniz olduğundan emeklilik tarihiniz de ücretsiz izin süresi kadar uzar. Bu süreçte ücretsiz izin kullandırılan süre için borçlanma hakkı verilirse, mağduriyetinizin telafisi mümkün olabilir.

İki ay askerlik borçlanması Ağustos 2021’de emekli eder

SORU: 22 Ağustos 1966 doğumluyum. İlk sigorta girişim 15 Ocak 1996 tarihinde olup işten ayrılışım.31 Ocak 2019’da oldu. SGK’ dan 2 aylık askerlik borçlanması yaparsam bir yıl erken emekli olabileceğim söylendi. Ne zaman emekli olurum?

Özcan ÇETİN

YANIT: Askerlik sürenizin iki ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Sorunuza göre 5750 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 55 yaşınızı dolduracağınız 22 Ağustos 2021’de emekli olabilirsiniz.

17 Nisan öncesi için ücret desteğinden yararlanılabilir mi?

SORU: Otomotiv sektöründe faaliyet göstermekte olan bir firmayız. 30.03.2020-12.04.2020 tarihleri arasında Covid-19'dan ötürü üretime ara verildi. Bu süre zarfında kısa çalışma ödeneğine başvuru yaptık, fakat üretime 2 hafta ara verdiğimizden ve şartları sağlamama durumu söz konusu olduğundan başvurumuzu geri çektik. Şu an için ücretsiz izinden de 17 Nisan ve sonrasını kapsadığı için faydalanamama durumumuz olduğu söylenmekte. Bu doğru mu acaba? Faydalanabilmek için ne yapmalıyız?

YANIT: İşverene işçi çıkarma yasağı, bu süreçte işçileri ücretsiz izne çıkarabilme hakkı ve ücretsiz izne çıkarılan işçiler için nakdi ücret desteği ödemesine ilişkin düzenlemeler 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Buna göre, üretime ara verilen 30.03.2020 – 12.04.2020 tarihleri arası dönem için nakdi ücret desteğinden faydalanılması mümkün olmaz.

5400 gün prim ödeyip 61 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1972 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 3 Ocak 2014’dür. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

SONGÜL

YANIT: Emekli olmak için: 7200 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7200 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca priminizi 1 Ocak 2036’dan önce 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Eksik çalışılan ayda AGİ nasıl uygulanır?

SORU: Çalışanlarımızı Nisan ayında ücretsiz izine çıkardık. Nisan ayı için 16 gün çalışma şeklinde sigortalı göstereceğiz. 16 günlük vergileri 30 günlük AGİ tutarından fazla çıkmakta. AGİ tutarı da 16/30 çarpanı ile çarpılacak mı? Yoksa çıkan (16 günlük) verginin de altında kalıyor diye 30 günlük AGİ'yi tam mı ödeyeceğiz?

YANIT: Aylık ücretin kısmi döneme ait olması halinde de ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden asgari geçim indirimi (AGİ) tutarı esas alınacak.

Buna göre, 16 günlük ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarını aşmamak üzere aylık AGİ tutarının 16 günlük ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmesi gerekiyor. Diğer bir deyişle, 16 günlük ücretin vergisi 30 günlük (aylık) AGİ tutarından fazla ise 30 günlük AGİ'yi tam ödeyeceksiniz.

5300 gün primle Temmuz 2021’de emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Temmuz 1972 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Haziran 1986’dır. SSK başlangıç tarihinde yaşım 14 idi. Ama o dönemde fırın işletmesinde  70 gün SSK primi yatırdım. Buna göre ne zaman emekli olurum?

KURTULUŞ

YANIT: Adınıza prim ödenmişse başlangıç tarihiniz 1 Haziran 1986’dır. Buna göre emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5300 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 49 yaşınızı dolduracağınız 1 Temmuz 2021’de emekli olabilirsiniz.

Nakdi ücret desteğinden yararlanabiliyor muyum?

SORU: Ben emekliyim. 17 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 7244 sayılı Covid-19 Salgının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun kapsamında 20 Nisan 2020 ila 17 Temmuz 2020 tarihleri arasında işveren tarafından ücretsiz izne çıkarıldım. Acaba yapılacak 38.94 TL’lik nakdi ücret desteği ödemesine hak kazanabiliyor muyum?

YANIT: 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10. maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izin kullandırılanlara yapılması öngörülen nakdi ücret desteğinden yararlanabilmek için herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık (emekli) aylığı almıyor olmak gerekiyor. Emekli aylığı aldığınızdan, günlük net 38,94 TL olan nakdi ücret desteği ödemesine maalesef hak kazanamıyorsunuz.

Askerliğinizin 402 günü borçlanıp 56 yaşın dolmasını bekleyebilirsiniz

SORU: 30 Nisan 1968 doğumluyum. İlk sigorta girişim 1 Ağustos 1997 olup şuan 5423 gün primim var. 1988  yılında 18 Ay askerlik yaptım. Şimdi yaştan dolayı iş bulamıyorum. Borçlanma yapsam ne zaman emekli olabilirim yapmasam ne zaman emekli olabilirim?

HACI

YANIT: Askerlik sürenizin 402 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmayla priminizi de tamamlamış olacağınızdan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 56 yaşınızı dolduracağınız 30 Nisan 2024’de emekli olabilirsiniz.

İşveren kısa çalışmaya bağlı ücret kaybını karşılayabilir mi?

SORU: İşyerimizde 1/3 oranında kısa çalışma kararı alınması halinde, işçilere ödenecek 20 günlük ücret ile işçilerin alacağı kısa çalışma ödeneği toplamının işçinin 30 günlük ücretinin altında kalan kısmını işverenin iyi niyet çerçevesinde işçisine ödemesinde herhangi bir sakınca olur mu? Bu farkı ikramiye olarak tahakkuk ettirmek uygun mudur?

YANIT: Kısa çalışma ödeneğine ilave olarak herhangi bir ücret ödeme zorunlulukları bulunmamakla birlikte imkanı olan işverenlerin bu süreçte çalışanlarına ellerinden geldiğince destek olma çabaları, içinde bulunduğumuz ortamda en çok ihtiyaç duyduğumuz toplumsal dayanışma ruhu açısından önemli bir yaklaşım olup, bu çabaların engellenmesi değil, desteklenmesi gerekir.

Bu bağlamda, kısa çalışma uygulanan işyerlerinde, çalışanların uygulamadan kaynaklanan ücret kayıplarının işveren tarafından karşılanmasında bir sakınca olmayacağını, işyerinizdeki faaliyetin kısmen durdurulması (azaltılması) nedeniyle oluşan ücret kaybını telafi amacıyla çalışanlara, ikramiye veya ilave ödeme ya da telafi ödemesi adı altında ödeme yapılabileceğini, yapılan telafi ödemelerinin aylık prim ve hizmet belgesinde “ikramiye” olarak prime esas kazanca dahil edilmesi gerektiğini değerlendiriyorum.

Primi tamamlayıp 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 6 Nisan 1976 doğumluyum. Tarım Bağ-Kur başlangıç tarihim 1 Eylül 2003 olup 839 gün prim ödemem var. 19 Temmuz 2006’da SSK’lı oldum. Ve SSK’ya da 3133 gün prim ödedim ve halen çalışıyorum. Askerden 1998’de geldim. Ne zaman emekli olurum?

BURHAN

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3028 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 6 Nisan 2036’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca 528 gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Ücretsiz izne çıkarılmanız haklı fesih hakkı vermez

SORU: Özel bir şirkette çalışmakta iken 24 Mart 2020 tarihinde kronik hastalığımdan dolayı işyeri hekimi tarafından idari izine ayrıldım. Nisan ayında ücretli iznim kullandırıldı, 25 Nisan’da ücretli iznim bitti. Sonrası için belirsiz bir durum var. Sorum şu; şirket beni ücretsiz izine ayırır ve hiç bir ücret ödemez ise haklı fesih hakkım doğar mı?

YANIT: 17 Nisan 2020 tarihinde yapılan son düzenlemeye göre, işveren sizi 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere tamamen veya kısmen ücretsiz izine ayırabilir. Ücretsiz izin süresi için, adından da belli olduğu gibi işveren ücret ödemez. Ancak İŞKUR tarafından nakdi ücret desteği ödemesi yapılır. Yasa hükmüne göre de, işveren tarafından ücretsiz izne ayrılmanız size haklı nedene dayanarak iş sözleşmenizi fesih hakkı vermez.

Emeklilik tarihiniz 11 Eylül 2021

SORU: 11 Eylül 1971 doğumluyum. İşe başlama tarihim 1 Mart 1988’dir. Tam olarak ne zaman emekli olabilirim?

GÜRCAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Süre şartını sağladığınızdan 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 11 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz.

Kronik hastalara izin günleri için ücret ödenir mi?

SORU: Özel sektörde mavi yaka çalışan biriyim. Kronik diyabet hastasıyım. Özel sektörde çalışan kronik hastalığı olanların izinli günlerinde maaşı tam mı yatırılmalı? Yoksa bizler de kısa çalışma ödeneğinden mi yararlanacağız?

YANIT: Kronik hastalığınızdan dolayı izin kullandığınız günler için işveren ücret ödemek, diğer bir deyişle izin kullandığınız ayların ücretini tam ödemek zorunda değil.

İşveren tarafından kısa çalışma başvurusunda bulunulur ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartlarını sağlarsanız İŞKUR tarafından ödenen kısa çalışma ödeneğini alırsınız.

İşveren tarafından kısa çalışma başvurusunda bulunulmasına ve başvurunun kabul edilmesine karşın, gerekli prim şartlarını sağlayamadığınız için kısa çalışma ödeneğine hak kazanamaz ya da doğrudan ücretsiz izne çıkarılırsanız, İŞKUR tarafından ödenen günlük 39,24 lira nakdi ücret desteğini alırsınız.

1376 gün daha prim ödemelisiniz

SORU: 1972 doğumluyum. Sigortam Nisan 1986 ayında başlamış olup, 3924 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MEHMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 1376 gün daha prim ödeyerek priminizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.(15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak) 

Kısa çalışma döneminde ikramiye ödenir mi?

SORU: İşyerimizde kısa çalışma uygulanıyor. 30 saat çalışıyoruz. Normalde maaş+ikramiye (10 yevmiye) alıyoruz. Kısa çalışma döneminde 10 yevmiye ikramiye almaya devam edecek miyiz?

YANIT: İşveren isterse kısa çalışma döneminde de 10 yevmiye tutarındaki ikramiyenizi ödemeye devam edebilir. Ancak haftalık çalışma süreniz 1/3 oranında azaltıldığı için, haftalık 45 saat çalışma esasına göre ödenen 10 yevmiye tutarındaki ikramiyenin, kısa çalışma dönemindeki 30 saatlik (2/3 oranındaki çalışma süreniz için ödenecek) 2/3 oranındaki ücretinize karşılık gelen kısmı ödenebilir.

1710 gün daha prim ödeyip 53 yaşı dolduracaksınız

SORU: Sigorta başlangıç tarihim 15 Ağustos 1991 olup toplam 3890 prim ödemem var. Şuan sigortasızım. Acaba nasıl emekli olabilirim?

MUSTAFA

YANIT: Doğum ve askerliğiz hakkında bilgi vermemişsiniz. Sorunuzu verdiğinizi bilgiyle sınırlı cevaplandırabiliyoruz. 1710 gün daha prim ödeyerek priminizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte 53 yaşınızı da doldurursanız emekli olabilirsiniz. Dolduramazsanız 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Emekli olana ücret desteği yok

SORU: Emekli çalışanım. 23 Mart tarihinden beri kronik rahatsızlığım nedeniyle sokağa çıkmam yasak olduğu için çalışmakta olduğum işyerine gidememekte ve bu nedenle maaş alamayacağım söylendiği için birikmiş olan izinlerimi kullanmaktayım. Ne yazık ki iznim bitmek üzere. Bana iznim bitince ücretsiz izin kullanabileceğim ama emekli maaşı aldığım için herhangi bir ücret alamayacağım söylendi. Aldığım 1.400 TL emekli maaşıyla geçinmek mümkün olmadığına göre bu durumu aşabilecek bir yöntem var mıdır? Benim durumumda olan insanlar ne olacak? Bize bir yol gösterebilir misiniz?

YANIT: İşveren tarafından ücretsiz izin kullandırılanlara yapılması öngörülen nakdi ücret desteği için herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almıyor olmak gerekiyor. Emekli aylığı olmayıp nakdi ücret desteği alabilecek olanların durumu da sizin durumunuzdan pek farklı değil. Alabilecekleri aylık nakdi ücret desteği en fazla 1.168 lira. Onların da bu parayla geçinmesi mümkün değil ama bu durumu değiştirebilecek bir yöntem maalesef yok.

724 gün daha prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: SSK girişim 5 Kasım 1979 olup 2876 gün prim ödemem var. 3600 günden ne zaman emekli olurum?

CİHAN

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 724 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte 60 yaşınızı da doldurursanız emekli olabilirsiniz. Doldurmazsanız 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Nisan ayı ücret desteği 14 günlük

SORU: Ücretsiz izne ayrılan işçinin nakdi ücret desteği ile ilgili olarak Nisan ayı için işveren tarafından müracaatların başladığı belirtildi. SGK işveren sayfasından giriş yaptım, ancak 14 günden fazlasını onaylamıyor. Bu konuyu aydınlatabilir misiniz?

YANIT: Ücretsiz izne ayrılan işçi için nakdi ücret desteği ödemeleri 17 Nisan 2020 tarihinden itibaren başlıyor. 17-30 Nisan arası 14 gün olduğundan, Nisan ayı için en fazla 14 günlük ücret desteği ödemesi söz konusu olabilecek. Bu nedenle de 14 günden fazlasını sistem onaylamıyor.

3600 günden emekli olabilir miyim?

SORU: 21 Temmuz 1972 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Eylül 1990’dır. SSK’da 3600 günden emekli olabilir miyim?

ADNAN

YANIT: 3600 günle emekli olma hakkınız var. Ancak 3600 güne emeklilik için 60 yaşı doldurmanız gerek. Oysa toplam priminizi 5525 güne tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli olduğunuzdan SSK’dan yetim aylığı alamazsınız

SORU: Emekli Sandığı emeklisiyim. SSK emeklisi olup 1982’de vefat eden babamdan yetim maaşı alabilir miyim? 9 yıl önce babamın bir ay maaşını aldım. Sonra emeklisin diyerek geri aldılar ve aylığı kestiler. Şimdiki yasalardan faydalanma biliyor muyum? Tekrar müracaat edebilir miyim?

SEVİNÇ

YANIT: SSK; emekli kız çocuğuna ana veya babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Emekli olduğunuzdan maalesef babanızdan yetim aylığı alamazsınız. Yasalarda değişiklik yok. Tekrar başvuru yapsanız da aylık bağlanmaz. Ancak tersi olsaydı, yani siz SSK emeklisi, babanızda Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, babanızdan yetim aylığı alabilirdiniz. Çevrenizde bu durumda olup aylık alanlar olabilir. Yasalar arasındaki farktan kaynaklanan bu durum sizi yanıltmasın.

12 Haziran 2024’de emeklisiniz

SORU: 12 Haziran1972 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 16 Ekim 1990 olup

5888 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MURAT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ve süre şartını sağladığınızdan bundan sonra prim ödemseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 12 Haziran 2024’de emekli olabilirsiniz.

İşveren emeklilik nedeniyle çıkış yapılabilir

SORU: Malulen emekli olmak için SGK’ya başvuru yaptık. SGK görevlileri işten çıkışımın yapılması gerektiğini söylediler. Fakat işten çıkarma yasağı sebebiyle, ahlak ve iyi niyet kuralları dışında bir durumda çıkış yapılması cezai bir durum oluşturur mu emin olamadık. Sizin yorumunuz nedir, bu konuda nasıl davranmamız gerekir?

YANIT: 7244 sayılı Kanunla getirilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında fesih yasağı işveren için getirilen bir yasaklama. İşçi için getirilen fesih sınırlaması ise işçinin işveren tarafından ücretsiz izne çıkarılma hali için söz konusu.

Emeklilik nedeniyle işten ayrılmanızda, diğer bir deyişle iş sözleşmenizi emeklilik nedeniyle sona erdirmenizde sakınca yok. İşveren de talebiniz üzerine emeklilik nedeniyle çıkışınızı yapacağından, ceza gerektiren bir durum oluşturmaz.

15 Mart’ta işsiz kalan ücret desteği alabilir mi?

SORU: Mart ayının 16'sında da çalışmamıza rağmen, işyerimiz geriye dönük olarak 15 Mart’ta çıkışımızı vermiş. Ben ne kısa çalışma ödeneği ne de işsizlik maaşı alabilirim. Sormak istediğim, bu Yasa 15 Mart’ta işten çıkarılanları da kapsıyor mu, yoksa kapsamıyor mu?

YANIT: İlgili maddede, “… 15.3.2020 tarihinden sonra 51. madde kapsamında iş sözleşmesi feshedilen…” ifadesine yer verilmiş. Maddenin yazılış şekline göre nakdi ücret desteği 15 Mart 2020 tarihinden sonra, yani 16 Mart 2020 ile izleyen tarihlerde feshedilen iş sözleşmelerini kapsıyor. Ancak nakdi ücret desteği ödemelerine ilişkin usul ve esaslar henüz belirlenmedi. İş sözleşmesi 15 Mart 2020 tarihinde feshedilmiş olanlar da kapsama dahil edilebilir.

Diğer yandan, işvereninizin çıkış tarihinizi 15 Mart’a çekmesine anlam veremedim. Fesih tarihinizin düzeltilmesini işverenden talep edebilirsiniz. Mart ayına ait Aylık Pim ve Hizmet Belgelerinin 24 Nisan’a kadar (24 Nisan dahil) verilmesi mümkün.

Emeklilik tarihiniz 21 Eylül 2021

SORU: 21 Eylül 1973 doğumluyum.  SSK girişim 25 Haziran 1991 olup 7000 gün prim ödemem var. 25 yılımda geçti.  Ne zaman emekli olurum?

REYHAN

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 21 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz.

İstifa eden nakdi ücret desteği alabilir mi?

SORU: 17 Nisan tarihli “1.177 lira hangi işsize ödenecek?” başlıklı yazınızı okudum. Ben 24 Nisan 2019’dan beri bir firmada çalışıyordum. Corona sebebiyle bu sene 6 Nisan’da işten kendim ayrıldım. Çünkü hiçbir önlem alan, maske kullanan ve bilinçli çalışan yoktu. Bunu kendilerine e-posta ile yazılı bildirdim, öncelikle ücretli izin istedim bu isteğim kabul edilmezse iş akdimin fesh edilmesini istedim. Akabinde istifa etmiş oldum. Şimdi bu durumda ben 1.177 lira desteği alabilir miyim? Alabilirsem ne yapmam gerekir?

YANIT: Yasal düzenlemede nakdi ücret desteğinin, 15 Mart 2020 tarihinden sonra 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 51. maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve 4447 sayılı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere verilmesi öngörülüyor.

İşsizlik ödeneğinden yararlanabilmek için; iş sözleşmesinin sona erme nedeni, prim günü ve sözleşme devamlılığı olmak üzere üç koşul aranıyor. Buna göre, nakdi ücret desteğinden yararlanabilmek için prim günü ve sözleşme devamlılığı şartları aranmıyor. Ancak iş sözleşmesinin 4447 saylı Kanunun 51. maddesi kapsamında feshedilmiş olması gerekiyor.

İş sözleşmesinin 4447 sayılı Kanunun 51. maddesi kapsamında feshedilmiş sayılması için işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı dışında bir nedenle işveren tarafından ya da haklı nedenle işçi tarafından feshedilmiş olması gerekiyor.

Bu bağlamda, iş sözleşmenizin fesih nedeni önem arz ediyor. Fesih nedeni işveren tarafından istifa olarak bildirilirse, iş sözleşmeniz 51. madde kapsamında feshedilmemiş olacağından nakdi ücret desteğinden yararlanamazsınız.

İş sözleşmenizi, koronavirüs salgını nedeniyle işyerinde alınması gereken tedbirlerin alınmadığı gerekçesiyle, noterden çekeceğiniz ihtarname ile haklı nedenle feshetmiş olsaydınız nakdi ücret desteğinden yararlanabilirdiniz.

Diğer yandan, işyerinde önlem alınmasına, öncelikle ücretli izin talebinize ve bu isteğinizin kabul edilmemesi halinde iş akdinizin feshi talebinize ilişkin e-postanız, iş sözleşmenizi haklı nedenle feshettiğinizin ispatında delil sayılabilir.

Nakdi ücret desteğine ilişkin ödeme usul ve esasları belirleme yetkisi Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nda olup, henüz belirleme yapılmadı. Başvuru usul ve esasları belirlendiğinde durumunuzun yeniden değerlendirilmesi söz konusu olabilir.

175 gün daha prim ödeyip 58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 13 Kasım 1982 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 28 Kasım 1998 olup 5800 gün prim ödemem var. Askerliğimi 28 Ağustos 2002’de yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Birde EYT çıkarsa faydalanabilir miyim?

KUDRET

YANIT: Girişiniz de adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 175 gün prim ödeyerek priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli çalışan kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir mi?

SORU: Çalışan emekliyim. 14 yıldır bir firmada çalışıyorum. Kullanmadığım yıllık ücretli izinim olduğundan, salgın nedeniyle mecburi izine çıkarıldım. Kısa çalışma ödeneğinden emekliler de faydalanabiliyor mu? İzinim bittiğinde ben de faydalanabilecek miyim? Ayrıca tazminatımı nasıl alabilirim? Kendim çıktığımda alma hakkım olmuyor?

YANIT: İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet sözleşmesinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi gerekiyor. Emekli çalışanlar sosyal güvenlik destek primine tabi olup, işsizlik sigortası primi ödemediklerinden kısa çalışma ödeneğinden de yararlanamıyorlar.

İzniniz bittiğinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanamazsınız. Ancak çalıştığınız işyerinde bir haftadan fazla süreyle iş durdurulursa, iş sözleşmenizi haklı nedenle feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.

Süreniz yeterli ancak 54 yaşta dolacak

SORU: 10 Eylül 1970 doğumluyum. 3 Ekim 1992’de başlayan sigortamla SSK’ya 608 gün prim ödedim. 19 Aralık 1996’da memur oldum. 1990-1991 arasında 18 ay askerlik yaptım. 2003 de askerliğimi borçlandım. Halen çalışıyorum. 25 yılım doldurdum. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

ÖMER

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Hizmet şartını sağladığınızdan, 54 yaşınızı dolduracağınız 10 Eylül 2024’de emekli olabilirsiniz.

Askerlik borçlanması emekliliği öne çeker mi?

SORU: 1973 doğumluyum. SSK başlangıcım 1 Ekim 199?!, 345 günüm var. Bağ-Kur başlangıcım 1 Kasım 1996 olup, devam ediyor. 18 ay askerlik yaptım. Bağ-Kur’dan, askerlik borçlanması yapmazsam ne zaman, yaparsam ne zaman emekli olurum?

YANIT: Sigorta başlangıç tarihinizin son rakamı faksınızda çıkmamış. Ancak bu durum emeklilik şartlarınızın tespitine engel oluşturmuyor. Zira Bağ-Kur statüsünden emeklilik şartlarının tespitinde sigorta başlangıç tarihi değil, 1 Haziran 2002 tarihi itibarıyla mevcut olan prim gün sayısı dikkate alınıyor.

Askerlik yaptığınız tarihi belirtmemişsiniz. Askerliğinizi 1 Kasım 1996 tarihinden önce yaptığınız varsayımıyla, Bağ-Kur statüsünden emeklilik için (askerlik borçlanması yapmazsanız) 25 tam yıl (9000 gün) prim günü ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. 9000 prim gününüz Kasım 2020’de, 55 yaşınız 2028’de dolar. 2028 yılında 55 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmaya hak kazanırsınız. Askerlik sürenizin 530 gününü borçlanırsanız, emeklilik yaşınız 54’e iner, 9000 prim gününü de tamamlamış olursunuz. 54 yaşınız dolduğunda emekli olabilirsiniz.

Primi 3600 güne tamamlamanız gerekiyor

SORU: 1966 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim Haziran 1995 olup 1630 gün prim ödemem var. Emekli olmanın bir yolu var mı?

BURHAN

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 1970 gün daha prim ödeyerek(veya muhtemelen 18 ay askerlik yaptınız. Askerliğinizi borçlanıp, ayrıca da 1430 günde prim ödeyerek) priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Şirket ortağı kısa çalışma ödeneği alabilir mi?

SORU: Şirket ortakları başka bir kurumda 4/a kapsamında sigortalı olarak çalışırken kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir mi?

YANIT: 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına giren bir işyerinde bir hizmet akdine dayalı olarak çalışan ve çalıştığı süre içerisinde işsizlik sigortası primi ödeyen kişi, İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı sayılıyor.

Kısa çalışma ödeneği de, kısa çalışma talebi uygun bulunan işyerlerinde kısa çalışma döneminde çalışılmayan süreler için, aranan şartları sağlayan işçiye (sigortalıya) 4447 sayılı Kanun kapsamında yapılan ödemeyi ifade ediyor.

Şirket ortağı olmakla birlikte, 4/a kapsamında başka bir işyerinde çalışanlar işsizlik sigortasına da prim ödediklerinden, kısa çalışma uygulaması açısından da sigortalı sayılırlar. Bu bağlamda, şirket ortağı olmakla birlikte başka bir işyerinde 4/a kapsamında çalışanlardan prim günü ve hizmet sözleşmesi şartlarını sağlayanlar, kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilirler.

4500 güne mi? Yoksa 5400 güne mi tabiyim?

SORU: SSK’lı işe giriş tarihim 8 Mayıs 2008 olup SSK’ya 844 gün prim ödemem var. 2006 yılında 6 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum? Yaştan emeklilikte 4500 güne mi? Yoksa 5400 güne mi tabiyim?

SERKAN

YANIT: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olursunuz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Toplam 7000 gün prim ödemeniz şatıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 25 yıl sigortalılık süresi,4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Asgari ücret artışının işsizlik ödeneğine etkisi

SORU: Taşeron firmada asgari ücretle temizlik işinde çalışırken 16 Ekim 2019 tarihinde işten çıkarıldım. İşsizlik parasına başvurdum, maaş 1.015,59 lira. 2020 de üç aydır aynı parayı alıyorum. Yılbaşında asgari ücrete zam geldi. Gazetede okudum, 1.177 lira olmuş. Üç aydır 1.015,59 lira alıyorum. Bu farkı niye alamıyorum, bana bir yol gösterir misiniz?

YANIT: İşsizlik maaşının (ödeneğinin) hesabında, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor. Aylık brüt asgari ücretin yüzde 80’ini aşmamak üzere, 4 aylık brüt kazancın aylık ortalamasının yüzde 40’ı işsizlik maaşı olarak ödeniyor. İşsizlik maaşından sadece damga vergisi kesintisi yapılıyor.

İşsizlik maaşı son 4 aylık kazanç ortalamasına göre hesaplandığından, asgari ücretteki 2020 yılı artışı, asgari ücret üzerinden işsizlik maaşı almakta olanların maaşlarını artırmıyor. 1.177 lira, 2020 yılında işsiz kalıp işsizlik maaşı almaya başlayacak asgari ücretlilerin alacağı tutar olup, asgari ücretteki artış, işsizlik maaşınızın artırılmasını gerektirmiyor.

900 gün daha prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 28 Aralık 1980 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 19 Kasım 1999 olup şuan 6100 gün prim ödemem var. Tam olarak ne zaman emekli olurum.

ALİ

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 900 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Kısa çalışma ödeneğinde son 60 gün koşulu

SORU: Kısa çalışma ile ilgili yazınızı okudum. Bir konuda sizden bilgi almak istiyorum. AVM personeliyim. Ayın 18’inde firma kendisi ay sonunda kadar izin verdi, ay sonundan itibaren de mağazalar kapandı. Bu süreçte rahatsızlığımdan dolayı doktor 3 gün rapor verdi. Çalıştığım işyerinde 5 yıllık personelim. Son 60 gün diye bir şart var. Şimdi bu süreçte ben kısa çalışma ödeneğinden faydalanabiliyor muyum?

YANIT: İşsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için aranan koşullardan biri olan son 60 gün koşulu, son 60 günde prim ödeyerek sürekli (kesintisiz) çalışmış olmayı gerektirmiyor. Son 60 günde hizmet sözleşmesine tabi olmayı gerektiriyor. Diğer bir deyişle, arada kullanılmış izin ve rapor süreleri olsa da son 60 gün hizmet sözleşmesinin devam etmiş olması yeterli oluyor.

Bu bağlamda, son 60 gün içinde işveren tarafından verilen izin ve kullandığınız rapor süreleri hizmet sözleşmenizi kesintiye uğratmadığından kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilirsiniz.

57 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün

SORU: 10 Mart 1975 doğumluyum. 22 Ağustos 1998’de askere gittim ve 550 gün askerlik yaptım. Askerlikten önce sigorta girişim yoktur. SSK başlangıcım 1 Şubat 2001 olup 5000 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

METİN

YANIT: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 350 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Hem emekli hem yetim aylığı alanın bayram ikramiyesi

SORU: Daha önce EYT’liydim. Artık yaşı da doldurdum ve SSK statüsünden emekli oldum. Bu ay ilk bayram ikramiyem de hesabıma yatmış. Ayrıca vefat eden Emekli Sandığı emeklisi babamın maaşını da annemle birlikte paylaşarak alıyorum. Babamdan da ikramiye alabiliyor muyum?

YANIT: Birden fazla dosyadan gelir veya aylık alanlara, en fazla ödemeye imkân veren bir dosya üzerinden bayram ikramiyesi ödeniyor. Örneğin, hem emekli aylığı hem dul veya yetim aylığı alana sadece en fazla ödeme imkânı veren emekli aylığı dosyası üzerinden ikramiye ödeniyor.

Babanızdan bağlanan aylığın oranı yüzde 30 olmalı. Buna göre, kendi emekli aylığınızı tamdan aldığınızdan 1.000 TL, babanızdan yetim aylığını yüzde 30 oranında aldığınızdan 300 TL ödeme imkanı veriyor. Yasa gereği, en fazla ödemeye imkan veren bir dosya üzerinden ödeme yapılacağından, sadece kendi emekli aylığınıza bağlı olarak 1.000 TL ikramiye alırsınız. Babanızdan bağlanan yetim aylığından dolayı bayram ikramiyesi alamazsınız.

Bir yıl erken emekli ettiğinden 280 gün borçlanmalısınız

SORU: 14 Haziran 1968 doğumluyum. Askerden sonra 1 Mart 1992’de SSK’ya girdim. Yaklaşık 9 bin gün ödenmiş pirimim var. Şuan yaşa takıldım bekliyorum. Öğrenmek istediğim askerliğimin kaç gününü ödesem girişimi 1 yıl geri çeker. Ve ödeyince alacağım emekli aylığına etkisi ne kadar olur? Askerliğimi ödememi tavsiye eder misiniz? Ödesem 9 ay ödemesem 21 ay var emekli olmama. Emekli maaşına iyi etki ederse ödeyeyim diyorum. Tavsiyenizi belirtmenizi rica ederim?

İBRAHİM

YANIT: Askerliğinizin 280 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 14 Haziran 2020’de emekli olabilirsiniz. Bir yıl erken emekli ettiğinden askerliğinizin 280 gününü borçlanmalısınız.

Aynı ay içinde iki işyerinde çalışılabilir mi?

SORU: 25 Mayıs 1970 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1988 olup 5379 gün prim ödemem var. Fakat bunun 97 gününde aynı anda iki farklı yerde sigortam var. Askerliğimi 1990-1991 arasında yaptım. Ne zaman emekli olurum?

AHMET

SORU: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 50 yaşınızı dolduracağınız 25 Mayıs 2020’de emekli olabilirsiniz. Aynı anda iki işyerinden sigortalı çalışmanın sakıncası yok. Ancak ay içinde 30 günden fazla bildirilen gün 30 gün olarak dikkate alınır. Prime esas kazanç tutarı da prime esas kazancın üst sınırını aşmamak üzere birleştirilir. Bu nenenle iki işyerinden bildirilen 97 gün, ay içinde 30 günü aşmıyorsa problem yok. Ay içinde 30 günü aşıyorsa 30 günü aşan kısmı dikkate alınmaz. Şayet dikkate alınmayan gününüz varsa, priminizi emekli olmadan önce 5375 güne tamamlamanız gerekir.

Aynı sigortalılık statüsünden çift aylık alınamıyor

SORU: Annem eşinden dolayı Emekli Sandığından emekli maaşı almaktadır. Geçen sene annesi vefat ettiğinden dolayı, annesinin babasından dolayı Emekli Sandığından almakta olduğu maaşını da almak için Emekli Sandığına müracaat etti. Emekli Sandığı aynı sandığa bağlı kişilerin iki maaş alamayacağını belirterek babasının maaşını alamayacağını bildirdi.  Annem Emekli Sandığından emekli hem eşinden hem babasından maaş alamaz mı? Bu iki Maaşı alabilmek için mahkemeye başvursak bizden yana olumlu bir karar çıkabilir mi?  Aynı Sandığa bağlı iki maaşı alabilmek için kazanılmış mahkeme kararları var mıdır?

AYŞE

YANIT: Anneniz hem eşinden, hem de babasından olmak üzere Emekli Sandığından çift aylık alamaz. Dava açarak da sonuç alamazsınız. Çünkü bu durum yasa hükmü. Ancak annenizin yüksek olan aylığı tercih etme hakkı var. Eşi veya babasından biri farklı sigortalılık statüsünde(örneğin SSK’lı veya Bağ-Kurlu) olsaydı, iki aylığı da alabilirdi. Ne Emekli Sandığında, ne de diğer sigortalılık statülerinde eş ve ana veya babadan dolayı çift aylık alınamıyor.

Alt sınır ödemesi yetim aylıklarını artıracak mı?

SORU: Sorum 3 Nisan 2020 tarihli “Emekli aylığında 1.500 liralık alt sınır uygulaması” başlıklı yazınızla ilgili. Anne ve babama ağabeyimin vefatıyla aylık bağlandı. İkisine ayrı ayrı 1.070 lira civarı maaş yatıyor. İkisinin toplamı 2.150 kadar olduğu için onların aylıklarında artış olmayacak mı?

YANIT: Emekli, dul ve yetim aylıklarında 1.500 liralık alt sınır, kişi bazında değil aylık bağlanmasına esas olan dosya bazında uygulanıyor.

Anne ve babanıza, ağabeyinize ait aynı dosyadan 1.070'şer liradan toplam 2.140 lira, yani dosya bazında öngörülen 1.500 liranın üzerinde aylık ödendiğinden, aylıklarında artış olmayacak. Ancak emekli aylıklarına altı ayda bir yapılacak zamdan yararlanacaklar.

İşten ayrılırsam emekli aylığım kesilir mi?

SORU: Yaklaşık 7-8 yıldır SGK'dan emekli hemşireyim. Özel hastanede çalışmaya devam ediyorum. Sağlığım ve ailevi problemlerim nedeni ile işten ayrılmak için çalıştığım hastanenin başhekimine şifahen ayrılmak istediğimi ilettim, ayrılırsam SGK'dan aldığım emekli maaşımın kesileceğini söyledi (yeni düzenleme geldiğini için). Bunun gerçek olup olmadığını öğrenmek istiyorum.

YANIT: Emekli olarak özel hastanedeki çalışmanız sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma olmalı. Yani emekli aylığınızı kestirmemiş, çalışırken emekli aylığınızı da alıyor olmalısınız. Bu durumda, çalışmanız sona erdiğinde emekli aylığınızın kesilmesi söz konusu olmaz.

Emekli aylığınızı kestirip tüm sigorta kollarına tabi çalışıyor olsanız da, çalışmanız sona erdiğinde SGK'ya başvuruda bulunmanız üzerine emekli aylığınızın yeniden bağlanması mümkün olur.

Sonuç itibarıyla, emeklilik sonrası özel sektördeki çalışmanızın sona ermesi nedeniyle emekli aylığınızın kesilmesi söz konusu olmaz. Bu konuda yapılmış yeni bir düzenleme de yok.

Prim yeterli ancak 56 yaşta dolacak

SORU: 10 Ekim 1974 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Temmuz 1996 olup 8300 günün üzerinde prim ödemem var. Ayrıca 1 Ekim 1991’de öğrenci staj sigortam var. Ne zaman emekli olabilirim?

FERUDUN

YANIT: Staj sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden başlangıç sayılmıyor. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Şayet askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, 220 gününü borçlanmanız halinde, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

GSS prim ödemeleri ertelendi mi?

SORU: SGK prim ertelemesine ilişkin son düzenleme ile genel sağlık sigortası primlerinin ödemesi de ertelendi mi?

YANIT: SGK Yönetim Kurulu'nca alınan erteleme kararı ve yayınlanan genel yazıya göre prim ödemesine ilişkin erteleme, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nca 1 Nisan 2020 ila 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen; ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan, korona virüs salgınından doğrudan etkilenen ya da İçişleri Bakanlığı'nca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin 4/a (SSK) kapsamında çalıştırdıkları sigortalılara ilişkin primler ile köy ve mahalle muhtarları ile isteğe bağlı sigortalılar hariç 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olanların primlerini kapsıyor.

65 yaşını doldurmuş olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gerçek kişi işverenler ile isteğe bağlı sigortalılar hariç 4/b kapsamındaki sigortalılara ilişkin erteleme de işverenlerin 4/a kapsamında çalıştırdıkları sigortalılara ilişkin primler ile 4/b kapsamındaki sigortalıların kendi sigorta primlerini kapsıyor. Yönetim kurulu kararı ile genel yazıda genel sağlık sigortası primlerine ilişkin herhangi bir açıklama bulunmuyor. Bu bağlamda isteğe bağlı sigorta primleri ile zorunlu genel sağlık sigortalılarının genel sağlık sigortası primleri erteleme kapsamına girmiyor.

Başlangıcınıza göre 53 veya 54 yaşa tabisiniz

SORU: 1975 doğumluyum. Sigorta girişim 1992’de olup 6200 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

HASAN

YANIT: Prim ödemeniz yeterli. Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Kasım 1992’den önceki bir tarih ise 53, sonraki bir tarih ise 54 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yurtdışında çalışanın yetim aylığı kesilir mi?

SORU: 2009 yılında Emekli Sandığından emekli olup, maalesef aynı yıl vefat eden annemden yetim aylığı alıyorum. Daha önce özel sektörde çalışırken maaşım kesilmemişti. Yurtdışında çalışmaya başlarsam bu aylık kesilir mi öğrenmek istiyorum. Çok yerde araştırdım ancak yanıt bulamadım.

YANIT: Emekli Sandığından bağlanan yetim aylığı, 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında çalışmaya başlama halinde kesilir. Yurtiçinde 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında ya da yurtdışında çalışmanız halinde annenizden aldığınız yetim aylığı kesilmez.

5375 gün prim ödeyip 50 yaşı dolduracaksınız

SORU: 10 Şubat 1972 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Nisan 1988’dir. Acaba ne zaman emekli olurum?

AHMET

YANIT: Sigorta giriş tarihinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2022’de emekli olabilirsiniz.

Salgın döneminde ücretli izin kullanımı

SORU: Çalıştığım işyerinde coronavirus sebebiyle birikmiş izinleri olan işçilere ücretli izinleri kullandırılıyor. Ben de geçen hafta itibarıyla izne çıktım. Önümüzdeki iki hafta da iznim devam edecek. Benim sorum, toplamda 120 gün birikmiş iznim vardı, üç haftalık izin sonrasında, kalan iznime kendi isteğimle kesintisiz devam edebilir miyim, mevcut koşullar nedeniyle işverenimden böyle bir talepte bulunabilir miyim? Eğer işe davet edilirsem, işyerinin çalışma durumu söz konusu olursa çalışmaktan imtina edebilir miyim (ailemle birlikte yaşıyorum ve +65 yaşlarındalar). İşyerinde virüs ile ilgili tedbirler alınmakta. Kıdem hakkımı talep edebilir miyim?

YANIT: Genel olarak yıllık ücretli izin çalışanın talebi üzerine kullandırılır. İşveren çalışanın istediği izin kullanma tarihi ile bağlı olmamakla birlikte çalışanın talebini ve iş durumunu dikkate alır. Normal şartlarda yıllık izne kendi isteğinizle kesintisiz devam edemezsiniz. İzin bitiminde işe başlamanız gerekir.

Ancak içinde bulunulan süreç hem işveren hem de çalışan açısından zor bir süreç. Çalışma barışı ve iş ilişkisinin devamlılığı açısından iki tarafın da olaylara iyi niyetle yaklaşması gerekiyor. İki taraf da içinde bulunulan mevcut durumu kendi özel koşullarında objektif olarak değerlendirmeli.

Bu bağlamda, izninizin bitiminde özel durumunuzu da belirterek yeniden yıllık ücretli izin talebinde bulunabilirsiniz. İşvereniniz de işyerinde yapılan işin özelliğine ve sizin çalışmanıza olan ihtiyaca göre durumu değerlendirerek, kesintisiz olmasa da belirli aralıklarla izninizi kullandırabilir. Normal ücretli izninizin kullandırılmaması iş sözleşmenizi haklı nedenle feshetmeniz için gerekçe olur ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz. Ancak birikmiş izninizin tamamını kullanma talebinizin karşılanmamasının haklı neden oluşturmayacağını, ayrıca işyerinde virüsle ilgili tedbirler alınıyor ve sağlığınız açısından tehdit söz konusu değil ise çalışmaktan imtina edemeyeceğinizi değerlendiriyorum.

Hizmetlerin birleştirilmesi zorunlu

SORU: 6 Temmuz 1963 doğumluyum. 26 Nisan 1999-31 Ağustos 1999 arasında İsteğe bağlı olarak Bağ-Kura 125 gün prim ödedim. SSK giriş tarihim 20 Nisan 2000 olup SSK’ya da 5799 gün prim ödedim. Ve toplam günü doldurmak için işten ayrıldıktan sonra  Tekrar isteğe bağlı Bağ-Kura 20 Eylül 2017-30 Kasım 2017 arsında 71 gün daha prim ödedim. Toplam 5995 gün primim var. Geçen sene SGK’ya Bağ-Kur ve SSK primlerinin birleştirilmesi için dilekçe verdim.(Dilekçenin işleme girip girmediğini kontrol edebileceğim bir yer bulamadım.) Bu şartlarda SSK'dan 26 Nisan 2019’da emekli olabiliyorsunuz, o tarihten sonra dilekçe verebilirsiniz diye bir bilgi verdiler. Bu doğru mudur? Siz de kontrol edebilir misiniz?

MİTHAT

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız 6 Temmuz 2023’de emekli olabilirsiniz.

Askerlik durumunuz hakkında bilgi vermemişsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden önce 18 ay askerlik yapmış olmalısınız. Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 26 Ekim 2022’de emekli olabilirsiniz. Hizmet birleştirilmesi zorunludur. Emekli olmadan önce hizmetleriniz birleştirilir ve birleştirilen hizmetler üstünden emekli olursunuz. İşlerin uzamaması için emekli olmadan önce(örneğin 6 ay önce) hizmetlerinizin birleştirilmesini talep edebilirsiniz.

Tazminat için işverenin haksız yere emeklinin işine son vermesi lazım

SORU: 1989 sigorta girişli babam 3600 gün prim ve 60 yaş şartıyla emekli oldu. 2011’den beri emekli olduğu işyerinde çalışmaya devam ediyor. Acaba kıdem tazminatı alabilir mi?

HASAN

YANIT: Çalışan emekli kendi isteği ile işinden ayrıldığında kıdem tazminatı alamaz. Çalışan emeklinin kıdem tazminatı alabilmesi için ya işveren haksız yere iş akdini fesih edecek, ya da haklı bir nedenle(yıllık izin kullandırılmaması, fazla çalışma ücreti ödenmemesi, mobbing uygulanması vb. nedenle) iş akdini kendisinin fesih etmesi gerekiyor.

Aynı ay içinde iki işyerinde çalışılabilir

SORU: 25 Mayıs 1970 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1988 olup 5379 gün prim ödemem var. Fakat bunun 97 gününde aynı anda iki farklı yerde sigortam var. Askerliğimi 1990-1991 arasında yaptım. Ne zaman emekli olurum?

AHMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 50 yaşınızı dolduracağınız 25 Mayıs 2020’de emekli olabilirsiniz. Aynı anda iki işyerinden sigortalı çalışmanın sakıncası yok. Ancak ay içinde 30 günden fazla bildirilen gün 30 gün olarak dikkate alınır. Prime esas kazanç tutarı da prime esas kazancın üst sınırını aşmamak üzere birleştirilir. Bu nenenle iki işyerinden bildirilen 97 gün, ay içinde 30 günü aşmıyorsa problem yok. Ay içinde 30 günü aşıyorsa 30 günü aşan kısmı dikkate alınmaz. Şayet dikkate alınmayan gününüz varsa, priminizi emekli olmadan önce 5375 güne tamamlamanız gerekir.

Aynı sigortalılık statüsünden çift aylık alınamıyor

SORU: Annem eşinden dolayı Emekli Sandığından emekli maaşı almaktadır. Geçen sene annesi vefat ettiğinden dolayı, annesinin babasından dolayı Emekli Sandığından almakta olduğu maaşını da almak için Emekli Sandığına müracaat etti. Emekli Sandığı aynı sandığa bağlı kişilerin iki maaş alamayacağını belirterek babasının maaşını alamayacağını bildirdi.  Annem Emekli Sandığından emekli hem eşinden hem babasından maaş alamaz mı? Bu iki Maaşı alabilmek için mahkemeye başvursak bizden yana olumlu bir karar çıkabilir mi?  Aynı Sandığa bağlı iki maaşı alabilmek için kazanılmış mahkeme kararları var mıdır?

AYŞEGÜL

YANIT: Anneniz hem eşinden, hem de babasından olmak üzere Emekli Sandığından çift aylık alamaz. Dava açarak da sonuç alamazsınız. Çünkü bu durum yasa hükmü. Ancak annenizin yüksek olan aylığı tercih etme hakkı var. Eşi veya babasından biri farklı sigortalılık statüsünde(örneğin SSK’lı veya Bağ-Kurlu) olsaydı, iki aylığı da alabilirdi. Ne Emekli Sandığında, ne de diğer sigortalılık statülerinde eş ve ana veya babadan dolayı çift aylık alınamıyor.

Kendi isteği ile ayrılan ihbar ve kıdem tazminatı alabilir mi?

SORU: 3 Mayıs 1977  doğumluyum. İlk SSK’lı işe giriş tarihim 1 Aralık 1989 olup 120 gün prim ödemem var. 4 Kasım 1998 –30 Nisan 2004 arası Bağ-Kura 1976 gün prim ödedim. 21 Mayıs 2004’den bugüne kadar da SSK’ya 5450 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Ayrıca; 1999’dan önce sigorta girişim olduğu için, SGK’dan evrak alıp kıdem ve ihbar tazminatımı alabilir miyim?

HASAN

YANIT: 1 Aralık 1989 girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2029’da emekli olabilirsiniz. Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Yaş dışındaki şartları sağladığınızdan işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken bulunduğunuz yerdeki SGK il veya merkez müdürlüğünden alacağınız “ kıdem tazminatı alabilir yazısı” nı işveren ibraz etmekten ibarettir. Ancak işten kendi isteğinizle ayrılacağınızdan ihbar tazminatı alamazsınız.

Kısa çalışma Bağ-Kur’a geçme nedeni olur mu?

SORU: Uzun yıllardan beri SSK'lı olarak çalışıyorum. Aynı zamanda aileme ait ticari bir işletme üzerime kayıtlı. Dolayısıyla Bağ-Kur kaydım var ama hiç prim başlangıcım veya ödemem yok. İşyerimin gelişen ekonomik kriz dolayısı ile devletin sağladığı kısa çalışma ödeneği sistemine geçme ihtimali var. Bu durum benim SSK sisteminden çıkıp Bağ-Kur'a geçmeme neden olur mu? Bunu durdurmak için ne yapmam gerekir?

YANIT: Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde, çalışılmayan süreler için aylık olarak hesaplanıyor. Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreye orantılı olarak işveren ve İŞKUR tarafından ödeniyor.

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı sürelere ilişkin kısa ve uzun vadeli sigorta primi ödenmiyor, ancak genel sağlık sigortası primleri İŞKUR tarafından İşsizlik Sigortası Fonundan Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılarak ödeniyor.

Kısa çalışma döneminde hizmet sözleşmesi sona ermiyor. Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildiriliyor.

Kısa çalışma döneminde hizmet sözleşmesi sona ermediğinden, işyerinde kısa çalışma uygulaması yapılması ve kısa çalışma ödeneği almanız 4/a (SSK) kapsamındaki sigortalılığınızı sona erdirmez ve Bağ-Kur’a geçmenizi gerektirmez.

Askerlik borçlanması bir yıl erken emekli eder

SORU: 9 Şubat 1968 doğumluyum. 1988 yılında başlamak üzere 18 ay askerlik yaptım. Bağ-Kur girişim 1 Ocak 1997. Askerlik borçlanması yaparsam ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: Bağ-Kur başlangıç tarihiniz ile 1 Haziran 2002 tarihleri arasında kesintisiz olarak prim ödediğiniz varsayımıyla 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emeklilik için 25 tam yıl (9000 gün) prim günü ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 14 ay askerlik borçlanması yaparsanız emeklilik yaşınız 55’e iner. 9000 gün prim ödemiş olmak şartıyla 55 yaşınızı dolduracağınız 9 Şubat 2023 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Vergi indirimi alıp primi 3600 güne tamamlayacaksınız

SORU: 1971 doğumluyum. Yüzde 48 engelliyim. SSK girişim 1986’da olup 250 günde primim mevcut. Bu şartlar altında ne zaman ve nasıl emekli olabilirim?

CAHİT

YANIT: Maliyeden vergi indirim hakkı almanız halinde, 6 Ağustos 2003 itibariyle 12 yıldan fazla süredir sigortalı olan vergi indirimi almış engelli olarak emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Ve 3350 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Vergi levhalarıyla geçmişten Bağ-Kura kayıt olunamaz

SORU: 29 Ekim 1964 doğumlu babamın sigorta girişi 1 Ocak 1984 olup 3500 gün prim ödemesi var. Vergi levhası açılış 1 Ocak 1988,7 kapanış 2 Şubat 1992 Fakat Bağ-Kur kaydı yapılmamış. Tekrar vergi levhası açılış 1 Ocak 1996 kapanış 5 Nisan 2002 ancak yine Bağ-Kur kaydı yine yapılmamıştır.  Babam ne zaman emekli olabilir? Vergi levhalarından bir şey elde edebilir miyiz?

BİLAL

YANIT: Babanız vergi levhalarıyla Bağ-Kur kaydı yaptıramaz. Çünkü babanız gibi Bağ-Kur zamanında Kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü, 1 Ekim 2008’den itibaren başlatılıyor. Yeni bir kanun çıkmadığı sürece bu tarihten önceki bir tarih itibariyle Bağ-Kura kayıt mümkün değil. Babanız 100 gün daha prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Babanızın askerliği hakkında bilgi vermemişsiniz. Muhtemelen 18 ay askerlik yaptı. Askerlik süresini borçlanıp, 1185 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5225 güne tamamlayacağı tarihte emekli olması da mümkün.

Faaliyet devam ettiği sürece prim ödenmesi zorunlu

SORU: Temmuz 1972 doğumluyum. 1998’den buyana Bağ-Kurluyum. Yaşa takıldım. Yaşımı beklerken dükkânı mı çalıştırıp prim ödemesem olur mu?

SAFİYE

YANIT: Bağ-Kurlu olmayı gerektiren faaliyet devam ettiğini sürece prim ödenmesi gerekir. Vergi kaydınızı ve dükkânınızı kapatmadığınız sürece prim ödemek zorundasınız.

Ek Madde 5 kapsamında ödenen prim SSK’ya sayılıyor

SORU: 6 Haziran 1970 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 10 Ekim 1995’de olup 570 gün prim ödemem var. 10 yıldır da çiftçi Bağ-Kurluyum. Askerliğimi 1993-1995 arasında yaptım. Bu durumda SSK’ya geçsem ne zaman emekli olurum?

HASAN

YANIT: Ek Madde 5 kapsamında tarım sigortasına ödenen primler SSK’ya sayılıyor. Ek Madde 5 kapsamında 1260 gün prim ödeyip, askerlik sürenizin de 17 ayını borçlanmanız halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 1260 günden sonra prim ödemseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 6 Haziran 2024’de SSK’dan emekli olabilirsiniz.

Sigorta başlangıç tarihi ilk defa emeklilik primi ödenen gündür

SORU: SSK’lı işe başlama tarihim 1 Mayıs 1995’dir. Fakat adıma ilk prim ödemesi 1 Ağustos 1999’dur. .Bu durumda sigorta başlangıç tarihim 1995 mi? Yoksa 1999 mu oluyor.

AHMET

YANIT: Sigorta başlangıç tarihi kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına( malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına) ilk defa çalışma süresi bildirilen gündür. Bu nedenle sigorta başlangıç tarihi olarak; adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına çalışma süresi bildirilen 1 Ağustos 1999 tarihi dikkate alınacaktır.

Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok

SORU: 15 Eylül 1980 doğumluyum. SGK kayıtlarında işe başlama tarihim 1 Ekim 1996’dır. Şu ana kadar SGK’ ye yatırılan gün sayısı 0(sıfır). 5900 gün ve 53 yaşa tabisinin diyor sistem. Ben bu 5900 günü nasıl tamamlarım. Ev hanımıyım. 4A’dan emekli olmak istiyorum. 2033 yılında 53 yaşına girince gitsem SGK’ ya toplu olarak bu parayı yatırsam emekli olabilir miyim?

A.T.

YANIT: Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. Maalesef toplu prim ödeyerek emekli olamazsınız. 1996 girişinizde adınıza prim ödenmediğinden, girişiniz emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmaz. Bugün sigortalı olarak çalışmaya başlayıp 5400 gün prim ödemeniz şartıyla, 61 yaşınızı dolduracağınız 15 Eylül 2041’de emekli olabilirsiniz

Emekli aylığından feragat edilebilir mi?

SORU: SSK’dan emekli bayanım. Babam İş Bankası'ndan müdür emeklisiydi. Şubat 1987'de vefat etti. Babamdan yetim aylığı bağlatmak istedim fakat SSK'dan gelirim olduğu için banka yetim maaşı bağlanamayacağını söyledi. Feragat hakkımı kullanarak miktarca yüksek olan babamdan bağlanacak olan aylığı tercih edip, kendi aylığımdan vazgeçmek istiyorum. Böyle bir prosedür var mıdır? Bu durumda sağlıkla ilgili olarak bankanın haklarından mı faydalanacağım?

YANIT: Kendi emekli aylığınızdan feragat ederek babanızdan bağlanacak yetim aylığını tercih etme hakkınız yok. Ancak dul veya bekârsanız, 4/a (SSK) kapsamında tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başlayıp, emekli aylığınızı kestirebilirsiniz. 15-20 gün çalıştıktan sonra çalıştığınız işten ayrılırsınız. Yeniden başvurmadığınız sürece kendi emekli aylığınız bağlanmaz. Babanızdan aylık bağlanması için başvurduğunuzda sigortalı olarak çalışmıyor ve kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı almıyor olacağınızdan, babanızdan yetim aylığı bağlanması gerekir. Bu durumda sağlık yardımlarını da yetim aylığını bağlayacak olan banka emekli sandığı üzerinden alırsınız.

2022’de emekli olabilirsiniz

SORU: 1970 doğumluyum. Memuriyet başlangıç tarihim Kasım 1991’dir. Askerliğimi memuriyetten önce 18 ay olarak yaptım.  Askerliğimin tamamını borçlanarak bedelini yatırdım. Hangi tarihte emekli olabilirim?

SEZGİN

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Hizmet süreniz yeterli olduğundan 2022’de 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

SSK’dan emekli doktora ilave ödeme yapılır mı?

SORU: Emekli Sandığından emekli uzman hekimlere ilave ödeme verilmiş, ancak SSK emeklilerine bu hak tanınmamıştı. 25 yılını 657’de doldurup daha sonra istifa ederek SSK’lı olanlar bu duruma karşı yargı yoluna gitmişlerdi. Bu ilave ödemeyi kazandıkları konusunda duyumlar var, ancak kesin bir bilgim yok, doğru mudur? Ben 22 yıl 657 sonrası istifa ettim, 4 yıl SSK’lılıktan sonra tekrar 657’ye döndüm. 3 yıl daha çalışıp SSK emeklisi olsam bu hakkı kazanır mıyım, yoksa 3,5 yıl çalışıp 657 emeklisi olmak zorunda mıyım? SSK’lı iken primlerim tavandan ödenmişti.

YANIT: Emekli Sandığından emekli olan tabip veya diş tabiplerine yapılan ilave ödemenin SSK veya Bağ-Kur statüsünden emekli olanlar için öngörülmemiş olmasına ilişkin dava açılıp açılmadığını bilemiyorum. Ancak Emekli Sandığından tabip veya diş tabibi olarak emekli aylığı almalarına rağmen, emeklilik öncesi son prim ödemeleri SSK veya Bağ-Kur kapsamında olduğu için ilave ödeme yapılmayanlar tarafından açılan davalar var ve açılan davaların lehe sonuçlandığını söyleyebilirim.

İlave ödeme için Emekli Sandığından emekli olmanız, bunun için de SSK kapsamındaki çalışmanızdan sonra en az 3,5 yıl (1260 gün) Emekli Sandığı kapsamında hizmet süreniz olması gerekiyor. Aksi halde SSK statüsünden emekli olursunuz. Mevcut yasal düzenlemeye göre de SSK statüsünden emekli olduğunuzda ilave ödeme alamazsınız.

Priminiz yeterli 57 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 27 Mart 1979 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim SSK 4 Ağustos 1997 olup 6950 gün prim ödemem var. 1999-2000 arasında 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

İSMAİL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinden sonra olduğundan, borçlanma emekli olma şartlarını değiştirmez. Sadece primi artırır. Prim ödemenizde yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.

Varislere ölüm yardımı yapılır mı?

SORU: Ölen SSK emeklisi için varislerine ölüm yardımı yapılır mı? 700 Liralık belediye mezar makbuzu var. Ölenin eşi yok. Varisleri 18 yaş üstü, evli kız çocukları.

YANIT: SSK emeklisinin vefatı halinde ölüm yardımı (cenaze ödeneği), sırasıyla eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilmekte olup, kızlarına ölüm yardımı yapılır.

Kızlarından herhangi birinin Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ya da dilekçe ile SGK’ya başvurması yeterlidir. Mezar makbuzunu ibraz etmeye de gerek yok. Ölüm tarihi nüfus kütüğüne kaydedilmemişse, ölüm tarihini belirten ilgili makamlarca düzenlenen bir belgenin (defin ruhsatı, ölüm tutanağı vb.) SGK’ya verilmesi gerekir. 2020 yılı için 801 TL olan ödenek tutarı, kızlarına eşit olarak paylaştırılarak ödenir.

56 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız

SORU: 1 Mart 1980 doğumluyum. SSK’lı olarak işe 1 Ekim 1996’da girdim. O zamandan beri sigortalıyım. Şuanda 5850 gün prim ödemem var. 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum? Halen çalışmaktayım.

YUSUF

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kur kaydı yaptırmamak sorun olur mu?

SORU: Doğum tarihim 20 Ocak 1971. Sigorta başlangıcım 5 Mart 1995. Mevcut prim günüm 5270. Aktif olarak çalışmaya devam ediyorum. 2 Mart 2007 tarihinde vergi mükellefi oldum, bir yılı doldurmayan bir iş yaptım ve kapattım. Bu sürede Bağ-Kur’a kayıt yaptırmadım. Benim sorum, emeklilikte bu karşıma çıkar mı? Şimdiden bununla ilgili yapmam gereken var mı?

YANIT: 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık niteliği taşıdıkları halde, 1 Ekim 2008 tarihine kadar kayıt ve tescillerini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülükleri 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren başlıyor. 4/b kapsamında sigortalı olmanız gereken dönem 1 Ekim 2008 tarihinden önce olduğundan, bu dönemde 4/b kapsamında sigortalılık tescilinizi yaptırmamış olmanız emekliliğinizde sorun çıkarmaz.

Anneniz primini 3600 güne tamamlayıp 58 yaşı dolduracak

SORU: Annemin 1995 yılında sigorta başlangıcı bulunmaktadır. Arada yaklaşık 15 yıllık boşluk olup 2012 yılından 2014 yılına kadar olan sürede 560 günlük 4b hizmeti ve şuan 1700 gün olan ve devam eden 4a hizmeti vardır. Annem normal şartlarda nasıl emekli olabilir?

YAVUZ

YANIT: Annenizin doğum tarihini belirtmemişsiniz. 1995’deki girişinde prim ödemesi varsa, yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. 1340 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte 58 yaşını doldurması şartıyla emekli olabilir. Annenizin doğum tarihini, sigorta başlangıç tarihini( gün, ay, yıl olarak) ve çocuğu veya çocuklarının doğum tarihlerini ve çocuklarının doğum tarihlerinden sonraki iki yıllık sürelerde prim ödemesi olup olmadığını bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.

Göz kaybı malulen emeklilik sağlar mı?

SORU: SSK girişim 14 Şubat 2005. Şu anda 2333 gün uzun vadeli prim günüm mevcut. Halen çalışmaya devam ediyorum. Kaza sonucu tek göz kaybı sebebiyle malulen emekli maaşı alabilir miyim? Malulen emeklilik için ne yapmalıyım? SGK’ya başvurdum, sonucu ekte gönderdim.

YANIT: Malulen emeklilik için en az 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 prim günü ile malul sayılmak gerekiyor. Sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlıyorsunuz. Ancak bir de malul sayılmanız, bunun için de hastane sağlık kurulunca düzenlenen rapor ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmiş olduğunuzun, SGK Sağlık Kurulunca kabul edilmesi gerekiyor. İletiniz ekindeki belgeye göre SGK Sağlık Kurulunca malul sayılmamışsınız. Bu durumda malulen emekli olamazsınız.

Çalışma gücünüzün en az yüzde 40’ını kaybetmiş olduğunuz kabul edilir ve üçüncü derece engelli olarak vergi indirimi hakkı alırsanız, yaş şartı aranmaksızın 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 prim günü şartlarını sağladığınızda, engellilere sağlanan özel emeklilik şartlarıyla emekli olabilirsiniz.

1380 gün isteğe bağlı 1280 gün sigortalı çalışarak prim ödemelisiniz

SORU: SSK giriş tarihim 24 Temmuz 2003 olup 1840 gün prim ödemem var. Çalışmıyorum. 4500 prim gün ile SSK 'dan 59 yaşında nasıl emekli olabilir miyim? Kalan günlerimi isteğe bağlı Bağ-Kura mı ödemem gerekir?

SEVCAN

YANIT: Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 4500 günle emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaşı da doldurmanız gerekiyor. Belirttiğimiz şartlarda SSK’dan emekli olabilmeniz için, prim eksiğiniz olan 2660 günün 1380 gününü(46 ayını) isteğe bağlı olarak Bağ-Kura ödedikten sonra kalan son 1280 gününü sigortalı bir işte çalışarak ödemeniz gerekir.

Bağ-Kur prim ödemesi durdurulabilir mi?

SORU: 1995 Ekim ayından SSK girişim ve 4744 prim günüm var. 2016'da Bağ-Kur'a geçtim, toplam günüm 5800 oldu. Bağ-Kur primi ödemeye devam ediyorum. Kendi işimi yapıyorum, vergiye tabiyim, prim ödemeyi durdurabiliyor muyum?

YANIT: Bağ-Kur kapsamında sigortalı olmanızı gerektiren vergi mükellefiyetiniz devam ettiği sürece prim ödemeyi durduramazsınız. Ayrıca Bağ-Kur kapsamındaki prim ödemeniz 1259 günü aşarsa, emeklilik şartlarınız Bağ-Kur statüsüne göre belirlenir ve Bağ-Kur statüsünden emekli olmak durumunda kalabilirsiniz. Bağ-Kur kapsamında prim ödemeyi ancak işyerinizi devrederek ya da başka bir işyerinde 4/a (SSK) kapsamında çalışarak durdurabilirsiniz.

1500 gün daha prim ödemelisiniz

SORU: 1972 doğumluyum. Nisan 1986 ayında sigortalı oldum ve 3800 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MEHMET

YANIT: Nisan 1986 girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 1500 gün daha prim ödeyerek priminizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Ayrıca, 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

Banka sandığı mı sigorta mı?

SORU: 7 Mart 1979 doğumluyum. 1 Haziran 1989 sigorta girişim, sigortalı olarak 1071 günüm var. Sonrasında 16 Ağustos 2004’te özel bir bankada çalışmaya başladım, 31 Ekim 2016’da ayrıldım. 1 Ekim 2018’te ofis açtım ve Bağ-Kur’lu olarak halen çalışmaktayım. İşimi yılsonunda kapatıp, Bağ-Kur’la bağlantımı kesmeyi düşünüyorum. Banka çalışmalarımla sigorta çalışmalarımı birleştirdim. Bankadan “46 yaşımda, farklı iki kurumda çalışmamak şartı ile emekli olabilirsiniz” şeklinde yazımı aldım, ancak 12 senelik banka çalışmamla mı yoksa sigortadan mı emekli olmam daha avantajlı olur?

YANIT: Emekli olurken SSK, Banka Sandığı ve Bağ-Kur prim günleriniz birleştirilir. Son 2520 günlük prim ödemeniz daha çok hangi sigortalılık kapsamında olursa o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olursunuz.

Bağ-Kur kapsamındaki prim ödemeniz 1259 günü aşmadığı sürece, 46 yaşınızı doldurduğunuzda banka sandığından emekli olursunuz. Bağ-Kur prim gününüz 1259 günü aşarsa, emeklilik şartlarınız Bağ-Kur statüsüne göre belirlenir ve Bağ-Kur statüsünden emekli olmak durumunda kalabilirsiniz.

Sigortadan kastınız 4/a (SSK) statüsünden emeklilik ise 4/a kapsamında çalışmaya başlayıp, son 2520 günlük prim ödemenizin fazlasının 4/a kapsamında olması şartını sağlamalısınız. Ancak buna gerek yok. Banka sandığından bağlanacak emekli aylığınız sadece banka sandığına tabi hizmetiniz üzerinden değil, diğer prim günleriniz de birleştirilerek hesaplanacak. Hesaplama da 4/a emekli aylığı hesabı ile aynı olacak.

3600 günle 58 yası da doldurmanız gerekiyor

SORU: 16 Nisan 1964 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 17 Eylül 1987 olup 4111 gün primim var. Ancak iş bulamadığım için çalışamıyorum. 3600 günden emekli olabilir miyim? SSK’ya başvuru yaptığımda maaş alabilecek miyim?

NEŞE

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günden fazla priminiz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız 16 Nisan 2022’de emekli olabilirsiniz.

Polis okulunda geçen süre borçlanılabilir mi?

SORU: 1998 yılında Samsun Polis Okulundan mezun oldum ve polis memuru olarak göreve başladım. Polis okulunda 9 ay süre eğitim gördüm. Bu süreyi borçlanarak hizmet süresinden saydırabilir miyim?

YANIT: Polis nasbedilmek üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde polislik eğitimine tabi tutulan adaylar, 2 Ağustos 2013 tarihinde yapılan yasal düzenleme ile bu tarihten itibaren 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı sayılmaya başlandı. Eğitimlerini tamamlayıp göreve başlayanların eğitim merkezlerinde geçen eğitim süreleri sigortalılıklarından sayılıyor. Ancak bu tarihten önce Polis Eğitim Merkezlerinde polislik eğitiminde geçen süreler için borçlanma hakkı verilmedi. Dolayısıyla polis okulunda geçen sürenizi borçlanarak hizmetinize saydıramazsınız.

2330 gün daha prim ödemelisiniz

SORU: 26 Aralık 1971 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Ocak 1988 olup 3045 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

İLKER

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 2330 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

İkramiye hesabında hangi yılın parametreleri dikkate alınır?

SORU: 27 Aralık 1971 doğumluyum. Memuriyet başlangıcım 19 Ağustos 1993, ayrılışım 28 Şubat 2019. Hizmet süremi tamamladım ve yaşımın dolacağı tarihi bekliyorum, yani EYT’liyim. Yaşımı doldurduğum tarihte emekli ikramiyemi alırken, 2019 yılı rakamları ile mi hesaplanacak, yoksa yaşımın dolacağı tarihteki (2025 yılı) güncel katsayılarla mı hesaplanacak?

YANIT: Emekli ikramiyeniz, görevden ayrıldığınız tarihteki derece/kademe ve göstergeniz ile emekli aylığınızın bağlanacağı tarihteki memur maaş katsayıları esas alınarak hesaplanacak.

Diğer bir deyişle, görevden ayrıldığınız 2019 yılındaki derece/kademe ve göstergeniz ile emekli olacağınız 2025 yılındaki memur maaş katsayıları esas alınarak hesaplanacak.

SSK’ya 7000, Bağ-Kura 9000 gün prim ödemeniz gerek

SORU: 1979 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 14 Eylül 2006 olup SSK’ya 1727 gün prim ödemem var. Şuan esnafım olduğumdan Bağ-Kurluyum. Bağ-kurada da 2167 gün prim ödemem var. Emekli olmak için, hangi şartlara tabiyim. Ve SSK’dan emekli olmak için, Bağ-Kura prim ödemeyi bırakıp sigortalımı olsam?

YAVUZ

YANIT: SSK da da Bağ-Kurda da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız. Ancak emekli olmak için SSK’da 7000 gün, Bağ-Kurda 9000 gün prim ödemeniz gerekir. Bağ-Kurlular faaliyetlerine son vermeden sigortalık bir işte çalışarak SSK’ya prim ödeyebiliyor. Son 1260 günü sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya ödemek şartıyla, 3106 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz.

Düzeltilmiş yaş emeklilikte esas alınır mı?

SORU: Sigorta girişim 1983 yılında oldu. Girişim var, fakat primler yatırılmadığından dolayı mahkemeye verdim ve kazandım. Ancak 1983 yılını çıraklık kısmına dahil edip, 1990 yılına tescil edildi. 1983 yılında işe girdiğimde  doğum tarihim 1972 olarak yanlış yazılmıştı ve ben bunu da 1985 yılında mahkemeye verdim, ana  yaşım olan 1968 olarak düzeltildi. Şimdi benim emekliliğimde doğum tarihim 1968 olarak mı yoksa 1972 olarak mı dikkate alınacak? Şayet 1990 girişli, 1972 doğumlu olarak dikkate alınırsa tekrar mahkemeye verme hakkım var mıdır?

YANIT: Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilişkin yaş ile ilgili hükümlerin uygulanmasında, ilk defa uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olunan tarihte, nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihi esas alınıyor. İlk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunan tarihten sonra kesinleşen mahkeme kararlarındaki yaş tashihleri (düzeltmeleri) dikkate alınmıyor.

Verdiğiniz bilgilerden yaş düzeltmesini 1985 yılında yaptırdığınız, dolayısıyla yaş düzeltmenizin, ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olduğunuzun mahkeme kararıyla kabul edildiği 1990 yılından önce kesinleştiği anlaşıyor. Bu durumda ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olduğunuz tarihte nüfus kütüğünde düzeltilmiş doğum tarihiniz (1968 yılı) kayıtlı olacağından, emeklilik işlemlerinizde doğum tarihiniz olarak 1968 yılının dikkate alınması gerekir. Aksi halde dava açmanız söz konusu olabilir.

53 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: Eylül 1971 doğumluyum. 16 Ağustos 1993 sigorta başlangıcımla 6500 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1991-1992 arasında yaptım. Askerlik borçlanması yapsam ne zaman emekli olabilirim?

FUAT

YANIT: Askerlik sürenizin 9 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, Eylül 2024’de 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Eski belediye başkanlarının makam tazminatı

SORU: 1999-2004 yılları arasında belde belediye başkanlığı yaptım. 2016 yılında SSK’dan emekli oldum. 1 Eylül 1960 doğumluyum. Makam tazminatı ne zaman bağlanmalı? Ayrıca belediye başkanlığı yaptığım belde, ilimiz büyükşehir olunca bir ilçeye bağlı mahalle oldu. Makam tazminatı, belde statüsünde mi, ilçeye bağlandığımız için ilçe statüsünde mi ödenir?

YANIT: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4. maddesinin onbirinci fıkrasında, 2008/Ekim ayından önce, seçimler neticesinde belediye başkanı olarak görev yapmış olup, sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta olanlar ile daha sonra emekli olacaklardan 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunun mülga 39. maddesindeki şartları yerine getirenlere, yine 5434 sayılı Kanunun mülga ek 68. maddesinde belirtilen şartlar da dikkate alınarak, emsali belediye başkanının almakta olduğu makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarının, almakta oldukları emeklilik veya yaşlılık aylıklarına ilave edilmek suretiyle ödeneceği öngörülmüştür.

Makam tazminatı ödemesi için, 5434 sayılı Kanunun;

- Mülga 39. maddesine göre, kadın ise 58, erkek ise 60 yaş ve 9000 gün veya kadın ve erkek için 61 yaş ve 5400 gün,

- Mülga ek 68. maddesine göre de, en az iki yıl belediye başkanlığı görevinde bulunma,

şartlarının yerine getirilmesi gerekiyor.

5510 sayılı Kanunun geçici 4. maddesinde aranan şartları;

- 2008/Ekim aybaşı itibariyle (özel sektörden emekli olanlar için 1 Ekim 2008, kamu sektöründen emekli olanlar için 15 Ekim 2008 tarihinden itibaren) yerine getirenler, 2008/Ekim aybaşı itibariyle,

- 2008/Ekim aybaşından sonra yerine getirenler, şartları sağladıkları tarih itibariyle,

makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı almaya hak kazanıyorlar.

Aranan şartlardan, 2008/Ekim ayından önce seçilmiş olarak belediye başkanlığı yapmış ve bu görevi en az iki yıl sürdürmüş olma şartlarını sağlıyorsunuz. Toplam prim gününüz 9000 günün üzerinde ise 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2020 tarihinde, 9000 günden az ancak 5400 gün ve üzerinde ise 61 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2021 tarihinde, makam tazminatı ve buna bağlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı almaya hak kazanırsınız.

Toplam prim gününüze göre doldurmanız gereken 60/61 yaşınızı doldurduğunuzda, emeklilik dosyanızın bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurabilirsiniz.

Yasal düzenlemede, emsali belediye başkanının almakta olduğu tazminat tutarlarının ödenmesi öngörülmüş olup, ödenecek tazminat tutarlarının belirlenmesinde, fiilen görev yapılan dönemde geçerli olan belediye yapılanma çeşidi esas alınmaktadır.

Fiilen belde belediye başkanı olarak görev yaptığınızdan, tazminatınız belde belediye başkanı statüsünden ödenecektir.

Prim yeterli ancak 57 yaşta dolacak

SORU: 11 Kasım 1979 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Kasım 1997 olup 5565 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

ALİ

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz dahi 57 yaşınızı dolduracağınız 11 Kasım 2036’da emekli olabilirsiniz.

SSK’lı babadan emekli kızına aylık bağlanır mı?

SORU: Üç yıl önce Emekli Sandığından emekli oldum. Eşimden ayrıldım. Babam SSK emeklisi idi. 1994 yılında vefat etti. Annem halen babamdan dul maaşı alıyor. Bana babamdan maaş bağlanır mı?

YANIT: SSK emeklisi babadan kız çocuğuna aylık bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmasının yanı sıra, sosyal güvenlik kanunları kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor.

Eşinizden ayrılmış olsanız da kendi sigortalılığınız nedeniyle Emekli Sandığından emekli aylığı aldığınızdan SSK emeklisi babanızdan aylık bağlanmaz.

Ya primi 5375 güne tamamlayacak ya da 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1966 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim Aralık 1986’dır. 2004-2008 arası Bağ-Kura 1472 gün prim ödedim. 2012’den sonra SSK’ya 1570 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olurum?

AHMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 2333 gün daha prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 558 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Fazla ödenen primler geri alınabilir mi?

SORU: 2016 Şubat ayında 8400 prim gün sayısı ile SSK'ya başvuru yaptım, 5400 prim gün sayısı ile emekli oldum. 5400 günden artan günlerin prim tutarını SSK'dan talep edebilir miyim?

YANIT: Emekliliğe hak kazanmak için aranan prim günü şartı olarak belirlenen gün sayısı, asgari prim gün sayısıdır. Emekli aylığının hesabında, emeklilik başvuru tarihi itibarıyla mevcut olan prim gün sayısı dikkate alınır. Bu nedenle de emeklilik için gereken prim gün sayısını aşan günlerin primi iade edilmez.

Her ne kadar emekliliğiniz için gereken prim gün sayısı 5400 gün olsa da emekli aylığınızın hesabında 8400 olan prim gününüz dikkate alınmış, aylık bağlama oranlarınız 8400 gün üzerinden hesaplanmıştır.

Borçlanmazsanız 54, borçlanırsanız 53 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 3 Haziran 1967 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Şubat 1994 olup 8202 gün prim ödemem var. Askerliğimi 26 Mayıs 1989-26 Kasım 1990 arasında yaptım. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman, borçlanmazsam ne zaman emekli olabilirim?

MEHMET

YANIT: Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 3 Haziran 2021’de emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 430 gününü borçlanmanız halinde, 53 yaşınızı dolduracağınız 3 Haziran 2020’de emekli olmanız da mümkün.

Primi 5900 güne tamamlayıp 57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1978 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 20 Aralık 1997 olup 3914 gün prim ödemem var. Şuan çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum?

MUSTAFA

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 1986 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 2035’de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Askerlik borçlanması erken emekli eder mi?

SORU: 10 Şubat 1977 doğumluyum. 1994 yılından staj sigortam var. 21 Ağustos 1997 tarihinden başlayarak 18 ay askerlik yaptım. 1 Nisan 1999’dan başlayarak 650 gün 4/a (SSK) hizmetim var. Daha sonra 2003 yılından başlayan 7 yıl (2520 gün) tarım Bağ-Kur ödemem var. 2019 yılından bu yana 4/a hizmetim devam ediyor. Toplam kaç gün prim ödemem gerekiyor, kaç yaşında emekli olurum? Askerlik borçlanması yapmam halinde kaç yaşında emekli olurum?

YANIT: Staj sigortanız, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmaz. 1 Nisan 1999 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. En az 5975 gün prim ödemiş olmak koşuluyla 58 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2035 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Askerlik sürenizin 130 gününü borçlanırsanız, emeklilik yaşınız 57’ye, prim şartınız 5900 güne iner. Bu durumda 57 yaşınız dolduğunda, yani bir yıl daha erken emekli olabilirsiniz. Prim gününüz eksik kalırsa, askerliğinizin kalan süresini de borçlanabilirsiniz.

Çırak sigortasında emeklilik primi ödenmiyor

SORU: Ocak 1980 doğumluyum. İşe giriş tarihim Temmuz 1995 elimde SSK kartım var. Ancak çalıştığım iş yeri beni askere gidene kadar çıraklık sigortasında göstermiş. Geriye dönük bir şeyler yapabilir miyim?

ENGİN

YANIT: Çırak sigortasında kişileri emekli eden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmaz. Ancak çırak döneminde alınan sigorta sicil numarası emekli olana kadar kullanılır. Çırak sigortasında, kısa vadeli sigorta kollarına prim ödenerek çırak; hastalık, iş kazası ve meslek hastalığı risklerine karşı güvenceye alınır. Sonuç olarak, çırak sigortası için geriye dönük yapacağınız bir iş ve işlem bulunmuyor.

FHZ süresi sigorta başlangıcını geri çeker mi?

SORU: Sigorta başlangıcım yedek subay okulu sonrası 15 Mart 1993 tarihi olarak gözükmekte olup, yedek subay okulunda geçen 3 aylık süreyi borçlanıp hizmet başlangıcımı 2 Aralık 1992 tarihine çektim. Toplam 68 gün fiili hizmet süresi zammı süresi, benim sigorta başlangıç tarihimi 34 gün geriye çekerek 29 Ekim 1992 olarak değiştirir mi?

YANIT: Sigorta başlangıcından önce yapılan askerlik süresi borçlanmalarında, sigorta başlangıç tarihi borçlanılan süre kadar geri gelir, ancak borçlanılan süreler ilgili aylara maledilir, yani ilgili ayların prim günleri sayılır. Buna göre, 15 Mart 1993 olan Emekli Sandığı kapsamındaki sigorta başlangıç tarihiniz, 3 aylık askerlik borçlanmasıyla 3 ay geri gelir ve 15 Aralık 1992 olur. Hizmet dökümünüzde 2 Aralık 1992 tarihinin gözükmesi, borçlandığınız sürelerin sınıf okulunda olduğunuz 1992 Aralık ve 1993 Ocak-Şubat aylarına maledilmiş olmasından kaynaklanıyor.

Yedek subaylık döneminize ilişkin olarak hak kazandığınız 68 günlük fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süresinin tamamı prim gün sayınıza eklenirken, yedek subay okul dönemi borçlanmasıyla 15 Aralık 1992 tarihine geri gelen sigorta başlangıç tarihiniz, farazi olarak 68 gün daha geri gelir ve 7 Ekim 1992 olur. Buna göre de emeklilik yaşınız 54’ten 53’e iner.

Yurtdışı borçlanmasıyla kıdem tazminatı

SORU: 1 Ocak 1996 SSK girişliyim. 2003-2006 yıllarında Amerika’da çalıştım. 2007 yılında Türkiye’ye dönüp, çalışmaya başladım ve halen çalışmaktayım. Türkiye’de SSK’lı olarak toplam 2631 prim günüm var. 15 yıl ve 3600 günle kıdem tazminatından yararlanabilmek için Amerika’daki çalışma günlerimi borçlanarak 3600 günü tamamlayıp kıdem tazminatı için başvurmayı plânlıyorum, böyle bir şey mümkün mü? Ayrıca, yurtdışı borçlanma tutarı olarak ne kadar ödeme yapmam gerektiği ve alabileceğim kıdem tazminatı tutarının ne kadar olabileceği konusunda bilgi verebilir misiniz? Aylık brüt ücretim 6.870 TL’dir.

YANIT: Yurtdışı borçlanmasıyla 3600 prim gününü tamamlayabilir, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günüyle kıdem tazminatına hak kazanarak işten ayrılabilirsiniz.

Yurtdışı borçlanmasına ilişkin olarak, borçlanacağınız her bir gün için günlük asgari ücret (98,10 TL) ile günlük asgari ücretin 7,5 katı (735,75 TL) arasında kalmak koşuluyla, belirleyeceğiniz kazanç tutarının yüzde 45'i kadar prim ödersiniz.

Çalışmakta olduğunuz işyerindeki çalışma sürenizin her tam yılı için 30 günlük ücretiniz tutarında, bir yıldan artan süre için oransal olarak kıdem tazminatı ödenir. Ancak her bir çalışma yılı için ödenecek tazminat tutarı 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren 6.730,15 TL olan kıdem tazminatı tavanını aşamıyor. Brüt ücretiniz kıdem tazminatı tavanının üzerinde olduğundan, kıdem tazminatınızın hesabında 6.730,15 TL olan tavan tutar dikkate alınır.

56 yaşı dolduracaksınız

SORU: 30 Haziran 1978 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Aralık 1996 olup 3321 gün prim ödemem var. 18 ay askerlik yaptım. Hangi şartlarda emekli olurum? 

TAYFUN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 2504 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 30 Haziran 2034’de emekli olabilirsiniz.

EYT’li hangi koşulda yetim aylığı talep edebilir?

SORU: EYT’li kişi, emekli aylığı bağlanıncaya kadar hangi koşullarda, emekli olmuş ve ölmüş anne ve/veya babasından maaş bağlanmasını talep edebilir?

YANIT: Emekli olan anne ve/veya babanın vefatı halinde kız çocuğuna aylık bağlanması için aranan şartlar, anne veya babanın SSK ve Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı emeklisi olmasına göre değişiyor.

Aranan ortak şart, kız çocuğunun evli olmaması, evli olmakla birlikle sonradan boşanmış veya dul kalmış olması. Dolayısıyla evli olan kız çocuğuna hiç bir statüden yetim aylığı bağlanmıyor. Diğer şart ise, Emekli Sandığı statüsünden bağlanacak yetim aylığında, kız çocuğunun Emekli Sandığına tabi çalışmıyor olması; SSK veya Bağ-Kur statüsünden bağlanacak yetim aylıklarında ise herhangi bir sigortalılık kapsamında çalışmıyor olması.

Buna göre, evli olmayan, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olan EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) kız çocuğuna, yaşını beklerken SSK veya Bağ-Kur kapsamında çalışıyor olsa da Emekli Sandığı emeklisi olan anne veya babasından yetim aylığı bağlanır. SSK veya Bağ-Kur emeklisi olan anne ve/veya babasından aylık bağlanması için ise herhangi bir sigortalılık kapsamında çalışmıyor olması gerekiyor.

700 gün daha prim ödeyip 57 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 18 Temmuz 1982 doğumluyum. SSK giriş tarihim 1 Eylül 1997 olup 5200 gün prim ödemem var. Normal şartlarda ne zaman emekli olurum?

MEHMET

YANIT: 1997’deki girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 700 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yurtdışı borçlanmasıyla SSK’dan emeklilik şansı yok

SORU: Oğlum SSK’lı olarak Şubat 1990’da işe başladı. 1997 yılına kadar toplam 955 gün prim ödemesi var. 1997 yılında Amerika’ya gitti ve o zamandan beri Amerika’da çalışmakta. Türkiye’de SSK’lı olarak emekli olma şansı var mıdır, varsa koşulları nedir? Ödediği sigorta primlerini geri alabilir mi, alabilirse ne yapmalıdır?

YANIT: Oğlunuzun borçlanacağı yurtdışı çalışma süreleri Bağ-Kur kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirileceğinden, yurtdışı borçlanmasıyla SSK statüsünden emekli olması maalesef mümkün değil. Ancak Türkiye'ye dönüp, emekliliği için gereken prim gün sayısının son 1260 gününü SSK kapsamında çalışarak tamamlaması halinde SSK statüsünden emekli olması mümkün olabilir. SSK statüsünden normal emekliliği için 5525, yaştan emekliliği için ise 3600 prim günü gerekiyor.

Yurtdışı borçlanmasıyla, 5400 prim gününü tamamlayıp 58 yaşını doldurduğunda Bağ-Kur statüsünden emekli olmaya hak kazanması mümkün olabilir.   

Emekliliği için gereken prim gününü tamamlayamaması durumunda, 60 yaşı dolduğunda, ödenen primlerin emeklilik sigortasına ait olan yüzde 20’lik kısmının iadesini talep edebilir. İade edilecek prim tutarına 1 Ekim 2008 tarihine kadar faiz hesaplanmaz. 1 Ekim 2008’den iade tarihine kadar geçecek süre için güncelleme katsayına göre faiz hesaplanır.

2543 gün daha prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 6 Ağustos 1983 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 19 Ocak 2006 olup 4457 gün prim ödemem var.

HÜSEYİN

YANIT: 2543 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 43 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Prim ödemeyi kesin ve yaşınızı bekleyin

SORU: 27 Şubat 1963 doğumluyum. 1 Ağustos 1995 tarihinde sigortalı, 1 Kasım 1995’ten itibaren isteğe bağlı sigortalı oldum. 1 Ekim 2008’den itibaren 4/b isteğe bağlı olarak prim ödemeye devam ettim. 4/b’ye geçtiğimde 4510 gün ödemem vardı. 4/b’de ise ödemelerim toplamı şu anda 4110 gündür. Toplam 8620 gün prim ödemiş oldum. Hangi tarihte emekli olmaya hak kazanırım?

YANIT: Emeklilik planlamanızı maalesef iyi yapamamışsınız. Boşuna fazladan prim ödemiş ve halen de ödüyorsunuz. Emekliliğinizi 4/a (SSK) statüsünden emeklilik üzerine planlayabilir ve daha az prim günüyle daha erken emekli olabilirdiniz.

Şöyle ki; 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 prim günü ve 55 yaş şartlarına tabiydiniz. 1 Ekim 2008’den itibaren 1240 gün 4/b kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödediğinizde (10 Mart 2012’de), hem 5750 prim gününü tamamlamış hem de son 2520 gün içinde daha çok 4/a kapsamında prim ödemiş olma şartını sağlamış olurdunuz. 55 yaşınız 27 Şubat 2018 tarihinde, 25 yıllık sigortalılık süreniz de 1 Ağustos 2020 tarihinde dolar ve 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanırdınız.

4/b (Bağ-Kur) statüsünden normal emeklilik için 9000 prim günü ve 55-56 yaş, yaştan emeklilik için ise 5400 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Normal emeklilik için yaşınız dolmuş ama 9000 gün için 380 gün daha prim ödemeniz gerekiyor. Oysa yaştan emekliliğiniz için 5400 prim gününüz var ve 380 gün sonra 58 yaşınız da doluyor. Prim gününüz 5400 günden fazla olduğundan isteğe bağlı prim ödemenizi hemen sonlandırıp, 58 yaşınızı dolduracağınız 27 Şubat 2021 tarihinde emekli olmaya hak kazanabilirsiniz.

SSK’ya da 1260 gün prim ödemelisiniz

SORU: 1 Ağustos 1973 doğumluyum. SSK(4/a) başlangıç tarihim 19 Eylül 1996 olup 2000’e kadar 2000 gün prim ödedim. 2005-2018 arası Bağ-Kura(4/b) 5000 gün prim ödemem var. Ağustos 1993’de 18 ay askerlik yaptım. Şimdi SSK’dan ne şekilde emekli olurum? Bu aydan itibaren SSK’ya (4a’ya) geçsem ne kadar prim ödeyip yaşı bekleyebilirim?

ALİ

YANIT: Sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün(3.5 yıl) prim ödemeniz ve askerlik sürenizin de 10 ayını borçlanmanız halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan 1260 günden sonra prim ödemeseniz de, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Ağustos 2028’de emekli olabilirsiniz.

Vergi indirimi alıp emekli olabilir miyim?

SORU: 1969 doğumlum. SSK girişim 1985, primim 2890 gün. Yüzde 40.2 engelli raporum var. Vergi indirimi alıp, askerliğimi borçlanıp 3600 günle emeli olabilir miyim?

YANIT: Vergi indirimi alarak emeklilik için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarına tabisiniz. Sigortalılık süreniz 15 yıldan fazla olduğundan, vergi indirimi alırsanız, 3600 prim günüyle emekli olabilirsiniz. Eksik prim gününüz için askerlik borçlanması yapabilirsiniz.

5300 günle 45 yaşı, 3600 günle 58 yaşı doldurmanız gerek

SORU: Sigorta başlangıç tarihim10 Ekim 1988 olup 2733 gün prim ödemem var. 90 günde isteğe bağlı ödemiştim. Ama SSK görünmüyor dedi. 31 Mayıs 1991 ve 16 Eylül 1996 doğumlu iki kızım var. Emekli olabilme şartım nedir? Acaba çocuklara doğum borçlanması yapabiliyor muyum? İlk çocuğumda çalışıyordum. İkinci çocuğumda çalışmıyordum. Çocuk 2.5 yaşındayken tekrar sigortalı işe girdim.

AYŞE

YANIT: Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödenmeyen boş günleri borçlanma hakkınız var. İkinci doğumunuzu borçlanarak 720 gün kazanabilirsiniz. Borçlanmadan sonra 1847 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte 45 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 45 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, doğum borçlanmasından sonra 147 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün. Görünmeyen 90 gün isteğe bağlı prim ödemenizin makbuzlarını bularak dosyanıza işletebilirsiniz.

SSK’ya ne zaman geçmeliyim?

SORU: 17 Mart 1972 doğumluyum. SSK başlangıcım 1990, prim gün sayım 3249. 2005 yılında Bağ-Kur’lu oldum. 5357 prim günüm var ve halen Bağ-Kur’luyum. SSK statüsünden emekli olmak istiyorum. Bu şartlarda ne zaman emekli olurum ve ne zaman SSK’ya geçmem gerekir?

YANIT: SSK (4/a) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabisiniz.

Sigortalılık süreniz ve prim gününüz dolmuş. Ancak emeklilik statüsü, son 7 yıllık (2520 günlük) prim ödemesine göre belirlenip, daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim ödenmiş ise o sigortalılık statüsünden emekli olunduğundan, Bağ-Kur'dan sonra en az 1260 gün SSK kapsamında prim ödemiş olmanız gerekiyor.

52 yaşınız 17 Mart 2024 tarihinde doluyor. 52 yaşınız dolduğunda 3,5 yıl (1260 gün) SSK kapsamında prim ödemiş olma şartını sağlayabilmeniz için en geç 17 Eylül 2020 tarihinde SSK kapsamına geçmeniz gerekiyor.

Primi 3600 güne tamamlamanız lazım

SORU: 1962 doğumluyum. 18 ay askerlik yaptım. SSK başlangıcım 1979’de olup 600 gün prim ödemem var. Sigortalı çalışmadığıma pişmanım. Sigortalı bir iş arıyorum. Bu gün işe başlasam hangi tarihte emekli olurum? Kaç yıl çalışmam lazım?

HASAN

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi borçlanıp, sigortalı çalışarak 2460 gün daha prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yurtdışında yaşayan kız çocuğu yetim aylığı alabilir mi?

SORU: Çifte vatandaşlığı olan kadın halen Almanya’da yaşıyor. Almanya’da çalışıp emekli olmuş ve oradan emekli maaşı alıyor. Alman olan kocası vefat etmiş ve ondan da dul maaşı alıyor. Türkiye’de Emekli Sandığından emekli olan babası vefat etti. Bu durumda babadan da yetim maaşı alabilir mi?

YANIT: 1 Ekim 2008 tarihinden önce 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre iştirakçi olanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre işlem yapılmakta olup, bunların aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması hakkında 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanıyor.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için aranan koşul, evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmasının yanı sıra Emekli Sandığına tabi çalışmaması ve kendi çalışmasından dolayı Emekli Sandığından aylık almıyor olması. Çifte vatandaş olmak, yurtdışında yaşadığı ülkenin sosyal güvenlik kanununa göre emekli ve/veya dul aylığı alıyor olmak, Emekli Sandığından yetim aylığı almaya engel değil. Buna göre, sorunuzdaki kadın vefat etmiş olan Emekli Sandığı emeklisi babasından yetim aylığı alabilir.

5400 günle 58 yaşı dolduracağınız tarihte emeklisiniz

SORU: 11 Haziran 1975 doğumluyum. 4 Nisan 1994’de SSK’lı oldum.  6 Mart 1995’de 550 gün askerlik  yaptım. Toplam SSK primim 967 gündür. 24 Aralık 2004 tarihinden bu güne kadar kendi iş yerimi açtım  ve halen devam etmekteyim. 24 Aralık 2004 tarihinden itibaren kesintisiz bağ-kura prim yatırıyorum. Ne zaman emekli olabilirim?

ATAKAN

YANIT: Bağ-Kurda emekli olma şartlarını 1 Haziran 2002 tarihi itibariyle sahip olunan prim gün sayısı belirliyor. Bu tarih itibariyle prim ödeme gün sayınız bilinmeden emekli olabileceğiniz yaşı hesaplamak mümkün değil. Ancak, 5400 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, 58 yaşınızı dolduracağınız 11 Haziran 2033’de emekli olabileceğinizi belirtebiliriz. 1 Haziran 2002 itibariyle prim gün sayınızı bildirirseniz sorunuza daha net cevap verebiliriz.

Hizmet birleştirerek emekli olursanız emekli ikramiyesi alamazsınız

SORU: Ben polis memuru iken ihraç edildim. Görev sürem askerlik ve yıpranma ile birlikte 25 yıl 3 ay 15 gün herhangi bir sigorta birleştirme yok. Benim sorum ne zaman emekli olurum maaşımı ve tazminatımı alabilir miyim? 2.sorum şuan sigortalı bir iş bulsam çalışsam tazminatım yanar mı?

FATİH

YANIT: Emekli olacağınız tarihi hesaplayabilmek için, doğum, memuriyete başlama ve askerlik tarihlerininiz( gün, ay, yıl olarak) ile askerlik sürenizin bilinmesi gerekiyor. Bu bilgiler olmadan emekli olacağınız tarihin hesaplanması mümkün değil.

Sadece memuriyet hizmetiniz ile emekli olmanız halinde emekli ikramiyenizi alabilirsiniz. Ancak sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya prim ödeyip veya bağımsız olarak kendi nam ve hesabınıza çalışarak Bağ-Kura prim ödeyerek hizmetlerinizi birleştirerek emekli olmanız halinde, emeklilik ikramiyesi ödenmez. Bu durumda emekli ikramiyenizi yargı yoluyla almanız mümkün olabilir. Çünkü yargı emekli olmaya yetecek kadar memuriyet hizmeti olanlara emekli ikramiyesi ödenmesi yönünde kararlar vermekte.

Emekli olacak kadar primi olan prim iadesi alamaz

SORU: 15 Haziran 1961 doğumluyum. SSK başlangıcım 22 Ekim 1991 olup 4254 gün prim ödemem var. Primlerimi geri alma şartlarına sahip miyim? Aydınlatırsanız sevinirim.

İBRAHİM

YANIT: Emekli olmak için aranan yaşı doldurduğu halde emekli olacak kadar primi olmayanlar, talep etmeleri halinde ödedikleri prim, “yaşlılık toptan ödemesi” adı altında kendilerine iade edilmektedir. Yaş haddinden emekli olmak için aranan 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan prim iadesi alamazsınız. Bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız 15 Haziran 2021’de emekli olabilirsiniz.

Yıpranma süresi emekli aylığına katkı sağlar mı?

SORU: 1981-1990 arasında 212 sayılı Basın Yasasına tabi olarak çalıştım. SSK'dan 2890 çalışma günüm var. 1990 Kasım ayından bugüne devlet üniversitesinde öğretim üyesi olarak çalışıyorum. SSK'daki prim gün sayıma basın sektöründeki çalışma için verilen 720 gün yıpranma payını da ekleterek hizmet birleştirmesi ile emekli olduğumda, bu durum emekli maaşıma ya da emeklilik ikramiyeme katkı sağlar mı?

YANIT: 1 Ekim 2008 tarihi öncesinde 506 sayılı Kanunun ek 5. maddesine göre basın çalışanlarına verilen ilave süre (yıpranma), fiili hizmet süresi değil, itibari hizmet süresiydi. Dolayısıyla hak kazanılan yıpranma süresi fiili hizmet süresini artırmıyor, sigortalılık süresini artırıyor. Emekli Sandığı statüsünden emeklilik şartlarının tespiti ile emekli aylığı ve ikramiye hesabında, sigortalılık süresi değil, fiili hizmet süresi dikkate alınıyor. Bu nedenle de hak kazandığınız itibari hizmet (yıpranma) süresi, emekli aylığınıza ve emekli ikramiyenize katkı sağlamaz.

Emeklilik yaşınızı 55’e düşürebilirsiniz

SORU: 1 Ekim 1974 doğumluyum. SSK giriş tarihim 24 Ocak 1997 olup 6950 gün prim ödemem var. 1994-1995 arasında 19 ay askerlik yaptım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

AHMET

YANIT: 5825 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 430 gününü borçlanmanız halinde, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Staj sigortası borçlanmaya engel olur mu?

SORU: 28 Şubat 1971 doğumluyum. 4 Nisan 1993’ten beri aynı işyerinde çalışıyorum. Yaklaşık 9500 prim günüm var. 28 Şubat 2025’te yani 54 yaşımda emekliliği hak edeceğim. Kafama takılan, Eylül 1987’den staj sigortası girişim var ve aynı sigorta numarasını kullanıyorum. 1991-1992 yıllarında 15 ay askerlik yaptım. Askerlik ödemesi yapmak istersem “Senin primin yatmamış olabilir ama sigorta numaranı alışın askerden önce olduğu için böyle bir hakkın yok” denebilir mi? Diğer konu da askerlik borçlanmasını kaç gün ödersem emekliliğimi 1 yıl geriye çekebilirim?

YANIT: Askerden önce staj sigortanızın olması askerlik borçlanması yapmanıza engel değil. Emeklilik açısından sigorta başlangıcı olarak staj sigortanız değil, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak adınıza ilk defa prim ödenmeye başlandığı 4 Nisan 1993 tarihi dikkate alınacak. Askerliğinizi bu tarihten önce yaptığınızdan, 4 Nisan 1993 tarihi borçlanacağınız süre kadar geri gelir. 4,5 ay (135 gün) askerlik borçlanması yaparsanız, emeklilik yaşınız 54’ten 53’e iner ve bir yıl erken emekli olursunuz.

53 yaşı dolduracaksınız

SORU: 27 Ekim 1971 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1992 olup 8836 gün prim ödemem var. SSK başlangıcından sonra yaptım 19 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum?

SEDAT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemedeniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız 27 Ekim 2024’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz SSK başlangıcınızdan sonra olduğundan borçlanma emekli olma şartlarını değiştirmez. Sadece prim ödeme gün sayısını artırır. Priminiz de yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.

Net ücret brütleştirilir ve prim brüt ücret üstünden hesaplanır

SORU: İşverenle net maaş olarak 3.000.00 YL’ye anlaşmıştım. İşveren ücret bordolarımı asgari ücret üstünden düzenledi. İşten ayrıldığımda da kıdem tazminatını asgari ücret üzerinden hesapladı. Bu işlem doğru mudur?

HÜSEYİN

YANIT: Aylık net 3.000 lira net ücretle çalışmışsanız, işverenin net ücret tutarı olan 3.000 lirayı brütleştirip, prim ve vergi kesintilerini brüt ücret üzerinden yaparak SGK’ya ve vergi dairesine bildirmesi gerekiyordu. İşverenin gerçek ücret yerine, asgari ücret üstünden prim hesaplayarak SGK’ya bildirmesi, kayıt içinde kayıt dışılıktır. İşveren; sigortanızı yapmış. Ancak prim ve vergi kesintilerini gerçek ücret üstünden yapmamış. SGK ve vergi idaresinin bu durumu öğrenmesi ve bir inceleme başlatması halinde, işverenin başı ağrır.

Grev nedeniyle çalışılmayan süre borçlanılabilir

SORU: 1 Nisan 1973 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 7 Ocak 1999 olup hala kesintisiz çalışıyorum. Askerliğimi işe girmeden önce 18 ay olarak yaptım. Ayrıca grev nedeniyle 45 gün çalışmadım. Acaba ne zaman emekli olurum?

HASAN

YANIT: Askerlik sürenizin 50 gününü borçlanmanız halinde emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz bile, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Grev nedeniyle çalışmadığınız süreyi borçlanma hakkınız var. Ancak priminiz yeterli olduğundan, borçlanmanıza gerek yok.

Eksik günleri borçlanarak emekli olma usulü yok

SORU: Eşimin 1981’den SSK’lı 1800 gün prim ödemesi var. 2006’da isteğe bağlı ödemeye başladı. Ancak 4 aydan sonra ödeyemedi. Eşim kilolu ve ayaklarından rahatsız. Topuk dikeni rahatsızlığı çalışamıyor. Emekli olması için 3600 günü doldurması gerektiği söylendi. Borçlanma ile ilgili yasa var mı? Eşim borçlanarak emekli olabilir mi?

YUNUS

YANIT: Eksik günlerin borçlanmasına izin veren bir yasa yok. Ancak eşinizin şartları taşıyan doğumu veya doğumları varsa, doğum borçlanması yaparak gün kazanabilir. Sigorta başlangıç tarihinden sonraki doğumlarda, doğum sonrasındaki iki yılda prim ödenmeyen günler borçlanılabiliyor. Bu yolla bir doğum için 720 gün, iki doğum için 1440 gün ve üç doğu için 2160 gün kazanmak mümkün. Eşinizin şartları taşıyan üç doğumu olduğunu varsayarsak, üç doğumu için 1800 gün doğum borçlanması yaparak primini 3600 güne tamamlayabilir. 1981’deki başlangıcı 8 Eylül 1981’den önceki bir tarih ise, 50 yaşını, sonraki bir tarih ise 58 yaşını dolduruyorsa borçlanma bedelini ödediği tarihte, doldurmuyorsa söz konusu yaşları dolduracağı tarihlerde emekli olabilir.

Erkek eşe çeyiz parası ödenir mi?

SORU: 2005 yılında SSK’dan emekli oldum. Eşim Emekli Sandığına bağlı çalışırken 2008 yılında vefat etti. Bana eşimden dolayı dul maaşı bağlandı. Yeniden evlenmek istesem, dul maaşım kesileceği için çeyiz parası alabilir miyim?

YANIT: 506 sayılı SSK ve 5510 sayılı SS ve GSS Kanununa göre, evlenmeleri nedeniyle yetim aylıkları kesilmesi gereken kız çocuklarına almakta oldukları yetim aylığının iki yıllık tutarı evlenme yardımı/ödeneği olarak ödenirken; 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre, evlenmeleri nedeniyle dul ve yetim aylığı kesilen eş ve kız çocukları ile anaya almakta oldukları dul veya yetim aylıklarının 12 aylık tutarı evlenme ikramiyesi olarak ödeniyor.

Diğer bir deyişle, evlenme yardımı/ödeneği/ikramiyesi, 506 ve 5510 sayılı Kanunlara göre sadece kız çocuklarına evlenmeleri halinde ödenirken; Emekli Sandığı Kanuna göre, dul aylığı almakta olan eşe de erkek/kadın ayrımı yapılmaksızın evlenmesi halinde ödeniyor.

Dul aylığını Emekli Sandığı Kanununa göre aldığınızdan, yeniden evlenmeniz halinde dul aylığınız kesilir ve almakta olduğunuz dul aylığının 12 aylık tutarı evlenme ikramiyesi (çeyiz parası) olarak ödenir.

Askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok

SORU: 1 Aralık 1973 doğumluyum. Sigorta girişim 2 Ekim 1996 olup Ekim 2018’e kadar 5570 gün prim ödemem var. 2001’de 18 ay askerlik yaptım. Emeklilik durumum nedir.

EKREM

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 255 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 1 Aralık 2029’da emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinizden sonra olduğundan borçlanma emekli olacağınız tarihi değiştirmez. Sadece primi artırır. Priminizde yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.

Emekli Sandığı emeklisi yurtdışında çalışırsa aylığı kesilir mi?

SORU: 12 Ocak tarihli Sözcü’deki köşenizde değindiğiniz "Emekli kişinin yurtdışında çalışması halinde Türkiye’deki emekli aylığı kesilir mi?" konusuna ilişkin yazıyorum. Emekli Sandığından profesör olarak emekli oldum. Yurtdışında bir üniversiteden teklif aldım. Yurt dışında çalışırsam Türkiye'de Emekli Sandığı (4/c) statüsünden aldığım emekli aylığım kesilir mi?

YANIT: 1 Ekim 2008 tarihinden önce 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre iştirakçi olanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre işlem yapılmakta olup, bunların aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması hakkında 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanıyor.

Emekli aylığınız 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre bağlanmış olup, 5434 sayılı Kanunda da yurtdışında çalışmaya başlama halinde, bağlanan emekli aylığının kesileceğine ilişkin hüküm bulunmadığından, yurtdışında çalışmaya başlamanız durumunda emekli aylığınız kesilmez.

60 yaşı dolduracağınız tarihte emeklisiniz

SORU: 42 yaşındayım. SSK girişim 2004’de olup 4784 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

ŞEVKİ

YANIT: İki şekilde emekli olabilirsiniz. 1) 2216 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte.

2) 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğunuzdan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödemem ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Memur emeklisi kız çocuğu memur emeklisi babasından aylık alabilir mi?

SORU: Annem emekli memur ve kendi maaşını alıyor aynı zamanda emekli memur olan babamın dul maaşını da alıyor. Vefat eden memur kocasından dul aylığı alan anneannem de vefat etti. Annem şimdi anneannemin dedemden aldığı dul maaşını yetim aylığı olarak alabilir mi? Konu biraz karışık anlatabildim umarım.

TUFAN

YANIT: Sorunuzu gayet güzel anlatmışsınız. Anneniz memur emeklisi olduğundan, memur emeklisi olup vefat eden babasından dolayı maalesef yetim aylığı alamaz.

Engellilerde SSK başlangıcı ve engel oranı belirleyici

SORU: 1977 doğumluyum. Yüzde 48 raporum ve 3652 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

MESUT

YANIT: Emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Hangi tarihte ve hangi şartlarda emekli olacağınız sigorta başlangıç tarihinize göre değişir. Sigorta başlangıç tarihinizi ve vergi indirim hakkı alıp almadığınızı bildirmeniz halinde sorunuzu cevaplandırabiliriz.

İkramiyeniz aylık bağlandığı tarihteki katsayılara göre hesaplanır

SORU: 2019 yılında memuriyetteki 25 yıllık hizmet süremi doldurdum ve istifa ettim. 2025 yılında yaşı doldurarak emekli maaşı ve emekli ikramiyesi alacağım. Memurlar için emekli ikramiyesi tutarı malum, her hizmet yılı için yaklaşık 1 maaş kadardır. Demek oluyor ki ben yaklaşık 25 maaş tutarım kadar emekli ikramiyesi alabileceğim. Sorum şu; Emekli Sandığından 2025 yılında alacağım ikramiye tutarım 2019 yılındaki 25 maaş rakamlarına göre mi yoksa 2025 yılındaki güncel 25 maaş rakamlarına göre mi ödenir?

YANIT: Emekli ikramiyeniz, görevden ayrıldığınız tarihteki emekli keseneğine esas aylık tutarınız üzerinden ve emekli aylığınızın başlangıç tarihindeki katsayılar dikkate alınarak ödenir. Diğer bir deyişle, emekli ikramiyenizin hesabında, görevden ayrıldığınız tarihteki (2019 yılındaki) derece/kademe ve ek göstergeniz ile emekli aylığınızın bağlanacağı tarihteki (2025 yılındaki) memur maaş katsayıları dikkate alınacak.

55 yaşı dolduracaksınız

SORU: 25 Temmuz 1975 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Kasım 1994’dür.Acaba ne zaman emekli olabilirim?

MURAT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5750 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Borçlanarak emekli olmanız mümkün

1988 yılında Sağlık Bakanlığı mecburi hizmet atamasıyla Gaziantep'te doktor olarak çalışmaya başladım. Bir yıl çalıştıktan sonra askerlik yaptım ve tekrar göreve döndüm. 1992 yılında istifa ettim. 1992'den beri Güney Afrika'da çalışıyorum. Borçlanarak emeklilik hakkım var mı? Eğer varsa ne yapmam gerekiyor?

Yurtdışındaki çalışma sürelerinizi borçlanarak 5400 prim günü ve 58 yaş şartlarıyla 4/b (Bağ- Kur) statüsünden emekli olmaya hak kazanmanız mümkün. Borçlanacağınız her bir gün için borçlanma başvuru tarihindeki günlük asgari ücret ila günlük asgari ücretin 7,5 katı arasında kalmak koşuluyla belirleyeceğiniz kazanç tutarının yüzde 45'i kadar prim ödersiniz. Emeklilik şartlarını sağladıktan sonra aylığınızın bağlanması için yurtdışındaki çalışmanızın sona ermiş olması gerekir. Çalışmanız devam ettiği sürece emekli aylığınız bağlanmaz.

Emeklilik yaşınızı 55’ten 54’e düşürmeniz mümkün

SORU: 28 Temmuz 1970 doğumluyum. SSK başlangıcım 4 Kasım 1994 olup 7200 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1992’de bitirdim. Askerliğimi borçlanırsam emekli olma yaşım kaça düşer?

CENGİZ

YANIT: Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 55 yaşınızı dolduracağınız 28 Temmuz 2025’de emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 170 gününü borçlanmanız halinde, emeklilik yaşınız 54’e düşer. Ve 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olursunuz. 170 gün borçlanma bir yıl emekli olmanızı sağlar.

Çalışma devam ederken kıdem tazminatı ödenmez

SORU: Yaklaşık on beş yıldır binamızda çalışan kapıcımız var, 40 yaşında. On iki yıldır SGK primini yatırıyoruz. Elimizde 10 bin lira kadar paramız varken beş-altı yıllık emeklilik tazminatını kendisine ödeyebilir miyiz? Kendisi almak istemiyormuş, kanunen böyle bir hakkımız var mı yok mu?

ALİ

YANIT: Kanunen böyle bir hakkınız yok. Kıdem tazminatını çalışanınız emekli olduğunda veya işine haksız yere son verdiğinizde veya haklı bir nedenle iş akdini kendisi fesih ettiğinde kıdem tazminatı ödemeniz gerekir. Zaten kıdem tazminatı olarak yapacağınız ödemeyi çalışanınız kabul etse bile, bu kıdem tazminatı değil kıdem tazminatı avansı olur. Ve ileride emekli olurken veya işine son verdiğinizde, hiç kıdem tazminatı ödenmemiş gibi, tüm çalışma süresi için son aldığı ücret üstünden kıdem tazminatı hesaplayıp, avans olarak yaptınız ödemeyi düştükten sonra kalanı ödemeniz lazım. Bu da bugün yapacağınız ödemenin size hiçbir yararı olmadığı anlamına gelir.

Emeklilik şartlarınız işgücü kaybı oranınıza göre değişir

SORU: 1971 doğumluyum. SSK başlangıcım 1985 olup 1300 güm prim ödemem var. Askeriyeden kalp yetmezliği raporum var. Emekli olabilir miyim?

OSMAN

YANIT: Rahatsızlığınız vücudunuzda yarattığı işgücü kaybı önemli. Çünkü emeklilik şartlarınızı işgücü kaybı oranınıza belirliyor. Şöyle’ ki; Rahatsızlığınız ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte mi? Yoksa sigortalı olduktan sonra mı meydana geldiği de önemli. Çünkü ilk defa sigortalı olunan tarihte malul derecesinde hastalığı veya rahatsızlığı olanlar malulen emekli olamıyor. İlk defa sigortalı olduğunuz tarihte rahatsızlığınız yoksa ve hastalığınız sigortalı olduktan sonra meydana gelmişse ve yüzde 60 oranında işgücü kaybınız varsa, 500 gün daha prim ödeyerek priminizi 1800 güne tamamlayacağınız tarihte malulen emekli olabilirsiniz.

Şayet yüzde 60 oranında işgücü kaybınız yoksa ve en az yüzde 40 oranında işgücü kaybınız varsa; bu durumda Maliye’den de vergi indirimi almanız halinde, emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Ve 2300 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Prim ödemeye devam edip etmemenin emekli aylığına etkisi

SORU: 1993 yılı Şubat ayında çalışmaya başladım. 30 Haziran 2019 itibarıyla da çalıştığım bankadan ayrıldım. Prim günü ve çalışma sürem dolmuş olmasına rağmen yaşa takıldım. 1969 doğumluyum ve 54 yaşında emekli olacağım. Çalıştığım süre içinde tüm SGK primlerim tavandan yatırıldı. Emekliliğe kalan 4 yıl içinde sigorta primi ödemek ile ödememek arasında farklı görüşler var. Ödeme ya da ödememe durumunda emekli maaşım nasıl etkilenir?

YANIT: Emekli aylığı, en basit anlatımıyla, üzerinden prim ödenen kazançların ortalaması ile prim gün sayısına göre hesaplanan aylık bağlama oranının çarpımından oluşuyor.

Bundan sonraki süreçte prim ödememeniz halinde, bugün itibarıyla bağlanacak emekli aylığınızda azalma söz konusu olmaz.

Son prime esas kazancınızın altında olmamak koşuluyla çalışmaya devam etmeniz halinde aylık bağlama oranınız, dolayısıyla emekli aylığınız artar. Ancak son prime esas kazancınızın altında kazanç üzerinden prim ödemek suretiyle çalışmaya devam etmeniz halinde emekli aylığınız artmaz. Hatta bundan sonraki prime esas kazanç tutarlarınıza ve prim ödeme süresine bağlı olarak prime esas kazanç ortalamanız düştüğü ölçüde emekli aylığınızda azalma söz konusu olabilir.

Mayıs 2025’de emekli olmanız mümkün

SORU: 11 Mayıs 1971 doğumluyum. SSK başlangıcım 15 Aralık 1994’de olup 5700 gün prim ödemem var. Askerliğime 27 Mayıs 1991’de başlayıp 16 ay 15 gün askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Askerliğimi yatırırsam emeklilik günümde bir değişiklik olabilirimi?

ZEKİ

YANIT: 50 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 7 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 11 Mayıs 2025’te emekli olabilirsiniz.

Borçlanma için yurtdışı çalışmalarınızı belgelemelisiniz

SORU: İngiltere'de yaşadığım ve zaman zaman çalıştığım ancak belgelendiremediğim, buna rağmen havalimanı giriş çıkışlardan (pasaport polisi kayıtlarından) ispatlayabildiğim 5 yılımı (1800 günü) borçlanma veya isteğe bağlı sigortaya çevirme imkanım var mıdır? 1 Haziran 1985 sigorta başlangıç tarihim. 49 yaş, 5300 gün şartlarına tabiyim. Askerliğimi borçlanıp 530 gün ödedim. 4/a kapsamında 3479, 4/b kapsamında 267 gün olmak üzere toplam 3746 günüm var. 1554 günü nasıl borçlanıp 5300 güne tamamlayıp emekli olabilirim?

YANIT: Borçlanma için yurtdışındaki çalışma sürelerinizi belgelemeniz gerekiyor. Yurda giriş çıkış kayıtlarıyla borçlanma yapamazsınız. İsteğe bağlı sigortaya çevirme imkanınız da yok.

Ancak son 2520 günlük prim ödemeniz içinde 1259 günü aşmamak koşuluyla ileriye dönük isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz. Geri kalan eksik süreyi 4/a kapsamında prim ödemek suretiyle tamamlamanız gerekiyor. Ayrıca bundan sonra prim ödemeseniz de 3600 prim günüyle  60 yaşınız dolduğunda emekli olmanız da mümkün.

Emeklilik için 50 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 1975 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1994  olup 6040 iş gün prim ödemem var. Hala çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum?

NERMİN

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 2025’de 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Birlikte yaşadığınız tespit edilirse yetim aylığı kesilir

SORU: Emekli doktorum. Eşim SSK'lı. Eşimden anlaşmalı ayrıldım. Şu an gidecek yerini halledemedik, yanımda kalıyor. Babası Emekli Sandığı emeklisi idi. Yanımda kalırken onun maaşının yarısını almasında sakınca var mı?

YANIT: Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesiliyor, ödenmiş olan tutarlar da geri alınıyor. İhbar ve şikâyet olması ya da Kurumca gerekli görülmesi halinde yapılacak incelemede eşinizin sizinle birlikte yaşadığının tespit edilmesi durumunda babasından bağlanan aylık kesilir ve yersiz ödenen aylıklar da yasal faizi ile geri istenir.

Kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz

SORU: 2 Şubat 1973 doğumluyum. SGK başlangıç tarihim 21 Eylül 2000 olup 540 gün askerlik borçlanmamı da ödedim. Şuan toplam 5400 gün prim ödemem var. Birinci sorum; kaç yaşında emekli olurum? İkinci sorum: 15 yıl ve 3600 gün yasasından yararlanarak tazminatımı alabilir miyim?

RAMAZAN

YANIT: 1) Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinden önce olmalı. Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 540 gün geri götürerek, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olmanızı saylıyor. 575 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

2) Yaş haddinden emekli olmak için aranan şartlardan, yaş dışındaki şartlar olan 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını sağladığınızdan, işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.

Borçlanma tutarını sigortalı kendisi belirler

SORU: Benim iki sorum olacak. Birincisi iki çocuk için yapılan 1440 günlük doğum borçlanmasının tutarı ne kadardır, herkes için aynı bedel midir yoksa farklı mıdır? Ne kadar olduğunu nasıl öğrenebilirim? İkincisi, emekli olabilmem için doğum borçlanması yaptıktan sonra 1000 gün eksiğim kalıyor. İsteğe bağlı ödeme ile tamamlamak  istersem, alabileceğim en yüksek dilimden emekli maaşını alabilmem için nasıl bir ödeme yapmalıyım?

YANIT: Borçlanma tutarı, prime esas kazanç alt sınırı (günlük asgari ücret) ila üst sınırı (günlük asgari ücretin 7.5 katı) arasında kalmak koşuluyla sigortalının kendisi tarafından belirlenen kazanç tutarı üzerinden hesaplanıyor. Borçlanacağınız her bir gün için, günlük asgari ücret (2020 yılı için 98.10 TL) ila günlük asgari ücretin 7.5 katı (735.75 TL) arasında kalmak koşuluyla, belirleyeceğiniz prime esas kazanç tutarının yüzde 32'si kadar prim ödersiniz.

Emekli aylığının hesabında, tüm sigortalılık sürenizce üzerinden prim ödenen (borçlanmalar dahil) kazanç tutarları dikkate alınıyor. Ayrıca prim ödeme dönemleri ile bu dönemlerin prime esas kazanç ortalamaları, emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor. Dolayısıyla 1000 gün isteğe bağlı primlerinizi tavandan ödemeniz tek başına en yüksek dilimden emekli aylığı almanızı sağlamaz.

Kıdem tazminatı için primi 7000 güne tamamlamalısınız

SORU: 1982 doğumlu, 2002 SSK girişliyim. Primi doldurup, 25 yıl çalışınca yaşı beklemeden tazminat hakkım var mı?

İSA

YANIT: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar, işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz.

Sigorta başlangıcı için tespit davası açmalısınız

SORU: 1995 yılından 2001 yılına kadar her yıl 3 ay yaz tatilinde bir işyerinde çalıştım ama sigortam 6 yıl geç başlamış. Sigorta başlangıcım 2002 yılında gözüküyor. SGK ile görüştüm, işe giriş bildirgesi gelirse düzeltilebileceğini söylediler. Halen aynı işyerinde çalışmaktayım ve muhasebecimiz de aynı. İlk işe giriş tarihimi nasıl düzelttirebilirim?

YANIT: Size SGK'da bu bilgiyi kim verdi bilemiyorum ama sonradan verilecek işe giriş bildirgesiyle sigorta başlangıcı düzeltilmez. Sigorta başlangıcı için söz konusu dönemde uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin prim günü bildirimi de yapılmış olması gerekiyor. Bu da ancak hizmet tespit davası açmakla mümkün olabilir.

Sigorta bildiriminizi geç yapan işyeri ile ilgili olarak hizmet tespit davası açmanız ve bildirilmeyen sigortalı çalışmanızı her türlü delil ve tanık ifadesi ile ispatlamanız gerekir.

Başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceyse 54, sonraysa 55 yaşa tabisiniz

SORU: 1975 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1994 olup 3300 gün primim var. Askerliğimi 1995’de yaptım. Ne zaman emekli olurum?

HAKAN

YANIT: Sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceki bir tarih ise, 2375 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla 54 yaşınızı, sonraki bir tarih ise 2450 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Ölüm yardımı için harcamaları belgelemeniz gerekiyor

SORU: 20 Ağustos 2019 tarihinde vefat eden ve kanuni mirasçısı olduğum, Merkez Bankası'ndan emekli halamın cenaze masraflarına ilişkin olarak ölüm yardımı talebinde bulundum. Ancak SGK, bu yardımın tarafıma tahakkuk edilebilmesi için harcamalara ilişkin faturalar olması gerektiğini, bu nedenle ödemenin yapılamayacağını ileri sürdü.

Çevreden yaptığım araştırmalardan, bugüne kadar böyle bir fatura zorunluluğu olmadığını öğrendim. Konu üzerinde bilgilendirilmek istiyorum.

YANIT: Emekli Sandığı statüsünden emekli olanların vefatı halinde sağlığında bildirdiği kişiye, yoksa eşine, yoksa çocuklarına, yoksa ana-babaya, yoksa kardeşlerine ölüm yardımı ödeniyor.

Bu kişiler yoksa cenazeyi kaldıran kişiye faturalandırması koşuluyla masrafları ödeniyor. Sayılan kişiler arasında yer almadığınızdan, tarafınıza ölüm yardımı ödemesi yapılabilmesi için harcamaları faturalandırmanız gerekiyor.

Doğumunuzu borçlanıp 2856 günde prim ödemelisiniz

SORU: 42 yaşındayım. 1995 yılında 24 gün prim ödedim. 12 yaşında oğlum var. Kaç yıl daha prim ödersem emekli olabilirim?

PAMUK

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Doğumuzu borçlanarak 720 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 2856 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Sigorta başlangıcından önceki doğumlara borçlanma yok

SORU: 12 Mart 1968 doğumlu bayanım. İlk işe giriş tarihim 12 Eylül 2002 hangi şartlarda emekli olabilirim? Çocuklarım çalışmaya başlamadan önce oldu. Çocuk borçlanması yapabilir miyim?

NUR

YANIT: Sigorta başlangıç tarihinden önceki doğumlar borçlanılamadığından maalesef doğum borçlanması yapamazsınız. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca toplam 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 12 Eylül 2027’de emekli olmanız da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Doğum borçlanmasıyla emekliliğimi öne çekebilir miyim?

SORU: 1974 doğumluyum. 1993 Ocak ayında 4/c'li devlet memuru olarak işe başladım. 1995 yılındaki doğumda 3 ay, 2003 yılındaki doğumunda 10 ay, eşimin yurtdışı görevi nedeniyle de 3 yıl ücretsiz izin kullandım. Maaşlı olarak emeklilik tarihim 2023 Ocak ayı olarak görünüyor. Halen devlet memuruyum. Doğum borçlanması yapabilir miyim, yaparsam emeklilik tarihimi öne çekebilir miyim?

YANIT: Verdiğiniz bilgilere göre emeklilik için 20 yıl hizmet süresi ve 49 yaş şartlarına tabi olmalısınız. Doğum nedeniyle kullandığınız ücretsiz izin sürelerini borçlanabilirsiniz. Ancak yapacağınız borçlanmalar emeklilik yaşınızı değiştirmez, sadece hizmet sürenizi artırır. Dolayısıyla doğum borçlanmasıyla emeklilik tarihinizi öne çekmeniz mümkün olmaz.

55 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 20 Ocak 1977 doğumluyum. Çırak sigortam 1990’da başladı. Prim ödemeye başlama tarihimde 1 Ocak 1995’dur. 5970 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MURAT

YANIT: Çırak sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim şartını sağladığınızdan bundan sonra prim ödemeseniz bile, 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Eşim hem benden hem babasından aylık alabilir mi?

SORU: Emeklilik hakkında birçok yorum okudum, fakat her yorum farklı düşüncelere sebep oldu. Ben ve eşim SSK emeklisiyiz. Eşimin babası Emekli Sandığı'ndan emekli maaşı alıyor. Eşi daha önceki yıllarda vefat etmişti, şu anda ileri yaşta iki oğlu ve eşim olan kızı hayatta. Eşimin babası vefat ettiğinde, SSK'dan emekli maaşı alan eşim, babasından da maaşa hak kazanır mı? Ben vefat ettiğimde, sağ kalan eşim hem benden hem de babasından maaş alabilir mi?

YANIT: Eşinizin babası vefat ettiğinde, siz sağ iken ve evlilik birliğiniz devam ederken eşinize babasından aylık bağlanmaz. Ancak, Allah geçinden versin vefatınız halinde eşinize sizden aylık bağlanır. Babası da vefat etmiş olursa, eşiniz ve siz SSK emeklisi, eşinizin babası Emekli Sandığı emeklisi olduğundan,  babasından da aylık bağlanır.

363 gün daha prim ödeyip 57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 15 Mart 1978 doğumluyum. SSK girişim 18 Nisan 1994 olup 5312 gün prim ödemem var. Kısa dönem askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

CENK

YANIT: İlk girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 363 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 15 Mart 2032’de emekli olabilirsiniz.

Sigortalılık süresi nasıl hesaplanıyor?

SORU: 1975 doğumluyum. 1 Aralık 1989 SSK girişliyim. 4292 günüm var. Emeklilik için 52 yaş, 5525 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresine tabi olduğumu biliyorum. Sorum şu; “25 yıl sigortalılık süresi” deniyor ya benim dolu dolu 25 yılım yok, ara verdim. 1989 yılında sigortam başladı ancak 2003'ten sonra sigortalı çalışmaya başladım. 1989'dan sayarsam 30 yıl, 2003'ten sayarsam 16 yıl oluyor.

YANIT: 4/a (SSK) sigortalılarının 25 yıllık sigortalılık süresinin hesabında, ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmeye başlandığı tarih, sigorta başlangıç tarihi olarak esas alınıyor. Arada boşlukların olması önemli değil. Ancak sigorta başlangıcı 1 Nisan 1981 tarihinden sonra ise 18 yaşın doldurulduğu tarih dikkate alınıyor. Emeklilik şartlarının tespitinde ise 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın, ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunan tarih esas alınıyor.

Buna göre, emeklilik şartlarınızın tespitinde, uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmiş olması koşuluyla ilk defa sigortalı olduğunuz 1 Aralık 1989 tarihi esas alınır ve sizin de belirttiğiniz gibi emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. 25 yıllık sigortalılık sürenizin hesabında ise 18 yaşınızı doldurulduğunuz 1993 yılı esas alınır. Buna göre de 25 yıllık sigortalılık süreniz 2018 yılında dolmuş olur.

Primi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 11 Kasım 1965 doğumluyum. SSK girişim 1989’de olup 752 gün prim ödedim.

Bağ-Kur başlangıç tarihim 9 Eylül 1996 olup halen prim ödüyorum. SSK ve Bağ-Kur yaklaşık 7.800 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanması ile ne zaman emekli olabilirim?

RECEP

YANIT: Askerlik sürenizi(18 ay kabul edilmiştir) borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 660 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli aylığımın düşmemesi için ne yapabilirim?

SORU: 31 Ağustos 1970 doğumluyum. İlk SSK girişim 1 Eylül 1989 olup, toplam 6545 gün prim ödemem var. Emekli olmak için 51 yaşı bekliyorum. Yaklaşık 16 aydır işsizim. Emekli aylığı bağlanırken son 7 seneye bakıldığını, bağlanan emekli aylığının yüksek olması için özellikle son 3 yıla bakıldığını okudum. Buna göre, yaş dolana kadar iş bulamazsam bağlanacak emekli maaşımda azalma ne kadar olur? Düşük maaş bağlanmasını engellemek için ne yapabilirim?

YANIT: Okuduğunuz bilgiler biraz yanlış, biraz eksik, biraz da bayatlamış bilgiler. Bu da internetin bilgi çöplüğüne dönmüş olmasından kaynaklanıyor.

Emekli aylığı bağlanırken son 7 yıla bakılması, birden fazla sigortalılık kapsamında prim ödenmiş olması durumunda emeklilik statüsünün belirlenmesi ile ilgili. Birden fazla sigortalılık kapsamında prim ödenmiş ise son 7 yıllık prim ödemesi daha çok hangi sigortalılık kapsamında ise o sigortalılık statüsünden emekli olunuyor.

Emekli aylığının hesabında ise belirli bir dönemin değil, tüm sigortalılık süresince üzerinden prim ödenen prime esas kazanç tutarları dikkate alınıyor. Son beş yılın prime esas kazanç tutarlarına 2000 yılı öncesinde bakılıyordu. Şimdi de sadece 2000 öncesi kısmi aylığın hesabında bakılıyor. Emeklilik yaşınız dolana kadar çalışmaz ve prim ödemeniz olmaz ise bugün için bağlanacak emekli aylığınızda azalma olmaz.

5675 gün prim ve 54 yaşı birlikte sağlamanız gerek

SORU: SSK giriş tarihim 1 Mart 1993’tür. 1993-1994 yıllarında 19 ay askerlik yaptım. Halen çalışmaktayım. Acaba ne zaman emekli olurum?

MUHAMMET

YANIT: Doğum ve askerlik tarihiniz ile askerlik süreniz ve prim ödeme gün sayınızı bildirmemişsiniz. Sorunuzu verdiğiniz bilgiyle sınırlı olarak cevaplandıracak olursak; emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Süre şartını sağladığınızdan, prim ve yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Staj sigortasının başlangıç sayılması için kanun lazım

SORU: 7 Kasım 1977 doğumluyum. Meslek lisesi mezunuyum. 16 Eylül 1996’de sigorta başlangıcım var. 1 Kasım 2000’de işe girdim. Toplam 6.454 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Staj başlangıç işe giriş tarihim bana bir faydası olur mu?

MURAT

YANIT: Sorunuzdan, 16 Eylül 1996 başlangıcınız staj sigortası olduğu anlaşılıyor. Staj sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. 546 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 1 Kasım 2000’den önce yaptığınız 14 ay askerlik süreniz varsa borçlanmanız halinde, 5975 günden fazla priminiz olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Staj sigortasının sigorta başlangıcı sayılması ancak yeni bir kanun çıkartılmasıyla olur.

Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok

SORU: Annemin Bağ-Kuru 2000’ler de başlatılmış. Ancak sadece yaklaşık 90 günlük prim ödemesi var. Şuan annem 57 yaşında. Acaba toplu para yatırıp emekli olabilme şansı var mıdır? Ya da emekli olabilmesi için ne yapmamız lazım?

İSMAİL

YANIT: Maalesef anneniz toplu para yatırarak emekli olamaz. Çünkü böyle bir usul yok. Anneniz 105 ay isteğe bağlı olarak Bağ-Kura prim ödedikten sonra, son 1260 gün primi de sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya ödemek şartıyla, toplam 4410 gün daha prim ödeyerek primini 4500 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilirsiniz.

Anneniz emeklilik başvurusu yapabilir

SORU: Annem 9 Ekim 1958 doğumlu. Sigorta başlangıç tarihi 19 Eylül 2000 olup, 4/a kapsamında toplam 1841 gün prim ödemiş. Daha sonra 4/b kapsamında 3627 gün prim ödemesi var. Emeklilik hakkını elde etmiş midir? Yaşlılık aylığı bu şartlarla bağlanabilir mi? Sizce ne yapmalıyız?

YANIT: Anneniz 4/b (Bağ-Kur) statüsünden yaştan emeklilik için 5400 prim günü ve 60 yaş şartlarına tabi olup, her iki şartı da sağlamış olduğundan, 4/b statüsünden emekli olmaya hak kazanmış.

İstediği zaman Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile Bağ-Kur primlerini ödediği sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine emeklilik başvurusunda bulunabilir. Ocak ayı sonuna kadar başvurması halinde Şubat ayından geçerli olmak üzere emekli aylığı bağlanır.

5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz

SORU: Sigorta başlangıç tarihim 15 Ekim 1997’dir. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

VOLKAN

YANIT: Doğum tarihiniz ve askerlik durumunuz hakkında bilgi vermemişsiniz. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Bu üç şartı birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emeklilik için üç seçeneğiniz var

SORU: 1 Eylül 1996 tarihinden başlamak üzere 2 yıl 2 ay 21 gün sigortam var. 8 ay da kısa dönem askerlik yaptım. 10 Ekim 1999 tarihinde MEB’de öğretmenliğe başladım. Sigortamı hizmet birleştirmesi yaptım, 8 ay askerliği de borçlandım. 1 Eylül 2016 tarihinde KHK ile görevden alındım. Toplam 19 yıl 10 ay hizmetim olmuş. Nasıl emekli olabilirim? SSK’dan mı yoksa Emekli Sandığından mı emekli olabilirim? Göreve geri dönemezsem 25 yılımı nasıl tamamlayabilirim?

YANIT: Emekli Sandığı statüsünden normal emeklilik için 25 yıl hizmet süresi ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 5 yıldan fazla eksik hizmet süreniz var. Bu durumda, memuriyete dönmeniz mümkün olmaz ise Emekli Sandığı statüsünden normal emekli olmanız da mümkün olmaz. Ancak bundan sonra herhangi bir şekilde prim ödemeniz gerekmeksizin 61 yaşınızı doldurduğunuzda Emekli Sandığı statüsünden yaştan emekli olmanız mümkün olabilir.

Bunun dışında, en az 1260 gün 4/a (SSK) kapsamında prim öderseniz, 56 yaşınız dolduğunda 4/a statüsünden emekli olabilirsiniz. En az 1260 gün zorunlu veya isteğe bağlı olarak 4/b (Bağ-Kur) kapsamında prim öderseniz 58 yaşınız dolduğunda, prim gününüzü 9000 güne tamamlarsanız 56 yaşınız dolduğunda Bağ-Kur statüsünden emekli olabilirsiniz.

Temmuz 2022’de emekli olacaksınız

SORU: 8 Temmuz 1971 doğumluyum. 8 Temmuz 1989’daki Bağ-Kur başlangıcımı 6 yıl 9 ay 11 gün prim ödemem var. SSK başlangıcım 1994’de olup toplam 7400 gün prim ödemem var.

AYKUT

YANIT: SSK prim ödemenizin Bağ-Kurdan sonra olduğu anlaşılıyor. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 8 Temmuz 2022’de emekli olabilirsiniz.

Sigortalı çalışan öğrencinin yetim aylığı kesilir mi?

SORU: 19 Nisan 1996 doğumluyum. Üniversite öğrencisiyim ve 4 Ocak 2012 tarihinde vefat eden babamdan maaş almaktayım. Part-time sigortalı olarak çalışmaya başladım. Bu çalışmamdan dolayı babamdan aldığım maaş kesilir mi?

YANIT: Öğrenciliğiniz devam ettiği sürece

25 yaşınız dolana kadar, 4/a (SSK) kapsamında sigortalı çalışmanız yetim aylığı almanıza engel değil. Öğrenciliğiniz devam ettiği sürece 25 yaşınız dolana kadar yetim aylığınız kesilmez. 25 yaşınız dolar veya 25 yaşınız dolmadan öğrenciliğiniz sona ererse, sigortalı çalışmanız nedeniyle aylığınız kesilir.

Askerliğinizi borçlanıp 767 günde prim ödemelisiniz

SORU: 1 Şubat 1962 doğumluyum. 1 Temmuz 1991 de başlayan sigortamla SSK’ya 550 gün prim ödedim. 10 Nisan 2006-8 Temmuz 2011 arası Bağ-Kura, 8 Temmuz 2011-18 Nisan 2016 arasında da SSK’ya prim ödedim. Askerliğimi yatırmadım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

HAKKI

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 1442 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Şubat 2022’de emekli olmanız da mümkün. Şayet askerliğinizi(20 ay kabul edilmiştir) borçlanırsanız, borçlanmadan sonra 767 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5525 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

Emekli ikramiyesi haczedilebilir

SORU: Uzman çavuş olarak göreve başlama tarihim 12 Kasım 2006’dir. Daha önce 2003’de SSK’lı olup girişimle 600 gün prim ödemem olup hizmetlerimi birleştirdim. Sorum şu: bugün malulen emekli olsam tazminatı alabilir miyim? Diğer sorum: üzerimde icra var. Malulen emekli olsam, toplu alacağım paraya icra yoluyla el konulur mu?

ALİ

YANIT: Emekli Sandığı'ndan malulen emekli olursanız emekli emekli ikramiyenizi de almaya hak kazanırsınız. Ancak icra dosyanız Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilirse emekli ikramiyenize haciz edilebilir.

Malulen emekli olmak için en az 1800 gün prim lazım

SORU: Şuan 49 yaşında olup kanser hastası olan babam 1995 yılında sadece bir yıllık prim ödemesi var. Acaba malulen emekli olma durumu olabilir mi?

NACİYE

YANIT: Malulen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı aranıyor. Babanızın süre sorunu yok. Pek çok kanser hastası malul sayılıyor. Babanızın tek eksiği prim. Askerlik durumunu bildirmemişsiniz. Muhtemelen 18 ay askerliği vardır. Askerlik süresini borçlanıp, ayrıca da 900 gün daha prim ödeyerek toplam primin, 1800 güne tamamlayacağı tarihte malulen emekli olabilir.

Ortalama kazanç tutarının düşmesi emekli aylığını azaltır

SORU: 20  Kasım 1979 dogumluyum.1998 yılında 18 ay askerlik yaptım. SSK girişim 26 Mart 2001 olup 6100 gün prim ödemem var. Hangi şartlarda emekli olabilirim? Son 5 yıldır primlerim aldığım maaşın brütü üzerinden yatıyor. Yani yüksek yatıyor. Ola’ki iki 2 yıl sonra işten çıksam belki bu şekilde yüksek maaşla iş bulamam. Daha düşük ücret üstünden prim ödemenin zararı olur mu?

OĞUZHAN

YANIT: 900 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 20 Kasım 2039’da emekli olabilirsiniz. Yüksek kazanç tutarı üstünden prim ödedikten sonra düşük kazanç üstünden prim ödeme emekli aylığı hesabına esas ortalama kazanç tutarını aşağı çeker, bu da emekli aylığını düşürür.

Yurtdışında çalışma emekli aylığını etkiler mi?

SORU: Ben ve eşim 2005 yılında emekli olduk ve Kanada’ya göç ettik. Hem Kanada hem Türk vatandaşıyız. Ben Kanada'da hiç çalışmadım, eşim ise 2005’den beri çalışıyor. Türkiye'den 1 Ekim 2008 tarihinden evvel emekli olduğumuz için eşimin Kanada'daki çalışmasının Türkiye'deki emekli maaşını etkilemediğini biliyoruz, bu hususu teyit eder misiniz? Ayrıca eşim ve ben Kanada şartlarında emekli olduğumuz taktirde Türkiye’deki emekliliğimiz etkilenir mi?

YANIT: Bilginiz doğru. Emeklilik tarihi 2008/Ekim ayından önce olduğundan, eşinizin Kanada'da çalışıyor olması SGK’dan almakta olduğu emekli aylığını etkilemez. Diğer bir deyişle emekli aylığı kesilmez. Aynı durum, Kanada sosyal güvenlik sisteminden emekli olmanız halinde de geçerlidir. Kanada sosyal güvenlik sisteminden emekli olduğunuzda da emekli aylıklarınız kesilmez.

Toplu prim ödenemiyor

SORU: 1958 doğumlu babamın SSK başlangıcı 1981’de olup 2000 gün prim ödemesi var. Babanım primlerini toplu ödeyerek emekli olabilir mi?

MUSTAFA

YANIT: Toplu prim ödeyerek emekli olunamıyor. Maalesef babanız prim eksiğini toplu ödeyerek emekli olamaz. Babanız muhtemelen 600 gün askerlik yaptı. Askerlik sürenizi borçlanıp, ayrıca da 1000 gün prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Eski eşiyle evlenen çeyiz parası alabilir mi?

SORU: Annem ve babam 25 yıllık evlilikten sonra boşandılar. Annem Emekli Sandığı emeklisi olan babasından yetim aylığı alıyor. Babam Emekli Sandığı emeklisi. Babam 85, annem 80 yaşındalar ve sağlıklılar. Ben ikisini de yeniden evlenmeye ikna ettim. Evlenirlerse ileride vefat halinde annem babamdan maaş alabilir mi? Evlendiği için maaşı kesileceğinden çeyiz yardımı alabilir mi?

YANIT: 5510 sayılı SS ve GSS Kanununun geçici 4. maddesinde, 2008/Ekim ayından önce 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi olanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında 5434 sayılı Kanuna göre işlem yapılacağı; bunların aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması, diğer ödemeler ve yardımlar hakkında 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılacağı hüküm altına alınmış.

5434 sayılı Kanunun 90. maddesinde de evlenmeleri sebebiyle dul ve yetim aylığı kesilen eş ve kız çocuklarla anaya bir defaya mahsus olmak üzere almakta oldukları dul veya yetim aylıklarının 12 aylık tutarının evlenme ikramiyesi olarak ödeneceği hüküm altına alınmış. Yasa hükmünde, eski eşle evlenilmiş olması hali ile ilgili bir sınırlamaya yer verilmemiş, sadece evlenme ikramiyesinin bir defaya mahsus olarak verileceği belirtilmiş.

Buna göre, anneniz ilk evlendiğinde evlenme ikramiyesi (çeyiz parası) almamış ise eski eşi de olsa babanızla yeniden evlendiğinde, babasından aldığı aylık kesileceğinden ve yasada eski eşiyle evlenme hali için bir sınırlama bulunmadığından, evlenme ikramiyesi ödenmesi gerekir.

Anneniz ile babanız evlendikten sonra babanızın vefatı halinde de annenize babanızdan aylık bağlanır. Ancak kendi babasından aylık bağlanmaz.

Süper emeklilere yapılan haksızlık ne zaman düzeltilecek?

SORU: 20 yıllık SSK süper emeklisiyim. Süper emeklilik için nasıl avantajlar vaat edildiği ve alınan primler hatırlardadır. Bu konudaki haksızlık ne zaman düzeltilecek?

YANIT: Sizin gibi tüm süper emekliler maalesef mağdur oldular. Süper emeklilik için 1987’de ödenen paralar ile çoğu yerleşim yerinde daire alınabiliyordu. Ancak süper emekli olduktan sonra kısa bir süre, aldıkları aylığın üç katı aylık alabildiler. Sonra, Anayasa Mahkemesi süper emeklilikle ilgili yasal düzenlemeyi iptal etti, süper emeklilik donduruldu. Ne maaşları artırıldı, ne de ödedikleri paralar iade edildi.

Çeşitli hükümetler döneminde süper emeklilerin haklarının iade edileceği söylenmekle birlikte, bir düzenleme maalesef yapılmadı. Son iktidar döneminde gündeme dahi gelmedi. Dolayısıyla bundan sonra düzeltilir mi düzeltilmez mi, düzeltilirse ne zaman düzeltilir bir şey söyleyebilmek mümkün değil.

2765 gün prim ödeyip 56 yaşı dolduracaksınız

SORU: SSK giriş tarihim 15 Nisan 1996 olup 3100 gün prim ödemem var. Kaç günle ve hangi yıl emekli olurum?

HAKAN

YANIT: Doğum ve askerlik tarihiniz ile askerlik sürenizi belirtmemişsiniz. Sorunuzu verdiğiniz bilgilere göre cevaplandıracak olursak; emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 2725 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlayacağınız tarihte 56 yaşınızda dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Prim iadesi hangi durumda yapılır?

SORU: 23 Kasım 1971 doğumlu ağabeyim Aralık 2019’da vefat etti. Kendisi bekâr ve hiç evlenmemişti, çocuğu yok. Ağabeyimin SSK giriş tarihi 2 Kasım 1988, 5010 gün SSK, daha sonra da  675 gün Bağ-Kur prim ödemesi var. Vefat ettiğinde çalışmıyordu. Emekli olmak için yaşını bekliyordu. Annem ve ben SSK emeklisiyiz. Primlerini toplu olarak geri almak için SGK’ya başvurduk. SGK başvurumuzu reddetti. Emekli olmak için yeterli prim günü olduğu için para geri ödenmezmiş. Bu ne kadar doğru? Dava açsak, parayı geri alabilir miyiz?

YANIT: Emeklilik için ödenen primlerin iki şekilde geri alınması mümkün. Bunlardan biri sigortalı sağ iken kendisine yapılan yaşlılık toptan ödemesi, diğeri ise vefatı halinde hak sahiplerine yapılan ölüme bağlı toptan ödemedir.

Yaşlılık toptan ödemesi, aylık bağlanması için gereken yaşını doldurmasına rağmen prim günü yeterli olmayan sigortalıya, ölüme bağlı toptan ödeme ise sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda hak sahiplerine yapılıyor.

Ağabeyiniz emekliliği için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış olduğundan sağ olsaydı kendisine prim iadesi yapılmayacaktı. Ağabeyinizin hak sahipleri olsaydı, ölüm (dul/yetim) aylığı bağlanması da mümkün olduğundan, hak sahiplerine aylık bağlanacak, yine prim iadesi yapılmayacaktı. Siz ve anneniz hak sahibi olmadığınızdan, ağabeyinizden aylık bağlanması mümkün olmadığı gibi prim iadesi de mümkün değil. Sonuç itibarıyla SGK'dan söylenen doğru. Dava açsanız da sonuç alamazsınız.

Babanız 60 yaşını doldurmalı

SORU: 52 yaşındaki babam 1986 sigorta girişi var. Bugüne kadar 2078 gün prim ödemesi bulunuyor. Acaba ne zaman emekli olabilir?

ERCAN

YANIT: Babanız yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. 1522 gün daha prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.

Bağ-Kur emekli kız çocuğuna yetim aylığı bağlamaz

SORU: Hem yetim, hem de dul bir kadınım. İki çocuk sahibiyim. Aynı zamanda Yapı Kredi Bankası emeklisiyim. (Bankamız, SSK muadili bir özel sandığa sahiptir. Fiilen memurduk ama şeklen işçi idik. Çünkü sendikamız mevcuttu) Babam BAĞKUR emeklisiydi ve 20 yıl önce vefat etti. Babamdan Bağ-Kur maaşı alabiliyor muyum?

SAKİNE

YANIT: Bağ-Kur emekli kız çocuğuna ana ve babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Emekli olduğunuzdan maalesef babanızdan dolayı Bağ-Kurdan aylık alamazsınız.

5 Yıllık Zamanaşımı Süresi Var

SORU: SSK girişim 2002 yılında gözüküyor. 1999 Ağustos ayından 2000 Ocak ayına kadar bir kitapçıda çalışmıştım. Ama SSK girişim yapılmamış. Çalıştığımı ispat edebilirsem, SSK girişim o tarihe alınabilir mi? Bu davalarda zaman aşımı var mıdır?

BURCU

YANIT: İşten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde “Hizmet Tespit Davası” açmadığınızdan, maalesef hakkınız zamanaşımına uğramış. Davayla da olsa bir hak elde edemezsiniz.

Yurtdışında çalışsa da oğlunuza aylık bağlanır

SORU: Oğlum 11 Kasım 1968  doğumlu. Önce 27 Eylül 1988’de Bağ-Kur başladı, 5 yıl 3 ay 4 gün. 4 Ağustos 1995’de 15 gün SSK, sonra isteğe bağlıya geçildi, 2006  Şubat’a  kadar ödendi. 11 Kasım 2019’da 5450 günle  emekli olacak dendi. Amerika’da serbest çalışıyor. Türkiye’de emekli olabilecek mi, müracaat edelim mi?

YANIT: Verdiğiniz bilgilere göre, oğlunuzun prim ödemelerinin tamamı 2008/Ekim ayı öncesine ait. Bu durumda, emeklilik başvurusu 2008/Ekim ayından sonra olsa da kendisine sadece 2008/Ekim ayından önceki yurt içi çalışmalarına göre aylık bağlanacağından, Amerika’da çalışıyor olması, emekli aylığı bağlanmasına engel değil.

Sigorta başlangıç tarihine göre emekliliği için tabi olduğu 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 51 yaş şartlarını sağlamış olduğundan, emeklilik başvurusunda bulunabilirsiniz.

1259 gün daha prim ödeyip 55 yaşı dolduracaksınız

SORU: 17 Aralık 1971 doğumlu bayanım. 15 Ağustos 1998 SSK girişimle 4716 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

ONUR

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 1259 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 17 Aralık 2026’da emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız 17 Aralık 2029’da emekli olabilirsiniz.

Anneye aylık bağlanması için muhtaçlık belgesi gerekiyor

SORU: Ordu mensubu olan kardeşim, izine geldiği memleketinde rahatsızlık geçirerek vefat etti. Kendisi anneme “Ana ben her yıl bana bir şey olursa sana da maaşımdan verilsin diye bildirimde bulunuyorum” diye söylüyormuş. SGK’ya dilekçe yazarak rahmetli kardeşimden maaş bağlanmasını istedik. Annemden muhtaçlık belgesi ve rahmetli babamdan kalan emekli maaşının (1.405 TL) belgesi istendi. Bunları tamamlayarak ilçe kaymakamlığına teslim ettik, bize soruşturma neticesini bildireceklerini söylediler. Annemin bu maaşı alabilmesi için böyle soruşturmalara gerek var mı?

YANIT: Ölen Emekli Sandığı iştirakçisinin, Emekli Sandığı iştirakçisi olmayan dul ve muhtaç annesine aylık bağlanıyor. 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilen asgarî ücretin net tutarından (2019’da 1.829,02 TL’den, 2020’de 2.103,98 TL’den) daha az aylık geliri olup, kendisini ve bakmaya mecbur olduğu ailesi fertlerini geçindirmeye yetecek kadar malı da (para veya o mahiyetteki kıymetler dahil) olmayanlar muhtaç sayılıyorlar. Annenize aylık bağlanması için de muhtaçlık belgesi gerekiyor.

55 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1 Ocak 1972 doğumluyum. SSK girişim 1995’de olup  3500 günüm var. Ne zaman emekli olabilirim?

MUSTAFA

YANIT: Sigorta başlangıcınız 23 Kasım 1995’den önceki bir tarihse, 2250 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2027’de, sonraki bir tarihse 2325 gün daha prim ödeyerek priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2028’de emekli olabilirsiniz.

Doğum borçlanması primi artırır ama emekli olma şartlarını değiştirmez

SORU: 23 Ocak 1973 doğumluyum. İşe giriş tarihim 25 Temmuz 1990, işten çıkış tarihim 30 Haziran 2018 olup 5160 gün prim ödemem var. 1996 ve 1998 yıllarında iki doğum yaptım. Doğum borçlanması yaparak ne zaman emekli olabilirim?

HÜLYA

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. 290 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5450 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Doğum borçlanması primi artırır. Ancak emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var. Söz konusu sürelerden 290 gününü borçlanarak prim eksiğinizi tamamlayıp, 47 yaşınızı dolduracağınız 23 Ocak 2020’de emekli olmanız da mümkün.

Bugünden tercih yapmanız gerekmiyor

SORU: Ağustos 1975 doğumluyum. 1 Ocak 1995 SSK girişliyim. 4421 prim günüm var ve bekârım. 5 senedir bulunduğumuz yerde iş imkânı olmadığından çalışmıyorum. Dışardan isteğe bağlı prim ödeme gücüm yok. Annem Bağ-Kur, babam SSK emeklisi. Allah gecinden versin vefat ettiklerinde ben 58 yaşında emekliliğe yaştan hak kazandığımda alacağım maaş, yetim maaşına denk geliyor mu? Yani ikisini de alamayacağımdan, hangisi tercih edilir? Yoksa maaşımın yüksek olması için, illa prim günümü tamamlamam mı lazım?

Elif Güzel

YANIT: 58 yaşında yaştan emekli olmanız için daha çok zaman var. Bu süreçte anne ve babanızın emekli aylıkları ile size bağlanacak emekli aylığının tutarı değişecektir. Dolayısıyla tercihinizi bugünden yapmanız gerekmiyor. Durum değerlendirmesini ve tercihinizi emekliliğiniz geldiğinde yapabilirsiniz.

Allah gecinden versin, emekliliğe hak kazanacağınız tarihten önce anne veya babanızdan birinin vefatı halinde, çalışmıyor olmanız koşuluyla size yüzde 25 oranında aylık bağlanacaktır. Her ikisinin de vefatı halinde, anne ve babanızdan aylığa hak kazanırsınız. Bu durumda aylık bağlama oranı yüzde 50 olur, yüksek olan aylığın tamamı, düşük olanın yarısı bağlanır. Emekliliğe hak kazandığınız tarihte biri veya her ikisi de sağ olursa sonuçlar farklı olacaktır.

Anneniz işe girerse yetim aylığı kesilir

SORU: Babam 2006’da vefat etti. Annem dedemden dolayı Bağ-Kurdan aylık alıyor. 2007’den annemin 20 gün SSK girişi var. Annemin şuan 52 yaşında. İleride sigorta primlerini elden ödeyip emekli edebilir miyim? Birde şuanda SSK’lı bir işe girerse dedemden aldığı aylık kesilir mi?

ALİ

YANIT: Anneniz sigortalı bir işe girdiğinde babasından aldığı aylık kesilir. Hatta Bağ-Kurdan aldığı yetim aylığını kendisi kestirmesi gerekir. Çünkü aylık bağlatırken, sigortalı çalışmaya başladığında aldığı aylığı kestireceğini beyan ve taahhüt etti.(2007’de SSK’lı çalıştığı sürede de aylığını kestirmesi gerekirdi) Anneniz isteğe bağlı olarak prim ödemeye başlayıp 5380 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5400 güne(15 yıla) tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Borçlanma için prim ödenmemiş süre olmalı

SORU: Eşim 4 Şubat 1976 doğumlu. 6 Ağustos 1996 yılında 60 gün SSK primi yattı. 1 Temmuz 2005 tarihinden 29 Aralık 2014 tarihine kadar isteğe bağlı Bağ-Kur’lu olarak 3419 gün prim yatırdı. 2010 yılında ikiz çocuğumuz oldu. İki çocuk için doğum borçlanması yapabilir miyiz ve ne zaman emekli olur?

YANIT: Doğum borçlanması, doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde kalan prim ödenmemiş süreler için yapılabiliyor. Çocuklarınızın doğum tarihlerinden itibaren geçen iki yıllık sürede eşiniz isteğe bağlı sigorta primi ödemiş. Yani borçlanabileceği prim ödenmemiş süre yok.  Bu nedenle doğum borçlanması yapamaz. 

Çalışması mümkün olmayacak ise isteğe bağlı prim ödeyerek prim gününü 5400 güne tamamlayıp, 56 yaşını doldurduğunda 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olmaya hak kazanır.

İki seçenekte de 58 yaşı doldurmanız gerekiyor

SORU: 22 Mayıs 1984 doğumluyum. SSK girişim 3 Aralık 2004 olup 3549 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

SONGÜL

YANIT: 3451 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 22 Mayıs 2042’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca 951 gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, yine 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Yarım zamanlı çalışma yönetmeliği ne durumda?

SORU: 2016 yılında Kanunu çıkan, fakat hala yönetmelik yayımlanmadığı için uygulamaya konulamayan memurlarda yarı zamanlı çalışmayla ilgili bir gelişme yok. Bu konuda bir bilginiz var mı?

YANIT: Doğum sonrası yarım zamanlı çalışma uygulamasından yararlanamayacak memurların belirlenmesi konusunda kamu kurumları ile Bakanlık arasında mutabakat sağlanamadığından, Yönetmeliğin yayımı gecikti. Son bilgi, gelen talepler sonucu hazırlanan Yönetmelik Taslağının kurumların görüşüne açıldığı şeklinde.

Ocak 2021’de emekli olmanız mümkün

SORU: 1 Ocak 1969 doğumluyum. SSK girişim 1 Ağustos 1992’de olup 8700 gün prim ödemem var. 1989 /1990 arası 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimi borçlanmam halinde ne zaman emekli olabilirim?

K.T.

YANIT: Askerlik sürenizin 430 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz.

Hekimlerin ilave ödemesi hangi durumda kesilir?

SORU: Mart 2004’de diş tabibi görev unvanı ile Emekli Sandığından emekli oldum. 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren emekli hekim ve diş hekimlerine verilen ilave ödemeyi alıyorum. Özel muayenehane açarsam ilave ödeme kesilir mi? Bir polikliniğe fiilen çalışmak kaydıyla ortak olursam, Bağ-Kur mu SSK mı statüsüne tabi olurum? SSK’ya tabi olursam ilave ödeme kesilir mi? Tekrar çalışmaya başlamam nedeniyle ilave ödeme kesilirse, çalışmam sona erdiğinde ilave ödemeyi tekrar almaya devam edebilecek miyim?

YANIT: Emekli Sandığından emekli olup ilave ödeme hakkı olan tabip ve diş tabiplerinden, muayenehane açan veya şirket ortağı olanlar, 4/b Bağ-Kur kapsamında sosyal güvenlik destek primi ödemedikleri ve sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışan da sayılmadıklarından, muayenehane açtığınızda ya da polikliniğe ortak olduğunuzda ilave ödemenizin kesilmemesi gerekiyor.

Ancak ortağı olmadığınız bir şirket ya da işyerinde 4/a (SSK) kapsamında çalışmanız halinde, 4/a kapsamında sosyal güvenlik destek primine tabi olacağınızdan ilave ödemeniz kesilir. 

4/a kapsamında sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmanız nedeniyle ilave ödemenizin kesilmesi durumunda, çalışmanız sona erdiğinde ilave ödemeyi güncel tutarıyla yeniden almaya başlarsınız.

9 Şubat 2020’da emekli olabilirsiniz

SORU: 9 Şubat 1968 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Mayıs 1992 olup toplam 7050 gün prim ödemem var. 1988-1989 arasında 18 ay askerlik yaptım. Erken emekli olmak için askerliğimin kaç gününe borçlanmalıyım?

ADEM

YANIT: Askerlik sürenizin 340 günlük borçlanmanız halinde, emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz dahi, 52 yaşınızı dolduracağınız 9 Şubat 2020’de emekli olabilirsiniz.

Ağır engelli çocuğu olan anneye erken emeklilik hakkı

SORU: 17 Ekim 1977 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim Kasım 1995’de. Ama düzenli, bir çalışma hayatım olmadı. Yüzde 92 engelli annesiyim. Engelli annesi haklarımla ne zaman emekli olabilirim?

BAŞAK

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Çocuğunuz sürekli bir başkasının bakımına muhtaç derecede engelliyse,(sorunuzdan öyle olduğu anlaşılıyor) 1 Ekim 2008’den sonra ödediğiniz primler ¼ (dörtte bir) oranında artırılacak. Ve artırılan prim gün sayısı ayrıca emekli olacağınız yaştan düşülecek. 1 Ekim 2008’den önce ve 1 Ekim 2008’den sonraki prim ödeme gün sayını bildirmeniz halinde sorunuza daha net cevap verebiliriz.

EYT’li sayılır mıyım?

SORU: 14 Temmuz 1975 doğumluyum. 6 Eylül 1994 tarihinde işe girdim. 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 prim günü ve 55 yaş şartlarına tabi olduğumu daha önce öğrenmiştim. 7 yıla yakın zamandır tüm çabalarıma rağmen iş bulup çalışamıyorum. Bu nedenle 18 aylık askerlik borçlanması yaptım, geriye 755 gün eksik prim günüm kaldı. Kalan 755 günü isteğe bağlı olarak ödemek istiyorum. Ödemeye Ocak 2020'de başlayacağım. 5750 prim gününü 2022 yılının ilk aylarında tamamlayacağıma göre, bu tarihlerde EYT’lilere bir çözüm getirilirse, ben bu gruba dahil oluyor muyum? Yani EYT’lilerle ilgili bir kanun çıktığı tarihte benim de 5750 prim günüm tamamlandığı taktirde yaşıma bakılmaksızın EYT’li sayılabiliyor muyum?

YANIT: Hizmet başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihinden önce olduğundan EYT’lisiniz. Ancak bugüne kadar EYT ile ilgili bir yasa taslağı ortaya çıkmadığından EYT’liler için öngörülen emeklilik şartları konusunda da bir veri yok. EYT’lilerin talebi, 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartlarının uygulanması.

EYT yasası çıkar ve 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartları uygulanırsa, 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için yaş şartı aranmaksızın erkeklerin 25, kadınların ise 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü şartlarıyla emekli olmaları mümkün olabilecek. Buna göre, sigortalılık süreniz 25 yıldan fazla olduğundan, 5 gün daha prim ödediğinizde 5000 prim günü şartını da sağlamış olacaksınız ve EYT’li olarak emekli olmanız mümkün olabilecek.

EYT’lilerle ilgili olarak kademeli emeklilik şartlarına göre aranan prim gününü tamamlamış olup da yaşının dolmasını bekleyenler için bir düzenleme yapılması halinde ise 5750 prim gününü tamamladığınızda EYT’li olarak yaş şartı aranmaksızın emekli olmanız yine mümkün olabilecek.

Emekli olmak için 60 yaş dolacak

SORU: 21 Mayıs 1975 doğumluyum. SSK başlangıcım 20 Eylül 2001 olup şuan 5150 gün prim ödemem var. En erken ne zaman emekli olabilirim?

CİHAT

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 1850 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 21 Mayıs 2035’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca; 4500 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Doğum borçlanması sigorta başlangıcımı geri çeker mi?

SORU: 23 Nisan 1974 doğumluyum. 1 Ekim 1989 tarihinde staj nedeniyle sigortalı oldum. 12 Ağustos 1996’da tam sigortalı olarak işe başladım, 21 Kasım 2004’e kadar çalıştım. 1 Ocak 2005’de isteğe bağlı sigortalı oldum, 1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı sigorta Bağ-Kur’a sayıldı. 2 Ocak 2012’de SSK kapsamında işe başladım, 31 Ağustos 2016’da işten ayrıldım. 5293 gün SSK, 1171 gün Bağ-Kur olmak üzere toplam 6464 günüm var. 7 Şubat 2004 ve 23 Ocak 2010 tarihlerinde doğum yaptım. Doğum borçlanması yaparak sigorta başlangıç tarihimi geriye çekebilir miyim?

YANIT: Doğumlar, staj sigortanızın başladığı tarih ile tam sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarih arasında olsaydı, tam sigortalı olarak çalışmaya başladığınız 12 Ağustos 1996 tarihi borçlanacağınız süre kadar geri gelirdi. Doğumlar tam sigortalı olduğunuz 12 Ağustos 1996 tarihinden sonra olduğundan, doğum borçlanması sigorta başlangıcınızı geri götürmez. Ayrıca doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıl içinde kalan prim ödenmemiş süreler borçlanılabiliyor. Verdiğiniz bilgilere göre sizin borçlanabileceğiniz pek bir süre de yok.

Emeklilik tarihiniz 23 Ekim 2023

SORU: 23 Ekim 1973 doğumluyum. SSK başlangıcım 1 Şubat 1988’dır. 1995-2006 yılları arası 3500 gün çiftçi Bağ-Kuruna prim ödedim. 2006 tarihinden bu yana SSK’lı olarak çalışıyorum. Bağ-Kur ve SSK’ya toplam 7000 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

BAYRAM

YANIT: 1 Şubat 1988’deki girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Süre ve prim şartını sağladığınızdan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 23 Ekim 2023’de emekli olabilirsiniz.

Emeklilik statüsünün belirlenmesinde son 7 yılın önemi

SORU: 25 Eylül 1970 doğumluyum. SSK başlangıcım 26 Aralık 1989 olup, 1989-1998 arası 803 prim günüm var. 1995-1996 yıllarında yedek subay olarak 360 gün Emekli Sandığı hizmetim var. 4 Ekim 2000’de Bağ-Kur sigortam başladı ve halen devam ediyor. Bağ-Kur’dan emeklilik şartlarım nedir? Vergi mükellefiyetim devam ederken SSK’ya geçsem ve primlerim ayda 5 veya 30 gün üzerinden ödense SSK’dan emeklilik şartlarım ne olur?

YANIT: Emekli Sandığına tabi geçen yedek subaylık hizmetinizin dörtte biri kadar fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süreniz olmalı. FHZ süreniz 360 güne dahilse 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emeklilik için 25 yıl (9000 gün) prim günü ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Dahil değilse 90 gün FHZ süresiyle birlikte Emekli Sandığı hizmetiniz 450 gün olur. Bu durumda emeklilik yaşınız 56 olur.

4/a (SSK) statüsünden emeklilik için ise 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlıyorsunuz. Ancak 1 Mayıs 2008 tarihinden önce sigortalı olanların emeklilik statüsünü son 7 yıllık (2520 günlük) fiili prim ödemesi belirliyor. Son 2520 günde daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim ödenmiş ise o sigortalılık statüsünden emekli olunuyor.

4/a statüsünden emeklilik için son 2520 günlük prim ödemenizin yarıdan fazlası 4/a kapsamında olması gerektiğinden, son 3,5 yıl (1261 gün) 4/a kapsamında prim ödemeniz gerekiyor. Bunun için de vergi mükellefiyetiniz devam ederken başlatacağınız 4/a kapsamında ay içinde 30 gün çalışmalısınız. Bu durumda 3,5 yıl sonra 4/a statüsünden, 4/b statüsüne göre daha erken emekli olmanız mümkün olabilir.

Ay içinde 4/a kapsamındaki çalışmanız 30 günden az olursa, ayın kalan günlerinde 4/b sigortalısı sayılırsınız. Bu durumda da 4/a statüsünden emekli olabilmek için son 2520 günlük prim ödemesinin yarıdan fazlasının 4/a kapsamında olması şartını çok geç sağlarsınız. Hatta 4/a kapsamında 1-15 gün arası prim ödemeniz olursa bu şartı hiç sağlayamaz ve 4/a statüsünden emekli olamazsınız.

Prim ödemeseniz de 58 yaşı dolduracağınız tarihte emeklisiniz

SORU: 1 Ocak 1971 doğumluyum. SSK girişim 1997 olup yaklaşık 3.634 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim?

MELEK

YANIT: Sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl olarak) bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Başlangıcınız 23 Mayıs 1997’den önceki bir tarih ise, 2266 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlayacağınız tarihte, sonraki bir tarihse 2341 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2029’da emekli olabilirsiniz.

Ekim 2008 öncesi aylık bağlama oranları

SORU: 2007 Eylül ayında 4/a statüsünden emekli oldum. Çalışma hayatım boyunca primlerim asgari ücret civarında ödendi. Bana 2000 öncesi yüzde 60, 2000-2008 arası yüzde 41 aylık bağlama oranları üzerinden yaşlılık aylığı bağlandı. Bu oranlar düşük değil mi? 2000 öncesi çalışma sürem 3355 gün, 2000-2008 arası 1660 gün.

YANIT: 2000 öncesi kısmi aylığı gösterge tablosundan hesaplananlar için aylık bağlama oranı yüzde 60. Bu oran 5000 prim günü için olup, kadın sigortalılar için 50, erkek sigortalılar için 55 yaşından sonra doldurdukları her yaş için ve 5000 günden sonraki her 240 gün için 1 puan artırılıyor. 5000 günden eksik her 240 gün için de 1 puan eksiltiliyor. Toplam 5015 prim gününüz olduğuna göre, 2000 öncesi dönem için aylık bağlama oranınız yüzde 60 olur.

2000-Ekim 2008 dönemine ilişkin aylık bağlama oranı ise ilk 3600 günün her 360 günü için yüzde 3.5, sonraki 5400 günün her 360 günü için yüzde 2'dir. Buna göre, 5015 prim gününüzün 3600 günü için yüzde 35, sonraki 1415 gün için yüzde 6 olmak üzere aylık bağlama oranınız yüzde 41 olur. Sonuç itibarıyla aylık bağlama oranlarınız doğru.

4800 gün prim ödeyip 61 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1967 doğumluyum. 2010 sigorta başlangıcım var. Ne zaman emekli olabilirim?

ZELİHA

YANIT: Emekli olmak için; 7200 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7200 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, priminizi 4800 güne tamamlamanız şartıyla, 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Erkek çocuğa yaş aranmadan yetim aylığı bağlanabilir mi?

SORU: Bağ-Kurlu baba 1995’de rahmetli oldu. Anneme ve kardeşlerime babamdan dul-yetim aylığı bağlandı. Yaşları dolunca aylıklar kesildi. 37 yaşında yüzde 52 oranında özürlü raporum var. Bu raporla babamın maaşını alabilir miyim?

MUSTAFA

YANIT: Yüzde 52 oranında raporla babanızdan yetim aylığı alamazsınız. Çünkü erkek çocuklara yaş aranmadan yetim aylığı bağlanabilmesi için; malul derecesinde yani en az yüzde 60 oranında işgücü kaybına uğramış olmak gerekiyor.

Emeklilik yaş hesabım nasıl yapılıyor?

SORU: Doğum tarihim 27 Temmuz 1968. Öğretmen olarak 6 Ekim 1999 tarihinden beri görev yapmaktayım. Daha öncesinde SSK’lı olarak 10 Eylül 1985’de iş hayatıma başladım. 2005 yılında hizmet birleştirmesi yaptım. SSK’lı hizmet günüm sistemde 5 yıl 4 ay 12 gün. Emeklilik yaş hesabım nasıl yapılıyor? İlçe milli eğitim müdürlüğü emeklilik isteğime red cevabı verdi. SGK’nın son yayınladığı genelgeye göre, başlangıç tarihi esas alındığında 51 yaşa tabi olmam gerektiğini düşünüyorum, ancak 54 yaşa tabisin denilmekte.

YANIT: İlk defa 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta başlangıcı olanların Emekli Sandığı statüsünden emeklilikleri için gereken yaş şartı, 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla kadınlar için 20, erkekler için 25 tam yıl fiili hizmet süresini doldurmaları için kalan hizmet süresine göre tespit ediliyor. Diğer bir deyişle yaş şartı, sigorta başlangıç tarihine göre değil, 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla mevcut olan fiili prim günü/hizmet süresine göre tespit ediliyor.

Bu bağlamda, 10 Eylül 1985 tarihindeki sigorta başlangıcınız dikkate alınmaz. 5 yıl 4 ay 12 günlük prim gün sayınız 23 Mayıs 2002 öncesi hizmet sürenize eklenir. Buna göre de emeklilik için 54 yaş şartına tabi olursunuz. 4/a (SSK) statüsünden emekli olacak olsaydınız, 10 Eylül 1985 tarihi esas alınır ve 51 değil, 49 yaş şartına tabi olurdunuz.

Borçlanılabilecek eksik prim günleri

SORU: “Kod 7 puantaj”la mı yoksa “Kod 6 kısmi istihdam”la mı çalıştığımızda eksik günlerimizi borçlanabiliriz?

YANIT: 25 Şubat 2011 tarihinden sonraki sürelere ilişkin olmak üzere, 4857 sayılı İş Kanununa göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan süreleri, diğer bir deyişle aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni (06 Kısmi istihdam) olan süreleri borçlanabiliyorlar. Buna göre, part-time (kısmi süreli) çalışmanızdan doğan eksik günleriniz için borçlanabilir, puantaj usulü çalışmadan doğan eksik günler için borçlanma yapamazsınız.

Nisan 2033’ü bekleyeceksiniz

SORU: 27 Nisan 1978 doğumluyum. 1 Haziran 1995’den itibaren sigortalı çalışmaya başladım. 24 Aralık 1998’de askere gittim. Askerden sonra tekrar 1 Mayıs 2000’den itibaren sigortalı çalışmaya başladım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

HÜSEYİN

YANIT: 1 Haziran 1995 girişinizde adınıza prim ödenmişse, emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5750 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 27 Nisan 2033’te emekli olabilirsiniz

SSK kapsamında dul ve yetim aylığı oranları

SORU: Ablamın eşi 1991 öncesi  SSK’dan süper emekli olmuştu.  40 gün önce kaybettik. SGK’dan ablama ve çalışmayan kızına maaş bağlanacağına dair yazı geldi. Ablama yüzde 50, kızına yüzde 25 oranında maaş bağlanmış görünüyor. Benim araştırdığıma göre ablama yüzde 60, kızına yüzde 30 olması gerekmiyor mu? İkinci sorum, kızı hakkından feragat ederse ablama yüzde 75 mi bağlanır?

YANIT: Vefat eden SSK emeklisinin emekli aylığının; dul eşine yüzde 50’si, aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise herhangi bir sigortalılık veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde yüzde 75’i; şartları sağlayan çocuğuna yüzde 25’i oranında aylık bağlanıyor.

SSK emeklisi olan eşinden ablanıza yüzde 50, kızına yüzde 25 oranında aylık bağlanması doğru. Yüzde 60 ve yüzde 30 oranları, vefat eden Emekli Sandığı iştirakçisi/emeklisinin, Emekli Sandığı iştirakçisi/emeklisi olmayan eşi ve bir çocuğu için geçerli olan aylık bağlama oranları.

Ablanız herhangi bir sigortalılık kapsamında çalışmıyor veya kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı almıyor olması ve kızının aylıktan vazgeçmesi halinde aylık bağlama oranı yüzde 75 olur. Ancak bu durumda total olarak bağlanan aylık oranı değişmemiş olur. Ablanızın herhangi bir sigortalılık kapsamında çalışıyor veya kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı alıyor olması halinde ise kızı aylıktan vazgeçse de aylık bağlama oranı değişmez ve yüzde 50 olur.

İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz

SORU: 3 Nisan 1972 doğumluyum. SSK girişim 1 Temmuz 1987 olup 7000 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

SEVGİ

YANIT: Girişinizde adınıza prim ödemesi varsa, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. Aranan şartları sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

Borçlanacağınız süre Bağ-Kur’a sayılır

SORU: 26 Haziran 1976 doğumluyum. 29 Temmuz 1998’de işe başladım. 693 günlük çalışmanın ardından İrlanda'ya yerleştim. Orada 10,5 yıl çalıştıktan sonra 2011'in başında Türkiye'ye döndüm. Şu anda 4/a (SSK) gün sayım 3732. 2011 yılından beri primlerim tavandan yatırıldı. Emekliliğim için gerekli olan 5975 günü tamamlamak için 2243 gün için yurtdışı borçlanma yapmak istersem yeni yasaya göre Bağ-Kur’a mı sayılacak? Böyle bir şey olursa 4/a mı yoksa 4/b statüsünden mi emekli olurum?

YANIT: Borçlanacağınız yurtdışı çalışma süreleriniz 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Ancak son 2520 günlük prim ödemenizin tamamı 4/a (SSK) kapsamında olduğundan, 4/a şartlarıyla 4/a statüsünden emekli olursunuz.

Diğer yandan emekliliğiniz için 55 yaşınızı doldurmanız gerekiyor. 55 yaşınız dolana kadar prim gününüzü tamamlamanız mümkün olabileceğinden, yurtdışı borçlanması için acele etmenize gerek yok diye düşünüyorum. Zira seçeceğiniz prime esas kazancın yüzde 45'i kadar borçlanma primi ödemeniz gerekecek. Ayrıca 2011'den bu yana primleriniz tavandan ödendiğine göre, alt sınırdan borçlanırsanız emekli aylığınız olumsuz etkilenir, tavandan borçlanırsanız maliyeti yüksek olur.

5600 gün prim ödeyip 53 yaşı dolduracaksınız

SORU: Sigorta başlangıcım 1992’de olup SSK’ya 2000 gün prim ödemem var. Kaç yaşında emekli olabilirim?

VELİ

YANIT: Sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmiş, doğum tarihiniz ve askerlik durumunuz hakkında bilgi vermemişsiniz. Sorunuzu verdiğiniz bilgiyle sınırlı olarak ve 23 Kasım 1992’den önce sigortalı olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Bu üç şartı birlikte sağlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Malul sayılmayan engelli koşullarıyla emekli olabilir

SORU: Arkadaşım adına birkaç şey danışmak istiyorum. Tarım Bağ-Kur sigortasında 20 yılı (7400 iş günü) var ve kendi işinden başka yerde çalışmamış. İşe giriş tarihi 26 Haziran 1999. Yüzde 60 çalışma gücü kaybı olmasına rağmen 5510 sayılı Kanunun 25. maddesinin birinci fıkrasına göre emekli olamamış. “Başka hangi yollardan emekli olabilirim?” diyor.

YANIT: Verdiğiniz bilgiye göre arkadaşınız SGK Sağlık Kurulunca malul sayılmamış. Ancak 5510 sayılı Kanunun 28. maddesinin beşinci fıkrasına göre, SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranı;

- Yüzde 50-59 arasında olduğu kabul edilenler 16 yıl sigortalılık süresi ve 4320 prim günü,

- Yüzde 40-49 arasında olduğu kabul edilenler 18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 prim günüyle,

emekli olabiliyorlar.   

Arkadaşınızın sigortalılık süresi 18 yıldan, prim günü de 4680 günden fazla olduğundan, çalışma gücü kayıp oranı yüzde 40 kabul edilse bile engellilere sağlanan özel emeklilik koşullarıyla emekli olabilir.

58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1970 doğumluyum. 1992'de staj girişi var. İlk defa sigortam 2001'de başladı. Bir bayan olarak kaç yılında emekli olabilirim?

NURSEL

YANIT: Staj sigortasın da emeklilik primi ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. 2001’deki başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2028’de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla yine aynı tarihte yani 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Yaşımı büyütsem emekli olabilir miyim?

SORU: Aslında 1 Mart 1970 doğumluyum. Kimliğimde doğum tarihim 29 Mart 1973 görünüyor. Sigorta başlangıcım 1 Mayıs 1991 olup 6350 gün prim ödemem var. Sormak istediğim kemik yaşımdan 1970 çıkarsa, yani yaşımı büyütürsem emeklilikte hangi yaşa tabi olurum? Emeklilik yaşım değişir mi? Ne zaman emekli olurum?

İHSAN

YANIT: Emeklilik işlemlerinde; ilk defa sigortalı olunan tarihte nüfus ta kayıtlı olan doğum tarihi dikkate alınır. Sigorta başlangıç tarihinden sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz. Bu nedenle yaşınızı büyütseniz de, emeklilik işlemlerinizde doğum tarihi olarak 29 Mart 1973 dikkate alınacaktır. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 29 Mart 2025’de emekli olabilirsiniz.

Çalışmazsam ilave ödeme alabilir miyim?

SORU: Son 40 sene devlette doktor olarak çalıştım. Tıp öğrencisi iken 1875 gün SSK’lı çalıştım. SSK’lı hizmetlerimi de yaş haddinden devletten emekli olurken birleştirdim. Şu anda halen özel bir tıp kurumunda çalışıyorum. Çalışmazsam ek ödeme alabilir miyim?

YANIT: Yasal düzenlemede ilave ödeme, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre tabip ve diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabipleri için öngörülüyor. SSK hizmetleriniz birleştirilmiş olsa da Emekli Sandığı Kanununa göre tabip kadrosundan emekli olduğunuzdan ilave ödeme hakkınız var.

Çalıştığı için ilave ödeme yapılmayan tabip ve diş tabipleri ile çalışmaya başlamaları nedeniyle ilave ödemeleri kesilen tabip ve diş tabiplerinin çalışmalarının sona erdiği tarih yazılı istek tarihi kabul edilerek ilave ödemeleri, çalışmalarının sona erdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ödenmeye başlanıyor. Siz de çalıştığınız işten ayrılacağınız tarihi takip eden aybaşından itibaren ilave ödeme alabilirsiniz.

30 yıl çalışırsanız maaşınız daha yüksek olur

SORU: Emekli Sandığı sigortalısı olarak emekli olacağım. İki yıllık üniversite mezunuyum. Şu anda 1/4 olarak  28. yılı çalışmaya başladım. 30 yıl çalışırsam emekli maaşımda yükselme olur mu?

YANIT: Yükselebileceğiniz derece/kademeye gelmiş durumdasınız. Çalışmaya devam etmeniz derece/kademenizi artırmaz. Ancak 28 yıl hizmet süresi üzerinden emekli aylığınız yüzde 78 aylık bağlama oranıyla hesaplanırken, 30 yıl hizmet süresi üzerinden yüzde 80 aylık bağlama oranı ile hesaplanır. Bu da bugünkü katsayılara göre iki yıl için 80 lira civarında artış sağlar. Ayrıca 2 yıl sonra memur maaş katsayıları da artacağından, 30 yıl hizmet süresi üzerinden hesaplanacak emekli aylığınız daha yüksek olur.

7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeyip 58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 22 Mayıs 1979 doğumluyum. 2003 yılında bir fabrikada sigorta girişim yapıldı. Bir ay çalışıp ayrıldım. 2005’te güvenlik oldum. 11 yıl çalıştım. 2 yıldır çalışmıyorum. Emekli olmak için kaç yıl daha çalışmam gerekiyor?

CANAN

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 22 Mayıs 2037’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca 510 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, yine aynı tarihte yani 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Almanya sigorta başlangıcıyla 50 yaş şartına tabisiniz

SORU: 15 Ocak 1964 doğumlu kadınım. 1 Ekim 1980 Almanya’da işe başlangıç tarihim. 1 Temmuz 2015 tarihine kadar aralıksız çalıştım. Çocuğum yok. 28 Temmuz 2019 tarihinde 3600 gün borçlanma başvurusu yaptım. Henüz ödeme dekontu gelmedi. SGK’yı arayıp sordum, işleme alınmış sonuç gönderilecek dendi. Bu arada Türkiye’de 10 gün SSK’lı çalışma yapmıştım. Bu şartlarda 3600 günden kaç yaşında emekli olabilirim?

YANIT: Almanya'da 1 Ekim 1980 tarihindeki sigorta başlangıcınız Türkiye'de sigorta başlangıcınız sayılır. Buna göre 8 Eylül 1999 tarihi itibarıyla sigortalılık süreniz 18 yıldan fazla olduğundan, 506 sayılı SSK'nın geçici 81. maddesine göre eski hükümlere tabi olup, 3600 prim günüyle 4/a (SSK) statüsünden emekliliğe hak kazanmak için 50 yaş şartına tabisiniz.

50 yaşınızı doldurmuş olduğunuzdan, tebliğ edilecek borçlanma tutarını ödediğinizde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Ocak 1970 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 6 Haziran 1989 olup 5500 gün prim ödemem var. Askerliğimi sigorta başlangıcından sonra yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

ILGIN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz.

Part-time çalışma sigorta başlangıcı sayılır mı?

SORU: 1995 yılında üniversite kütüphanesinde part-time olarak 3 yıl çalıştım. E-devlette sigorta başlangıcım 1995 gözüküyor. Tam zamanlı çalışmaya ise 14 Ekim 1999 tarihinde başladım. 1995 yılındaki ilk işe başlama tarihi emeklilikte sigorta başlangıcı sayılır mı yoksa 1999 yılı mı baz alınır?

YANIT: Part-time çalışmanız karşılığında adınıza emeklilik için gerekli olan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmiş ise (hizmet dökümünüzde bu çalışmanıza ilişkin prim günü ve prime esas kazanç gözüküyorsa) emeklilik şartlarınızın tespitinde sigorta başlangıcı sayılır. Aksi halde 14 Ekim 1999 tarihi esas alınır.

Eşinizi doğumunu borçlanarak 720 gün kazabilir

SORU: 9 Şubat 1972 doğumlu eşimin SSK girişi 1 Mayıs 1993 olup, toplam 1409 gün prim ödemesi var. Bir de oğlumuz var. Emeklilik için ne yapmalıyız.

YAŞAR

YANIT: Eşiniz yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. 2191 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 9 Şubat 2030’da emekli olabilirsiniz. Çocuğunuzun doğum tarihi 1 Mayıs 1993’den sonra ve doğum sonrasındaki iki yılda eşinizin prim ödemesi yoksa, eşiniz doğumunu borçlanarak 720 gün kazanabilir.

Yıpranma süresi emeklilik yaşını ne kadar geri çeker?

SORU: 2 Ekim 1972 doğumluyum. 1 Haziran 1991’de SSK girişim, bugün itibarıyla 2960 gün primim var. Ayrıca 30.05.1994-30.05.2007 tarihleri arası kesintisiz 13 yıl TSK’da görev yaptım. 39 ay yıpranmam var. 15 ay askerlik borçlanmamla birlikte 17 yıl 6 ay Emekli Sandığı hizmetim var. Yıpranma sürem emeklilik yaşımı ne kadar geri çekecek? Hizmet birleştirmesi için müracaat etmem gerekecek mi? Emeklilik yaşımı bildirebilir misiniz?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik şartlarının tespitinde 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla hak kazanılmış olan fiili hizmet süresi zammı (FHZ/yıpranma) süresi dikkate alınıyor. 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla hak kazandığınız FHZ süresi 1 yıl 11 ay 25 gün olup, 1 Haziran 1991 olan sigorta başlangıcınız farazi olarak bu süre kadar geri gelerek 6 Haziran 1989 kabul edilir. Buna göre de emeklilik yaşınız 53’den 51’e iner. 4/a statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz.

Sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamışsınız. Emekli Sandığından sonra en az 1260 gün 4/a kapsamında prim ödemeniz de varsa 51 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmaya hak kazanırsınız.

Hizmet birleştirmesi bir sıra dahilinde SGK tarafından yapılıyor. e-devlet üzerinden takip edebilirsiniz. Ancak emekli olacağınız tarihe 6 ay kalana kadar birleştirme gerçeklememiş olursa, hizmetlerinizin birleştirilmesi için SGK’ya başvurabilirsiniz.

1063 gün daha prim ödemelisiniz

SORU: 10 Ekim 1963 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Kasım 1981 olup 4012 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

NAİL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5075 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. 1063 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5075 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 3600 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Staj sigortanız doğum borçlanmasında başlangıç sayılır

SORU: 1973 Aralık doğumluyum. İlk sigorta kaydım 25 Eylül 1989’da staj sigortasıyla, ilk prim ödemelerim 2010’da başladı. Birkaç işe girdim çıktım. Şu an halen çalışmaktayım. 1433 günüm var. 1997 ve 2001 yıllarında iki doğum yaptım. Ne zaman emekli olurum?

YANIT: Staj sigortası emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmamakla birlikte, doğum borçlanmasında sigorta başlangıcı sayılıyor. Buna göre, staj sigortasından sonra doğan iki çocuğunuz için de ikişer yıldan dört yıl (1440 gün) doğum borçlanması yapma hakkınız var. Borçlanma yapmanız halinde sigorta başlangıcınız borçlandığınız süre kadar geri gelir ve emeklilik şartlarınız buna göre değişir.

Doğum borçlanması yapmazsanız, 2010 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 7200 prim günü ve 58 yaş, yaştan emeklilik için ise 4800 prim günü ve 61 yaş şartlarına tabi olursunuz.

Doğum borçlanması yapmanız halinde ise 4500 prim günüyle, 25 yıllık sigortalılık süresi ile 58 yaşınızı dolduracağınız 2031 yılında emekli olabilirsiniz.

Babanız primi 3600 güne tamamlayacak

SORU: 4 Şubat 1956 doğumlu babamın ilk işe giriş tarihi 22 Aralık 1975 görünüyor. Toplam 96 gün prim ödemesi var. Bu durumda babamın emekli olması için ne yapabiliriz?

DUYGU

YANIT: Babanız yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi. Askerliğini(20 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, ayrıca da 2904 gün prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Kamuda görev alana görev tazminatı ödenmez

SORU: Eşim daire başkanı emeklisi olarak maaş alıyordu. Ekim 2018 yılında vefat etti. Bana çalıştığımdan dolayı maaşı yüzde 50 oranında bağlandı, ancak daire başkanı tazminatı düşülerek ödeneceği belirtildi ve öyle ödeme yapılıyor. Bu durum normal midir, bütün makam tazminatlarında uygulanır mı?

YANIT: Ödenmeyen makam tazminatı değil, görev tazminatı olmalı. Kamu kesiminde görev alanlara görev tazminatı ödenmiyor. Bu durum, dul ve yetimler için de geçerli. Kamu kurumunda çalışıyorsanız, eşinizin emekli aylığı ile makam tazminatının yüzde 50’si ödenir, görev tazminatından ödeme yapılmaz. Ancak emekli olduktan sonra, kamuda görev almamak koşuluyla, görev tazminatının da yüzde 50’si ödenmeye başlanır.

Emekli Sandığında kısmi süreli ihya olmaz

SORU: Emekli sandığına prim ihyasında, emekli sandığına bağlı olarak çalıştığımız tüm süreyi mi,(benim 6 yıl memuriyetim var 1991-1997 yılları arasında.) yoksa ihtiyacımız olan kadar süreyi mi geri ödemek gereklidir? Bilgi verirseniz çok sevinirim.

BÜLENT

YANIT: Emekli Sandığında, alınmış keseneklerin geri yatırılması suretiyle hizmet ihyası, süreye bağlı olarak değil, alınan paranın güncellenerek(faiziyle birlikte) geri ödenmesi şeklinde yapılmaktadır. Bu nedenle aldığınız paranın tamamını faizi ile birlikte ödeyerek hizmetinizin tamamını ihya etmeniz gerekiyor.

Kıdem tazminatı alabilir miyim?

SORU: Uzman doktorum. 1 Şubat 1995 tarihinde devlet memuru olarak işe başladım. 15 yıl 11 ay devlet hizmetinden sonra istifa edip 2,5 ay sonra özel sektörde çalışmaya başladım. Aynı işyerinde 8 yıl 8 aydır çalışıyorum. Tekrar kamuya geçmek için işyerimden istifa edersem kıdem tazminatı alabilir miyim?

YANIT: Tekrar kamuya geçmek için işten ayrılmanız, kıdem tazminatına hak kazanmanızı sağlamaz. Ancak sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihinden önce olup, 4/a (SSK) statüsünden emekliliğiniz için gereken 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını sağlamış olduğunuzdan, emekliliğiniz için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış durumdasınız.

1475 sayılı İş Kanununun kıdem tazminatına ilişkin 14. maddesine göre, emekliliği için gereken yaş dışındaki şartları sağlayanlar kendi istekleriyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanıyorlar. Kamuya geçmeden önce SGK'dan alacağınız kıdem tazminatı alabilir yazısını işverene ibraz etmek suretiyle ilgili yasa hükmüne göre işten ayrılırsanız kıdem tazminatına hak kazanırsınız.

56 yaşı dolduracaksınız

SORU: 22 Şubat 1976 doğumluyum. 20 Eylül 1988 Çırak sigortam, 12 Ekim 1996’da normal sigortam başladı. 4005 gün prim ödemem var. 1996-1997 arasında yaptığım askerliğimin 316 gününü borçlanarak ödedim. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

BARIŞ

YANIT: Çırak sigortasın da emeklilik primi ödenmediğinden emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. 1996 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5825 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 22 Şubat 2032’de emekli olabilirsiniz.

Emekli aylığı için yurtdışında çalışmamam mı gerekiyor?

SORU: Yurtdışında yaşamaktayım. Şu an 50 yaşındayım. Burada serbest meslek sahibi olarak vergi mükellefiyim. Yani Türkiye’de ki gibi Bağ-Kur’lu sayılırım. Sağlık ve emeklilik primlerimi kendim yatırıyorum. Türkiye’de 4200 gün Bağ-Kur prim ödemem var. Türkiye’den emekli olursam burada çalışmamam mı gerekiyor?

YANIT: Türkiye’de 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekliliğe hak kazanabilmeniz için yaş şartı hariç en az 5400 prim gününüz olması gerekiyor. Prim gününüzü yurtdışı borçlanmasıyla tamamlayıp emekli olmaya hak kazandığınızda, yurtdışındaki çalışmanız devam ettiği sürece emekli aylığınız bağlanmaz. Ancak yurtdışındaki çalışmanız sona erdiğinde bağlanır.

Babanız Nisan 2021’de emekli olabilir

SORU: 1 Nisan 1963 doğumlu babamın SSK girişi 1 Mayıs 1986’da olup, SSK’ya 3372 gün prim ödemesi bulunmakta. 1 Nisan 2004’den itibaren de Bağ-Kura 2126 gün prim ödemesi var. Hizmet birleştirmesi yaptığımız takdirde, ne zaman emekli olabilir?

FATMA

YANIT: Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurum şartlarıyla emekli olunuyor. Son yedi yıl hesabına göre babanız Bağ-Kurdan emekli olacak. Babanız Bağ-Kurda yaş haddinden emekli olmak için: 15 tam yıl(5400 gün) prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 58 yaşını dolduracağı 1 Nisan 2021’de emekli olabilir.

EYT kapsamında mıyım?

SORU: 5 Mayıs 1974 doğumluyum. 3 Temmuz 1998 tarihinde Emekli Sandığına bağlı olarak (memur) iş başlangıcım var. Aralıksız olarak (sadece askerlikte 1 aylık sınıf okulunda kesinti var) 2017 Nisan ayına kadar çalışmışlığım var (yaklaşık 6700 gün). Acaba EYT kapsamında mıyım? Bu hali ile ne zaman emekli olabilirim? Daha çalışmam lazım mı?

YANIT: Hizmet başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihinden önce olduğundan EYT’lisiniz. Ancak bugüne kadar EYT ile ilgili bir yasa taslağı ortaya çıkmadığından EYT’liler için öngörülen emeklilik şartları konusunda da bir veri yok. EYT’lilerin talebi, 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartlarının uygulanması. Ola ki EYT yasası çıkar ve 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartları uygulanırsa, Emekli Sandığı statüsünden emeklilik için yaş şartı aranmaksızın erkeklerin 25, kadınların ise 20 tam yıl hizmet süreleri olması gerekecek.

EYT’li olmakla birlikte hizmet süreniz 25 yıldan az olduğundan, 25 tam yıl hizmet süresini tamamladığınızda emekli olmaya hak kazanmanız mümkün olabilecek. Ancak EYT konusunda fazla umutlu olmamanızı önerim. Zira Cumhurbaşkanının son açıklamaları, yakın gelecekte EYT’lilerle ilgili bir düzenleme yapılmayacağını gösteriyor.

Mevcut durumda ise hizmet süreniz 15 yıldan fazla olduğundan 61 yaşınız dolduğunda ya da 25 tam yıl (9000 gün) hizmet süresini tamamlayıp, 57 yaşınız dolduğunda emekli olabilirsiniz.

SSK’ya 942 gün daha prim ödeyip SSK’dan emekli olmanız avantajlı

SORU: 25 Ocak 1973 doğumluyum.  İşe başlangıç tarihim 15 Mart 1990  olup 20 yıl 5 ay bağ-kura 318 gün de SSK’ya  prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MERT

YANIT: SSK’dan emekli olmanız avantajlı. 318 gün SSK prim ödemenizin Bağ-Kurdan sonra olduğu anlaşılıyor. 942 gün daha prim ödeyerek Bağ-Kurdan sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 942 günden sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 25 Ocak 2025’de emekli olabilirsiniz.

Evli kız çocukları yetim aylığı alamaz

SORU: Annem işçi emeklisi. Babam da memur emeklisi. Babamla evlilikleri devam etmekte. Babam hayatta. Dedem albay emeklisiydi vefat etti. Annem bu şartlarda dedemden yetim aylığı alabilir mi?

SİNEM

YANIT: Evli kız çocukları ana veya babalarından dolayı yetim aylığı alamıyor. Anneniz evli olduğundan babasından dolayı Emekli Sandığından yetim aylığı alamaz. Anneniz boşanmış olsaydı, SSK emeklisi olsa da, vefat eden babasından dolayı Emekli Sandığından yetim aylığı alabilirdi.

SSK dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın oranı

SORU: 25 yıl çalışarak 15 Nisan 2008’de Emekli Sandığı’ndan emekli oldum. 19 Mart 2006’da SSK’lı eşim vefat etti. 1995 ve 1997 doğumlu iki çocuğum var. Eşimin maaşı bana ve çocuklara bağlandı. 1995 doğumlu kızım Şubat 2019’da işe başladı, müracaat etti çalışıyorum diye, maaşı almıyor. Ona ödenen maaş bana veya kardeşine niye aktarılmıyor?

YANIT: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 1. maddesinde, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre bağlanan veya hak kazanılan gelir ve aylıkların verilmesine devam edileceği, bu gelir ve aylıkların durum değişikliği nedeniyle artırılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında, 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmış.

Bu bağlamda, eşinizden 1 Ekim 2008 tarihinden önce bağlanan aylıkların, meydana gelen durum değişikliği nedeniyle artırılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında 506 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. 506 sayılı Kanuna göre de aylık alan çocuğu bulunan eşe bağlanacak aylığın oranı yüzde 50, çocuklardan her birine bağlanacak aylığın oranı yüzde 25 olup, çocuklardan birinin aylıktan çıkması, sizin ve diğer çocuğunuzun aylık oranının artırılmasını gerektirmiyor. Ancak diğer çocuğunuzun da aylıktan çıkması ve tek aylık sahibi durumuna gelmeniz halinde sizin aylık oranınız yüzde 50’den yüzde 75’e yükselir.

Emekli bitirdiği okul nedeniyle intibak yaptıramaz

SORU: 2016 yılında Emekli Sandığından 2/3’den emekli oldum. Emekli olduktan sonra 2 yıllık Üniversite bitirdim. Emekli sandığına intibak yaptırabilir miyim? Yaptırabilirsem bunun kanun numarasını da yazabilir misiniz?

İsmail

YANIT: Okul bitirme nedeniyle intibak yaptırabilmek için fiilen memuriyet yapıyor olmak gerekiyor. Emekli olduktan sonra bitirilen okul nedeniyle intibak yaptırmak mümkün değil. Maalesef intibak yaptıramazsınız.

Emekli aylığında tahsil durumunun dikkate alınması

SORU: SSK emeklisi inşaat mühendisiyim. Emekli maaşlarında yüksek tahsili de göz önüne alma gibi bir çalışma var mı?

YANIT: Emekli aylığı hesabında tahsil durumunun da dikkate alınmasına ilişkin bir çalışma olmadığı gibi, bildiğim kadarıyla bugüne kadar böyle bir durum ne dillendirildi, ne de bir çalışma yapıldı.

Emekli çalışan hangi durumda kıdem tazminatına hak kazanır?

SORU: 2007 Şubat ayında TSK’dan emekli oldum. 2007 Mart ayından beri bir özel şirkette SGK’ya kayıtlı olarak çalışmaya devam ediyorum. Araştırmalarımda emekli olup da benim gibi kayıtlı çalışanların diğer çalışanlardan bir farkı olmayıp, aynı haklara sahip olduğu bilgisine ulaştım. 13 yıldır aynı firmada çalışıyorum ve sağlığım elverdiğince de çalışmayı düşünüyorum. İşverenin isteği ya da kendi isteğimle işten ayrılmam durumunda İş Kanununun kıdem tazminatı hak ediş kurallarına göre hangi durumlarda haklarımı alabilirim?

YANIT: Emekli olduktan sonraki çalışmanız sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma olduğundan, ikinci bir emeklilik hakkı vermez. Dolayısıyla emeklilik nedeniyle işten ayrılmanız ve buna bağlı olarak kıdem tazminatına hak kazanmanız söz konusu olmaz.

Ancak işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanununun 25. maddesinde sayılan ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışınız dışında bir nedenle işten çıkarılmanız ya da İş Kanununun 24. maddesinde sayılan haklı nedenlerden birine bağlı olarak işten ayrılmanız halinde kıdem tazminatına hak kazanırsınız.

8 ay askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olabilirsiniz

SORU: 5 Şubat 1970 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 17 Ocak 1995 olup 7489 gün prim ödemem var. 1993-1994 arası 19 ay askerlik yaptım. Geçen ay itibariyle primim 7489 gün oldu. Borçlanma ve emeklilik durumum ne olur?

EREN

YANIT: 5750 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 55 yaşınızı dolduracağınız 5 Şubat 2025’de emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 8 ayını borçlanmanız halinde, 54 yaşınızı dolduracağınız 5 Şubat 2024’de emekli olabilirsiniz.

Staj sigortası olan doğum borçlanması yapabilir mi?

SORU: Eşim 5 Ocak 1977 doğumlu. Ticaret Lisesi staj sigortası 1994-1995 yıllarında gerçekleşmiş. 2001 yılında evlendik, 2002 ve 2006 yıllarında iki doğum yaptı. Hiç sigortalı çalışmadı. Doğum borçlanması yapması mümkün mü? Sigortalı bir işe başlasa emeklilik koşulları nelerdir?

YANIT: Staj döneminde emeklilik için gerekli olan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, staj sigortası emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak 4/a (SSK) kapsamında kısa vade sigorta kollarına prim bildirilen staj süresine ilişkin staj başlangıcı, doğum borçlanmasında sigorta başlangıcı kabul ediliyor. Buna göre eşiniz iki çocuğunuz için de 720'şer günden 1440 gün (4 yıl) doğum borçlanması yapabilir.

Staj sigortası emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmadığından ve eşinizin emeklilik için gerekli olan uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin sigortası olmadığından, sigorta başlangıç tarihi, borçlanma primlerini ödeyeceğiniz tarihten borçlandığınız gün sayısı kadar geri gelmek suretiyle tespit edilir.

Örneğin iki çocuk için 1440 gün (4 yıl) borçlanma yapıp, borçlanma primlerini de 15 Ocak 2020 tarihinde ödediğinizi varsayarsak, eşinizin sigorta başlangıç tarihi 15 Ocak 2016 kabul edilir. Buna göre, 7200 prim günü ve 58 yaş veya 5400 prim günü ve 61 yaş şartlarını sağladığında 4/a (SSK) statüsünden emekli olmaya hak kazanabilir.

8 ay askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olabilirsiniz

SORU: 5 Şubat 1970 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 17 Ocak 1995 olup 7489 gün prim ödemem var. 1993-1994 arası 19 ay askerlik yaptım. Geçen ay itibariyle primim 7489 gün oldu. Borçlanma ve emeklilik durumum ne olur?

EREN

YANIT: 5750 günden fazla priminiz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 55 yaşınızı dolduracağınız 5 Şubat 2025’de emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin 8 ayını borçlanmanız halinde, 54 yaşınızı dolduracağınız 5 Şubat 2024’de emekli olabilirsiniz.

Doktora süresi borçlanılabilir mi?

SORU: 1962 doğumluyum. 1983 sigorta girişliyim. 21 Eylül 1994’de üniversiteye öğretim görevlisi olarak girdim. Toplam 8560 günlük çalışmam ve sigortam var. 29 Ekim 2016 tarihinde işten ayrılmak zorunda kaldım. İşsiz ve sigortasız olduğum bu dönemde doktora çalışmalarımı tamamladım. Doktora süresini emekli olabilmek için saydırabilir miyim?

YANIT: Sosyal güvenlik kanunlarına tabi sigortalı olmaksızın yurtiçinde ve yurtdışında geçirilen normal doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık süreleri borçlanılabiliyor. Siz de eksik hizmet süreniz/prim gün sayınız için doktora öğrenim sürenizden borçlanma yapabilirsiniz. Ancak önce 4/a (SSK) ya da 4/b (İsteğe bağlı Bağ-Kur) kapsamında sigortanızı başlatıp, sonra borçlanma başvurusunda bulunabilirsiniz.

4500 günle 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1981 doğumluyum. 2002’de SSK’lı oldum. 4700 günden ne zaman emekli olabilirim?

COŞKUN

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla 2041’de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Bedelli askerlik süresi borçlanılabilir mi?

SORU: Ben bedelli askerlik yaptım. Bedelli askerlik borçlanması var mı? Varsa bu borçlanma benim sigorta başlangıç tarihimi geriye götürür mü? Sıkı takipçinizim, bedelli askerlik konusuna hiç değinmiyorsunuz, bizi bilgilendirirseniz memnun oluruz.

YANIT: Askerlik borçlanması, fiilen yapılan askerlik süresi için yapılabiliyor. Fiilen askerlik yapılmamış ise borçlanma yapılamıyor. Bedelli askerlik bugüne kadar çeşitli şekillerde yapıldı. Bazıları 21 gün fiilen askerlik de yaptılar. Bazıları ise fiilen askerlik yapmadan sadece bedel ödediler. Ödediğiniz bedel dışında ayrıca fiilen askerlik yaptığınız süre de varsa bu süreyi borçlanabilirsiniz. Ancak borçlanma halinde sigorta başlangıcı askerlik yapılan tarihe gitmez. Sigorta başlangıcından önce yapılan askerlik süresinin borçlanılması halinde, sigorta başlangıç tarihi borçlanılan süre kadar geri gider. Örneğin 1 ay askerlik borçlanması yapılmış ise sigorta başlangıç tarihi 1 ay geri gider.

Başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceyse 54 sonraysa 55 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1976 doğumluyum. 1994’te sigortalı oldum. 5457 gün primim var. Ne zaman emekli olurum?

SADIK

YANIT: Sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde, sadece yıl olarak bildirmişsiniz. 1994 deki başlangıcınız 23 Mayıs’tan önceki bir tarih ise; 218 gün daha prim ödeyerek priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 2030’da 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte, başlangıcınız 23 Mayıs’tan sonraki bir tarih ise, 293 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 2031’de 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Türk vatandaşı olmayan kız çocuğu yetim aylığı alabilir mi?

SORU: Ben dışarıdan çalıştığım seneleri de kullanarak sosyal sigortadan emekli oldum. ABD’de yaşayan biri çifte vatandaş, diğeri yalnız ABD vatandaşı olan iki kızım var. Türk vatandaşı olmayan kızım benim ölümümden sonra emekli maaşımı alabilir mi?

YANIT: Kız çocuğuna yetim aylığı bağlanmasında Türk vatandaşı olma şartı aranmıyor. ABD vatandaşı olması kızınıza aylık bağlanmasına engel değil. Yetim aylığı bağlanması için aranan diğer şartları sağlaması koşuluyla, ABD vatandaşı olan kızınıza da aylık bağlanır.

57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 16 Şubat 1972 doğumluyum. 9 Şubat 1992 sigorta başlangıcımla SSK’ya 223 gün prim ödedim. 31 Ağustos 1999’da Devlet memuru olarak işe başladım ve de halen çalışmaktayım. Memuriyet öncesi yaptığım askerliğimi borçlanarak bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim?

ÖZTEKİN

YANIT: Askerlik sürenizi belirtmemişsiniz. Sorunuzu 18 ay askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 2 Ağustos 2022’ye kadar görevinize devam ederek hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 16 Şubat 2029’da emekli olabilirsiniz.

Amerika'da yaşarken Türkiye'de prim ödenebilir mi?

SORU: 1 Haziran 1996 sigorta girişliyim. 1 Mart 1978 doğumluyum. 1 Mart 2024 tarihinde, yani 56 yaşında emekli olabiliyorum. Şu an Amerika’da çalışıyorum. Türkiye’de çalıştığım yıllarda 1392 gün prim ödemişim, halen 4433 gün ödeme yapmam gerekiyor. Amerika’da çalışır ve yaşarken, Türkiye’de aylık prim ödeyebilir miyim? Ödeme yaptıktan sonra sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan faydalanabilir miyim? Emekli olunca hem Türkiye’den hem Amerika’dan aylık alabilir miyim? Türkiye’de yaşama şartı var mı? Burada çalıştığım günleri Türkiye’de saydırabilir miyim?

YANIT: Amerika'da yaşar ve çalışırken Türkiye'de prim ödeyemezsiniz. Dolayısıyla sağlık ve diğer haklardan yararlanamazsınız. Amerika'daki çalışma sürelerinizi borçlanarak, Türkiye'de emekli olma hakkı kazanabilirsiniz. Ancak 1 Ağustos 2019 tarihinden sonra yapılan başvurulara istinaden borçlanılan yurtdışı çalışma süreleri 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Buna göre, yurtdışı borçlanmasıyla 4/a (SSK) statüsünden değil, 5400 prim günüyle 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/b statüsünden emekli olmaya hak kazanabilirsiniz.

Emeklilik hakkını elde ettikten sonra aylığınızın bağlanabilmesi için Türkiye'ye dönmüş olma ve Türkiye'de yaşama şartı aranmıyor. Ancak Amerika'daki çalışmanızın sona ermiş olması gerekiyor. Amerika sosyal güvenlik mevzuatına göre de emeklilik hakkı elde ettiğinizde hem Amerika hem de Türkiye sosyal güvenlik sisteminden aylık alabilirsiniz.

Askerliğinizi borçlanmaya gerek yok

SORU: 29 Mart 1974 doğumluyum. 8 Mart 1993’de SSK’lı oldum ve 5987 gün prim ödemem var. 1994 ve 1995 yıllar arasında 18 ay askerlik yaptım. En erken hangi şartlarla emekli olabilirim?

FİKRET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 29 Mart 2028’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıcından sonra olduğundan borçlanma emeklilik şartlarını değiştirmez, sadece primi artırır. Priminiz de yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmaya gerek yok.

Emekli kız çocuğu babasının maaşını da alabilir mi?

SORU: Emekli Sandığı emeklisiyim. Dul bir bayanım. Vefat eden Bağ-Kur emeklisi babamın maaşını alabilir miyim?

NİLGÜN

YANIT: Bağ-Kur; emekli kız çocuklarına ana veya babalarından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Emekli olduğunuzdan babanızdan dolayı Bağ-Kurdan yetim aylığı alamazsınız. Tersi olsaydı, yani siz Bağ-Kur, babanız Emekli Sandığı emeklisi olsaydı, babanızdan yetim aylığı alabilirdiniz. Çevrenizde bu durumda olup babasından aylık alanlar olabilir, yasalar arasındaki farktan kaynaklanan bu durum sizi yanıltmasın.

Emekli aylığından vergi kesintisi yapılmıyor

SORU: Babam Emekli Sandığı’ndan 4/c emekli aylığı almaktadır. Bekâr, çalışmayan kızı olarak birlikte yaşamaktayız. Babam vergi muafiyetinden yararlanabiliyor mu?

YANIT: Kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 20. maddesinde belirtilen sandıklar tarafından ödenen emekli, maluliyet, dul ve yetim aylıklarından vergi kesintisi yapılmıyor. Emekli Sandığı emeklisi olan babanızın emekli aylığından vergi kesintisi yapılmadığından vergi muafiyetinden yararlanması da söz konusu olmaz.

Ablanız vergi indirimi alabilirse engelli hakkından yararlanır

SORU: 12 Mart 1984 doğumlu işitme engelli ablam 15 Kasım 2003’den beri kesintisiz SSK’lı olarak çalışmaktadır. Engellilik durumu da yüzde 71’dir. Acaba ne zaman emekli olabilir?

MURAT

YANIT: Ablanız, en az yüzde 40 oranında işgücü kaybına uğradığına dair rapor ve Maliyeden vergi indirim hakkı alabilirse, 3 ncü derece engelli hakkıyla, emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi olur. 4400 günden fazla primi olduğundan, 20 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 15 Kasım 2023’de emekli olabilir. Vergi indirim hakkı alamazsa, emekli olmak için: 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olur. Ve primini 7000 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca, 4500 günden fazla prim ödemesi olduğundan, bundan sonra prim ödemse de yine aynı tarihte yani, 58 yaşını dolduracağı 12 Mart 2042’de emekli olması da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Vefat eden oğlumdan aylık alabilir miyim?

SORU: Eşimden, Emekli Sandığı’ndan aylık almaktayım. 1 Şubat 1983 tarihinde sigortalı olan oğlum, SSK'lı olarak çalışmakta iken 7 Haziran 2002 tarihine kadar  500 gün prim ödemiş ve vefat etmiştir. Bundan dolayı SSK'dan aylık alabilir miyim?

YANIT: İki nedenle oğlunuzdan aylık alamazsınız.

Birincisi, oğlunuzun prim gün sayısı aylık bağlanması için yeterli değil. Ölüm sigortasından hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için en az 900 prim günü olması gerekiyor.

İkinci neden ise Emekli Sandığından, eşinizden dolayı aylık alıyor olmanız. Oğlunuzun prim günü yeterli olsaydı da eşinizden aylık aldığınızdan, hak sahibi olamayacak ve oğlunuzdan aylık bağlanmayacaktı.

Belirli süreli sözleşmeyle çalışanın tazminat hakkı

SORU: Emekli olduktan sonra bir yapı denetim şirketinde, taraflarca başvuru olmadıkça her sene uzatılan bir sözleşmeyle elektrik mühendisi olarak 2013 yılında işe başladım. Şirket geçtiğimiz yıl sözleşmenin bitmesine 6 ay kala hiçbir gerekçe göstermeden işime son verdi. Yasal ödemelerim yapılmayınca dava açtım. Ödenmeyen maaşlarım, 5 yıllık kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti vb. alacaklarımı talep ettim. Son duruşmada şirketin sahibi, bakanlıkça denetçi sayısının 3'ten 2'ye düşürülmesi nedeniyle işime son verildiğini beyan etti. Bu konuda görüşünüzü bildirirseniz sevinirim.

YANIT: Belirli süreli iş sözleşmesi, belirli süreli işlerde veya belirli bir işin tamamlanması ya da belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi “objektif koşullara” bağlı olarak yapılabiliyor. Esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamıyor. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul ediliyor.

Mahkeme, zincirleme yapılan belirli süreli iş sözleşmenizin baştan itibaren belirsiz süreli iş sözleşmesine dönüştüğünü kabul ederse (sözleşmenizin içeriğini görmeden belirsiz süreli sözleşmeye dönüşüp dönüşmeyeceği konusunda yorum yapamıyorum), işverenin ifadesine göre de iş sözleşmeniz haklı nedenle feshedilmediğinden ihbar ve kıdem tazminatınızın ödenmesine hükmedeceğini değerlendiriyorum.

Yıllık izinlerinizi kullanmadıysanız izin ücretiniz ile normal ücret alacağınız konusunda lehinize karar çıkar. Tatil günü ücreti, tatil günlerinde çalıştığınızın ispatına ve mahkemenin kararına göre sonuçlanır.

687 gün daha prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1966 doğumluyum. 1 Kasım 1984’de sigorta girişimle SSK’ya 2775 gün prim ödemem var. 12 Nisan 2018’den bu güne kadarda isteğe bağlı olarak dışardan Bağ-Kura prim yatırıyorum. Ne zaman ve hangi şartlar da emekli olurum?

SÜLEYMAN

YANIT: SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Son 1260 gün primi sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya ödemek şartıyla, toplam 2312 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5225 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 687 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız halinde, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Kadroya geçen taşerona en fazla üç çocuk için yardım verilir 

SORU: Belediye de taşeron işçi olarak çalışıyorum.  KHK ile sözleşme imzalandı.  Ancak bordoda 3 çocuk  parası veriyorlar.  Ancak bende 4 çocuk var. Ne yapmam lazım?

SAMİ

YANIT: 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Uyarınca, işçi statüsüne geçirilen işçilerinin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak toplu iş sözleşmesinde; en fazla üç çocuğa kadar yardım yapılmasına hükmedilmiştir. Bu nedenle dördüncü çocuğunuz için yardım yapılmaması normaldir.

Toplu prim ödemesi yapabilir miyim?

SORU: İlk sigorta başlangıcım staj nedeniyle 15 Eylül 1997 tarihinde. SSK prim yatma süreci başlangıcı ise 5 Şubat 2001. Öncelikle, stajda verilen sigorta başlangıcı kabul edilmiyorsa neden SSK dökümünde ilk tarih staj tarihi baz alınarak sisteme alınır, bunu da anlamıyorum. Geriye dönük ödeme yapılamıyor mu? En azından 1997 yılına ait birkaç ay yatırmak mantıklı olmaz mı? Bunun dışında, ev hanımıyım, şu an çalışmıyorum, 4101 gün prim ödemem var. Prim olarak 4500 mü yoksa 7000 günü mü tamamlamam gerekiyor? İsteğe bağlı işlem yaptırmak istiyorum da. Ya da yaş geldiğinde dilekçe verip, bankadan başvuru yapsam olur mu? En azından toplu ödeme yapar, maaş bağlandığında kesinti sağlanır.

YANIT: Staj döneminde kısa vadeli sigorta kollarına prim ödendiği için bir anlamda sigortalılık da başlamış oluyor. Emeklilik için gereken ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak doğum borçlanması için sigorta başlangıcı kabul ediliyor. 

Staj dönemi için geriye dönük prim ödenmesi ya da borçlanma yapılması mümkün değil. 25 yıllık sigortalılık süresi ile 58 yaşınızı da doldurmak koşuluyla 4500 prim günüyle emekli olabilirsiniz. Eksik prim gününüzü isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilirsiniz. Ancak emeklilik yaşınız dolduğunda toplu ödeme yaparak eksik prim gününüzü tamamlayamazsınız.

Kısmi süreli çalışan sağlık yardımı alabilir mi?

SORU: 4/a (SSK) statüsünde ayda 10 gün kısmi süreli çalışan biri sağlık yardımından faydalanabilir mi? Faydalanamaz ise faydalanabilme koşulları nelerdir?

YANIT: Söz konusu kişi, genel sağlık sigortalısının (örneğin genel sağlık sigortalısı olan eşinin) bakmakla yükümlü olduğu kişi ise genel sağlık sigortalısı (eşi) üzerinden sağlık yardımı alabilir. Değilse 30 günden eksik kalan süre için genel sağlık sigortası primi ödemesi gerekir. Her bir eksik gün için ödenecek genel sağlık sigortası primi, günlük asgari ücretin yüzde 3'ü kadar olup, bugün için 2,56 TL'dir. Kişi isterse gelir testi için başvurabilir. Gelir testine göre hane içindeki kişi başına düşen aylık gelir asgari ücretin üçte birinden az olursa primleri devlet tarafından karşılanır.

57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 27 Mart 1980 doğumluyum. Sigorta girişim 1998 olup SSK’ya 2500 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

ŐZGÜR

YANIT: Sigorta başlangıcınızı tarih(gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde sadece yıl olarak bildirmişsiniz. Oysa başlangıçta bir gün bile emekli olma şartlarını değiştirebiliyor.

Sorunuzu 23 Kasım 1998’den önceki bir tarihte sigortalı olduğunuz varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 3400 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 27 Mart 2037’de emekli olabilirsiniz.

Kıdem tazminatı alıp ayrılmamın emekliliğe olumsuz etkisi olur mu?

SORU: 1 Ağustos 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Nisan 1993 olup SSK’ya 7260 gün prim ödemem var. Kasım 1994 de askere gittim.18 ay askerlik yaptım. Yaşı bekliyorum. Askerlik borçlanması yapabilir miyim? Ne kadar yapmam lazım? Emekliliğimi öne çekebilir miyim? Ayrıca çalışma hayatım boyunca 2 ayrı firmadan 3600 günden faydalanarak tazminat alıp ayrıldım. Bunun emekliliğimle ilgili olumsuz bir yanı olur mu?

EMRAH

YANIT: Askerliğiniz sigorta başlangıcından sonra olduğundan borçlanma emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Sadece primi artırır. Priminiz de yeterli olduğundan bize göre askerlik borçlanmasına gerek yok. Kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılmanızın da emekliliğinize olumsuz bir etkisi olmaz.

Baba yaşarken emekli aylığından yararlanılabilir mi?

SORU: Hiç bir sosyal güvencesi olmayan eşinden ayrılmış bir bayan, yaşamakta olan babasının maaşından yararlanabilir mi?

YANIT: Ölüm (dul/yetim) aylığı, sigortalı iken ya da emekli aylığı almakta iken vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan bir aylık olup, baba yaşarken kızına aylık bağlanmaz. Ancak babanın vefatından sonra sosyal güvencesi olmayan boşanmış kız çocuğuna babasından aylık bağlanır.

SSK emekli kız çocuğuna babasından aylık bağlamaz

SORU: Banka Sandığından emekli boşanmış bir bayanım. SSK emeklisi vefat eden babamdan emekli maaşı alabilir miyim?

BUKET

YANIT: SSK; kendi çalışmalarından dolayı Sosyal Güvenlik Kurumlarının birinden emekli olmuş kız çocuğuna, ana veya babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Emekli olduğunuzdan maalesef SSK’dan yetim aylığı alamazsınız.

Yurtdışı borçlanmasıyla nasıl emekli olurum?

SORU: Ağustos 1975 doğumluyum. İlk sigorta giriş tarihim 1995. 2002 yılında Almanya’ya geldim. Halen Almanya’da çalışmaktayım. Türkiye’de toplam 850 gün sigortalı çalışmam var. Yurtdışı borçlanmasıyla emeklilik için kaç yaş ve kaç gün prim ödemeliyim?

YANIT: 1 Ağustos 2019 tarihinden sonra yapılan başvurulara istinaden borçlanılan yurtdışı çalışma süreleri 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Borçlanılan sürenin son 2520 prim günü içinde kalması ve 1260 günden fazla olması halinde 4/a statüsünden emekli olunamıyor. Bu durumda 4/b şartlarıyla 4/b statüsünden emekli olunabiliyor.

Buna göre, 4550 gün yurtdışı borçlanması yaparak, 5400 prim günü ve 58 yaş şartlarıyla 4/b statüsünden emekli olabilirsiniz. Ancak Türkiye'ye dönüp son 1260 gün 4/a (SSK) kapsamında çalışmanız koşuluyla, (sigorta başlangıcınız da 23.11.1995 tarihinden önce ise) 5750 prim günüyle 55 yaşınız dolduğunda 4/a statüsünden emekli olmanız da mümkün olabilir.

Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok

SORU: Babamın SSK başlangıç tarihi 15 Ağustos 1994 olup toplam 162 gün prim ödemesi var. Primini ödeme yaparak tamamlamak istiyoruz. Babam 3600’den yararlanabiliyor mu? Ödeme yaptıktan sonra babam ne zaman emekli olabilir?

YAVUZ

YANIT: Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. Babanız prim eksiğini toplu ödeyerek emekli olamaz. Babanız yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Babanızın doğum ve askerlik tarihi ile askerlik süresini bildirmemişsiniz. Babanız askerliğini(18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp ayrıca da sigortalı çalışarak 2898 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte, 60 yaşını da dolduruyorsa emekli olabilir. Doldurmuyorsa 60 yaşınız dolduracağı tarihte emekli olabilir.

EYT çıkarsa eşim emekli olabilir mi?

SORU: Eşim 3 Mart 1981 doğumlu. İlk sigorta başlangıç tarihi (staj sigortası) 15 Eylül 1997. E-Devlet üzerinde işe ilk giriş tarihi 15 Eylül 1997 görünüyor. Daha sonra 30 Ocak 2000 tarihinde sigortalı olarak işe başlıyor. Şuan itibarıyla yaklaşık 5213 gün sigortası var ve çalışmaya devam ediyor. 21 Haziran 2016 doğumlu bir çocuğumuz var. Eğer EYT yasası çıkarsa eşim emekli olabilir mi? Çıkmaz ise ne zaman emekli olur? Doğum borçlanması yapmamız bize fayda sağlar mı?

YANIT: Staj döneminde stajyerler, kısa vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayıldıklarından hizmet dökümlerinde sigorta başlangıç tarihi olarak staj dönemindeki kısa vadeli sigorta başlangıç tarihi yer alıyor. Ancak adlarına sadece iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigortası primi ödeniyor. Uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, staj başlangıcı emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor.

EYT'liler, sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emekliliği için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olanlar için kullanılan bir ifade. Eşinizin sigorta başlangıcı, adına uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmeye başlandığı 30 Ocak 2000 tarihi olduğundan EYT'li sayılmıyor.

Doğum borçlanması, eşinizin emeklilik şartlarını değiştirmez, sadece prim günü kazandırır. Prim günü 4500 günden fazla olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 58 yaşını dolduracağı 3 Mart 2039 tarihinde 4/a (SSK) statüsünden emekli olmaya hak kazanır.

Yurtdışında çalışan 4/b kapsamında prim ödeyebilir mi?

SORU: 2003 Mayıs başlangıcıyla 4/a kapsamında Türkiye'de 5229 gün hizmeti olmuş, şu anda Türkiye ile aralarında ikili sosyal güvenlik anlaşması bulunan Hollanda'da ikamet eden ve iş akdine bağlı olarak Hollanda'da çalışmakta olan T.C. vatandaşı veya mavi kart sahibi, aynı zamanda Türkiye'de bir şirkete ortak olmasından dolayı zorunlu 4/b kapsamında Bağ-Kur primi ödeyebilir mi?

YANIT: Hollanda’da çalışmakta olan, dolayısıyla Hollanda sosyal güvenlik sistemine tabi olan kişi bazı istisnai durumlar (part-time çalışma gibi) hariç aynı zamanda Türkiye'de 4/a kapsamında sigortalı olamayacağı gibi, şirket ortaklığından dolayı 4/b kapsamında da sigortalı sayılmaz. 4/b kapsamında tescilini yaptırıp, prim ödese de Hollanda'daki sigortalı çalışmasıyla çakışan süreler dikkate alınmaz.

51 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 13 Şubat 1972 doğumluyum. SSK başlangıcım 1 Kasım 1989 olup 20 yıldır kesintisiz çalışmaktayım. Ne zaman emekli olurum?

SERDAL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra çalışmasanız dahi, 51 yaşınızı dolduracağınız 13 Şubat 2023’de emekli olabilirsiniz.

Türkiye’de nasıl emekli olabilirim?

SORU: 20 seneden beri Almanya’da sigortalı çalışmaktayım. Türkiye’de hiç çalışmadım. Türkiye’de nasıl emekli olabilirim? Almanya’daki günleri toplatıp mı oluyor?

YANIT: Almanya’daki çalışma sürelerinizi borçlanarak Türkiye’de emekli olmanız mümkün. Ancak 1 Ağustos 2019 tarihinden sonra yapılan yurtdışı borçlanma başvurularına istinaden borçlanılan süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Buna göre, en az 5400 gün borçlanarak 62 yaşınız dolduğunda Bağ-Kur statüsünden emekli olmaya hak kazanmanız mümkün olabilir.

Bir günlük borçlanma bedeli, günlük asgari ücret ile 7,5 katı arasında belirleyeceğiniz kazanç tutarının yüzde 45’i kadar olup, bugün geçerli olan asgari ücrete göre alt sınırdan 5400 günlük borçlanma tutarı 207.230 TL olur. Borçlanma tutarının, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödenmesi gerekiyor.

Ayrıca yurtdışı borçlanmasıyla emekli aylığı bağlanabilmesi için yurtdışındaki çalışmanızın sona ermesi ve yurtdışında ikamete dayalı bir sosyal yardım almıyor olmanız gerekiyor.

Ya prim 5975 güne tamamlayacak ya da 58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 23 Şubat 1970 doğumlu bayanım. İlk SSK’lı işe başlama tarihim14 Eylül 1998 olup toplam 3198 gün prim ödemem var. Halen aktif çalışanım. Emeklilik yaşımı merak ediyorum. Ve kaç yıl daha prim ödenecek. 3600 günden emekli olursam, kaç yaşı beklemem gerek?

İLKNUR

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 2777 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 402 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamak şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Annemin doğum borçlanmasıyla emeklilik ihtimali nedir?

SORU: Annem 31 Ekim 1962 doğumlu olup, sigorta girişi 1 Temmuz 1984’dür. Toplam sigortalı prim gün sayısı 2629 gün. 7 Mayıs 1995’te ikiz çocuk doğurmuş. Halen sezonluk olarak bir yerde çalışıyor. Çocuk borçlanması yaparak emekli olma ihtimali nedir? Nasıl bir yol izlemeliyiz?

YANIT: Anneniz 971 gün daha prim ödeyerek prim gününü 3600 güne tamamlayıp, 58 yaşını dolduracağı 31 Ekim 2020 tarihinde SSK statüsünden emekli olabilir.

Eksik prim günü için doğum borçlanması yapabilir. Ancak ikiz doğumlar fazla borçlanma hakkı vermiyor. Bir çocuk borçlanması olarak değerlendiriliyor. Buna göre, çocukların doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde prim ödemesi yoksa 720 gün borçlanma yapabilir. İki yıllık süre içinde prim ödenmiş süreler varsa, 720 günden prim ödenmiş sürelerin düşülmesi sonucu kalan süre kadar borçlanma yapabilir. Borçlanma sonrasında eksik kalan süre için de isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilir.

4500 günle de, 7000 günle de 60 yaşı doldurmanız gerekiyor

SORU: 1977 doğumluyum. SSK başlangıç tarih 6 Haziran 2006 olup şuan 3200 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

ENGİN

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3800 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 2037’de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1300 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Emekli Sandığı primlerimi geri alabilir miyim?

SORU: 1970-1973 yılları arasında devlet memurluğu yaptım. Eşimle aynı yere tayin olamadığım için istifa etmek zorunda kaldım. Şimdi 66 yaşımdayım. O zaman maaşımdan Emekli Sandığına kesilen primleri alabilir miyim?

YANIT: 5434 sayılı Kanunun 87. maddesinin son fıkrası ile 88. maddesi hükümlerine göre, fiili hizmet süresi ve fiili hizmet zamları 5 yılı doldurmamış olanlar ile 87. maddenin (a), (b), ( c), (d), (e), (g), (h), (i), (j) ve (m) bentlerinde belirtilenlerden fiili hizmet süreleri 10 yıl ve daha fazla olanların kamu görevinden ayrılışlarında emekli kesenekleri geri verilmiyor.

Diğer bir deyişle, kamu görevi, Kanunun 87. maddesinde sayılan nedenlerden birine bağlı olarak sona ermiş olmakla birlikte, hizmet süresi 5 yıldan az olanlar ile 10 yıl ve daha fazla olanlara kesenek iadesi yapılmıyor. Memuriyetten istifa etmiş olmakla birlikte (Md. 87/a) hizmet süreniz 5 yıldan az olduğundan, emekli keseneklerini geri almanız mümkün olmaz.

Engelli hakkıyla 17 yıl 8 ayı dolduracağınız tarihte emeklisiniz

SORU: 21 Mayıs 1978 doğumlu olup, 22 Nisan 2003 ten bugüne aktif sigortalı olan yüzde 69 oranında engeliyim. Vergi indirimi hakkım var. 5200 prim ödemem bulunuyor. Ne zaman emekli olurum?

TAHSİN

YANIT: 6 Ağustos 2003 itibariyle 3 yıldan az süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 2 nci derece engelli olarak emekli olmak için: 17 yıl 8 aydan sigortalılık süresi ve 3920 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz bile 17 yıl 8 ay sigortalılık sürenizi dolduracağınız 22 Aralık 2020’de emekli olabilirsiniz.

Yurtdışında 18 yaş öncesi geçen süreler borçlanılamıyor

SORU: 1973 doğuluyum, 1989 yılında (yani 17 yaşında) 2 ay Vilan (Ekim-Kasım) isimli bir AVM’de kasiyerlik yaptım, Aralık ayında ailemle Türkiye’ye kesin dönüş yaptık. Yazmadığım yer kalmadı, o iki ayı ispatlayamıyorum. “Yaş haddinden bulunmuyor” diyorlar. Ancak AVM mevcut. Gerçi burada da emeklilik için 50 yaşı bekliyorum. Yani hedef 2023. Bana bir tavsiyeniz var mı? Benimle aynı durumda olan çoğu arkadaşım emekli oldu. Yardımcı olabilir misiniz?

YANIT: Sözünü ettiğiniz iki aylık çalışmanız sanırım yurtdışında. 18 yaşını doldurduktan sonra yurtdışında geçen çalışma süreleri borçlanılabiliyor. 18 yaşın doldurulmasından önce yurtdışında geçen sigortalılık süreleri borçlanılamıyor. Bu çalışmanızı ispatlasanız da 18 yaşınızdan önce olduğundan borçlanamazsınız.

53 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 19 Ocak 1976 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Haziran 1992 olup 7000 günün üzerinde prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MUAMMER

YANIT: Emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemseniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız 19 Ocak 2029’da emekli olabilirsiniz.

Staj sigortası doğum borçlanmasında başlangıç sayılır

SORU: Hanımım 3 Ekim 1971 doğumlu. 1988 sigorta başlangıcı var (Kız Meslek lisesi 2 ve 3. sınıflarda fabrika stajı). 1993 yılından itibaren değişik yerlerde sigortalı çalıştı ve toplamda 1800 gün ödenmiş primi var. Şu an çalışmıyor. 19 Ekim 1992 doğumlu kızımız var. Emekli olabilmesi için ne yapabiliriz (dışarıdan ödeme v.s., yaşı itibarıyla fiili olarak çalışmasını düşünmüyoruz)? Doğum borçlanması yapabilir mi? Önerilerinizle yardımcı olabilirseniz sevinirim.

YANIT: Eşinizin, 3600 prim günüyle 58 yaşını doldurduğunda 4/a SSK statüsünden emekli olması mümkün.

Genelde sorarlar ya “Staj sigortasının emekliliğe ne faydası var? diye. İşte burada faydası var. Bilindiği üzere, sigorta başlangıcından önce doğan çocuklar için borçlanma yapılamıyor. Ancak staj sigortası, doğum borçlanması açısından sigorta başlangıcı sayılıyor. Staj sigortası başlangıcından sonra doğan çocuklar için borçlanılabiliyor.

Çocuğunuzun doğum tarihinden önce eşinizin staj sigortası olduğundan, doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde kalan prim ödenmemiş (çalışmadığı) süreler için doğum borçlanması yapabilir. 1993 yılından itibaren çalışması olduğundan ne kadar süreyi borçlanabileceğini söyleyemiyorum. Ancak bu hesabı söyle yapabilirsiniz. Çocuğunuzun doğum tarihi olan 19.10.1992 tarihi ila 19.10.1994 tarihleri arasındaki prim ödenmiş gün sayısı toplamını 720 günden çıkarırsanız, borçlanabileceği süreyi bulursunuz. Ayrıca 1230 güne kadar isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilir. 3600 günden eksik kalan süre olursa bunu 4/a kapsamında çalışarak tamamlaması gerekir.

Askerlik durumunuza göre 58 veya 60 yaşa tabisiniz

SORU: 28 Kasım 1977 doğumluyum. 5 Mayıs 2000 sigorta girişi ne zaman emekli olurum?

NADİR

YANIT: Priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik durumunuz hakkında bilgi vermemişsiniz. Şayet askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsanız, askerliğinizin 8 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün perim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Boşluğunuz yoksa priminiz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 2035’de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Türkiye’de çalışırsam aylığım kesilir mi?

SORU: İki konu hakkında bilgi almak istiyorum. 3201 sayılı Yasa kapsamında yurtdışı borçlanması yaparak Türkiye’den 4/a veya 4/c statülerinden emekli olanlar tekrar yurtdışında çalışmaya başladıklarında aylıkları kesiliyor. Bu durumdaki bizler Türkiye’de ikamet ediyoruz, burada çalışabilir miyiz? Emekli aylıklarımız kesilir mi?

Bir de Türkiye’de SSK’lı çalışmaya başladığımızda, yurtdışı prim iadesi şartındaki iki yıllık bekleme süresi tekrar kesilir mi?

YANIT: Türkiye'de çalışmaya başlamanız halinde emekli aylığınız kesilmez. 4/a (SSK) kapsamında çalışmaya başlarsanız, çalışmanız karşılığı alacağınız ücretinizden yüzde 7,5 oranında sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılır.

Prim iadesi için aranan iki yıllık bekleme süresi, çalışmaya başlamanız halinde kesilir. Sigortalı çalışmanız sona erdiğinde yeniden başlar.

Babanız primi 3600 güne tamamlamalı

SORU: 1964 doğumlu babamın 1987’deki sigorta başlangıcı ile 54 gün prim ödemesi var. Acaba babam nasıl emekli olabilir?

BURHAN

YANIT: Babanız yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Muhtemelen 18 ay askerlik yaptı. Askerliğini borçlanıp, ayrıca da 3006 gün daha prim ödeyerek primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Çakışma halinde hangi sigorta geçerli?

SORU: Eşim Ekim 1972 doğumlu. İlk sigorta girişi Bağ-Kur kapsamında 1 Kasım 1990 tarihinde. 1990-1997 yılları arasında kesintisiz toplam 2558 gün Bağ-Kur prim ödemesi mevcut. 1996 Ağustos ayında özel bir bankada SSK kapsamında çalışmaya başladı. Bu kapsamda da 2019 Şubat ayına kadar toplam 8051 gün prim ödemesi bulunuyor. 1996-1997 yılları arasında yaklaşık bir buçuk yıl Bağ-Kur ve SSK birlikte olmak üzere mükerrer prim ödemeleri mevcut. Emeklilik hesaplamasında bu mükerrer prim ödemelerinin hangisi dikkate alınır? Eşim hangi şartlarla emekli olabilir? EYT yasası çıkarsa yararlanması mümkün olur mu?

YANIT: 1 Mart 2011 tarihinden önceki dönemde, aynı anda 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olmayı gerektirecek çalışma (sigortalılık statülerinin çakışması) halinde önce başlayan sigortalılık hali geçerli sayılıyordu. Eşinizin sigortalılık sürelerinin çakıştığı dönemde önce başlayan Bağ-Kur sigortalılığı geçerli sayılır. Çakışan dönemde SSK kapsamında ödediği primlerin iadesini talep edebilir.

Eşiniz 4/a statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabi. Yaş dışındaki şartları sağlamış olduğundan, 52 yaşını dolduracağı Ekim 2024 de emekli olmaya hak kazanır.

EYT yasası çıkarsa yararlanır. Ancak EYT yasasına fazla umut bağlamayın. Zira Hazine ve Maliye Bakanı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı bir süre önce gündemlerinde EYT ile ilgili bir çalışma bulunmadığını açıkladılar.

Tazminat almak için primi 7000 güne tamamlamalısınız

SORU: 20 Eylül 1979 doğumluyum. SSK girişim 4 Haziran 2003 olup 13 Temmuz 2004 ten beri aynı iş yerinde çalışıyorum. Tazminatımı alıp çıkmak istiyorum. Çaresi var mı? Ne zaman emekli olurum?

Eren UÇAR

YANIT: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar, işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılmak için 7000 gün prim ödemiş olmanız gerekiyor. Çünkü emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2039’da emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, yine 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Emekli aylığını artırmak için yüksek kazanç üstünden prim ödemelisiniz

SORU: 28 Eylül 1975 doğumluyum. 6 Mart 1995–6 Eylül 1996 arasında 18 Ay askerlik yaptım. Sigorta giriş tarihim 20 Temmuz 1998’dir.(Not: Hizmet dökümünde ilk işe giriş tarihi 5 Ekim 1990 yazıyor. Ama bu çıraklık eğitim merkezlerinin sağlık ödenekli giriş tarihi. Bununda bir artısı olur mu diye parantez içinde yazmak istedim) 7324 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanması bana kazanç sağlar mı? Bu şartlarda ne zaman emekli olurum? Kulaktan dolma bilgilerle öğrendiğim kadarıyla prim günüm ne kadar fazla olursa, emeklilik maaşımın o kadar azalacağını söylüyorlar. Bu durumda ne yapmam gerekiyor ne önerirsiniz?

BARIŞ

YANIT: Çırak ve staj sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Belki ileride bir yasayla çıraklık döneminin borçlanmasına imkân sağlanırsa, borçlanıp sigorta başlangıcını 1990’a çekebilirsiniz. Bunun dışında bir yararı olmaz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz dahi 57 yaşınızı dolduracağınız 28 Eylül 2032’de emekli olabilirsiniz.

Askerlik sürenizin 14 ayını borçlanmanız halinde, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli aylığınız da, az da olsa düşme olmaması için, hatta emekli aylığınız artması için yüksek kazanç tutarı üstünden prim ödemelisiniz. Örneğin, prime esas kazancın üst sınırından(üst sınır bugün için 19.188,- liradır) veya üst sınır yakın bir kazanç tutarı üstünden.

Askerlik borçlanması emeklilik tarihinizi değiştirmez

SORU: 1967 Temmuz doğumluyum. 1 Temmuz 1987 tarihinde askere gittim, 18 ay askerlik yaptım. İlk sigorta girişim 4 Mayıs 2001. 7 sene 4/a’lı olarak sigortam yattı. Daha sonra yaklaşık 5 sene tarım Bağ-Kur primi yatırdım. Tekrar 4/a kapsamında sigortalı olarak 2019 Ocak ayına kadar çalıştım. Şu anda toplam 6400 prim günüm var. Çalışma günlerimin çoğunluğu 4/a kapsamında. Son 5 yıl 4/a’lı olarak çalıştım. Mevcut durumda ne zaman, askerlik borçlanması yaparsam ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: 1 Mayıs 2001 sigorta başlangıcınıza göre, prim gününüz 4500 günden fazla olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 60 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a (SSK) statüsünden emekli olursunuz.

İlk defa sigortalı olunan tarihten önce yapılan askerlik süresinin borçlanılması halinde, sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geri geliyor. 18 aylık askerlik sürenizin tamamını borçlansanız da sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihi öncesine gelmeyeceğinden, emeklilik şartlarınız değişmez.

İşsizlik primi iade edilmez

SORU: 10 Eylül 1969 doğumluyum. Sigorta girişim 1986 olup buradan 4 ay sigortam var. Daha sonra 1994 yılında sigortam tekrar başladı. Babamın yanında. 1997 yılında babam işletmeyi şirkete çevirdi. Şirket ortağı oldum. Ama sigortam boşluksuz devam etti. 2005 yılında şirkete müdür oldum. Sigortam hala devam etti. Primler eksiksiz yattı. Emekli olmak için yaşı bekliyorum. Prim ödemeleri devam ediyor. Sizden meramım işsizlik primleri emekliliğe etki eder mi? Emekli maaşını artırır mı?  Hiç işsizlik maaşı almadım. Emekli olduktan sonra bu paraları alabilir miyim?

SEBAHATTİN

YANIT: İşsizlik sigortası ayrı bir sigorta kolu olup, emekli aylığı ile herhangi bir ilişkisi yoktur. Dolayısıyla emekli aylığını da artırmaz. İşsizlik sigortası; sigortalının işsiz kaldığı dönemde, belli şartlarla sigortalıya maaş gibi “işsizlik ödeneği” adı altında bir para ödenmesini sağlar. Ve sigortalıya işsiz kaldığı dönemde ekonomik olarak destek olur.

İşsiz kalmayanlara yani çalışma hayatı boyunca hiç işsizlik ödeneği almayanlara, emekli olduklarında ödedikleri işsizlik priminin iadesi de söz konusu değildir.

Toplu prim ödemesi yapabilir miyim?

SORU: İlk sigorta başlangıcım staj nedeniyle 15 Eylül 1997 tarihinde. SSK prim yatma süreci başlangıcı ise 5 Şubat 2001. Öncelikle, stajda verilen sigorta başlangıcı kabul edilmiyorsa neden SSK dökümünde ilk tarih staj tarihi baz alınarak sisteme alınır, bunu da anlamıyorum. Geriye dönük ödeme yapılamıyor mu? En azından 1997 yılına ait birkaç ay yatırmak mantıklı olmaz mı? Bunun dışında, ev hanımıyım, şu an çalışmıyorum, 4101 gün prim ödemem var. Prim olarak 4500 mü yoksa 7000 günü mü tamamlamam gerekiyor? İsteğe bağlı işlem yaptırmak istiyorum da. Ya da yaş geldiğinde dilekçe verip, bankadan başvuru yapsam olur mu? En azından toplu ödeme yapar, maaş bağlandığında kesinti sağlanır.

YANIT: Staj döneminde kısa vadeli sigorta kollarına prim ödendiği için bir anlamda sigortalılık da başlamış oluyor. Emeklilik için gereken ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak doğum borçlanması için sigorta başlangıcı kabul ediliyor. 

Staj dönemi için geriye dönük prim ödenmesi ya da borçlanma yapılması mümkün değil.

25 yıllık sigortalılık süresi ile 58 yaşınızı da doldurmak koşuluyla 4500 prim günüyle emekli olabilirsiniz. Eksik prim gününüzü isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilirsiniz. Ancak emeklilik yaşınız dolduğunda toplu ödeme yaparak eksik prim gününüzü tamamlayamazsınız.

Kıdem tazminatı alarak ayrılmak ücretli izin yönünden kıdemi sıfırlamaz

SORU:2008’den beri bir sitede kaloriferci olarak çalışıyorum. 2017 'de girdi çıktı yapıldı. Bütün haklarımı aldım. 10 gün izne ayrıldım. 10 gün sonra aynı şartlarda aynı işyerine tekrar girdim. 2018 yılında yıllık iznim kaç gün olur? 14 mü? Yoksa 21 gün mü?

NEBİ

YANIT: Kıdem tazminatı alarak işten ayrılma, tazminat yönünden kıdemi sıfırlar. Ancak yıllık ücretli izin yönünden kıdemi sıfırlamaz. Bir işyerinde izin yönünden kıdem hesaplanırken, sigortalının o işyerinde geçmişte yaptığı tüm çalışma süreleri(fasılalarla yapılan çalışmalar dâhil) dikkate alınır. Bu nedenle yıllık izin hakkınız 20 gündür.

Kıdem tazminatı hakkım var mı?

SORU: 30 Ağustos 1982 tarihinde TSK’da Deniz Astsubay olarak göreve başladım, 20 Ekim 2005’de isteğe bağlı emekli oldum. 16 Temmuz 2007 tarihinden itibaren çeşitli taşeron firmaların projelerinde güvenlik müdürü olarak aralıksız 15 Ekim 2019 tarihine kadar çalıştım. Emeklilik sonrası prim gün sayım 4315. Bu durumda kıdem tazminatı hakkım var mı? Varsa nasıl talep edebilirim?

YANIT: Emeklilik sonrası çalışmanız sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma olmalı. Bu durumda emeklilik nedeniyle işten ayrılmanız söz konusu olamayacağından kıdem tazminatına hak kazanmanız da söz konusu olmaz.

Ancak işveren tarafından İş Kanununun 25. maddesinde sayılan ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışınız dışında bir nedenle işten çıkarılmanız ya da İş Kanununun 24. maddesinde sayılan haklı nedenlerle işten ayrılmanız halinde son çalıştığınız yerdeki çalışma süreniz için kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.

Maaşım her ay neden düşüyor?

SORU: Özel sektörde çalışmaktayım. Standart bir fiyatla anlaştığım işyerim, 6. aydan sonra kümülatif vergi dilimine girdiğim için artan vergi kesintisi sebebiyle maaşımın düştüğünü söyledi. Ancak başka bir firmada benimle aynı işi yapan arkadaşım, anlaştığı fiyat ne ise Ocak ayından bu aya kadar aynı maaşını aldı ve herhangi bir fazla vergi kesilmedi. Bu nasıl olabiliyor, firmalar bunu kendileri ayarlayabiliyorlar mı?

YANIT: Çalışan ile işveren arasındaki ücret anlaşmaları net veya brüt tutar olarak yapılır. İşverenle net ücret üzerinden anlaşma sağlanmışsa, vergi işveren tarafından üstlenilir; brüt ücret üzerinden anlaşma sağlanmışsa, vergi çalışanın ücretinden kesilir.

Diğer yandan, ücretler artan oranlı gelir vergisi tarifesine göre vergilendirilmekte olup, yüzde 15'ten başlayan vergi oranı, yıl içerisinde ücretin vergi matrahındaki artışa bağlı olarak yüzde 20, 27 gibi arttığından vergi tutarı da artar. Buna göre, net ücret üzerinden anlaşma yapılmışsa, vergi artışı işveren tarafından karşılandığından net ücret tutarı yıl içinde değişmez. Ancak brüt ücret üzerinden anlaşma yapılmışsa, vergi artışına bağlı olarak net ücret tutarı düşer.

Anlaştığınız standart fiyatın (ücretin) net mi brüt mü olduğunu belirtmemişsiniz. Arkadaşınızın net ücretinin değişmemesi, işverenle net ücret tutarı üzerinden anlaşmış olmasından kaynaklanıyordur. Sizin anlaşmanız brüt ücret üzerinden ise vergi artışına bağlı olarak ücretinizin net tutarının azalması normaldir.

İki emeklilik seçeneğinde de 60 yaşı doldurmanız gerekiyor

SORU: 1 Ocak 1980 doğumluyum. Sigorta girişim 2005 olup 3341 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

ABBAS

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3659 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 1159 gün daha prim ödeyerek priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, aynı tarihte yani 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.( 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Vefat eden oğlumdan aylık alabilir miyim?

SORU: Eşimden, Emekli Sandığı’ndan aylık almaktayım. 1 Şubat 1983 tarihinde sigortalı olan oğlum, SSK'lı olarak çalışmakta iken 7 Haziran 2002 tarihine kadar  500 gün prim ödemiş ve vefat etmiştir. Bundan dolayı SSK'dan aylık alabilir miyim?

YANIT: İki nedenle oğlunuzdan aylık alamazsınız.

Birincisi, oğlunuzun prim gün sayısı aylık bağlanması için yeterli değil. Ölüm sigortasından hak sahiplerine aylık bağlanabilmesi için en az 900 prim günü olması gerekiyor.

İkinci neden ise Emekli Sandığından, eşinizden dolayı aylık alıyor olmanız. Oğlunuzun prim günü yeterli olsaydı da eşinizden aylık aldığınızdan, hak sahibi olamayacak ve oğlunuzdan aylık bağlanmayacaktı.

Askerliğinizin 11 ayını borçlanmalısınız

SORU: 1 Eylül 1969 doğumluyum. Askerden önce 1987’deki girişimle SSK’ya 980 gün prim ödemem var. 1,5 sene askerlik yaptım. 1995’te Emekli Sandığına geçtim. Halen memur olarak görev yapmaktayım. Askerliğimi borçlanayım mı? En erken ne zaman emekli olurum?

CEM

YANIT: 15 Ocak 1995’de memur olduğunuzu varsayarsak, askerlik sürenizin 11 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Hizmet süreniz yeterli olduğundan 52 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz.

Aylık hesabıma itiraz edebilir miyim?

SORU: 1979 sigorta başlangıcım. 2007’de emekli oldum. Emekli olurken sigorta primlerimi toplattığımda 7225 gündü, bana 6400 gün üzerinden maaş bağlanmış. Aradan 12 sene geçti, geriye dönük itiraz hakkım var mı?

YANIT: Eksik prim günüyle aylık bağlanmış ise aylığınızı bağlayan sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvurabilirsiniz. Prim gününüz eksik dikkate alınarak emekli aylığınız yanlış hesaplanmış ise düzletilir ve eksik ödenen aylık farklarınız tarafınıza ödenir.

İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz

SORU: 10 Ocak 1960 doğumluyum. İlk sigorta başlangıç tarihim  16 Kasım 1998 olup

4742 gün prim ödemem var. Sağlık nedenlerimden  ötürü çalışamayacak durumdayım. Bu prim günüm ile tam olarak ne zaman emekliliğe  hak kazanırım?

ZEYNEP

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Şartları sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

Malulen emekli olan aylığını kestirmeden çalışamıyor

SORU: Bir takım rahatsızlıklarım var. Eğer bunlardan dolayı  malulen ekmekli olursam tekrar çalışabilir miyim? Yani yasal bir engeli var mı?

ALİ

YANIT: Malulen emekli olanlar sigortalı çalışmaya başladıklarında emekli aylıkları kesilir. Malulen emekli olursanız destek primine tabi olarak emekli aylığınızı kestirmeden çalışamazsınız. Ancak vergi indirim hakkı alıp engelli hakkıyla emekli olmanız halinde, destek primine tabi olarak çalışabilir, hem emekli aylığınızı hem de çalışmanız karşılığı ücretinizi alabilirsiniz.

Askerlik borçlanması emeklilik yaşımı ve aylığımı etkiler mi?

SORU: 1 Temmuz 1993 tarihinde SSK’ya ilk girişim oldu. Askerliğimi SSK girişimden önce  6 aylık kısa dönem olarak yaptım. SSK primlerim bugüne kadar tavana yakın tutarlardan ödendi. Emekli maaşımın yüksek olmasını istiyorum. 2000 yılı öncesi aylık bağlama oranının diğer dönemlere göre yüksek olması sebebiyle askerlik borçlanmasıyla ilgili sorularıma yanıt verirseniz sevinirim.

1- Askerlik borçlanması yapmamın emekli maaşıma olumlu bir etkisi olur mu?

2- Askerlik borçlanmasını tavandan mı asgari ücret üzerinden mi yapmalıyım?

3- 15 Ocak 1969  doğumluyum ve 54 yaşında emekli olabiliyorum. Askerlik borçlanması, emeklilik yaşımı geri çeker mi?

YANIT: 1- Askerlik borçlanmasının Ekim 2008 öncesi aylık bağlama oranlarınızı artırıp artırmayacağı, emekli olacağınız tarihte mevcut olan prim gün sayınıza göre değişir. 2000 öncesi için toplam prim gününün 5000 günü aşan her 240 günü aylık bağlama oranını 1 puan artırır. 240 günden eksik süre dikkate alınmaz. Benzer durum, 2000-Ekim 2008 dönemi için de söz konusu. Aylık bağlama oranı her 360 günlük prim ödemesine göre hesaplanıyor ve 360 günün altındaki süre dikkate alınmıyor. 180 günlük borçlanma süreniz, 240 ve 360 günden az olan artık prim günlerinizi 240 ve 360 güne tamamlayacak ise aylık bağlama oranlarınız 1 ve 2 puan artar. 240 ve 360 günden eksik kalan artık süreleri 240 ve 360 güne tamamlamaya yetmeyecekse sadece Ekim 2008 sonrası döneme ilişkin aylık bağlama oranınızı 1 puan artırır.

2- 2000 öncesi kısmi aylığınızın hesabında, son on yıllık kazanç ortalamanıza göre, üst gösterge veya gösterge tablosu esas alınacak. Ortalama kazancınıza göre gösterge tablosu esas alındığında, 2000 yılı öncesi son beş yılın kazanç ortalaması esas alınır. Bu durumda askerlik borçlanmasına ilişkin kazanç tutarı dikkate alınmayacağından, askerlik borçlanmasını asgari ücret üzerinden yapabilirsiniz. 2000 öncesi kısmi aylığınızın hesabında üst gösterge tablosu esas alındığında, 2000 yılı öncesi son on yılın kazanç ortalaması esas alınır. 1993 öncesinde prime esas kazanç tavanı, alt sınırın 2-2,5 katı kadar olduğundan asgari ücretin 2-2,5 katı üzerinden borçlanma yapılabilir.

3- Askerlik borçlanması emeklilik yaşınızı geri çekmeye yetmediğinden, 54 olan emeklilik yaşınızı değiştirmez.

Türkiye'de nasıl emekli olabilirim?

SORU: 20 seneden beri Almanya'da sigortalı çalışmaktayım. Türkiye'de hiç çalışmadım. Türkiye'de nasıl emekli olabilirim? Almanya'daki günleri toplatıp mı oluyor?

YANIT: Almanya'daki çalışma sürelerinizi borçlanarak Türkiye'de emekli olmanız mümkün. Ancak 1 Ağustos 2019 tarihinden sonra yapılan yurtdışı borçlanma başvurularına istinaden borçlanılan süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Buna göre, en az 5400 gün borçlanarak 62 yaşınız dolduğunda Bağ-Kur statüsünden emekli olmaya hak kazanmanız mümkün olabilir.

Bir günlük borçlanma bedeli, günlük asgari ücret ile 7,5 katı arasında belirleyeceğiniz kazanç tutarının yüzde 45'i kadar olup, bugün geçerli olan asgari ücrete göre alt sınırdan 5400 günlük borçlanma tutarı 207.230 TL olur. Borçlanma tutarının, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödenmesi gerekiyor.

Ayrıca yurtdışı borçlanmasıyla emekli aylığı bağlanabilmesi için yurtdışındaki çalışmanızın sona ermesi ve yurtdışında ikamete dayalı bir sosyal yardım almıyor olmanız gerekiyor.

Babanız 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir

SORU:1965 doğumlu babamın ilk sigorta girişi 1984 olup toplam 1130 gün prim ödemesi var. 2016’dan beri de Bağ-Kur girişi var ve borçlanıyor. Acaba ne zaman ve nasıl emekli olabilir?

YUSUF

YANIT: Babanız yaş haddinden emekli olmak için; SSK’da 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Bağ-Kura toplam 41 ay(1230 gün) prim ödedikten sonra Bağ-Kurdan çıkıp, sigortalı bir işte çalışarak 1240 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 2025’de 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.

5 nci yılın yıllık izin süresi kaç gündür?

SORU: Ekim 2014 tarihinde halen çalıştığım firmada işe başladım, Ağustos 2018 de yıllık iznimi kullanmak istiyorum, kaç gün hakkım vardır tatil günleri (pazarlar)  dahil olmak üzere.

NECATİ

YANIT: 5 nci yılınızı Ekim 2019’de doldurmuş bulunuyorsunuz. 5 nci yılın ücretli izin hakkı 14 gün olup, 6 ncı yıl içinde kullanacaksınız. Dolayısıyla, Ağustos 2020’de 14 gün yıllık izin kullanmanız gerekiyor. 14 günlük izin süresi içine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili, genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Bu süreler izin süresine ayrıca eklenir.

Kimler EYT’li sayılıyor?

SORU: 1978 doğumluyum. 22 Kasım 2000’de Bağ-Kur’dan sigorta başlangıcım ve 1359 prim günüm var. Askerliğimi 1998-2000 yıllarında 18 ay yaptım. Sigortadan 4005 günüm var. Ne zaman emekli olurum? EYT’den faydalanabilir miyim?

YANIT: EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılmak için sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.

Sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihinden sonra olduğundan EYT kapsamında değilsiniz. 22 Kasım 2000 sigorta başlangıcıyla, 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan 60 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a (SSK) statüsünden emekli olmaya hak kazanırsınız.

Askerlik sürenizin 435 gününü borçlanırsanız sigorta başlangıcınız 7 Eylül 1999 kabul edilir. Emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Bu durumda sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 öncesi olmakla birlikte sigortalılık süreniz 25 yıldan az olduğundan an itibarıyla EYT kapsamında değerlendirilmezsiniz. 25 yıllık sigortalılık süreniz dolduğunda EYT’li sayılırsınız.

Dava açmada zamanaşımı süresi 5 yıldır

SORU: 1973 doğumluyum. 1989-1991yılları arasında bir gazetede dağıtım ve pazarlamada çalıştım. Ancak sigorta girişim görünmüyor. Dava açıp sigorta girişimi o tarihe aldırabilir miyim? Ya da ne yapmam gerekir?

ŞABAN

YANIT: 1991’de işten ayrıldıktan sonra bu kurumda bir daha sigortalı olarak çalışmamışsanız, işten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıl içinde dava açmadığınızdan hakkınız zamanaşımına uğramış olup dava açarak bir hak elde edemezsiniz. Ancak söz konusu işyerindeki çalışmalarınız arasında 1991’den sonraki çalışmanız görünüyor da, 1989-1991 arası görünmüyorsa, olayı yeni öğrendiğinizden hizmet tespit davası açabilirsiniz. Mahkemede kuruma bildirilmeyen çalışma sürenizi belge veya şahitle ispatlamanız halinde, günleriniz mahkeme kararıyla kazanabilirsiniz.

Bağ-Kur ve SSK’dan emeklilik şartlarım nedir?

SORU: 25 Eylül 1970 doğumluyum. SSK sigorta başlangıcım 26 Aralık 1989. 1989-1998 arası 803 gün prim ödemem var. 1995-1996 arası 360 gün yedek subay olarak Emekli Sandığı hizmetim var. 4 Ekim 2000’de Bağ-Kur sigortalısı oldum ve halen devam ediyor. Bağ-Kur’dan emeklilik şartlarım nedir? Vergi mükellefiyetim devam ederken SSK’ya geçsem ve prim ödemem 5 veya 30 gün üzerinden yapılsa, SSK’dan emeklilik şartlarım ne olur?

YANIT: Yedek subaylık döneminize ilişkin olarak 3 ay (90 gün) fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süreniz olmalı. Buna göre 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emeklilik için 25 tam yıl (9000 gün) prim günü ve 56 yaş; 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için ise 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz.

Ancak 4/a statüsünden emeklilik için bir de son 2520 günlük prim ödemenizin en az 1261 gününün 4/a kapsamında olması gerekiyor. Bu da en az 3,5 yıl 4/a kapsamında prim ödemeniz gerektiği anlamına geliyor. 51 yaşınız 25 Eylül 2021 tarihinde dolacağından, bu süreyi ayda 5-10 gün çalışarak tamamlayamazsınız. 4/a statüsünden emekli olmak istiyorsanız, 1260 gün şartını en kısa sürede yerine getirebilmeniz için 4/a kapsamında ayda 30 gün çalışmalısınız.

Emeklilik için ne zaman başvurmalıyım?

SORU: 1954 doğumluyum. 4/a statüsünde çalışıyorum. İlk sigortalılığım 1975 yılında (67 gün). Geri kalan sigortalılık sürelerim 2008’den sonra. 10 Kasım 2019 tarihine kadar çalışırsam 3611 prim günüm olacak. Emeklilik dilekçemi Kasım ayında mı Aralık ayında mı, yoksa 2020 Ocak ayında mı vereyim ki avantajım olsun?

YANIT: Emekli aylığı, başvuru tarihini izleyen aybaşından geçerli olmak üzere bağlanıyor. Ayrıca bu yıl, yılsonuna kadar emeklilik başvurusunda bulunmak 2020 yılında başvuruda bulunmaktan daha avantajlı. Bu nedenle 3600 prim gününüzü tamamladığınızda başvuruda bulunmalısınız. Kasım ayında başvurursanız Aralık ayından itibaren aylık almaya başlarsınız. Hatta 30 Ekim itibarıyla 3600 gününüz doluyorsa 31 Ekim’de işten ayrılıp başvuruda bulunabilirsiniz. Bu durumda emekli aylığınız Kasım’dan itibaren başlar ve bir ay daha fazla emekli aylığı alırsınız.

Anneniz 2021’de emekli olabilir

SORU: Annem 1 Ocak 1958 doğumlu. 2006 senesinde isteğe bağlı Bağ-Kurlu olarak prim ödemeye başladı. Halen devam ediyor. Bu şartlarda ne zaman, hangi şartlara tabi olacak emekli olur? Daha ne kadar ödemeye devam etmesi gerekiyor?

NEBAHAT

YANIT: Anneniz Bağ-Kurda yaş haddinden emekli olmak için; 15 tam yıl(5400 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Annenizin yaş sorunu olmadığından 2021’de primini 5400 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Aday memurluk süresi emeklilikte dikkate alınır mı?

SORU: 17 Şubat 1975 doğumluyum. 27.12.1997-25.11.1998 tarihler arasında devlet memurluğu yaptım. Asaletim tasdik olmadan istifa ettim. 01.10.2008 -25.11.2009 arası 1 yıl 1 ay 25 gün Bağ-Kur sigortam var. SSK girişim 12.02.2011’de ve toplam 1686 gün prim ödendi. 06.06.1997 ve 17.10.2004 doğumlu iki çocuğum var. Emeklilik durumum nedir? Aday memurken istifa ettiğimden, memuriyetim emeklilik için sayılır mı?

YANIT: Asaletiniz tasdik olmadan memuriyetten ayrılmış olsanız da adınıza ilk defa emeklilik keseneği ödenmeye başlandığı 15 Ocak 1998 tarihi sigorta başlangıç tarihiniz sayılır ve hizmet sürenizde dikkate alınır.

Buna göre, 4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim günü ve 54 yaş; yaştan emeklilik için ise 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Tercih edeceğiniz emeklilik şekline göre 5975 prim günüyle 54, 3600 prim günüyle 58 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmaya hak kazanırsınız.

İlk çocuğunuzun doğum tarihi ilk defa sigortalı sayıldığınız tarihten önce olduğundan doğum borçlanması yapamazsınız. Ancak ikinci çocuğunuz için 720 güne kadar doğum borçlanması yapabilirsiniz.

Anneniz 2200 gün daha prim ödeyip 25 yılını dolduracak

SORU: Annem 1 Mart 1965 doğumlu annemin sigorta başlangıcı 2006’da olup toplam 2300 gün primi var. Emekli olabilmesi için hangi yolları izlemeliyiz?

HAKKI

YANIT: Anneniz 2200 gün daha prim ödeyerek toplam primini 4500 güne tamamlaması şartıyla, 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlayacağı 2031’de tarihte emekli olabilir. Ayrıca 4700 gün daha prim ödeyerek toplam primini 7000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olması da mümkün.(ara vermeden prim öderse Temmuz 2031 ayı sonunda)

Emekli olana ihbar tazminatı ödenmez

SORU: Emeklilikte ihbar ödenir mi? Yıllık iznimin dolmasına 3 ay var. Emekli olacağım. Yıllık izin paramı alabilir miyim?

TUNCAY

YANIT: Emekli olurken ihbar tazminatı ödenmez. Ancak çalışma hayatı boyunca kullanılmamış olan yıllık izin sürelerinin ücretinin ödenmesi gerekir. “Yıllık iznimin dolmasına üç ay var” cümlenizle neyi ifade ettiğinizi anlayamadık. 3 ay kullanmadığınız izin süresi varsa, emekli olurken 3 aylık ücret ödenmesi gerekir. Yıllık izni hak etmenize üç aylık süre varsa, izin hakkınız olmadığından emekli olurken izin parası da alamazsınız.

Devlet memurunun engelli hakkıyla emekliliği

SORU: 2004 Mayıs ayında ilk defa sigortalı olarak işe başladım. Yaklaşık 10 yıllık çalışma ve sigorta priminden sonra 2015 Haziran ayında engelli kadrosu ile devlet memuru olarak göreve başladım ve halen devam etmekteyim. Emekliliğe hangi şartlarla, ne zaman hak kazanırım?

YANIT: İlk defa 2008/Ekim aybaşından sonra 4/c kapsamında sigortalı olduğunuzdan, engelli hakkıyla emeklilik için 5510 sayılı Kanunun 28. maddesi hükümlerine tabi olup, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığınız tarihten önce çalışma gücünün en az yüzde 60’ını veya vazifenizi yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiğinizin SGK sağlık kurulunca kabul edilmesi halinde yaş şartı aranmaksızın 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 prim günüyle emekli olabilirsiniz.

Durumunuz yukarıdaki şarta uygun değilse, çalışma gücündeki kayıp oranınızın; yüzde 50 ila yüzde 59 arasında olduğu kabul edilirse 4320 prim günüyle 16 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı Mayıs 2020, yüzde 40 ila yüzde 49 arasında olduğu kabul edilirse 4680 prim günüyle 18 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı Mayıs 2022’de emekli olmaya hak kazanırsınız.

Eşiniz hizmet birleştirmesini geciktirdiği sürece borcu artar

SORU: 24 Nisan 1979 doğumlu eşim şu an 657’ye tabi devlet memuru. (Sağlık Hizmetleri) Memuriyet öncesine ait sağlık hizmetleri ile ilgili 4A SGK’lı çalışma geçmişi var. İlk SGK’lı olduğu tarih 12 Ağustos 1999, olup toplam 1532 gün prim ödemesi var. 15 Kasım 2003’den beri 657’ye tabi olarak çalışmakta. Kamuda da 6046 günlük primi var ve çalışmaya da devam etmektedir. Henüz hizmet birleştirmesi yaptırmadık. Şu an sisteme baktığımızda 58 yaşında emekli olabileceğini görüyoruz. Hizmet birleştirmesi yapsak kaç yaşında emekli olabilir ve 4A primlerinin ne kadarı eklenir?

SABİT

YANIT: Eşinizin hizmetlerini birleştirmek zorunda. Hizmet birleştirmesini geciktirdiği sürece; geçmişe yönelik olarak emeklilik keseneğine esas aylık intibak farkı nedeniyle, hem borç, hem de borcun faizi birikmeye yani çoğalmaya devam edecektir. Eşinizin hizmetini birleştirmesi emeklilik yaşını etkilememekte olup, Emekli Sandığı'nda emekli olmak için: 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 58 yaşı doldurma şartlarına tabi. Sigortalı hizmetlerinin tamamı, emekliliğe tabi hizmet ve emeklilik keseneğine esas aylık derece ve kademesinin tespitinde değerlendirilecektir. Ayrıca sağlık hizmetleri sınıfında çalıştığı için ve sigortalı çalışmaları da sağlık hizmetlerinde geçtiği için, sigortalı çalışmalarının ¾’ü kazanılmış hak aylık intibakında memuriyette geçmiş gibi değerlendirilecektir.

Kızım yeni borçlanma yasasından etkilenir mi?

SORU: 19 Temmuzda çıkarılan kanunla ilgili yaptığınız uyarı ile hemen harekete geçip Almanya’daki kızımı uyardım. Konsolosluktaki SGK ilgilisine gidip belgeleri hazırlattı. Kendisi 7 yıldan fazla Almanya’da 5,5 yıl çalışarak, son iki yılı doğumdan dolayı izinli olarak yaşamış. Doldurulan belgede 1990 gün borçlanması yapılmış. Tahmin ediyorum 2434 gün borçlansa idi 2030 yılında emekli olabilecekti. Şimdi eksik olan gün için ileride borçlanırsa yeni kanuna göre Bağ-Kur’lu mu emekli olur yoksa bir yıl 2 ay borçlanıp SSK’dan mı emekli olur? Kızım 18 Temmuz 1977 doğumlu. İlk işe giriş tarihi 1 Haziran 1996. Ödediği prim gün sayısı 2011/10 ay sonu itibarıyla 3466 gün.

YANIT: Verdiğiniz bilgilerden, kızınızın sadece yurtdışında geçen çalışma süreleri için borçlandırıldığı anlaşılıyor. 1990 günlük yurtdışı borçlanması sonrasında, emekli olması için gereken 5900 prim gününden eksik kalan 444 gün için emeklilik yaşı dolana kadar doğum borçlanması yapabilir. Bu durumda borçlanacağı süre 4/a kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Ayrıca yurtdışında çalışmadan geçen süreler için yeni yasa hükümlerine göre ev kadınlığı borçlanması da yapabilir. Bundan sonra yapacağı yurtdışı borçlanması yeni yasa hükmüne göre 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sayılsa da 1260 günden az olacağı için yine 53 yaşını doldurduğunda 4/a (SSK) statüsünden emekli olur.

İlk defa 4/c’li olanlara kesenek iadesi yapılır mı?

SORU: 4 Haziran 2013 tarihinde sözleşmeli olarak memuriyete başladım. Bir kaç ay içinde kadroya geçtik. 6 yıldan fazla süredir de kadrolu devlet memuruyum. İstifa etmek zorundayım. 5 yıl ile 10 yıl arasında hizmeti olanların kesenek iadesi mümkün. Ancak sorun şurada; sadece 1 Ekim 2008 tarihinden önce memur olanlar mı alabilir? İstifa ederek görevimi bırakırsam emeklilik için yapılan kesintileri geri almam mümkün mü?

YANIT: 5-10 yıl arası hizmeti olan memurlara kesenek iadesi, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi olanlar için söz konusu. İlk defa Ekim 2008'den sonra 4/c'li olduğunuzdan, kesenek iadesi yapılmaz. Ancak emekliliğiniz için gereken yaşınızı doldurmanıza rağmen diğer şartları sağlayamamanız nedeniyle emekli aylığı bağlanamaması durumunda, primlerinizin toptan ödeme şeklinde iadesi söz konusu olur.

53 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: Haziran 1969 doğumlu, Eylül 1992 Bağ-Kur girişliyim. Ne zaman emekli olurum?

İLYAS

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, faaliyetinize son verip bundan sonra prim ödemeseniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız Haziran 2022’de emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur başlangıç tarihinizden önce yaptığınız 15 ay askerliğiniz varsa, borçlanıp 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

EYT yasasına fazla umut bağlamayın

SORU: Benim merak ettiğim ve cevabını Alo170 veya SGK'dan alamadığım bir sorum var, cevaplayabilirseniz çok sevinirim. Doğum tarihim 14 Nisan 1978. SGK girişim 8 Eylül 1997. Toplam prim günüm ise 4979. Şu anki şartlara göre EYT için yasa çıksa bile benim 5975 prim gününü doldurmam gerekiyor diye biliyorum? EYT kabul edilmesi halinde ben yine de 5975 prim günü şartına mı tabi olacağım yoksa 8 Eylül 1999 öncesinde olduğu gibi 5000 iş günü mü olacak?

YANIT: EYT’lilerin talebi, 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartlarının uygulanması yönünde. Buna göre 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü şartlarına tabi olursunuz. Ancak bugüne kadar bir yasa taslağı bile ortaya çıkmadı. Dolayısıyla sorunuzla ilgili net bir yorum yapmak mümkün değil. Diğer yandan EYT yasasına fazla umut bağlamayın. Zira Hazine ve Maliye Bakanı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı kısa süre önce gündemlerinde EYT ile ilgili bir çalışma bulunmadığını açıkladılar.

57 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 22 Haziran 1971 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Aralık 1997 olup primim doldu dosya kapandı. Ne zaman emekli olurum?

ŞENOL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 5900 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 22 Haziran 2028’de emekli olabilirsiniz.

2007’de ödenmeyen ikramiye talep edilebilir mi?

SORU: Babam 1 Ekim 1978 girişli devlet memuru. 22 yıl 2 ay sonra idari karar ile görevden alındı ve mahkeme süreci başladı. Davada herhangi bir sonuca ulaşılamadı ve zaman aşımına uğradı. Askerlik borçlanması 600 gün. Ayrıca daha sonra 453 gün özel sektör SSK prim ödemesi mevcut. Nisan 2007’de emekli maaşı bağlandı, ancak emekli ikramiyesi verilmeyeceği bildirildi. Bu durumda dava açmamız ve hangi mahkemeye müracaat etmemiz gerektiği konusunda bilgi verebilir misiniz?

YANIT: Emekli ikramiyesinin ödenmeme sebebini belirtmemişsiniz. Babanızın emekli olduğu tarihte, son defa Emekli Sandığına tabi görevden emekliye ayrılmamış olanlara ikramiye ödenmiyordu. Babanızın son prim ödemesi SSK kapsamında olduğundan ikramiyesi ödenmemiş olabilir. Sebep buysa, son defa Emekli Sandığına tabi görevden emekliye ayrılmış olma şartına ilişkin yasal düzenleme Haziran 2010 ve Temmuz 2011 tarihlerinde iki kez Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi. İptal hükümlerine istinaden Emekli Sandığına başvurmuş ve talebinizin reddi üzerine dava açmış olsaydınız kazanma ihtimaliniz yüksekti.

Ancak aradan uzun bir zaman geçmiş. İdari işleme karşı davanın 60 gün içinde açılması gerekiyor. Şimdi dava açma sürecini yeniden başlatıp başlatamayacağınız ve dava sonucu hakkında kesin bir şey söyleyebilmek maalesef mümkün değil. Zira zamanaşımı söz konusu olabilir. Öncelikle SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’na, “emekli ikramiyesi ödenmesi için son defa Emekli Sandığına tabi görevden emekliye ayrılmış olma şartına ilişkin Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarına istinaden emekli ikramiyesinin ödenmesi” talebiyle başvuruda bulunup, verilecek cevaba göre bir değerlendirme yapılması mümkün olabilir.

54 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 25 Nisan 1975 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1 Kasım 1993 olup 6462 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olacağım?

REMZİ

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 25 Nisan 2029’da emekli olabilirsiniz.

Emeklilik hesabında “son on yıl” diye bir kavram yok

SORU: Ablam 6 Ocak 1963 doğumlu, SSK girişi 1 Eylül 1993, prim gün sayısı 4900. Son 10 yıldır cezaevinde. Emeklilik hesabında son 10 yıl hesaba katılıyorsa, hiç çalışmamış görünüyor. Son 10 yıllık çalışma süresi katılıyorsa kesintisiz 10 yıllık çalışması var. Eksik primini dışardan yatırırsa, son 10 yıl içinde yaklaşık 2 yıl çalışmış görünecek, bu şekilde mi hesaplanıyor, yoksa çalışma sürelerini 10 yıla tamamlayacak şekilde mi hesaplanıyor? Bu durumda emeklilik için ne yapmalı?

YANIT: Emeklilik hesabında son on yıl diye bir şey yok. Sigortalılık süresi, ilk defa uzun vadeli sigortaya prim ödenmeye başlandığı tarih ile emeklilik başvurusunda bulunulduğu tarih arasındaki süredir.

Ablanız 20 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmuş olduğundan, yaklaşık iki yıl isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyerek prim gününü 5675 güne tamamladığında 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilir. Ancak ablanızın prim günü 3600 günden fazla olduğundan, isteğe bağlı prim ödemesine gerek olmaksızın 58 yaşını doldurduğunda (yaklaşık 1 yıl 2 ay sonra) emekli olması da mümkün. Bu seçenekte hem prim ödemez hem de bir yıl daha erken emekli olabilir.

51 yaşı da doldurmanız gerek

SORU: 12 Eylül 1970 doğumluyum. SGK giriş tarihim 10 Ağustos 1988 olup 6230 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

YUSUF

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 51 yaşınızı dolduracağınız 12 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz.

Asgari ücretle çalışan emeklinin net ücreti

SORU: Eşim emekli, çalışmıyor. Üniversite son senesinde olan bir oğlumuz var. Ben de 2014 yılından beri emekliyim ve 14 Eylül’den itibaren asgari ücret ile SGDP’ye tabi olarak işe başladım. Bu duruma göre alacağım net ücret ne kadar olmalıdır? Bildiğim kadarıyla diğer normal asgari ücretlilerden farklı hesaplanıyor. Öğrenmek istediğim, eğer diğerleri gibi net 2.020 TL değilse ne kadardır?

YANIT: Emekli olmaksızın 4/a kapsamında çalışanın ücretinden yüzde 14 sigorta primi, yüzde 1 işsizlik sigortası primi olmak üzere yüzde 15 oranında prim kesintisi yapılırken, emekli çalışanın ücretinden yüzde 7,5 SGDP (sosyal güvenlik destek primi) kesintisi yapılıyor.

Buna göre, asgari ücretin neti normal çalışan için 1.829 TL olurken, emekli çalışan için 1.992 TL oluyor. Bekâr asgari ücretlinin asgari geçim indirimi (AGİ) dahil eline geçen net ücret 2.020 TL olurken, bekar emekli asgari ücretlinin eline geçen net ücret 2.184 TL oluyor. Ücretlinin medeni durumuna göre de bu tutarlar değişiyor. Oğlunuz 25 yaşını doldurmamış ise kendiniz, eşiniz ve oğlunuzdan dolayı hak kazanacağınız 259 TL AGİ ile birlikte net ücretiniz (1.992+259)= 2.251 TL olur.

Ağustos 2022’de emeklisiniz

SORU: 2 Ağustos 1970 doğumluyum. İşe girişim 17 Ağustos 1992 olup askerlik borçlanmasını yaparak başlangıcımı 29 Aralık 1990’a çektim. 9427 gün primim var. Hangi tarihte emekli olurum?

METİN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 2 Ağustos 2022’de emekli olabilirsiniz.

Almanya’da çalışırsam emekli aylığım kesilir mi?

SORU: Türkiye’de çalışırken, evlenip Almanya’ya geldim. Emeklilik için eksik kalan 1000 gün gibi bir süreyi özel isteğe bağlı emeklilik kanunuyla tamamlayıp 2005 yılında emekli oldum. Almanya ile hiç ilişkisi olmadı. Şu anda 54 yaşındayım ve burada çalışmak istiyorum. Çalışmaya başlarsam emekli maaşım kesilir mi? Burada tam zamanlı sigortalı iş bulursam, ayrıca Almanya’dan emekli olabilir miyim?

YANIT: Verdiğiniz bilgilerden, yurtdışı borçlanması yapmaksızın, eksik prim gününüzü isteğe bağlı sigortalı olarak tamamladığınızı ve sadece Türkiye’deki hizmetlerinizle 2005 yılında emekli olduğunuzu anlıyorum.

1 Ekim 2008 tarihinden önceki sosyal güvenlik kanunlarında, sadece Türkiye’deki hizmetler üzerinden emekli aylığı bağlandıktan sonra yabancı ülkelerde çalışmaya başlama halinde aylığın kesileceğine ilişkin açık hüküm bulunmuyor. Siz de 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olup, emekli aylığınız sadece Türkiye’deki hizmetleriniz üzerinden ve 1 Ekim 2008 tarihinden önce bağlandığından, yurtdışında çalışmaya başlamanız halinde emekli aylığınız kesilmez. Almanya sosyal güvenlik mevzuatının aradığı emeklilik şartlarını sağlamanız halinde Almanya’dan da emekli olmanız mümkün.

57 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 2 Mart 1971 tarihinde doğumluyum. 5 Nisan 1998 ile 1 Mayıs 1999 arasında yedek subay olarak askerliğimi tamamladım. İlk olarak SSK’lı çalışmaya başlama tarihim 23 Eylül 1999 olup bu tarihten beri olarak çalışmaya devam ediyorum. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

ORHAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile, 57 yaşınızı dolduracağınız 2 Mart 2028’de emekli olabilirsiniz.

Oğlunuz iki yıl süreyle sağlık yardımı alabilir

SORU: Emekli Sandığı emeklisiyim. Üniversite öğrencisi olan oğlum benim üzerimden sağlık yardımı alıyordu. Ağustos ayında mezun oldu ve 23 yaşında. Okulu bitirdiği için, 25 yaşı dolmadığı halde sağlık yardımının kesildiği düşüncesiyle genel sağlık sigortası kaydını yaptırmak istiyordum. Ama SGK’dan biriyle görüştüğümde, artık üniversiteyi bitirse de erkek çocuklarının 25 yaşına kadar sağlık yardımı almaya devam ettiklerini söyledi. Bu da kafamı karıştırdı. Lütfen, bu konuda bilgi verebilir misiniz?

YANIT: Söylenen doğru. Bu konuda Şubat 2016’da değişiklik yapıldı. Lise veya dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek üzere, mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle, bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmak suretiyle sağlık hizmetinden faydalanabiliyorlar. Oğlunuzun da bu hakkı var.

21 Eylül 2020’de emekli olabilirsiniz

SORU: 21 Eylül 1967 doğumluyum. 1 Mart 1993 sigorta girişimle 6750 gün prim ödemem var. 1987-1989 arasında yaptığım 18 ay askerliğimi borçlanıp bedelini ödedim. Ne zaman emekli olabilirim?

MURAT

YANIT: Askerlik borçlanması, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız 21 Eylül 2020’de emekli olabilirsiniz.

Mirasçılık ile hak sahipliği aynı şey değil

SORU: Kız kardeşim 8 Ocak 2018 tarihinde vefat etti. Yedi yıllık devlet memuru idi. Annem ve babam varis olarak tanındılar. Babam emekli astsubay, annem ev hanımı. Babamın Emekli Sandığı'ndan maaş alması nedeniyle ölüm aylığı sadece anneme 535 TL olarak bağlandı. Kardeşimin vefat ettiği tarihteki maaşı göz önüne alındığında bu miktar son derece az geliyor. Olması gereken miktar bu mudur? Annem tek hak sahibi midir? Varislik hakkı iki kişide olduğuna göre, babama ödenmeyen miktarın da anneme verilmesi gerekmiyor mu?

YANIT: Mirasçılık ile ölüm aylığında hak sahipliği birbirinden farklı durumlardır. Anne ve babanız mirasçı olmakla birlikte, ölüm aylığına ilişkin hak sahipliği açısından durumları ayrı ayrı değerlendirilir. Babanız mirasçı olmakla birlikte, emekli olduğundan hak sahibi sayılmaz.

Bu durumda tek hak sahibi, ev hanımı olan anneniz olur.

Ana ve babaya bağlanacak aylığın oranı toplamda yüzde 25 olup, tek hak sahibi olması halinde yüzde 25 oranı tek hak sahibine uygulanır. Buna göre de annenize yüzde 25 oranında aylık bağlandığından, aylık tutarında yanlışlık olduğunu düşünmüyorum.

8 ay askerlik borçlanması bir yıl erken emekli eder

SORU: 1975 doğumluyum. 1 Ağustos 1993 sigorta başlangıcımla 420 gün prim ödemem var. 1995 de askere gittim. 1998’de de SSK’ya 180 gün daha prim ödedim. 8 Eylül 1999’da memur olarak göreve başladım. Ve halen devam etmekteyim. Ne zaman emekli olurum?

ÖMER

YANIT: Askerlik sürenizi borçlanıp borçlanmadığınızı belirtmemişsiniz. Askerlik borçlanmanız yoksa Emekli Sandığında emekli olmak için: 25 yıl fiili hizmet ve 57 yaş şatlarına tabisiniz. Bu durumda hizmetinizi 25 yıla tamamlamak şartıyla, 2032’de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin varsa 8 ayını borçlanırsanız emekli olacağınız yaş 56’ya düşer ve bu durumda da 2031’de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Memuriyeti sona eren ne zaman GSS prim ödemeye başlar?

SORU: 16 Eylül 2019 tarihi itibariyle devlet memurluğundan istifa ettim. Sağlık hizmeti alabilmek için GSS primi ödemeye ne zaman başlamalıyım? Ödemeyi yapabilmek için önce SGK il müdürlüğüne mi gideceğim?

YANIT: 4/c kapsamındaki sigortalılığınız sona erdiği tarihten itibaren 100 gün sağlık hizmeti alma hakkınız var. 100. günden sonra sağlık hizmeti alabilmeniz için genel sağlık sigortalısı olmanız gerekiyor. GSS sigortalılığınızı başlatmak için 100. günden sonra bulunduğunuz yerdeki SGK il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvuracaksınız.

Gelir testi yaptırmanız ve test sonucuna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olması halinde GSS primleriniz devlet tarafından karşılanır. Aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden fazla olursa, aylık asgari ücretin yüzde 3'ü kadar GSS primi ödersiniz.

Anneniz isteğe bağlı olarak 1260 gün prim ödeyerek emekli olabilir

SORU: 18 Ocak 1959 doğumlu annem 2019 yılında 60 yaşını doldurmuş olacak. İlk defa sigortalı işe giriş tarihi 28 Mayıs 2004’dür. Şu anda 5137 gün prim ödemesi var. SGK’ nın sisteminden baktığımda annemin emekliliği için 7000 iş günü veya 58 yaş 25 yıllık sigortalı olmalısınız demektedir. 4/B isteğe bağlı sigortalı yaparak 1863 gün eksik prim gününü ödeyerek annemi emekli edebilir miyim?

NİHAT

YANIT: Annenizin 1863 gün prim ödemesine gerek yok. İsteğe bağlı olarak 1260 gün(42 ay) prim ödemesi halinde, Bağ-Kurda emekli olmak için; 5400 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olur. Ve isteğe bağlı prim ödemesini 1260 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Emekli olacak kadar primi olan prim iadesi alamaz

SORU: Doğum tarihim 24 Nisan 1971 olup toplam 9.880 gün prim ödemem var. Çıraklık olarak ilk giriş tarihim  1 Aralık 1987, faal olarak yani SSK prim ödeme başlangıç tarihi 15 Eylül 1988’dir. Yalnız sisteme giriş yaptığımızda SSK giriş tarihi 1 Aralık 1987 çıkmaktadır. Yalnız prim ödemem bulunmamaktadır. Yani çıraklık girişi gözüküyor.

Ne zaman emekli olabilirim. Ayrıca emekli olmadan SSK yatan prim ödemelerini toplu olarak alabilir miyim?

EKREM

YANIT: Çırak sigortasında emeklilik primi ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmaz. Emekliliğe esas sigorta başlangıcınız; adınıza ilk defa emeklilik primi ödenen 15 Eylül 1988’dir. Bu tarihe göre emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 24 Nisan 2022’de emekli olabilirsiniz.

Emekli olmak için aranan yaşı doldurduğu halde, emekli olacak kadar primi olmayan sigortalılar talep etmeleri halinde ödedikleri primi “yaşlılık toptan ödemesi” adı altında geri alabiliyor. Emekli olacak kadar priminiz olduğundan prim iadesi alamazsınız.

Ne kadar askerlik borçlanması yapmalıyım?

SORU: 2 Mart 1969 doğumluyum. İşe başlama tarihim 1 Mayıs 1991. Askerliğimi işe başlamadan önce 18 ay yaptım. Ne kadar askerlik borçlanması yapmam gerekir? Ne zaman emekli olurum?

YANIT: 1 Mayıs 1991 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 520 gün askerlik borçlanmasıyla emeklilik yaşınız 51’e, prim günü şartınız 5450 güne iner. 5450 gün prim ödemiş olmak koşuluyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 2 Mart 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz.

İlk defa sigortalı olunan tarihte rahatsızlığı olan malulen emekli olamıyor

SORU: 29 Temmuz 1976 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Nisan 1991’dir. İşitme kaybı konuşma engelliyim. Tüm vücut fonksiyon kaybı oranı yüzde 69 olduğuna dair raporum var. Toplam 1997 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

GÜRKAN

YANIT: İlk defa sigortalı olduğunuz tarihte hastalığınız veya rahatsızlığınız yoksa 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve yüzde 60 oranın da işgücü kaybı şartlarına tabi olarak malulen emekli olabilirsiniz. Ancak ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte malul derecesinde(yüzde 60 oranında) engelliyseniz, emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. 1603 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Primleri iade alıp çalışmaya devam edilebilir mi?

SORU: Ek-9 kapsamında 10 günden fazla süreyle yanımızda çalışan, yabancı olup Türk uyruğuna geçmiş yardımcımızın, işten ayrılıp ödenmiş primlerini alıp, sonra tekrar sigorta işlemlerini yaptırıp yanımızda çalışmaya devam etmesi şeklinde bir talebi var. Böyle bir şey mümkün mü? Mümkünse ödeme ne üzerinden hesaplanır?

YANIT: Ödenmiş primlerin geri alınabilmesi için kadın sigortalının emekliliği için gereken 58 yaşını doldurmuş olmasına rağmen prim gün sayısını tamamlayamamış olması gerekiyor. Söz konusu kişi 58 yaşını doldurmamış ise ödenmiş primlerinin iadesini talep edemez. 58 yaşını doldurmuş ise talebi üzerine sadece uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin primler (primlerin yüzde 20’lik kısmı) toptan ödeme şeklinde iade edilir.

İki işyerinden bildirilme iyidir

SORU: SSK girişimim Mart 2008 olup bu tarihten beri çalışıyorum. Son bir yıldır iki işte birden çalışıyorum ve Sigortam ödeniyor. e-devlette baktığımda iki ayrı yerden prim gün sayım yükseliyor. Bunun bana yararı olur mu? Yada zararı olur mu?

HASAN

YANIT: Adınıza iki ayrı işyerinden çalışma süresi bildirilmesi ve prim ödenmesinin zararı değil tam tersi faydası olur. İki işyerinden bildirilen prime esas kazanç tutarları, üst sınırı(üst sınır bugün için 19.188 TL’dir) geçmemek üzere birleştirilir. Bu da emekli aylığı hesabına esas aylık ortalama aylık kazanç tutarını yükselterek, emekli aylığının artmasına yol açar. Ancak iki işyerinden bildirilen prim gün sayısı bir ay için 30 günü geçemez. Örneğin; iki işyerinden de her ay için asgari ücret üstünden 30’ar gün çalışma süresi bildirildiğini varsayarsak, bir ay için prime esas kazanç tutarınız 5.116,80 TL(2.558,40 TL +2,558.40 TL) ve prim ödeme gün sayınızda 30 gün olarak dikkate alınacaktır.

Eşim dışardan prim ödeyerek emekli olabilir mi?

SORU: ABD vatandaşı, 1951 doğumlu eşim 2003-2019 arası kesintisiz 16 yıl Türkiye’de bir vakıf üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 16 Eylül 2019 itibarıyla bu görevden ayrılıyor. Emeklilik hakkı almak için yeni bir iş bulur ise ne zamana kadar çalışmalı? Çalışmaması halinde belli süre dışarıdan prim ödeyerek bu hakka ulaşması mümkün mü?

YANIT: Eşinizin, 4/a (SSK) statüsünden emekliliğe hak kazanabilmesi için 7000 prim günü ve 58 yaş ya da 4500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaş şartlarını sağlaması gerekiyor. 4500 günden fazla prim ödemesi olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlayacağı 2028 yılında emekli olabileceği gibi, 7000 prim gününü tamamladığında da emekli olabilir. Çalışmaması halinde, 7000 prim gününü tamamlamak için 1230 güne kadar isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilir.

Yurtdışında çalışmaya başlama emekli aylığını etkiler mi?

SORU: 6 Ekim 1968 doğumluyum. SSK işe giriş tarihim 21 Mayıs 1991. 30 Mayıs 2019 tarihi itibarıyla SSK’lı olarak çalıştığım işyerinden ayrıldım. Ayrıldığım tarih itibarıyla 8432 gün SSK, 1112 gün Bağ-Kur (2010-13 yılları arasında) primi ödedim. SGK ile görüştüğümde 6 Ekim 2020 tarihinde emekli olacağımı ifade ettiler, emekli olacağım tarihi teyit edebilir misiniz? Bağ-Kur ile SSK hizmetini birleştirmek yararlı olabilir mi? 1 Ekim 2019 tarihinden itibaren Avrupa’da bir ülkede çalışacak olmam, 6 Ekim 2020 tarihindeki emekliliğimi ve emekli maaşımı etkiler mi?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olduğunuzdan, 52 yaşınızı dolduracağınız 6 Ekim 2020 tarihide emekli olmaya hak kazanacağınız doğru.

SSK ve Bağ-Kur hizmetleriniz emekli olurken zaten birleştirilecek. Bu da aylık bağlama oranlarınızda yüzde 4-6 arasında artış sağlayacağından, emekli aylığını olumlu etkileyecek.

Emekli olana kadar yurtdışında çalışmanızın emekliliğinize etkisi olmaz. Ancak emekliliğe hak kazandıktan sonra emekli aylığınıza etkisi konusu biraz karışık.

5510 sayılı Kanuna göre, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olan kişilerden, emekli aylığı bağlandıktan sonra yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların aylıkları kesiliyor.

1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanlarla ilgili olarak 2014/22 sayılı SGK Genelgesinde yapılan açıklamaya göre, 1 Ekim 2008 tarihinden önceki sosyal güvenlik kanunlarında sadece Türkiye’deki hizmetleri üzerinden emekli aylığı bağlandıktan sonra yabancı ülkelerde çalışmaya başlama halinde aylığın kesileceğine ilişkin açık hüküm bulunmadığından, 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olup 1 Ekim 2008 tarihinden sonra sadece Türkiye’deki hizmetleri üzerinden aylık bağlananların aylıklarının kesilmemesi gerekiyordu. Ancak SGK 2018/38 sayılı genelge ile bu görüşünü değiştirdi.

2018/38 sayılı Genelgede, sigorta başlangıcı 1 Ekim 2008 tarihinden önce olup, bu tarihten sonra emekli aylığı bağlananlardan, sadece 2008/Ekim ayından önceki yurtiçi çalışmalarına göre aylık bağlananların aylıklarının kesilmeyeceği, 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki çalışmaları da dikkate alınarak aylık bağlananların aylıklarının kesileceği belirtildi.

Buna göre, yasa hükmüne aykırı olsa da emekli aylığınız Ekim 2008 sonrası hizmetlerinizde dikkate alınarak bağlanacağından, emekli olduktan sonra yurtdışında çalışmaya başlamanız halinde emekli aylığınız SGK tarafından kesilebilir ve yargıya başvurmanız gerekebilir.

53 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 1972 doğumluyum. 1 Aralık 1995 -22 Mayıs 1997 arasında özel bir firmada sigortalı olarak çalışarak SSK’ya 273 gün prim ödedim. 23 Mart 1998’den beri MEB’de öğretmen olarak görev yapıyorum. Öğretmenlikte 7246 günüm var. Hizmet birleştirme yaptırdım. MEBBİS 'de emekliliğe esas  20 yıl 11ay17 günüm olduğu görünüyor. Bu durumda ne zaman emekli olabilirim?

FATMA

YANIT: Emekli olmak için; 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Hizmet süresi şartını sağladığınızdan, 2025’de 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli eş vefat eden eşinden dul aylığı alabilir mi?

SORU: SGK’ dan emekli eş, yine SGK’ dan emekli olup vefat kocasının maaşını da alabilir mi?  

RİFAT

YANIT: SSK’dan emekli eşlerden birinin vefatı halinde, hayatta kalan eş, vefat eden eşinden dolayı ölüm(Dul) aylığı alabilir.

Doğum borçlanması yapabilir miyim?

SORU: 1968 doğumluyum. 1993 Ağustos-Aralık döneminde vergi mükellefi oldum. Bağ-Kur’a başvuru ve kayıt yaptırmamışım. 1994 ve 1998 yıllarında iki çocuğum oldu. 2002 yılında SSK’lı olarak işe başladım. 2007 Şubat ayında üçüncü çocuğum doğdu. Hamilelik ve doğum sürecinde sigorta primim kesintisiz ödendi. Doğumla ilgili borçlanma hakkım var mı? 2002 yılından günümüze kadar 4800 gün SSK primim ödendi. İşe girişim 1993 yılı olarak kabul edilir mi, ne yapmalıyım? Doğum için (prim ödenmesine rağmen) 2 yıl borçlanma hakkım var mıdır? Emekliliğe kaç günle ne zaman hak kazanırım?

YANIT: 1993 yılındaki vergi mükellefiyetinize bağlı olarak Bağ-Kur sigortalılığınızı 1993 yılından başlatmanız maalesef mümkün değil.

Doğum borçlanması, ilk defa sigortalı olunan tarihten sonra doğan çocuklar için doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıllık süre içinde kalan çalışılmamış (prim ödenmemiş) süreler için yapılabiliyor. İlk iki çocuğunuzun doğumu, ilk defa sigortalı olduğunuz 2002 yılından önce olduğundan doğum borçlanması yapamazsınız. Üçüncü çocuğunuzun doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde prim ödenmemiş süre varsa, ancak bu süreleri borçlanabilirsiniz. İki yıllık sürede primleriniz ödenmiş ise borçlanma yapamazsınız.

Emeklilik için 7000 prim günüyle 58 yaş ya da 4500 prim günüyle 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaş şartlarını sağlamanız gerekiyor. Buna göre, 7000 prim günüyle 58 yaşınız dolduğunda emekli olabileceğiniz gibi, bundan sonra prim ödemeseniz de 2027 yılında 25 yıllık sigortalılık süreniz dolduğunda da emekli olabilirsiniz.

İki ülkede sigortalı çalışmak mümkün mü?

SORU: Halen bir Alman firmasının yöneticisi olarak Türkiye’de çalışmaktayım. Firmam bana Türkiye’de ki yönetsel sorumluluklarımı bırakmadan Almanya’da çalışabilme olanağı sundu. Bana verilen kontrat 1 yıl süreli ve yarı zamanlı çalışma prensibine göre tasarlandı. Kontratın diğer yarı zamanlı kısmı da Türkiye’de çalışılmak üzere tasarlandı. Yani ayda 2 hafta Türkiye’de, 2 hafta Almanya’da olacağım. Gerekli olan tüm çalışma ve oturum müsaadelerini firmam hallediyor. Bu şekilde iki ülkede aynı anda ve sigortalı olarak çalışmak mümkün müdür?

YANIT: Verdiğiniz bilgilere göre, kısmi süreli iş sözleşmesiyle hem Türkiye'de hem de Almanya'da sigortalı çalışmanız mümkün. Ancak SGK bu, yarın ne yapacağı belli olmaz. Hizmet çakışması nedeniyle durumunuzu incelemeye alabilir. Bu nedenle kısmi süreli iş sözleşmenizi her ihtimale karşı elinizde bulundurun. Ayrıca gerektiğinde yurda giriş ve çıkışlarınızı belgelemek üzere, pasaportunuzun ilgili sayfalarının fotokopilerini de muhafaza etmenizde yarar var.

Engeli hakkıyla Ocak 2023’de emeklisiniz

SORU: 17 Ağustos 1971 doğumluyum. 25 Ocak 2005 Bağ-Kur  girişliyim. Bir yaşında  çocuk  felci geçirdim. Su an da sürekli yüzde 46 oranında raporum var. Ne zaman ve nasıl  emekli  olurum?

MUZAFFER

YANIT: Yüzde 46 oranındaki raporunuzda Bağ-Kurda emekli olmak için;18 yıl sigortalılık süresi ve 4680 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Ara vermeden prim ödemişseniz, prim şartını sağladığınızdan, 18 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 25 Ocak 2023’de emekli olabilirsiniz.

Doğum borçlanmasının iki temel şartı var

SORU: 9 Şubat 1976 doğumluyum. İlk SSK girişim 08.12.2006, çıkışım 22.12.2006 (15 gün). 12.03.2008’de Bağ-Kur’lu oldum, hala devam ediyorum. Bağ-Kur gün sayım 4129. İki çocuğum var. İlk çocuğum 01.09.2000’de dünyaya geldi, o dönem SSK ya da Bağ-Kur sigortalılığım yoktu. İkinci çocuğum 23.05.2012’de doğdu. Çocuk borçlanması yapabiliyor muyum (birini veya ikisini)? SSK’ya geçme imkanım var. Bu şartlarda SSK’dan mı Bağ-Kur’dan mı emekli olmak avantaj sağlar? SSK’ya geçeceksem hangi tarihte geçmeliyim?

YANIT: Doğum borçlanmasının iki temel şartı var. Birincisi, doğumun ilk defa sigortalı olunan tarihten sonra gerçekleşmiş olması. İkincisi ise doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıllık süre içerisinde prim ödenmemiş süre bulunması.

İlk çocuğunuzun doğum tarihi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce olduğundan, ilk çocuğunuz için doğum borçlanması yapamazsınız. İkinci çocuğunuzun doğum tarihi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra olmakla birlikte, borçlanma için doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde kalan sürede prim ödenmemiş günlerin olması gerekiyor. 12.03.2008'den itibaren Bağ-Kur primi ödemeye başladığınızı ve halen devam ettiğinizi belirtmişsiniz. Bu durumda 23.05.2012 ila 23.05.2014 tarihleri arasında borçlanabileceğiniz gününüz olmaz.

4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekliliğiniz için 9000 prim günüyle 58 ya da 5400 prim günüyle 60 yaşınızı doldurmanız; 4/a (SSK) statüsünden emekliliğiniz için ise Bağ-Kur'dan sonra en az 1260 gün 4/a kapsamında prim ödemiş olmak koşuluyla, 7000 prim günüyle 58 yaş veya 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 prim günü ve 58 yaş şartlarını sağlamanız gerekiyor.

Buna göre, 4/a statüsünden daha az prim günüyle iki yıl daha erken emekli olmanız mümkün. 4/a kapsamında prim ödemeye başlayıp (hemen başlayabilirsiniz) 1260 gün prim ödediğinizde, 4500 prim günü şartını sağlamış olursunuz. 58 yaşınızı dolduracağınız 9 Şubat 2034 tarihinde de emekli olmaya hak kazanırsınız.

57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 1978 doğumluyum. Sigorta girişim 13 Temmuz 1998 olup 2000 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

CEBRAİL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 3900 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 2035’de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 2600 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Çalışan emekli kıdem tazminatı alabilir mi?

SORU: 2014 yılının Aralık ayında çalıştığım işyerimden emekli oldum. Emekli olduktan sonra aynı iş yerimde çalışmaya devam ediyorum. İş yerim zorunlu sigortayı ödemiş bulunuyor. Çalıştığım iş yerinden işime son verdikten sonra tazminat hakkına sahip olup/olmadığımı öğrenmek istiyorum?

SÜLEYMAN

YANIT: İşveren iş akdinizi haksız yere fesih ederse veya siz haklı bir nedenle(örneğin izin kullandırılmaması, fazla çalışma ücreti ödenmemesi veya mobbing uygulanması vb.) iş akdinizi fesih ederseniz emeklilik döneminizdeki çalışma süreniz için Kıdem Tazminatı alabilirsiniz. Aksi hallerde kendi isteğinizle işinizden ayrıldığınızda kdıem tazminatı alma hakkınız bulunmuyor.

Kızım 3600 günle emekli olabiliyor mu?

SORU: Kızım 15 Şubat 1978 doğumlu. 1 Kasım 1997’de SSK’lı olarak işe başladı, 31 Mart 1999’da işten ayrıldı. 26 Nisan 2008’e kadar prim ödenmedi. 26 Nisan 2008’den itibaren yine SSK’lı olarak çalışmaya başladı, ancak işyeri kapanmak üzere olduğu için işten ayrılması gerekiyor. SSK sayfasını inceliyoruz, 4/a hizmet dökümünde toplam uzun vade gün sayısı 4565 yazıyor. Emekliliği için ne kadar prim günü gerektiğini anlayamadık. 3600 güne giriyor mu, emeklilik hakkını kazanmış mı oluyor? Yoksa 4500 veya 5900 günle mi emeklilik hakkı kazanacak? Emeklilik hakkı kazanmamışsa ne kadar süre daha prim ödememiz gerekiyor?

YANIT: Kızınızın sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 tarihinden önce olduğundan, 3600 prim günüyle 4/a (SSK) statüsünden emekli olması mümkün. Ancak 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim günü ve 50 yaş şartlarını 23 Mayıs 2011 tahinden sonra sağlamış olacağından, 58 yaşını doldurması gerekiyor. Bundan sonra prim ödemese de 58 yaşı dolduğunda emekli olabilir.

Diğer yandan normal emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim günü ve 54 yaş şartlarına tabi. Buna göre de prim gününü 5975 güne tamamlamak koşuluyla 54 yaşı dolduğunda emekli olmaya hak kazanır. Eksik prim gününü tamamlamak için 1230 güne kadar isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilir.

Yedek subay okulu borçlanması emekliliğimi öne çeker mi?

SORU: 24 Kasım 1975 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 24 Mayıs 1997. 4/a statüsünde 3643 gün primim var. Askerliğimi yedek subay olarak 21.07.2000-21.11.2001 tarihleri arasında (16 ay) yaptım. 4 aylık asteğmen öğrencilik süremi borçlansam, emekliliğim öne çekilir mi? Ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra yaptığınızdan, yedek subay okul döneminizi borçlanmanız emeklilik şartlarınızı değiştirmez, sadece prim günü kazandırır. Ancak 12 aylık yedek subaylık döneminiz karşılığı hak kazandığınız 3 aylık fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süresi, sigorta başlangıcınızı farazi olarak 3 ay geri götürür. Buna göre de emeklilik yaşınız 57’den 56’ya, prim günü şartınız da 5900 günden, 5825 güne iner. 5825 prim günüyle, 56 yaşınızı dolduracağınız 24 Kasım 2031’de emekli olmaya hak kazanırsınız.

Mayıs 2022’de emeklisiniz

SORU: 20 Mayıs 1972 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 14 Mart 1988 olup 6818 gün prim ödemem var. Bu durumda ne zaman emekli olabilirim?

MURAT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 20 Mayıs 2022’de emekli olabilirsiniz.

EYT çıkarsa 25 yıl 50 yaş şartıyla emekli olabilir miyim?

SORU: 6 Mayıs 1974 doğumluyum. SGK girişim 4 Ekim 1999, işyeri açışla Bağ-Kur’luyum. Askerliğimi Kasım 1994-Mayıs 1996 arası yaptım. SGK girişimi 8 Eylül 1999 öncesine çekmek için 123 gün askerlik borçlanması yaptım. Eğer EYT çıkarsa, 5 yıl prim ödediğim zaman 25 yıl prim ve 50 yaş ile emekli olabilir miyim? Çıkmazsa şu an itibarıyla 58 yaş şartıyla emekli olabileceğim.

YANIT: Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklik öncesi emeklilik hükümlerinin uygulanması yönünde bir düzenleme yapılırsa, 25 tam yıl prim gününü tamamladığınızda, yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirsiniz. Zira 8 Eylül 1999 öncesinde, Bağ-Kur’lu kadınlar 20, erkekler 25 tam yıl prim ödediklerinde yaş şartı aranmaksızın emekli olabiliyorlardı.

Primi 7000 güne tamamlayıp 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 31 Ocak 1981 doğumluyum. SSK başlangıcım 20 Aralık 1999’dir. 2001 senesinde 4 tertip olarak askere gittim 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

DEMİR

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7000 güne(veya 4500 güne) tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 31 Ocak 2041’de emekli olabilirsiniz.

Hizmet birleştirmesi emekli aylığıma katkı sağlar mı?

SORU: 1963 doğumluyum. 1992 yılında 14/2 derece ile ortaokul mezunu olarak memuriyete başladım. Şu an fakülte mezunu olarak 5-6 yıldır 1/4 deyim ve emekliliği hak etmiş durumdayım. Memuriyetten önce özel sektörde 1,5 yıl SSK ve 1 yıl da Bağ-Kur sigortalılığım var. Emekli olmadan önce hizmet birleştirmesi yapmalı mıyım? Emekli ikramiyesine bir katkısı olmayacağını biliyorum. Emekli maaşıma bir katkısı olur mu?

YANIT: 2829 sayılı Kanunun 4. maddesi hükmüne ve SGK uygulamasına göre, sosyal güvenlik kurumlarına tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştiriliyor. Siz talep etmeseniz de emekli olurken SSK ve Bağ-Kur hizmetleriniz birleştirilecek ve yine intibak farkı ödemek durumunda kalacaksınız. Diğer yandan emekli aylığı hesabında esas alınan parametrelerden biri de toplam hizmet süresine göre hesaplanan aylık bağlama oranı. 2,5 yıllık hizmet birleştirmesi, aylık bağlama oranınızı 2,5 puan artıracak, bu da emekli aylığınızı olumlu etkileyecektir.

Babanız mutlaka primini 3600 güne tamamlamalı

SORU: 1964 doğumlu babamın SSK başlangıcı 1980’de olup toplam 1020 gün prim ödemesi var. 18 ay askerlik yapmış. Emekli olabilir mi?

MUSTAFA

YANIT: Babanız 1020 günle emekli olamaz. Ancak primini 3600 güne tamamlayarak emekli olabilir. Çünkü babanız yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Askerlik süresini borçlanıp ayrıca 2040 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte 60 yaşını da doldurursa emekli olabilir. Doldurmazsa 60 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.

Yıllık ücretli izin hesabı nasıl yapılıyor?

SORU: 1952 doğumlu olup, Mart 2007’de kamudan emekli pratisyen hekimim. Emekli olduktan sora 2007’de çalıştığım işyerinin sigorta girişi veya SGDP işlemi yapıp yapmadığını bilmiyorum. İkinci işyerinde 2008 Eylül’de başlamama karşın Kasım’da giriş görünüyor. Üçüncü işyerimde 2009 Mayıs’ta başladım. Kıdem tazminatı hakkım, yıllık izin haklarım (50 yaş üzerinde olanlara 20 günden az izin verilemezden hareketle), 5 yıldan sonraki izin hakkım 26 gün olmalı mı?

YANIT: Kıdem tazminatına esas çalışma süresi ile yıllık ücretli izin uygulamasında, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerindeki çalışma süreleri birleştirilerek göz önüne alınıyor. Bu bağlamda, çalışmakta olduğunuz son işyerinden önceki çalışmalarınızın önemi bulunmuyor. Kıdem tazminatı ve yıllık ücretli izin sürelerinizin hesabında çalışmakta olduğunuz son işyerindeki çalışma süreniz dikkate alınacaktır.

Yasa gereği 50 ve daha yukarı yaştakilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamadığından, ilk 5 yılın her yılı için izin süreniz 20 gündür. Hizmet süresi 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara verilecek izin süresi de 20 gün olduğundan, beşinci yıldan sonraki izin hakkınız 26 gün olmaz. 6 ile 14. yıl izinleriniz de 20 gün olur. Ancak 15. yıldan itibaren izin süreniz 26 gün olur.

Diğer yandan, kıdem tazminatına hak kazanabilmeniz için iş sözleşmenizin işveren tarafından, ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı davranışınız dışında bir nedenle ya da sizin tarafınızdan haklı nedenle sona erdirilmiş olması gerekiyor.

56 yaşı da dolduracaksınız

SORU: Ekim 1978 doğumluyum. 2 Haziran 1996’da SSK’lı olarak işe girdim. 6000 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

MEHMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile, Ekim 2034’de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Tazminatını alarak işinden ayrılan yeni bir işte çalışmaya başlayabilir

SORU: Çalıştığım firmadan 3600 günü doldurduğum için ayrıldım. Kıdem tazminatımı da aldım. Artık başka bir firmada sigortalı olarak çalışabilir miyim?

OLCAY

YANIT: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Burada işten kıdem tazminatını alarak ayrılmanın mantığı, emekli olunacak yaşın dolmasını çalışmadan beklemek. Ancak işten ayrılırken çalışmama iradesinde olan birinin iradesi kısa bir süre sonra çalışma yönünde değişebilir.

Bu nedenle işten ayrılıp ertesi gün yeni bir işe başlamaktan ziyade, bir iki ay sonra yeni bir işte çalışmanızda herhangi bir sıkıntı yok.

Ne kadar yurtdışı borçlanması yapmalıyım?

SORU: 20 Haziran 1972 doğumlu kadınım. İlk sigorta başlangıcım 1989 yılı. 2000 yılına kadar aralıklarla çalıştım. Bu çalışmalarımdan 2934 gün prim ödemem var. 2001 yılından beri Hollanda da yaşıyorum. Burada da çalışmışlığım var. Türkiye’den emekli olmak için kaç gün borçlanmam gerekiyor?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden normal emekliliğiniz için gereken sigortalılık süresi ve yaş şartını sağlamışsınız. Sigorta başlangıç tarihinize göre ayrıca 5300 veya 5375 prim gününüz olması gerekiyor. Buna göre, 2366-2441 gün prim eksiğiniz var. 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren, yurtdışı borçlanma süreleri 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Emeklilik statüsü de son 2520 günlük prim ödemesine göre belirleniyor. 1260 günden fazla borçlanmanız halinde, 7200 prim günü ve 50 yaş ya da 5400 prim günü ve 56 yaş şartlarıyla 4/b statüsünden emekli olmak durumunda kalırsınız.

4/a statüsünden yaştan emeklilik için ise 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 3600 günle emeklilik için 666 gün prim eksiğiniz var. Eksik prim gününüz 1260 günden az olduğundan, borçlanacağınız süre 4/b kapsamında değerlendirilse de 58 yaşınızı dolduracağınız 20 Haziran 2030 tarihinde 4/a statüsünden emekli olabilirsiniz.

İşyeri açan emeklinin aylığından kesinti yapılır mı?

SORU: Annem Bağ-Kur emeklisi. Ayrıca babamdan (4/c) dul aylığı almakta. Şimdi kendisi bir işyeri açarsa maaşlarında (her iki maaşında) bir kesinti olur mu ve işyeri için herhangi bir ödeme yapması gerekiyor mu?

YANIT: Emekli olduktan sonra işyeri açanların emekli aylıklarından yapılan ya da kendileri tarafından ödenen sosyal güvenlik destek primi uygulamasına 1 Mart 2016 tarihinden itibaren son verildi. Buna göre, annenizin işyeri açması halinde, kendi emekli aylığından ve babanızdan almakta olduğu dul aylığından kesinti yapılmayacağı gibi, SGK’ya herhangi bir prim ödemesi de gerekmez.

Primi 7000 güne tamamlayacaksınız

SORU: 1958 doğumluyum bayanım. Ekim 2003 ayında sigorta başlangıcım var. Ne zaman emekli olurum?

AYHAN

YANIT: Emekli olmak için;7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Staj sigortası olan doğum borçlanması yapabilir mi?

SORU: 17 Mayıs 1974 doğumluyum. 1989 yılında iki yıl staj yaptım. Fakat stajın geçerli olmadığını maalesef geç öğrendim. Aslında 1991 yılında da bir yıl sigortasız çalışma hayatım var. Aynı yerde Ekim 1998 yılında sigorta girişim var. Yaklaşık 6000 prim günüm var. 1994 yılında da bir çocuğum oldu. Staj yaptığım için doğum borçlanması yapabiliyor muyum? Aslında prim ihtiyacım yok, amacım yaşı etkiler mi? Bir de 1991 yılında çalıştığıma dair ispatlayacak evrak yok ama esnaf ve komşular var. Bir gün için tespit davası açsam olur mu? Bu şartlarda ne zaman emekli olabilirim.

YANIT: Staj döneminde emeklilik için gerekli olan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, staj sigortası emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak 4/a (SSK) kapsamında kısa vade sigorta kollarına prim bildirilen staj süresine ilişkin staj başlangıcı, doğum borçlanmasında sigorta başlangıcı kabul ediliyor.

Sigortalılığı ilk defa kısa vade sigorta kollarına tabi prim bildirilerek başlayan kadın sigortalıların bu tarihten sonra doğan çocukları için doğum borçlanması yapması halinde, sigortalılık başlangıç tarihi uzun vade primi bildirilen tarihten geriye doğru borçlandığı süre kadar gidilerek tespit ediliyor.

Buna göre, 1994 yılında doğan çocuğunuz için iki yıla (720 güne) kadar doğum borçlanması yapabilirsiniz. Bu durumda Ekim 1998 olan sigorta başlangıcınız borçlanacağınız süre kadar, emeklilik yaşınız da buna göre geri gelir. Örneğin 6 ay borçlanma yapmanız halinde emeklilik yaşınız 55’sen 54’e; 1,5 yıl borçlanmanız halinde ise 53’e iner. Sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olduğunuzdan, borçlanacağınız süreye göre geri gelecek olan yaşınızı doldurduğunuzda da emekli olmaya hak kazanırsınız.

1991 yılında sigortasız çalıştığınız dönem üzerinden beş yıldan fazla süre geçtiğinden, hizmet tespit davası açamazsınız.

1 Mart 2022’de 56 yaşı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Eylül 1998’de SSK girişimle 4650 gün primim var. Askerliğimi SSK başlangıcından önce yaptım. Trafik kazası sonucu şuan çalışmıyorum. Ne zaman emeklilik hak ediyorum?

FERHAT

YANIT: Doğum tarihinizi ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Askerlik sürenizi(18 ay kabul edilmiştir) borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 715 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Mart 2022’de 56 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

İlk defa 4/c’li olan doktor ilave ödeme alabilir mi?

SORU: Tıp doktoru olarak Aralık 2014’de devlet memuru oldum. 1999-2014 yılları arasında özel hastanede SSK’lı çalıştım. Devletten emekli olduktan sonra artı 2.000 TL ücret alabiliyor muyum? 2008’den önce devlet memuru olma şartı var mı? Eğer varsa, 1994-1999 yılları arasında Zeynep Kamil Hastanesinde yabancı uyruklu olarak ihtisas yapmıştım. Bu süreyi borçlanabilirim. Fakat ben işimden memnunum, borçlanıp erken emekli olmak istemiyorum. Ne kadar süre borçlanmam bu sorunumu çözer?

YANIT: Tabip ve diş tabip emeklilerine ilave ödeme yapılmasına ilişkin yasal düzenleme 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa eklenen ek 84. madde ile yapılmıştır.

Madde hükmüne göre, ilave ödeme için 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre emekli aylığı bağlanmış olması gerekiyor. İlk defa 2008 yılı Ekim ayı başından sonra kamuda çalışmaya başladığınızdan, emekli aylığınız 5434 sayılı Kanuna göre değil, 5510 sayılı Kanuna göre 4/c statüsünden bağlanacağından ilave ödemeden yararlanamazsınız.

İhtisas sürenizi borçlanma hakkınız var. Ancak 5510 sayılı Kanunun geçici 7. maddesine göre, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk defa 4/c kapsamında sigortalı olanların, sigortalılık başlangıç tarihinden önceki süreleri borçlanmaları, haklarında 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu hükümlerinin uygulanmasını sağlamıyor. Bu bağlamda, borçlanma yapsanız da ilave ödemeden yararlanamazsınız.

Fiili hizmet süresi zammıyla Mayıs 2033’de emekli olabilirsiniz

SORU: 4 Mayıs 1976 doğumluyum.1 Mayıs 2000 ‘de uzman erbaş olarak göreve başladım. 1996/1997 arasında yaptığım 18 ay askerliğimi de borçlandım. Ne zaman emekli olabilirim?

HAKAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Kazanacağınız fiili hizmet süresi zammınız, üç yılı geçmemek üzere yarısı emekli olacağınız yaştan düşülecek. Bu durumda 57 yaşınızı dolduracağınız 4 Mayıs 2033’de Emekli Sandığından emekli olabilirsiniz.

3600 ek gösterge mi prim günü mü?

SORU: 26 Nisan 1967 doğumluyum. İngilizce öğretmenliği görevinde bulundum. İşe giriş tarihim 5 Aralık 1990, ayrılış tarihim  20 Haziran 2012. Sigortadan, toplam prim sayısının 5450 olması gerektiğini, 438 eksik prim günüm olduğunu söylediler. Eksik primlerimi isteğe bağlı sigorta olarak ödersem yine SGK statüsünden emekli olur muyum? Bağ-Kur’dan emekli olmak istemiyorum. 3600 ek göstergeye göre emekli olmak istersem 58 yaşını mı beklemem gerekiyor? 58 yaşını beklersem SGK statüsüne göre daha az mı maaş alırım?

YANIT: İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyeceğiniz süre 1260 günden az olduğundan, prim gününü tamamladığınızda 4/a (SSK) statüsünden emekli olursunuz.

Ek gösterge, Emekli Sandığı statüsünden emekli olanların aylıklarının hesabında esas alınan bir unsur. 4/a statüsünden emekli olacağınızdan, 3600 ek gösterge konusu sizi ilgilendirmiyor. 3600 ek göstergeyi, 3600 günle emeklilik anlamında kullandıysanız, bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a statüsünden emekli olabilirsiniz.

Emekli aylığınız 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 dönemi ve Ekim 2008 sonrası prim günleriniz için hesaplanacak üç ayrı kısmi aylığın toplamından oluşacak. Bu kısmi aylıkların hesabında mevcut prim gününüze göre hesaplanacak aylık bağlama oranları esas alınacak. 5450 gün yerine 5012 gün üzerinden emekli olduğunuzda, aylık bağlama oranlarınız 2000 öncesi için 1, 2000-Ekim 2008 dönemi için 4, Ekim 2008 sonrası için 2,5 puan düşük olur.

1 Ekim 2008’den önce Bağ-Kur kaydı için yasa gerek

SORU: 3 Nisan 1966 doğumlu eşim 1988 yılında 23 ay bedelli askerlik yaptı. 10 Ekim 2000’de Bağ-Kur'a kaydı var. 2018 yıla kadar prim ödedik. 2 Ocak 1994 ve 1999 arası vergi kaydı var. Ama Bağ-Kur kaydı yok. Eşimin emekli olması için nasıl bir yol izlemeliyiz?

LEYLA

YANIT: Eşiniz gibi süresi içinde Bağ-Kura kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü 1 Ekim 2008’den itibaren başlatılıyor. Yeni bir yasa çıkmadığı sürece maalesef eşiniz 1994’den Bağ-Kura kayıt yaptıramaz. Eşiniz emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. 1 Ocak 2018’e kadar prim ödediğini varsayarsak, eşinizin 6201 gün prim ödemesi var. 2799 gün daha prim ödeyerek primini 9000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Girişin başlangıç sayılması için çalışma süresi de bildirilmesi gerek

SORU: 20 Eylül 1972 doğumluyum. 10 Eylül 1987’de sigortalı oldum. Sigorta başlangıcım e-devlette çıkmıyor. Ne zaman emekli olurum?

ÖZCAN

YANIT: Sigorta başlangıç tarihi; kişi adına kuruma ilk defa çalışma süresi bildirilen tarihtir. 1987’deki girişiniz muhtemelen çırak veya staj sigortasıdır. Çırak sigortasında kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Şayet 15 yaşındaki sigorta girişiniz çırak veya staj sigortası değilse, işveren girişinizi yapmış ancak çalışma süresi bildirmemiştir. Adınıza ilk defa çalışma süresi bildirilen günü bildirmeniz halinde, ne zaman emekli olabileceğinizi hesaplayabiliriz.

Malulen emeklilik için ne yapmalıyım?

SORU: 1967 doğumlu bayanım. İlk SSK’lı işe girişim 2011 yılında. 500 prim günüm var. Kanser hastasıyım, yüzde 85 raporum var. Malulen emeklilik için ne yapmam gerekir?

YANIT: Öncelikle geçmiş olsun, Allah şifasını versin. Malulen emeklilik için malul sayılma, 10 yıl sigortalılık süresi ve 1800 prim günü olmak üzere üç şart aranıyor.

SGK’ca yetkilendirilen hastane sağlık kurulunca düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu çalışma gücünün en az yüzde 60’ının ilk defa sigortalı olunan tarihten sonra kaybedildiği SGK sağlık kurulunca tespit edilenler malul sayılıyor. Ayrıca kanser hastaları, hastalığın türüne göre 12-24 ay arası süreyle malul kabul edilebiliyorlar.

Hastalığınız ve rapor oranınıza göre malul sayılmanız mümkün. Ancak hem sigortalılık süreniz 10 yıldan, hem de prim gününüz 1800 günden az olduğundan, maalesef malulen emekli olamazsınız.

Başlangıçta malul olanın emeklilik şartları

SORU: 2 Ocak 1978 doğumluyum. Doğuştan engelliyim. 1994’de çıraklık sigortam var. 13 Mart 2008’de İŞKUR kanalıyla devlet hastanesinden yüzde 70 oranında engelli raporu aldım. 15 Nisan 2008’den itibaren de, sigortalı olarak çalıştım. 2013’te vergi indirimi aldım. 3070 gün prim ödemem var.

EMRAH

YANIT: Sizin gibi ilk defa sigortalı olduğu tarihte malul derecesinde engelli olduğundan malulen emeklilik hakkından yaralanamayanlar, emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabi bulunuyor. 530 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 15 Nisan 2023’de emekli olabilirsiniz.

Eşim kaç gün doğum borçlanması yapmalı?

SORU: Eşim 1 Ocak 1966 doğumlu. SSK girişi 1 Temmuz 1992 olup, 28 Şubat 1993 tarihine kadar 167 gün prim ödemesi var. İsteğe bağlı olarak 1 Ekim 2016 tarihinde prim ödemeye başlamış olup, prim ödemeleri devam etmektedir. 9 Kasım 1992 ve 22 Ocak 2003 doğumlu iki çocuğumuz var. Eşim 4/a statüsünden emekli olabilmesi için kaç gün doğum borçlanması yapmalıdır? Hangi tarihten itibaren 4/a’lı olarak prim ödemesi gerekir ve kaç yaşında emekli olabilir?

YANIT: Eşiniz 4/a (SSK) statüsünden normal emekliliği için gereken 20 yıl sigortalılık süresi ile 49 yaş şartlarını sağlamış. Ancak 5600 prim günü olması gerekiyor. Bunun için de çok eksiği var. İki çocuk için 1440 gün (4 yıl) doğum borçlanması yapsa dahi, 8 yıl daha prim ödemesi gerekiyor. Yaştan emeklilik için ise 3600 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabi olup, emeklilik planlamasını yaştan emeklilik üzerine yapması daha avantajlı.

Bunun için isteğe bağlı sigortalılığı 1230 güne ulaştığında sona erdirilmeli. 4/a kapsamında sigortalılığını başlattıktan sonra iki çocuk için borçlanabileceği sürelerin tamamını borçlanıp, geri kalan eksik prim gününü 4/a kapsamında tamamlamalı.

30 Nisan 2008 sonrası sigortalı olanın emeklilik ve tazminat hakkı

SORU: Annemin doğum tarihi 20 Ağustos 1966, işe başlangıç tarihi Aralık 2011. Daha önce sigorta girişi yok. Hangi kurumdan, hangi tarihten emekli olabilir? Kıdem tazminatı almaya ne zaman hak kazanır? Aynı şirkette 10 yıl çalışınca böyle bir hakkı var mı?

YANIT: Anneniz gibi ilk defa 30 Nisan 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar, daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim ödemiş olurlarsa, o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olurlar. Anneniz 4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 7200 prim günü ve 58 yaş, yaştan emeklilik için ise 4900 prim günü ve 61 yaş şartlarına tabi. 61 yaşı, 7200 prim gününden önce dolacağından, 4900 prim günüyle 61 yaşını dolduracağı 20 Ağustos 2027 tarihinde 4/a statüsünden emekli olabilir.

Emekliliği için gereken yaş dışındaki şartları sağlayanların kendi istekleriyle işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatı hakkı, 1 Mayıs 2008 tarihinden önce sigortalı olanlar için mümkün. Annenizin sigorta başlangıcı bu tarihten sonra olduğundan bu haktan yararlanması (on yıl çalışınca kıdem tazminatına hak kazanması) mümkün değil. Anneniz ancak işveren tarafından haklı sebep olmaksızın işten çıkarılması veya kendisi haklı sebeple işten çıkması ya da emekli olması halinde kıdem tazminatına hak kazanabilir.

5375 günle 46, 3600 günle 58 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 21 Temmuz 1989 sigorta girişliyim. Şu an çalışıyorum. Çocuklardan dolayı bir süre ara vermek zorunda kaldım. Primim şu anda 1196 gün iki çocuk doğum borçlanması yaparsam, ne zaman emekli olabilirim? 3600 güne göre ve 5300 günden hangisi ile emekli olabilirim?

SEHER

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Doğumlarınız 21 Temmuz 1989’dan sonraysa ve aralarında iki yıl süre varsa ve doğum sonrası iki yıllık sürelerde prim ödemeniz yoksa doğumlarınızı borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Ayrıca 2739 gün daha prim ödeyerek toplam primi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte, 46 yaşınızı da doldurmanız şartıyla emekli olabilirsiniz. Ayrıca doğum borçlanmasından sonra 964 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

Adi malullük aylığı bağlanan tabip ilave ödeme alabilir mi?

SORU: 1994 yılında Hava Kuvvetleri Komutanlığında tabip olarak göreve başladım. 2009 yılında adi malul olarak, sağlık problemlerim nedeniyle binbaşı iken uzman tabip olarak emekli oldum. Ben de 2.000 TL ek ödeme alabilir miyim?

YANIT: İlave ödeme, hizmet sınıfı veya tabi olunan personel kanunu ya da görev yapılan kurum ve kuruluş ayrımı yapılmaksızın, Emekli Sandığı Kanununa göre tabip ve diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerine yapılıyor.

Yasa hükmüne göre, adi malullük aylığı alıyor olmak ilave ödeme yapılmasına engel değil. Ancak adi malullük aylığı ile birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanmamış olmak gerekiyor. Bildiğim kadarıyla binbaşılara makam tazminatı ödenmiyor. Makam tazminatı almıyorsanız, 2019 yılı başından itibaren ilave ödeme yapılması gerekiyordu. İlave ödeme için SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına yazılı olarak başvuruda bulunabilirsiniz.

Başlangıcınız 23 Kasım’dan önceyse 57, sonraysa 58 yaşı dolduracaksınız

SORU: Bu konuda her kes bir fikir yürütüyor. Ve size sormak istedim. 1981 doğumluyum. Sigorta girişim 1998 olup şu an 5000 günü aşkın prim ödemem var. Bu şartlarda ne zaman emekli olurum?

ETHEM

YANIT: Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Kasım 1998’den önceki bir tarih ise 900 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 2038’de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte, başlangıcınız 23 Kasım 1998’den sonraki bir tarih ise, 975 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 2039’da 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Eşim hem benim hem kendi emekli aylığını alabilir mi?

SORU: 1970 doğumlu olan eşimin SSK sigorta girişi 1989. SSK'dan 365 gün, 2003 yılı ve sonrasında yaklaşık 2000 gün Bağ-Kur prim ödemesi var. SSK'lı olarak bir işe girer, 1992 ve 1999 doğumlu iki çocuğumuz için borçlanırsak, SSK'dan ne zaman emekli olur? Ayrıca, ben SSK emeklisiyim. Vefatım halinde eşim de SSK emeklisi olursa, hem benim hem de kendi maaşını alabilir mi?

YANIT: Eşiniz, 4/a (SSK) statüsünden emekliliği için gereken sigortalılık süresi ve yaş şartını sağlamış. Sigorta başlangıcı 23 Mayıs 1989 tarihinden önce ise 5300, sonra ise 5375 prim gününü tamamladığında emekli olmaya hak kazanır. Eksik prim günü için 720’şer günden 1440 gün doğum borçlanması yapabilir. Geri kalan eksik süreyi 4/a kapsamında prim ödeyerek tamamlaması gerekir.

Allah gecinden versin vefatınız halinde, eşiniz SSK emeklisi olsa da hem sizden ölüm (dul) aylığı hem de kendi emekli aylığını alır. Sadece sizden bağlanacak aylığın oranı yüzde 75 değil, yüzde 50 olur.

58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 1963 doğumluyum. 1993 yılında kadın işçi olarak sigorta başlangıcım olup 3600 günümü doldurdum. Şuan 55 yaşındayım ne zaman sigortalı olurum acaba?

V. RECBER

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için: 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 2021’de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli olduğumda birikmiş para alabilecek miyim?

SORU: Silahlı kuvvetlerden 27 yıl 6 ay üzerinden emekli olmuş bir emekli subayım. Halen 20 yıldır üniversitede yardımcı doçent kadrosunda öğretim üyesi olarak çalışıyorum. Emekli olduğumda birikmiş para alabilecek miyim? Alacaksam takriben ne kadar olur bu miktar?

YANIT: Devlet üniversitesinde mi yoksa vakıf üniversitesinde mi çalıştığınızı belirtmemişsiniz.

Devlet üniversitesinde çalışıyorsanız, üniversitede geçen her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlanmaya esas tutarın bir aylığı emekli ikramiyesi olarak ödenir. İkramiye tutarınız, derece, kademe ve ek göstergeniz ile emeklilik tarihinizdeki katsayılara göre değişir.

Vakıf üniversitesinde çalışıyorsanız, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışıyor olmalısınız. Bu durumda ikinci bir emekliliğiniz söz konusu olmayacağından, ancak iş sözleşmenizin işveren tarafından haklı nedene bağlı olmaksızın sona erdirilmesi ya da haklı nedenle sizin sona erdirmeniz halinde, üniversitedeki çalışma sürenizin her tam yılı için, kıdem tazminatı tavanını aşmamak üzere 30 günlük ücretiniz tutarında kıdem tazminatına hak kazanırsınız.

47 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Eylül 1975 doğumlu bir bayanım. İlk sigortalı işe giriş tarihim 15 Nisan 1991 olup 7187 gün prim ödemem var. Doğum yapmadım.30 Eylül 2015 tarihinden beri çalışmıyorum. Ne zaman emekli olurum?

ARZU

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra çalışmadanız da, 47 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2022’de emekli olabilirsiniz.

Emeklilik sonrası öğrenim süresi için intibak yapılır mı?

SORU: 2016 yılında Emekli Sandığı’ndan 2/3’den emekli oldum. Emekli olduktan sonra iki yıllık yükse okul bitirdim. Emekli Sandığı’ndan intibak yaptırabilir miyim? Yaptırabilirsem bunun bir kanun maddesi var mı?

YANIT: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. maddesinin (A) bendinin 12/d fıkrası ve 167. maddesi hükümlerine göre, emekli olduktan sonra bitirilen bir üst öğrenim süresi için intibak yapılmamaktadır.

Başlangıçtan önceki doğumlar borçlanılamıyor

SORU:1961 doğumlu eşim işyerinden dolayı 2015’de Bağ-Kurlu olarak devam etmektedir. İşe başlamadan önceki yapmış olduğu 3 doğumu borçlana biliyor mu? Ne zaman emekli olacaktır?

SUAT

YANIT: Sigorta başlangıç tarihinden önceki doğumlar borçlanılamadığından, eşiniz doğum borçlanması yapamaz. Eşinizin 1 Ocak 2015’de Bağ-Kurlu olduğunu varsayarsak, aralıksız prim ödemesi halinde, prim ödemesini 5400 güne tamamlayacağı 1 Ocak 2030’da emekli olabilir.

Engelli raporu emekli aylığında artış sağlar mı?

SORU: 2016 yılı Eylül ayında 4/a (SSK) emeklisi oldum. 2009 yılında yüzde 55 engelli raporu aldım. Bu raporum emekli maaşımda bir artış sağlar mı?

YANIT: Engelli raporu, vergi indirim belgesi alınmasına bağlı olarak ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ve emekliliğe hak kazanılmasında avantaj sağlar. Zaten emekli olmuşsunuz. Emekli aylıklarından da vergi kesintisi yapılmıyor. Dolayısıyla engellilik raporunuz emekli aylığınızda artış sağlamaz.

50 yaşı dolduracaksınız

SORU: 26 Nisan 1975 doğumluyum. İlk SSK girişim 1987’de. Şu ana kadar toplam da 5.900 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

LEVENT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 26 Nisan 2025’de emekli olabilirsiniz.

Belediyede çalışmaya başlayan emeklinin aylığı kesilir

SORU: 13 Nisan 2016’da emekli oldum ve 3 yıldır maaş alıyorum. Çalışma dönemimin ilk 7 yılı devlette geçti (Emekli Sandığı), sonra SGK’lı işte çalışarak emekli oldum. Bir büyükşehir belediyesinin kendi bünyesinde (iştirak değil) işe girme durumum var. İşe girişim gerçekleşirse emekli maaşım kesilir mi?

YANIT: 5335 sayılı Kanunun 30. maddesine göre, bazı istisnai durumlar hariç, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar bu aylıkları kesilmeksizin; genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamaz ve görev yapamazlar. Buna göre, belediyede çalışmaya başladığınızda emekli aylığınız kesilir.

Priminiz yeterli ancak 49 yaşı da dolduracaksınız

SORU: 7 Eylül 1972 doğumluyum. 1 Ocak 1994’de 2925 sayılı kanun kapsamında Tarım Sigortalısı oldum. Mayıs 1992’de 15 ay olarak yaptığım askerliğimi borçlandım. Ne zaman emekli olabilirim?

SİNAN

YANIT: Cevap: Emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 49 yaşınızı dolduracağınız 7 Eylül 2021’de emekli olabilirsiniz.

Sadece GSS primi ödeyerek çalıştıramazsınız

SORU: Ev işlerinde çalışan erkek yardımcımızı işe başladığı günden beri kendi adımıza açtığımız SGK hesabına sigortaladık. Doğum tarihi, 08.11.1972, ilk işe giriş tarihi 11.8.1996, toplam prim günü 6621’dir. Emekliliği için gereken prim günü çoktan dolan elemanı işten çıkarsak ve GSS primlerini ödemeye devam etsek, emekli olduğunda maaş kaybına uğrar mı? Sağlık hizmetlerinden sıkıntısız olarak yararlanmaya devam eder mi? Her ay 800 lirayı bulan primi ağır gelmektedir artık.

YANIT: Çalışanınızın primlerinin asgari ücret üzerinden ödendiği anlaşılıyor. Prim ödemeden emekliliğini beklemesi, emekli aylığında pek bir kayba neden olmaz. Ancak sadece genel sağlık sigortası (GSS) primi ödeyerek çalıştıramazsınız. Bu durumda kayıt dışı çalıştırmış olursunuz. Tespiti halinde ya da çalışanla daha sonra ihtilafa düşmeniz halinde sorun yaşarsınız.

9 ay askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olabilirsiniz

SORU: 18 Kasım 1969 doğumlum. SSK girişim 20 Şubat 1995 tarihindedir. Askerliğimin ne kadarını borçlanarak erken emekli olabilirim?

DAVUT

YANIT: Askerlik sürenizin 9 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 5675 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 54 yaşınızı dolduracağınız 18 Kasım 2023’de emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kur sigortalılığından feragat edilemez

SORU: 1 Haziran 1975 doğumluyum. 7 Ağustos 2000’de devlet memuru olarak işe başladım. Memuriyet öncesi 1999 yılı yazında 15 gün sigortalılığım var. 1993 yılında vergi mükellefi olarak yaklaşık üç yıl nakliyecilik yaptım. Bağ-Kur’a hiç başvuru yapılmadı. Daha çok borç çıkmasın diye bir dilekçe ile Bağ-Kur’dan feragat ettim. Bunu o zaman ki Bağ-Kur’a verdik. 1996-1998 yıllarında 18 ay askerlik yaptım. Askerlik borçlanmasını da ödedim. Ne zaman emekli olurum? 1999 yılı sigorta başlangıcım ve askerlik borçlanması işime yarar mı? Bağ-Kur, başlangıcımı 1993’e çeker mi?

YANIT: Emekli Sandığı statüsünden emeklilikleri için gereken yaş şartı, sigorta başlangıç tarihine göre değil, 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla mevcut olan fiili prim günü/hizmet süresine göre belirleniyor. Bu bağlamda, sigorta veya askerlik başlangıç tarihleriniz dikkate alınmaz. Ancak 23 Mayıs 2002 tarihinden önceki 15 günlük sigorta priminiz ve borçlandığınız askerlik süresi dikkate alınır. Bu da kademeli yaş uygulamasına tabi olmanızı sağlar ve emeklilik yaşınız 60’dan 58’e iner. En az 25 yıllık hizmet süresini tamamlayıp, 58 yaşınızı doldurduğunuzda da emekli olmaya hak kazanırsınız.

Bağ-Kur durumunuzla ilgili verdiğiniz bilgiler net değil. Hem Bağ-Kur’a başvuru yapılmadığını hem de feragat ettiğinizi belirtmişsiniz. Bağ-Kur sigortalılığından feragat edilemez. Ancak Bağ-Kur tescili yapılmış olmakla birlikte prim borcunu ödemeyenler için zaman zaman çıkarılan yasalarla sigortalılık süresinden vazgeçmelerine karşılık borçlarının silinmesine imkan sağlanmıştır. Böyle bir durum söz konusu ise vazgeçtiğiniz Bağ-Kur süresine ilişkin primleri bugün için geçerli olan prim tutarları üzerinden ödeyerek ihya edebilirsiniz. Bu durumda emeklilik yaşınızın 1-2 yaş geri gelmesi mümkün olabilir.

3600 günle Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz

SORU: 25 Ocak 1961 doğumluyum. Sigortalı işe giriş tarihim 1 Nisan 1986 olup 2457 gün primim bulunmaktadır. 3600 gün hakkından yararlanabilir miyim? Ve askerliğimi yatırsam ne zaman emekli olabilirim?

BAHATTİN

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için;15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi(18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp ayrıca 603 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 25 Ocak 2021’de emekli olabilirsiniz.

Yedek subay öğrencilik dönemini hizmete saydırabilir miyim?

SORU: 14 Eylül 1995 itibarıyla memuriyete başladım. 1996 Kasım ayı itibarıyla 16 ay yedek subay olarak askerlik yaptım. 2018 yılında 11 ay ücretsiz izin kullandım. Bir an önce 25 hizmet yılını doldurup yaşımı beklemek istiyorum. 4 ay yedek subay öğrenciliğim ile 11 ay ücretsiz iznimi hizmetime saydırabilir ve 2020 Ekim ayında emeklilik dilekçemi verebilir miyim?

YANIT: Yedek subay okulundaki öğrencilik döneminizi ve ücretsiz izin sürenizi borçlanarak hizmet sürenize saydırabilirsiniz. Ayrıca yedek subaylık dönemine ilişkin hak kazanmış olduğunuz üç aylık fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süresi de hizmet sürenize ekleneceğinden, 25 yıllık hizmet süreniz Ekim 2020’den önce dolar. Ayrılmadan önce hizmet sürenizi doğrulatıp, emeklilik yaşınızı beklemek üzere görevden ayrılabilirsiniz. Emekliliğe yaşınızı da doldurduğunuzda hak kazanacağınızdan, emeklilik dilekçenizi yaşınız dolduktan sonra verebilirsiniz.

Anneniz 7200 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi

SORU: 17 Haziran 1974 doğumlu annemim ilk sigorta başlangıç tarihi 1 Eylül 2011’dir. Annem ne zaman emekli olabilir?

CANSEL

YANIT: Anneniz emekli olmak için; 7200 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Anneniz ara vermeden 1 Eylül 2031’e kadar prim ödeyerek toplam primini 7200 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağı 17 Haziran 2032’de emekli olabilir. Ayrıca toplam 4900 gün prim ödemiş olması şartıyla, 61 yaşını dolduracağı tarihte emekli olması da mümkün.

Yurtdışı borçlanma süreleri Bağ-Kur’a sayılıyor

SORU: 21 Aralık 1985 doğumlu kadınım. İlk defa 16 Nisan 2004 tarihinde şirket ortağı olarak 4/b kapsamında sigortalı oldum ve 2475 gün prim ödemem var. Daha sonra şirket ortaklığından ayrılarak bir başka şirkette 1 Ocak 2011 tarihinde 4/a’lı olarak işe girdim. Burada 1080 gün primim var. Toplam prim gün sayım 3555. Bu şirketten ayrıldıktan sonra (4 yıl önce) yurt dışına (Yeni Zelanda) gittim ve halen orada yaşıyorum. 2 yıl kadar burada yasal olarak çalıştım ama bunu Türkiye’deki SGK’ma aktarmadım, aktarabilir miyim? Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? Borçlanmam gerekirse de nasıl yapabilirim?

YANIT: Yurtdışındaki çalışma sürenizi ve ev kadını olarak geçen sürelerinizi borçlanabilirsiniz. Ancak 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren yapılacak yurtdışı borçlanmalarında, borçlanılan süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. İki ayrı sigortalılık kapsamında prim ödemesi olanların emeklilik statüsü de son 2520 günlük prim ödemesine göre belirleniyor. Daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim ödenmiş ise o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olunuyor. Bu nedenle önce hangi sigortalılık statüsünden emekli olmak istediğinize karar vermelisiniz.

4500 prim günüyle 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz. Bunun için 1080 günlük 4/a kapsamındaki prim gününüzü en az 1261 güne tamamlamalısınız. Bu durumda en fazla 764 gün yurtdışı borçlanması yapabilirsiniz.

4/b statüsünden ise 5400 prim günüyle 60 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Bu durumda 5400 prim gününü tamamlamak için yurtdışındaki çalışma ve/veya ev kadını olarak geçen sürelerinizi borçlanabilirsiniz.

Borçlanma için "Yurt Dışı Süreleri Borçlanma Talep Dilekçesi" ve gerekli belgeler ile SGK’ya başvurmak gerekiyor. Belgeler, bulunulan ülkeye ve çalışma süresi/ev kadınlığı için farklı olup yer sıkıntısı nedeniyle burada yer veremiyorum. Borçlanmaya karar verdiğinizde tekrar iletişim kurmanız halinde detaylı açıklama yapabilirim.

Askerliğinizin 6 ayını borçlanıp 57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 15 Temmuz 1977 doğumluyum. Sigorta girişim 15 Mayıs 1999 olup 6000 gün prim ödemem var. 1997 Şubat ayında askere gittim. Askerliğimi ödersem ne zaman emekli olurum?

Gürol GÜRE

YANIT: Askerlik sürenizin 6 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 57 yaşınızı dolduracağınız 15 Temmuz 2034’de emekli olabilirsiniz.

EYT kapsamında mıyım?

SORU: Doğum tarihim 1 Şubat 1971. 1990 yılı SSK girişliyim. 1990-2001 arası 2423 gün, 2008-2013 arası 1148 gün olmak üzere SSK’dan toplam 3571 prim günüm var. İlave olarak 181 gün isteğe bağlı sigortalılığım ile birlikte toplam prim günüm 3752. 2012 ve 2014 yıllarında doğan iki çocuğum var. Sorum; EYT’den, SSK kapsamında hiçbir ödeme yapmadan faydalanabiliyor muyum?  Diğer sorum EYT kabul edilmez ise hangi şartlarda sigortalı olabilirim.

YANIT: EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) ile ilgili henüz bir çalışma yok. Dolayısıyla çıkıp çıkmayacağı, çıkacaksa da nasıl çıkacağı belli değil. Bir an için EYT’liler hakkında 8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartlarının uygulanması yönünde düzenleme yapıldığını/yapılacağını kabul edelim. Bu durumda 3600 prim günüyle emeklilik için 50 yaşınızı doldurmanız gerekiyor. Normal emeklilik için ise yaşınızı zaten doldurmuşsunuz, ancak prim gününüz eksik. Dolayısıyla yaşa takılmamış oluyorsunuz.

Bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı doldurduğunuzda yaştan emekli olabilirsiniz. Normal emeklilik için ise sigorta başlangıcınız 23 Mayıs 1990 tarihinden önce ise 5375, sonra ise 5450 prim gününüz olmalı. Prim gününü tamamladığınızda emekli olmaya hak kazanırsınız. Eksik prim gününüz için doğum borçlanması yapabilirsiniz. Doğum borçlanması sonrası eksik kalan prim günü için de isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken husus, son prim ödemeniz isteğe bağlı sigortalılık kapsamında ise doğum borçlanması öncesinde 4/a kapsamında sigortalılığınızı başlatıp, son sigortalılık halinizin 4/a kapsamında olmasını sağlamanız.

İsteğe bağlıya 1050 gün prim ödeyebilirsiniz

SORU: 1998 SSK girişimle SSK’ya 10 gün prim ödemem var. SSK’ya toplam 2000 gün prim ödemem var. Kefilliğim olduğu için, SSK’dan çıkıp dışarıdan prim ödeyebilir miyim? Ödediğim prim çalışmış gibi sayılır mı? 550 günde askerliğim var. Primimi 3600 güne tamamlamak istiyorum.

SERKAN

YANIT: Dışarıdan prim ödeyebilirsiniz. Ancak isteğe bağlı prim ödemleri Bağ-Kura sayılıyor. Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurum şartlarıyla emekli olunduğundan, Bağ-Kurdan emekli olmak durumunda kalmamak için, sigortalı çalışırken askerliğinizi borçlanıp, sonra isteğe bağlı olarak 1050 gün de isteğe bağlı prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlayabilirsiniz. İsteğe bağlı olarak 1050 günden fazla prim ödememeye dikkat etmelisiniz.

Kıdem tazminatı alabilme şartlarım nedir?

SORU: 8 Eylül 1999 sonrasında çalışma hayatına başladım. İlk işe giriş tarihim 1 Kasım 2001, doğum tarihim 21 Ağustos 1978, prim gün sayım 7305’tir. Şimdiye kadar 4/a statüsünde çalıştım. Kıdem tazminatı alabilme şartlarım (prim gün sayısı, zorunlu çalışma yılı vb.) nedir?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 7000 prim günü ve 60 yaş, yaştan emeklilik için ise 4500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Normal emeklilik için sadece prim günü ve yaş şartı aranıyor. 7000 prim gününü tamamlamış olduğunuzdan, emekliliğiniz için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış durumdasınız. İstediğiniz zaman SGK’dan alacağınız “kıdem tazminatı alabilir” yazısını işvereninize ibraz ederek işten ayrılabilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz.

20 yılı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: Yüzde 53 özürlü raporum var. Yüzde 52 vergi indirim raporum var. 2004 den bu güne kadar ful çalışıyorum. Prim ödemem 4900 günü geçti. Ne zaman emekli olabilirim?

KENAN

YANIT: Engelli hakkıyla emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 4400 gün prim ödeme şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 2024’de 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Çalışması sona eren doktor ilave ödeme için ne yapmalı?

SORU: Eşim doktor. Çocuk hastalıkları uzmanı. Emekli olduktan sonra bir özel sağlık merkezinde çalışmaya başladı. Uzman doktorlara ek olarak verilen 2.000 lirayı almadı, almamaktadır. Eylül ayında işi bırakmayı düşünüyor. Uzman doktorların maaşlarına ek olarak verilen 2.000 lirayı alabilmesi için ne yapması, nereye müracaat etmesi ve ne gibi belgeler sunması gerekiyor?

YANIT: Yasa hükmüne göre, ilave ödemeden yararlanma hakkı olanlardan, sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışanlar dâhil herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışanların ilave ödemeleri, çalışmalarının sona erdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ödenmeye başlanır.

Eşinizin çalışması sona erip, işten çıkış bildirgesi verildiğinde, izleyen aybaşından itibaren ilave ödemesinin ödenmeye başlaması gerekir. Ancak yine de eşinizin çalışması sona erdiğinde, çalışmasının sona erdiğini belirterek ilave ödeme yapılması için SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına yazılı olarak başvurmasında yarar var.

Emeklilik şartlarını değiştirecek kadar askerlik süreniz yok

SORU:1 Ocak 1971 doğumluyum. 1990-1991 arasında 15 ay askerlik yaptım. 1 Kasım 1995’de Sigortam başladı. Ve SSK’ya 5960 gün prim ödemem var. En erken ne zaman emekli olabilirim?

CEMİL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 55 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz. Askerlik süreniz emeklilik şartlarınızı değiştirmeye yeterli olmadığından borçlanma yapmanıza gerek yok.

Engelli raporu emekli aylığında artış sağlar mı?

SORU: 2016 yılı Eylül ayında 4/a (SSK) emeklisi oldum. 2009 yılında yüzde 55 engelli raporu aldım. Bu raporum emekli maaşımda bir artış sağlar mı?

YANIT: Engelli raporu, vergi indirim belgesi alınmasına bağlı olarak ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ve emekliliğe hak kazanılmasında avantaj sağlar. Zaten emekli olmuşsunuz. Emekli aylıklarından da vergi kesintisi yapılmıyor. Dolayısıyla engellilik raporunuz emekli aylığınızda artış sağlamaz.

SSK’ya 880 gün daha prim ödeyerek emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Haziran 1967 doğumluyum. Şu an sigortalıyım. SSK’ya 380 gün prim ödedim. Mart 1989 ayı girişim ve Ağustos 2001 ayı çıkışımla 15 yıl 2 ay Emekli Sandığı günüm var. Ne zaman emekli olabilirim?

MURAT

YANIT: Bundan sonra çalışmasanız da, 61 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2028’de Emekli Sandığından emekli olabilirsiniz. Ayrıca sigortalı çalışmanızla 880 gün daha prim ödeyerek Emekli Sandığından sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 güm prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve Emekli Sandığından sonra SSK’ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Prim gününüz yeterli, ancak…

SORU: 08.12.1970 doğumluyum. 4/a’lı olarak 01.03.1991’de işe başladım. 01.10.2008’e kadar 4001 gün prim ödendi. 03.01.2018’den itibaren de 538 gün 4/a kapsamında halen prim ödenmekte. 01.10.2008-03.01.2018 arası işyeri sahibi olarak 9 yıl 3 ay 3 gün Bağ-Kur primi ödedim. Prim ödemeye devam etmem gerekiyor mu, gerekiyorsa ne kadar süre? SSK mı yoksa Bağ-Kur emeklisi mi olacağım? Sadece sağlık primi ödemek gibi bir şansım var mı? 1998-1999 arası 18 ay askerlik yaptım, borçlanmamın bir anlamı var mı?

YANIT: Sizin gibi hem 4/a (SSK) hem de 4/b (Bağ-Kur) kapsamında prim ödemesi olanlar, son 2520 günlük fiili prim ödemesi daha çok hangi sigortalılık kapsamında ise o sigortalılık statüsünden yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olurlar.

Mevcut durumunuza göre bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınız dolduğunda 4/b statüsünden yaştan emekli olabilirsiniz. Normal emeklilik için ise 9000 prim gününüz olması ve 1 Haziran 2002 tarihindeki prim gün sayınıza göre belirlenecek yaş şartını sağlamanız gerekir.

4/a statüsünden emekliliğiniz için gereken 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5525 prim günü şartlarını sağlamışsınız. Ancak son 2520 günlük prim ödemenizin yarıdan fazlası 4/b kapsamında olduğundan, 4/b sonrası 4/a kapsamındaki prim gününüzü 1261 güne tamamlamanız gerekiyor. 3 Ocak 2018 tarihinden sonraki 4/a prim gününüzü 1261 güne tamamlamak koşuluyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 8 Aralık 2022 tarihinde 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanırsınız. Askerlik borçlanması 4/a statüsünden emeklilik şartlarınızı değiştirmez. Zorunlu sigortalılığınız sona erdikten sonra, sadece genel sağlık sigortası (GSS) primi ödeyebilirsiniz. Sağlık hizmeti alabilmeniz için zaten GSS primi ödemek zorundasınız.

İki seçenekte de 60 yaşı doldurmanız gerek

SORU: İşe giriş tarihim 17 Ekim 2001 olup 4207 gün prim ödemem var. 60 yaş veya 25 sene de emekli olursun diyorlar. Askerlik tarihim 1998’dir. Askerliğimi borçlanırsam emeklilik tarihimde değişiklik olur mu?

HAKAN

YANIT: Sigorta başlangıç tarihinizi 7 Eylül 1999’a kadar götürecek kadar askerlik süreniz olmadığından, borçlanma emeklilik tarihinizi değiştirmez. Emekli olmak için: 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 2793 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Ancak askerlik tarihinize göre 1978 doğumlu olmalısınız. 293 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Baba ya da eşin aylığı tercih edilebilir mi?

SORU: Eşim 20 Ekim 2018'de vefat etti. Bana eşimden Bağ-Kur aylığı bağlandı. Benim herhangi bir sosyal güvencem yok. Babam SSK'dan emekli olmuştu. 27 Ağustos 2007’de de onu kaybettik. Ben hem eşimden hem babamdan aylık alabilir miyim? Alamazsam eğer babamın ya da eşimin aylığını tercih edebilir miyim?

YANIT: 1 Ekim 2008 tarihinden önce vefat eden babanızdan dolayı hak sahipliğiniz, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra (eşinizin 20 Ekim 2018 tarihinde vefatı ile) doğduğundan, aylık bağlanma koşullarının tespitinde 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

5510 sayılı Kanun hükümlerine göre de hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm aylığına hak kazananlara, tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak aylığı bağlanır.

Buna göre, hem eşinizden hem de babanızdan aylık bağlanmaz. Ancak eşinizden ya da babanızdan bağlanacak aylığı tercih edebilirsiniz.

57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 31 Aralık 1975 doğumluyum.1 Nisan 1994’deki sigorta başlangıcımla 1998 yılına kadar 709 gün prim ödemem var. Askerliğimi yaptım 1995-1997 arasında yaptım. 1 Ocak 2001 yılında Devlet memuru oldum. Ne zaman emekli olurum?

MUSTAFA

YANIT: Askerlik sürenizin 8 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. 26 Mayıs 2023’e kadar aralıksız çalışarak hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 31 Aralık 2032’de emekli olabilirsiniz.

Sigorta başlangıcınız emeklilik şartlarınızı etkilemez

SORU: 25 Aralık 1991’de özel sektörde sigorta başlangıcım var ve 5 gün prim yatırılmış. 22 Eylül 1995 tarihinde devlet memuru olarak çalışmaya başladım. Bu arada 25.02.1997 - 25.08.1998 tarihleri arasında askerlik hizmetimi yaptım ve 18 aylık askerlik hizmetimi borçlandım. SSK hizmetimi birleştirdim. Doğum tarihim 16 Şubat 1972. Ne zaman ve nasıl emekli olabilirim?

YANIT: 25 Aralık 1991 tarihli 4/a (SSK) kapsamındaki sigorta başlangıcınız, 4/c (Emekli Sandığı) statüsünden emeklilik şartlarınızın tespitinde dikkate alınmaz. Sadece 5 günlük prim ödemeniz hizmet sürenize eklenir. Bu da emeklilik şartlarınızı etkilemez. Emeklilik için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Hizmet süreniz Ekim 2020’de dolar. 55 yaşınızı dolduracağınız 16 Şubat 2027 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Şartları değiştirmediğinden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok

SORU: 24 Ocak 1978 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 14 Şubat 1997 olup  şuanda 4124 gün prim ödemem var. 1998’de 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

MUHAMMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 1701 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 gün prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 24 Ocak 2034’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıcından sonra olduğundan borçlanma sadece primi artırır, emekli olma şartlarını değiştirmez. Bu nedenle bize göre borçlanmanıza gerek yok.

Site güvenlik görevlisinin ücretinden stopaj yapılmalı mı?

SORU: Oturmakta olduğum site yönetimi, sitede çalışan (silahsız) özel güvenlik görevlilerinin kapıcı/bekçi statüsüyle yalnız SGK primi ödenerek çalıştırılmalarının sona erdirileceği, stopaj vergisi kapsamına girileceği gerekçesiyle, aylık aidat ödeme miktarlarımızın artırılmasını talep ediyor. Uygulama doğru mudur? İstenen ek ödeme yasal mıdır? Eski uygulama devam edebilir mi? Kat maliki olarak itiraz edebilir miyim? Cezayı gerektiren bir durum söz konusu olabilir mi?

YANIT: Gelir Vergisi Kanunun 23/6. maddesinde, hizmetçilerin ücretlerinin gelir vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmış, parantez içi hükümle de “hizmetçiler”; özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalıştırılanlar olarak tanımlanmıştır.

Maliye, önceleri bu hüküm gereği ticaret mahalli olmayan sitelerde çalıştırılan bekçi ve güvenlik görevlilerine ödenen ücretlerin gelir vergisinden istisna olduğu görüşündeydi. Ancak daha sonra görüş değiştirdi. Maliyenin verdiği son özelgelerde, site yönetimleri tarafından çalıştırılan güvenlik görevlilerinin hizmetçi kapsamında değerlendirilemeyeceği, buna göre de ödenen ücretlerin istisna kapsamına girmediği ve vergi kesintisi (stopaj) yapılması gerektiği belirtilmektedir. Bu bağlamda, sitenizde istihdam edilen güvenlik görevlilerinin ücretleri gelir vergisine tabi olup, ücretlerinden vergi kesintisi yapılarak vergi dairesine ödenmesi gerekiyor. Eski uygulamanın devam ettirilmesi, tespiti halinde cezalı vergi salınmasını gerektirir.

Vergi kesintisinin aidatlara yansıtılıp yansıtılmaması ise ayrı bir konu. Zira vergi kesintisi güvenlik görevlisinin ücretinden yapılacağından, normal şartlarda onun aylık ücretini etkiler. Ücret giderlerinin artmasına neden olmaz. Ancak kendileriyle net ücret üzerinden sözleşme yapılmış ise net ücretlerinin düşmemesi için brüt ücretlerinin artırılması gerekir. Bu durumda ücret giderleri artacağından aidat tutarları da artabilir.

Aralık 2021’de emekli olmanız mümkün

SORU: 7 Aralık 1969 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Ocak 1992’dir. Askerliğimi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptım. Askerliğim ne kadarını borçlanayım. Ve ne zaman emekli olabilirim?

KADİR

YANIT: Askerlik sürenizin 220 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız 7 Aralık 2021’de emekli olabilirsiniz.

Kızım yeni borçlanma yasasından etkilenir mi?

SORU: 19 Temmuzda çıkarılan kanunla ilgili yaptığınız uyarı ile hemen harekete geçip Almanya’daki kızımı uyardım. Konsolosluktaki SGK ilgilisine gidip belgeleri hazırlattı. Kendisi 7 yıldan fazla Almanya’da 5,5 yıl çalışarak, son iki yılı doğumdan dolayı izinli olarak yaşamış. Doldurulan belgede 1990 gün borçlanması yapılmış. Tahmin ediyorum 2434 gün borçlansa idi 2030 yılında emekli olabilecekti. Şimdi eksik olan gün için ileride borçlanırsa yeni kanuna göre Bağ-Kur’lu mu emekli olur yoksa bir yıl 2 ay borçlanıp SSK’dan mı emekli olur? Kızım 18 Temmuz 1977 doğumlu. İlk işe giriş tarihi 1 Haziran 1996. Ödediği prim gün sayısı 2011/10 ay sonu itibarıyla 3466 gün.

YANIT: Verdiğiniz bilgilerden, kızınızın sadece yurtdışında geçen çalışma süreleri için borçlandırıldığı anlaşılıyor. 1990 günlük yurtdışı borçlanması sonrasında, emekli olması için gereken 5900 prim gününden eksik kalan 444 gün için emeklilik yaşı dolana kadar doğum borçlanması yapabilir. Bu durumda borçlanacağı süre 4/a kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Ayrıca yurtdışında çalışmadan geçen süreler için yeni yasa hükümlerine göre ev kadınlığı borçlanması da yapabilir. Bundan sonra yapacağı yurtdışı borçlanması yeni yasa hükmüne göre 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sayılsa da 1260 günden az olacağı için yine 53 yaşını doldurduğunda 4/a (SSK) statüsünden emekli olur.

Primi 3600 güne tamamlayıp 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 13 Ocak 1960 doğumluyum. 27 Temmuz 1983 sigorta girişimle şu anda SSK’ya 2376 gün prim ödemem var. 239 gün de Bağ-Kurum var. Ne zaman emekli olabilirim?

EROL

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Muhtemelen 600 gün(20 ay) askerlik yaptınız, askerlik sürenizi borçlanıp ayrıca da 385 gün prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 13 Ocak 2020’de emekli olabilirsiniz.

Emekli olduğumda tazminatlarımı alabilir miyim?

SORU: 16 Haziran 1970 doğumluyum. 1 Eylül 1994’de SSK başlangıcım var. 13.08.1998 ile 28.04.2010 arası 12 yıl Ziraat Bankası memuriyetim, 01.01.2013 ile 07.05.2019 arası 6,5 yıl belediyede işçi olarak hizmetim var. Aralarda başka firmalarda işçi olarak sigortam yattı. Banka ve belediyeden hiçbir ücret almadan istifa ettim. Ne zaman emekli olacağım? Emekliliğimi hak ettiğimde banka ve belediyedeki tazminatlarımı alabilecek miyim? EYT’miyim? Askerliğimi 15 ay erbaş olarak yaptım ve borçlandım.

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 prim günü, 55 yaş şartlarına tabisiniz. Prim gününüz yeterli, 25 yılınız 1 Eylül 2019’da doluyor ve bu tarihten itibaren EYT’li oluyorsunuz. 55 yaşınızı dolduracağınız 16 Haziran 2025 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız. Hem bankadaki hem de belediyedeki çalışmanız istifanız ile sona erdiğinden, her iki kurumdaki çalışma süreleriniz için tazminat alamazsınız.

57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün

SORU: 31 Aralık 1975 doğumluyum. 1 Nisan 1994 sigorta başlangıcımla 1999 yılına kadar 709 gün prim ödemem var. 1995/ 1997 yıllarında askerlik yaptım. 1 Nisan 2001’den beri Devlet memuruyum ne zaman emekli olurum?

MUSTAFA

YANIT: Askerlik sürenizin bir yılını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Görevinizi 26 Nisan 2023’e kadar sürdürerek hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 31 Aralık 2032’de emekli olabilirsiniz.

Vergi borcu için emekli aylığı haczedilebilir mi?

SORU: Malulen emekli oldum. 2001 yıllında iflas ettiğimden gelir vergisini ödememişim (bundan haberim yoktu, zaten aftan faydalanamadım). Bankada hesapta bloke oluyor, bankaya göre vergi dairesi yapıyormuş. Şimdi her ay kesinti oluyor. Emekli olurken bir miktar döviz almıştım, onu da bloke etmiş. Sorum şu; emekli maaşıma el koyma hakları var mı?

YANIT: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 93. maddesi hükmüne göre, emekli aylıkları SGK alacakları ve nafaka borçları dışında haczedilemez. Bu hüküm gereği vergi borcundan dolayı emekli aylığınız haczedilemez. Dolayısıyla bloke koyulması ve kesinti yapılması da yasal değil. Ancak diğer banka hesaplarınıza haciz uygulanması ve bloke koyulması mümkün.

Emekli aylığınız ayrı bir emekli aylığı hesabına değil de normal banka hesabınıza yatırılıyor ise hesaptaki tutarın emekli aylığınız olup olmadığına bakılmaksızın haciz uygulanmış olabilir. Bu durumda emekli aylığınıza koyulan haczin kaldırılması için ilgili vergi dairesine başvurup, kaldırılmaması halinde dava açabilirsiniz.

51 yaşı dolduracaksınız

SORU: 16 Ocak 1972 doğumluyum. İşe giriş tarihim 2 Şubat 1989 olup prim günüm dolu. Ne zaman emekli olabilirim?

YUSUF

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5450 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 16 Ocak 2023’de emekli olabilirsiniz.

On yıllık prim ödemem boşa mı gitti?

SORU: 1983 yılında sigortalı olarak işe başladım. 1985-1997 yılları arası isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödedim. 1997 yılında öğretmen olarak Emekli Sandığına geçtim. 22 yıl çalıştım, bu arada hizmet birleştirmelerimi yaptım, müktesebi de ödedim. Bu yıl emekli oldum, daha maaşımı almadım. e devletten sorguladığımda, isteğe bağlı sigortalılığımın hizmet süreme eklenmediğini gördüm. 10 yıllık prim ödemem boşa mı gitti? Ne yapmam gerekir?

YANIT: Emekli Sandığı dışındaki zorunlu ve isteğe bağlı prim ödemelerinizin de emekli aylığınızın hesabında dikkate alınması gerekir. Dikkate alınmadıysa da boşa gitmesi söz konusu olmaz. SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına yazılı olarak başvurarak, dikkate alınmayan prim günlerinizin dikkate alınarak emekli aylığınızın yeniden hesaplanmasını talep edebilirsiniz.

Askerliğinizin 11 ayını borçlanmalısınız

SORU: 15 Kasım 1970 doğumluyum. 1 Ağustos 1987-30 Aralık 1993 arasında 15 ay askerlik yaptım(borçlanmadım) ve SSK’ya 78 gün prim ödemem var. 30 Aralık 1993’de emekli sandığı girişim var. Ve halen devam ediyor. En kısa ne zaman emekli olabilirim?

ŞEMSİ

YANIT: Askerlik sürenizin 11 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmayla hizmet süresi şartını sağlamış olacağınızdan, 53 yaşınızı dolduracağınız 15 Kasım 2023’de emekli olabilirsiniz.

Bypass ameliyatı görev aylığı ve emekli maaşını etkiler mi?

SORU: Kasım 1979 yılında başladığım öğretmenlik görevimi hala sürdürmekteyim. Şu an için 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında toplam 10050 günlük hizmetim mevcuttur. Yaş haddi itibarıyla bu yılsonunda emekli olmayı planlıyorum. Yaklaşık 5 yıl önce bypass ameliyatı geçirdim. Bu yılsonunda emekli olmam durumunda, bypass ameliyatının ödeneklerimde ve bağlanacak olan emekli maaşında bana artısı veya eksisi olur mu? Bir de bahsi geçen ameliyat sonrası maaşımda farklılık olabileceği/olması gerektiği söyleniyor. Hatta bu maaş farkının toplu olarak talep edilebileceği de bilgiler arasında. Bu konu hakkında da en doğru bilgiyi sizlerden almak isterim.

YANIT: Bypass ameliyatı ya da geçirilen benzeri operasyonlar emekli aylığını olumlu ya da olumsuz olarak etkilemez. Ancak geçirilen operasyon sonrasında vergi indirimi belgesi alınması halinde (bunun için çalışma gücünün en az yüzde 40 oranında kaybedilmiş olması gerekiyor), engellilik derecesine göre vergi indiriminden yararlanılır. Buna bağlı olarak da görev aylığında artış olur. Ancak vergi indiriminden kaynaklanan artıştan, vergi indirimi hakkı alındıktan sonraki görev aylıkları için yararlanmak mümkün olup, geriye dönük toplu ödeme alınması mümkün olmaz.

7000 gün prim ödeyip 60 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 1981 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 21 Aralık 1999’dur. Acaba ne zaman emekli olurum?

REŞAT

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 7000 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 2041’de 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 gün prim ödemiş olmanız şartıyla da 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak)

Malullük tespitinde masrafları kim karşılar?

SORU: Kayınbabamın 2010 yılında kalp kapakları değişmiş ve o an için kendisine çalışabilirsin demişler, emekli olamamış. Baktığım bazı sitelerde malulen emeklilik için kalp kapak ameliyatı ve 1800 gün sigortalı olması gerekiyor diye yazıyor. Bunun üzerine ben de biraz uğraşayım dedim. Önce CİMER’e yazdım, bizi İŞKUR’a yönlendirdi. Biz iş değil emeklilik istiyoruz deyince SGK’ya yönlendirildik. Onlarda tekrar rapor, askerlik şubesi falan derken 6 ay sonraya heyet randevusu verdiler. Babam bir ara kahvecilik yaptı ve Bağ-Kur primini ödememiş. Borcu olduğundan heyete girmesi için 500 ila 1.000 lira arası hastane para istiyor. Sizce ne yapmam lazım? Parayı verip hastaneden emekli olabilir ümidiyle bekleyeyim mi? Yoksa tavsiye edeceğiniz başka yollar var mı?

YANIT: Malullük kararı, düzenlenen rapor ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu SGK sağlık kurulu tarafından veriliyor. Bu değerlendirme “Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği”ne göre yapılıyor. Kayınbabanızın mevcut durumuyla malul sayılıp sayılamayacağına ilişkin benim bir değerlendirme yapabilmem mümkün değil.

Masrafların karşılanmasına ilişkin olarak; malullük durumunun tespiti için hastaneye sevk istenmesi halinde, en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla sigortalıların sevkleri yapılmakla birlikte, prim borcu olanların maluliyet tespitine ilişkin masrafları kendilerince karşılanmaktaydı.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 50. maddesinin ikinci fıkrasına 5.12.2017 eklenen “Kanunun 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli sandığı) kapsamındaki sigortalılardan, prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunanlardan, primi ödenmiş gün sayısı en az 1800 olanların sevk işlemleri yapılacak ve buna ilişkin masraflar Kurumca karşılanacaktır.” cümlesine göre, kayınbabanızın prim borcu olmakla birlikte, primi ödenmiş en az 1800 günü varsa, masrafların SGK tarafından karşılanması gerekir. Primi ödenmiş gün sayısı 1800 günden az ise masrafların kendisi tarafından karşılanması gerekiyor.

Askerliğinizin 10 aynı borçlanmanız 1 Ekim 2022’de emekli olmanızı sağlar

SORU: 20 Nisan 1974 doğumluyum. 17 Ekim 1994 - 4 Eylül 1995 arasında SSK’ya 298 gün prim ödemem var. 15 Temmuz 2000 den beri polis memuru olarak çalışmaktayım. Bu haliyle ne zaman emekli olurum? 23 Mayıs 1995 - 23 Kasım 1996 arası 18 ay askerlik yaptım. Bunu borçlansam emekliliğimi öne çeker mi?

ERHAN

YANIT: Emekli Sandığında, emekli olmak için: 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Hak kazanacağınız fiili hizmet süresi zammınız emekli olmak için aranan yaştan düşülecektir. Bu durumda 19 Temmuz 2023 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizin 10 ayını borçlanırsanız emeklilik yaşınız 54’ düşer ve bu durumda da 1 Ekim 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Eksik bildirimi mahkemede kanıtlamanız gerek

SORU: Özel bir denizcilik şirketinde iki yıldan beri SSK’lı olarak çalışıyorum. Sorunumuz işverenin kazancımızı eksik göstermesi. Kuruma eksik gösterilen primlerimizi geriye yönelik işverene ödettirebilir miyiz?

ALİ

YANIT: İşvereni dava ederek, mahkemede üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınızın kuruma eksik bildirildiğini belge veya şahitle ispatlayabilirseniz, eksik bildirilen kazanç veya gün sayınızı mahkeme kararıyla geriye yönelik olarak düzelttirebilirsiniz.

Emekli olurken kullanılmayan izin sürelerinin ücretinin ödenmesi gerekir

SORU: Yakında emekli olacağım. On senedir ayni yerde çalışıyorum. Ne kadar tazminat alacağım? Ve 8 sene hiç izin kullanmadım. Bunları alabilir miyim? Ne kadar ve nasıl alabilirim? Ne yapmam gerekiyor?

SALİHA

YANIT: Emekli olduğunuzda; en son aldığınız brüt ücretin 10 katı tutarında kıdem tazminatı alırsınız. Kullanmadığınız 8 senelik izniniz olan 130 günün ücretinin de ödenmesi gerekir. Emekli olurken hem kıdem tazminatınızın, hem de 130 günlük kullanmadığınız iznin ücretinin(günlük brüt ücretinizin 130 katı kadar) işveren tarafından ödenmesi gerekir. Yapmanız gereken emekli olurken gerek kıdem tazminatınızı gerekse kullanmadığınız izin sürelerin ücretinin ödenmesini işverenden talep etmeniz ve kıdem ve izin ücretlerinizi almadan ibraname imzalamamanızdır.

Ne kadar askerlik borçlanması yapmalıyım?

SORU: 15 Ocak 1969 doğumluyum. İlk işe başlama tarihim 1 Nisan 1993. Toplam  5533 gün primim var. Askerliğimi işe başlamadan önce 18 ay yaptım. Ne kadar askerlik borçlanması yapmam gerekir? Ne zaman emekli olurum?

YANIT: 1 Nisan 1993 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 prim günü ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Sigorta başlangıcından önce yaptığınız askerlik süresinin 130 gününü borçlanırsanız, sigorta başlangıcınız 21 Kasım 1992 tarihine geri gelir. Emeklilik şartlarınız da 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 prim günü ve 53 yaş olur.

Sigortalılık süreniz dolmuş. Borçlanacağınız süre ile prim günü şartını da sağlamış olursunuz. Bundan sonra prim ödemeseniz de 53 yaşınızı dolduracağınız 15 Ocak 2022 tarihinde (bir yıl daha erken) emekli olmaya hak kazanırsınız.

Bağ-Kurdan daha erken emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Mayıs 1964 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 12 Ocak 2008 olup halen çalışmaya devam ediyorum ve toplam 2720 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Son 3.5 yıl primi Bağ-Kura ödesem, daha erken emekli olabilir miyim?

SALİH

YANIT: Bağ-Kurdan daha erken emekli olabilirsiniz. Bağ-Kurda yaş haddinden emekli olmak için: 15 tam yıl prim ödeme ve 62 yaş şartlarına tabisiniz. Son 1260 gün(3.5 yılı) primi Bağ-Kura(Bağ-Kura sayıldığından isteğe bağlı prim ödeyebilirsiniz) ödemek şartıyla toplam 2680 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5400 gün tamamlamanız şartıyla, 62 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2026 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Doğum borçlanmasını ne zaman yapmalıyım?

SORU: 22 Temmuz 1979 doğumluyum. İlk SSK  girişim 1 Ekim 1996’dır. 4936 gün prim ödemem var. 23 Aralık 2013’de ilk doğumu yaptım. Bu doğumda prim ödenmeyen 179 gün için asgari ücretten doğum borçlanması yaptım. İkinci doğumu 19 Mart 2018 tarihinde yaptım. Bu doğumda, bugüne kadar doğumdan sonrası için sadece 102 gün prim ödenmiş durumdadır. Şu anda çalışmıyorum. Prim ödenmeyen günler için doğum borçlanması hakkımı kullanmak istiyorum. Primlerimi hangi rakam üzerinden ve ne zaman ödemeliyim? 20 Mart 2020 tarihinden itibaren 4/a’lı olarak çalışmaya başlamak istiyorum. Bu durumu esas alırsak emeklilik için primim ne zaman dolacak? 4/a kapsamında ne zaman maaş almaya hak kazanacağım?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5900 prim günü ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 20 yıllık sigortalılık süreniz dolmuş. 4936 prim gününüz olduğuna göre, 964 gün prim eksiğiniz, bunu tamamlamak için de 53 yaşınızı dolduracağınız 22 Temmuz 2032 tarihine kadar süreniz var. 20 Mart 2020’den sonra çalışmayı düşünüyorsanız, eksik prim gününüzü doğum borçlanması yapmadan, çalışarak da tamamlamanız mümkün. Zira emekli maaşı almaya (emeklilik başvurusunda bulunmaya) 53 yaşınızı dolduracağınız 22 Temmuz 2032 tarihinde hak kazanacaksınız.

Doğum borçlanması yapmak istiyorsanız, şu an çocuğunuzun doğum tarihi ile borçlanma başvuru tarihi arasındaki prim ödenmemiş süreler için borçlanabilirsiniz. 20 Mart 2020’yi beklerseniz, (720-102)= 618 gün borçlanabilirsiniz. Borçlanmayı 53 yaşınız dolana kadar istediğiniz zaman yapabilirsiniz. Primleriniz yüksek kazanç üzerinden ödenmediyse asgari ücret üzerinden borçlanmanızın zararı olmaz.

Bağ-Kurdan daha erken emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Mayıs 1964 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 12 Ocak 2008 olup halen çalışmaya devam ediyorum ve toplam 2720 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Son 3.5 yıl primi Bağ-Kura ödesem, daha erken emekli olabilir miyim?

SALİH

YANIT: Bağ-Kurdan daha erken emekli olabilirsiniz. Bağ-Kurda yaş haddinden emekli olmak için: 15 tam yıl prim ödeme ve 62 yaş şartlarına tabisiniz. Son 1260 gün(3.5 yılı) primi Bağ-Kura(Bağ-Kura sayıldığından isteğe bağlı prim ödeyebilirsiniz) ödemek şartıyla toplam 2680 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5400 gün tamamlamanız şartıyla, 62 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2026 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Eksik prim günleri borçlanılabilir mi?

SORU: 3300 prim günü var. SSK’dan mı yoksa Bağ-Kur’dan mı daha önce emekli olabilir? Yaş ve prim gün sayısı nedir, eksik günlerini borçlanabilir mi?

YANIT: Eşiniz, en az 4500 prim günüyle, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 7 Temmuz 2031 tarihinde 4/a (SSK); en az 5400 prim günüyle, 60 yaşını dolduracağı 2029 yılında 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emekli olabilir. Son 2520 günlük fiili prim ödemesi daha çok hangi sigortalılık kapsamında olursa, o sigortalılık statüsünden yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olur.

Buna göre, eşinizin Bağ-Kur statüsünden daha erken emekli olması mümkün. Ancak SSK statüsüne göre 900 gün daha fazla prim ödemesi gerekir. 7 Temmuz 2006 tarihinden sonra doğan çocuk varsa doğum borçlanması yapması mümkün olabilir. Bunun dışında eksik günleri için borçlanma yapamaz.

Askerliğim ne kadarını ödemem gerekiyor?

SORU: 1 Ağustos 1977 doğumluyum. 23 Kasım 1998 ile 24 Mayıs 2000 arası askerliğimi yaptım. İlk prim ödeme tarihim 11 Ağustos 2000 olup 4273 gün prim ödemem var. Bu koşullar altında askerliğimin ne kadarını ödersem, ne zaman emekli olabilirim?

ALİ

YANIT: Askerlik sürenizin bir yılını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve borçlanmadan sonra 1342 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Ağustos 2035’de emekli olabilirsiniz.

Borçlandığınız süreler SSK kapsamında sayılacak

SORU: Değişen 3201 sayılı Kanun ile ilgili size kısaca sormak istediğim bir konu var. Farklı farklı bir sürü yorum okuyoruz ve maalesef her biri iyice kafamızı karıştırıyor.

18 Haziran 2001’de sigortam başladı ve 4/a kapsamında ödenmiş 3600 gün primim var. Son 4 senedir yurtdışında çalışıyorum. Kanun değişikliğini duyduğum anda 4 senelik borçlanmamı yaptım. Aynısını eşim için de ev hanımlığı belgesi alarak yaptım, çünkü eşim de yurtdışına çıkmadan önce 4/a kapsamında çalışıyordu. Bu kapsamda biz hala eski Kanuna tabi olarak 4/a haklarımızı koruyor mu olacağız yoksa geriye dönük olarak da dahil olmak üzere 4/b'ye mi tabi olacağız?

YANIT: Değişiklik öncesi düzenlemeye göre, yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık statüsünde geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılığı olanların borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul ediliyordu.

Bu bağlamda, değişiklik hükümlerinin yürürlüğe gireceği 1 Ağustos 2019 tarihinden önce borçlanma talebinde bulunduğunuzdan ve sizin ve eşinizin borçlanma talep tarihi öncesi Türkiye’deki son sigortalılık haliniz 4/a (SSK) kapsamında olduğundan, borçlandığınız süreler 4/a kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek.

Buna göre, borçlandığınız süreyle birlikte toplam prim gün sayınız 4500 günden fazla olacak. Bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık süresi ile 60 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanabileceksiniz.

Askerlik sürenizin 5 ayını borçlanıp 54 yaşı dolduracaksınız

SORU: 3 Mayıs 1971 doğumluyum. Askerliğimi 26 Kasım 1992-26 Haziran 1994 arasında yaptım.14 Ekim 1994’de sigortalı işe başladım ve halen sigortam devam etmekte. 8420 gün prim ödemem var. Normal şartlarda ne zaman emekli olurum? Askerlik borçlanması yapıp emekliliği öne çekebilir miyim?

OĞUZHAN

YANIT: Askerlik sürenizin 5 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2025’de emekli olabilirsiniz.

Primleri iade alırsınız, ancak…

SORU: 15 Kasım 1969 doğumlu eşimin 1985 ya da 1986 yılında SSK girişi ve 900 ya da 1100 prim günü var. 30 senedir de çalışmıyor. Primleri iade alabilir miyiz?

YANIT: Eşiniz adına ödenen primlerin malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilişkin kısmını (yüzde 20’llik kısmını) eşiniz 58 yaşını doldurduktan sonra SGK’ya başvurmanız halinde toptan ödeme şeklinde geri alabilirsiniz. Ancak alacağınız tutar taksi parasını bile karşılamayabilir. Zira iade edilecek prim tutarına 1 Ekim 2008 tarihine kadar faiz hesaplanmayacak. Bu tarihten sonraki süre için faiz hesaplanacak.

Biraz sevimsiz ama yanlış anlaşılmazsa benim başka bir önerim var. Ödenen primler, iadesini talep etmezseniz dul aylığı bağlanmasını sağlayabilir. Eşinizin en az 900 prim günü varsa (yoksa da tamamlayabilirsiniz), Allah geçinden versin eşinizin vefatı halinde size eşinizden ölüm (dul) aylığı bağlanması mümkün olur.

500 gün prim eksiğini doğum borçlanmasıyla tamamlayabilirsiniz

SORU: 23 Kasım 1980 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Şubat 1997 olup toplam

5400 gün prim ödemem var. 2017 Mart ayında bir bebeğim oldu. Daha sonra çalışmadım. Ne zaman emekli olabilirim? Doğum borçlanması yapmama gerek var mı?

EBRU

YANIT: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 500 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 23 Kasım 2033’de emekli olabilirsiniz. İsterseniz 500 gün prim eksiğinizi doğum borçlanmasıyla tamamlayabilirsiniz.

Yaş indirimi için 3600 gün gerekiyor

SORU: Eşim 1992 Eylül ayından bu yana devlette hemşire olarak görev yapmaktadır. 28 Ağustos 1974 doğumlu olup, bu güne kadar 2 ay ücretsiz izin kullandı. 2018 Ağustos ayında yasalaşarak yürürlüğe giren sağlık personeline yıpranma hakkı veren yasadan eşim faydalanıyor mu? Eğer faydalanıyor ise hangi tarihte emekliliğini hak ediyor?

YANIT: Eşiniz emeklilik için 20 yıl fiili hizmet süresi ve 49 yaş şartlarına tabi.

Hemşire olan eşiniz de 3 Ağustos 2018 tarihinden sonraki çalışmaları için fiili hizmet süresi zammı (FHZ/yıpranma) süresinden yararlanır. Bu bağlamda fiilen çalıştığı her 360 gün için 60 gün FHZ süresine hak kazanır ve hak kazandığı FHZ süresi fiili hizmet süresine eklenir.

Fiili hizmet süresine eklenen FHZ süresinin üç yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaşından indirilmekle birlikte, bunun için 3 Ağustos 2008 tarihinden sonra en az 3600 gün FHZ’ye tabi çalışması olması gerekiyor. Emeklilik yaşı bu süreden önce dolacağından yaş indiriminden yararlanamıyor. Eşiniz 49 yaşını dolduracağı 28 Ağustos 2023 tarihinde emekli olmaya hak kazanır.

57 yaşı dolduracağınız tarihte maaşlı emekli olarak emekli olabilirsiniz

SORU: 25 Şubat 1975 doğumluyum. 21 Kasım 1996- 21 Mayıs 1998 arasında yaptığım 18 ay askerliğimi borçlandım. 1 Ağustos 2000-15 Eylül 2000 arasında SSK’ya 45 gün prim ödemem var. 15 Ocak 2001’den itibaren de TSK'da Uzman Erbaş olarak çalışmaktayım. Bu bilgiler doğrultusunda maaşlı emeklilik tarihim nedir? Bir de; askerlik borçlanmam 15 Ocak 2001 olan işe başlama tarihimi 15 Temmuz 1999 tarihine çeker mi?

SALİH

YANIT: Emekli Sandığında emekli olmak için: 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Hak kazanacağınız fiili hizmet süresi zammınızın yarısı üç yılı geçmemek üzere emekli olacağınız yaştan düşülecektir. Uzman erbaşların 52 yaşına kadar çalışabildikleri de dikkate alınarak, bu yaşa kadar da uzman erbaş olarak çalıştığınız varsaydığımızda, en erken 57 yaşınızı dolduracağınız 25 Şubat 2032 tarihinde maaşlı olarak emekli olabilirsiniz. 8 Eylül 1999’dan önce hizmet süreniz olmadığından, askerlik borçlanması emekli olma şartlarınızı değiştirmiyor.

Ölüm yardımı hangi durumda ödenir?

SORU: Emekli Sandığı emeklisiyim. 2003 yılında vefat eden ev kadını eşim için ölüm yardımı alabilir miyim? Vefat ettiğinde almamıştık.

YANIT: Emekli Sandığı Kanunu’na göre ölüm yardımı; emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı alanların vefatı halinde, sağlığında beyanname ile gösterdiği kimseye, eğer beyanname vermemiş ise ailesine (sırasıyla eşine, eşi yoksa çocuklarına, çocukları yoksa kişinin anne babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine) yapılan ödemedir.

Bu bağlamda, Emekli Sandığı emeklisinin eşinin vefatı halinde ölüm yardımı ödenmiyor. Emeklinin kendisinin vefatı halinde yukarıda belirtilen kişilere ödeme yapılıyor.

Eşin vefatı halinde ölüm yardımı, memur vazifede iken memur olmayan eşinin vefatı halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre ödeniyor. Sonuç itibarıyla eşinizin vefatından dolayı ölüm yardımı alamazsınız.

İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz

SORU: 1965 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ocak 1987 olup, 5800 gün prim ödemem var. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

KAAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Aranan şartları sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.

Borçlandığınız süreler SSK kapsamında sayılacak

SORU: Değişen 3201 sayılı Kanun ile ilgili size kısaca sormak istediğim bir konu var. Farklı farklı bir sürü yorum okuyoruz ve maalesef her biri iyice kafamızı karıştırıyor.

18 Haziran 2001’de sigortam başladı ve 4/a kapsamında ödenmiş 3600 gün primim var. Son 4 senedir yurtdışında çalışıyorum. Kanun değişikliğini duyduğum anda 4 senelik borçlanmamı yaptım. Aynısını eşim için de ev hanımlığı belgesi alarak yaptım, çünkü eşim de yurtdışına çıkmadan önce 4/a kapsamında çalışıyordu. Bu kapsamda biz hala eski Kanuna tabi olarak 4/a haklarımızı koruyor mu olacağız yoksa geriye dönük olarak da dahil olmak üzere 4/b'ye mi tabi olacağız?

YANIT: Değişiklik öncesi düzenlemeye göre, yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık statüsünde geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılığı olanların borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul ediliyordu.

Bu bağlamda, değişiklik hükümlerinin yürürlüğe gireceği 1 Ağustos 2019 tarihinden önce borçlanma talebinde bulunduğunuzdan ve sizin ve eşinizin borçlanma talep tarihi öncesi Türkiye’deki son sigortalılık haliniz 4/a (SSK) kapsamında olduğundan, borçlandığınız süreler 4/a kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek.

Buna göre, borçlandığınız süreyle birlikte toplam prim gün sayınız 4500 günden fazla olacak. Bundan sonra prim ödemeseniz de 25 yıllık sigortalılık süresi ile 60 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a statüsünden emekli olmaya hak kazanabileceksiniz.

1832 gün daha prim ödeyip 55 yaşı dolduracaksınız

SORU: 2 Eylül 1978 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Temmuz 1995 olup SSK’ya 3918 gün prim ödemem var. Askerliğimi 24 Şubat 1998-8 Ağustos 1989 arasında yaptım.

TİMUR

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 1832 gün daha prim ödeyerek priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 2 Eylül 2033’de emekli olabilirsiniz.

Çalışma yoksa borçlanılacak süre de yoktur

SORU: Öncelikle herkesle titizlikle ilgilendiğiniz için çok teşekkür ederim. Kısaca durumumu özetlemeye çalışayım. SGK girişim Aralık 1989. Çalışma günüm 4755. Emeklilik için tamamlamam gereken gün sayısı 5500 olmalı. Nisan 2017’den beri yurtdışında yaşıyorum ancak çalışmıyorum. Çalıştığım tüm firmalarda SGK ödemelerim hep en üst limitten yapıldı. Şu anda 700 gün için ödemem gereken maksimum tutar 140.000 TL tutarında. Taban tutardan borcumu kapatsam emekliliğe hak kazandığımdaki maaşım nasıl etkilenir?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 5500 değil, 5525 prim günü şartına tabisiniz. Buna göre 770 gün prim eksiğiniz var. Ancak yurtdışında çalışmanız olmadığınızdan, eksik prim gününüz için yurtdışı borçlanması yapamazsınız. Zira Türk vatandaşı olarak yurtdışında geçen sigortalılık süreleri ve bu süreler arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri borçlanılabiliyor.

Bundan sonraki süreçte ödenecek primlere ilişkin kazanç tutarlarının bağlanacak emekli aylığınıza etkisi, Ekim 2008 sonrası prime esas kazanç ortalamanıza etkisine ve Ekim 2008 sonrası prim gün sayınızın toplam prim gün sayınıza olan oranına göre değişir. Ekim 2008 sonrası prime esas kazanç ortalamanızı aşağı çektiği ve Ekim 2008 sonrası prim gün sayınızın toplam prim gününüz içindeki payı arttığı ölçüde emekli aylığınızı olumsuz etkiler.

55 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız

SORU: 20 Eylül 1971 doğumluyum. 6 Aralık 1996’da sigortalı olarak işe başladım. 5 Ekim 1999’da sigortalı işi bırakarak, 6 Ekim 1999’da memur olarak göreve başladım. Halen memur olarak çalışmaya devam etmekteyim. SSK’ya 970 gün prim ödemem var. Memurluğa geçtikten sonra emekli kesenek farkını da ödeyerek hizmet birleştirmesi yaptım. 31 Mayıs 1991-10 Eylül 1992 arasında yapmış olduğum askerliğimi de borçlanarak ödedim. Hangi şartlara tabiyim ve ne zaman emekli olurum?

AHMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 26 Ekim 2020’ya kadar çalışarak fiili hizmet süresinizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 55 yaş şartlarını dolduracağınız 20 Eylül 2026’da emekli olabilirsiniz.

Askerliğimi borçlanırsam erken emekli olabilir miyim?

SORU: 15 Nisan 1969 doğumluyum. Askerliğimi 31.03.1994-31.12.1994 tarihleri arasında (9 ay) kısa dönem er olarak yaptım. 01.09.1995-02.01.2019 yılları arasında kesintisiz özel bir bankada çalıştım. 2019 Ocak ayında ikale sözleşmesi imzalayarak işten ayrıldım. Ne zaman emekli olabilirim, askerliğimi borçlanırsam erken emekli olabilir miyim?

YANIT: 1 Eylül 1995 sigorta başlangıcıyla emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 prim günü ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik borçlanması yapabileceğiniz süre, emeklilik yaşınızı geri çekmeye yetmiyor. Bu nedenle de askerlik borçlanmasıyla daha erken emekli olmanız mümkün değil. 55 yaşınızı dolduracağınız 15 Nisan 2024 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanın 3600 günle emeklilik hakkı yok

SORU: 1 Aralık 1964 doğumluyum. 4 Mayıs 2005’te SSK’lı işe başladım. 10 Ağustos 2010’da işten ayrıldım. Ekim 2013'te tekrar çalışmaya başladım. Ve hala çalışmaya devam ediyorum. 3600 güne tabi olarak ne zaman emekli olabilirim?

NURAN

YANIT: İlk defa 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanların maalesef 3600 günle emekli olma hakları yok. İki şekilde emekli olabilirsiniz. 1) 7000 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte de toplam 4500 gün prim ödemeniz şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 4 Mayıs 2030 tarihinde emekli olabilirsiniz

Çalışmaya başlama halinde yetim aylığı kesilir mi?

SORU: 2005 yılında vefat eden albay emeklisi, Emekli Sandığı mensubu olan babamdan yetim maaşı alıyorum. 4/a (SSK) ya da 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlarsam maaşım kesilir mi?

YANIT: 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlamanız halinde Emekli Sandığı emeklisi olan babanızdan almakta olduğunuz yetim aylığı kesilmez. Hatta bu çalışmalarınız sonrasında emekli olduğunuzda da kesilmez. Ancak 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında çalışmaya başlarsanız yetim aylığınız kesilir.

3600 günle kıdem tazminatı alarak ayrılabilir miyim?

SORU: Sigortalı çalışıyorum. Kıdem tazminatı almak için 15 yıl 3600 gün ile hangi kademede kıdem tazminatı alabilirim?

YAŞAR

YANIT: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme ile kıdem tazminatı almak için 8 Eylül 1999’dan önceki bir tarihte SSK’lı olmanız gerekiyor. Şayet sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999’dan önceki bir tarih ise, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Başlangıcınız 8 Eylül 1999 ve veya daha sonraki bir tarihse, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılmak için priminizi 7000 güne tamamlamanız gerekiyor.

EYT yasası çıkarsa faydası olur mu?

SORU: 1977 doğumluyum. 1996 yılında SSK girişim var. Kaç yaşında emekli olabilirim? Ayrıca EYT yasası çıkarsa bana faydası olur mu?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 prim günü ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. En az 5825 gün prim ödenmiş olmak koşuluyla 56 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmaya hak kazanırsınız.

EYT’liler (emeklilikte yaşa takılanlar), emeklilikleri için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim gün sayısı şartlarını tamamlamış olup da 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe giren kademeli yaş uygulaması nedeniyle yaş şartını sağlayamamış olanlar.

EYT ile ilgili yasanın çıkma ihtimali çok zayıf olmakla birlikte, çıkacaksa da nasıl çıkacağı belli değil. EYT’lilere 8 Eylül 1999 tarihi öncesi şartlarla emeklilik hakkı verilse bile emeklilik için kadınların 50, erkeklerin 55 yaşını doldurmuş ve en az 5000 prim günü olması ya da kadın ise 20, erkek ise 25 yıldan beri sigortalı olup, 5000 prim günü olması gerekecek.

Bu bağlamda an itibarıyla 5000 prim gününüz olsa da yaşınız 55’den, sigortalılık süreniz de 25 yıldan az olduğundan, EYT yasasından yararlanmanız mümkün olmaz. Ancak yasanın çıkması halinde, yasada öngörülecek şartları sağlamanıza bağlı olarak EYT yasası hükümlerinden yararlanmanız mümkün olabilir.

58 yaşı doldurmak zorunda mıyım?

SORU: 1981 doğumluyum. Sigorta girişim 2000 yılı ve şuanda da 6053 gün prim ödemem var. 2 çocuğum var. Emeklilik için 58 yaşı beklemek zorunda mıyım?

MENDUHA

YANIT: Emekli olmak için: 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemseniz de 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 947 gün daha prim ödeyerek priminizi 7000 güne tamamlamanız halinde, yine 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Dul/yetim aylığında hak sahipliği

SORU: Dul ve yetim aylığı konusunda üç sorum var; 

1- Emekli albay olan kayınpederim vefat etti. Kayınvalidemin herhangi bir emekliliği yok. Maaş bağlanma oranı nedir?

2- Emekli Sandığı emeklisi kadın, vefat eden yine Emekli Sandığı emeklisi olan babasından maaş alabilir mi?

3- Benim gibi sigorta emeklisi eşim, vefatım halinde benden maaş alabilir mi? Alabilirse oranı ne olur?

YANIT: 1- Kayınvalidenizden başka aylık alacak kimse yoksa bağlanacak aylığın oranı yüzde 75 olur.

2- Emekli Sandığı emeklisi olan kız çocuğuna Emekli Sandığı emeklisi olan babasından aylık bağlanmaz.

3- Eşler hangi kurumdan emekli olursa olsunlar, sağ kalan eş ister kadın ister erkek olsun, hak sahibi sayılır ve vefat eden eşinden aylık bağlanır. Vefat eden SSK’lı eşinden aylık bağlanacak olan sağ kalan eşin de emekli olması halinde bağlanacak aylığın oranı yüzde 50 olur.

7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1 Mart 1970 doğumluyum. İlk sigorta girişim 18 Ekim 2001’de. Tarım Bağ-Kur girişim 1 Mart 2003’te. Ek madde 5 kapsamında SSK’ya 1658 gün, Tarım Bağ-Kurunu da 3359 gün prim ödedim. Halen ek madde 5 kapsamında prim ödemeye devam ediyorum. 1990-1991 arasında 18 ay askerlik yaptım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

AYDIN

YANIT: Ek madde 5 kapsamında ödenen primler SSK'ya sayılıyor. SSK’da emekli olmak için: 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Ek madde 5 kapsamında 1984 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınıza dolduracağınız 1 Mart 2030 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ayrıca bir diğer emeklilik seçeneğiniz de; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarıdır. 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 60 yaşınıza dolduracağınız 1 Mart 2030 tarihinde emekli olmanız da mümkün.

Doğum borçlanması yapmak mantıklı mı?

SORU: Annem 4 Nisan 1970 doğumlu. 1 Temmuz 1989’da SSK girişi var. Şu an 365 gün SSK, gerisi Bağ-Kur olmak üzere 2000 prim günü var. Halen Bağ-Kur sigortalılığı devam ediyor. Ben 1992, kardeşim 1999 doğumluyuz. Annemin emekliliği konusunda nasıl bir yol izlememiz gerekir? Şu an SSK’ya geçip doğum borçlanması yapmak mantıklı mı?

YANIT: Anneniz Bağ-Kur statüsünden en erken 5400 prim günüyle 56 yaşını dolduracağı 4 Nisan 2026 tarihinde emekli olabilir. Eksik prim günü için sizin ve kardeşinizin doğum tarihlerinden itibaren iki yıl içinde kalan prim ödenmemiş süreler için doğum borçlanması yapabilir.

SSK statüsünden emekli olabilmesi için ise öncelikle son 2520 günlük prim ödemesinin en az 1261 gününün SSK kapsamında olması gerekiyor. Son 2520 günlük prim ödemesinin en az 1261 günü SSK kapsamında olmak koşuluyla, 5375 prim gününü tamamladığında ya da 3600 prim günüyle 58 yaşını dolduracağı 4 Nisan 2028 tarihinde SSK statüsünden emekli olması mümkün olabilir.

4/a statüsünden 5375 günle emeklilik tercihinde, prim gününü erken tamamlaması için doğum borçlanması yapabileceği sürelerin tamamını borçlanması gerekir. 3600 günle emeklilik tercihinde ise bundan sonraki süreçte en az 1261 gün 4/a kapsamında prim ödemesi gerekeceğinden, doğum borçlanması yapmayabilir. Ancak 58 yaşı dolana kadar 3600 prim gününü tamamlayamaması halinde eksik kalan süre kadar doğum borçlanması yapabilir.

SSK şartlarına tabi olmak için 6 ay daha prim ödemelisiniz

SORU: SSK girişim 1 Nisan 987 olup 1230 gün prim ödemem var. 2000 den itibaren 15 yıl bağ-Kurum var. Fakat borçlar mı dondurdum. Son üç yıldır SSK çalışanıyım. Ne zaman emekli olabilirim?

ALİ

YANIT: Sigortalı çalışmanızla 6 ay daha prim ödeyerek, Bağ-Kurdan sonra SSK’ya ödediğinizi primi 1260 güne tamamlamanız şartıyla, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 15 yıl Bağ-Kur priminizle prim şartını sağlamış olacağınızdan, 6 aydan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yeraltı sigortası emeklilik yaşını geri çeker mi?

SORU: Yazılarınızı nedense ihtiyaç yokken de zevkle okuyordum. Artık bizim de ihtiyacımız oluştu. Ben 06.11.1970 doğumluyum. 01.02.1992 ilk sigorta girişim. 31.03.1993 ile 31.08.1994 arasında 17 ay yedek subay olarak askerlik yaptım (3 ay acemilik, ustalık OHAL bölgesinde 9 ay asteğmen, 5 ay teğmen). 2000-2006 yılları arasında 3 yıl yeraltı sigortam var. Şu anda askerlik harici toplamda 8300 günüm var. Size iki sorum olacak. Birincisi yeraltı sigortam yaşı geri çeker mi? İkincisi Emekli Sandığı hizmetimi birleştirmemin bir yararı veya zararı olur mu?

YANIT: Emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 prim günü ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Yeraltı çalışmanız 1800 günden az olduğundan emeklilik yaşınızı etkilemez. Prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını sağlamış olduğunuzdan 53 yaşınızı dolduracağınız 6 Kasım 2023 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Emekli Sandığı hizmetiniz emekli olurken zaten birleştirilir. Bu hizmet birleştirmesi aylık bağlama oranınızı iki puan artırır. Ayrıca 2000 öncesi prim gün sayınızın toplam prim gün sayınıza oranı artar. Bunlar da emekli aylığınızı olumlu etkiler.

Askerliğinizin 8 ayını borçlanmalısınız

SORU: 1996 yılında askerden geldim. Ağustos 1998 tarihinde SSK başlangıcımla 1032 gün prim ödemem var. Sonra işten ayrıldım. 4 Eylül 2003’den beri Bağ-Kurluyum. Ne zaman emekli olabilirim?

YALÇIN

YANIT: Askerlik sürenizin 8 ayını borçlanmanız halinde, Bağ-Kurda emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 2479 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yabancı uyruklu çalışan Türkiye’de emekli olabilir mi?

SORU: Annemin bakımı için yanımızda çalıştırdığımız Bulgaristan vatandaşı (1964 doğumlu) yardımcımıza 5 yıldır çalışma iznini aldım ve sigortasını ödüyorum. Sorum şu; vatandaş olmasa dahi bir şekilde emeklilik hakkı var mı? Ya da bu ödenen sigorta primini bir şekilde ilerde toplu olarak alma ihtimali var mıdır?

YANIT: Evinizde sigortalı çalışan yabancı uyruklu (Bulgaristan vatandaşı) bayanın, emeklilik şartlarını sağlaması halinde emeklilik hakkı var. Örneğin, Türkiye’de ilk defa 2014 yılında sigortalı olmuş ise 5200 prim gününü tamamladığında (61 yaşını da doldurmuş olacağından) 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilir. Sizin yanınızdan ayrılıp başka evlerde veya işyerlerinde çalışması halinde, Türkiye’de ki tüm sigortalı çalışmaları birleştirilir.

58 yaşını doldurduktan sonra isterse malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri (primlerin yüzde 20’lik kısmı) talebi halinde toptan ödeme şeklinde kendisine iade edilir.

3600 günle emekli olabilir miyim?

SORU: 21 Eylül 1962 doğumluyum. 4 Ocak 1990’deki girişimle Bağ-Kura 3209 gün, SSK’ya da 800 gün prim ödemem var. Hala SSK’lı olarak çalışmaktayım. 3600 günden emekli olabilir miyim? 

EYÜP

YANIT: SSK şartlarına tabi olabilmeniz için, Sigortalı çalışmanızla 460 gün daha prim ödeyerek Bağ-Kurda sonra SSK’ya olan prim ödemenizi 1260 güne tamamlamanız gerekir. Bu takdirde 3600 günle, 60 yaşınızı dolduracağınız 21 Eylül 2022’de emekli olabilirsiniz.

Yurtdışı borçlanma başvurusu kazanılmış hak sağlar mı?

SORU: 1990 doğumlu kızım, üç yıldır Dubai’de mesleği ile ilgili bir arıtma şirketinde proje mühendisi olarak çalışmaktadır. Dubai’ye gitmeden evvel yine aynı konumda Türkiye’de bir firmada sigortalı olarak çalışmıştı. Emekliliğine daha zaman olmasına rağmen yurtdışı çalışmışlığı ile ilgili yazınızda bahsettiğiniz, yurtdışı borçlanma programına şimdiden dahil olabilir mi?

YANIT: Yurtdışı borçlanma yasasındaki değişiklikler muhtemelen bu hafta sonuna kadar yasalaşacak ve 1 Ağustos’ta yürürlüğe girecek. Kızınız temmuz sonuna kadar başvurması halinde, mevcut çalışma sürelerini yüzde 32 prim oranıyla borçlanabilir ve borçlandığı süreler 4/a (SSK) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Kızınızın bu başvurusu, bundan sonraki çalışma sürelerini borçlanmasında kazanılmış hak oluşturmaz.

Bundan sonraki çalışma sürelerini borçlanmasında yeni yasa hükümleri geçerli olur. Borçlanma için yüzde 45 oranında prim öder ve borçlanacağı süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.

5750 gün prim ödeyip 55 yaşı dolduracaksınız 

SORU: 11 Nisan 1973 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Eylül 1995’dir. Acaba ne zaman emekli olurum?

KUBİLAY

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5750 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 11 Nisan 2028’de emekli olabilirsiniz.

SSK, emekliye yetim aylığı bağlamaz

SORU: Kız kardeşim Emekli Sandığı’ndan emekli ve dul. SSK’dan emekli babamızı kaybettik. Annem de ardından hayata veda etti. Kız kardeşim ölüm aylığı alabilir mi?

YANIT: SSK emeklisi babadan kız çocuğuna ölüm (yetim) aylığı bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmasının yanı sıra, sosyal güvenlik kanunları kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor.

Kız kardeşiniz dul olsa da kendi sigortalılığı nedeniyle Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı aldığından, SSK emeklisi babanızdan aylık alamaz.

Askerliğimin ne kadarını borçlanmalıyım?

SORU: 1 Ocak 1970 doğumluyum. SSK girişim 1 Ekim 1993 olup 8800 gün prim ödemem var. 1 Mart 1990 tarihinde askere gittim. Normalde SGK’nın sitesinde 1 Ocak 2024’de emekli olacağım belirtiliyor. Kaç ay askerlik borçlanması yaparsam 1 Ocak 2023’de emekli olabilirim. Kasım-Aralık 1992 aylarını borçlanıp ödemem yeterli midir?

HÜSEYİN

YANIT: Askerlik sürenizin 310 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2023’de emekli olabilirsiniz.

Sözleşmesi biten tazminat alabilir mi?

SORU: 72 yaşında emekli çalışanım. 4 yıldan beri bir özel öğretim kurumunda çalışıyorum. Ağustos sonunda sözleşmem bitiyor. Yeni sözleşme yapmadan işten ayrılmak istiyorum. Bu durumda kıdem tazminatı alabilir miyim?

YANIT: Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için hizmet sözleşmesinin, 1475 sayılı (eski) İş Kanununun 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermiş olması gerekiyor. Belirli süreli iş sözleşmesinin, sözleşme süresinin bitimi ile sona ermesi hali, kanunda sayılan sebepler arasında yer almıyor. Hizmet sözleşmeniz, sözleşme süresinin sona ermesine bağlı olarak kendiliğinden sona ermiş olacağından, kıdem tazminatına hak kazanamazsınız.

61 yaşı beklerseniz Emekli Sandığından emekli olabilirsiniz

SORU: 1980 doğumluyum. 27 Kasım 1997’de memur olarak göreve başladım. 1 Eylül 2016’da ihraç oldum.18 ay askerlik yaptım. Askerliği saydırmadım. Nasıl emekli olabilirim?

MEHMET

YANIT: 15 yıldan fazla hizmet süreniz olduğundan budan sonra herhangi bir sigortalılık statüsünde çalışmadan beklerseniz, 61 yaşınızı dolduracağınız tarihte Emekli Sandığından emekli olabilir ve emekli ikramiyenizi de alırsınız. Ayrıca, sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün prim ödemeniz halinde SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan 1260 günden sonra prim ödemeseniz de, 2037’de 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Memuriyetten ihraç edilip hizmet birleşmesi ile emekli olacağınızdan bu seçenekte, memuriyet süreniz için emekli ikramiyesi ödenmeyecektir.

Devlet memurunun engelli hakkıyla emekliliği

SORU: İlk sigorta girişim 14 Aralık 2005. 6 yıl 7 ay 27 gün sigortalı çalıştıktan sonra engelli raporu alarak 3 Eylül 2012’de memurluğa girdim. Engelli oranım yüzde 56 ve 2 yıl geçerli. Memurlukta geçen sürem 6 yıl 9 ay 23 gün. Ne zaman emekli olabilirim? Mayıs 2002- Ağustos 2003 arası 15 ay askerlik yaptım, askerliği ödersem ne zaman emekli olabilirim? Sigortalı çalıştığım sürenin Emekli Sandığı’na sayılması için prim farkını ödeme imkânım var mı? Engelli olarak emekli olduktan sonra yurtiçi veya yurtdışında çalışırsam, SGK emekliliğimi iptal edip o güne dek ödediği emekli maaşlarını ve emekli ikramiyesini geri ister mi?

YANIT: İlk defa 2008/Ekim aybaşından sonra 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olduğunuzdan, raporunuzun SGK sağlık kurulunca incelenmesi sonucu, çalışma gücündeki kayıp oranınızın; yüzde 50 ila yüzde 59 arasında olduğu kabul edilirse 4320 prim günüyle 16 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı 14 Aralık 2021, yüzde 40 ila yüzde 49 arasında olduğu kabul edilirse 4680 prim günüyle 18 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı 14 Aralık 2023 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Her iki durum için de prim gün sayınız yeterli. Ancak sigortalılık süreniz eksik. 4/a (SSK) kapsamındaki prim günleriniz 4/c kapsamındaki prim günlerinizle birleştirilir. Bunun için sadece intibak farkı ödemeniz gerekir. 15 aylık askerlik sürenizi borçlanırsanız, sigortalılık süresini dolduracağınız tarihleri de 15 ay geri çekebilirsiniz.

1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olduğunuzdan, engelli hakkıyla emekli olduktan sonra 4/a veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlarsanız aylığınız kesilmez. Emeklilik iptali ve ödenen emekli aylıkları ile emekli ikramiyesinin iadesi söz konusu olmaz. Ancak yabancı ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamanız hali tartışmalı. Kanuna göre kesilmesi gerekmez iken, SGK’nın 2018/38 sayılı Genelgesine göre, çalışma tarihini takip eden ödeme dönemi başından itibaren kesilir. Ayrıca süreli rapor ile emekli olduğunuzda, rapor süresi sonunda kontrol muayenesine tabi tutulursunuz. Kontrol muayenesi sonucu çalışma gücü kayıp oranınızın düşmesi halinde emekliliğinizin iptali söz konusu olabilir.

3600 güne tabi olabilir miyim?

SORU: 20 Ekim 1960 doğumluyum. SSK giriş tarihim 3 Ekim 1977’dir. Çeşitli haksızlıklara uğradım. Haklarım zamanaşımına uğradı. Dava açma hakkını kaybettin. Şu anda 2116 gün SSK’ya prim ödemem var. Ve sigortam devam ediyor. 629 günde Bağ-Kura prim ödemem var. SSK süren Bağ-Kurdan öncedir. 600 gün askerliğimi borçlanıp, 3600 günden emekli olabilir miyim?

HASAN

YANIT: Hangi noktada haksızlığa uğradığınız ve hangi hakkınızın zamanaşımına uğradığını belirtmemişsiniz. Şayet 8 Eylül 1999 tarihinden önce SSK'ya ödediğiniz prim varsa, (birkaç gün prim de olabilir) SSK’da yaş haddinden emekli olmak için: 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 600 gün askerliğinizi borçlanıp, ayrıca 255 gün daha prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 20 Ekim 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz.

SSK mı Bağ-Kur statüsünde mi emekli olmak avantajlı?

SORU: 1968 doğumluyum.1993'ün Eylül ayında devlet memuru olarak işe başladım. 14.5 yıl çalıştıktan sonra istifa ettim. Daha sonra 10 yıl Bağ-Kur'lu olarak prim yatırdım. Son 1.5 yıldır da SSK (4/a)'lı olarak çalışmaktayım. 4/a'lı çalışma süremi 1261 güne tamamlayıp 4/a'dan emekli olmak mı yoksa Bağ-Kur'dan emekli olmak mı emekli maaşı açısından daha avantajlı?

YANIT: Her iki statüden (SSK ve Bağ-Kur) emeklilik için de 54 yaş şartına tabisiniz. Dolayısıyla birinden, diğerine göre daha erken emekli olma durumunuz yok. Prim gün sayınız 9000 günden fazla olduğundan, bundan sonra çalışmasanız da 54 yaşınız dolduğunda Bağ-Kur statüsünden emekli olabilirsiniz.

SSK statüsünden emeklilik için ise 2 yıl daha çalışarak SSK kapsamındaki prim gün sayınızı 1260 güne tamamlamanız gerekiyor. Bunun için de önünüzde yeterli süre var. Yani 1260 günü 54 yaşınızdan önce tamamlamanız mümkün. Bu durumda, emekli ayığı açısından SSK statüsünden emekli olmayı tercih etmeniz daha avantajlı. Zira SSK statüsünden bağlanacak emekli aylığınız, Bağ-Kur statüsünden bağlanacak aylıktan daha yüksek olacaktır.

Anneniz 2700 gün daha prim ödeyecek

SORU: 1 Ocak 1963 doğumlu annemin ilk sigorta girişi 2 Haziran 1985 olup, 900 gün primi var. Acaba ne zaman emekli olabilir?

ATAKAN

YANIT: Anneniz yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. 2700 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Vergi indirimi alıp engelli hakkından yaralanabilirsiniz

SORU: 20 Eylül 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 2 Kasım 2001 olup bir yıl önce yüzde 42 oranında engelli raporu aldım. Malulen ne zaman emekli olabilirim? Normal ne zaman emekli olabilirim?

HATİCE

YANIT: Malulen emekli olamazsınız. Ancak vergi indirim hakkı alınmanız halinde, engelli hakkıyla emekli olmak için: 19 yıl sigortalılık süresi ve 4240 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 4240 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 19 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 2 Kasım 2020’de engelli hakkıyla emekli olabilirsiniz.

Normal olarak emekli olabilmeniz için; priminizi 7000 güne tamamlayıp 58 yaşı doldurmanız gerekiyor. Ayrıca prim ödemenizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 20 Eylül 2027’de emekli olmanız da mümkün.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Çalışan emekli kıdem tazminatı alabilir mi?

SORU: 30 senedir çalıştığım işyerinden 2012 yılında emekli oldum. Ve aynı iş yerinde altı senedir çalışmaktayım. Bu altı senenin tazminatımı nasıl alabilirim?

YUSUF

YANIT: Çalışan emeklinin kıdem tazminatı alabilmesi için; ya işverenin emeklinim işine haksız nedenle son vermesi veya emeklinin haklı bir nedenle iş akdini kendi fesih etmesi gerekiyor. Bunun dışında kendi isteği ile işinden ayrılan emekli kıdem tazminatı alamaz.

Ücret bordosunun gerçeği yansıtmaması çalışana fesih hakkı verir

SORU: İki sorum olacak. 1) Maaş bordrosunda 510 Lira yol parası olmasına rağmen elden nakit 205 lira yol parası ödenmesi fesih nedeni midir?

2) Şeker hastasıyım. Malulen emekli olmak için rapor alacağım. Yalnız yüzde kaç rapor almam lazım ve sigortalılık süresi ve prim gün sayısı ne olmalıdır?

AHMET

YANIT: 1) Bordoda 510 lira yol parası ödeniyor gibi gösterilip elden kayıt dışı olarak 205 lira ödenmesi ücret bordosunu muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge konumuna sokar. Bu durum çalışana iş akdini fesih hakkı verir.

2) Malulen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, yüzde 60 oranında işgücü kaybı ve en az 1800 gün prim ödeme şartları aranmaktadır. Bu üç şartı sağlamanız halinde malulen emekli olabilirsiniz.

Hastalık nedeniyle işe devamsızlıkta işverenin iş akdini fesih etmesi

SORU: Özel bir firmada çalışmaktayım. Omzumdan ameliyat oldum. Bu 3 yıl içinde olduğum 4 nci omuz ameliyatım oluyor. Öğrenmek istediğim, bir yıl içerisinde iş yerine kaç gün gitmezsek işveren iş akdimiz fesh edebilir? Daha önce 1 yıl içerisinde 154 gün iş yerine gidilmez ise işveren iş akdi feshi yapabilir diye duymuştum. Bu doğru mudur?

EMRE

YANIT: 154 gün doğru değil. Çünkü işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işe devamsızlığı nedeniyle işverenin iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı: belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre belirlenen, iş kanunun 17 nci maddesindeki fesih bildirim sürelerini 6 hafta aşmasından sonra doğar. İşyerinizde 3 yıldan fazla süredir çalıştığınızı varsayarsak, 8 hafta fesih bildirim süreniz var. Hastalığınız veya devamsızlığınız nedeniyle bu süreyi 6 hafta aşan bir süre işe devamsızlığınız olması, işverene iş akdinizi bildirimsiz fesih hakkı verir. Özetle, hastalığınız nedeniyle bir yılda 98 günden fazla işe devamsızlığınız varsa, işveren iş akdinizi bildirimsiz olarak haklı nedenle fesih edebilir.

Bağ-Kur’lu babamdan yetim aylığı alabilir miyim?

SORU: Emekli Sandığından emekliyim. Mart ayında vefat eden eşimden Garanti Bankası emekli sandığından maaş bağlandı. 1992’de vefat eden Bağ-Kur emeklisi babamdan da maaş alabilir miyim?

YANIT: Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla beraber sonradan boşanmış veya dul kalmış olmasının yanı sıra sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmıyor, sosyal güvenlik kanunları kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor. Eşiniz vefat etmiş olsa da kendi çalışmanızdan dolayı Emekli Sandığı statüsünden emekli aylığı aldığınızdan, Bağ-Kur emeklisi olan vefat etmiş babanızdan yetim aylığı alamazsınız.

Çalışan emekli kıdem tazminatı alabilir mi?

SORU: Bir iş yerinde 30 senedir çalışmaktayım. 2012 yılında emekli oldum. Ve aynı iş yerinde altı senedir çalışmaktayım. Bu altı sene tazminatımı nasıl alabilirim?

YUSUF

YANIT: Çalışan emeklinin kıdem tazminatı almak için; işverenin iş akdini haksız yere fesih etmesi veya işçinin haklı bir nedenle iş akdini kendisinin fesih etmesi gerekiyor. Örneğin yıllık izin kullandırılmaması, ücretin yasada ve iş akdinde belirlenen usul ve esaslarda ödenmemesi, mobbing uygulaması(psikolojik taciz) vb. nedenler işçiye iş akdini haklı nedenle fesih hakkı verir. İş akdini haklı nedenle fesih eden emekli kıdem tazminatı alabilir. Ancak ortada haklı bir neden yokken kendi isteği ile işten ayrılan emekli tazminat alamaz.

Normal emeklilik yaşınız 51

SORU: 16 Eylül 1989 tarihinde sigorta girişim var. Prim günüm 3860. Emeklilik yaşım ve gerekli olan prim gün sayım hakkında bilgi verebilir misiniz?

YANIT: 16 Eylül 1989 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden normal emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 prim günü ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum tarihinizi belirtmemişsiniz. 5450 prim günüyle 51 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmaya hak kazanırsınız.

Ayrıca 15 yıl sigortalılık süreniz ve 3600 prim gününüz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de yaştan emekli olmanız da mümkün olabilir. Bu durumda emeklilik yaşınız, 3600 prim günü ile 55 yaşınızı doldurduğunuz/dolduracağınız tarih aralığına göre 56 ila 60 yaş arasında değişir. Tabi olduğunuz emeklilik yaşınızın tespiti için 3600 prim gününü tamamladığınız tarih ile doğum tarihi bilginiz gerekiyor.

42 gün borçlanmayla 1 yıl erken emekli olabilirsiniz

SORU: 1 Ocak 1968 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 4 Temmuz 1991. 2019 yılına kadar aktif çalıştım. Askerliğimi Kasım 1988-Mayıs 1990 arası 18 ay yaptım. Normal şartlarda ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanmasıyla emekliliğimi öne çekebilir miyim? Çekebilirsem ne kadar gün ödemem gerekir?

YANIT: 4 Temmuz 1991 sigorta başlangıcıyla, normal şartlarda 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 prim günü ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 5600 prim gününüz varsa, 53 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2021 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce yaptığınızdan, askerlik borçlanmasıyla emekliliğinizi öne çekebilirsiniz. 42 gün askerlik borçlanması yapmanız halinde, sigorta başlangıcınız 22 Mayıs 1991 tarihine geri gelir. Bu durumda emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabi olursunuz. 5525 prim gününüz varsa, 52 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2020 tarihinde (bir yıl erken) emekli olabilirsiniz.

1652 gün daha prim ödeyip 55 yaşı dolduracaksınız

SORU: Sigorta giriş tarihim 20 Eylül 1995 olup 4098 gün sigortam var. Acaba tam olarak ne zaman emekli olurum ve kaç günü doldurmam gerekli?

HALİL

YANIT: Doğum askerlik tarihiniz ve askerlik sürenizi bildirmemişsiniz. Sorunuzu verdiğiniz bilgilere göre cevaplandırıyoruz. 1652 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5750 güne tamamlayacağınız tarihte 55 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 55 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli maaşım kesilir mi?

SORU: 1980 doğumluyum. 2018 yılında 4250 prim günüyle, yüzde 43 oranında engelli raporu alıp vergi indiriminden yararlanarak emekli oldum. Şimdi çiftçilik yapmak için ziraat odasına kayıt yaptırırsam emekli maaşım kesilir mi?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden yaşlılık aylığı alanların 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlamaları bu aylıklarının kesilmesini gerektirmiyor.

Engellilere sağlanan özel emeklilik koşullarıyla bağlanan emekli aylığınız da yaşlılık aylığı olduğundan, çiftçilik yapmak için ziraat odasına kayıt yaptırmanız nedeniyle kesilmez. Bağ-Kur kapsamında çalışan emeklilerin emekli aylıklarından yapılan sosyal güvenlik destek primi kesintisi de 1 Mart 2016 tarihinden itibaren kaldırıldığından, emekli aylığınızdan kesinti de yapılmaz.

56 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 1 Ekim 1979 doğumluyum. 1 Ocak 1997’de sigorta başlangıcımla 6440 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

RAMAZAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz dahi, 56 yaşınızı dolduracağınız 1 Ekim 2035’de emekli olabilirsiniz.

Yaşınız dolana kadar sigortalı çalışabilirsiniz

SORU: 18 Şubat 1970 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1988. Özel bir bankada 3 Mayıs 1999 tarihinde çalışmaya başladım. 17 Ağustos 2015 tarihinde çalıştığım bankadan çıkartıldım. Daha önce çalıştığım kurumdan emekli olmayı hak ettim. Sigortalılık süremi doldurdum, yaşımı bekliyorum. Bankadan emekli maşımı almama mani olmadan ne kadar süre sigortalı çalışabilirim?

YANIT: Birden fazla sigortalılık kapsamında prim ödemesi olanlara, birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden, son 7 yıllık (2520 günlük) fiili hizmet süresi (prim günü) içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir.

An itibarıyla son 7 yıllık prim ödemeniz çalıştığınız bankanın emekli sandığı kapsamında. Buna göre, sigortalı çalışmanız 1259 günü aşmadığı sürece banka emekli sandığından emekli olursunuz. Sigorta başlangıç tarihinize göre, emeklilik için 50 ya da 51 yaş şartına tabi olmalısınız. Her iki durumda da yaşınızın dolmasına 1259 günden az süre kaldığından, yaşınız dolana kadar sigortalı olarak çalışabilirsiniz.

1225 gün daha prim ödeyip 56 yaşı dolduracaksınız

SORU: 14 Kasım 1973 doğumluyum. 1 Mayıs 1996’da sigortam başladı. Askerliğimi 2000 de kısa dönem yaptım. 58 yaşında veya daha erken emekli olmam için ne yapmalıyım? Görünen 5212 gün primim var. Ancak aynı aylarda iki yerden sigortalı olduğum için, SGK’ daki memur gerçekte 4600 gün net gibi kalıyor dedi.

HALİS

YANIT: SSK başlangıç tarihiniz 1 Mayıs 1996 ise, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 1225 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 14 Kasım 2029’da emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kur yetimlerine bağlanacak aylığın oranı

SORU: Babamdan Bağ-Kur maaşı almaktayım. Babam 6 Haziran 1990’da vefat etti. Vefatından iki yıl önce annemden boşanmıştı. O tarihte bana ve kardeşime maaş bağlandı. Erkek kardeşim 2 Şubat 2000 yılında üniversiteden mezun olduktan sonra maaşı kesildi. Fakat yüzde 25 olan maaş bağlanma oranım değişmedi. Benden başka maaş alan olmağı halde oranımı yükseltmemekte ısrar etmekteler, “hiçbir düzeltme yapılamaz” denilmekte. Bugün bu durum için dava açmaya yönlendik, sizce durumum nasıl düzeltilir ve yüzde kaç almalıyım?

YANIT: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun geçici 1. maddesinde, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanununa göre bağlanan veya hak kazanılan gelir ve aylıkların verilmesine devam edileceği, bu gelir ve aylıkların durum değişikliği nedeniyle artırılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında, 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmış.

Babanızdan 1 Ekim 2008 tarihinden önce bağlanan ve yine 1 Ekim 2008 tarihinden önce meydana gelen durum değişikliği (kardeşinizin aylıktan çıkması) nedeniyle (durum değişikliği 1 Ekim 2008 sonrası olsaydı da fark etmeyecekti) hakkınızda 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu hükümleri uygulanır.

1479 sayılı Bağ-Kur Kanununa göre de çocuklara bağlanacak aylığın oranı yüzde 25 olup, kardeşinizin aylıktan çıkması, bu oranın artırılmasını gerektirmiyor. Bu nedenle dava açsanız da sonuç alamazsınız.

60 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 1 Nisan 1984 doğumluyum. 1 Ağustos 2004 sigorta girişimle 3800 gün prim ödemem var. Emeklilik şartların nedir?

ŞEVKİ

YANIT: Priminizi 7000 güne(veya 4500 güne) tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Nisan 2044’de emekli olabilirsiniz.

Emekli ikramiyesi alamazsınız

SORU: Hocam merhabalar iyi çalışmalar.  Koalisyon Hükümeti'nin 1999 da açtığı ilk DMS sınavlarında kazanıp, 2000 Temmuz da DHMİ de Şoför Kadrosu ile göreve başladım. Ulaştırma Bakanlığı DHMİ deki Devlet Memurluğu görevimden (657), 2011 Nisan ayında on gün mazeretsiz göreve gitmemekten (MUSTAFİ) olarak ayrıldım. Tekrar dönüş için İdari Mahkeme de açtığım davada RED cevabı aldım. Açıktan atama için kurumuma dört-beş defa dilekçe verdim, reddedildi. Üst Mahkeme ye gitme umudum da kırılınca vazgeçtim mecburen. 2000 - 2011  yılları arasında kesintisiz onbir yıl görev yaptım. Bu çalıştığım süre için Kıdem Tazminatı veya başka bir hakkım var mıdır?

ÜNAL

YANIT: İşveren haklı olarak işinize son verdiğinden, maalesef memuriyet süreniz için emekli ikramiyesi alma hakkınız yok. 11 yıl memuriyet hizmetiniz olduğundan, sigortalı bir işte çalışarak 3040 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağınız tarihte 60 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olursunuz. Doldurmuyorsanız 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emekli kız çocuğu Bağ-Kur yetim aylığı alamaz

SORU: Sosyal sigortalardan maaş alıyorum. Emekliyim. Babam 1998 sonunda vefat etti. Bağ-Kur’dan emekliydi. Annem maaşını aldı. Annem 2018'in sonunda vefat etti. Ben boşanmış bir kadın olduğumdan, babamın maaşını alabilir miyim?

YANIT: Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla beraber sonradan boşanmış veya dul kalmış olmasının yanı sıra sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmıyor, sosyal güvenlik kanunları kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor. Kendi çalışmanızdan dolayı SSK statüsünden emekli aylığı aldığınızdan, boşanmış olsanız da Bağ-Kur emeklisi olan vefat etmiş babanızdan yetim aylığı alamazsınız.

Askerliğinizin 320 gününü borçlanmanız gerek

SORU: 5 Mayıs 1966 doğumluyum. SSK giriş tarihim 4 Nisan 1995 olup 5365 gün prim ödemem var. 1986-1987 arasında 18 ay askerlik yaptım. Askerliğimin ne kadarını ödersem hangi tarihte emekli olurum?

ORHAN

YANIT: Askerlik sürenizin 320 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve borçlanmayla prim şartını sağlamış olacağınızdan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 5 Mayıs 2020’de emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kur, emekliye yetim aylığı bağlamaz

SORU: Annem 4/a (SSK) emeklisidir. Eşinden ayrılmıştır. Dedem Bağ-Kur emeklisi olup vefat etmiştir. Anneme kendi maaşı ile birlikte dedemden maaş bağlatılabilir mi?

YANIT: Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için evli olmaması, evli olmakla beraber sonradan boşanmış veya dul kalmış olmasının yanı sıra sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmıyor, sosyal güvenlik kanunları kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor. Anneniz eşinden ayrılmış olsa da kendi çalışmasından dolayı SSK statüsünden emekli aylığı aldığından, Bağ-Kur emeklisi olan vefat etmiş dedenizden yetim aylığı alamaz.

Eşiniz doğumunu borçlanıp ayrıca da 1380 gün prim ödeyecek

SORU: Eşim 15 Ağustos 1963 doğumlu eşimin sigorta girişi 1 Ocak 1979 olup 1982 yılına kadar 150 gün prim ödemesi var. 2014’den beri Ek5 kapsamında prim yatırıyor. Şimdi 1500 günü oldu. Bir tane de 1993 doğumlu oğlumuz var. Doğumu borçlanması da yaparsa eşim ne zaman emekli olur?

NİHAT

YANIT: Ek madde 5 kapsamında ödenen primler SSK’ya sayılıyor. Eşiniz 8 Eylül 1999 itibariyle 18 yıldan fazla süredir sigortalı olduğundan, eski yasa kapsamında emekli olacak. Eski yasaya göre, SSK’da yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi. Eşiniz doğumunu borçlanarak 720 gün kazanabilir. Borçlanmadan sonra 1380 gün daha prim ödeyerek toplam priminiz 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Asıl olan kişinin kendi statüsünden sağlık yardımı alması

SORU: Özel bir bankanın emekli müdürüyüm. Emekli maaşımı ve sağlık yardımını bankanın sandığından ben ve kızım (yüzde 83 engelli, bekâr ve çalışmıyor) almaktaydık. Eşim SSK emeklisi olup vefat etti. Rahmetliden kızıma 500 TL maaş bağlandı. Bankamızın sandığı kızımın aldığı ölüm aylığını kendi tüzüğü mucibi aylık maaş gibi kabul etmekte ve sağlık yardımını kesmekte olup, bundan sonra SGK’dan sağlık yardımı alacağımızı söylemektedir. Biz ise bankanın sağlık yardımından istifade etmek istiyoruz. Banka sandığının tezi doğru mudur? Doğruysa banka sandığından istifade etmek için ne yapabiliriz?

YANIT: Asıl olan kişinin kendi sigortalılık statüsüne bağlı olarak sağlık yardımı almasıdır. Kişiler sigortalı veya emekli olmaları ya da dul/yetim aylığı almaları halinde, bakmakla yükümlü olunan kişi olarak değil, kendi statüleri üzerinden sağlık yardımı alırlar.

Kızınız, eşinizin sağlığında sizin bakmakla yükümlü olduğunuz kişi olarak banka sandığından sağlık yardımı almış. Şimdi annesinden bağlanan ölüm (yetim) aylığından dolayı genel sağlık sigortalısı sayılıyor ve sağlık yardımını SGK üzerinden alması gerekiyor. Yani bankanın tezi doğru. Banka sandığından sağlık yardımı alması ancak annesinden bağlanan aylığın kestirilmesi ile mümkün olabilir.

Emekli maaşımı nasıl yükseltebilirim?

SORU: 2012 yılında 5866 gün olarak SSK’dan prim günümü doldurdum. Yaşım 50, 3 yıl daha var emekli olmama. Hafta sonu bir restoranda müzisyenlik yapıyorum. Emekli maaşımı, puantaj 7’den nasıl yükseltebilirim? Haftada sadece cumartesi geceleri müzik yapıyorum, bazen cuma gece de oluyor.

YANIT: Emekli aylığı hesabında iki temel parametre esas alınıyor. Bunlardan biri, üzerinden prim ödenen prime esas kazanç tutarlarına göre hesaplanan ortalama kazanç tutarı, diğeri ise toplam prim gün sayısına göre hesaplanan aylık bağlama oranı. Bu bağlamda ne kadar yüksek kazanç üzerinden ne kadar fazla süre prim ödenirse emekli aylığı da o nispette yüksek oluyor. Ancak bu denklemde, prime esas kazancın emekli aylığına etkisi prim gün sayısından daha fazla oluyor.

Ayrıca sizin gibi 2000 öncesi sigortalı olanların emekli aylıkları; 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası prim günleri için hesaplanacak üç ayrı kısmi aylık toplamından oluşuyor. Bu üç dönemin de ortalama kazanç hesapları ile aylık bağlama oranları farklı. Bu nedenle primlerin ödendiği dönemler de emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor.

Emekliliğinize kalan süreçte ödenecek primlerin emekli aylığınızda sağlayacağı artış, üzerinden prim ödenecek kazancın yüksekliğine ve prim ödeme süresine göre değişir. Zira bundan sonra ödenecek primler, Ekim 2008 sonrası kısmi aylığınızı etkileyecek. Bu dönemde ödenecek primlerin emekli aylığına olumlu yansıması, bu dönemin kazanç ortalamasını yukarı çektiği ölçüde olacaktır.

Eylül 2020’de emekli olacaksınız

SORU: 2 Eylül 1970 doğumluyum. 1 Mayıs 1987 sigorta girişimle 8400 civarında prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Halen asgari ücretle çalışmaktayım.

MUSTAFA

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 2 Eylül 2020’de emekli olabilirsiniz. 2000’den önceki prim ödeme gün sayınız fazlaysa(sorunuzdan fazla olduğu anlaşılıyor) asgari ücretten prim ödeme emekli aylığınızda az da olsa düşmeye yol açar. Emekli aylığınızı artırmak için prime esas kazancın üst sınırdan veya üst sınırına yakın bir kazanç tutarı üstünden prim ödemelisiniz.

Sosyal güvencesi olması için ne yapalım?

SORU: Arkadaşımın erkek çocuğu öğrenci, 26 yaşında. Hiçbir sosyal güvencesi yok. Bir yerde sigortasız çalışıyor. Bu çocuğa sosyal güvencesi olması için ne yapalım? Yeşil kart alabilir mi?

YANIT: Sosyal güvence olarak sanırım sağlık güvencesinden söz ediyorsunuz. Arkadaşınızın çocuğu şu anda zaten zorunlu genel sağlık sigortalısı sayılıyor ve 25 yaşını doldurduğu tarihten itibaren de prim borcu birikiyor olmalı. Önceliği sigortasız çalıştığı işyerinde sigortalı olmayı sağlaması ya da sigortalı bir iş bulması olmalı. Bunun mümkün olmaması halinde, gelir testine başvurabilir. Gelir testi sonucu, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az çıkarsa primleri devlet tarafından karşılanmak üzere, sizin deyiminizle yeşil kartlı olarak sağlık yardımı alabilir. Gelir tutarı asgari ücretin üçte birinden fazla çıkarsa, aylık asgari ücretin yüzde 3’ü (bugün için 76,75 TL) genel sağlık sigortası (GSS) primi ödeyerek sağlık yardımı alabilir.

Prime esas kazancın üst sınırından prim ödemelisiniz

SORU: 9 Nisan 1974 doğumluyum. SSK başlangıcım 1 Ocak 1990 olup SSK’ya 6116 gün prim ödemem var. 1995 yılında askere gittim ve 15 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim? Ve emeklilikte maaşımı arttırmak için ne yapmam lazım?

MUHAMMET

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5525 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 52 yaşınızı dolduracağınız 9 Nisan 2026’da emekli olabilirsiniz. Emekli aylığını üstünden prim hesaplanan kazanç tutarı ile prim ödeme gün sayısı belirlediğinden, emekli aylığınızı artırmak için; emekli olacağınız tarihe kadar prime esas kazancın üst sınırından(üst sınır bugün için 19,188.- liradır) prim ödemelisiniz.

Annenizden de aylık alabilirsiniz

SORU: 65 yaşında SSK emeklisi ve boşanmış bir kadınım. 1996 yılında emekli oldum ve çalışmıyorum. Emekli Sandığı öğretmen emeklisi olan annem ise 1978 yılında emekli olup, bir ay önce vefat etti. Bu durumda annemden ölüm aylığı (sanırım ismi bu) alma hakkım olup olmadığı konusunda beni bilgilendirebilirseniz çok sevinirim. Böyle bir hakkım varsa hangi adrese başvurmam gerekir?

YANIT: Öncelikle başınız sağ olsun. Emekli Sandığından, Emekli Sandığı iştirakçisi ya da emeklisi olan kız çocuğuna aylık bağlanmıyor. Emekli Sandığı iştirakçisi ya da emeklisi olmayan kız çocuğuna ise evli olmaması koşuluyla, SSK veya Bağ-Kur kapsamında çalışan ya da emekli olsa da yetim aylığı bağlanıyor.

Bu bağlamda, eşinizden boşanmış ve SSK emeklisi olduğunuzdan, Emekli Sandığı emeklisi olan annenizden ölüm (yetim) aylığı alma hakkınız var. Annenizden aylık bağlanacak tek hak sahibi iseniz, annenizin emekli aylığının yüzde 50’si bağlanır. Yetim aylığı bağlanması için SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına yazılı olarak başvurmanız gerekiyor.

60 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 25 Mayıs 1979 doğumluyum.1997 yılında staj dolayısıyla çalıştığım yerden sigorta başlangıcım var. Sonrasında 2004-2006  askerlik yaptım. 2007 yılından itibaren de SSK’ya sürekli prim ödemem bulunmakta. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

HALİL

YANIT: Staj sigortasında emeklilik prim ödenmediğinden, sigorta başlangıcı sayılmıyor. 2007 başlangıcınıza göre, emekli olmak için; 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam priminizi 7000 güne(veya 4500 güne) tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 25 Mayıs 2039’da emekli olabilirsiniz.

Yedek subaylık emeklilik yaşını geri çeker mi?

SORU: 22 Şubat 1971 doğumluyum. SSK başlangıcım 1 Temmuz 1987 olup, SSK primim 7052 gün. Yedek subaylıktan kaynaklı Emekli Sandığı primim 450 gündür (hizmet birleştirmesi yapılmıştır). Yedek subaylık başlangıç tarihi 21 Temmuz 1996, bitiş tarihi ise 21 Kasım 1997'dir. Normal koşullarda 50 yaşında emekli oluyorum. Ancak yedek subay askerlik hizmetinin emeklilik yaşını geriye çektiğini okumuştum. Bu koşullarda ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: Yedek subaylık hizmet süresinin dörtte biri kadar, fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süresine hak kazanılır. Hizmet süresine eklenen bu FHZ süresi, sigorta başlangıcını farazi olarak eklenen süre kadar geri götürür. Bir gün bile emeklilik şartlarını değiştirebildiğinden, 23 Mayıs 2002 tarihinden önce yapılan yedek subaylık nedeniyle hak kazanılan FHZ süresi de emeklilik şartlarını değiştirebiliyor. Ancak sizin hak kazanmış olduğunuz 90 günlük FHZ süresi, sigorta başlangıcınızı 90 gün geri götürse de emeklilik yaş kademenizi değiştirmiyor. Bu nedenle de 50 yaşınızı dolduracağınız 22 Şubat 2021 tarihinde emekli olabilirsiniz.

60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 29 Eylül 1979 doğumluyum. SGK başlangıcım Aralık 2006’dır. Bugüne kadar 3000 gün prim ödemem oldu. Askerliğimi 2008’de yaptım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

KORAY

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam priminizi 7000 güne(veya 4500 güne) tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 29 Eylül 2039’da emekli olabilirsiniz.

Kıdem tazminatı fonu için şimdilik endişeye gerek yok

SORU: 1997 Şubat ayından itibaren aynı işyerinde çalışmaktayım. 2020 Nisan ayı için emeklilik dilekçemi işyerime verdim. Sizin de bildiğiniz gibi hükümet kıdem tazminatı için bir fon oluşturmak istiyor. Eğer böyle bir oluşum gerçekleşirse beni de etkiler mi, tazminatımı topluca alabilir miyim? Sizce 2020 Nisan’ına kadar beklemem bir sıkıntı yaratır mı yoksa yeni bir dilekçe yazıp bu yıl içinde mi çıkışımı yapayım?

YANIT: 2020 yılında emeklilik nedeniyle işten ayrılmak için bugünden verdiğiniz dilekçenin hiçbir önemi yok. Ayrıca kıdem tazminatı ile ilgili olarak şimdiden endişe etmenize de gerek yok.

Kıdem Tazminatı Fonu kurulmasına ilişkin olarak ortada henüz yasa tasarısı bile yok. Önce tarafların üzerinde uzlaşacağı bir yasa tasarısı hazırlanacak. Mevcut durumda tarafların uzlaşması zor gözüküyor. Diyelim ki uzlaştılar, tasarı TBMM komisyonlarında görüşülecek ve sonra TBMM Genel Kuruluna gelecek. Genel Kurulda kabul edilip, onay için Cumhurbaşkanlığına gönderilecek. Cumhurbaşkanı onaylayıp Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek. Yani kıdem tazminatı fonu yürürlüğe girmeden önce karar vermek için zamanınız olacak.

Ayrıca kıdem tazminatına ilişkin yapılması düşünülen değişiklikte, yeni sistemin düzenlemenin yasalaşacağı tarihten sonrası için geçerli olması ve kazanılmış hakların korunması öngörülüyor. Mevcut çalışanlar için öngörülen seçeneklerden biri de eski sistemde devam edebilmelerinin mümkün olması.

Buna göre, çalışanlar eski (mevcut) sistemde devam edebilecek, kıdem tazminatına hak kazanma şartlarının gerçekleşmesine bağlı olarak da örneğin emekli olduklarında kıdem tazminatlarını alabilecekler. Ya da Fonun yürürlüğe gireceği tarih itibarıyla birikmiş kıdem tazminatları mevcut kıdem tazminatına hak kazanma şartları sağlandığında işveren tarafından, fon dönemine ilişkin tazminatlar ise yeni şartlara göre fondan ödenecek.

Kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz

SORU: 2 Ocak 1980 doğumlu bayanım. İlk SSK girişim stajdan dolayı 15 Eylül 1997’de. 1 Şubat 1999’dan itibaren adıma prim ödenmeye başlandı. Hala sigortalı olarak çalışmaktayım. 4.500 gün prim ödemem mevcut. 3.600 günden kıdem tazminatı almaya hak kazanıyor muyum? Ve ne zaman emekli olurum?

BERNA

YANIT: 15 yıldan fazla sigortalılık süreniz ve 3600 günden fazla prim ödemeniz olduğundan işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 1475 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağız 2 Ocak 2035’de emekli olabilirsiniz.

Yaşınızı beklerken çalışmamalısınız

SORU: 26 yıllık Emekli Sandığı çalışanı pratisyen doktorum. Emekliliğim yaşa bağlı olarak 2021 Mart ayı olarak gözüküyor. İstifa edip işten ayrılırsam Emekli Sandığından emekli olur muyum? Ayrıca emekliliğime 1,5 yıl kala çalışsam, gene Emekli Sandığından emekli olabiliyor muyum?

YANIT: Hizmet sürenizi tamamlamış olduğunuzdan, ister hemen ister yaşınızı doldurmaya 1,5 yıl kala emeklilik yaşınızı beklemek üzere istifa edin, yaşınız dolduğunda Emekli Sandığı statüsünden emekli olursunuz.

Ancak istifa sonrası yaşınızın dolmasını beklerken 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmamalısınız. Çalışmanız halinde, bu süre 3,5 yıldan az olacağından yine Emekli Sandığından emekli olursunuz. Ancak SGK, Emekli Sandığı Kanununa göre tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli aylığı bağlanmış olan tabip ve diş tabiplerine yapılan ilave ödemeden yararlandırmaz.

Zira SGK, Emekli Sandığı sonrası 4/a veya 4/b kapsamında çalışması olan doktorlara, birleştirilen hizmet süreleri üzerinden 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında emekli aylığı bağlanmış olsa da son olarak tabip/uzman tabip kadrosunda görev yapmakta iken emekliye ayrılmayıp, 4/a veya 4/b kapsamında sigortalı olarak görev yapmakta iken emekliye ayrılmış oldukları gerekçesiyle ilave ödeme yapmıyor.

Babanız askerliğini borçlanıp 1220 günde prim ödeyecek

SORU: 1 Temmuz 1963 doğumlu babanım SSK girişi 1 Ocak 1989 olup SSK’ya 860 gün, Bağ-Kura da 980 gün prim ödemesi var. Şu an SSK’lı olarak çalışıyor. Askerliğini borçlanırsa ne zaman emekli olabilir?

BEKİR

YANIT: Babanız SSK’da yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. Askerlik süresini(18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, ayrıca sigortalı çalışmasıyla 1220 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşını dolduracağı 1 Temmuz 2023’de emekli olabilir.

Askerlik borçlanması emeklilik yaşımı geri çeker mi?

SORU: 17 Aralık 1986 doğumluyum. 30 Kasım 2011 tarihinde askerliğim yedek subay olarak başladı (12 ay) ve 30 Kasım 2012 tarihinde terhis oldum. 19 Şubat 2013 tarihinde sigortalı olarak işe başladım ve kesintisiz olarak aynı işyerinde çalışmaya devam ettim. Askerlik borçlanması yapmasam kaç yaşında emekli olacağım? Askerlik borçlanması yaparak emeklilik tarihimi ve yaşımı erkene çekebilir miyim? Erkene çekecekse, 3 ay boyunca acemilik döneminde Emekli Sandığına prim yatmadığı için kaç gün askerlik borçlanması yapsam yeterli olacak? Yedek subaylığın son 9 ayı boyunca Emekli Sandığına yatan primleri SGK'ma nasıl işletebilirim?

YANIT: Askerlik borçlanması, ilk defa 30 Nisan 2008 tarihinden sonra sigortalı olanların emeklilik yaşını bazı istisnai durumlar haricinde etkilemiyor. Zira bu tarihten sonra sigortalı olanlar için sigortalılık süresi şartı kaldırıldı. Emeklilik için sadece prim günü ve yaş şartı aranıyor. Ancak 4/a (SSK) sigortalıları açısından, ilk defa sigortalı olunan tarihten önce yapılan askerlikle ilgili borçlanmanın, sigorta başlangıcını 1 Mayıs 2008 öncesine götürmesi halinde 4500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 60 yaş şartlarıyla emekli olmak mümkün olabiliyor.

Bu bağlamda, üç aylık yedek subay okulu dönemini borçlanmanız, emeklilik şartlarınızı değiştirmiyor. 4/a statüsünden emeklilik için 7200 prim günü şartına tabisiniz. 7200 prim gününü 1 Ocak 2036 tarihine kadar tamamlamanız halinde, 60 yaşınızı dolduracağınız 17 Aralık 2046 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız. 7200 prim gününü 1 Ocak 2036 ila 31 Aralık 2037 tarihleri arasında tamamlamanız durumunda ise emeklilik yaşınız 61 olur. Ayrıca 4900 prim günüyle 63 yaşınızı doldurduğunuzda yaştan emekli olma hakkınız da var.

Yedek subaylık dönemine ilişkin Emekli Sandığına tabi hizmet süreniz için bir şey yapmanız gerekmiyor. Emekli Sandığına tabi hizmet süreniz SGK tarafından diğer hizmetlerinizle birleştirilir.

60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1 Ocak 1963 doğumluyum. Sigorta girişim 4 Mart 1982 olup 2060 gün prim ödemem var. Halen sigortam devam ediyor. Askerliğimi borçlanmadım. Ne zaman emekli olabilirim?

LEVENT

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi(18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp ayrıca da 1000 gün prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2023’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca askerliğinizi borçlanıp, ayrıca da 2475 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5075 güne tamamlayacağınız tarihte se emekli olmanızda mümkün.

Primlerimi iade alabilir miyim?

SORU: 20 Nisan 1971 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 4 Ekim 1990. Emeklilik için 47 yaş şartına tabiyim. Şu anda 1400 prim günüm var. Emekli olamıyorum ama SSK prim iadesinden faydalanabilir miyim ve ne kadar ödeme alabilirim?

YANIT: Yaşlılık toptan ödemesi, sizin deyiminizle prim iadesi, yaş şartını (kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş) doldurduğu halde malullük ve yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılara yapılıyor.

Buna göre, ancak 58 yaşınızı dolduracağınız 20 Nisan 2029 tarihinden sonra yazılı talepte bulunmanız halinde, sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerini (primlerin yüzde 20’li kısmını), toptan ödeme şeklinde geri alabilirsiniz. 1 Ekim 2008 tarihinden önce ödenen primler için 1 Ekim 2008 tarihine kadar faiz hesaplanmaz. 1 Ekim 2008’den talep tarihine kadar geçen yıllar için güncelleme yapılarak ödenir.

Sadece 3600 gün emekli etmez

SORU: 6 Temmuz 1980 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 15 Şubat 1998 olup SSK’ya 3299 gün prim ödemem var. Askerlik borçlanmasını ödersem, 3600 günden emekli olabilir miyim?

TAYFUN

YANIT: 3600 günle emekli olma hakkınız var. Ancak sadece 3600 günle emekli olamazsınız. Çünkü yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 301 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 6 Temmuz 2040’da emekli olabilirsiniz.

SSK’lı çalışan vazife malulü GSS primlerini geri alabilir mi?

SORU: 1993 yılında Güneydoğu'da askerken yaralanıp gazi oldum. 5434/45 sayılı Kanundan malulen emekli oldum. Şu anda da özel sektörde SSK'lı olarak çalışıyorum. Malulen emekli olduğum için sağlık hizmetlerini Emekli Sandığından alıyorum. Çalıştığım işyeri, benim adıma SSK'ya GSS primi ödüyor. Bu GSS primini Devletten geri istesem alabilir miyim? Memur olarak çalışan gazi arkadaşlarım, son 5 yılda ödenen GSS primlerini geri aldılar. SSK'lı çalışanlar da alabilir mi?

YANIT: Verdiğiniz bilgilerden, tarafınıza 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre vazife malullüğü aylığı bağlandığı anlaşılıyor. 5510 sayılı Kanunun 5/c maddesine göre, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanlardan 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır. Bu kişiler isterlerse uzun vadeli sigorta kollarına tabi olabilirler. Ancak bu kişilerden ayrıca genel sağlık sigortası (GSS) prim alınmaz.

5510 sayılı Kanunun 89. maddesine göre de yanlış veya yersiz alınmış olduğu tespit edilen primler, alındıkları tarihten itibaren on yıl geçmemiş ise, işverenlere ve sigortalılara hisseleri oranında kanuni faizi ile birlikte geri verilir. Buna göre, başvurmanız halinde, ücretinizden kesilen yüzde 5 oranındaki GSS primi size, yüzde 7.5 oranındaki işveren hissesi ise işvereninize kanuni faizi ile birlikte iade edilir.

Babam 3600 günle emekli olabilir mi?

SORU: 20 Mart 1966 doğumlu babamın ilk SSK girişi 1 Temmuz 1985’de yapılmış. Şu anda 2975 gün prim ödemesi var. 3600 günü doldurulduğu zaman emeklilik için başvuru yapabilir miyiz?

MUZAFFER

YANIT: Yapamazsınız. Çünkü babanız emekli olmak için, 625 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacak ve 60 yaşını da dolduracak. Dolayısıyla 60 yaşını dolduracağı 20 Mart 2026’da emeklilik başvurusu yapabilir.

Emekli maaşındaki azalmanın nedeni katılım payı olabilir

SORU: 1'in 4'ünden emekliyim. Haziran maaşımda 62 TL azalma oldu. Sebebi ne olabilir?

YANIT: Normal şartlarda emekli maaşında azalma söz konusu olmaz. Ancak sağlık hizmetlerinden yararlananlardan, muayene katılım payı ve ilaç katılım payı adı altında ücret alınıyor. Emeklilerin katılım payı, emekli maaşlarından kesiliyor. Emekli maaşınızdaki azalmanın nedeni katılım payı kesintisi olabilir. E-devlet üzerinden muayene katılım payı sorgulaması yaparak, emekli maaşınızdaki azalmanın nedeninin katılım payı olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Şayet söz konusu tutar katılım payı kesintisi değilse, SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’na yazılı olarak başvurarak, emekli maaşınızdaki azalmanın nedenini sorabilirsiniz.

Başlangıçtan sonraki askerlik emeklilik şartlarını değiştirmez

SORU: 1 Ocak 1971 doğumluyum. 23 Mart 1989 olan SSK başlangıcımla 9100 gün prim ödemem var. 1991 askere gittim. 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum?

RÜSTEM

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 51 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2022’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıcından sonra olduğundan, borçlanma emeklilik şartlarını değiştirmez, sadece primi artırır. Priminiz de yeterli olduğundan, askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.

3 ay askerlik borçlanması emekli olacağınız yaşı 53’e düşürür

SORU: 23 Haziran 1971 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 20 Şubat 1993 olup işten ayrıldığım 31 Aralık 2013’e kadar 7459 gün prim ödemem var. 1991 yılında 15 ay askerlik yaptım. Askerlik dâhil ne kadar ödeme yapabilirim? Ve ne zaman emekli olabilirim?

SEDAT

YANIT: Askerliğinizin 3 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz dahi, 53 yaşınızı dolduracağınız 23 Haziran 2024’de emekli olabilirsiniz.

Doğum süreleri sigortalılık süresine sayılır mı?

SORU: SSK girişim 9 Mart 2000. Bu tarihten 1 Haziran 2018’e kadar değişik işyerlerinde SSK’lı olarak çalıştım. 1 Haziran 2018 - 10 Ocak 2019 arasında Bağ-Kur'a prim yatırdım. Toplam prim günüm ne kadar, ne zaman ve hangi koşullarda emekli olabilirim? 6 Haziran 2002 küçük kızımın, 28 Ağustos 1998 büyük kızımın doğumu. Bu doğum süreleri sigortalılık süreme sayılır mı?

YANIT: 4/b (Bağ-Kur) kapsamındaki prim gün sayınız 220 gün. 4/a (SSK) kapsamındaki çalışma döneminizde farklı işyerlerinde çalışmışsınız, bu arada bir de doğum yapmışsınız. Bu çalışmalar ve doğum sırasında boşluklarınızın olması muhtemel. Bu nedenle 4/a kapsamındaki prim gününüzü bilemem. Ancak e-devlet üzerinden prim gün sayınızı öğrenebilirsiniz.

4/a statüsünden emeklilik için 7000 prim günüyle 58 yaş ya da 4500 prim günü, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaş şartlarını sağlamanız gerekiyor. Doğum tarihinizi belirtmemişsiniz. 58 yaşınızı, 25 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı 9 Mart 2025 tarihinden sonra dolduruyorsanız, 4500 prim günüyle 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a statüsünden emekli olabilirsiniz.

Doğum süreleri sigortalılık sürenize sayılmaz. Ancak eksik prim gününüz varsa, 6 Haziran 2002 doğumlu kızınız için doğum tarihinden itibaren iki yıl içinde kalan çalışmadığınız (prim ödenmemiş) süreleri borçlanarak prim günü kazanabilirsiniz. Ayrıca bu kızınızın doğumunda çalışıyor idiyseniz, doğumdan önce kullandığınız ücretsiz doğum izni süresini de borçlanabilirsiniz. İlk doğum, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce gerçekleştiğinden ilk kızınız için doğum borçlanması yapamazsınız.

Vergi indirim belgesi nereden ve nasıl alınır?

SORU: 22 Ekim 1973 doğumluyum. 25 Eylül 1994’de sigortaya girişim var. 7250 gün prim yatmış gözüküyor. Şu anda çalışmıyorum. Yüzde 42 engelli raporu aldım. Vergi indiriminden faydalanıp emekli olabilir miyim? Bunun için ne yapmam gerekiyor, rapordan önce ne kadar zaman çalışıyor olmalıyım?

YANIT: Sigortalılık süreniz 17 yıldan, priminiz de 3920 günden fazla olduğundan, vergi indirimi alırsanız, emekli olabilirsiniz. Rapordan önce belli bir süre çalışmış olma şartı aranmıyor. Ancak çalışmayan engelliler vergi indirimi için başvuramıyorlar. Başvuru için çalışıyor olmak gerekiyor. Bu nedenle vergi indirimi başvurusundan önce çalışmaya başlamalısınız.

Vergi indirim hakkı için dilekçe, fotoğraf, nüfus cüzdan örneği, rapor ve çalıştığınız işyerinden alacağınız çalıştığınıza dair belge ile bulunduğunuz yerdeki defterdarlık gelir müdürlüğüne veya vergi dairesi müdürlüğüne ya da mal müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor.

1200 gün daha prim ödeyip 20 yılı dolduracaksınız

SORU: 1965 doğumlu bayanım. Ocak 2006’den bugüne 3200 gün prim ödemem var. Yüzde 55 engelli raporum var. En kolay yolla nasıl emekli olabilirim?

SAMİ

YANIT: Maliyeden vergi indirim hakkı da almanız halinde, engelli hakkıyla emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. 1200 gün daha prim ödeyerek, toplam priminizi 4400 güne tamamlamanız şartıyla, 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz.

Emekli Sandığında prim günü şartınız artar

SORU: 8 Nisan 1984 doğumluyum. SSK giriş tarihim 22 Eylül 2002. Toplam 3679 gün prim ödemem ve 2010 yılında 6 ay askerliğim var. Şu an 4/B (SSK)’lı olarak çalışıyorum. Emeklilik şartlarım nedir? Bugün 4/A (Emekli Sandığı)’na geçersem emeklilik şartlarım nasıl değişir?

YANIT: Çalışma ve sigortalılık statünüzle ilgili olarak verdiğiniz bilgiye göre, sanırım 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi kapsamında, 5510 sayılı Kanunun 4/a maddesine göre SSK’lı olarak çalışıyorsunuz. Ve 657 sayılı Kanunun 4/A maddesi kapsamında, 5510 sayılı Kanunun 4/c maddesine göre Emekli Sandığına tabi çalışmaya geçmeniz halinde emeklilik şartlarınızın nasıl değişeceğini soruyorsunuz.

4/a (SSK) statüsünden, en az 4500 gün prim ödemiş olmak koşuluyla, 60 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Emekli Sandığı statüsünden emeklilik için ise 25 tam yıl (9000 gün) prim günüyle 60 yaşınızı doldurmanız gerekiyor. Buna göre, 4/a statüsünden daha az prim günüyle emekli olmanız mümkün.

İki ay askerlik borçlanması yaşı 53’e düşürür

SORU: 5 Ekim 1968 doğumluyum. Bağ-Kur girişim 25 Ağustos 1989, terk tarihim 31 Aralık 1998, tekrar girişim 24 Aralık 2004 olup halen Bağ-Kura prim ödemeye devam ediyorum. Askerliğimi de 1988-1989 arasında yaptım. Emekli olabilmem için durumum nedir?

ADNAN

YANIT: Askerliğinizin 2 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 795 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 5 Ekim 2021’de emekli olabilirsiniz.

Yetim aylığı için asli şart evli olmamak

SORU: Emekli Sandığı emeklisi bayanım. Evliyim. Eşim sağ ve o da Emekli Sandığı emeklisi. Rahmetli babamdan kalan Bağ-Kur maaşını alabilir miyim?

YANIT: Eş sağ iken yetim aylığı bağlanmıyor. Kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için aranan asli şart, kendisinden aylık bağlanacak anne ve/veya babanın ölüm tarihinde evli olmamaktır. Anne ve/veya babanın ölüm tarihinde evli olmaları nedeniyle aylık bağlanmamış olan kız çocukları, daha sonra boşanmaları veya dul kalmaları halinde, diğer şartları da sağlamalarına bağlı olarak yetim aylığına hak kazanabilmektedirler.

Bağ-Kur sigortalısının kız çocuğuna yetim aylığı bağlanabilmesi için ise evli olmaması, evli olmakla beraber sonradan boşanmış veya dul kalmış olmasının yanı sıra sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmıyor, sosyal güvenlik kanunları kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almıyor olması gerekiyor. Allah gecinden versin eşiniz vefat ettikten sonra dahi, kendi çalışmanızdan dolayı emekli aylığı aldığınızdan, Bağ-Kur emeklisi olan babanızdan aylık bağlanmaz.

60 yaşı doldurmanız gerekiyor

SORU: 2 Nisan 1961 doğumluyum. SSK girişim 18 Temmuz 2000’de olup 2568 gün prim ödemem var. 18 ay askerliğimi borçlanıp birazda çalışarak prim ödeyerek primimi 3600 güne tamamlayarak, emekli olmak istiyorum. Ancak kimi 15 yıl prim ödenecek diyor? Kimi 60 yaş diyor. Acaba askerlik borçlanması 60 yaşı düşürebilir mi? 60 yaşın bir formülü var mı? Bir daha atmış yaşı bitirip 61'den gün mü almak gerekiyor?

TALAT

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için: 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi borçlanıp ayrıca 492 günde prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınıza dolduracağınız 2 Nisan 2021’de emekli olabilirsiniz

Engelli hakkıyla emeklilik için ne zaman başvurmalıyım?

SORU: 3 Mart 1975 doğumluyum. 20 Haziran 2003 tarihinde Bağ-Kur kaydım var. Prim ödemem aralıksız devam ediyor. Yüzde 54 engelli raporum var. Engelli erken emekliliği için 28/5 maddeye göre ne zaman müracaat etmem gerekiyor? Tekrar rapor almam gerekiyor mu, raporum süreklidir. Gerekli şartlar nelerdir?

YANIT: SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranınızın yüzde 50 ile yüzde 59 arasında olduğu kabul edilirse, prim gününüz yeterli olduğundan, 16 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı 20 Haziran 2019 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranınızın yüzde 40 ila yüzde 49 arasında olduğu kabul edilirse, prim gününüz yeterli olmakla birlikte, 18 yıllık sigortalılık süresini dolduracağınız 20 Haziran 2021 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Çalışma gücü kaybı oranı SGK sağlık kurulunca tespit ediliyor ve bu tespitte genel olarak talep tarihinden önceki 6 ay içerisinde SGK’ca yetkilendirilmiş hastanelerce düzenlenmiş sağlık kurulu raporları dikkate alınıyor. Yapılacak değerlendirme sonucu gerekli görülmesi halinde, Kurulca yeniden muayene istenilebiliyor. Bu bağlamda, 16 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı 20 Haziran 2019 tarihinden sonra, tahsis talep dilekçesi ve mevcut raporunuzla yaşlılık sigortası yönünden çalışma gücü kaybı oranınızın tespiti için başvurabilirsiniz.

Askerlik borçlanması emeklilik yaşınızı değiştirmez

SORU: 20 Kasım 1977 doğumluyum. Şubat 1999’da 18 ay askerlik yaptım. 2000’den buyana  memurum. Askerliğin ne kadarını borclanrısam.58 yaşında emekli olurum?

NİHAT

YANIT: Emekli Sandığı'nda emekli olmak için: 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Askerlik sürenizi borçlanmanız emeklilik yaşınızı değiştirmez. Dolayısıyla askerlik borçlanmasıyla yaşı 58’e düşüremezsiniz.

Çalışmaya devam edersem aylığım düşer mi?

SORU: 10 Mayıs 1971 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 10 Haziran 1996. 5839 gün prim ödemem var. SGK’nın sitesine göre bağlanacak aylığım bugün itibarıyla 1.321,80 lira. Emeklilik şartım 56 yaş, 25 yıl ve 5825 gün prim ödemesi. Bu durumda ben yaşımın dolmasını çalışarak beklersem bağlanacak maaşta düşüş olur mu?

YANIT: Hesaplanan emekli aylığınız 2000 öncesi, 2000-Ekim 2008 arası ve Ekim 2008 sonrası prim günleriniz için hesaplanan üç ayrı kısmi aylığın toplamından oluşuyor. Bu aylıklar da en basit anlatımıyla, söz konusu dönemlerdeki prime esas kazanç ortalamasının, aylık bağlama oranıyla çarpımından oluşuyor. Ekim 2008 sonrası kısmi aylığın hesabında esas alınan aylık bağlama oranı, diğer dönemlerin aylık bağlama oranlarından düşük. Prim ödemeye devam ettikçe de düşük aylık bağlama oranı esas alınarak hesaplanacak Ekim 2008 sonrası kısmi aylığın, toplam emekli aylığı içindeki payı artar. Primleriniz de düşük kazanç üzerinden ödeniyorsa (verdiğiniz bilgiden öyle olduğu anlaşılıyor) prim ödemeye devam ettikçe, emekli aylığınızda az da olsa düşüş olur.

Primi 3600 güne tamamlamanız gerekiyor

SORU: 27 Mart 1957 doğumluyum. Askerliğimi bitirdikten sonra 30 Aralık 1984’de SSK lı işe başladım. Toplam 900 gün primim var. Şuan çalışmıyorum. Emekli olabilmem için ne yapmalıyım?

Mehmet EMİN

YANIT: Askerliğinizi(askerliğiniz 20 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, ayrıca 2100 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Erken doğum nedeniyle kullanılamayan izin

SORU: Anneler gününde yazmış olduğunuz yazınızda, erken doğum yapan annenin doğumdan önce kullanamadığı izin sürelerinin doğum sonrasına eklendiğini yazmışsınız. Ben 31 haftalık doğum yaptım. Doğum iznine ayrılabilmeme 1 hafta vardı. Memur değil, işçiyim. Bu nedenle izin süresine eklenemeyeceği söylendi. Yazınızın dayanağını paylaşırsanız, ben de iznimle alakalı araştırma yapıp hakkımı aramak istiyorum.

YANIT: Kadın işçinin erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı izin süresinin doğum sonrası izin süresine ekleneceğine ilişkin ifademin yasal dayanağı 4857 sayılı İş Kanununun 74. maddesi.

Maddedeki ifade aynen şöyle; “Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. … (6111 sayılı Kanunun 76. maddesiyle eklenen ve 25.2.2011 tarihinden itibaren yürürlüğe giren cümle) Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır…”

100 gün askerlik borçlanması yeterli

SORU: 13 Nisan 1973 doğumluyum. Şubat 1993 sigorta girişliyim. 1991 de askere gittim ve 18 ay askerlik yaptım. 4576 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması yaparsam emekliliğimi öne alır mı? Kaç yaş kaç güne tabiyim?

RAMAZAN

YANIT: Askerlik sürenizin 100 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 924 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5600 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 13 Nisan 2026’da emekli olabilirsiniz.

Emeklilik şartları herkesin özel durumuna göre değişir

SORU: 15 Mayıs tarihli SÖZCÜ gazetesindeki yazınızı okudum ve çok heyecanlandım. Hep bana emekliliğim için 58 yaş diyorlardı. Yazınızı okuyunca benim de şartlarımın tamam olduğunu gördüm. 21 Mart 1964 doğumluyum. İlk sigorta girişim Eylül 1989. Daha sonra esnaflık yaptım, Bağ-Kurluydum. Tekrar sigortalı çalışmaya başladım. Toplamda 3600 gün doldu, hatta fazla da oldu. 29 Aralık 2017’de işten ayrıldım. Bana da yardımcı olur musunuz? Ben ne zaman emekli olurum?

YANIT: Emeklilik şartlarının tespitinde ve emekliliğe hak kazanılmasında herkesin durumunu kendine özel şartları içinde değerlendirmek gerekiyor. Bazen iki kişinin mevcut durumları aynı gibi gözükse de aralarında ilk etapta göze çarpmayan farklı durumları söz konusu olabiliyor. Bu da emeklilik şartlarını ve emekliliğe hak kazanma tarihlerini değiştirebiliyor. Tıpkı sizin durumunuzda olduğu gibi.

Heyecanınızı kaybetmenizi istemezdim ama maalesef sizin durumunuzla, sözünü ettiğiniz yazıdaki kişilerin durumları farkı. Onlar da 3600 günle emeklilik için 58 yaş şartına tabiler. Ancak biri 1954, diğeri 1955 doğumlu. Her ikisi de 58 yaşını doldurmuş ve yaş şartını sağlamışlar. Yani 3600 günle emekli olmak için yaş sorunları yok. Onların eksiği prim günü. Siz de onlar gibi 3600 günle emeklilik için 58 yaş şartına tabisiniz. Ancak siz 1964 doğumlu olup, henüz 58 yaşınızı doldurmamış olduğunuzdan, 3600 prim gününü tamamlamış olsanız da emeklilik için 58 yaşınızı doldurmanız gerekiyor.

Ağustos 2019’da emekli olabilirsiniz

SORU: 7 Ağustos 1969 doğumluyum. İşe giriş tarihim 9 Aralık 1987 olup 5813 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

ERDAL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 7 Ağustos 2019’da emekli olabilirsiniz.

Kesilen aylığımın anneme geçmesi gerekmez mi?

SORU: 4A’ya mensup yetim aylığı almaktaydım ve 12 Mayıs 2017 tarihinde 25 yaşımı doldurmam nedeniyle maaşım kesildi. Aldığım maaşın annemin maaşına ilave edilmesi için dilekçe yazdık. Ama cevap dahi gelmedi. Daha sonra halam Ankara’da SGK’ya giderek nedenini sorduğunda, neden olarak annemin 1300 Liradan fazla maaş alması gösterilmiş. Bu gerekçe olabilir mi? Kesilen maaşımın bir kısmının annemim maaşına eklenmesi gerekmez mi?

ALİ

YANIT: Kesilen yetim aylığınız neticesinde annenizin almakta olduğu dul aylığının artıp artmayacağı; annenizin sigortalı çalışıp çalışmadığı, emekli olup olmadığı ve babanızdan, annenizden başka aylık alan olup olmadığına göre değişir. Şayet anneniz sigortalı çalışmıyor veya emekli değilse ve babanızdan annenizden başka aylık alan yoksa aylık bağlama oranının yüzde 50’den yüzde 75’e yükseltilmesi gerekir. Bu da bir anlamda aldığınız yetim aylığınızın annenize geçmesi gibi bir sonuç doğurur.

İsteğe bağlı primler Bağ-Kur kapsamında sayılır

SORU: 6 Mayıs 1976 doğumluyum. İlk defa 1 Mayıs 1993 yılında SSK’lı oldum. Aralık 2003’de kısa dönem 183 gün askerliğim var. Toplam prim günüm 4773. Emekli olabilmek için sanırım 5775 gün prim ödemem lazım. Eksik olan 1000 günü 4/a kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilir miyim?

YANIT: 4/a (SSK) kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeme 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren kaldırıldı. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenen süreler, 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor.

Bu bağlamda 4/a kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemeniz mümkün değil. İsteğe bağlı sigortalı olarak ödeyeceğiniz primler 4/b kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Ancak eksik prim gününüz 1259 günden az olduğundan, isteğe bağlı sigortalı olarak ödeyeceğiniz primler 4/b kapsamında değerlendirilse de yine 4/a şartlarıyla 4/a statüsünden emekli olursunuz.

Diğer yandan, emeklilik için 5775 değil, 5675 prim günü şartına tabisiniz. Buna göre, prim gününüz 902 gün eksik. Emeklilik yaşınız ise 54 olup, daha 10 yılınız var. Bu süreçte eksik prim gününüzü tamamlamanız mümkün. Ayrıca 183 gün de askerlik borçlanması yapma hakkınız var. İsteğe bağlı prim ödemek için acele etmenize gerek yok.

4050 gün daha prim ödeyip 58 yaşı dolduracaksınız

SORU: 17 Kasım 1976 doğumluyum. 2002 yılından 3 aylık prim ödemem var. Mayıs 2018 ayından beri aynı işyerinde çalışıyorum. Primim ne zaman dolar ve ne zaman emekli olurum?

ŞEBNEM

YANIT: 4050 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 17 Kasım 2034’de emekli olabilirsiniz.(25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak)

Evini kiraya veren kirada oturmuyorsa emlak vergisi öder

SORU: Bağ-Kur emeklisiyim. Biri benim, ikisi eşimin (biri anneden kalma) üzerimize evimiz var. Ben, tapusu bana ait olan dairemi kiraya verdim, eşimin üzerine olan dairede oturmaktayız. Emlak vergisini yıllarca ödemekteyim. Ödeme zorunluluğum var mı yoksa muaf mıyım?

YANIT: Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 m²’yi aşmayan tek meskeni olan emeklilerin indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi uygulamasından yararlanabilmesi için meskende bizzat oturma şartı aranmıyor. Sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanabiliyorlar. Ancak siz sahip olduğunuz tek meskeni kiraya verip, kirada oturmadığınızdan, emlak vergisi ödemeniz gerekiyor.

Emekli olabileceğiniz tarih 3 Nisan 2022

SORU: 3 Nisan 1972 doğumluyum. İşe başlama tarihim 2 Kasım 1987’dir. Acaba ne zaman emekli olurum?

BÜLENT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 3 Nisan 2022’de emekli olabilirsiniz.

Emeklilik dilekçesinin verileceği tarih emekli aylığını etkiler mi?

SORU: Eşim 1 Ocak 2020 günü yaş, yıl ve primini tamamlamış olarak emekliliği hak ediyor. Öğrenmek istediğimiz şu; eşimin emekli dilekçesini, 2 Ocak 2020 veya 16 Ocak 2020 tarihinde vermesi, bağlanacak olan emekli maaşında herhangi bir farklılık oluşturur mu?

YANIT: Eşinizin sigortalılık statüsünü belirtmemişsiniz. Ancak sorduğunuz emeklilik dilekçesini verme tarihlerinden, eşinizin devlet memuru olduğu sonucuna varılarak, sorunuz bu bağlamda yanıtlanmıştır.

Eşinizin emeklilik dilekçesini 2 Ocak’ta vermesi ile 16 Ocak’ta vermesi arasında emekli aylığı açısından bir fark olmaz. Her iki durumda da emekli aylığı 1 Ocak 2020 tarihinden geçerli olmak üzere belirlenecek memur maaş katsayıları esas alınarak hesaplanır. Ancak dilekçesini 2 Ocak’ta vermesi halinde emekli aylığı 15 Ocak’tan itibaren bağlanır. 16 Ocak’ta vermesi halinde ise 15 Ocak-14 Şubat görev aylığını alır, emekli aylığı ise 15 Şubat’tan itibaren bağlanır.

Bağ-Kurda 58, SSK’da 57 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 4 Nisan 1972 doğumluyum. 9 Mayıs 2000’deki SSK girişimle 583 gün prim ödemem var. 26 Mart 2003’ten beri Bağ-Kurluyum. Hala Bağ-Kura prim ödüyorum. Askerliğimi 1993 ve 1994 yılları arasında yaptım. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

EMİN

YANIT: Askerliğinizi(askerliğiniz 18 ay kabul edilmiştir) borçlanmanız halinde, Bağ-Kurda yaş haddinden emekli olmak için; 5400 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 58 yaşınızı dolduracağınız 4 Nisan 2030’da emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanıp, sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve 1260 günden sonra faaliyetine son verip prim ödemeseniz de, 57 yaşınızı dolduracağınız 4 Nisan 2029’da SSK’dan emekli olabilirsiniz.

Hem eş hem de ana/babadan aylık bağlanır mı?

SORU: Babamı 2 ay evvel kaybettik. TCDD'den emekli işçiydi. Annem ev hanımı, babamdan maaş bağlandı. Annemin babası 1987, annesi 2003 yılında öldü, Bağ-Kur'luydular. Acaba annem babasından da maaş alabilir mi?

YANIT: Dul ve yetim aylığı bağlanmasında, hak sahiplerine ilişkin koşulların tespitinde hak sahibi olma niteliğinin kazanıldığı tarihteki yasa hükümleri uygulanıyor. Bu bağlamda, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra hem eşinden hem de ana ve/ veya babasından ölüm (dul/ yetim) aylığına hak kazananlara, tercih ettikleri aylık bağlanıyor. Ancak ölen eş ve ana ve/veya babadan birinin Emekli Sandığı statüsünde olması halinde iki aylık ödemesi yapılıyor. Anneniz 1 Ekim 2008 tarihinden sonra babanızın vefatıyla ana/babasından hak sahibi olup, 1 Ekim 2008 tarihinden önce ana ve/veya babasından aylık bağlanmamış olduğundan, sigortalılık statüleri farklı olsa da Bağ-Kur'lu ana ve/veya babasından aylık bağlanmaz.

7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz

SORU: 1 Haziran 1975 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 15 Aralık 1999’dur. Ne zaman emekli olurum?

AZİZ

YANIT: Emekli olmak için; 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabiniz. 7000 gün(veya 4500 gün) prim ödemiş olmanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2035’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinden önceyse, 4 ayını borçlanmanız halinde, toplam 5975 gün prim ödemeniz şartıyla 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2033’de emekli olmanızda mümkün.

Aylığı kesilen eşiyle birlikte yaşamadığını ispatlamalı

SORU: Emekli Sandığı emeklisi olan babam 1990 yılında vefat etti. 1994 de eşimden boşandım, 1996 da babamdan aylık bağlandı. 2016 da tazminat talebiyle aylığım kesildi. Gerekçesi, eski eşimin zaman zaman özel nedenlerle bekâr çocuklarımla birlikte oturduğum ve bana ait olan eve gelip gitmesi ve kalması. Mevcut şartlar devam ettiği taktirde dava açsam kazanma şansım var mıdır? İkinci olarak, sigortadan emekli aylığı alan ablam, Bağ-Kur’dan emekli eşinden dul aylığı alıyor. Babamızdan da yetim aylığı alabilir mi?

YANIT: Boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Ödenmiş olan tutarlar da faiziyle geri alınır. Dava açmanız halinde, eşinizle birlikte yaşamadığınızı her türlü delil ve tanık ifadeleriyle ispatlamanız gerekecek.

Dava açmanız halinde mahkeme, eşinizden ayrı yaşayıp yaşamadığınıza ilişkin araştırma yapacaktır. Bu bağlamada, sizin ve eşinizin adrese dayalı nüfus kayıt sisteminden adresleriniz belirlenip, eşinizin kayıtlı olduğu adreste fiilen yaşayıp yaşamadığı araştırılacak, gerektiğinde kayıtlı olunan adreslerdeki komşuların ve apartman yöneticisinin bilgi ve görüşüne başvurulabilecek, sizin ve eşinizin elektrik, su, telefon abonelikleri araştırılacak, eşinizden ayrı yaşadığınıza ilişkin iddianız sorgulanacaktır.

Kendisi SSK’dan emekli olup, vefat eden Bağ-Kur’lu eşinden dul aylığı alan ablanız, Emekli Sandığı emeklisi olan babanızdan yetim aylığı alabilir.

Ağustos 2025’de emekli olmanız mümkün

SORU: 5 Aralık 1971 doğumluyum.1 Eylül 1995 SSK girişlimle toplam 7170 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1992’de yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

HALİL

YANIT: Askerlik sürenizin 460 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 5 Ağustos 2025’de emekli olabilirsiniz.

SGK Sağlık Kurulu annenizin malul olduğuna karar vermesi gerek

SORU: 78 yaşındaki annemin işe giriş tarihi 1954’dür. 1800 gün primi var. Dizleri tutmuyor, yürüyemiyor. Sadece evin içinde tuvalet ihtiyacını karşılayabiliyor. Annem malulen emekli olabilir mi? Ne yapabiliriz?

ŞENNUR

YANIT: Malulen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ödeme ve en az yüzde 60 oranında işgücü kaybı aranıyor. Annenizin süre ve prim sorunu yok. Şayet yüzde 60 oranında işgücü kaybına uğradığına dair sağlık kurulu raporu alabilirse ve bu rapor ile tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu annenizin malul olduğuna karar verirse, malulen emekli olabilir.

Sigortanızın 16 yaşında başlaması sorun oluşturmuyor

SORU: 20 Kasım 1973 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Kasım 1989’dur. Okuldan staj falan değil. Normal çalışma. Demem o’ki emeklilik işlemlerimde 16 yaşındaki sigortam kabul oluyor mu? SGK’ ya sordum, 18 yaş başlangıç sayılacak dedi. Bu Şartlarda ne zaman emekli olurum?

SALİH

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5450 gün prim ödemeniz şartıyla 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Kasım 2024’ de emekli olabilirsiniz. Sigortanızın 16 yaşında başlaması sorun oluşturmuyor. Şöyle’ ki, emekli olma şartlarınız 16 yaşındaki başlangıç tarihiniz olan 1 Kasım 1989’a göre belirleniyor. Ancak 25 yıllık sigortalılık süresini doldurup doldurmadığınızın hesabında sigorta başlangıç tarihi olarak 18 yaşı doldurduğunuz 20 Kasım 1991 tarihi dikkate alınır. Bu tarihe göre 25 yıllık sigortalılık süresini emekli olacağınız 55 yaştan önce 20 Kasım 2016’da doldurduğunuzdan, sigortanızın 16 yaşında başlaması sorun oluşturmuyor.

Emekli de olunsa arsa için vergi ödenir

SORU: Belediye, babamın gecekondusunu yıkıp, 129 m² arsa verdi. Babam gecekonduya vergi ödüyordu. Şimdi evi yok, kirada oturuyor ve 670 lira arsa vergisi ödüyor. Bağ-Kur emeklisi, senelik geliri 24 bin lira. Bu adalet mi? Belediye maalesef ödeyecek diyor.

YANIT: Emlak Vergisi Kanununa göre, Türkiye sınırları içinde bulunan arazi ve arsalar, kanunda sayılan muafiyet ve istisnalar dışında arazi (arsa) vergisine tabidir. Arsalar için vergi oranı binde 3 olup, bu oran büyükşehir belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde binde 6 olarak uygulanır. İndirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi meskenler için uygulandığından, emekli olsa da babanız arsanın emlak vergisini ödemek zorunda. Babanızın gecekondusunun yıkılıp yerine arsa verilmesi başka bir tartışmanın konusu.

Ocak 2022’de emekli olmanız mümkün

SORU: 10 Ocak 1969 doğumluyum. İlk işe başlama tarihim 9 Ağustos 1993, askerlik başlangıç tarihim 15 Mart 1989 dur. Bu şartlarda ne zaman emekli olabilirim?

TURGUT

YANIT: Askerlik sürenizin 260 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 5600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 10 Ocak 2022’de emekli olabilirsiniz.

Muafiyet için tek meskene sahip olmak gerekiyor

SORU: Bağ-Kur emeklisiyim. Bir tam hisse dükkânım, bir tam hisse, bir de 1/2 hisse dairem var. İmar barışı ile iskân almayı beklediğim, tapusu halen kooperatif üzerinde olan evimde oturuyorum. Emekli olduğum için emlak vergisinden bir dairem için muaf olabilir miyim?

YANIT: Emlak vergisi muafiyetinden (sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından) yararlanabilmek için diğer şartların yanı sıra tek meskene sahip olmak gerekiyor. Diğer bir deyişle düzenleme, birden fazla meskene sahip olan emeklilerin, bu meskenlerinden biri için emlak vergisi muafiyeti uygulanacağı şeklinde değil. Birden fazla meskene sahip olduğunuzdan, muafiyetten yararlanamazsınız.

641 gün daha prim ödeyip 56 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1979 doğumluyum. 1 Mayıs 1997 sigorta başlangıcımla, 5184 gün prim ödemem mevcut. Ne zaman emekli olurum?

HALİL

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 641 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 2035’de 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

EYT düzenlemesi için fazla umutlanmayın

SORU: SGK’dan bilgi aldım. 3865 prim günüm var. Bana iki seçenek verdiler. Birincisi, 1810 gün daha prim ödeyerek 50 yaşımı doldurduğumda, ikinci seçenek olarak da 3600 günle 58 yaşımı doldurduğumda emekli olabileceğimi söylediler. İkincisini tercih edersem, EYT kanunu çıkarsa faydalanabilir miyim, faydalanırsam emekli olabilir miyim?

YANIT: 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olup, kademeli yaş uygulaması nedeniyle emeklilikte yaşa takılanlar (EYT)’la ilgili verilen birden çok kanun teklifi var. Ancak bunların tamamı muhalefet partilerinin milletvekilleri tarafından verilen teklifler. En son Cumhurbaşkanı da “çifte dikiş” nitelemesiyle EYT mağdurlarına ilişkin düzenlemeye karşı olduğunu açıkladı. İktidar partisinin milletvekilleri tarafından verilen kanun teklifi olmadıkça, bu konuda beklentiye girmemenizi öneririm.

Ola ki 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar hakkında kademeli emekliliğe ilişkin değişiklikten önceki hükümlerin uygulanmasına yönelik bir düzenleme yapılırsa, 50 yaşınızı doldurmuş olmanız koşuluyla, 3600 günle emekli olmanız mümkün olabilir.

Borçlanarak emekli eden yasa çıkmadı

SORU: 1955 doğumluyum. 1980 de sigorta başlangıç var. Ama primim çok az 1600 gün. Yeni bir yasa çıktı. Geriye doğru borçlanarak emekli olma gibi bir şansımız var mı?

İSMAİL

YANIT: Maalesef geriye doğru borçlanmaya izin veren bir yasa çıkmadı. Toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. 2000 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Çalıştığınızdan yetim aylığı alamazsınız işsiz kaldığınızda alırsınız

SORU: Babam Bağ-Kura prim ödediği dönemde vefat etmiştir. Anneme dul maaşı bağlandı. Annem de vefat etti. Ben bekâr çalışanım. SGK ya tabiyim. Bağ-Kurdan yetim maaşı alabilir miyim?

EBRU

YANIT: Bağ-Kur çalışan kız çocuğuna ana veya babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Sigortalı çalıştığınızdan babanızdan aylık alamazsınız. Ancak işsiz kaldığınızda aylık bağlatmanız mümkün.

Toplu prim ödeme usulü yok

SORU: 52 yaşındaki annemin SSK başlangıç tarihi 1 Ağustos 1989 olup toplam 920 gün prim ödemesi var. Son prim ödemesi Ocak 1992’de. Annemin iki çocuğu bulunuyor. Nasıl emekli olabilir? Emeklilik için kalan süreyi peşin ödeme imkânımız var mı?

YUSUF

YANIT: Öncelikle prim eksiğini toplu ödeyerek annenizi emekli edemeyeceğinizi belirtelim. Çünkü toplu prim ödeme usulü yok. Anneniz yaş haddinden emekli olmak için: 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Annenizin doğumlarının tarihini bildirmemişsiniz. Doğumları sigorta başlangıç tarihinden sonraysa, doğumları arasında en az iki yıllık süre varsa ve doğum sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödemesi yoksa iki doğumunu borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilir. Doğum borçlanmasından sonra 1240 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. Şayet doğumları belirttiğimiz şartları taşımıyorsa, doğum borçlanması yapamaz. Bu durumda 2680 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Annenizin doğumlarının tarihini ve doğum sonrasındaki iki yıl içinde prim ödeyip ödemediğini bildirmeniz halinde, sorunuza daha net cevap verebiliriz.

3600 günle emekli olabilirsiniz

SORU: 1955 doğumlu ev hanımıyım. İşitme engelliyim. 19 Aralık 1996 tarihinde Bağ-Kur’lu oldum. 11 Kasım 1998’de firmamız kapandı. Toplam prim ödeme gün sayım 1 yıl 10 ay 22 gün. Emekli olabilmek için nasıl bir yol izlemeliyim? Sigortalı olarak prim ödeyerek kaç yılda emekli olabilirim? İşitme engelli olduğuma dair rapor mu almam gerekiyor?

YANIT: Emekliliğiniz için yaş ve sigortalılık süresi sorununuz yok. 3600 prim günüyle 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz. Eksik prim gününüzü tamamlamak için, son 2520 günlük prim ödemenizin en az 1261 günü 4/a (SSK) kapsamında olacak şekilde, isteğe bağlı sigortalı olarak da prim ödeyebilirsiniz. Engellilik durumunuz emeklilik için daha fazla avantaj sağlamayacağından, rapor almanıza gerek yok.

Emeklilik için izleyeceğimiz yol ne olmalı?

SORU: Yengem 23 Ocak 1954 doğumlu. 3 çocuğu var. 4/a sigorta başlangıcı 1 Aralık 1998. 1999 yılında da ödeme yapılıp, 2011 yılına kadar prim ödemesi yapılmamış. 2011'den sonra prim ödemeleri başlamış. Toplam prim gün sayısı 2850. SGK'nın sitesinden baktığımda 58 yaş, 25 yıl sigortalılık ve 5975 prim gün ödemesine tabiyiz. Eksik prim gün sayımız 3150, tabii yanlış anlamadıysak. Yaşımız tamam, 5 yıl sigortalılık süremiz eksik. Primlerimizi en kısa sürede ödeme şansımız var mı (özellikle 1999-2011 arasını), yani emeklilik için izleyeceğimiz en iyi yol/yöntem nedir?

YANIT: SGK’nın sitesinden baktığınız emeklilik şartları, 1 Aralık 1998 sigorta başlangıçlı erkek sigortalıya ilişkin. Sanırım sorgulama yaparken cinsiyet seçeneğini “kadın” olarak işaretlemediniz. Yengeniz 1 Aralık 1998 sigorta başlangıcıyla normal emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5975 prim günü şartlarına tabi. Yani yaş şartının yanı sıra sigortalılık süresi şartını da sağlamış oluyor. Ancak prim günü şartı ve buna bağlı olarak eksik prim gün sayısı değişmiyor.

Yengeniz 58 yaşını doldurmuş olduğundan, 5975 prim günüyle normal emeklilik yerine 3600 prim günüyle yaştan emekli olabilir. Bu durumda eksik prim günü 750 gün olur ve iki yıl sonra emekli olabilir. Eksik prim günü için 1999-2011 dönemine ilişkin prim ödeyemez. Ancak 1 Aralık 1998’den sonra doğan çocuğu varsa doğum borçlanması yapabilir. Bunun dışında, eksik prim günü 1260 günden az olduğundan, eksik prim gününü isteğe bağlı sigortalı olarak da tamamlayabilir.

Ekim 2029’da emekli olabilirsiniz

SORU: 5 Ekim 1975 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 3 Mart 1993 olup bu tarihten beri primlerim kesintisiz ödenmektedir. Acaba ne zaman emekli olurum?

SERHAT

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 54 yaşınızı dolduracağınız 5 Ekim 2029’da emekli olabilirsiniz.

Ev hanımı nasıl emekli olabilir?

SORU: 1972 doğumlu eşimin 1989 yılında sigorta girişi var. Fakat hiç prim yatmamış. Emeklilik için geçmişe dönük borçlanma mümkün müdür. 1993’te evlendik. 3 çocuğumuz var. Biri ikiz iki sefer doğum yaptı. Ev hanımları için emeklilik mümkün müdür? Veya farklı bir öneriniz nelerdir?

YILDIRIM

YANIT: Sigorta başlangıç tarihi kişi adına SGK’ya ilk defa çalışma süresi bildirilen gündür. Sigorta girişi yapılıp çalışma süresi bildirilmemesi halinde, emeklilik açısından sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ayrıca staj sigortasında da kişileri emekli eden sigorta kollarına prim ödenmediğinden, sigorta başlangıcı sayılmıyor. Ancak staj sigortasından sonraki doğumlar borçlanılabiliyor. Şayet eşinizin 1972’deki girişi staj sigortası ise, eşiniz doğumlarını borçlanabilir. Ancak staj sigortası değilse doğumlarını borçlanamaz. Ev hanımı olarak eşiniz isteğe bağlı prim ödeyerek emekli olabilir. Daha önce hiç prim ödemediğini ve doğumlarını da borçlanamadığını varsayarsak, bugün isteğe bağlı sigortalı olup, primi 5400 güne tamamlayacağı 2034’de emekli olabilir.

Memur kullanmadığı yıllık iznin parasını alamaz

SORU: Polis memurlarının kullanamadıkları izinlerin emeklilikte ya da para olarak geri dönüşü var mı? Bu konuda bilgilendirirseniz seviniriz.

HAKAN

YANIT: Kullanılmayan yıllık izin sürelerinin, belli durumlarda(emekli olurken, işten ayrılırken vb.) ücretinin ödenmesi sigortalı çalışanlara ilişkin bir uygulamadır. Maalesef memurlar kullanamadıkları izinlerin ücretini alamıyor.

Talep edilmediği sürece SSK kimseyi zorunlu emekli etmez

SORU: 15 Şubat 1974 doğumluyum. 1 Temmuz 1987 de sigortalı çalışmaya başladım. Halen bir kamu kuruluşunda çalışıyorum. Yeni kanuna göre taşeron işçiler 2 Nisan 2018’e kadar kadroya geçecekler. Fakat emekliliği hak ettiğim gerekçesiyle 2 Nisan 2018’de işten çıkartacaklarını söylediler. Bu konudaki sorularım şunlar.

1) Ne kadar emekli maaşı alabilirim?

2) Emeklilik başvurumu ne zaman yapmalıyım.(işyerinden tazminat almak için)

3) Benim isteğim dışında beni zorunlu olarak emekli edebilirler mi?

SERPİL

Cevap: 1) Ne kadar emekli aylığı alacağınızı çalışma hayatınız boyunca üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınız ve prim ödeme gün sayınız belirliyor. Tabi, prim ödenen dönemlerde çok önemli. Çünkü 2000 den önce, 1 Ocak 2000 ile 1 Ekim 2008 arası ve 1 Ekim 2008’den emekli olunan tarihe kadar ödenen primler emekli aylığını farklı ağırlıkta etkiliyor. Bu nedenle ne kadar aylık alacağınız bu veriler olmadan hesaplanamaz.

2) Emeklilik başvurunuzu 31 Mart 2018’de yaparsanız emekli aylığınız 1 Nisan 2018’den itibaren bağlanır. Ve hak kaybınız olmaz.

3) Emeklilik talebe bağlıdır. Siz talep etmediğiniz sürece zorunlu olarak emekli edemezler. Ancak yasa gereği işinize 2 Nisan 2018 itibariyle son verebilirler.

SSK emekli kız çocuğuna yetim aylığı bağlamaz

SORU: 57 yaşında bir bayanım. On aydır eşimden ayrı yaşıyorum ve boşanmayı düşünüyorum. SSK emeklisiyim. Vefat etmiş babam da SSK emeklisiydi. Boşandığım takdirde babamın maaşını alabilir miyim?

Fatma

YANIT: SSK; emekli kız çocuklarına ana veya babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Emekli olduğunuzdan, SSK emeklisi babanızdan yetim aylığı alamazsınız.

Bireysel emeklik sisteminin sosyal güvenlikle ilgisi yok

SORU: 12 Haziran 1967 doğumluyum. Biri 10 Eylül 1990’da diğeri 6 Temmuz 1992’da olmak üzere iki çocuğum oldu. Bu iki doğum arasının parasını yatırıp emekli olabilir miyim? Ev hanımıyım ve 27 Ağustos 2015'den itibaren bireysel emeklilik yatırıyorum.

NURİYE

YANIT: İki doğum arasını borçlanarak emekli olamazsınız. Çünkü hangi sürelerin borçlanılabileceği kanunda tek tek sayılmış. Şayet ilk doğumdan önce sigortanız olsaydı, iki doğum sonrasındaki iki yıllık süreleri borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirdiniz. Ancak doğum öncesi sigortanız olmadığından maalesef doğum borçlanması da yapamazsınız. Bireysel emeklilik sisteminin, sosyal güvenlikle bir ilgisi yok. Her ne kadar adı bireysel emeklik ise de, esasında bir tasarruf ve tasarrufu para pazarlarında değerlendirme sistemidir.

İstifa ederseniz ikramiye alamazsınız

SORU: 1982 doğumluyum. 23 Mart 2009 memuriyete girişim. 11 yıl aktif çalışma gözüküyor. İstifa ettikten sonra dışarıdan özel kurumda çalışma durumunda kurumca veya şahsi sigorta yatırılması, emeklilik vs. ne gibi işlemler yapılabilir? Memuriyet sürem, emeklilik haklarında kayıplar olur mu?

YANIT: 11 yıllık memuriyetiniz emeklilik hakkı vermez. Hangi sigortalılık statüsünden hangi şatlarla emekli olacağınızı, istifa sonrası hangi kapsamda (4/a, 4/b, 4/c) ve ne kadar süreyle prim ödeyeceğiniz belirler. Tüm çalışma sürenizde daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim öderseniz o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olursunuz. Ayrıca mevcut durumda emekliliğiniz için gereken yaş dışındaki şartları henüz sağlamamış olduğunuzdan, istifa etmeniz halinde memuriyet süreniz için ikramiye alamazsınız.

3600 günle emekli olabilir miyim?

SORU: SSK başlangıç tarihim 6 Aralık 1997 olup 2840 gün prim ödemem var. 3600 günle emekli olabilir miyim?

ŞENAY

YANIT: Yaş haddinden, emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. 760 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte, 58 yaşınızı da doldursanız emekli olabilirsiniz. Doldurmazsanız 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Baldızınız hem eşinden hem babasından aylık alabilir

SORU: Baldızım 22 yıl önce babasının ölümü nedeniyle Bağ-Kur’dan aylık alıyordu. Sonra evlendi, maaşı kesildi. Eşi sigortalıydı ve iki yıl önce vefat etti, ondan dul aylığı alıyor. Acaba babadan daha önce aldığı aylığı da alabilir mi?

YANIT: Eş veya ana/babanın her ikisinin ya da en az birisinin ölümü 1 Ekim 2008 tarihinden önce gerçekleşmiş olup, 1 Ekim 2008 tarihinden önce ölüm (dul/yetim) aylığı bağlanmış ise bağlanan bu aylık hak sahipliğinin daha sonra ermesi nedeniyle durdurulmuş olsa bile, eş ve ana/babanın sigortalılık statülerinin aynı olmaması şartıyla (bazı istisnai durumlar hariç) 5510 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi hükmü gereği iki aylık almak mümkün.

Baldızınız herhangi bir sigortalılık kapsamında çalışmıyorsa veya kendi çalışmasına bağlı olarak emekli aylığı almıyorsa, 1 Ekim 2008 tarihinden önce vefat eden Bağ-Kur’lu babasından dolayı 1 Ekim 2008 tarihinden önce hak sahibi olarak aylık aldığından, evliliği nedeniyle kesilen bu aylığının, SSK’lı eşinin vefatı üzerine yeniden bağlanması mümkün. SGK’ya başvurması halinde hem SSK’lı eşinden hem de Bağ-Kur’lu babasından aylık alabilir.

Başlangıçtan önceyse askerliğinizin 6 ayını borçlanmalısınız

SORU: 10 Ocak 1971 doğumluyum. 17 Kasım 1994’de Bağ-Kur girişim var. 1 Temmuz 1996’da SSK ya geçtim. Ve bu tarihten sonra aralıksız olarak çalıştım. Ve hala çalışıyorum.  Hangi tarihte emekli olabilirim?

Ahmet

YANIT: 5750 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 55 yaşınızı dolduracağınız 10 Ocak 2026’da emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi 17 Kasım 1994 den önce yapmışsanız, 6 ayını borçlanmanız halinde, 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

EYT’liler yaş beklerken prim ödeyebilir mi? 

SORU: Emekli Sandığı mensubu EYT’liler emeklilik yaşlarını beklerken kendileri primlerini yatırmaya devam edebilirler mi?

YANIT: Emekliliği için gereken hizmet süresini tamamlamış olup yaşının dolmasını bekleyen Emekli Sandığına tabi iştirakçilerin, memuriyetten ayrılıp yaşının dolmasını beklerken isteğe bağlı prim ödemeleri mümkün. İsteğe bağlı prim ödemesi Emekli Sandığına yapılacaksa, görevden ayrılma tarihinden itibaren altı ay içinde isteğe bağlı iştirakçilik için Emekli Sandığına başvurmak gerekiyor. İsteğe bağlı prim ödemesi 4/b (Bağ-Kur) kapsamında yapılacaksa, Emekli Sandığından emekli olabilmek için prim ödeme süresi 41 ayı aşmamalı.

Ancak böyle bir tercih neden yapılmak istenir anlam veremedim. Zira hizmet süresi tamamlanmış ise isteğe bağlı prim ödenecek süreler emekli ikramiyesi hesabında ve intibakta dikkate alınmaz. Sadece aylık bağlama oranını artırır. Nimet külfet kıyaslaması yapıldığında da emekli aylığına katkısı, katlanılan maliyete göre avantaj sağlamaz.

60 yaşı dolduracaksınız

SORU: 16 Nisan 1974 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 29 Nisan 2008 olup 3512 gün prim ödemem var. Askerliğimi 2002’de kısa dönem olarak 8 ay yaptım. Bu şartlarda nasıl emekli olabilirim?

SERHAN

YANIT: Emekli olmak için: 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 3488 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 16 Nisan 2034’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak, priminizi 4500 güne tamamlamanız şartıyla 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. Askerlik borçlanması emekli olma şartlarınızı değiştirmediğinden, borçlanmaya gerek yok.

Yazlık ev için emlak vergisi ödemek gerekiyor

SORU: Eşimin üzerine kayıtlı büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde 125 m² bir yazlık ev, büyükşehir olmayan başka bir ilde ise 10 hissedarlı müşterek tapulu 100 metrekare miras olarak kalan, hiç kimsenin kullanmadığı bir köy evi var. Benim üzerimde ise büyükşehir sınırları içerisinde biri kirada olan 126 m², diğeri oturduğum 201 m² olan iki ev var. Hissedarlar köydeki eve vergi vermiyorlar. Benim üzerime kayıtlı olanların vergisini ödüyorum. Benim durumum eşimi etkiliyor mu? Eşimin üzerine kayıtlı yazlık eve vergi ödememiz gerekiyor mu?

YANIT: Emlak vergisi muafiyetinden (sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından) yararlanıp yararlanamamanın tespitinde eşlerin durumu ayrı ayrı değerlendirilir. Birinin durumu diğerini etkilemez. Ancak muayyen zamanlarda dinlenmek amacıyla kullanılan meskenler için indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi uygulamasından yararlanılamıyor. Buna göre, sizin durumunuz, eşinizin durumunu etkilemese de üzerine kayıtlı olan ev, yazlık ev olup muayyen zamanlarda kullanıldığından, emlak vergisini ödemek zorunda.

Priminiz yeterli 53 yaşı bekleyeceksiniz

SORU: 9 Eylül 1972 doğumluyum. SSK giriş tarihim 9 Aralık 1991 olup şu anda 8000 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim?

SEMİH

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemese de, 53 yaşınızı dolduracağınız 9 Eylül 2025’de emekli olabilirsiniz.

Başlangıçtan sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz

SORU: SSK başlangıcım Ekim 1987’de. O tarihte 1971 doğumlu olarak sigortaya kayıt oldum. Bir sene sonra mahkeme kararı ile doğum tarihim 1969 olarak değişti. Emekli olurken hangi doğum tarihim baz alınır?

HAKAN

YANIT: Emeklilik işlemlerinde, ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı olan doğum tarihi dikkate alınmakta. Sigortalı olduktan sonraki yaş düzeltmeleri emeklilik işlemlerinde geçerliliği yoktur. Bu nedenle emeklilik işlemlerinizde doğum tarihiniz olarak 1971 dikkate alınacaktır.

Doğum borçlanması emeklilik tarihini etkiler mi?

SORU: Haziran 1976 doğumlu bir bayanım. İlk kez kendi şirketimde Bağ-Kur (4/b) kapsamında 5 Ocak 1996 tarihinde başladığım sigortamı 2 Haziran 2000’de sonlandırdım. 15 Şubat 2017’de sigortalı (4/a) statüsünde çalışmaya başladım ve halen çalışmaktayım. Kasım 1998 ve Ocak 2003 doğumlu iki çocuğum oldu. Doğum borçlanması yapmam veya yapmamam durumunda ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5825 prim günü ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalılık süreniz dolmuş. 52 yaşınız Haziran 2028’de dolacak. Verdiğiniz bilgilere göre, aralıksız çalışmaya devam etmeniz halinde, yaşınız dolmadan prim gününü tamamlamanız mümkün. Bu durumda doğum borçlanması emeklilik tarihinizi etkilemez ve 52 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olursunuz.

Yaşınız dolana kadar prim gününü tamamlayamamanız halinde, 5825 prim gününü tamamlayacağınız tarihte emekli olmaya hak kazanırsınız. İşte bu durumda, doğum borçlanması yaparak, borçlanacağınız süre kadar erken emekli olabilirsiniz. Borçlanma hakkınız sadece Ocak 2003 doğumlu çocuğunuz için var ve borçlanabileceğiniz azami süre 720 gündür. İlk çocuğunuzun doğum tarihinden itibaren iki yıllık sürede Bağ-Kur sigortalısı olarak prim ödediğinizden onun için borçlanma yapamıyorsunuz.

Primi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 56 yaşındayım. Bağ-Kur başlangıcım 2008’de Acaba kaç prim gününden emekli olabilirim?

BUSE

YANIT: Yaş sorununuz yok. Ara vermeden 2023’e kadar prim ödeyerek toplam priminizi 15 tam yıla(5400 güne) tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Geçmiş tarihten Bağ-Kur kaydı için yasa lazım

SORU: 1975 doğumluyum. 1994 vergi ve oda kayıtlarım var. Ama 2000 yılında Bağ-Kur girişim oldu. Silinen günlerimi mahkeme ile geri alabilir miyiz? Alanlar olduğunu duyuyoruz. Bu konuyu daha fazla gündemde tutarsanız seviniriz.

HÜSEYİN

YANIT: Silinen primleri geri kazanmak için mahkemeye gerek yok. Silinen primler güncel değerleri üstünden ödenerek kaybedilen günler tekrar kazanabiliyor. Tabi bir primin silinmesinden söz edebilmek için, öncelikle ortada bir Bağ-Kur kaydı ve tahakkuk etmesine karşın ödenmeyen prim borcu olması gerekir. Prim silmeyle işiniz yok. Çünkü sorunuzdan süresi içinde Bağ-Kura kayıt olmadığınız anlaşılıyor. Belirttiğiniz dönem de, sizin gibi Bağ-Kura süresi içinde kayıt ve tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlüğü 4 Ekim 2000’den itibaren başlatılıyordu. Muhtemelen sizin Bağ-Kurunuzda 4 Ekim 2000’den itibaren başlatılmıştır. Sizin gibi süresi içinde Bağ-Kur kaydını yaptırmadığından mağdur olmuş çok sayıda sigortalı var. Belki ileride bu mağduriyeti giderecek bir yasa çıkartılabilir.

Ek 5 tarım sigortası daha avantajlı

SORU: 27 Nisan 1967 doğumluyum. 16 Mart 1999’da SSK girişim, Mayıs 2000'de çıkışım oldu. Sonrasında 720 gün isteğe bağlı prim ödedim ve SGK’ya dilekçe verip prim ödemeyi durdurdum. Halen işsizim, yeniden prim ödemeye devam etmek istiyorum. İsteğe bağlı prim ödeyebilir miyim? Babadan kalma 5-10 dönüm tarlam var, ekip dikiyorum, bundan ötürü tarım sigortalısı olabilir miyim? Çiftçilik ve hayvancılık yapan ağabeyim de hemen hemen bütün yıl gündelikle çalışıyorum, ağabeyim sigortamı ödeyebilir mi?

YANIT: İsteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz. Ancak isteğe bağlı sigortalı olarak ödeyeceğiniz primler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Kendinize ait tarlanızda yaptığınız tarımsal faaliyete bağlı olarak yine 4/b kapsamında sigortalı olmanız da mümkün. Her iki durumda da 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilmeniz için son 1260 günlük prim ödemenizin 4/a kapsamında olması gerekiyor.

Diğer yandan, tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun ek 5. maddesi kapsamında sigortalı olabiliyorlar. Primleri de kendileri ödüyor. Ek 5. madde kapsamında ödenen primler 4/a (SSK) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor.

Çiftçilik ve hayvancılık yapan ağabeyinizin yanındaki çalışmanıza bağlı olarak ek 5. madde kapsamında sigortalı olmanız sizin için daha avantajlı. Bunun için “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikametinizin ya da çalıştığınız yerin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikamet ettiğiniz veya çalıştığınız il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine onaylatıp, sürekli ikametinizin ya da çalıştığınız yerin bağlı olduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeniz gerekiyor.

Vergi indirim hakkı alabilirseniz emekli olursunuz

SORU: 1 Mart 1962 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihi 1 Mart 1977 olup, 3238 gün prim ödemem var. Askerliğimi borçlanmadım. Yüzde 28 oranında kalıcı raporum var. Tekrar heyete gireceğim. Yüzde 40 ve üstünde rapor alırsam nasıl emekli olabilirim?

RAMAZAN

YANIT: En az yüzdede 40 oranında işgücü kaybı raporu ve vergi indirim hakkı alabilirseniz, 6 Ağustos 2003 itibariyle 12 yıldan fazla süredir sigortalı olan vergi indirim hakkı almış 3 ncü derece engelli olarak, emekli olmak için: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. Ve 362 gün daha prim ödeyerek(veya askerliğinizi borçlanarak) priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Emeklilik için işten ayrılmış olmak gerekiyor

SORU: 18 Ekim 1965 doğumlu, 10 Şubat 1987 Emekli Sandığı girişli, 1 Ocak 2008’den beri de SSK’lı olarak çalışmaktayım. Prim gün sayımı doldurup, 19 Şubat 2019’da SGK’ya tahsis talep belgesi doldurup verdim. 13 Martta cevap geldi, işyeri çıkışımı yapmadığı için emeklilik işlemleri yapılmamış. Bu konuda hiçbir destek bulamadım. Size yazmayı uygun gördüm. 3 Nisan’da SGK’ya gidip “emekli olur” yazısı formunu doldurdum. Cevap posta ile gelecekmiş. Bundan sonra nasıl bir yol izleyeceğim, lütfen yardımcı olur musunuz? Emekli olduktan sonra tekrar çalışmayı düşünüyorum. Maaşımda bir farklılık olacak mı?

YANIT: Emekli aylığı bağlanabilmesi için, 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olanların çalıştığı işten ayrıldıktan sonra tahsis talep dilekçesi ile SGK’ya başvurması gerekiyor. Emeklilik başvurusu yaptığınızda henüz çalıştığınız işten ayrılmamış olduğunuzdan (çıkışınız yapılmadığından) emeklilik talebiniz reddedilmiş.

“Emekli olur” yazısı, emeklilik başvurusu için gerekli olan bir belge değil. İşverenin kıdem tazminatı ödemek için emekliliğe hak kazandığınızı belgelemenizi istemesi halinde, işverene ibraz etmek üzere gerekecek bir belge. İşvereninizin böyle bir talebi yoksa “emekli olur” yazısını beklemenize gerek yok. Ancak emeklilik başvurusu için çalışmakta olduğunuz işten ayrılmış olmanız gerekiyor.

Önce işten çıkışınızı yaptırıp, Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi henüz verilmemiş olacağından, işveren tarafından düzenlenecek işten ayrılış bildirgesini tahsis talep dilekçenize ekleyerek SGK’ya başvurmalısınız.

Emekli olduktan sonra, yeniden verilecek işe giriş bildirgenizde sosyal güvenlik destek primi (SGDP)’ne tabi çalışmayı tercih ederek çalışmaya başlayabilirsiniz. Bu durumda emekli aylığınızı almaya devam edersiniz. Çalışmanız karşılığı alacağınız ücretten sigorta primi olarak yüzde 7,5 oranında SGDP kesintisi yapılır.

İlave ödeme için dava açabilirsiniz

SORU: Diş hekimiyim. Devlet memuru olarak 25 yıl hizmetimden sonra yaşı beklemek üzere istifa ettim.10 ay Bağ-Kur'lu olarak özel muayenehanemde çalıştım. Emekli yaşım geldiğinde de Emekli Sandığından emekli oldum ve bu statüden emekli maaşı alıyorum. Şu anda hiçbir sosyal güvenlik kurumuna bağlı değilim. Fakat son çalıştığım yerin Bağ-Kur olduğu söylenerek ilave ödemeden yararlanamayacağım cevabı aldım. Yasadan anladığım Emekli Sandığından emekli olanların ilave ödeme alacağıdır. Yanlışlık var mıdır, aydınlatabilir misiniz?

YANIT: Sorunuzla ilgili olarak, 20 Mart 2019 tarihli SÖZCÜ’deki “İlave ödemede emekli doktorlar arasında yeni bir ayrımcılık” başlıklı yazımda, “SGK’nın, Emekli Sandığından tabip veya diş tabibi olarak emekli aylığı almalarına rağmen, emeklilik öncesi son prim ödemeleri SSK veya Bağ-Kur kapsamında olanlara ilave ödeme yapmayarak yeni bir ayrımcılık yaptığını” yazmış, bu durumda olanların önce SGK’ya başvurmalarını, başvurularının reddi halinde de dava açmalarını önermiş, gerekçesini de 10 Nisan 2019 tarihli “SÖZCÜ”de “İlave ödeme davası için gerekçe” başlıklı yazımda paylaşmıştım.

Yasal düzenlemede, “son olarak Emekli Sandığına tabi olarak uzman tabip/tabip veya diş tabibi kadrosunda görev yapmakta iken emekliye ayrılmış olma” şartı öngörülmemiş, “Emekli Sandığı Kanununa göre uzman tabip/tabip veya diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli aylığı bağlanmış olma” şartı aranmış.

Emekli Sandığı hizmetiniz sonrası Bağ-Kur kapsamında prim ödemeniz olsa da Emekli Sandığı Kanununa göre diş tabibi olarak aylık bağlanmış ise, ilave ödeme yapılması gerektiğini düşünüyorum. Talebinizin reddine ilişkin yazının tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde idari işlemin iptali ve tarafınıza ilave ödeme yapılması talebiyle idare mahkemesinde dava açabilirsiniz.

605 gün olan prim eksiğinizi tamamlayarak emekli olabilirsiniz

SORU: 24 Şubat 1964 doğumluyum. SSK girişim 1 Eylül 1987’de. 1984-1986 arası yaptığım 18 ay askerliğimi borçlandım ve bedelini ödedim. 3 ay 6 gün isteğe bağlı olarak Bağ-Kura prim ödedim. Askerlik borçlanması ve isteğe bağlı Bağ-Kur hariç 3069 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum?

FATİH

YANIT: Emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Sigortalı çalışarak SSK’ya 605 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5300 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Fiili hizmet zammı sürem ne kadardır?

SORU: 22 Kasım 1967 doğumluyum. 1 Temmuz 1994'ten 31 Temmuz 1995'e değin askerliğimi yedek subay olarak yaptım (11 Nisan 1994-30 Haziran 1994 arası yedek subay öğrenciliğim). 8 Eylül 1995'ten bu yana milli eğitimde kadrolu öğretmenim. Ne zaman emekli olabilirim? Fiili hizmet zammı sürem ne kadardır?

YANIT: Emeklilik için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 13 aylık yedek subaylığınız karşılığı 3 ay 8 gün fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süresine hak kazanırsınız. Hizmet sürenize eklenen bu süre, emeklilik yaşınızdan da düşülür ve emeklilik yaşınız 53 yıl, 8 ay 22 gün olur. Bu yaşınızı da 14 Ağustos 2021 tarihinde doldurarak emekli olmaya hak kazanırsınız.

Primi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olacaksınız

SORU:1 Mart 1969 doğumluyum. SSK giriş tarihim 15 Mart 1993 olup 3000 gün prim ödemem var. 18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

MAHMUT

YANIT: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 2060 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.(ara vermeden prim öderseniz 29 Kasım 2023’de emekli olabilirsiniz.

Ödediğiniz primi geri almak için 58 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 2016 yılında 44 yaşında Ek-5 Tarım sigortamı başlattım. 23 ay ödeme yaptım ve Ocak 2018’de kapattım. Eğer devam ettirseydim toplam kaç yıl prim ödeyecektim ve yaklaşık olarak ne kadar emekli maaşı alacaktım? Kapatmış olduğum için ödediğim primler ne olacak?

EMİNE

YANIT: Ara vermeden prim ödemiş olsaydınız priminizi 7000 güne tamamlayacağınız 10 Temmuz 2035’de emekli olabilirdiniz. Ne kadar emekli aylığı alacağınız üstünden prim hesaplanan kazanç tutarınıza ve 2035’e kadar oluşacak ekonomik verilere göre değişir. Ödemiş olduğunuz primi 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte geri almanız mümkün.

İhbar önelinde bulunmadan tazminat alıp ayrılabilir miyim?

SORU: SGK girişim 1993 olup primim doldu. Yaşa takıldım. Şuan SGK’ya başvurup 6 yıldan beri çalıştığım işyerimden istifa etmek istediğimi söyleyip, kıdem tazminatımı almak için gerekli evraklarımı alıp ve Noter yoluyla da işyerime ilettiğimde, hemen iş bırakabilir miyim? Yoksa zorunlu olarak 54 gün daha çalışmam gerekli midir?

NUMAN

YANIT: Emekli olmak için aranan şartlardan yaş dışındaki şartları sağlayanlar, işlerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabiliyor. Sorunuzdan yaş dışındaki şartları sağladığınız anlaşıldığından, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken bulunduğunuz yerdeki Sosyal Güvenlik Kurum İl veya Merkez müdürlüğünden alacağınız “kıdem tazminatı alabilir yazısı” nı işverene ibraz etmekten ibarettir. Ayrıca işverene ihbar önelinde bulunmanızda(sizin ifadenizle 54 gün zorunlu çalışmanız da) gerekmiyor.

Meskende bizzat oturma şartı aranmıyor

SORU: Emekli Kıbrıs gazisiyim. Üzerime olan ev 200 metrekarenin altında. Eşimin üzerine olan evde eşimle beraber oturuyorum. Kendi üzerime olan evimde oğlum oturuyor ve kira almıyorum. Bu durumda kendi evim için emlak vergisi ödemem gerekir mi?

YANIT: İndirimli (sıfır) oranlı bina vergisi uygulamasından yararlanmak için meskende bizzat oturma şartı aranmıyor. Ancak muayyen zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler için indirimli bina vergisi oranından yararlanılamıyor.

Buna göre, oğlunuzun oturduğu ev için emlak vergisi ödememeniz gerekir. Ancak bunun için evin bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye “Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip Olanlar Dahil) Şehitlerin Dul ve Yetimlerine ve Gazilere Ait Form” vermelisiniz.

OSGB ortağı olmam ilave ödememe engel olur mu?

SORU: Emekli Sandığından pratisyen hekim olarak 2014'de emekli oldum. Bir OSGB’ye ortak olarak aynı OSGB’de işyeri hekimi olarak çalışmak istiyorum. Bu durumda, 1 Ocak 2019’dan itibaren verilen ilave ödemeyi alabilir miyim? OSGB ortaklığımdan ötürü Bağ-Kur’lu sayılıp Bağ-Kur primi ödenmesi gerekir mi?

YANIT: 16 Nisan 2019 tarihli Sözcü’deki yazımda da belirttiğim gibi, emekli olduktan sonra Bağ-Kur kapsamında çalışması olanların aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilmesine ilişkin uygulama 2016 Mart ayından itibaren kaldırıldı. OSGB ortağı olarak işyeri hekimliği yapmanız halinde sosyal güvenlik destek primi ödenmeyecek. Emekli aylığı almakta iken bu aylıkları kesilmeksizin Bağ-Kur kapsamında çalışanlar, Mart 2016’dan itibaren sigortalı da sayılmıyorlar. Yani bunların çalışmaları sosyal güvenlik kurumuna tabi çalışma olarak değerlendirilmiyor.

Buna göre, OSGB (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi) ortağı olarak işyeri hekimliği yapmanız halinde sosyal güvenlik destek primi ödemeyeceğinizden ve bu çalışmanız sosyal güvenlik kurumuna tabi çalışma olarak değerlendirilemeyeceğinden ilave ödeme almaya devam etmeniz gerekir.

57 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 2 Şubat 1975 doğumluyum. Tarım Bağ-Kura 1 Ocak 1999’da giriş yaptım. Prim ödemelerim düzenli. Askerliğimi de 1996 yılında 18 ay olarak tamamladım. Ne zaman emekli olabilirim?

MURAT

YANIT: Askerlik sürenizin bir ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1 Aralık 2023’e kadar ara vermeden prim ödeyerek priminizi 9000 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 1 Şubat 2032’de emekli olabilirsiniz.

İhya yapmak zorunda değilsiniz

SORU: 1985 – 1990 yıllarında Bağ-Kur hizmetim vardı. 1940 doğumluyum. Bağ-Kur’daki hizmetimi toptan ödeme olarak geri aldım. Daha sonra 1999 yılında SSK’ya tabi çalışmaya başladım. 1410 gün hizmetim var. Malulen emeklilik talebinde bulundum. Raporum kabul edildi. Daha sonra 400 gün askerlik borçlanması yaparak yeniden tahsis talebinde bulundum. Buna göre SSK’dan malulen emekli aylığı bağlanır mı? Bağ-Kur’dan toptan ödeme aldığım için ihya yapmak zorunda mıyım?

YANIT: Verdiğiniz bilgilere göre, sigortalılık süreniz 10 yıldan, prim gün sayınız askerlik borçlanmasıyla birlikte 1800 günden fazla. SGK sağlık kurulunca malul olduğunuza da karar verilirse, malulen emekli olabilirsiniz. Prim gününüz, malulen emeklilik için yeterli olduğundan, daha önce toptan ödeme almak suretiyle tasfiye olan Bağ-Kur hizmetinizi ihya etmeniz gerekmiyor.

Askerliğinizin 190 gününü borçlanıp Ekim 2022’yi bekleyeceksiniz

SORU: 25 Ekim 1968 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Aralık 1994 olup toplam 6.200 gün prim ödemem var. Askerliğimi 18 ay olarak 31 Haziran 1988’de yaptım. Askerlik ne kadar borçlanmam gerekiyor? Ne zaman emekli olabilirim?

ALPASLAN

YANIT: Askerlik sürenizin 190 günü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz bile, 54 yaşınızı dolduracağınız 25 Ekim 2022 de emekli olabilirsiniz.

Borçlanma yerine isteğe bağlı prim ödeyebilirsiniz

SORU: 4 Aralık 1976 doğumlu bayanım. 1 Eylül 1993 sigorta girişim. Toplam 348 gün 4/a sigortam var. Bunun 210 günlük kısmı 18 yaş altı. 4 Aralık 2000’de devlet memuru oldum. 2005 ve 2007'de iki ayrı doğumdan dolayı toplam 22 ay ücretsiz doğum izni kullandım. İşyerimden istifa ettim ve 14 Şubat 2019 tarihinde ilişiğimi kestim. Eksik kalan süreyi 4/b Bağ-Kur’dan ödeyip Emekli Sandığından emeklilik için yaşı beklemek istiyorum. Ücretsiz doğum izinlerini Bağ-Kur başvurusundan sonra yapmak istedim. Ancak SGK'daki görevli “önce doğum izinlerini borçlan, sonra isteğe bağlı ödeme yapmaya başla” dedi. Kafam karıştı. Sizce nasıl bir yol izlemeliyim? Ayrıca 4/a’daki 18 yaş altı 210 günlük süre emekliliğe dahil edilir mi?

YANIT: Açıkta olduğunuzdan (memuriyetiniz sona ermiş olduğundan) şu anda zaten borçlanma yapamazsınız. Borçlanma için 4/b (Bağ-Kur) kapsamında isteğe bağlı sigortanızı başlatmanız gerekiyor.

Diğer yandan, emeklilik için 20 yıl (7200 gün) hizmet süresiye, 58 yaş şartına tabisiniz ve önünüzde 15 yıldan fazla süre var. 18 yaşından önceki prim günleriniz de hizmetinize sayılır ve prim günü eksiğiniz 3,5 yıldan (1260 günden) az. Borçlanma primini son derece/kademenize göre ödeyeceğinizden, isteğe bağlı sigortaya göre daha fazla prim ödemek zorunda kalırsınız. Borçlanma yerine, prim eksiğinizi isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken tek şey isteğe bağlı prim ödemenizin 1230 günü aşmaması olmalı. Bu durumda ödeyeceğiniz prim tutarı daha az olur.

875 gün daha prim ödeyip 54 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1969 doğumluyum. 15 Kasım 1993’de sigorta başlangıcım oldu. Şu ana kadar 4800 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

CENGİZ

YANIT:25 yıl sigortalılık süresi 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 875 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 2023’de 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

7000 gün prim ödeyip 60 yaşı dolduracaksınız

SORU: Sigorta giriş tarihim 11 Mart 2004’dür. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

ADEM

YANIT: Doğum, askerlik tarihiniz ve prim ödeme gün sayınız hakkında bilgi vermemişsiniz. Sorunuzu verdiğiniz bilgiyle sınırlı cevaplandıracak olursak; iki şekilde emekli olabilirsiniz.

1) 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte.

2) 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 şartlarını birlikte sağlayacağınız tarihte.

Sıfır oranlı emlak vergisi için iskân şart değil

SORU: Emekli ve 200 m²’den küçük tek konutu olan  kişi, konutun iskânının alınmamış olması nedeniyle arsa gözükmesinden dolayı arsa vergisi ödemektedir. Bu kişinin de yasadaki istisnadan yararlanması gerekmez mi?

YANIT: Emlak Vergisi Kanununa göre, Türkiye sınırları içinde bulunan binalar bina vergisine tabidir. Bina tabiri, yapıldığı madde ne olursa olsun gerek karada gerek su üzerindeki sabit inşaatın hepsini kapsar. Yeni bina inşa edilmesi, vergi değerini tadil eden sebep olup, vergi değerini tadil eden nedenlerin bulunması halinde emlak vergisi bildirimi verilmesi zorunludur. Bildirimin yeni inşa edilen binalar için, inşaatın sona erdiği veya inşaatın sona ermesinden evvel kısmen kullanılmaya başlanmış ise her kısmın kullanılmasına başlandığı bütçe yılı içerisinde emlakın bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye verilmesi gerekir. Bu durumda bina vergisi mükellefiyeti de vergi değerini tadil eden değişikliğin meydana geldiği tarihi izleyen yıldan itibaren başlar.

Buna göre, iskânı alınmamış olsa da söz konusu bina için ilgili belediyeye emlak vergisi bildiriminde bulunulması gerekiyor. Emlak vergisi bildirimi ile birlikte “Tek Meskeni Olan (İntifa Hakkına Sahip Olanlar Dahil) Emeklilere, Dul ve Yetimlere Ait Form”un da verilmesi halinde indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi uygulamasından yararlanılması mümkün olacaktır.

Haziran 2024 ayında emekli olabilirsiniz

SORU: 10 Haziran 1969 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ocak 1995 olup 3551 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

OKTAY

YANIT: Emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 2199 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5750 güne tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 10 Haziran 2024’de emekli olabilirsiniz.

Kredi çekerek prim eksiğimi tamamlayabilir miyim?

SORU: SSK'lıyım. 1504 gün prim ödemem var. Geri kalan prim günlerimi banka kredisi çekerek ödeyebilir miyim?

SEHER

YANIT: Sosyal güvenlik sistemimizde toplu prim ödeyerek emekli olma usulü yok. Maalesef kredi çekip toplu prim ödeyemezsiniz. Bağ-Kura prim borcu olanlar prim borçlarını toplu olarak ödeyebiliyorlar. Sigortalı çalışanların prim borcu olmadığından toplu ödeme yapmaları söz konusu olamaz.

Evde bakım ücretinden yararlanma şartları

SORU: 1936 doğumlu babam uzun zaman önce SSK’dan emekli oldu. 10 yıldır parkinson ve hidrosefali hastası. Maalesef hastalığın yan etkileri olarak yürüyemiyor ve çok ciddi miktarda yüksek dozda raporla ilaç kullanıyor. Bakımı ile ilgili masraflarımız çok fazla. Babamın engelli raporu alabileceğini söylediler. Acaba belirli bir oranda engelli olduğuna dair rapor alırsak, emekli maaşına zarar vermeden devletten ek destek almamız mümkün olabilir mi?

YANIT: Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgari ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden (bugün itibarıyla 1.219,35 TL) daha az olan bakıma ihtiyacı olan engelliler için 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununa göre evde bakım ücreti ödeniyor.

Resmi sağlık kurulu raporu ile ağır engelli olduğu belgelendirilenlerden, günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini (beslenme, giyinme, tuvalet, merdiven inip çıkma gibi) önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olan kişi, bakıma ihtiyacı olan engelli kabul ediliyor.

Hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı, asgari ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az ise alacağınız rapora göre babanızın bakıma ihtiyacı olan engelli olduğu da kabul edilirse, evde bakım parası alınması mümkün olabilir.

Yeraltı maden işyerinde çalışanın emeklilik şartları

SORU:30 Ağustos 1980 doğumluyum. İşe başlama tarihim 22 Mayıs 2002. Bu tarihten 2009 Ocak ayına kadar primlerim ödendi. 12 Ocak 2009 tarihinde yer altı kömür madeninde işe girdim, halen çalışmaktayım. Primlerim kesintisiz ödeniyor. Ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: Yeraltı maden işinde 1 Ekim 2008 tarihinden sonra çalışmaya başladığınızdan, 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre emekliliğe hak kazanabilmeniz için, yeraltı maden işlerinde 20 yıl çalışma, 7200 prim günü ve 50 yaş koşullarını sağlamanız gerekiyor. Yeraltı maden işinde geçen çalışmalarınızın her yılı (360 günü) için hak kazanacağınız 180 günlük fiili hizmet süresi zammı (FHZ) süresi prim ödeme gün sayınıza ilave edilir ve yine bu işyerlerindeki çalışma süreniz 1800 günden fazla olduğundan, prim gün sayınıza eklenen süreler emeklilik yaş haddinizden indirilir.

Verdiğiniz bilgilere göre hak kazandığınız FHZ süreleri ile birlikte prim gününüz 7200 günden fazla olmalı. Yaş indirimi sonrası tabi olacağınız emeklilik yaşınız da yeraltı maden işyerinde geçmesi gereken 20 yıllık çalışma süresinden önce doluyor. Buna göre, yer altı maden işyerinde 20 yıllık çalışma süresini tamamlayacağınız 12 Ocak 2029 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Aralık 2022’de emekli olabilirsiniz

SORU: 22 Ocak 1965 doğumluyum. İlk sigorta girişi tarihim 17 Haziran 1999’dur. 540 gün olan askerlik süremi borçlandım. Toplam 5705 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim?

MÜMİN

YANIT: Askerlik borçlanması, emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. 195 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 17 Aralık 2022’de emekli olabilirsiniz.

Ev hizmetlerinde ücret ve prim desteği var mı?

SORU: Bir evde temizlik işçisi olarak çalışmaya başlayacağım. İşveren beni SGK’ya kaydedecek. İşverenim, bu durumda 3 ay maaş ve 9 ay SGK primi teşvikinden yararlanabiliyor mu?

YANIT: 2019 yılında ilk defa tescil edilen işyerleri ile daha önce tescil edildiği halde 2018 yılında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle SGK’ya aylık prim ve hizmet belgesi vermeyen ya da 2018 yılında SGK’ya uzun vadeli sigorta kolları kapsamında bildirimde bulunmayan işyerleri hakkında ücret ve prim desteği uygulanmıyor. Ancak 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 19. maddesinde öngörülen şartların sağlanması kaydıyla, ücret desteği hariç olmak üzere prim desteğinden yararlanılabiliyor. Bu hükümler, ev hizmetlerinde on gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler için de geçerli.

Buna göre işvereniniz, ev hizmetlerinde ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayacak ise üç aylık ücret desteğinden yararlanamaz. Ancak 4447 sayılı Kanunun geçici 19. maddesinde yer alan prim desteği için öngörülen şartların sağlanması halinde, yalnızca prim desteğinden yararlanması mümkün olabilir.

Askerliğimin ne kadarını borçlanayım?

SORU:21 Eylül 1976 doğumluyum. Askerliğimi Mayıs 1997- Kasım 1998 arasında yaptım. Sigorta başlangıç tarihim 23 Haziran 1999 olup şuan 6050 gün prim ödemem var. Askerliğimin ne kadarını satın alırsam, ne zaman emekli olurum?

KADİR

YANIT: Askerlik sürenizin 7 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz dahi, 57 yaşınızı dolduracağınız 21 Eylül 2033’de emekli olabilirsiniz.

Makam tazminatı alan hekime ilave ödeme yok

SORU: Babam 1970 yılında tabip yarbay olarak ordudan emekli oldu. 20 Aralık 2018’de vefat edene kadar Emekli Sandığından maaşını düzenli olarak aldı. Emekli olduğu 1970 yılından itibaren 26-27 yıl muayenehane çalıştırdı. Eşine bağlanan dul aylığının derece/kademesi 1/4, aylık oranı 15/20, hizmet süresi 25 yıl 5 ay, kıdem yılı 15, ek göstergesi 3600, makam göstergesi 2000. 16 Mart 2019 tarihli Sözcü’deki köşenizde bir okura verdiğiniz yanıtta eğer yanlış anlamadıysak, babama bir ilave ödeme yapılması gerektiğini gördük. Bu doğru mudur? Babam vefat ettiği halde dul eşi bu ilave ödemeyi alabilir mi? Alınabiliyorsa ne yapmamız gerekir? Yoksa bu ödeme zaten maaşına eklenmiş midir?

YANIT: Emekli tabip ve diş tabipleri için öngörülen ilave ödeme, bunların vefat etmiş olmaları halinde, aylığa müstahak olan dul ve yetimlerine de aylık bağlama oranları üzerinden ödeniyor. Ancak ilave ödeme, Emekli Sandığı Kanununa göre tabip ve diş tabibi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan tabip ve diş tabiplerine yapılıyor. Babanıza aylığıyla birlikte makam tazminatı da ödendiğinden ilave ödeme yapılacak tabipler kapsamına girmiyor. Bu nedenle de annenize ilave ödeme yapılmaz.

57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız

SORU: 1969 doğumluyum.1990 ile 1999 arasında SSK’ya 800 gün prim ödemem var. Kasım 1999 ayında Devlet memuru oldum. Hizmet birleştirmesi yaptım. Ne zaman emekli olabilirim?

HÜSEYİN

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 25 Ağustos 2022’ye kadar çalışarak hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 2026’da 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Askerliğinizi memuriyetten önce yapmışsanız, askerlik sürenizin 3 ayını borçlanmanız halinde, toplam hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.

18 yaşından önceki sigortanız başlangıç sayılır

SORU: 1 Temmuz 1980 doğumluyum. 23 Eylül 1996’da lise son sınıfta staj ile sigortam başladı. 15 Temmuz 1997’de 17 yaşındayken fabrikada çalışmaya başlayarak primlerim ödenmeye başladı. 1 Haziran 2000’de çıkışımı alarak 18 ay askerlik yaptım. 1 Mart 2002’de askerlik dönüşü tekrar çalışmaya başladım. Şu anda 5738 prim günüm var. Ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması yapmam bana ne kazandırır, gerek var mı? 18 yaş öncesi staj dahil çalışma günlerimin emeklilikte yaş şartına etkisi var mı?

YANIT: Staj döneminde emeklilik için gerekli olan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, emeklilik açısından staj sigortanız sigorta başlangıcı, staj süreniz de sigortalılık süresi olarak değerlendirilmez. Staj döneminde iş kazası ve meslek hastalığı sigortası için verilen sicil numarası, sonraki dönemlerde de kullanılır. Ancak 18 yaşından önce olsa da uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmeye başlandığı 15 Temmuz 1997 tarihi, emeklilik şartlarınızın tespitinde sigorta başlangıç tarihi kabul edilir.

Buna göre, 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 prim günü ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. 5900 prim günüyle, 57 yaşınızı dolduracağınız 1 Temmuz 2037’de emekli olmaya hak kazanırsınız. Askerliğinizi sigorta başlangıcından sonra yaptığınızdan, askerlik borçlanması emeklilik şartlarınızı değiştirmez, sadece prim günü kazandırır. Yaşınız dolana kadar prim gününüzü tamamlamanız mümkün olduğundan, bence askerlik borçlanması yapmanıza gerek yok.

Emekli olmak için süre, prim ve yaş şartının birlikte sağlanması gerekiyor

SORU: 8 Eylül 1982 doğumluyum. İlk sigorta girişim 20 Temmuz 1999 de olup şuan 5340 gün prim ödemem var. 5975 günü doldurunca emekliliğe hak kazanıyor muyum? 8 Eylülde çıkan karar benim prim sayımı 7000 çıkartır mı?

MEHMET

YANIT: Priminizi 5975 güne tamamladığınızda emekli olamazsınız. Çünkü emekli olmak için sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş şartlarının birlikte sağlanması gerekiyor. Emekli olmak için: 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. 635 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 8 Eylül 2040’da emekli olabilirsiniz.

Primi doldurunca mı süreyi doldurunca mı emekli olacağım?

SORU: Kasım 1963 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim Mayıs 1999 olup şu an 4700 gün gün primim var. 58 yaş 5975 gün kriterlerine tabiyim. Yaşı ve primlerimi doldurunca 2021’de emekli olabilir miyim? Yoksa 25 sene emeklilik süresini mi yani 2024’ümü bekleyeceğim?

GÜRCAN

YANIT: Priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Mayıs 2024’de emekli olabilirsiniz. Askerlik durumunuzu bildirmemişsiniz. Mayıs 1999’dan önce 18 ay askerlik yapmış olmalısınız. Askerlik sürenizi borçlanıp ayrıca 660 günde prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Kasım 2022’de emekli olabilirsiniz

Cezaevinden isteğe bağlı prim ödenebilir

SORU: 25 Ocak 1970 doğumluyum. Şu anda cezaevindeyim. 1988 yılında sigortalı oldum. Ancak kaç gün prim ödedim bilmiyorum. 2003 ve 2004 yıllarında Bağ-Kura kaydoldum. 3,4 ay prim yatırdım. Daha sonra iptal ettim. Ne kadar ve ne zaman emekli olabilirim?

DAVUT

YANIT: SSK'dan emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5375 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 25 Ocak 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz. Sorunuzdan 50 yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar primi tamamlayamayacağız anlaşılıyor. Bu durumda primi 5375 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Cezaevinde olduğunuza göre, sigortalı çalışarak prim ödemeniz mümkün değil. Cezanızın bitmesine uzun süre varsa, cezaevinden isteğe bağlı olarak prim ödemeniz mümkün. Cezaevinden isteğe bağlı olarak 1260 gün ve daha fazla prim ödemeniz halinde, emekli olmak için Bağ-Kur şartlarına tabi olurunuz. Ve toplam priminizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 25 Ocak 2028 tarihinde, Bağ-Kurdan emekli olabilirsiniz.

Ara boşlukları satın alabilir miyim?

SORU: 27 Ekim 1968 doğumluyum. SSK başlangıcım 17 Ekim 1986 olup 3150 gün prim ödemem var. Askerliğimi 1988-1989 arasında yaptım. 1160 gün Bağ-Kur borcum var. Ara boşluklarımı alma şansım var mı?

MÜFİT

YANIT: Sosyal güvenlik sistemimizde ara boşlukların borçlanılarak kazanılması gibi bir uygulama yok. Maalesef ara boşlukları satın alma şansınız yok. Fakat askerlik sürenizi borçlanarak kazanmanız mümkün.

Ne kadar askerlik borçlanması yapmalıyım?

SORU: 1 Eylül 1966 doğumluyum. 1 Kasım 1995 SSK başlangıcım. Bugün itibarıyla 6009 prim günüm var. 3 Mart 1986 - 29 Ağustos 1987 arası askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum? Askerlik borçlanması yapmam gerekirse ne kadar yapmalıyım?

YANIT: 1 Kasım 1995 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 prim günü ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce yaptığınızdan, 520 gün askerlik borçlanması yaparsanız, emeklilik yaşınız 54’e iner ve bir yıl erken emekli olabilirsiniz. Bu durumda 54 yaşınızı dolduracağınız 1 Eylül 2020 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Site güvenlik görevlisinin ücretinden stopaj yapılmalı mı?

SORU: Oturmayı düşündüğüm sitede görev yapan güvenlik elemanlarının SGK kaydının bulunduğunu, ancak ücretlerinden stopaj yapılmadığını öğrendim. Kapıcı statüsünde çalıştırıldıklarını söylediler. Bu uygulama doğru mudur? Ücretlerinden vergi kesintisi yapılmalı mıdır? Yoksa mevcut durum devam etmeli midir? Sitede oturan yönetici uygulamanın doğru olduğunu savunuyor.

YANIT: Gelir Vergisi Kanunun 23/6. maddesinde, hizmetçilerin ücretlerinin gelir vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmış, parantez içi hükümle de “hizmetçiler”; özel fertler tarafından evlerde, bahçelerde, apartmanlarda ve ticaret mahalli olmayan sair yerlerde orta hizmetçiliği, süt ninelik, dadılık, bahçıvanlık, kapıcılık gibi özel hizmetlerde çalışanlar olarak tanımlanmıştır.

Maliye, önceleri bu hüküm gereği ticaret mahalli olmayan sitelerde çalıştırılan bekçi ve güvenlik görevlilerine ödenen ücretlerin gelir vergisinden istisna olduğu görüşündeydi. Ancak daha sonra görüş değiştirdi. Maliyenin verdiği son özelgelerde, site yönetimleri tarafından çalıştırılan güvenlik görevlilerinin hizmetçi kapsamında değerlendirilemeyeceği, buna göre de ödenen ücretlerin istisna kapsamına girmediği ve vergi kesintisi (stopaj) yapılması gerektiği belirtilmektedir.

İki ay askerlik borçlanması yeterli

SORU: 22 Ağustos 1966 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 15 Ocak 1996 olup toplam 6982 gün primim var. Askerliğimden kaç gün eklersem emekli olabilirim?

ÖZCAN

YANIT: Askerliğinizin iki ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 gün prim ödeme ve 55 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz dahi, 55 yaşınızı dolduracağınız 22 Ağustos 2021’de emekli olabilirsiniz.

İki dosyadan aylık alana tek bayram ikramiyesi ödenir

SORU: Ben, 1949 doğumlu Kıbrıs gazisiyim. Aynı zamanda Emekli Sandığından emekliyim. Devletin bize verdiği hak olarak emekli ve gazi maaşını almaktayım. Geçen sene verilen bayram ikramiyesinden sadece emekli maaşımın ikramiyesini aldım. Gazilik maaşımdan ikramiye alamadım. Sizin açıklamalarınıza güveniyorum, konu hakkında açıklama yapabilir misiniz?

YANIT: Birden fazla dosyadan gelir veya aylık alanlara, en fazla ödemeye imkân veren bir dosya üzerinden bayram ikramiyesi ödeniyor. Örneğin, hem emekli aylığı hem dul aylığı alana sadece en fazla ödeme imkânı veren emekli aylığı dosyası üzerinden; hem emekli aylığı hem sürekli iş göremezlik geliri alana da yine en fazla ödeme imkânı veren emekli aylığı dosyası üzerinden ikramiye ödeniyor.

Size de emekli aylığınızla birlikte gazi maaşı aldığınızdan dolayı iki ayrı ikramiye ödenmez. Sadece emekli aylığı dosyanız üzerinden bayram ikramiyesi ödenmesi doğru.

56 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 10 Ağustos 1967 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Eylül 1998’dir. (tarım Bağ-Kuru olarak) 7 yıl 1 ay 15 gün tarım Bağ-Kuruna prim ödedim. SSK aktif olarak çalışarak SSK’ya da 3555 gün prim ödedim. Halen aktif olarak çalışmaktayım. Askerliğimi 1986-1987 arasında18 ay askerlik yaptım. Ne zaman emekli olurum?

OSMAN

YANIT: Sorunuzdan SSK prim ödemenizin Bağ-Kurdan sonra olduğu anlaşılıyor. Askerlik sürenizin 460 gününü borçlanmanız halinde, SSK’da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 56 yaşınızı dolduracağınız 10 Ağustos 2023’de emekli olabilirsiniz.

Kısmi süreli çalışan kapıcı da sigortalı yapılmalı

SORU: Kapıcımız akşamları çöpleri alıyor, haftada 1 gün de merdiven temizliği yapıyor. Çöp alım işi yarım saat/gün, merdiven temizliği yarım gün. Toplam ayda 4 gün çalışmış oluyor. Kapıcımız SSK’lı bir işte çalışıyor. Sigortasını tam olarak çalıştığı yer ödüyor. Bizim SGK’ya kapıcı olarak kaydını yaptırmamız gerekir mi? SSK’lı yaptırırsak çalıştığı dönem için iş kazası ve meslek hastalığı primi mi ödeyeceğiz? Bu prim yüzde 2 mertebesinde mi? Yani günlük ne kadar? İşten çıkarırsak veya emekliliği hak edip ayrılması durumunda sadece 8 haftalık ihbar tazminat mı ödeyeceğiz?

YANIT: Kapıcınızın başka bir işte sigortalı çalışması, sizin binanızdaki çalışması için sigortalı yapma yükümlülüğünüzü ortadan kaldırmaz. Kendisiyle kısmi süreli iş sözleşmesi yapılarak, aylık toplam çalışma saatine göre prim günü hesaplanıp (örneğin 4 gün için), sadece iş kazası ve meslek hastalığı değil, ödediğiniz ücret üzerinden uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası primleri de ödenmelidir.

1 Mart 2019 tarihinden itibaren konut kapıcıları için de kolay işverenlik uygulaması başlatıldı. SGK bildirimini, ev hizmetlerinde on gün ve daha fazla süreyle çalıştırılanlar gibi 5510 sayılı Kanunun ek 9. maddesi kapsamında yapabilirsiniz.

İşten çıkarmanız veya emeklilik nedeniyle işten ayrılması halinde her bir çalışma yılı için aylık olarak ödediğiniz son ücretin brüt tutarı kadar kıdem tazminatı ödemeniz gerekir. İhbar tazminatı ödemesi, bildirim süresi vermeden işten çıkarmanız halinde söz konusu olur.

52 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız

SORU: 24 Nisan 1970 doğumluyum. Eylül 1989’daki SSK girişimle 210 gün prim ödemem var. 1 Ocak 1992’den bu yana Bağ-Kurluyum. Ne zaman emekli olabilirim?

AYDIN

YANIT: Emekli olmak için: 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 52 yaşınızı dolduracağınız 24 Nisan 2022’de emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz hakkında bilgi vermemişsiniz. Şayet Bağ-Kur başlangıç tarihinden önce 18 ay askerliğiniz varsa, askerliğinizi borçlanarak 51 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Kimler 3600 günle emekli olma hakkı var

SORU: 5 Ocak 1949 doğumluyum. Toplam gün:2657 gün prim ödemem var. 3600 den emekli olabilmesi için askeri borçlanma dâhil kaç gün prim yatırmam gerekir hocam?

ÇELEBİ

YANIT: Emekli olma şartlarını sigorta başlangıç tarihi belirliyor. Sigorta başlangıç tarihinizi bildirmemişsiniz. 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olmuşsanız 3600 günle emekli olma hakkınız var. Sonra sigortalı olmuşsanız 3600 günle emekli olma hakkınız yok. Şayet sigorta başlangıç tarihiniz 8 Eylül 1999’dan önceki bir tarih ise, yaş sorununuz olmadığından, askerliğinizi borçlanıp(askerliğinizi 20 ay kabul edilmiştir) ayrıca 343 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Tazminat hakkım doğar mı?

SORU: Emekli Sandığından emekliyim. 10 yıldan beri bir fabrikada noter sözleşmesi ile sorumlu müdür olarak çalışmaktayım. SGK’ya hiçbir kaydımın yapılmadığını öğrendim. İşveren işyerini kapatır veya beni işten çıkarırsa tazminat hakkım doğar mı?

YANIT: SGK’ya kaydınızın yapılmadığını nereden ve nasıl öğrendiniz bilemiyorum. Noter sözleşmesi ile sorumlu müdür olarak çalıştığınıza göre, SGK bildiriminiz yapılmış olmalı. Ancak emekli olduğunuzdan, adınıza normal sigorta primleri değil, sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödenmesi gerekir. SGDP ödenen çalışma süreleri de hizmet dökümünde gözükmez.

SGK’ya bildiriminiz yapılmamış olsa bile işyerinin kapsanması ya da ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışınız dışında bir nedenle işveren tarafından işten çıkarılmanız halinde kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Tazminatınızın ödenmemesi halinde, önce arabulucuya başvurmanız gerekecek. Arabuluculuk görüşmelerinden sonuç alamamanız durumunda yargı yoluna başvurabilirsiniz. Yargı aşamasında, söz konusu işyerindeki çalışmanızın ispatı için her türlü delili (örneğin elinizdeki noter sözleşmesi) mahkemeye sunabilir, tanık dinletebilirsiniz.

SGDP iade edilmez

SORU: 2002 yılında 4/a statüsünden emekli oldum. 2018 Ekim ayına kadar emekli maaşı alarak 4/a statüsünde zaman zaman çalışmaya devam ettim. Emeklilik sonrası 4/a kapsamındaki çalışmam karşılığı ödenen primlerin kısmi iadesini alabilmem mümkün müdür?

YANIT: Prim iadesi, emekliliği için gereken yaşını doldurmasına rağmen prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını sağlayamadığı için emekli aylığı bağlanamayanlara “yaşlılık toptan ödemesi” adı altında yapılan ödemedir. İade edilen primler de uzun vadeli sigorta kolları olarak tanımlanan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilişkin primlerdir. Emekli çalışan olarak ödediğiniz prim ise sosyal güvenlik destek primi (SGDP) olup, hiçbir şekilde iadesi mümkün değildir.

5600 gün prim ödeyip 53 yaşı dolduracaksınız

SORU: 8 Ağustos 1973 doğumluyum. SSK’lı işe giriş tarihim 13 Nisan 1992’dir. Askerliğimi 1995’de yaptım. Ne zaman emekli olurum?

SAİM

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 8 Ağustos 2026’da emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, borçlanma sadece primi artırır, emekli olma şartlarını değiştiremez. Emekli olacağınız tarihe kadar primi tamamlayamazsanız askerliğinizi borçlanır, tamamlarsanız borçlanmazsınız.

Hizmet süresini dolduran memur maaşsız ayrılabilir

SORU: 30 Mayıs 1969 doğumluyum. 16 Mayıs 1994 tarihinde sigorta başlangıcım ve 20 gün prim ödemem var. 9 Eylül 1994 tarihinde memur oldum ve halen devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim?

TÜLAY

YANIT: Emekli olmak için: 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Hizmet süreniz yeterli olduğundan, 51 yaşınızı dolduracağınız 30 Mayıs 2020’de emekli olabilirsiniz. Hizmet şartını sağlayan memurlar isterlerse maaşsız olarak işinden yarılabiliyor. Hizmet süreniz yeterli olduğundan, isterseniz maaşsız olarak işinizden ayrılabilir ve emekli aylığınızın bağlanacağı yaşın dolmasını çalışmadan bekleyebilirsiniz.

Askerlik borçlanması yapabilir miyim?

SORU: 1 Ocak 1976 doğumluyum. Askerliğimi 23.08.1996 - 24.02.1998 tarihleri arasında yaptım. SSK başlangıcım 22 Mayıs 1999. 4/a statüsünden 6402 gün prim ödemem mevcuttur. Askerlik borçlanması yapabilir miyim? Ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: 22 Mayıs 1999 sigorta başlangıcıyla 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim günü ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce yaptığınızdan, altı ay askerlik borçlanması yaparsanız, emeklilik yaşınız 57’ye iner ve bir yıl erken emekli olabilirsiniz. Prim gününüz yeterli olduğundan, 57 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2033 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Çalışan emekli kendi isteği ile ayrılırsa kıdem tazminatı alamaz

SORU: Emekli Sandığından 1998 yılında emekli oldum. 2010'da özel sektörde tekrar çalışmaya başladım. Halen çalışmaktayım. İşyerinden ayrılacak olursam tazminat hakkım var mı?

TUĞÇE

YANIT: Özel sektörde emekli aylığınızı kestirmeden destek primine tabi olarak çalışıyor olmalısınız. İşinizden kendi isteğinizle ayrılmanız halinde, kıdem tazminatı alamazsınız. İşveren haksız yere işinize son verirse kıdem tazminatı alabilirsiniz.

Emeklilik için 5750 prim gününüz olmalı

SORU: Özel sektörde öğretmenlik yapmaktayım. Doğum tarihim 29 Mayıs 1974, sigorta başlangıç tarihim 1 Haziran 1995’tir. 18 ay askerlik yaptım. Şu anda prim günü toplamım 2551’dir. Emekli olabilmek için daha ne kadar prim ödemem gerekir? Kaç yaşında emekli olabilirim?

YANIT: 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5750 prim günü ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. Emeklilik için 3199 gün daha prim ödemeniz olmalı. 5750 prim günüyle, 55 yaşınızı dolduracağınız 29 Mayıs 2029 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.

Askerliğinizi, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra yapmış olmalısınız. Bu durumda askerlik borçlanması emeklilik şartlarınızı değiştirmez. Ancak emekli olmanız için gereken 5750 prim gününü 55 yaşınız dolana kadar tamamlayamamanız halinde, eksik prim gününüzü tamamlamak için askerlik borçlanması yapabilirsiniz.

Vekâletname çalışmanın ispatı için delil olur mu?

SORU: 1 Mayıs 2015-11 Şubat 2019 tarihleri arasında bir firmada emekli olarak sigortasız (işe ihtiyacım olduğundan itiraz edemedim) çalıştım. İşe başladığım tarihlerde bana şirket vekâleti verdiler ve bu vekâletle şirketin onlarca işini yaptım. Firma sahibi "ayrılış şartların ne şekilde olursa olsun ayrıldığında hukuki ve şeri hak ettiğim kıdem tazminatımı ödeyeceğini” söyledi. Dava açmam durumunda vekâlet, orada çalıştığımın kanıtı olabilir mi ve lehime bir karara kesin etkili olur mu? Çalıştığım tarihlerdeki toplam süre için (hukuken hak etmiş gibi, emekli çalışan olarak) kıdem tazminatı miktarı net olarak kaç TL’dir?

YANIT: Çalışmanızın ne şekilde sona erdiğini belirtmemişsiniz. İşvereninizin sözünü tutmaması durumunda, çalışmanızın, kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermiş olması halinde kıdem tazminatına hak kazanmanız söz konusu olabilir.

Her bir çalışma yılı için ödenecek kıdem tazminatı tutarı 6.017,60 TL’yi aşmamak üzere, 30 günlük brüt ücretiniz kadar olur. Bir yıldan artan süre için de oransal olarak ödeme yapılır. Hesaplanan kıdem tazminatı tutarından sadece binde 7,59 oranında damga vergisi kesilir.

Yargı aşamasında delil değerlendirmesini hakim yapar. Onun adına kesin olarak bir şey söyleyebilmem mümkün değil. Ancak şirket işleri için verilen vekâletname ve bu vekâletnameye istinaden düzenlediğiniz ve imzaladığınız belgeler kanıt olarak değerlendirilir. Hatta tanık da dinletebilirsiniz. Ancak yargı yoluna başvurmadan önce arabulucuya başvurmanız gerekiyor. Arabuluculuk görüşmelerinden sonuç alamamanız halinde yargı yoluna başvurabilirsiniz.

4500 günle 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

SORU: 7 Temmuz 1971 doğumluyum. Sigorta girişim 1 Şubat 2000 olup, 5857 gün prim ödemem var. 1 nci Çocuğumun doğumu 1996’da 2 nci doğumumu doğumun 2006’da yaptım. 480 gün işsizlik ödeneği aldım. 3 aylık bir rapor almıştım 2000 yılının Eylül ayı diye hatırlıyorum. Fakat e-devlette çıkmıyor Bütün bu koşullarda emekli olabilmek için alternatiflerini öğrenmek istiyorum. Yani dışarıdan ödeme yapma koşulları, maliyeti ve sonuçlarını bilmek istiyorum. 7000 prim ve 58 yaş dışında daha erken emekli olma şansım bulunmakta mıdır?

SULTAN

YANIT: 7000 gün prim ödeme ve 58 yaşın dışında, 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarıyla da emekli olmanız mümkün. 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız 7 Temmuz 2029’da emekli olabilirsiniz.

Yabancı bayraklı gemideki çalışma sürelerini borçlanabilirsiniz

SORU: Yabancı bayraklı gemide çalıştığımdan dolayı hiç sigortam yatmıyor. SGK’ya gittiğimde tarım sigortası yaptırmamın uygun olacağını söylediler. Tarım sigortasından yararlanma imkânım var mıdır? Varsa nasıl yapabilirim ya da emekli olabilmek için ne yapmam gerekir?

YANIT: Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar 5510 sayılı Kanunun ek 5. maddesi kapsamında sigortalı olabiliyorlar.

Ek-5 tarım sigortası için “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”nin sürekli ikametin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikamet edilen il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine onaylatılıp, sürekli ikametin bağlı olduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmek gerekiyor. Ancak Ek-5 kapsamında çalışmanızın olmadığının tespiti halinde, ödeyeceğiniz primlerin iptali söz konusu olabilir.

Çalıştığınız gemilerin bayrağını taşıdıkları ülkelerde bulunan Türk konsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikleri gibi temsilciliklerden alacağınız ve yurtdışı borçlanma için kullanacağınızı belirten hizmet belgeleri veya işyerlerinden alacağınız sigortalılık sürelerini gösterir bonservisler ile gemilerde çalıştığınızı gösterir belgelerde kayıtlı bulunan çalışma izinlerinin tercümeleri ya da pasaportunuzda çalışma süreleri ile örtüşen giriş-çıkış tarihlerini gösterir sayfaların örnekleri ile yabancı bayraklı gemilerdeki çalışma sürelerini borçlanabilirsiniz.

Sosyal güvenlik geçmişinizle ilgili bilgi vermemişsiniz. Borçlanılan süreler, başvuru sahiplerinin Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor.

Türkiye’de 4/a (SSK) kapsamında sigortalılığınız yoksa borçlanacağınız sürelerin 4/a kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi için borçlanma başvurusundan önce Türkiye’de birkaç günlük çalışmayla da olsa 4/a kapsamında sigortalılığınızı başlatmalısınız. Emekli olabilmeniz için yapmanız gerenlere ilişkin yanıt için doğum tarihiniz ile askerlik ve sosyal güvenlik geçmişinize ilişkin bilgileriniz gerekiyor.

Annemi toplu prim ödeyerek emekli edebilir miyiz?

SORU: Annem 1 Ocak 1964 doğumlu. 1995 doğumlu bir çocuğu var. 19 Şubat 2008’deki sigorta başlangıcıyla yaklaşık 3551 gün primi var. İki sorum olacak. 1) Normal şartlarda ne zaman ve kaç günlük primle emekli olabilir? 2) Eğer bu süre zarfında  çalışmaya devam edemezse, dışarıdan kendimiz ödeyerek emekliliğe hak kazanabilir miyiz? Ve bu ödeme toplu şekilde mi olmalıdır?

İLKİZ

YANIT: 1) Anneniz 3449 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir. Ayrıca 949 gün daha prim ödeyerek toplam primini 4500 güne tamamlaması şartıyla, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 19 Şubat 2033’de emekli olabilir. 2) Toplu prim ödeme usulü yok. Maalesef annenizi toplu prim ödeyerek emekli edemezsiniz. Ancak isteğe bağlı olarak 1849 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5400 güne tamamlayacağı tarihte Bağ-Kurdan emekli olabilir.

Emekli olduğunuzdan SSK’dan yetim aylığı alamazsınız

SORU: Kamudan emekliyim. SSK'dan emekli babam vefat etti. Babamdan emekli maaşı alabilir miyim? Benden başka emekli maaşını alacak kimse yok.

LEMAN

YANIT: SSK, emekli kız çocuğuna ana veya babasından dolayı aylık bağlamaz. Emekli olduğunuzdan maalesef babanızdan dolayı SSK’dan aylık alamazsınız.

Yaşı doldurana kadar prim ödeme zorunluluğu yok

SORU: Eşim 14 Ocak 1971 doğumlu. 15 Şubat 1994 -15 Ocak 2018 tarihleri arasında emekli sandığından 2340 gün, SSK'dan 3984 gün hizmeti var. Hesaplamalara göre 50 yaş şartına takıldığı için 14 Ocak 2021 tarihinde SSK’dan emekliliğe hak kazanıyor. (son 7 yılda SSK gün sayısı baskın) Ancak 15 Ocak 2018 tarihinde iş akdi sona erdi. Son 8 yılda SSK primini tavandan yatırdı. Kalan 3 yılı var. Bundan sonra aylık 30 günün 10 gününü başka bir işverenden SSK’dan asgari ücretten yatacak. Kalanı ise Bağ-Kurdan yatacak (Aylık 20 gün) Emekli olacağı zaman son 3 yıldan Bağ-Kur primini hangi miktardan yatırılması SSK emeklilik aylığını ne kadardan etkileyecektir?

NAİL

YANIT: Eşinizin primi yeterli. Yaş için bekleyecek. Çünkü eşiniz SSK’da emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi. Eşinizin prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 50 yaşını dolduracağı 14 Ocak 2021’de emekli olabilir. 8 sene tavandan prim ödedikten sonra asgari ücret üstünden prim ödeme emekli aylığını düşürür. Asgari ücretle çalışmaktansa hiç çalışmama daha iyi.

Hizmet tespit davasında zamanaşımı süresi 5 yıldır

SORU: 22 Ocak 1973 doğumluyum. 1990 yılında pazarlama ve gazete dağıtım işinde çalıştım. Ama o tarihte sigorta girişim yapılmamış. Ne yapabilirim? Dava açsam sigorta girişimi 1990 yılına aldırabilir miyim?

HASAN

YANIT: Sigorta girişiniz de yapılmadığından, işten ayrıldığınız tarihten itibaren 5 yıl içinde “hizmet tespit davası” açmanız gerekiyordu. 5 yıl içinde dava açmadığınızdan maalesef hakkınız zamanaşımına uğramış. Bugün için yapacağınız bir iş ve işlem bulunmuyor.

Çocuklar için borçlanma yapabilir miyim?

SORU: 4 Mayıs 1984 doğumluyum. SSK başlangıcım 10 Mayıs 2005, bitiş 31 Ekim 2014. Toplam SSK prim günüm 2202. 26 Temmuz 2013 ve 18 Mayıs 2018 doğumlu iki çocuğum var. Emeklilik işlemlerim için yapmam gerekenler nelerdir? İsteğe bağlı sigortayı ne zaman yapmam doğru olur? Çocuklar için borçlanma yapabilir miyim?

YANIT: En az 4500 gün prim ödemiş olmak koşuluyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 4 Mayıs 2042 tarihinde 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz.

Doğum borçlanması, doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıl içinde kalan çalışılmamış (prim ödenmemiş) süreler için yapılabiliyor. Buna göre, ilk çocuğunuz için doğum tarihi ile 26 Temmuz 2015 tarihi arasındaki prim ödenmemiş süreyi borçlanabilirsiniz. İkinci çocuğunuz için ise iki yıllık sürenin dolacağı 18 Mayıs 2020 tarihinden sonra 720 gün borçlanma yapabilirsiniz.

Borçlanmalar sonrası 4500 günden eksik kalan prim günü için 1230 güne kadar isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz. Yine eksik gününüz kalırsa, bunu 4/a kapsamında prim ödeyerek tamamlamalısınız. Hem borçlanacağınız sürenin 4/a kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi hem de ikinci çocuğunuz için 720 gün borçlanabilmeniz için isteğe bağlı sigortanızı, 18 Mayıs 2020 tarihinden ve borçlanmaları yaptıktan sonra başlatmalısınız.

Emlak vergisinde eşlerin durumu ayrı ayrı değerlendirilir

SORU: Size yazma sebebim 7 Mart 2019 tarihli yazınızdan dolayı. Ben emekliyim, eşim de ev hanımı. Eşimle yarı yarıya ortak olduğumuz evde ikamet etmekteyiz. Eşimin de kendine ait bir dairesi var, o da kirada. Bakırköy belediyesi bizden emlak vergisi almaktadır. Yazınızın son paragrafından emlak vergisini ödeyip ödemeyeceğimi anlayamadım. Benim durumum sizin yazdığınıza göre nedir? Beni bilgilendirirseniz, kendimi Belediyeye karşı savunabilirim.

YANIT: Emlak vergisi muafiyetinden (sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından) yararlanıp yararlanamamanın tespitinde eşlerin durumu ayrı ayrı değerlendirilir. Birinin durumu diğerini etkilemez.

Bu bağlamda, sizin ve eşinizin durumunu ayrı ayrı değerlendirmek gerekiyor. Sizin, emekli olarak eşinizle yarı yarıya ortak olduğunuz (hisseli) bir eviniz, eşinizin ise ev hanımı olarak biri yarı yarıya ortak olduğunuz (hisseli), diğeri tamamı kendine ait iki evi var. Diğer bir deyişle, siz hisseli olarak bir eve, eşiniz ise biri hisseli olmak üzere iki eve sahip.

Diğer yandan, brüt 200 m²’yi geçmeyen tek meskene hisse ile sahip olunması halinde sıfır oranlı emlak vergisi, hisseye isabet eden kısma uygulanır. Birden fazla mesken ya da birden fazla meskenin hissesine sahip olunması halinde sıfır oranlı emlak vergisi uygulanmaz.

Buna göre, sizin, hisseli olarak sahip olup oturmakta olduğunuz ev için hissenize tekabül eden emlak vergisini ödememeniz gerekir. Eşinizin ise biri hisseli olup oturduğu, diğeri kirada olmak üzere iki evi olduğundan, hem oturduğunuz ev için hissesine tekabül eden emlak vergisini, hem de kirada olan diğer evinin emlak vergisini ödemesi gerekiyor.

Ağustos 2022’de emekli olmanız mümkün

SORU: 13 Ağustos 1969 doğumluyum.  11 Aralık 1992 tarihinde sigorta girişim var. Şu an için 5071 gün prim ödemem var. Ve prim ödemeye devam ediyorum. Askerliğim 1989-1991 arasında yaptım. Askerliği borçlanmam durumumda, ne zaman emekli olurum?

TAMER

YANIT: Askerlik sürenizin bir ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 499 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5600 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 13 Ağustos 2022’de emekli olabilirsiniz.

SSK emekli kız çocuğuna yetim aylığı bağlamaz

SORU: Emekli Sandığı emeklisiyim. Vefat eden eşimin de dolayı da emekli sandığından maaşını alıyorum. 1988’de vefat eden babam SSK emeklisi olup 1988’de vefat eden babamdan dolayı da maaş alabilir miyim?

BURCU

YANIT: SSK emekli kız çocuğuna ana veya babasından dolayı yetim aylığı bağlamaz. Emekli olduğunuzdan maalesef babanızdan dolayı SSK’dan aylık alamazsınız.

SGK malul ve engelli emeklisini kontrol ve muayeneye çağırabilir

SORU: Psikiyatriden 2013 yılında emekli oldum yüzde 80 engelli raporum var, 2017 Kasım ayında maaşım kesildi. SGK’ ya gittiğimde tekrar rapor istendiği söylendi. Normalde böyle bir prosedür var mı?

ÖZGÜR

YANIT: Ya hakkınız da şikâyet veya ihbar var. Ya da raporunuzda sonradan muayene kaydı var. Malulen ve engelli hakkıyla emekli olup raporu sürekli olmayanları SGK kontrol muayeneye çağırabilir. Belirtilen günde muayeneye gitmeyenin de emekli aylığı kesilir. Ancak kontrol muayenesinde eski oranda işgücü kaybı çıkanların kesilen emekli aylıkları yeniden bağlanır.

Kıdem tazminatı her yılın sonunda ödenebilir mi?

SORU: 5 Mart 2019 tarihli Sözcü’deki yazınızı okudum. Kıdem tazminatı birikimini önlemek için apartman görevlisinin kıdem tazminatı her senenin sonunda birer yıllık olarak ödenebilir mi?

YANIT: Kıdem tazminatının hangi hallerde ödeneceği yasada sayılmış. Öncelikle iş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazandıran sebeplerden birine bağlı olarak sona ermiş olması gerekiyor. Apartman görevlisinin çalışması sona ermediği halde birer yıllık dönemler halinde yapacağınız ödemeler kıdem tazminatı olarak değerlendirilmez. İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte, tüm çalışma süresi dikkate alınarak kıdem tazminatı hesaplanır ve yapılan ödemeler hesaplanan kıdem tazminatından mahsup edilir, aradaki farkın kendisine ödenmesi gerekir.

Birçok apartman yönetimi, kıdem tazminatı birikimini önlemek ve günü geldiğinde ödenecek kıdem tazminatını toplama güçlüğüyle karşılaşmamak ya da kat malikinin değişmesi nedeniyle kıdem tazminatından eski malikin mi yoksa yeni malikin mi sorumlu olduğu tartışmasını yaşamamak için kıdem tazminatı fonu oluşturuyor. Siz de kıdem tazminatı fonu oluşturabilir, her yılın kıdem tazminatını aidatlarla birlikte toplayıp, apartman görevlisine ödemek yerine oluşturacağınız fonda biriktirebilirsiniz.

30 günü aşan prim günü dikkate alınmaz

SORU: 31 Aralık 2018 tarihinden sonra iki ayrı işyerinde çalıştım. İşyerinin biri 30 gün çalışmamı göstermiş. Diğer işyeri ise part-time çalıştığım 14 günü göstermiş. Neticede Ocak 2019 ayında adıma 44 gün prim ödenmiş gözüküyor. Bu durumda ben fazla çalışmış mı oluyorum? Kanuna aykırı bir durum var mı? Bu primlerin emeklilik hesabına etkisi ne olur? Yapmam gereken bir şey var mı?

YANIT: Durumunuzda kanuna aykırı bir hal olmadığı gibi, yapmanız gereken bir şey de yok. Birden fazla işveren yanında sigortalı olarak çalışmak mümkün. Yeter ki bu çalışmalar gerçek çalışma olsun. Ancak iki ayrı işyerinden ay içinde toplam olarak 30 günden fazla bildirilen prim gün sayısı 30 gün olarak dikkate alınır. İlgili ayda 44 gün prim ödenmiş kabul edilmez. Bildirilen kazanç tutarları ise prime esas kazancın üst sınırını aşmamak üzere, emekli aylığı hesabında ilgili ayın prime esas kazancı olarak dikkate alınır.

Anneniz 1500 gün daha prim ödeyecek

SORU: Annem 1960 doğumlu. Sigorta giriş tarihi 2002 yılı. Acaba ne zaman emekli olabilir. 5500 gün civarı primi var.

ERGİN

YANIT: Anneniz 1500 gün daha prim ödeyerek toplam primini 7000 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.(ara vermeden prim öderse Nisan 2022 ayı sonunda) Ayrıca 4500 günden fazla primi olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 2027’de 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı tarihte emekli olması da mümkün.

Sigorta başlangıcından önce malul sayılanların emeklilik şartları

SORU: Yüze 97 engelli bir kayınbiraderim var. 4/a sigorta giriş tarihi 4 Ocak 2014. Emekliliğe ne zaman hak kazandığını öğrenmek istiyorum. Kimileri 5 yılda, kimileri ise 15 yılda emekliliğe hak kazanacağını söylüyorlar. 5 yılda emekliliğe hak kazanmanın koşulu nedir?

YANIT: İlk defa sigortalı olduğu tarihten sonra çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybeden ve başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan kişiler, sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 günle (5 tam yıl) prim günüyle malulen emekli olabiliyorlar. Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün yüzde 60’ını kaybetmiş olanlar malullük aylığından yararlanamıyorlar.

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan, yani çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmiş olan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara ise en az 15 yıl sigortalılık süresi ve sigorta başlangıç tarihine göre 3600 ila 3960 gün arasında prim günüyle emekli aylığı bağlanıyor.

Kayınbiraderinizin yüzde 97 oranındaki engellilik durumu, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı 4 Ocak 2014 tarihinden önce ise 3960 gün prim ödemiş olmak koşuluyla, 15 yıllık sigortalılık süresinin dolacağı 4 Ocak 2029 tarihinde emekli aylığına hak kazanır.

Askerliğiniz 40 gününü borçlanıp 53 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz

SORU: 8 Ekim 1969 dogumluyum.1990-1991 yıllarında 18 ay askerlik yaptım. Sigorta başlangıç tarihim 1 Ocak 1993 olup 7340 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim?

İSA

YANIT: Askerlik sürenizin 40 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödemem ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 53 yaşınızı dolduracağınız 8 Ekim 2022’de emekli olabilirsiniz.

Staj sigortasının gözükmemesi sorun olur mu?

SORU: İşyerimizde ve etrafımızda arkadaşlarımızla konuştuğumuzda SSK hizmet dökümünde çoğu arkadaşımız, sigorta başlangıcı olarak staj tarihinin gözüktüğünü söylemekte. Bir kısmı da gözüküyor, ancak prim ödenmediği için sigortamız işe giriş tarihimizde başlıyor diyor. Yüksekokulda okurken 1996 yılında yaz stajımı uluslararası bir şirketin fabrikasında 40 gün yaptım. Bize staj bitiminde, sigortayla ilgili hiçbir bilgi ve numara verilmedi. Eylül 2018'de okulumdan o tarihlerde staj yaptığıma dair kaşeli kağıt aldım. Hizmet dökümümde stajın gözükmemesi sorun mu? Stajımı sigorta başlangıcı gösterebilir miyiz?

YANIT: Staj döneminde, emeklilik için gereken ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediği için staj başlangıcı, emeklilik açısından sigortalılık süresinin başlangıcı sayılmıyor. Adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmeye başlandığı tarih, emeklilik şartlarınızın tespitinde sigorta başlangıç tarihi kabul edilir. Bu nedenle de staj başlangıcınız sigorta başlangıcı olarak kabul edilmez. Staj sigortası başlangıcının hizmet dökümünde gözükmemesi de sorun olmaz.

Askerliğinizin 14 ayını borçlanmalısınız

SORU: 3 Mayıs 1971 doğumluyum. 1991’de askere gittim. SSK başlangıç tarihim 15 Ocak 1994’dür. 2010’dan beri belediyede çalışmaktayım. Askerliğimi borçlanmama gerek var mı? Ne zaman emekli olabilirim?

HASAN

YANIT: Askerlik sürenizin 14 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ve toplam 5600 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız 3 Mayıs 2024’de emekli olabilirsiniz.

Sağlanan menfaatler tazminat hesabına dahil edilir

SORU: Yazılarınızı büyük bir merakla okuyor ve yararlanıyorum. Kıdem tazminatlarına kapıcı dairelerinin emsal bedellerini ve elektrik, su, doğal gaz bedellerini neden ilave ediyoruz anlayamadım! Çalışana hem bu imkanları yıllarca ücretsiz sağlıyor hem de emekliliğinde tazminat olarak ödüyoruz! Bir yanlışlık olmasın? Tazminat öderken bunları düşmemiz gerekmez mi?

YANIT: 1475 sayılı (eski) İş Kanununun halen yürürlükte olan kıdem tazminatına ilişkin 14. maddesinde, kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında, asıl ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün sözleşme ve kanundan doğan menfaatlerin de göz önünde tutulacağı hüküm altına alınmış.

Yasa hükmüne göre, kıdem tazminatına esas alınacak ücrete, asıl ücretten başka, işçiye sağlanmış para ve parayla ölçülmesi mümkün sözleşme veya kanundan doğan ve süreklilik arz eden tüm menfaatlerin de dahil edilmesi gerekir.

Bu bağlamda, apartman görevlisine konut tahsis edilmesi ve tahsis edilen konutun elektrik, su ve ısınma giderlerinin apartman yönetimi tarafından karşılanması halinde, para ile ölçülmesi mümkün menfaat sağlanmış olur ve bu menfaatlerin parasal değerinin kıdem tazminatına esas ücrete dahil edilmesi gerekiyor.

Büyükbabanız primi 3600 güne tamamlayacak

SORU: Büyükbabam 1925 doğumlu. 1980 yılında sigorta girişi yaptırmış. Toplam 900 gün prim ödemesi var. Emekli olma durumu var mıdır?

SELÇUK

YANIT: Büyükbabanız yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. 2700 gün daha prim ödeyerek toplam primini 3600 güne tamamlayacağı tarihte emekli olabilir.

Oğlunuz yüz günlük GSS’den yararlanamaz

SORU: 2 Mart 2019 tarihli Sözcü’deki “Yüz günlük GSS'den kimler yararlanabilir?” başlıklı yazınızı okudum. Ben Emekli Sandığı emeklisiyim. İki oğlum da benim üzerimden sağlık hizmeti alıyor. Büyük oğlum 9 Martta 25 yaşını dolduruyor, halen üniversite öğrencisi. SGK'ya sorduğumda “öğrenci olsa da üzerimden düşeceğini, ikamet ettiği ilde kaymakamlığa başvurup, gelirinin olmadığını beyan edip yeşil kart çıkartması gerektiğini” söylediler. Yazınızda bahsettiğiniz yüz günlük sağlık hizmetinden oğlum da yararlanabilir mi? Tek çare yeşil kart çıkartmak mıdır?

YANIT: Yüz günlük sağlık hizmetinden zorunlu sigortalılığı sona erenler ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlanabiliyor.

Yükseköğrenime devam eden çocuklar, 25 yaşını doldurana kadar ana veya babasının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık hizmeti alabiliyorlar. 25 yaşından önce okulu bitirmeleri halinde ise yine 25 yaşını geçmemek üzere mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmetinden yararlanma hakları var.

Oğlunuz 25 yaşını doldurduktan sonra, eğitimi devam ediyor olsa da sizin üzerinizden sağlık hizmeti alamaz. Gelir testi yaptırıp, sonucuna göre ya primleri devlet tarafından karşılanmak ya da aylık 76,76 TL genel sağlık sigortası primi ödemek suretiyle sağlık hizmeti alabilir.

5825 gün prim ödeyip 56 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1 Ocak 1996’da çiftçi Bağ-Kurum var. 2013 yılımda bir yıllık isteğe bağlı sigortam var. 2014 yılında beri sigortalı çalışıyorum. Ne zaman emekli olurum?

KENAN

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum ve askerlik tarihinizi bildirmemişsiniz. Toplam 5825 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 1 Ocak 2021’den sonra olmak üzere 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kur sona ermeden tarım SSK’lı olamazsınız

SORU: Çeşitli nedenlerden dolayı şirketimi kapatamıyorum ve Bağ-Kur sigortalılığım devam ediyor. Bu durumda tarım SSK’sı yaptıramıyorum. Bir başkasının yanında işe girince Bağ-Kur’um düşecek ve SSK başlayacak. SSK’lı olunca tarım SSK’sına dönüş yaptırabilme imkanım var mı?

YANIT: Sizin de belirttiğiniz gibi tarım SSK’sı, yani 5510 sayılı Kanunun Ek-5. maddesi kapsamında sigortalı olabilmek için SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında ya da isteğe bağlı sigortalı olmamak gerekiyor. Nasıl ki şu an Bağ-Kur kapsamında sigortalı olduğunuz için ek-5. madde kapsamında tarım sigortalısı olamıyorsanız, SSK kapsamında sigortalı olduktan sonra da ek-5. madde kapsamında tarım sigortasına geçiş yapamazsınız. SSK sigortalılığınız sona erdiğinde Bağ-Kur sigortalılığınız tekrar devreye girer.

Babanızın 1 Şubat 2021’de emekli olması mümkün

SORU: 7 Temmuz 1954 doğumlu babam, askerliğini 1974/1975 arasında askerlik yapmış. Fakat askerli borçlanması yapmadı. 1 Ekim 2007 tarihinde tarım Bağ-Kur ödemeye başladı. Şuanda ödemeye devam ediyor. Ne zaman emekli olabilir?

ALİ

YANIT: Babanız ara vermeden prim ödemesi halinde, primini 5400 güne tamamlayacağı 1 Ekim 2022’de emekli olabilir. Muhtemelen 20 ay askerlik yaptı. Askerliğini borçlanması halinde, 20 ay daha erken yani 1 Şubat 2021’de emekli olabilir.

Muafiyetten yararlanmanıza engel olan eşinizin evi değil

SORU: 1994 yılında emekli oldum. 2000 yılında ev aldım. Belediyeden, emekli olduğum için emlak vergisinden muafiyetimi istedim. Başka evimin olup olmadığı soruldu. Eşimin evi olduğunu söyledim, eşimin evi olduğu için muafiyet olmaz dediler. O günden beri emlak vergimi ödüyorum, ayrıca kiracı olduğu için maliyeye gelir vergisi ödüyorum. Ancak bana tanınmayan muafiyet iki tanıdığıma tanınıyor. Bu tanıdıkların eşlerinin her ikisi de emekli ve adlarına birer evleri var. Her iki eşin evleri de emlak vergisinden muaf, bu durum nasıl oluyor?

YANIT: Emlak vergisi muafiyetinden (sıfır oranlı emlak vergisi uygulamasından) yararlandırılmamanızın nedeni sanırım yanlış ifade edilmiş. Eşinizin evinin olması, emlak vergisi muafiyetinden yaralanmanıza engel değil. Evinizde bizzat oturmamanız da engel değil. Zira Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 m²’yi aşmayan tek meskeni olan emeklilerin indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi uygulamasından yararlanabilmesi için meskende bizzat oturma şartı aranmıyor. Sahip olduğu tek meskeni kiraya verip, kirada oturanlar da diğer şartları taşımaları kaydıyla indirimli vergi oranından yararlanabiliyorlar.

Kirada oturmuyorsanız, örneğin eşinize ait evde oturuyorsanız, emlak vergisi ödemeniz gerekiyor. Bu durumda eşinizin tek evi varsa, bu evin brüt alanı 200 m²’yi aşmıyorsa, eşiniz de ev kadını ya da emekli ise eşinizin evi için emlak vergisi ödemezsiniz, ancak siz ödersiniz. Kendi durumunuzla karşılaştırdığınız arkadaşlarınızın durumu sizinkinden farklı olabilir.

Babanızın 1 Şubat 2021’de emekli olması mümkün

SORU: 7 Temmuz 1954 doğumlu babam, askerliğini 1974/1975 arasında askerlik yapmış. Fakat askerli borçlanması yapmadı. 1 Ekim 2007 tarihinde tarım Bağ-Kur ödemeye başladı. Şuanda ödemeye devam ediyor. Ne zaman emekli olabilir?

ALİ

YANIT: Babanız ara vermeden prim ödemesi halinde, primini 5400 güne tamamlayacağı 1 Ekim 2022’de emekli olabilir. Muhtemelen 20 ay askerlik yaptı. Askerliğini borçlanması halinde, 20 ay daha erken yani 1 Şubat 2021’de emekli olabilir.

Primler kaç yaşında geri alınabiliyor?

SORU: Çalışıp da emekliliği düşünmeyen içerdeki primleri geri almak için kaç yaşı doldurması ı gerekiyor acaba? Bilgilendirirseniz sevinirim.

ÇAĞLA

YANIT: Emekli olmak için aranan yaşı doldurduğu halde emekli olacak kadar primi olmayanlar, başvurmaları halinde ödenen primlerini “yaşlılık toptan ödemesi” adı altında geri alabiliyor. Emekli olacak kadar primi olmayan Kadın 58, erkek sigortalı 60 yaşını dolduracağı tarihte ödediği primlerini geri alabilir.

Ay içinde 30 günden az çalışanın GSS durumu

SORU: Babamın işyerinde 15 gün SSK (Ek 7 ile) prim ödüyordum. 16.10.2016 tarihinden 16.04.2018 tarihine kadar olan ödemelerimde GSS pirim borcu çıktı ve faizleri silindiği için ödeme yaptım. Emekliliğime 3,5 buçuk yıl kaldığı için emekli maaşım düşmesin diye prim ödemeyi durdurmuş olup işsizlik maaşı almaktayım. Benim sorum; eşim babamın işyerinde iki aydır 15 gün (Ek 7) SSK’lı olarak çalışıyor. Sorgulama yaptığımızda GSS borcu çıkmıyor, daha sonra çıkar mı? İşsizlik maaşı almam sona erince eşimin üzerinden sağlıktan yaralanabilir miyim?

YANIT: Verdiğiniz bilgilerden Ek 7 değil, ayda 30 günden eksik çalıştığınız ve eksik gün nedeni olarak “07 puantaj kayıtları” bildirildiği anlaşılıyor. Söz konusu dönemde eşiniz sigortalı olmadığından dolayı da bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında olmadığınızdan, ay içinde 30 günden eksik çalıştığınız süreler için GSS prim borcu tahakkuk ettirilmiş.

İşsizlik ödeneği aldığınız dönemde GSS’li sayıldığınızdan, eşiniz de bakmakla yükümlü olduğunuz kişi olduğundan, onun eksik günleri için GSS borcu çıkmıyor. Ancak işsizlik ödeneğiniz sona erdiğinde, GSS’niz de sona erecek. Bu durumda eşinizin bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak onun üzerinden sağlık yardımı alabileceksiniz. Ancak eşinizin 30 günden eksik süreleri için GSS primini 30 güne tamamlaması gerekecek.

56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız mümkün

SORU: 1 Ocak 1973 doğumluyum. 1993 yılında 19 ay askerlik yaptım. 18 Mart 1998’de sigorta başlangıcım yapılmış olup toplamda 4600 gün primim yatırıldı. 1) Ne zaman emekli olabilirim? 2) Askerlik borçlanması yaparsam emekliliğime etkisi olur mu?

AHMET

YANIT: 1) Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. 1300 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlamanız şartıyla, 57 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2030’da emekli olabilirsiniz.

2) Askerlik sürenizin 10 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra 925 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2029’da emekli olabilirsiniz.

Emekli olarak çalışmaya başladığınızda net ücretiniz artar

SORU: 24 Ağustos 2019’da SSK'dan emekliliğe hak kazanacağım. Emekliliğe hak kazandığımda kıdem tazminatımı alarak işten ayrılacağım ve emekli maaşımı almaya başlayacağım. Sonra tekrar iş sözleşmesi yaparak çalışmaya devam edeceğim, işyerim ile öyle anlaştım. Merak ettiğim husus, şu anda maaşımdan belli kesintiler olmakta ve yaklaşık yüzde 25-30 kesintili olarak maaşımı almaktayım. Okuduğum bazı bilgilerde, emekli olduktan sonra çalışan kişilerin maaşından sadece yüzde 7,5 oranında SGDP kesildiği, bunun dışında bir kesinti yapılmadığı yazıyor. Bu durumda emekli olduktan sonra çalışırken aynı brüt maaşımın netini çok daha fazla olarak alıyor olacağımı düşünüyorum, yani kesintisi daha az olacak. Bu hususu size sormak, teyit etmek istedim.

YANIT: Ücretler üzerinden biri sosyal güvenlik primleri, diğeri vergi olmak üzere iki tür kesinti yapılıyor. Emekli olduktan sonra, emekli aylığınızı kestirmeksizin çalışmaya devam ettiğinizde ücretinizden vergi kesintisi yapılmaya devam edilecek. Ancak şu anda ücretinizden yüzde 14 sigorta, yüzde 1 işsizlik sigortası primi olmak üzere yapılan toplam yüzde 15 oranındaki prim kesintisi, yüzde 7,5 oranında sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisine dönüşecek. Diğer bir deyişle yüzde 15 olan prim kesintisi yüzde 7,5’e düşecek. Buna bağlı olarak da aynı brüt ücret için elinize geçecek net ücret tutarı da artacak.

57 yaşı dolduracaksınız

SORU: 1972 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim Kasım 1997’dir. Acaba ne zaman emekli olabilirim?

FEVZİ

YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5900 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 2029’da 57 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yapmışsanız 190 gününü borçlanmanız halinde, toplam priminizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

Dul aylığı alan için ölüm yardımı ödenir mi?

SORU: Bağ-Kur emeklisi eşinden dul aylığı alan bir anne ölünce, çocuklarına ölüm yardımı yapılır mı? Emekli Sandığı emeklisi olan bekâr kız evlada Bağ-Kur’lu babadan maaş bağlanır mı?

YANIT: Ölüm yardımı (cenaze ödeneği), SSK veya Bağ-Kur statüsünden iş kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık (emeklilik) aylığı almakta iken veya kendisi için 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olup da ölen sigortalının hak sahiplerine (sırasıyla eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir) yapılan ödemedir. Bağ-Kur emeklisi eşinden dul aylığı alan kadının ölümü halinde çocuklarına ölüm yardımı yapılmaz.

Emekli Sandığı emeklisi olan kız çocuğuna bekâr da olsa kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı aldığından, Bağ-Kur’lu babasından aylık bağlanmaz.

55 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olacaksınız

SORU: 24 Şubat 1971 doğumluyum. 3 Ekim 1988’den 18 Aralık 1997’ye kadar SSK’ya 580 gün prim ödemem var. Şubat 1991’de askere gittim. 18 ay askerlik yaptım. 18 Aralık 1997’de 657 sayılı Kanuna tabi Devlet memuru oldum ve halen çalışmaktayım. Devlet memuru olduktan sonra askerliğimin tamamını borçlandım. Ne  zaman emekli olabilirim?

SADETTİN

YANIT: Emekli olmak için; 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 5 Aralık 2019’a kadar görevinize devam ederek hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 24 Şubat 2026’da emekli olabilirsiniz.

İkale tazminatında zamanaşımı süresi hesabı

SORU: 15 Şubat 2019 tarihli yazınızı okudum. Ben de bu grup içerisindeyim. Ancak ikale sözleşmem 27 Mart 2013 tarihli. Yani yasanın belirttiği 27 Mart 2018 tarihinden tamı tamına 5 yıl öncesine tekabül ediyor. Belgeleri topladım, başvurduğum vergi dairesi 31 Aralık 2018’den 5 yıl geriye giderek 1 Ocak 2014 tarihinden önceki sözleşmeleri dikkate alamadıklarını söylüyor. Doğru mudur, aksi durumda ne yapılabilir?

YANIT: İade, Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca yapılacak olup, beş yıllık zamanaşımı süresine tabi. Zamanaşımı süresi, vergi alacağının doğduğu tarihi izleyen takvim yılından itibaren başlıyor.

27 Mart 2013 tarihli ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatınızdan kesilen verginin iadesinde zamanaşımı süresi 1 Ocak 2014 tarihinde başlıyor ve beş yıllık süre 31 Aralık 2018 tarihinde doluyor. Başvurunun da bu tarihler arasında yapılmış olması gerekiyor. Dolayısıyla, vergi dairesinin de söylediği gibi 1 Ocak 2014 tarihinden önce ödenen tazminatlardan kesilen vergiler için düzeltme zamanaşımı süresi 31 Aralık 2018 tarihinde dolmuş olduğundan, bu tarihten sonra yapılan başvurular dikkate alınmıyor.

3600 günle 58 yaşı doldurmanız gerek

SORU: 8 Haziran 1967 doğumluyum. İlk sigorta girişim 1984 yılında olmuştur. 1986 ve 1992 yılları doğumlu iki çocuk sahibiyim. Şuan 2100 gün prim ödemem var. Doğum borçlanması ile 3600 günden emekli olma şansım var mıdır?

MERVE

YANIT: Yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödemeniz yoksa iki doğumunuzu borçlanarak toplam 1440 gün kazanabilirsiniz. Doğum borçlanmasından sonra 60 gün prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 8 Haziran 2025’de emekli olabilirsiniz.

Yaşı doldurana kadar çalışsam emekli aylığım artar mı?

SORU: Temmuz 1979 doğumluyum. Sigortam 1 Aralık 2000’de başladı. 1999-2000 arasında 18 ay askerlik yaptım. Yaklaşık 6000 gün primim var. Hala çalışmaktayım. Araştırmama göre 7000 gün ve 60 yaşa tabiyim. Askerliğimin ne kadar süresini ödersem bana yaş ve prim faydası olur?  Ve 7000 gün prim veya yaşımı doldurana kadar çalışsam arasında maaş farkı olur mu? Yani hangisi benim için daha avantajlı olur?

ERDAL

YANIT: Askerlik sürenizin 15 ayını borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 58 yaşınızı dolduracağınız Temmuz 2037’de emekli olabilirsiniz. Emekli olacağınız yaşı doldurana kadar sigortalı çalışmanızı sürdürmeniz emekli aylığınızı artırır.

Askerdeyken başlatılan sigortalılık iptal edilir mi?

SORU: 1 Şubat 1977 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 13 Ekim 1999. Sigorta başlangıcım ben askerdeyken yapılmış ve 157 gün prim ödenmiş. Toplam 4519 günüm var. SGK’dan, askerde ödenen sigortamın silineceğini söylediler. Sigorta tescili ile ilgili herkes değişik yorumlar yaptı. Askerdeki prim günlerim silinirse tescil de silinir mi? Bir sonraki girişim 13 Ocak 2001. Silinirse başlangıcım 2001 mi olur? 2001 olursa askerliği ödeyebilir miyim? Ödeyebilirsem sigorta başlangıcım Eylül 1999’un altına düşer mi ve ne zaman emekli olurum?

YANIT: 4/a (SSK) kapsamında sigortalılık için fiilen çalışıyor olmak gerekiyor. Askerdeyken fiilen çalışmanız mümkün olmayacağına göre, askerlik dönemindeki sigortanız hem prim günü olarak hem de sigortalılık tescili olarak iptal edilir.

Askerlik sürenizi borçlanabilirsiniz ve 13 Ocak 2001 olan esas sigorta başlangıcınız borçlandığınız süre kadar geri gelir. Ne kadar askerlik yaptığınızı belirtmemişsiniz. Sigorta başlangıcınızın 8 Eylül 1999 tarihi öncesine gelmesi için en az 486 gün borçlanabilmeniz gerekiyor. Bu durumda emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 prim günü ve 58 yaş şatlarına tabi olursunuz. Sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 öncesine gelemez ise 4500 prim günüyle 60 yaşınız dolduğunda emekli olabilirsiniz.